Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 01 - Tiết 02: Mẹ tôi (Tiếp)

Ngày soạn: 10/08/2011.
Ngày dạy: 16/ 08/ 2011.
Tuần: 01.
Tiết: 02. 
 MẸ TÔI
Ét-môn-đô đơ A-mi-xi
I.Mức độ cần đạt:
 Qua bức thư của một người cha gửi cho đứa con mắc lỗi với mẹ, hiểu tình yêu thương, kính trọng cha mẹ là tình cảm thiêng liêng đối với mọi người.
II.Trọng tâm kiến thức, kĩ năng:
 1.Kiến thức:
 -Sơ giản về tác giả Ét-môn-đô đơ A-mi xi.
 -Cách giáo dục vừa nghiêm khắc vừa tế nhị, có lí và có tình của người cha khi con mắc lỗi.
 -Nghệ thuật biểu cảm trực tiếp qua hình thức một bức thư.
 2.Kĩ năng:
 -Đọc-hiểu một văn bản viết dưới hình thức một bức thư.
 -Phân tích một số chi tiết liên quan đến hình ảnh người cha ( tác giả bức thư) và người mẹ nhắc đến trong thư.
III.Chuẩn bị:
 GV: Giáo án, tranh, bảng phụ, phiếu học tập.
 HS: bài soạn.
IV.Hoạt động trên lớp:
 1.Ổn định lớp: ( 1 phút)
 2.Kiểm bài cũ: ( 5 phút)
- Câu hỏi: Văn bản “cổng trừơng mở ra” để lại trong em suy nghĩ gì?
- Trả lời: Tấm lòng yêu thương con, tình cảm đẹp sâu nặng đối với con; Vai trò to lớn cùa nhà trường đối với cuộc sống con người.
 3.Bài mới:
 *Giới thiệu: (1 phút) Trong cuộc đời mỗi chúng ta, người mẹ có một vị trí và ý nghĩa hết sức lớn lao và thiêng liêng.Nhưng không phải khi nào ta cũng ý thức được điều đó.Thường thì có những lúc ta mắc lỗi lầm thì ta mới nhận ra tất cả.Bài văn “Mẹ tôi” sẽ cho ta một bài học như thế.
TG
Hoạt động của gi¸o viªn 
Hoạt động của häc sinh 
Néi dung ghi b¶ng
8’
Hđ1: Tìm hiểu phần I.
 -Yêu cầu hs đọc chú thích (*) và thử nêu những hiểu biết về tác giả, tác phẩm.
 -GV nêu yêu cầu đọc: giọng đọc phải bộc lộ rõ tâm tư tình cảm của người cha.
 -Gọi hs đọc văn bản.
-GV: Nhận xét, uốn nắn, sửa chữa.
 ? Yêu cầu hs trình bày cách chia đoạn của văn bản?
-HS đọc chú thích ( *)
-Nghe.
-Đọc văn bản.
-Nghe.
-Chia làm 2 phần:
 +Phần 1: “Từ đầuxúc động vô cùng” Lời kể của En-ri-cô.
 +Phần 2: Phần còn lại. Toàn bộ bức thư của bố gởi cho con trai.
I.Tìm hiểu chung: 
 1.Tác giả, tác phẩm: Ét-môn-đô đơ A-mi-xi( 1846- 1908)là nhà văn I-ta-li-a. Những tấm lòng cao cả là tác phẩm nổi tiếng trong sự nghiệp sáng tác của ông.Cuốn sách gồm nhiều mẫu chuyện có ý nghĩa giáo dục sâu sắc, trong đó nhân vật trung tâm là một thiếu niên, được viết bằng một giọng văn hồn nhiên, trong sáng.
 2.Chia đoạn:
 -Phần 1: lời kể của En-ri-cô
 -Phần 2: Toàn bộ bức thư của bố gởi cho con trai.
II.Đọc-Hiểu văn bản:
 1.Nội dung
20’
Hoạt động2: Tìm hiểu văn bản.
 H: Nguyên nhân bố viết thư cho En-ri-cô?
→ En-ri-cô đã phạm lỗi vô lễ với mẹ khi cô giáo đến thăm, bố đã viết thư để bộc lộ thái độ cũa mình.
Thảo luận: Vì sao văn bản lại có tên là “Mẹ tôi”?
→ Mượn hình thức bức thư để hình ảnh người mẹ hiện lên một cách tự nhiên; người viết thư dễ dàng bày tỏ tình cảm của mình với mẹ .
 a.Thái độ của ngừơi cha đối với En-ri-cô:
 H: Qua bức thư em thấy thái độ của bố đối với En-ri-cô như thế nào? 
-Buồn bã, tức giận -> Cảnh cáo nghiêm khắc lỗi lầm của En-ri-cô.
