Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tiết 1 - Văn bản: Cổng trường mở ra (Tiết 64)

Ngày soạn: 15/8/2010
Ngày dạy: 16/8/2010
 Tiết1 - văn bản
 	CỔNG TRƯỜNG MỞ RA
(Văn bản nhật dụng – LÍ LAN)
I. Mục tiêu 
1. Kiến thức
- HS cảm nhận và hiểu được những tình cảm s©u s¾c của cha mẹ đối với con cái từ tâm trạng của mét ng­êi mẹ trong ®ªm trước ngày khai tr­êng của con ; ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với cuộc đời mỗi người.
-HiÓu nh÷ng gi¸ trÞ biÓu c¶m trong lêi v¨n biÓu hiÖn t©m tr¹ng cña ng­êi mÑ trong v¨n b¶n 
2. Kĩ năng
- HS có kĩ năng đọc – hiÓu v¨n b¶n biÓu c¶m; Ph©n tÝch mét sè chi tiÕt tiªu biÓu diÔn t¶ t©m tr¹ng ng­êi mÑ trong ®ªm tr­íc ngµy khai tr­êng ®Çu tiªn cña con; Liªn hÖ vËn dông khi viÕt bµi v¨n biÓu c¶m.
3. Thái độ
- HS có tình cảm biết ơn, yêu kính cha mẹ và trách nhiệm của học sinh đối với gia đ×nh vµ XH.
II. Đồ dùng dạy học
- GV: tranh ảnh về ngày khai trường
- HS: vở soạn, SGK
III. Phương pháp
- Đọc diễn cảm, phân tích, bình , nêu vấn đề.
IV. Tổ chức giờ học
1. Ổn định trật tự (1 phút)
2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sự chuẩn bị bài mới của HS (1 phút)
3. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học
Hoạt động của thầy và trò
TG
Nội dung chính
*Hoạt động 1: Khởi động
Mục tiêu: tạo hứng thú cho HS tiếp thu kiến thức về văn bản" cổng trường mở ra".
Cách tiến hành
 Trong lần khai giảng đầu tiên của em ai đưa em đến trường? Em có nhớ đêm hôm trước ngày khai trường đó mẹ em đã làm gì, nghĩ gì không?
Hôm nay học bài văn này chúng ta sẽ hiểu được trong đêm trước ngày khai trường để vào lớp 1 của con, mẹ đã làm gì và nghĩ gì?
*Hoạt động 2: Đọc- hiểu văn bản
Mục tiêu:- HS hiểu được cách đọcdiễn
 cảm đem lại hiệu quả trong quá trình cảm thụ văn bản; HS cảm nhận được tình cảm thiêng liêng của cha mẹ dành cho con cái .
 - HS có kĩ năng đọc diễn cảm, cảm thụ văn bản.
Cách tiến hành
-GV hướng dẫn đọc: to, rõ ràng, thể hiện tâm trạng hồi hộp, thao thức của mẹ, giọng đọc tâm tình, trầm lắng.
-GV đọc mẫu
-Gọi 2-3 HS đọc bài.
-HS nhận xét. GV sửa chữa.
? Em hiểu “ nhạy cảm” nghĩa là gì?
“ Háo hức “ là tâm trạng như thế nào?
HS đọc các chú thích còn lại.
Văn bản nhật dụng “ Cổng trường mở ra” được viết theo thể loại gì?( Phương thức biểu đạt chính là gì?)
- Tự sự + biểu cảm.
? Văn bản chia làm mấy phần? Nội dung chính từng phần?
HS theo dõi phần I.
? Tìm những chi tiết miêu tả tâm trạng hai mẹ con trong đêm trước ngày khai giảng?
 Mẹ
 Con
- Thao thức không ngủ, chuẩn bị đồ dùng, sách vở, đắp mền, buông màn, trằn trọc, suy nghĩ triền miên
- Giấc ngủ đến với con nhẹ nhàng như một li sữa, ăn một cái kẹo, gương mặt thanh thoát, nghiêng trên gối mền, đôi môi hé mở, thỉnh thoảng chúm lại háo hức, trong lòng không có mối bận tâm
? em hiểu trằn trọc có nghĩa là gì?
? Em có nhận xét gì về cách thức miêu tả của tác giả?
- Thể hiện tâm trạng qua hành động, cử chỉ.
- Đối chiếu hai tâm trạng của mẹ con
? Cách miêu tả đó có tác dụng gì?
? Theo em tại sao người mẹ không ngủ được?
-HS thảo luận nhóm 4 thời gian 2 phút
-Đại diện báo cáo: GV kết luận
- Lo lắng, chăm chút cho con, trăn trở suy nghĩ về người con.
