Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 1: Bài 1 - Tiết 1 - Văn bản: Cổng trường mở ra (Tiếp)

Ngày soạn:
Ngày dạy: Lớp: Sĩ số:
Ngày dạy: Lớp: Sĩ số:
 Tuần 1: Bài 1 - tiết 1 - Văn bản:
 Cổng trường mở ra
 ( Lí Lan )
I.Mục tiêu bài học:
- KT: Giúp học sinh hiểu được tâm trạng của người mẹ khi đứa con lần đầu tiên đến trường, qua đó thấy được tình cảm và tấm lòng của người mẹ dành cho con.
- KN: Rèn kỹ năng đọc văn bản, phân tích tâm trạng nhân vật.
- TĐ: Hồi tưởng lại ngày đầu tiên đến trương của bản thân để đồng cảm và chia se cảm xúc với nhân vật.
II.Chuẩn bị đồ dùng :
- GV: Sách bài tập,Sách ĐHVB,Bảng phụ.
- HS: Soạn bài.
III.Các hoạt động dạy và học:
Hoạt động của thầy 
Hoạt động của trò 
Nội dung ghi bảng 
HĐ1: Khởi động:
1.ổn định
2.Kiểm tra: vở ghi, vở soạn và SGK của HS
3.Bài mới: Giới thiệu bài: 
 Hoạt động 2:Hướng dẫn HS đọc và chú thích .
? VB này có cách đọc ntn?
 Em hãy đọc văn bản.
? Văn bản có xuất xứ ntn ?
H – Giải nghĩa từ: nhạy cảm, háo hức, khai trường ...
? Những từ đó thuộc lớp từ nào đã học
HĐ 3: Tìm hiểu nội dung VB
? VB này là lời của ai? Nói về điều gì?
? Tìm những chi tiết miêu tả việc làm, cử chỉ của mẹ vào đêm trước ngày khai trường
? Qua đó bộc lộ tâm trạng gì của mẹ?
? Vì sao mẹ có những tâm trạng như vậy?
? Qua đó em thấy mẹ là người thế nào?
? Em có biết 1 câu ca dao, danh ngôn hay 1 bài thơ nói về tấm lòng người mẹ
- “Con là mầm đất tươi xanh 
Nở trong tay mẹ, mẹ ươm mẹ trồng 
 Hai tay mẹ bế mẹ bồng
Như con sông chảy nặng dòng phù sa
 Mẹ nhìn con đẹp như hoa
Con trong tay mẹ thơm ra giữa đời
 Sao tua rua đã lên rồi
Con ơi có cả đất trời bên con
 Cho dù đạn réo mưa bom
Con trong tay mẹ vẫn ngon giấc nồng
 Vẫn mơ tiếp giấc mơ hồng
Ru con tiếng mẹ bay vòng quanh nôi”
? Người mẹ đang nói chuyện trực tiếp với con không?Theo em người mẹ đang nói với ai?
? Cách viết này có tác dụng gì?
? Câu văn nào nói lên tầm quan trọng của nhà trường với thế hệ trẻ?
? Hiểu được tqtrọng đó, mẹ đã định nói với con ntn trong buổi ngày mai khi con đến trường?
? Em hiểu “TG kỳ diệu” đó là gì?
? Đọc xong VB, em hiểu thêm điều gì về mẹ và vai trò của nhà trường?
? Tại sao VB có tựa đề “Cổng trường mở ra”-? VB này có cốt truyện và có 1 chuỗi sviệc như ở lớp 6 không? 
H- Quan sát đoạn VB nói về ý nghĩ của mẹ về giáo dục nước Nhật
Thảo luận:
- TG của điều hay, lẽ phải, của tình thương và đạo lý làm người
- ... ánh sáng tri trức nhân loại
- ... tình bạn, tình thầy trò cao đẹp
- Vô cùng quan trọng
-Gọi HS đọc ghi nhớ.
HĐ 3:Hướng dẫn luyện tập
- Cảm nghĩ của em về người mẹ trong văn bản “Cổng trường mở ra”.
- HS trao đổi ý kiến 2 BT SGK
HĐ4: Củng cố, dặn dò
- Củng cố: GV hệ thống lại ND bài giảng.
