Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tiết 1: Văn bản: Cổng trường mở ra (Tiết 16)

Ngày soạn: 14/8/10
Ngày giảng: 7a: 17/8/10
 7b: 16/8/10
 7c: 18/8/10
Ngữ văn - bài 1
Tiết 1
Văn bản
Cổng trường mở ra
 Lí Lan
I.Mục tiêu:
1.Kiến thức: học sinh cảm nhận và thấm thĩa những tình cảm thiêng liêng, sâu nặng của cha mẹ đối với con cái. Thấy được ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với cuộc đời mỗi con ngời.
2.Kĩ năng: Tìm hiểu cảm nhận thể loại văn biểu cảm
3.Thái độ: Có lòng yêu thích say mê văn học
II.Chuẩn bị:
1.Giáo viên: giáo án. sgk, sgv, chuẩn kiến thức, kĩ năng.
2.Học sinh: soạn bài
III.Phương pháp: Đàm thoại, phân tích, bình giảng. 
IV.Các bước lên lớp:
1.ổn định: (1’)
 7a:
 7b:
2.Kiểm tra: (2’)
3.Tiến trình tổ chức các hoạt động.
Khởi động. (1’)
Mục tiêu: Qua nội dung và ý nghĩa của truyện Cổng trường mở ra hs có hứng thú cho bài học mới.
Trong cuộc đời mỗi con người ai cũng trải qua quãng đời tuổi thơ cắp sách đến trường và ngày khai trường đầu tiên sẽ để lại dấu ấn đậm nét nhất.
Hoạt động của thầy và trò
TG
Nội dung chính
Hoạt động 1. Đọc và thảo luận chú thích.
Mục tiêu: Hiểu được tác dụng của việc đọc kể có liên quan đến việc hiểu và phân tích truyện.
Gv hd hs cách đọc
Giọng dịu dàng, chậm rãi, tình cảm, đôi lúc như thì thầm
Gv đọc mẫu.
Hs đọc, nhận xét
Gv nhận xét.
Gv đặt câu hỏi hd hs tìm hiểu một số từ khó
Hs tìm hiểu theo sgk
Hoạt động 2. Tìm hiểu bố cục
Mục tiêu: Phân chia được các phần trong văn bản để thấy được nội dung và sự liên kết trong văn bản.
? Văn bản được chia làm mấy phần? Nội dung chính của từng phần?
H: + Đọan 1: ....đến "thế giới mà mẹ bước vào"
 + Đoạn 2: còn lại
Gv nhận xét, kết luận. Chốt.
Hoạt động 3.Tìm hiểu văn bản
Mục tiêu: Hiểu đợc nội dung và ý nghĩa của văn bản
? Người mẹ có tâm trạng gì trong đêm trước ngày khai trường?
H: Ngời mẹ không ngủ đợc 
? Nguyên nhân nào làm cho người mẹ không ngủ được?
H: Suốt đêm mẹ đã hồi hộp bồn chồn, trằn trọc không ngủ được vì mẹ vô cùng thương con, lo lắng cho con.
? Và trong tâm trạng ấy người mẹ đã nghĩ gì và làm gì?
H: Giúp con chuẩn bị quần áo giầy dép, đồ dùng học tập....
? Thể hiện tình cảm gì của mẹ dành cho con?
H: Thể hiện nỗi lòng yêu thương con cua rmẹ, lo lắng chăm chút cho con
? Tìm các chi tiết diễn tả tâm trạng của người mẹ?
+ Tâm trạng: 
- Có gì đó khác thường
- Không tạp trung được vào việc gì cả
- Không định làm những việc ấy tối nay
? Từ tâm trạng băn khoăn không ngủ được ấy, người mẹ đã nghĩ đến điều gì?
? ấn tượng nhất là gì?
H: Mẹ đạng phân tâm, xúc động, trước một sự kiện lớn trong đời con, bao nhiêu suy nghĩ của mẹ đều đang hướng về con
? Mẹ nhớ về tuổi thơ của mình như thế nào? Trong tâm trạng ra sao?
