Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tiết 1: Cổng trường mở ra (Tiết 23)

Ngày soạn: 15/8/2012
Ngày giảng : 17/82012
TIẾT 1
CỔNG TRƯỜNG MỞ RA.
 (Lý Lan)
A. MỤC TIÊU: 
I.CHUẨN KIẾN THỨC KỶ NĂNG:
1.Kiến thức: Giúp HS cảm nhận và hiểu được tình cảm thiêng liêng, đẹp đẽ của cha mẹ đối với con cái. Thấy được ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với cuộc đời mỗi con người.
2.Kỹ năng: Rèn luyện cách đọc và nắm nội dung nghệ thuật của truyện.
3.Thái độ: Giáo dục tình yêu thương cha mẹ, thầy cô và bạn bè.
II.NÂNG CAO MỞ RỘNG
B.PHƯƠNG PHÁP:
C.CHUẨN BỊ: 
+Giáo viên: Tranh ảnh về ngày tựu trường.
+Học sinh: Soạn bài. 
D.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 
1.Ổn định tổ chức:
2.Kiểm tra bài cũ: (2’) KT việc chuẩn bị của HS. 
3.Bài mới: 
Đặt vấn đề: (1’) Ai trong chúng ta cũng đã trải qua ngày đầu tiên đi học. Vậy tâm trạng của mỗi người trong thời điểm đó như thế nào? Bên cạnh những người đi học, tâm trạng của các bậc phụ huynh ra sao? Hôm nay ta vào tìm hiểu bài để nắm rõ nội dung truyện.
Ho¹t ®éng cña ThÇy vµ trß
Néi dung
HOẠT ĐỘNG 1
§©y lµ v¨n b¶n trÝch tõ b¸o “ Ng­êi yªu trΔ sè 166- TP Hå ChÝ Minh ngµy 1.9.2000.
? V¨n b¶n thuéc thÓ lo¹i nµo?
 Lµ v¨n b¶n cã néi dung gÇn gòi víi ®êi sèng con ng­êi vµ céng ®ång x· héi hiÖn ®¹i
 V¨n b¶n nµy ®· thÓ hiÖn mét c¸ch xóc ®éng tÊm lßng yªu th­¬ng, t×nh c¶m thiÕt tha s©u nÆng vµ niÒm tin bao la cña ng­êi mÑ hiÒn ®èi víi ®øa con. §ång thêi nãi lªn vai trß to lín cña nhµ tr­êng ®èi víi tuæi th¬, ®«Ýu víi mçi con ng­êi. Ngµy khai tr­êng lµ ngµy cã dÊu Ên s©u ®Ëm nhÊt trong mçi con ng­êi, më ra mé ch©n trêi míi víi tuæi th¬.
HOẠT ĐỘNG 2
? H·y tãm t¾t v¨n b¶n b»ng mét c©u ng¾n gän?
 V¨n b¶n ghi l¹i t©m tr¹ng cña ng­êi mÑ trong ®ªm tr­íc ngµy khai tr­êng cña con.
? Trong ®ªm tr­íc ngµy khai tr­êng t©m tr¹ng cña mÑ vµ cña con cã g× kh¸c nhau?
Con
MÑ
Ngñ dÔ dµng, g­¬ng mÆt thanh tho¸t cña con nghiªng trªn gèi mÒm, ®«i m«i hÐ më.
- Kh«ng ngñ ®­îc.
- Kh«ng tËp trung vµo ®­îc viÖc g×.
- MÑ tr¨n träc
- MÑ nhí n«n nao, håi hép khi cïng ....
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ t©m tr¹ng cña mÑ ?
- C¶m xóc n«n nao håi hép, xao xuyÕn.
- Con v« t­ hån nhiªn.
? V× sao mÑ l¹i tr»n träc kh«ng ngñ ®­îc? ( BT tr¾c nghiÖm)
- MÑ mõng v× ®· thÊy con kh«n lín, ngµy mai con vµo líp 1.
- MÑ vui s­íng v× con ®· ®i häc, tin t­ëng vµo con sÏ häc giái ch¨m ngoan vµ sÏ trë thµnh ng­êi c«ng d©n cã Ých cho Tæ Quèc.
? Trong ®ªm kh«ng ngñ ®ã mÑ con lµm g× cho con ?
- §¾p mÒn, bu«ng mïng, l­îm ®å ch¬i, nh×n con ngñ, xem l¹i nh÷ng thø ®· chuÈn bÞ cho con.
? MÑ t©m sù víi ai ? [ Víi chÝnh m×nh vµo ®ªm tr­íc ngµy khai tr­êng.
? Theo em c¸ch viÕt nh­ vËy cã t¸c dông g×?