- Dặn dò: VN học bài, làm bài tập LT, soạn " Mẹ tôi" 
- Trình bày vở soạn
- Nghe - hiểu
Đọc, tóm tắt ND, chú thích
Tình cảm, nhẹ nhàng
Khai trường: mở trường buổi đầu tiên
Từ mượn, từ HV
Lời của mẹ nói với con trai ;
Ngắm nhìn con ngủ, nghĩ về những việc con làm, không tập trung trằn trọc, ko ngủ được, nhớ về ngày ktrường đtiên của mình
- Vì mẹ rất yêu con, quan tâm đến con, bởi mẹ đã được hưởng tình yêu thương ấy từ bà ngoại, tình cảm ấy là 1 sự tiếp nối thế hệ, là truyền thống hiếu học.
- “Không có mặt trời thì hoa không nở, không có người mẹ thì cả anh hùng và nhà thơ đếu không có” M.G.
- Đang tâm sự với chính mình
- Giúp tác giả đi sâu vào TG tâm hồn, miêu tả tinh tế tâm trạng hồi hộp, trăn trở, xao xuyến, bâng khuâng
--> Nội tâm nv bộc lộ sâu sắc, đậm chất trữ tình biểu cảm
HS tự bộc lộ 
-Không mà chủ yếu chỉ là tâm trạng
- “Ai cũng ... sau này”
--> cả XH qtâm, quyền của trẻ em là được học tập
- “Đi đi ... mở ra” --> lời động viên
- HS đọc ghi nhớ. 
- Nêu cảm nghĩ
- trao đôỉ ý kiến, tbày
 - Nghe - hiểu
- Nhận nhiện vụ 
I/ Đọc, chú thích
1. Đọc:
2. Chú thích
-Xuất xứ văn bản :
 - Giải nghĩa từ:
II/ Tìm hiểu VB
1. Tâm trạng của mẹ trong đêm trước ngày khai trường của con :
- xốn xang, bồi hồi trước bước đời đầu tiên của con
- Mẹ có tấm lòng sâu nặng, quan tâm sâu sắc đến con 
--> người mẹ yêu con vô cùng
là 1 cách thể hiện trong VB biểu cảm
- TG của ước mơ và khát vọng
- TG của niềm vui ...
--> nhà trường là tất cả tuổi thơ ...
* Vai trò của nhà trường với thế hệ trẻ
2. Ghi nhớ: (SGK)
III/ Luyện tập
Ngày soạn:
Ngày dạy: Lớp: Sĩ số:
Ngày dạy: Lớp: Sĩ số:
 Tiết 2 - Văn bản: 
“Mẹ tôi”
- Etmônđôđơ Amixi-
-
I. Mục tiêu :
-KT: Giúp HS hiểu được t/d lời khuyên của bố về lỗi của 1 đứa con với mẹ. Thấm thía những tình cảm thiêng liêng sâu nặng của cha mẹ với con cái.
- KN: Rèn kỹ năng đọc hiểu văn bản, phân tích diễn biến tam lý nhân vật.
- TĐ: Có thái độ đúng mực với cha mẹ, trân trong và yêu kính cha mẹ.
II.Chuẩn bị :
- Giáo viên: bài soạn, bảng phụ, phiếu học tập
- Học sinh: Soạn bài
 III. Các hoạt động dạy và học:
HĐ của GV
HĐ của GV
Nội dung ghi bảng
HĐ1: Khởi động:
1. ổn định
2. Kiểm tra:
- Bài học sâu sắc nhất mà em rút ra được từ văn bản “Cổng trường mở ra” là gì?
3. Bài mới: Giới thiệu bài:
 HĐ2: HD HS đọc, TH chú thích.
- Gọi HS đọc văn bản.
? Nêu hiểu biết của em về tác giả
? VB cần đọc với giọng ntn?
? Em hiểu thế nào là: lễ độ, hối hận, vong ân bội nghĩa
? Hãy TT bức thư của người cha ?
HĐ 2: Tìm hiểu nội dung VB
? VB này viết về điều gì?