H: Những kỷ niệm của tuổi thơ, được bà ngoại đa đến trường, đến ngày đầu tiên bước vào cổng trường....
Hình ảnh: Hằng năm cứ vào cuối thu mẹ tôi âu yếm dắt tay tôi đi trên con đường làng dài và hẹp....
? Em có suy nghĩ gì về tâm trạng và những ký ức tuổi thơ hiện về trong nỗi nhớ của người mẹ?
H: Hồi ức về tuổi thơ như một bài ca đẹp, dài và xao xuyến, rạo rực, cháy bỏng trong lòng mẹ. Mẹ muốn truyền ngọn lửa ấy cho con, san xẻ hạnh phúc ấy cho con. Ngày khai trường đã khắc sâu vào tân hồn và nỗi nhớ của mẹ
? Từ ấn tượng tuổi thơ người mẹ liên tưởng đến điều gì?
H: Mẹ nghĩ và liên tưởng đến ngày khai trường ở Nhật Bản - Ngày lễ trọng đại, tôn vinh ngành giáo dục của xã hội.
? Em hiểu gì về sự liên tưởng ấy của người mẹ?
H: Mẹ muốn gửi mong muốn của mình vào liên tưởng ấy, mẹ cũng mong sao ở nước mình cũng sẽ như vậy. Ngày khai trường sẽ là ngày hội của không chỉ lớp trẻ mà còn là ngày mọi người, mọi ngày thể hiện sự quan tâm đến sự nghiệp giáo dục. Mẹ tin yêu và kỳ vọng vào con.
? Trong suy nghĩ của ngời mẹ đã động viên con như thế nào? Thuộc kiểu câu gì?
H: Câu cầu khiến mạng tính động viên, khích lệ con: "Đi đi con, hãy can đảm.......thế giới kì diệu sẽ mở ra"
? Em có suy nghĩ gì về câu nói này?
H: Đó là mong muốn và mơ ước của người mẹ. Thể hiện vai trò to lớn của nhà trường đối với mỗi con người.
Hoạt động 4. Tổng kết rút ra ghi nhớ
Mục tiêu: Hiểu được nội dung ý nghĩa của truyện qua phần ghi nhớ.
Hs đọc phần ghi nhớ sgk
Gv nhấn mạnh
Gv chốt lại nội dung chính
Hoạt động 4. Luyện tập.
Mục tiêu: 
Qua bài học hs áp dụng được kiến thức để giải quyết được yêu cầu của bài tập.
Hs đọc bài tập
Hs làm bài
Gv nhận xét
10’
5’
19’
3’
5’
I.Đọc và thảo luận chú thích
1.Đọc văn bản.
2.Thảo luận chú thích
1, 2, 8, 9,10.
II. Bố cục
2 phần
II. Tìm hiểu văn bản.
1.Tâm trạng của người mẹ trong đêm trước ngày khai trường của con.
Hồi ức về tuổi thơ như một bài ca đẹp, dài và xao xuyến, rạo rực, cháy bỏng trong lòng mẹ. Mẹ muốn truyền ngọn lửa ấy cho con, san xẻ hạnh phúc ấy cho con. Ngày khai trường đã khắc sâu vào tân hồn và nỗi nhớ của mẹ
2. Cảm xúc về khai trường và suy nghĩ về vai trò của giáo dục đối với cuộc đời mỗi con người.
Bằng lời văn trân thành tác giả đã cho ta thấy ước muốn và mơ ước của người mẹ. Thể hiện vai trò to lớn của nhà trường đối với mỗi con ngời.
III.Ghi nhớ
IV.Luyện tập
Ngày khai trường để vào học lớp 1 là ngày có dấu ấn sâu đậm nhất trong tâm hồn mỗi con người đó là một ngày đáng nhớ
4.Củng cố và hướng dẫn học bài. (5’)
Nêu nội dung và ý nghĩa của truyện 
Kể lại được truyện.
Học thuộc phần ghi nhớ
Chuẩn bị bài: Mẹ tôi.