 [ Næi bËt t©m tr¹ng, kh¾c s©u ®­îc t©m t­ t×nh c¶m vµ nh÷ng ®iÒu s©u kÝn trong lßng mµ mÑ khã nãi ra b»ng lêi. §©y chÝnh lµ ph­¬ng thøc biÓu ®¹t trong v¨n biÓu c¶m.
? MÑ håi hép vui s­íng v× ngµy mai con vµo líp 1. §iÒu ®ã gîi cho mÑ nhí tíi kû niÖm nµo ? [ Ngµy mÑ ®i häc.
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch dïng tõ trong ®o¹n v¨n trªn?
R¹o rùc, b©ng khu©ng, xao xuyÕn...( tõ l¸y)
? Theo em t¸c gi¶ dïng tõ l¸y liªn tiÕp nh­ vËy cã t¸c dông g× ?
" Gîi c¶m xóc chÊt chøa trong lßng mÑ, nhí vÒ ngµy ®i häc, nhí vÒ bµ, nhí vÒ m¸i tr­êng x­a.
? Qua ®ã em th¸y mÑ lµ ng­êi ntn?
 " Yªu th­¬ng, giÇu ®øc hy sinh, t×nh c¶m vµ t©m hån trong s¸ng, s©u s¾c. §ã lµ biÓu hiÖn chung cña nhg bµ mÑ VN, ®¸ng quý vµ ®¸ng tr©n träng.
HS theo dâi tiÕp ®o¹n 2.
? C©u v¨n nµo trong ®o¹n nãi ®Õn vai trß cña nhµ tr­êng ®èi víi thÕ hÖ trÎ?
 “ Ai còng biÕt r»ng... sau nµy”
? C©u v¨n ®ã kh¼ng ®Þnh diÒu g×?
? Theo em v¨n b¶n võa ph©n tÝch, ®o¹n v¨n nµo cã néi dung th©u tãm toµn bé v¨n b¶n? “ §i ®i con... më ra”
? Em ®· 7 n¨m b­íc qua cæng tr­êng, vËy ®iÒu kú diÖu Êy lµ g×?
 ( HS thảo luËn nhãm)
- Nhµ tr­êng lµ c¸i n«i trang bÞ cho em vÒ kiÕn thøc, ®¹o ®øc, t×nh c¶m, hy väng.
- Nhµ tr­êng lµ thÕ giíi tuæi th¬.
HOẠT ĐỘNG 3 
? Qua ph©n tÝch em c¶m nhËn ®­îc ®iÒu g× tõ v¨n b¶n?
HS ®äc ghi nhí
Bµi tËp 1: Hs th¶o luËn:
Em cã thÓ t¸n thµnh ý kiÕn trªn, ngµy ®Çu tiªn b­íc vµo líp 1, ai còng cã sù thay ®æi lín trong t©m hån, ai còng thÊy m×nh bçng d­ng trë thµnh ng l¬n, ng quan träng...T©m tr¹ng cña ai còng n¸o nøc, håi hép, chê mong...
I- Giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm
1.T¸c gi¶: LÝ lan
2.T¸c phÈm:
- §©y lµ v¨n b¶n nhËt dông
II-Ph©n tÝch:
- MÑ håi hép, vui s­íng vµ hy väng.
-MÑ yªu th­¬ng con v« cïng, ch¨m lo chu ®¸o cho con.
-Nhµ tr­êng cã vai trß quan träng rong ®êi sèng cña mçi con ng­êi
III.Tæng kÕt:
+Ghi nhí:
VI. LuyÖn tËp:
E.TỔNG KẾT RÚT KINH NGHIỆM:
*Cñng cè: 
? Nªu néi dung chÝnh cña v¨n b¶n?
*H­íng dÉn häc sinh tù häc:
- §äc kü v¨n b¶n, n¾m ch¾c néi dung, Nt cña Vb
- S­u tÇm nhg bµi ca dao, c©u th¬ nãi vÒ t×nh thầy trß, cha mÑ vµ nhµ tr­êng.
- So¹n bµi: MÑ t«i
Ngày soạn:15/8/2012
Ngày giảng : 20/8/2012 
TIẾT 2
MẸ TÔI
A. MỤC TIÊU: 
I.CHUẨN KIẾN THỨC KỶ NĂNG:
1. Kiến thức: Cảm nhận được tình cảm thiêng liêng sâu nặng của cha mẹ đối với con cái. Không được chà đạp lên tình cảm đó.
2.Kĩ năng: Cảm thụ tác phẩm văn chương.
3. Thái độ: Giáo dục tình cảm yêu thương và kính trọng cha mẹ .
B.PHƯƠNG PHÁP
C.CHUẨN BỊ: 
+Giáo viên: Soạn giáo án, tranh ảnh về tác giả.
+Học sinh: Đọc bài và trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa.