? Enricô đã giới thiệu bức thư của bố ntn? Tưởng tượng và kể lại 
? Biết được lỗi lầm của con, người cha đã có thái độ ra sao? Câu nói nào thể hiện? Từ ngữ nào diễn tả?
? Tìm những từ ngữ, hình ảnh, lời lẽ trong bức thư thể hiện thái độ buồn bã, tức giận của bố?
? Tại sao thể hiện sự tức giận của mình mà người bố lại gợi đến mẹ?
? Bố đã nêu lên nỗi đau gì khi 1 đứa con mất mẹ để giáo dục Enricô?
? Hãy tìm 1 số từ ghép trong đoạn này nói lên nỗi đau của đứa con mất mẹ?
? Bố đã thể hiện sự kiên quyết của mình ntn?
? Bố đã khuyên con phải xin lỗi mẹ ntn?
? Qua bức thư, em thấy bố đã giáo dục enricô điều gì?
? Tất cả những thái độ của bố được bày tỏ bằng cách viết ntn? Trong bức thư, thỉnh thoảng bố lại gọi con: “Enricô của bố ạ ...” – cách viết đó có tác dụng gì?
? Vì thế đã tác động đến Enrico ra sao?
? Qua bức thư, em còn thấy bố thể hiện tình cảm với mẹ của Enrico ntn?
? Người mẹ không trực tiếp xuất hiện trong câu chuyện, nhưng ta vẫn thấy hiện lên rất rõ nét. Vì sao?
? Qua bức thư người bố gửi con, em thấy Enrico có một người mẹ ntn?
? Cách để cho nv bộc lộ qua cái nhìn của người khác có t/d gì?
? Từ hình ảnh người mẹ hiền trong tâm hồn con, bố đã viết 1 câu thật hay nói về lòng hiếu thảo, đạo đức làm người. Em hãy tìm những câu nói ấy?
?Tại sao bố không nói chuyện với Enrico mà lại viết thư?
-> Bài học ứng xử trong gđ, ở trường, ngoài XH
GV :“Mẹ tôi” chứa chan tình phụ tử, mẫu tử, là bài ca tuyệt đẹp của những tấm lòng cao cả.
Đ. Amixi đã để lại trong lòng ta hình ảnh cao đẹp thân thương của người mẹ hiền, đã giáo dục bài học hiếu thảo đạo làm con
 - Rút ra bài học.
Hoạt động 3:
Hướng dẫn HS luyện tập
1. Hãy chọn 1 đoạn trong thư của bố enrico có nội dung thể hiện vai trò vô cùng lớn lao của mẹ
2. Liên hệ với bản thân mình xem đã lần nào nỡ gây ra 1 sự việc khiến mẹ buồn phiền?
Trình bày suy nghĩ, tình cảm?
HĐ4: Củng cố, dặn dò
- Củng cố: GV hệ thống lại ND bài giảng.
- Dặn dò: VN học bài, làm bài tập, Soạn văn bản“Cuộc chia tay của những con búp bê"
- Trả lời
- Nghe - hiểu
- Đọc VB
- Nhà văn ý
- Diễn cảm, nhẹ nhàng
- HS tóm tắt
- Miêu tả thái độ, tình cảm và những suy nghĩ của người bố trước lỗi lầm của con và sự tôn trọng của ông đối với vợ mình.
- Trả lời
- “Sự hỗn láo của con như một nhát dao đâm vào tim bố vậy”
“Thà rằng bố không có con, còn hơn là thấy con bội bạc”
- Cho con thấy được công ơn của mẹ, khơi gợi tình cảm trong con đối với mẹ.
- Đọc đoạn VB “Con sẽ cay đắng ... thương yêu đó”
- yếu đuối, chở che, cay đắng, đau lòng, thanh thản, lương tâm, ...
- Bắt con phải xin lỗi mẹ. Cho con thời gian thử thách
- Cầu xin mẹ hôn con
- Phải lễ phép, biết kính trọng và ghi nhớ công ơn của bố mẹ và phải thành khẩn sửa chữa lỗi lầm.