- Bâng khuâng, hồi tưởng lại tuổi thơ của mình.
? Từ đó em hiểu gì về tình cảm của mẹ đối với con?
? Vậy em làm gì đề đền đáp tình cảm của mẹ đối với mình? 
- Chăm học, chăm làm, vâng lời cha mẹ, thầy cô
?Chi tiết nào chứng tỏ ngày khai trường đã để lại dấu ấn sâu đậm trong tâm hồn mẹ ?
- Sự nôn nao, hồi hộp khi cùng bà ngoại đến trường, sự chơi vơi, hốt hoảng khi cổng trường đóng lại.
? Vì sao tác giả để mẹ nhớ lại ấn tượng buổi khai trường đó của mình ?
- Mẹ có phần lo lắng cho đứa con trai nhỏ bé lần đầu tiên đến trường.
- Vì ngày khai trường có ý nghĩa đặc biệt với mẹ, với mọi người.
? Có phải người mẹ đang nói trực tiếp với con không? Theo em, mẹ đang tâm sự với ai? Cách viết đó có tác dụng gì ?
- Mẹ tâm sự gián tiếp với con, nói với chính mình -> nội tâm nhân vật được bộc lộ sâu sắc, tự nhiên. Những điều đó đôi khi khó nói trực tiếp. 
- HS theo dõi đoạn văn cuối
? Đoạn văn thể hiện điều gì qua hành động và lời nói của mẹ ?
? Câu văn nào nói về tầm quan trọng của nhà trường đối với thế hệ trẻ ?
“ Bằng hành động đó họ muốn. cả hàng dặm sau này”
? Cách dẫn dắt của tác giả có gì đặc biệt ?
- Đưa ra ví dụ cụ thể mà sinh động để đi đến kết luận về tầm quan trọng của giáo dục.
-GV mở rộng về giáo dục ở Việt Nam và sự ưu tiên cho giáo dục của Đảng và Nhà nước ta.
? Người mẹ nói: “bước qua cổng trường là một thế giới kì diệu sẽ mở ra”. Em hiểu thế giới kì diệu đó là gì ?
-HS thảo luận nhóm 4 (4p)
-Đại diện báo cáo.
-GV kết luận:
? Từ sự phân tích trên em có suy nghĩ gì về nhan đề “ Cổng trường mở ra” ?
- Hình ảnh nghệ thuật mang ý nghĩa tượng trưng như cánh cửa cuộc đời mở ra.
*Hoạt động 3: tổng kết rút ra ghi nhớ 
Mục tiêu: HS khái quát được giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản.
Cách tiến hành
? Bài văn giúp ta hiểu gì về tình cảm của mẹ và vai trò của nhà trường đối với cuộc sống mỗi con người ?
-HS đọc ghi nhớ; GV khái quát.
*Hoạt động 4: Luyện tập
Mục tiêu: HS hiểu được kiến thức của bài và vËn dụng làm bài tập.
Cách tiến hành
- HS đọc, xác định yêu cầu, làm bài .
- GV hướng dẫn sửa chữa.
- HS phát biểu cá nhân.
- GVnx bổ sung
-GV hướng dẫn: Viết đoạn văn 7-8 dòng
+ Chủ đề: Kỷ niệm đáng nhớ nhất trong ngày khai giảng đầu tiên.
+ PT diễn đạt: tự sự + biểu cảm.
 2p
30p
3p
4p
I. Đọc, thảo luận chú thích.
1. Đọc văn bản.
2. Thảo luận chú thích
II.Bố cục
- P1: đầu -> ngày đầu năm học: tâm trạng của hai mẹ con trong đêm trước ngày khai giảng
P2: còn lại : tình cảm của mẹ đối với con.
III. Tìm hiểu văn bản
1. Tâm trạng của hai mẹ con trong đêm trước ngày khai giảng.
- Mẹ : thao thức, chuẩn bị đồ dùng cho con, trằn trọc suy nghĩ.
- Con: giấc ngủ đếnuống li sữa,
không có mối bận tâm nào.
- Tâm trạng của hai mẹ con không giống nhau:
+ Tâm trạng con: háo hức, thanh thản, nhẹ nhàng.
+ Tâm trạng mẹ: bâng khuâng, xao xuyến, trằn trọc suy nghĩ miên man.
2. Tình cảm của mẹ đối với con.
- Mẹ yêu thương, lo lắng, chăm sóc, chuẩn bị chu đáo mọi điều kiện cho ngày khai trường đầu tiên của con.
- Mẹ đưa con đến trường với niềm tin và kì vọng vào con.