II.NÂNG CAO MỞ RỘNG:
D.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
I.Ổn định tổ chức:
II.Kiểm tra bài cũ: ? H·y tãm t¾t v¨n b¶n b»ng mét c©u ng¾n gän?
 V¨n b¶n ghi l¹i t©m tr¹ng cña ng­êi mÑ trong ®ªm tr­íc ngµy khai tr­êng cña con.
? Trong ®ªm tr­íc ngµy khai tr­êng t©m tr¹ng cña mÑ vµ cña con cã g× kh¸c nhau?
III.Bài mới: 
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
NỘI DUNG
HOẠT ĐỘNG 1 
? Em hãy giới thiệu 1 vài nét về tác giả?
?Tác giả thường viết về đề tài gì?
? Em hãy nêu xuất xứ của văn bản Mẹ tôi?
+GV: Hướng dẫn đọc : Nhẹ nhàng, tha thiết, thể hiện được những tâm tư tình cảm buồn khổ của người cha trước lỗi lầm của con và sự trân trọng của ông với vợ mình. Khi đọc lời khuyên: Dứt khoát, mạnh mẽ thể hiện thái độ nghiêm khắc.
+GV gọi hs đọc chú thích.
? Ta có thể chia văn bản làm mấy phần? Ý nghĩa của từng phần?
HOẠT ĐỘNG 2
 Theo dõi phần đầu văn bản , em thấy En ri cô đã mắc lỗi gì?
? Em có suy nghĩ gì về lỗi lầm của En ri cô?
? Tìm những chi tiết nói về thái độ của người bố đối với En ri cô?
? Để diễn tả được tâm trạng của người bố, tác giả đã sử dụng phương thức biểu đạt nào? Tác dụng của các biện pháp nghệ thuật đó?
? Những chi tiết trên đã thể hiện được thái độ gì của người bố? 
? Em có đồng tình với người bố không ? ( Hs tự bộc lộ )
- Trong thư người bố đã gợi lại những việc làm, những tình cảm của mẹ dành cho En ri cô. Em hãy tìm những chi tiết, hình ảnh nói về người mẹ?
- Khi nói về hình ảnh người mẹ tác giả đã sử dụng phương thức biểu đạt nào? Phương thức đó có tác dụng gì?
- Qua lời kể của người cha, em cảm nhận được điều gì về người mẹ?
? Người bố đã khuyên En ri cô những gì?
? Em có nhận xét gì về cách sử dụng câu văn ở đoạn này? Tác dụng của cách dùng đó?
? Qua bức thư, em thấy bố của En ri cô là người như thế nào? 
? Tại sao người cha không nói trực tiếp với con mà lại viết thư ? (Tình cảm sâu sắc thường tế nhị và kín đáo, nhiều khi không nói trực tiếp được. Viết thư tức là chỉ nói riêng cho người mắc lỗi biết, vừa giữ được kín đáo, vừa không làm người mắc lỗi mất lòng tự trọng. Đây chính là bài học về cách ứng xử trong gia đình, ở trường và ngoài xã hội)
HOẠT ĐỘNG 4 
? Nhà văn đã gửi tới chúng ta thông điệp gì? 
-Hs đọc ghi nhớ 
I. Tìm hiểu chung
1.Tác giả: ( 1846- 1908 )
- Là nhà văn Ý.
- Thường viết về đề tài thiếu nhi và nhà trường về những tấm lòng nhân hậu.
2.Tác phẩm:
- Là văn bản nhật dụng viết về người mẹ
- In trong tập truyện : “Những tấm lòng cao cả”
3. Đọc:
5. Bố cục : 2 phần
+ Đoạn đầu : Lí do bố viết thư
+Còn lại : Nội dung bức thư
II. Phân tích:
1. Lỗi lầm của En ri cô :
- Vô lễ với mẹ trước mặt cô giáo
=> Đây là việc làm sai trái, xúc phạm tới mẹ.
2. Thái độ của bố:
- Sự hỗn láo của con như một nhát dao đâm vào tim bố vậy!
-... Bố không nén được cơn tức giận đối với con .
- Con mà xúc phạm đến mẹ con ư?
" Phương thức biểu cảm được diễn đạt bằng các kiểu câu cảm thán, nghi vấn làm cho lời văn trở nên linh hoạt, sinh động, dễ đi vào lòng người .
[Thể hiện thái độ buồn bã, đau đớn và tức giận .
3. Hình ảnh người mẹ:
- Mẹ đã phải thức suốt đêm ...có thể mất con.
- Người mẹ sẵn sàng bỏ một năm hạnh phúc...hi sinh tính mạng để cứu sống con 
" Phương thức tự sự kết hợp với miêu tả làm nổi bật tình cảm của người mẹ.