- Thể hiện tình cảm yêu thương, trìu mến
- xúc động vô cùng
- Dạy con thủ thỉ, tâm tình, tha thiết, lời giáo huấn thấm sâu vào tâm hồn con
- Enrico được sống trong 1 gđình hạnh phúc.
- Bố đã kể về mẹ cho Enrico nghe --> người mẹ xuất hiện qua cái nhìn của bố
--> lý giải cho nhan đề “Mẹ tôi”
- Tăng tính khách quan của sviệc, thể hiện tình cảm và thái độ của người kể
Thảo luận:Tình cảm sâu sắc thường tế nhị, kín đáo
Viết thư là chỉ nói riêng cho người mắc lỗi biết, vừa giữ được sự kín đáo, tế nhị không làm người mắc lỗi mất lòng tự trọng
- HS đọc phần ghi nhớ: SGK
- HS tự lựa chọn
 - Có thể chọn phần ghi nhớ.
- Liên hệ bản thân
- Nghe, hiểu
- Nhận nhiệm vụ
I/ Đọc, chú thích
1. Đọc:
2. Chú thích :
 - Tác giả:
 - Tác phẩm :
 - Giải nghĩa từ.
II/ Tìm hiểu VB
1. Thái độ, tình cảm, suy nghĩ của người cha
* Với con khi con mắc lỗi lầm:
- buồn bã, tức giận
- nghiêm khắc, kiên quyết phê phán
- giáo dục đạo đức cho con
- yêu thương con hết mực
* Với mẹ:
Rất trân trọng
--> bức thư là nỗi đau, sự tức giận cực điểm của bố, nhưng cũng là lời yêu thương tha thiết
2. Hình ảnh người mẹ:
- Yêu thương, hy sinh tất cả vì con
--> cao cả, lớn lao
- “Con hãy nhớ rằng tình yêu thương, kính trọng cha mẹ là tình cảm thiêng liêng hơn cả. Thật đáng xấu hổ và nhục nhã cho kẻ nào chà đạp lên tình yêu thương đó”
* Ghi nhớ:SGK
III/ Luyện tập
 Ngày soạn:
Ngày dạy: Lớp : 7A: Sĩ số:
Ngày dạy: Lớp: 7B: Sĩ số:
 Tiết 3 - Tiếng việt: 	
Từ ghép
 I.Mục tiêu:
 1. Kiến thức: 
- HS cảm nhận và hiểu được những tỡnh cảm thiờng liờng, đẹp đẽ của cha mẹ đối với con cỏi từ tõm trạng của mẹ trước ngày khai giảng của con
- Thấy được ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với cuộc đời mỗi người
 2. Thái độ: Giỏo dục tỡnh cảm biết ơn, yờu kớnh cha mẹ và trỏch nhiệm của học sinh đối với gia đinh.
 3. Kỹ Năng: Rốn kĩ năng đọc, cảm thụ, phõn tớch văn bản nhật dụng.
 II.Chuẩn bị: 
- Giáo viên: bài soạn, bảng phụ, phiếu học tập
- Học sinh: Soạn bài
 III.Các hoạt động dạy và học:
Hoạt động của thầy
HĐ1: Khởi động:
1. ổn định
2. Kiểm tra:
- VB “Mẹ tôi” đã đem đến cho em bài học gì? hãy đọc 1 đoạn VB mà em cho là sâu sắc nhất?
3. Bài mới: Giới thiệu bài:
 HĐ 2: HD TH các loại từ ghép
GV: Ghi sẵn VD1, VD2 SGK
? Trong các từ ghép “bà ngoại”, “thơm phức” tiếng nào là tiếng chính, tiếng phụ bổ sung nghĩa cho tiếng chính?
? Vai trò của tiếng chính, phụ?
? Quan hệ giữa tiếng chính và phụ? Nhận xét về vị trí của tiếng chính?
? Các tiếng trong 2 từ ghép “Quần áo” “Trầm bổng” có quan hệ với nhau ntn? Có phân ra tiếng chính, tiếng phụ không?
? Theo em có mấy cách ghép tạo ra mấy kiểu từ ghép?
? Thế nào là từ ghép C – P?
? Từ ghép ... 
? Sự thể hiện cảm xúc đó thể hiện BPNT gì?