3. Tầm quan trọng của nhà trường đối với thế hệ trẻ.
- Nhà trường mang lại tri thức, hiểu biết.
- Bồi dưỡng tư tưởng tốt đẹp, đạo lí làm người.
- Mở ra ước mơ, tương lai cho con người.
III. Ghi nhớ: ( SGK)
IV. Luyện tập
Bài tập 1: 
Em tán thành ý kiến trên vì nó đánh dấu bước ngoặt, sự thay đổi lớn lao trong cuộc đời mỗi con người: sinh hoạt trong môi trường mới, học nhiều điều -> tâm trạng vừa háo hức vừa hồi hộp , lo lắng.
Bài tập 2:( về nhà)
4. Củng cố (3p)
- Em thấy người mẹ trong bài văn là người như thế nào?
( Tình cảm, sâu sắc, tế nhị, hiểu biết.)
? Mượn tâm trạng mẹ trong đêm trước buổi khai trường để nói gì?
- Tầm quan trọng của việc học , nhà trường.
- Tình cảm sâu nặng mẹ -> con.
- Nhắc nhở người làm con phải nhớ đến tình cảm của mẹ.
5. Hướng dẫn học bài (1p)
- Học ghi nhớ + phân tích .
- Làm BT 2 + đọc thêm SGK trang 9.
- Soạn tiết 2 văn bản: Mẹ tôi, đọc trả lời câu hỏi SGK.
 ------------------------------------------------------------ 
Ngày soạn: 15/8/2010
Ngày dạy: 17/8/2010
 Tiết 2- Văn bản
 MẸ TÔI
 - Ét-môn-đô đơ A-mi-xi-
I. Mục tiêu 
1. Kiến thức
- HiÓu s¬ gi¶n vÒ t¸c gi¶ Et- m«n-®« ®¬ A-mi-xi.
- HiÓu c¸ch gi¸o dôc võa nghiªm kh¾c võa tÕ nhÞ cã lÝ cã t×nh cña ng­êi cha khi con m¾c lçi.
- HiÓu nghÖ thuËt biÓu c¶m trùc tiÕp qua h×nh thøc mét bøc th­.
2. Kĩ năng 
-HS có kĩ năng đọc – hiểu một văn bản viết dưới hình thức một bức thư; Phân tich một số chi tiết liên quan đến hình ảnh người cha( tác giả bức thư) và người mẹ đc nhắc đến trong thư.
3. Thái độ
- HS biết kính trọng, yêu thương cha mẹ. Có thái độ sửa chữa khuyết điểm mỗi khi mắc lỗi.
II. Đồ dùng dạy học
- GV: bảng phụ ghi bài tập trắc nghiệm.
- HS: soạn bài, SGK
III. phương pháp
- §ọc diễn cảm, phân tích, bình, nêu vấn đề.
IV.Tổ chức giờ học
1. Ổn định tổ chức (1p)
2. Kiểm tra bài cũ: (4p)
- Qua văn bản "Cổng trường mở ra " em hãy nêu tầm quan trọng của nhà trường đối với thế hệ trẻ?
3. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học.
Hoạt động của thầy và trò
TG
Nội dung chính
*Hoạt động 1: Khởi động
Mục tiêu: tạo hứng thú cho HS tiếp thu kiến thức văn bản "Mẹ tôi".
Cách tiến hành
 Trong cuộc đời mỗi chúng ta, người mẹ có vị trí và ý nghĩa hết sức lớn lao, thiêng liêng, cao cả. Tuy nhiên không phải ai, lúc nào cũng ý thức được điều đó, chỉ khi mắc lỗi lầm ta mới nhận ra tất cả. Văn bản“ Mẹ tôi” sẽ cho ta bài học như thế.
*Hoạt động 2: Đọc- hiểu văn bản
Mục tiêu: HS cảm nhận được t/c thiêng liêng, cao cả mà cha mẹ giành cho con cái; HS có kĩ năng đọc diễn cảm, cảm thụ văn bản.
Cách tiến hành
 -GV hướng dẫn đọc: thể hiện tâm tư và tình cảm buồn khổ của người cha trước những lỗi lầm của con -> sự trân trọng của ông đối với vợ.
-GV đọc mẫu. HS đọc , nhận xét, GV sửa chữa.
? Nêu vài nét về tác giả?
? Văn bản được trích từ đâu?
Về hình thức văn bản có gì đặc biệt?
- Mang tính chuyện nhưng được viết dưới hình thức bức thư (qua nhật ký của con), nhan đề “Mẹ tôi”.
? Tại sao đây là bức thư người bố gửi con mà tác giả lấy nhan đề là “ Mẹ tôi” ?