[ Là người mẹ hết lòng yêu thương con, sẵn sàng quên mình vì con.
4. Lời khuyên của bố:
- Không bao giờ được thốt ra những lời nói nặng với mẹ. Con phải xin lỗi mẹ,...
- Con hãy cầu xin mẹ hôn con, để cho chiếc hôn ấy xoá đi cái dấu vết vong ân bội nghĩa trên trán con .
" Sử dụng câu cầu khiến làm cho lời văn trở nên rõ ràng, dứt khoát .
[ Là người bố nghiêm khắc nhưng đầy tình thương yêu sâu sắc .
- Viết thư để biểu cảm ( tự sự- miêu tả- biểu cảm )"dễ đi vào lòng người.
 III. Tổng kết:
 Ghi nhớ : sgk
E.TỔNG KẾT RÚT KINH NGHIỆM:
*Củng cố: 
- Sau khi học xong văn bản này, em rút ra được bài học gì ? 
-Liên hệ với bản thân xem em đã có lần nào lỡ gây chuyện gì đó khiến bố mẹ buồn phiền. Nếu có thì bài văn này gợi cho em điều gì?
*H­íng dÉn häc sinh tù häc:-Soạn bài mới bài “Từ ghép”
 TIẾT 3
 Ngày soạn : 15/8/2012
Ngày giảng : 21/8/2012
 TỪ GHÉP
A. MỤC TIÊU: 
I.CHUẨN KIẾN THỨC KỶ NĂNG: 
1.Kiến thức: Nắm được cấu tạo của 2 loại từ ghép: Từ ghép chính phụ và từ ghép đẳng lập.
2. Kĩ năng: Hiểu được ý nghĩa của các loại từ ghép
3.Thái độ: Yêu mến sự giàu đẹp của Tiếng Việt.
II.NÂNG CAO MỞ RỘNG
B. PHƯƠNG PHÁP:
C.CHUẨN BỊ: 
+Giáo viên: Bảng phụ .Những điều cần lưu ý :
 Học về từ ghép không phải chỉ để nhận diện một từ nào đó là từ ghép chính phụ hay từ ghép đẳng lập mà điều quan trọng là hiểu được cơ chế tạo nghĩa của các loại từ ghép .
+Học sinh: Bài soạn
D.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
I.Ổn định tổ chức: 
II.Kiểm tra bài cũ:
	Kiểm tra sự chuẩn bị đồ dùng, sách vở của HS
III.Bài mới: 
Giới thiệu bài:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
NỘI DUNG 
HOẠT ĐỘNG 1
 -GV:Ghi 2 từ in đậm lên bảng.
? Trong 2 từ đó, tiếng nào là tiếng chính, tiếng nào là tiếng phụ bổ sung ý nghĩa cho tiếng chính?
? Em có nhận xét gì về trật tự của những tiếng chính trong những từ ấy? 
?- Theo em từ ghép chính phụ có cấu tạo như thế nào?
- Tìm từ ghép chính phụ có tiếng chính Bà, thơm? ( Bà cô, bà bác, bà dì; thơm lừng, thơm ngát )
-HS đọc Ví dụ 2 - Chú ý các từ trầm bổng, quần áo .
? Các tiếng trong 2 từ ghép trên có phân ra thành tiếng chính, tiếng phụ không ? 
? Vậy 2 tiếng này có quan hệ với nhau như thế nào?
? Khi đảo vị trí của các tiếng thì nghĩa của từ có thay đổi không ?
? Từ ghép đẳng lập có cấu tạo như thế nào?
- Tìm mộ ... ình yeâu thieân nhieân, loøng yeâu nöôùc saâu naëng vaø phong caùch ung dung, laïc quan.
3.ThÓ lo¹i 
II. Thèng kª c¸c v¨n b¶n theo thÓ lo¹i
1. V¨n häc d©n gian
2. V¨n häc trung ®¹i ( 8 v¨n b¶n)
3. Th¬ §­êng ( VH TQ ) gåm 4 t¸c phÈm
4. Th¬ hiÖn ®¹i ( 3 t¸c phÈm)
5. V¨n xu«i hiÖn ®¹i ( 3 t¸c phÈm )
E.TỔNG KẾT RÚT KINH NGHIỆM:
* Cñng cè ( thêi gian 1 phót)
-KÓ tªn t¸c phÈm- t¸c gi¶ ®· häc 
 *Dặn dò: 
- Häc thuéc lßng bµi th¬
- N¾m ®­îc néi dung vµ nghÖ thuËt
- So¹n bµi : ¤n tËp t¸c phÈm tr÷ t×nh
TiÕt: 67
Ngµy so¹n:8/12/2011
Ngày giảng : 12/12/2011
 ¤n tËp t¸c phÈm tr÷ t×nh
 ( TiÕp theo) 
I. Môc tiªu cÇn ®¹t.
I.CHUẨN KIẾN THỨC KỶ NĂNG:
 1. Kiến thức
- Khái niệm tác phẩm trữ tình, thơ trữ tình.