- So sánh: Suối reo - đàn cầm - đá rêu phơi -chiếu êm. 
- Tâm hồn giao hoà trọn vẹn với thiên nhiên tìm thấy trong thiên nhiên sự thanh thản trong tâm hồn. 
?Em có cảm nghĩ ntn về hình ảnh nhân vật “ta ngâm thơ nhàn” trong màu xanh bóng mát của bóng “trúc râm"?
?Qua đoạn thơ, cảnh trí tn Côn Sơn đã hiện lên ntn trong hồn thơ Nguyễn Trãi?
- Tâm hồn đang hoà nhập với thiên nhiên, cảm thấy tn tươi đẹp và giải thoát tâm hồn.
- Cảnh trí Côn Sơn đã hiện lên như một người bạn tri âm, tri kỷ với nhà thơ, đem đến biết bao thú vị.
* Cảnh trí Côn Sơn trong hồn thơi Nguyễn Trãi.
- Khoáng đạt, thanh cao, nên thơ.
?Chỉ ra hiện tượng dùng điệp từ? T/dụng đối với việc tạo nên giọng điệu thơ? 
- Giọng điệu trữ từ, nhẹ nhàng, thiết tha đ cái tình của một con người chân tình, trọn vẹn với thiên nhiên.
?Qua đoạn thơ em hiểu thêm điều gì về nhân cách nhà thơ.
-> Đoạn thơ là sự giao cảm tuyệt vời giữa tâm hồn thi sỹ và thiên nhiên.
- Gọi HS đọc ghi nhớ
- Nhân cách thanh cao, tâm hồn trong sạch, cốt cách cao đẹp:"Côn sơn ca, là bài ca của sự sống; được ướp hướng sắc của suối riêng đất nước, quê hương
- Đọc ghi nhớ
* Ghi nhớ: SGK
B. Văn bản: Buổi chiều đứng ở phủ Thiên Trường trông ra.
HĐ1: Đọc hiểu văn bản.
- HD đọc, đọc mẫu, gọi HS đọc bài.
- Nhận xét cách đọc của hs. 
- Nghe, hiểu, đọc bài.
- Tiếp thu.
1. Đọc – hiểu văn bản. 
1. Đọc :
? Trình bày những nét cơ bản về tác giả ,tác phẩm ?
- Gọi HS giải nghĩa từ khó.
- Đọc chú thích, tlời. 
- Giải nghĩa từ.
2. Chú thích :
a. Tác giả: Nguyễn Trãi.
b. Xuất xứ: 
c. Từ khó :
HĐ2: HD tìm hiểu văn bản. 
II. Tìm hiểu VB:
? 2 câu thơ đầu, tả cảnh làng quê vào thời gian nào?
? Nhìn bao khắp làng quê, tác giả thấy quê hương ntn?
? Tả thật mà lại như thấy cái ảo thể hiện xúc cảm gì của nhà thơ với quê hương? 
- Buổi chiều tàn.
- Mờ ảo như khói phủ, nửa yên bình, êm đềm nên thơ.
- Cảm xúc về cái đẹp của buổi chiều tả ở quê hương pha chút buồn.
1. 2 câu đầu:
- Cảnh xóm làng một chiều tàn phủ mờ sương khói êm đềm, nên thơ
? 2 câu cuối miêu tả cảnh gì?
?Nhìn cụ thể về làng quê tác giả nghe thấy, thấy điều gì?
- Cảnh sắc đồng quê dân dã, bình dị, đáng yêu.
- Âm thanh tiếng sáo mục đồng.
- Đối cánh cò trắng hạ trên đồng
2. 2 câu cuối:
? Em có nhận xét gì về việc nhà thơ đã lựa chọn 2 hình ảnh: Tiếng sáo và cánh cò để tả cảnh làng quê?
- Hình ảnh rất tiêu biểu, gợi tả, gợi cảm khiến cho người đọc thấy được vẻ đẹp của đồng quê.
- Cảnh sắc đồng quê thôn dã, thanh bình, trầm lặng.
? Em có cảm nhận gì trước cảnh tượng buổi chiều đứng ở Phủ? 