- Con ghi nhật ký.
- Mẹ là tiêu điểm để hướng tới, để làm sáng tỏ mọi vấn đề.
? Em hiểu “lễ độ” là gì?
- HS đọc từ khó.
? Nêu nguyên nhân khiến người cha viết thư cho con?
- Chú bé nói không lễ độ với mẹ -> cha viết thư giáo dục con.
? Những chi tiết nào miêu tả thái độ của người cha trước sự vô lễ của con ?
- Sự hỗn láo của con như một nhát dao đâm vào tim bố vậy.
- Bố không thể nén được cơn giận.
- Con mà lại xúc phạm đến mẹ ư ?
- Thà bố không có con còn hơn là thấy con bội bạc. Con không được tái phạm nữa.
- Trong một thời gian con đừng hôn bố
? Em có nhận xét gì về nghệ thuật sử dụng trong phần trên? Tác dụng?
- So sánh => đau đớn
- Câu cầu khiến => mệnh lệnh.
- Câu hỏi tu từ => ngỡ ngàng.
? Qua đó em thấy được thái độ của cha như thế nào?
GV phân tích thêm đoạn “ Khi ta khôn lớn ... đó” 
? Vì sao ông lại có thái độ như vậy... chúng ta tìm hiểu phần 2...
Hs: quan sát vào đoạn 2 SGK.
? Những chi tiết nào nói về người mẹ ?
- Thức suốt đêm.. mất con.
- Người mẹ sẵn sàng. cứu sống con.
? Hình ảnh người mẹ được tác giả tái hiện qua điểm nhìn của ai? Vì sao?
- Bố -> thấy hình ảnh, phẩm chất của mẹ .
-> tăng tính khách quan, dễ bộc lộ tình cảm thái độ đối với người mẹ, người kể.
? Từ điểm nhìn ấy người mẹ hiện lên như thế nào? Em có nhận xét gì về lời lẽ, những chi tiết, h/ảnh mà t/giả viết trong đoạn văn này ?
? Thái độ của người bố đối với người mẹ như thế nào?
- Trân trọng, yêu thương. Một người mẹ như thế mà En-ri-cô không  ...  c¶m vµ v¨n nghÞ luËn.
2. KÜ n¨ng
- HS cã kÜ n¨ng kh¸i qu¸t, hÖ thèng c¸c v¨n b¶n biÓu c¶m vµ nghÞ luËn ®· häc.
- Lµm bµi v¨n biÓu c¶m vµ v¨n nghÞ luËn.
3. Th¸i ®é
- HS cã ý thøc tù gi¸c häc tËp vµ yªu thÝch m«n v¨n.
II. §å dïng
- GV: B¶ng phô.
- HS: LËp b¶ng phô c©u hái 7, 8 SGK/1139.
III. Ph­¬ng ph¸p
- Ph©n tÝch, vÊn ®¸p, ®µm tho¹i.
IV. Các bước lên lớp
1. æn ®Þnh tæ chøc
2. kiÓm tra bµi cò: GV kiÓm tra sù chuÈn bÞ bµi cña HS.
3. TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y - häc
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
TG
Néi dung chÝnh
*Ho¹t ®éng 1: khëi ®éng.
Môc tiªu: t¹o høng thó cho HS tiÕp thu kiÕn thøc.
C¸ch tiÕn hµnh:
GV nªu ng¾n gän môc ®Ých tiÕt häc.
*Ho¹t ®éng 2: H­íng dÉn «n tËp.
Môc tiªu: HS hÖ thèng hãa vµ 
cñng cè l¹i nh÷ng kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ v¨n biÓu c¶m vµ v¨n nghÞ luËn.
§å dïng: b¶ng phô.
? H·y kÓ tªn c¸c bµi v¨n nghÞ luËn ®· häc trong Ng÷ v¨n 7 tËp hai.
? Trong ®êi sèng, trªn b¸o chÝ vµ trong SGK, em thÊy v¨n b¶n nghÞ luËn xuÊt hiÖn trong nh÷ng tr­êng hîp nµo, d­íi d¹ng nh÷ng bµi g×? Nªu mét sè vÝ dô
? Trong bµi v¨n nghÞ luËn ph¶i cã nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n nµo?
* Bµi v¨n nghÞ luËn cã søc thuyÕt phôc, cã ®anh thÐp s©u s¾c, thÊm thÝa, chÆt chÏ hay kh«ng phô thuéc phÇn lín vµo tr×nh ®é vµ hiÖu qu¶ nghÖ thuËt lËp luËn cña ng­êi viÕt.
? LuËn ®iÓm lµ g×?