- Một số đặc điểm chủ yếu của thơ trữ tình.
- Một số thể thơ đã học.
- Giá trị nội dung, nghệ thuật của một số tác phẩm trữ tình đã học.
2. Kĩ năng
- Rèn các kĩ năng ghi nhớ, hệ thống hóa, tổng hợp, phân tích, chứng minh.
- Cảm nhận, phân tích tác phẩm trữ tình.
3. Th¸i ®é:
- Båi d­ìng t×nh c¶m, c¶m xóc ®èi víi c¸c t¸c phÈm th¬ tr÷ t×nh
II.NÂNG CAO MỞ RỘNG 
B.PHƯƠNG PHÁP: VÊn ®¸p, nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò
C.CHUẨN BỊ: 
- Gi¸o viªn: So¹n bµi, t×m t­ liÖu. 
- Häc sinh: So¹n bµi theo h­ìng dÉn
D.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
1. æn ®Þnh tæ chøc: 
2. KiÓm tra bµi cò: KiÓm tra vë bµi so¹n
3. Bµi míi:
ë tiÕt tr­íc chóng ta ®· hÖ thèng ho¸ toµn bé c¸c t¸c phÈm v¨n häc trong n­íc, n­íc ngoµi ®· häc trong ch­¬ng tr×nh ng÷ v¨n häc k× I. §ã ®Òu lµ c¸c t¸c phÈm tr÷ t×nh, vËy thÕ nµo lµ t¸c phÈm tr÷ t×nh? Chóng ta cïng «n l¹i trong tiÕt häc h«m nay...
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
KiÕn thøc c¬ b¶n
HOẠT ĐỘNG 1
? C¸c t¸c phÈm ®· häc cã ®Æc ®iÓm g× chung vÒ ph­¬ng thøc biÓu ®¹t?
® Ph­¬ng thøc biÓu ®¹t lµ biÓu c¶m
? Nh÷ng t×nh c¶m c¶m xóc trong c¸c t¸c phÈm nµy nh­ thÕ nµo?
® §Òu lµ nh÷ng t×nh c¶m cao ®Ñp: T×nh yªu quª h­¬ng ®Êt n­íc, t×nh c¶m gia ®×nh, t×nh b¹n, t×nh yªu....
? C¸c t¸c phÈm nµy gäi lµ t¸c phÈm tr÷ t×nh, vËy thÕ nµo lµ t¸c phÈm tr÷ t×nh?
Lµ t¸c phÈm béc lé nh÷ng t×nh c¶m, c¶m xóc cña t¸c gi¶ tr­íc cuéc sèng... bao gåm: Ca dao, th¬, v¨n xu«i
? Theo em thÕ nµo lµ th¬ tr÷ t×nh?
* Thơ trữ tình là những tác phẩm thơ biểu hiện tình cảm, cảm xúc của tác giả trước cuộc sống
- Tình cảm : Mang đậm dấu ấn cá nhân (thông qua những rung động của cá nhân để tìm đến cái chung).
- Thể thơ: Đa dạng, phong phú.
- Ngôn ngữ : cô đọng, giàu hình ảnh, gợi cảm.
? C¸ch béc lé t×nh c¶m, c¶m xóc trong t¸c phÈm tr÷ t×nh?
- Trùc tiÕp ( Lêi than, lêi nhËn xÐt, tõ ng÷...)
- Gi¸n tiÕp: Qua c¸ch miªu t¶, tù sù...
? C¸ch c¶m thô, ph©n tÝch t¸c phÈm tr÷ t×nh?
Cảm thụ, phân tích tác phẩm trữ tình:
 - Bám vào ngôn từ và các biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong văn bản.
- Kết hợp với một số kiến thức ngoài văn bản như: hoàn cảnh sáng tác, tình hình xã hội, gia đình, bản thân tác giả,  để hiểu rõ, hiểu sâu hơn về văn bản.
III. T¸c phÈm tr÷ t×nh
1. Kh¸i niÖm t¸c phÈm tr÷ t×nh
® Lµ t¸c phÈm béc lé nh÷ng t×nh c¶m, c¶m xóc cña t¸c gi¶ tr­íc cuéc sèng... bao gåm: Ca dao, th¬, v¨n xu«i
2. Kh¸i niÖm th¬ tr÷ t×nh
Thơ trữ tình là những tác phẩm thơ biểu hiện tình cảm, cảm xúc của tác giả trước cuộc sống
3. C¸ch biÓu hiÖn t×nh c¶m, c¶m xóc trong th¬ tr÷ t×nh
- Trùc tiÕp
- Gi¸n tiÕp
* Ghi nhí:
HOẠT ĐỘNG 2
Đọc nôị dung và yêu cầu của bài tập
Hướng dẫn học sinh làm bài tập
So saùnh baøi “Ñeâm ñoã thuyeàn ôû Phong Kieàu” vaø “Raèm thaùng gieâng”.