- Cảnh đồng quê tĩnh lặng, êm đềm, thanh bình : Bức tranh quê đậm - nhạt, mờ- sáng, xấu-đẹp và tràn đầy sức sống.
? Em thấy được điều gì tâm hồn ông vua-thi sỹ qua vb? 
- Khái quát nội dung.
- Gọi HS đọc ghi nhớ.
- Tâm hồn thanh cao, yêu đời, quê hương ,đất nước.
- Nghe, hiểu.
- Đọc ghi nhớ.
* Ghi nhớ: SGK.
HĐ3: HD luyện tập:
II. Luyện tập.
- 2 bài thơ đã sử dụng nghệ thuật biểu cảm ntn?
- Bài1: Thơ lực bát
- Bài 2: Thất ngôn tứ tuyệt
=>Biểu cảm qua tả cảnh.
1. Bài tập 1:
? Nét tương đồng giữa NT -Trần Nhân Tông?
- Tình yêu quê hương đất nước.
4. Củng cố : Khái quát nội dung, nghệ thuật chính của 2 bài thơ.
5. Dặn dò : Về nhà :
 - Học thuộc lòng 2 bài thơ và nắm được nội dung nghệ thuật .
	 - Soạn "Từ hán việt" (tiếp).
_________________________________________________________________
Ngày soạn:
Ngày dạy: Lớp : 7A: Sĩ số:
Ngày dạy: Lớp: 7B: Sĩ số:
Tiết 22 – Tiếng việt : 
từ hán việt 
(tiếp theo)
I. Mục tiêu :
1. Kiến thức : Hiểu được các sắc thái ý nghĩa riêng biệt của từ HV.
2. Kĩ năng : Rèn kĩ năng sử dụng từ HV trong giao tiếp.
3. Thái độ : Có ý thức sử dụng từ HV đúng ý nghĩa, đúng sắc thái, phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp, tránh lạm dụng từ HV.
II. Chuẩn bị: 
1. Thầy : Bảng phụ, các ngữ liệu.
2. Trò : Học thuộc bài cũ và đọc trước bài “Từ Hán Việt”.
Các hoạt động dạy và học:
1. ổn định t/c :
2. Kiểm tra:Đọc thuộc lòng bài thơ "Côn Sơn ca" Nội dung?
3. Bài mới: Giới thiệu bài:
HĐ của GV
HĐ của HS
ND ghi bảng
HĐ1:HD tìm hiểu mục I:
I. Sử dụng từ Hán Việt:
1. Sử dụng từ HV để tạo sắc thái biểu cảm.
- Gọi HS đọc ví dụ.
? Tại sao trong các câu văn đó dùng các từ HV mà không dùng các từ thuần vịêt có ý nghĩa tương tự?
- Đọc VD a/SGK 
a. Bài tập:
- Phụ nữ, từ trần, mai táng 
đ sắc thái trang trọng.
- Tử thi đ Sắc thái tao nhã
? Người ta thường dùng từ HV trong những trường hợp nào? Hoàn cảnh giáo tiếp nào?
- Suy nghĩ, trả lời.
- Hoàn cảnh giao tiếp trang trọng tao nhã, tránh thô tục. 
?Điền từ HV thích hợp vào các câu mà em cho là có tính giao tiếp trang trọng?
 - Đưa tình huống :
 Tại sao khi tiếp khách, không nên hỏi "Bạn ăn món này có ngon không? mà lại hỏi "Bạn có thấy món này hợp khẩu vị không?
 - Làm BT1 - SGK luyện tập
- Bởi nó tạo sắc thái trang trọng, biểu thị sự tôn trọng.
? Các từ HV tạo sắc thái gì trong đoạn văn?
- Trả lời.
- Sắc thái cổ kính
Tại sao người VN thích dùng từ HV đặt tên người, địa lý.
- Tạo ra sắc thái trang trọng
- Gọi HS đọc ghi nhớ
- Đọc ghi nhớ.
b. Ghi nhớ: SGK.