? H·y cho biÕt nh÷ng c©u sau ®©u lµ luËn ®iÓm vµ gi¶i thÝch v× sao?
C©u a vµ d lµ luËn ®iÓm
* C©u tróc ng÷ ph¸p cña luËn ®iÓm th­êng lµ: 
C (kh«ng, ch¼ng) lµ (cã, kh«ng) V.
KÕt cÊu trÇn thuËt, th«ng b¸o vµ kh¼ng ®Þnh (phñ ®Þnh).
*GV nªu yªu cÇu HS th¶o luËn nhãm (5p). §¹i diÖn b¸o c¸o kÕt qu¶.
- GVKL.
=> §­a dÉn chøng bµi ca dao Trong ®Çm g× ®Ñp b»ng sen, ch­a ®ñ ®Ó chøng minh tiÕng ViÖt giµu ®Ñp, mµ ng­êi viÕt cßn ph¶i ®­a thªm daq·n chøng kh¸c vµ ph©n tÝch cô thÓ bµi ca dao trªn ®Ó thÊy râ trong ®ã tiÕng ViÖt ®· thÓ hiÖn sù giµu ®Ñp nh­ thÕ nµo.
- HS th¶o luËn nhãm (5p): H·y cho biÕt c¸ch lµm hai ®Ò v¨n cã g× gièng vµ khac¸ nhau. Tõ ®ã suy ra nhiÖm vô gi¶i thÝch vµ chøng minh kh¸c nhau nh­ thÕ nµo?
- §¹i diÖn b¸o c¸o kÕt qu¶.
- GVKL.
II. V¨n nghÞ luËn
C©u 1: C¸c bµi v¨n nghÞ luËn ®· häc 
+ Tinh thÇn yªu n­íc cña nh©n d©n ta
+ Sù giµu ®Ñp cña tiÕng ViÖt
+ §øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå
+ ý nghÜa v¨n ch­¬ng
C©u 2: 
* NghÞ luËn nãi:
- ý kiÕn trao ®æi, tranh luËn, ph¸t biÓu trong c¸c cuéc häp, héi th¶o s¬ kÕt, tæng kÕt....
- ý kiÕn trao ®æi trong c¸c cuéc giao l­u, pháng vÊn...
- ý kiÕn trong c¸c buæi b¶o vÖ luËn v¨n , luËn ¸n ...
- Ch­¬ng tr×nh b×nh luËn thêi sù, thÓ thao, v¨n nghÖ trªn ®µi ph¸t thanh hay v« tuyÕn truyÒn h×nh.
- Lêi gi¶ng cña GV trªn líp.
* NghÞ luËn viÕt:
- C¸c bµi x· luËn, b×nh luËn, ®äc s¸ch, phª b×nh v¨n häc, ng«n ng÷...trªn c¸c b¸o chÝ, t¹p chÝ...
- C¸c luËn v¨n, luËn ¸n, chuyªn luËn khoa häc;
- C¸c tuyªn ng«n, tuyªn bè quan träng;
- C¸c v¨n b¶n nghÞ luËn trong SGK Ng÷ v¨n...
C©u 3: Nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n trong bµi v¨n nghÞ luËn
- LuËn ®iÓm, luËn cø, luËn chøng, lÝ lÏ, dÉn chøng lËp luËn
- Trong ®ã lËp luËn lµ yÕu tè chñ yÕu.
C©u 4: 
* LuËn ®iÓm: lµ ý kiÕn thÓ hiÖn t­ t­ëng, quan ®iÓm cña bµi v¨n
- C©u a vµ d lµ luËn ®iÓm
- C©u b: c©u c¶m th¸n
- C©u c: ch­a ®Çy ®ñ, ch­a râ ý ( chñ nghÜa anh hïng nµo, cña ai?)
C©u 5: 
*Trong bµi v¨n chøng minh rÊt cÇn dÉn chøng, nh­ng cßn cÇn lÝ lÏ, cßn ph¶i biÕt c¸ch lËp luËn.
+ DÉn chøng ph¶i tiªu biÓu, chän läc, chÝnh x¸c, phï hîp víi luËn ®iÓm; ®ång thêi cÇn d­îc lµm s¸ng tá, ®­îc ph©n tÝch b»ng lÝ lÏ lËp luËn chø kh«ng ®¬n thuÇn chØ nªu, ®­a, thèng kª dÉn chøng hµng lo¹t.
+ LÝ lÏ, lËp luËn kh«ng chØ lµ chÊt keo kÕt nèi c¸c dÉn chøng mµ cßn lµ s¸ng tá vµ næi bËt dÉn chøng, vµ ®ã míi lµ chñ yÕu.