 - Gioáng nhau: Caûnh vaät (ñeâm khuya, traêng, thuyeàn, doøng soâng) 
 - Khaùc: + Maøu saéc (moät beân yeân tónh vaø chìm trong u toái, moät beân soáng ñoäng coù neùt huyeàn aûo vaø trong saùng).
 + Con ngöôøi (moät beân laø löõ khaùch thao thöùc khoâng nguû vì noãi buoàn xa xöù, moät beân laø ngöôøi chieán só caùch maïng vaø hoaøn toaøn thaønh coâng vieäc troïng ñaïi cuûa caùch maïng vôùi tinh thaàn laïc quan, phong thaùi ung dung).
IV. LuyÖn tËp
C©u1:
- Néi dung:
+Nçi lo, buån, s©u l¾ng 
+ NÐt ®Ñp trong t­ t­ëng NguyÔn Tr·i lµ yªu n­íc th­¬ng d©n lµ nçi lo duy nhÊt cña nhµ th¬
 - BiÓu c¶m trùc tiÕp: Ngµy... ®ªm... dßng 1: t¶ + kÓ
 Dßng 2: gi¸n tiÕp, lèi Èn dô ®Ó t« ®Ëm t×nh c¶m ë dßng 1
C©u 2:
 - T×nh yªu quª h­¬ng ®­îc biÓu hiÖn lóc xa quª (trùc tiÕp) 
 + T×nh c¶m ®îc béc lé lóc míi ®Æt ch©n vÒ quª (gi¸n tiÕp)
 - Mét bªn: BiÓu hiÖn nhÑ nhµng, s©u l¾ng mét bªn ®îm mµu s¾c hãm hØnh ngËm ngïi
C©u 3:
 * C¶nh: - Gièng nhau (®ªm, tr¨ng, s«ng)
 * T×nh: Cã 2 mèi quan hÖ c¶nh vµ t×nh rÊt hoµ quyÖn
C©u 4: b, c, e
E.TỔNG KẾT RÚT KINH NGHIỆM:
* Cñng cè ( thêi gian 1 phót)
- Kh¸i niÖm t¸c phÈm tr÷ t×nh
- Ph©n biÖt th¬ tr÷ t×nh víi ca dao tr÷ t×nh,
* DÆn dß: ( Thêi gian 1 phót)
- Häc thuéc lßng c¸c bµi th¬ ®· häc
- N¾m ®­îc néi dung vµ nghÖ thuËt
- So¹n tiÕt: ¤n tËp tæng hîp
.
TiÕt: 68
Ngµy so¹n: 8/12/2011
Ngày giảng ; 14/12/2011
¤n tËp tiÕng viÖt
I. Môc tiªu cÇn ®¹t.
I.CHUẨN KIẾN THỨC KỶ NĂNG:
1. Kiến thức
Hệ thống kiến thức về:
- Cấu tạo từ (từ ghép, từ láy).
- Từ loại (đại từ, quan hệ từ).
- Từ đồng nghĩa, từ trái nghĩa, từ đồng âm, thành ngữ.
- Từ Hán Việt.
- Các phép tu từ.
2. Kĩ năng
- Giải nghĩa một số yếu tố Hán Việt đã học.
- Tìm thành ngữ theo yêu cầu.
3. Th¸i ®é:
- Cã ý thøc trau dåi kiÕn thøc, rÌn luyÖn kÜ n¨ng t¹o lËp v¨n b¶n
II.NÂNG CAO MỞ RỘNG 
B.PHƯƠNG PHÁP: Quy n¹p, thuyÕt tr×nh, vÊn ®¸p
C.CHUẨN BỊ: 
- Gi¸o viªn: So¹n bµi
- Häc sinh: ChuÈn bÞ bµi theo h­íng dÉn
D.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
1. æn ®Þnh tæ chøc: 
2. KiÓm tra bµi cò: ( 1 phót) 
- KiÓm tra vë bµi so¹n
3. Bµi míi:
Ch­¬ng tr×nh ng÷ v¨n líp 7 häc k× I ®· cung cÊp cho chóng ta rÊt nhiÒu tri thøc bæ Ých. H«m nay, chóng ta sÏ hÖ thèng hãa toµn bé néi dung ch­¬ng tr×nh.