-Buồn bã, tức giận ->Cảnh cáo nghiêm khắc lỗi lầm của En-ri-cô.
 H: Dựa vào đâu em biết được điều đó? (chi tiết nào).
→ Sự hỗn láo  một nhát dao đâm vào tim bố; bố không thể nào nén được cơn giận; con mà lại xúc phạm đến mẹ con ư?; thật đáng xấu hổ và nhục nhã  
 H: Vì đâu ông có thái độ đó khi En-ri-cô có thái độ không đúng với mẹ?
→ Ông không ngờ En-ri-cô có thái độ đó với mẹ.
 H: Cảm nhận của em về mẹ En-ri-cô?
→ Yêu thương con rất mực.
 b.Hình ảnh của người mẹ 
 H: Chi tiết nào nói lên điều đó?
→ Thức suốt đêm vì con; bỏ một năm hạnh phúc để tránh cho con một giờ đau đớn.
 H: Suy nghĩ của riêng em trước thái độ của En-ri-cô với mẹ?
→ HS tự do trả lời (đáng trách, không nên có thái độ như vậy)
 H: Từ đó nói lên suy nghĩ riêng em về nhũng lời dạy của bố?
HS tự do trả lời.
 H: Theo em điều gì khiến En-ri-cô” xúc động vô cùng” khi đọc thư bố? (kết hợp phần trắc nghiệm sgk)
→ HS chọn: a,c,d.
-> Mong con hiểu được công lao , sự hi sinh vô bờ bến của mẹ.
 H: Qua những điều bố nói trong bức thư, ông mong muốn điều gì ở con?
->Mong con hiểu được công lao, sự hi sinh vô bờ bến của mẹ.
 H: Trước tấm lòng yêu thương, hi sinh của mẹ dành cho En-ri-cô, bố đã khuyên con điều gì?
->Không bao giờ được thốt ra lời nói nặng với mẹ. Phải thành khẩn xin lỗi mẹ.
c)Lời khuyên nhủ của bố: 
-Không bao giờ được thốt ra lời nói nặng với mẹ.
-Thành khẩn xin lỗi mẹ.
 H: Em hiểu được điều gì qua lời khuyên nhủ của bố?
→ HS trả lời tự do. Đây là lời khuyên chân tình
 -> Lời khuyên nhủ chân tình, sâu sắc.
Thảo luận: Vì sao bố không nói trực tiếp mà viết thư?
 H: Hoàn cảnh xảy ra câu chuyện được tác giả vận dụng như thế nào?
 H: Em có nhận xét gì về việc sử dụng các chi tiết khắc họa hình ảnh người mẹ?
 H: Tác giả đã sử dụng phương thức biểu đạt nào?
→ Thể hiện tình cảm một cách tế nhị, kín đáo. Viết thư là cách nói riêng với người mắc lỗi. 
 2.Nghệ thuật:
 -Sáng tạo nên hoàn cảnh xảy ra câu chuyện.
 -Có nhiều chi tiết khắc họa hình ảnh người mẹ tận tụy, giàu đức hi sinh
 -Biểu cảm trực tiếp, có ý nghĩa giáo dục cao
 H: Qua văn bản và hiểu biết của mình, em hãy cho biết tầm quan trọng của người mẹ trong gia đình.
 H: Từ đó, chúng ta phải làm gì để đền đáp công ơn của cha mẹ đối với mình?
→ HS đọc phần ghi nhớ.
 3.Ý nghĩa văn bản:
 -Người mẹ có vai trò quan trọng trong gia đình.
 -Tình thương yêu,kính trọng cha mẹ là tình cảm thiêng liêng nhất đối với mỗi con người. 
5’
Hoạt động3: luyện tập.
 H: Hãy kể lại một việc em lỡ gây ra khiến bố mẹ buồn phiền?
-> HS tùy ý kể.
III.Luyện tập:
 HS kể lại một sự việc lỡ gây ra khiến bố mẹ buồn phiền.
4.Củng cố: ( 4 phút)
 -Hãy nêu ý nghĩa của văn bản?
 -Mẹ của En-ri-cô là một người như thế nào?
 a.Là một người dịu dàng, hiền dịu.
 b.Là một người hết lòng thương con.
 c.Là một người sẵn sàng hi sinh vì con.
 d.Tất cả đều đúng.
5.Dặn dò:( 1 phút)
*Bài cũ: - Chọn một trong thư có thể hiện vai trò lớn lao của mẹ đối với con và học thuộc.
 - Nắm được ý nghĩa những lời khuyên nhủ của người bố. 
*Bài mới:Chuẩn bị cho bài: “Từ ghép”
 + Cấu tạo các loại từ ghép.
 +Nhận biết các loại từ ghép
 +Làm trước các bài tập của bài từ ghép.