* Yªu cÇu cña lÝ lÏ vµ lËp luËn:
Ph¶i phï hîp víi dÉn chøng, gãp phÇn lµm râ b¶n chÊt cña dÉn chøng h­íng tíi luËn ®iÓm; ph¶i chÆt chÏ, m¹ch l¹c, l« gÝch
C©u 6: 
*Gièng nhau: 
- Cïng mét luËn ®iÓm.
- Cïng ph¶i sö dông lÝ lÏ, dÉn chøng vµ lËp luËn.
*Kh¸c nhau:
Gi¶i thÝch
Chøng minh
VÊn ®Ò (gi¶ thiÕt lµ) ch­a râ.
VÊn ®Ò (gi¶ thiÕt lµ) ®· râ.
LÝ lÏ lµ chñ yÕu.
DÉn chøng lµ chñ yÕu.
Lµm râ b¶n chÊt vÊn ®Ò lµ nh­ thÕ nµo.
Chøng tá sù ®óng ®¾n cña vÊn ®Ò lµ nh­ thÕ nµo.
4. Cñng cè: 2p
- GV kh¸i qu¸t néi dung «n tËp.
5. H­íng dÉn häc bµi:2p
- ¤n tËp theo néi dung ®· h­íng dÉn; tham h¶o c¸c ®Ò v¨n trong SGK/140,141.
- ¤n tËp tæng hîp chuÈn bÞ kiÓm tra häc k×.
--------------------------------------------------
Ngµy so¹n: 
Ngµy gi¶ng;
TiÕt 136
H­íng dÉn lµm bµi kiÓm tra tæng hîp
I. Môc tiªu
- HS n¾m v÷ng nh÷ng kiÕn thøc träng t©m vÒ V¨n häc, TiÕng ViÖt, TËp lµm v¨n ®· häc trong häc k× II.
- Cñng cè nh÷ng kÜ n¨ng lµm bµi kiÓm tra r¾c nghiÖm vµ tù luËn ®· häc vµ thùc hµnh.
II. §å dïng 
- GV: B¶ng phô
- HS: «n tËp 
III. Ph­¬ng ph¸p
- VÊn ®¸p; ®µm tho¹i.
IV. Tæ chøc giê häc
1. æn ®Þnh 
2. KiÓm tra bµi cò: 
3. TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y häc
*Ho¹t ®éng 1: Khëi ®éng 
Môc tiªu: t¹o høng thó cho HS tiÕp thu kiÕn thøc.
C¸ch tiÕn hµnh: GV nªu yªu cÇu cña giê häc.
*Ho¹t ®éng 2: H­íng dÉn lµm bµi kiÓm tra
Môc tiªu: 
- HS n¾m v÷ng nh÷ng kiÕn thøc träng t©m vÒ V¨n häc, TiÕng ViÖt, TËp lµm v¨n ®· häc trong häc k× II.
- Cñng cè nh÷ng kÜ n¨ng lµm bµi kiÓm tra r¾c nghiÖm vµ tù luËn ®· häc vµ thùc hµnh
C¸ch tiÕn hµnh
- GV yªu cÇu HS kh¸i qu¸t nh÷ng néi dung c¬ b¶n cÇn chó ý trong häc k× II. 
1. PhÇn v¨n
- Träng t©m phÇn V¨n (§äc - hiÓu v¨n b¶n) trong Ng÷ v¨n 7 tËp hai lµ v¨n b¶n nghÞ luËn. Ngoµi ra cßn cã ®äc - hiÓu mét vµi t¸c phÈm tù sù vµ v¨n b¶n nhËt dông.
*¤n tËp cÇn chó ý mét sè ®iÓm sau:
- N¾m ®­îc néi dung cô thÓ c¸c v¨n b¶n t¸c phÈm ®­îc häc; néi dung næi bËt cña c¸c bµi v¨n nghÞ luËn ®Òu thÓ hiÖn râ ë tiªu ®Ò cña mçi v¨n b¶n: Tinh thÇn yªu n­íc cña nh©n d©n ta, Sù giµu ®Ñp c¶u tiÕng viÖt, §øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå, ý nghÜa v¨n ch­¬ng -> §©y chÝnh lµ luËn ®iÓm bao trïm mµ mçi v¨n b¶n nghÞ luËn tËp trung lµm s¸ng tá.