- Gọi HS đọc vd
- Đọc vd a, b
2. K0 nên lạm dụng từ HV.
a. Bài tập:
?Mỗi câu cặp câu dưới đây, câu nào có cách diễn đạt hay hơn? Vì sao? (y/c thảo luận nhóm)
- Nhận xét, kết luận.
?Khi nói, viết từ HV cần chú ý điều gì?
- Thảo luận.
- Trình bày.
- Nhận xét.
- Tiếp thu.
- Chọn phần sau. 
- Xét hoàn cảnh giao tiếp không cần thiết không phù hợp với khiến cho lời nói thiếu tự nhiên, trong sáng.
- Tránh lạm dụng từ HV.
- Đưa tình huống: Em có người thân đi xa, lúc tiễn em sẽ nói câu gì khi muốn người ấy giữ gìn sức khoẻ?
- Nếu nói: Anh hãy bảo trọng hoặc nhớ bảo vệ sức khoẻ có thích hợp không?
- Gọi HS đọc ghi nhớ 2
- Anh đi nhớ giữ gìn sức khoẻ nhớ!
- Không phù hợp với h/c giao tiếp.
- Đọc ghi nhớ.
b. Ghi nhớ: SGK.
HĐ2: HD luyện tập:
II. Luyện tập 
- Gọi HS đọc y/c BT1.
? Em hãy chọn từ ngữ sắc thái cổ xưa?
- Đánh giá.
- Đọc.
- Làm bài tập.
- Trình bày.
- Tiếp thu.
1. Bài tập1 :
1- Nghĩa mẹ
Thân mẫu HCT
2. Phu nhân - vợ
3. Sắp chết - lâm chung.
4. Giáo huấn - dạy bảo.
- Tìm từ ngữ HV tạo sắc thái cổ xưa?
BT2.
- Giảng hoà, cầu thân hoà hiếu, nhan sắc tuyệt trần. 
- Nêu y/c BT3.
- Nhận xét, đánh giá.
- Nghe, làm bt.
- tlời, tiếp thu.
BT3.
- Giữ gìn, đẹp đẽ. 
4. Củng cố: Sử dụng từ Hán Việt như thế nào? để làm gì?
5. Dặn dò: Về nhà:
- Học thuộc lý thuyết.
- Tìm một số từ HV mang sắc thái trong h/c giao tiếp cụ thể (Có đặt câu, viết đoạn).
- Soạn: "Đặc điểm của VB biểu cảm”.
________________________________________________________________________
Ngày soạn:
Ngày dạy: Lớp : 7A: Sĩ số:
Ngày dạy: Lớp: 7B: Sĩ số:
Tiết 23 – Tập làm văn: 
đặc điểm của văn bản biểu cảm
I. mục tiêu :
1. Kiến thức :
- Hiểu được các đặc điểm cụ thể của bài văn biểu cảm.
- Hiểu đặc điểm của phương hức biểu cảm là thường mượn cảnh vật, con người để bày tỏ tình cảm.
2. Kĩ năng : Rỡn kĩ năng nhận diện văn bản biểu cảm thông qua các đặc điểm cụ thể và từ đó tạo lập được văn bản biểu cảm theo đúng đặc điểm.
3. Thái độ : Có ý thức tạo lập và sử dụng văn biểu cảm đúng với hoàn cảnh gt.
II. Chuẩn bị:
1. Thầy : Tham khảo thêm một số bài văn mẫu về văn biểu cảm.
2. Trò : Soạn bài , thảo luận một số vấn đề.
III. Tiến trình các hoạt động dạy và học:
1. ổn định: 
2. Kiểm tra: Người ta thường dùng từ HV trong những trường hợp nào?VD.
3. Bài mới: Giới thiệu bài:
HĐ của GV
HĐ của HS
ND ghi bảng
HĐ1: HD tìm hiểu mụcI
? Bài văn Tấm gương biểu đạt tình cảm gì?
- Nhận xét, chốt ý.
- Đọc VB "Tấm gương".
- Suy nghĩ, trả lời.
- Tiếp thu.
I. Tìm hiểu đặc điểm của VB biểu cảm.
1. Bài tập :
* VB "Tấm gương’’
- Ca ngợi đức tính trung thực của con người, ghét thói xu nịnh, dối trá. 