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
KiÕn thøc c¬ b¶n
HO¹T §éng 1
? Nªu kh¸i niÖm t¸c phÈm tr÷ t×nh?
? KÓ tªn c¸c t¸c phÈm tr÷ t×nh d· häc
? ThÕ nµo lµ v¨n b¶n nhËt dông? Chóng ta ®· ®­îc häc nh÷ng v¨n b¶n nµo?
líp 6: di tÝch lÞch sö, danh lam th¾ng c¶nh, thiªn nhiªn, m«i tr­êng
Líp 7: quyÒn trÎ em, nhµ tr­êng, phô n÷, v¨n ho¸, gi¸o dôc...
Líp 8: vÊn ®Ò d©n sè, c¸c tÖ n¹n x· héi
? Nªu néi dung chÝnh cña c¸c v¨n b¶n...?
Gi¸o viªn nh¾c l¹i
- Tõ lo¹i: cã DT, §T, TT, sè tõ, ®¹i tõ, phã tõ, l­îng tõ, chØ tõ, quan hÖ tõ
- CÊu t¹o tõ cã: tõ ®¬n, tõ phøc, tõ ghÐp, tõ l¸y, thµnh ng÷
- Nguån gèc cã: tõ thuÇn ViÖt, tõ m­în
- VÒ quan hÖ so s¸nh ý nghÜa cã: tõ ®ång ©m, ®ång nghÜa, tr¸i nghÜa
- VÒ biÖn ph¸p tu tõ cã: so s¸nh, Èn dô, nh©n ho¸, ho¸n dô, ®iÖp ng÷, ch¬i ch÷
HOẠT ĐỘNG 2
-Kieåm tra vieäc chuaån bò baøi ôû nhaø cuûa hoïc sinh
Goïi hoïc sinh trình baøy- Gi¸o viªn bæ sung
Võa ®Æt c©u hái ® HS tr¶ lêi
? Trình baøy nhöõng hieåu bieát cuûa em veà : Töø ñoàng aâm, ñoàng nghóa, töø traùi nghóa, thaønh ngöõ, ñieäp ngöõ, chôi chöõ.
I. PhÇn v¨n b¶n
1. T¸c phÈm tr÷ t×nh( ®· «n tË)
2. V¨n b¶n nhËt dông
Lµ lo¹i v¨n b¶n cã néi dung ®Ò cËp ®Õn c¸c vÊn ®Ò gÇn gòi, bøc thiÕt trong cuéc sèng hµng ngµy: 
- Cæng tr­êng më ra
- MÑ t«i
- Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª
II. PhÇn TiÕng ViÖt
1) Töø phöùc:
 a- Töø gheùp: 
- Töø gheùp CPÏ. (xe ñaïp, hoa hoàng).
- Töø gheùp ÑL (baøn gheá, saùch vôû).
 b- Töø laùy: 
- TL toaøn boä (xa xa, thaêm thaúm).
- TL boä phaän: 
+ laùy vaàn (lom khom).
+ laùy aâm (laáp loù, rì raøo 
2) Ñaïi töø: 2 loaïi.
a- Ñaïi töø ñeå troû: 
- Troû ngöôøi, söï vaät (ta, toâi, noù).
- Troû soá löôïng (baáy, baáy nhieâu).
- Troû hoaït ñoäng,tính chaát (vaäy, theá)
b- Ñaïi töø ñeå hoûi:
 - Hoûi ngöôøi, söï vaät (ai, gì).
 - Hoûi soá löôïng (bao nhieâu, maáy)
 - Hoûi hoaït ñoäng,tính chaát (sao,theá naøo) 
 3) So saùnh quan heä töø vôùi danh töø, ñoäng töø, tính töø.
a- Quan heä töø 
- YÙ nghóa: Bieåu thò yù nghóa quan heä. 
- Chöùc naêng: Lieân keát caùc thaønh phaàn cuûa cuïm töø, cuûa caâu. 
b- Danh töø, ñoäng töø, tính töø
- YÙ nghóa: Bieåu thò ngöôøi, söï vaät, hoaït ñoäng, tính chaát.
- Chöùc naêng: Coù khaû naêng laøm thaønh phaàn cuûa cuïm töø, 
4) Töø ñoàng aâm , töø ñoàng nghóa , töø traùi nghóa, thaønh ngöõ, ñieäp ngöõ , chôi chöõ .
-HS lµm c¸ nh©n
-Lµm theo 4 nhãm
II, LuyÖn tËp:
PhÇn TiÕng ViÖt:
Bµi 1: Ph©n biÖt tõ ghÐp, tõ l¸y trong chuçi tõ sau: Long lanh, lñng cñng, c©u có, mai mét, cÊp bËc, gµ quÐ, c­êi cît, rõng ró, m¬ méng, ®u ®ñ
Bµi 2: Ph©n biÖt tõ ghÐp chÝnh phô, tõ ghÐp ®¼ng lËp trong chuçi tõ sau
GiÊy m¸, xe « t«, b¸t con, hµnh hoa, khoai t©y, cµ chua, m¸y tÝnh, than cñi, da thÞt.