- Ngoµi ra cßn cã hai truyÖn ng¾n VN ®Çu thÕ kØ XX: Sèng chÕt mÆc bay vµ Nh÷ng trß lè hay lµ Va-ren vµ Phan Béi Ch©u. NÕu nh­ truyÖn ng¾n cña Ph¹m Duy Tèn nh»m v¹ch trÇn cuéc sèng alµm than khæ cùc cña ng­êi d©n, tè c¸o bän quan l¹i môc n¸t bª tha, v« tr¸c nhiÖm...th× truyÖn ng¾n cña NguyÔn ¸i Quèc l¹i tËp trung ph¬i bµy nh÷ng trß lè bÞch cña tªn Toµn quyÒn Va-ren, ®¹i diÖn cho thùc d©n Ph¸p, tr­íc ng­êi anh hïng ®Çy khÝ ph¸ch cao c¶ lµ Phan Béi Ch©u.
- N¾m ®­îc néi dung vµ ý nghÜa cña v¨n b¶n nhËt dông Ca HuÕ trªn s«ng H­¬ng.
2. PhÇn TiÕng ViÖt
*CÇn chó ý mét sè vÊn ®Ò sau:
- §Æc ®iÓm cña c¸c lo¹i c©u rót gän, c©u ®Æc biÖt, c©u chñ ®éng, c©u bÞ ®éng...
- §Æc ®iÓm vµ t¸c dông cña biÖn ph¸p tu tõ liÖt kª.
- C¸ch më réng c©u b»ng côm C - V vµ tr¹ng ng÷.
- C«ng dông cña c¸c dÊu c©u: dÊu chÊm löng, dÊu chÊm phÈy, dÊu g¹ch ngang
3. PhÇn TËp lµm v¨n
*Träng t©m lµ phÇn v¨n nghÞ luËn. HS cÇn chó ýmét sè ®iÓm sau:
- N¾m ®­îc mét sè vÊn ®Ò chung vÒ v¨n nghÞ luËn:
+ ThÕ nµo lµ v¨n nghÞ luËn, môc ®Ých vµ t¸c dông cña v¨n nghÞ luËn.
+ Bè côc cña bµi v¨n nghÞ luËn.
+ C¸c thao t¸c lËp luËn: chøng minh, gi¶i thÝch.
- C¸ch lµm bµi v¨nnghÞ mluËn:
+ Gi¶i thÝch, chøng minh vÒ mét vÊn ®Ò chÝnh trÞ - x· héi;
+ Gi¶i thÝch, chøng minh vÒ mét vÊn ®Ò v¨n häc.
- N¾m ®­îc n«i dung khÝa qu¸t vª v¨n b¶n hµnh chÝnh
+ §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n hµnh chÝnh;
+ C¸ch lµm mét v¨n b¶n ®Ò nghÞ vµ b¸o c¸o;
+ C¸c lçi th­êng m¾c vÒ c¸c lo¹i v¨n b¶n trªn.
 4. Cñng cè: GV kÕt luËn vµ l­u ý HS «n tËp mét c¸ch toµn diÖn, kh«ng 
	häc tñ, häc lÖch.
 5. H­íng dÉn häc bµi:
 - ¤n tËp tæng hîp theo néi dung ®· h­íng dÉn.
 - ChuÈn bÞ bµi: Ho¹t ®éng ng÷ v¨n
	+ T×m hiÓu c¸ch ®äc 4 v¨n b¶n nghÞ luËn, ®äc kÜ l­ìng vµ ®äc 
 nhiÒu lÇn. 
-------------------------------------------------------
Ngµy so¹n:
Ngµy gi¶ng: 
TiÕt 137, 138
KiÓm tra häc k× II
( §Ò cña PGD)
*Thêi gian: 18/5/2010
Ngµy so¹n: 
Ngµy gi¶ng: 
TiÕt 139
Ho¹t ®éng ng÷ v¨n
(§äc diÔn c¶m v¨n nghÞ luËn)
I . Môc tiªu
- HS n©ng cao kÜ n¨ng ®äc diÔn c¶m víi yªu cÇu: ®äc râ rµng, ®óng dÊu c©u.
- Kh¾c phôc kiÓu ®äc nhá, lóng tóng, ph¸t ©m ngäng...
II. §å dïng
- GV: V¨n b¶n Nh÷ng trß lè hay lµ Va-ren vµ Phan Béi Ch©u hoµn chØnh.
 ¶nh §¹i héi §¶ng lao ®éng VN lÇn thø II ë ViÖt B¾c.
- HS: §äc nhiÒu lÇn c¸c v¨n b¶n nghÞ luËn ë nhµ vµ kh¾c phôc nh­îc ®iÓm trong c¸ch ®äc.
III. Ph­¬ng ph¸p
- §äc diÔn c¶m, vÊn ®¸p.