?Tác giả đã làm ntn để biểu đạt tình cảm đó?
- Tác giả đã mượn h/ảnh tấm gương làm điểm tựa, vì nó luôn phản chiếu trung thực mọi vật xung quanh. Nói với gương, ca ngợi gương là gián tiếp ngợi ca người trung thực.
- Bài "Buổi chiều đứng ở Phủ.biểu đạt t/c gì?
- Tác giả biểu lộ cảm xúc yêu quê hương đất nước ntn?
- TY quê hương đất nước.
- Mtả cảnh làng quê êm đềm, yên tĩnh buổi chiều tà: Tiếng sáo, cánh cò
* Văn bản : BC đứng ở phủ thiên trường ...
-> Mỗi bài văn tập trung biểu đạt một tình cảm chủ yếu.
? Đoạn văn biểu hiện tình cảm gì?
- Đọc đoạn văn 2.
- Thể hiện tình cảm cô đơn, cầu mong sự giúp đỡ và thông cảm
?Tình cảm ở đó được biểu hiện trực tiếp hay gián tiếp?Vì sao?
- Trực tiếp biểu hiện bằng những lời than, tiếng kêu, câu hỏi biểu cảm đ nỗi đau khổ của đứa con xa mẹ.
?Người viết làm thế nào để biểu đạt được tình cảm của mình.
- Gửi gắm tình cảm qua một hình ảnh.
- Thổ lộ trực tiếp cảm xúc.
- Gián tiếp, trực tiếp biểu đạt tình cảm của mình.
?Bố cục bài văn "Tấm gương" gồm mấy phần? 
- Phần MB và KB có quan hệ với nhau ntn?
?Phần thân bài nêu lên những ý nghĩa gì? ý đó liên quan tới chủ đề bài văn ntn?
? Một bài văn biểu cảm thường có bố cục mấy phần ?
?Tình cảm và sự đánh giá của tình cảm trong bài có rõ ràng, chân thực không?
Điều đó có ý nghĩa ntn đối với giá trị của bài văn?
- Gọi hs đọc ghi nhớ.
HĐ3:HDHS luyện tập:
- Gọi hs đọc văn bản
? Bài văn thể hiện tình cảm gì?
? Việc miêu tả hoa phượng đóng vai trò gì trong bài văn biểu cảm?
? Vì sao tác giả gọi hoa phượng là hoa học trò?
? Tìm mạch ý bài văn?
- Sắc đỏ hoa phượng. Sự gắn bó giữa hoa phượng và những học trò.
?Bài văn biểu cảm gián tiếp hay trực tiếp?
- 3 phần:
- Bổ sung, nhấn mạnh.
+ MB: Nêu p/c của gương.
+TB: Nêu ích lợi của tấm gương với người trung thực.
Ngoài gương soi, còn có gương lương tâm.
+KB? Khẳng định lại chủ đề.
- Trả lời.
- Tình cảm và sự đánh giá của tác rõ ràng, chân thực hình ảnh tấm gương có sức khêu gợi, nên giá trị cho bài văn.
- Đọc ghi nhớ.
- Đọc VB
- Tình cảm buồn, nhớ khi xa trường, xa bạn bè dịp nghỉ hè.
- Dùng hình ảnh hoa phượng để thể hiện tình cảm đó cách diễn đạt độc đáo.
- Vì Xuân Diệu đã biến hoa phượng - một loại hao nở rộ vào dịp kết thúc năm học thành biểu tượng của sự chia ly ngày hè đối với học trò đ hình ảnh ẩn dụ.
- Hình ảnh hoa phượng đ Biểu cảm gián tiếp.
- Thường có bố cục 3 phần.
Tình cảm rõ ràng, trong sáng
2. Ghi nhớ: SGK.
II. Luyện tập.
1. Bài tập1:
VB "Hoa học trò"
4. Củng cố: Khái quát ND bài học.
 5. Dặn dò: Về nhà: 
 - Học ghi nhớ.
 - Tìm một văn bản biểu cảm và xác định đặc diểm của bài văn biểu cảm
 - Soạn " Đề văn biểu cảm và cách làm văn bài văn biểu cảm". 
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------