Bµi 3: Tõ ®ång nghÜa lµ nh÷ng tõ cã nghÜa gièng nhau hoÆc gÇn gièng nhau. Nh­ng tai sao trong mét sè tr­êng hîp tõ ®ång nghÜa kh«ng thÓ thay thÕ ®­îc cho nhau? LÊy vÝ dô ?
Bµi 4: Ph©n biÖt tõ ®ång ©m víi tõ nhiÒu nghÜa.
PhÇn tËp lµm v¨n:
C©u 1: C¶m nghÜ cña em vÒ bµi th¬" C¶nh khuya" cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh ( hoÆc mét bµi th¬ tr÷ t×nh kh¸c ®· häc trong ch­¬ng tr×nh)
C©u 2: C¶m nghÜ cña em vÒ th©n phËn ng­êi phô n÷ trong x· héi phong kiÕn x­a qua c¸c bµi th¬, ba× ca dao ®· häc
C©u 3: C¶m nghÜ cña em vÒ ng­êi th©n
C©u 4: C¶m nghÜ cña em vÒ mïa xu©n ( h¹, thu, ®«ng)
E.TỔNG KẾT RÚT KINH NGHIỆM:
 * Cñng cè: ( 1 phót )
- HÖ thèng l¹i néi dung bµi häc
* DÆn dß: ( 1 phót )
- ¤n tËp kÜ toµn bé néi dung ch­¬ng tr×nh
- §äc c¸c bµi v¨n tham kh¶o
- ChuÈn bÞ bµi: V¨n häc ®Þa ph­¬ng : 
.
TiÕt: 71
Ngµy so¹n: 8/12/2011
Ngày giảng : 14/12/2011 ( ®Èy ch­¬ng tr×nh chê ktra häc kú ®Ò cña phßng GDDT)
 Ch­¬ng tr×nh Ng÷ v¨n ®Þa ph­¬ng:
rÌn luyÖn chÝnh t¶
(PhÇn tiÕng viÖt)
I. Môc tiªu cÇn ®¹t.
I.CHUẨN KIẾN THỨC KỶ NĂNG:
 1. Kiến thức
-Một số lỗi chính tả do ảnh hưởng của cách phát âm địa phương.
2. Kĩ năng
-Phát hiện và sửa lỗi chính tả do ảnh hưởng của cách phát âm thường thấy ở địa phương.
3. Th¸i ®é:
- Båi d­ìng t×nh c¶m yªu th­¬ng con ng­êi, tr©n träng ®èi víi c¸c t¸c phÈm cña quª h­¬ng
II.NÂNG CAO MỞ RỘNG
­ RÌn luyÖn cho häc sinh kÜ n¨ng l¾ng nghe, kÜ n¨ng hîp t¸c, t­ duy...
B.Ph­¬ng ph¸p : VÊn ®¸p – Gîi mì
C.ChuÈn bÞ
- Gi¸o viªn: So¹n bµi, t×m thªm t­ liÖu
- Häc sinh: T×m hiÓu ë ®Þa ph­¬ng
D.TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
1. æn ®Þnh tæ chøc: 
2. KiÓm tra bµi cò: (1 phót )
- KiÓm tra vë bµi so¹n
3. Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
KiÕn thøc c¬ b¶n
HOẠT ĐỘNG 1
? Khi ph¸t ©m th­êng sai nh÷ng phô ©m nµo ?
1.§èi víi c¸c tØnh MiÒn B¾c 
+tr/ch vµ s/x (Trêi s¸ng ® Chêi s¸ng)
+r/d/gi ® Rén rµng ® Dén dµng
+L/n ® §i lµm ® §i nµm
*Cñng cè 
-Gi¸o viªn nh¾c l¹i c¸c tr­êng hîp ph¸t ©m sai vµ dïng tõ sai
* DÆn dß: ( Thêi gian 1 phót)
- Häc thuéc hai bµi ca dao
- S­u tÇm thªm c¸c bµi ca dao cña ®Þa ph­¬ng
- ChuÈn bÞ thi häc k× I
TiÕt: 69-70
Ngµy so¹n:
Ngày giảng: 15/12/2011
kiÓm tra häc kú I
( ®Ò vµ ®¸p ¸n cña phßng GD§T)
TiÕt: 72
Ngµy so¹n:
Ngày giảng: 16/12/2011
tr¶ bµi kiÓm tra häc kú I
( Ch÷a lçi vµ tr×nh bµy ®¸p ¸n)