IV. Các bước lên lớp
1. æn ®Þnh
2. KiÓm tra bµi cò
3. TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®«ngä d¹y häc
*Ho¹t ®éng 1: Khëi ®éng 
Môc tiªu: T¹o høng thó cho HS tiÕp thu kiÕn thøc.
C¸ch tiÕn hµnh: GV nªu yªu cÇu cña giê häc.
*Ho¹t ®éng 2: H­íng dÉn ®äc bµi
Môc tiªu: Yªu cÇu hs ®äc ph¸t ©m ®óng, ng¾t c©u ®óng, m¹ch l¹c vµ râ rµng. §äc diÔn c¶m thÓ hiÖn râ tõng luËn ®iÓm trong mçi v¨n b¶n, giäng ®iÖu cña tõng v¨n b¶n.
C¸ch tiÕn hµnh:
*GV h­íng dÉn häc sinh c¸ch ®äc.
* Mçi bµi GV gäi 3-> 4 HS ®äc, HS vµ GV nhËn xÐt söa lçi sai trong qu¸ tr×nh HS ®äc.
Bµi 1: Tinh thÇn yªu n­íc cña nh©n d©n ta.
*Giäng chung toµn bµi: hµo hïng, phÊn chÊn, dÊt kho¸t, râ rµng.
- §o¹n më bµi: nhÊn m¹nh c¸c tõ ng÷: nång nµ ®ã lµ - giäng kh¼ng ®Þnh ch¾c nÞch;
®äc m¹nh nhanh dÇn c¸c ®éng tõ, tÝnh tõ lµm vi ng÷, ®Þnh ng÷: s«i næi, kÕt, m¹nh mÏ, to lín, nhÊn ch×m tÊt c¶...
- §o¹n th©n bµi: giäng ®äc cÇn liÒn m¹ch, tèc ®é nhanh h¬n mét chót.
- §o¹n kÕt: giäng chËm vµ h¬i nhá h¬n.
* GV cho HS xem tranh-> nhÊn m¹nh hoµn c¶nh lÞch sö.
Bµi 2: Sù giµu ®Ñp cña tiÕng ViÖt.
*Gäng chung toµn bµi: giäng chËm r·i, ®iÒm ®¹m, t×nh c¶m tù hµo.
* Chó ý nhÊn m¹nh c¸c ®iÖp tõ , ng÷: TiÕng ViÖt cã nh÷ng ®Æc s¾c; nãi thÕ còng cã nghÜa lµ nã r»ng
Bµi 3: §øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå.
*Giäng chung: nhiÖt t×nh ca ngîi, gi¶n dÞ mµ trang trong; cÇn ng¾t c©u cho ®óng; l­u ý cac sc©u c¶m cã dÊu (!)
- §o¹n 3,4: ®äc víi gäng t×nh c¶m Êm ¸p, gÇn víi giäng kÓ chuyÖn. 
- §o¹n cuèi: cÇn ph©n biÖt lêi v¨n cña t¸c gi¶ vµ trÝch lêi cña B¸c Hå. Hai c©u trÝch cÇn ®äc giäng hïng tr¸ng vµ thèng thiÕt.
Bµi 4: ý nghÜa v¨n ch­¬ng.
*Giäng chung: giäng chËm, tr÷ t×nh gi¶n dÞ, t×nh c¶m s©u l¾ng vµ thÊm thÝa.
- 2 c©u ®Çu: giäng kÓ chuyÖn l©m li, buån th­¬ng; c©u 3 giäng tØnh t¸o, kh¸i qu¸t.
- §o¹n: c©u chuyÖn cã lÏ...gîi lßng vÞ tha: giäng t©m t×nh thñ thØ nh­ lêi trß chuyÖn.
- §o¹n: VËy th×...hÕt: giäng t©m t×nh thñ thØ nh­ lêi trß chuyÖn.
L­u ý c©u cuèi cïng: giäng ng¹c nhiªn nh­ kh«ng thÓ h×nh dung næi ®­îc c¶nh t­îng nÕu x¶y ra.
4. Cñng cè:
* GV kh¸i qu¸t nh÷ng ®iÓm cÇn rót ra khi ®äc v¨n b¶n nghÞ luËn: giäng ®äc râ rµng, m¹ch l¹c, râ luËn ®iÓm vµ lËp luËn. Tuy nhiªn vÉn cÇn giäng ®äc cã c¶m xóc vµ truyÒn c¶m.
5. H­íng d·n häc bµi:
- Häc thuéc lßng mçi v¨n b¶n 1 ®o¹n mµ em thÝch nhÊt.
- T×m ®äc diÔn c¶m Tuyªn ng«n ®éc lËp.
---------------------------------------------------------------