Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 1 - Tiết 4: Liên kết trong văn bản

Tuần : 1	 	 Ngày soạn :08/08/09
Tiết : 4.	 Ngày dạy :10-15/08/09
LIÊN KẾT TRONG VĂN BẢN
A . Mục tiêu cần đạt:
	Giúp HS :
- Muốn đạt mục đích giao tiếp thì văn bản nhất định phải có tính liên kết . Sự liên kết ấy thể hiện trên cả hai mặt : Hình thức ngôn từ và nội dung ý nghĩa .
- Cần vận dụng những kiến thức đã học để bước đầu xây dựng được những văn bản có tính liên kết .
B. Chuẩn bị:
*Thầy: Bảng phụ .
* Trò: Trả lời các câu hỏi trong bài T17+18 .
C. Tiến trình tổ chức các hoạt động:
* Ổn định : 
 Kiểm diện, trật tự.
*Kiểm tra : 
(?) So sánh sự khác biệt (về cấu tạo ý nghĩa ) của 2 loại từ ghép chính phụ và từ ghép đẳng lập ? Ví dụ.
* Giới thiệu bài: 
Ở lớp 6, các em đã học về văn bản . Văn bản là gì ? Văn bản có những tính chất nào ? ( có chủ đề thống I , có liên kết mạch lạc nhằm đạt mục đích giao tiếp ) . Như thế một văn bản tốt phải có tính liên kết mạch lạc . Vậy liên kết trong văn bản phải như thế nào , chúng ta cùng đi vào tiết học hôm nay .
Hoạt động thầy
Hoạt động trò
Nội dung
- GV cho HS đọc câu 1a T.17
 (?) : Theo em đọc mấy dòng ấy , Enricô hiểu rõ bố muốn nói gì chưa ? 
(?) : Nếu Enricô chưa thật hiểu rõ thì đó là vì lí do gì ? Hãy tìm lí do xác đáng trong các lí do SGK 1b T17 .
 (?) : Từ đó , muốn đoạn văn có thể hiểu được thì nó phải có tính chất gì ?
 GV chốt : * Không thể có văn bản nếu các câu ,các đoạn văn trong đó không nối liền nhau mà nối liền chính là liên kết.
* GV giảng thêm : Cũng như chỉ có 100 đốt tre chưa làm nên cây tre  Tương tự , 1 văn bản muốn hiểu được thì không thể không liên kết (?): Qua đó ;em thấy vì sao vbản cần có tính liên kết ? 
-GV đọc câu hỏi2a T18
 Lưu ý: Đối chiếu với vbản “Mẹ tôi” thêm vào các ý thiếu(ND) .
(?) : Đoạn văn trên thiếu sự liên kết là do đâu?
-GV treo bảng phu ïvbản2b.
 (?) : So sánh những câu trên với nguyên văn bài viết “Mẹ tôi” và cho biết người chép đã chép thiếu hay sai những từ ngữ cụ thể nào?
(?) : Vậy, em thấy bên nào có sự lkết bên nào không có sự liên kết?
(?) : Tại sao chỉ chép thiếu có mấy chữ:”Còn bây giờ” và chép sai từ “con” - “đứa trẻ” mà những câu văn đang liên kết bỗng trở nên rời rạc ?
* GV chốt: Các bộ phận của văn bản thường phải được gắn bó nhờ những phương tiện ngôn ngữ (từ , câu) có tính liên kết .
(?) : Điều ấy chứng tỏ:ngoài sự liên kết về ND , văn bản còn cần sự liên kết về mặt nào khác nữa ?
(?) : Tóm lại văn bản rất cần sự liên kết ở những mặt nào ?
- Mời HS đọc mục 2 Ghi Nhớ
* GV hướng dẫn cho HS đọc, thảo luận và lần lượt thực hiện các yêu cầu của đề bài . 
*đánh giá, khẳng định .(Có thể cho điểm khuyến khích .
* Đọc
- Mấy dòng chữ ấy là những lời không thể hiện ra rõ được .
* HS thảo luận trả lời : 
- Lí do : (3)
- Giữa các câu chưa có sự liên kết .
- Chỉ có ND chính xác rõ ràng , đúng NP thì chưa đảm bảo làm nên văn bản mà phải có sự liên kết.
* HS đọc mục 1(Ghi nhớ)
* Chép thiếu:”Còn bây giờ “
* Chép sai: “Của con" 
 “Của đứa trẻ” 
-Nguyên bản có sự lkết.
-Những câu văn ở VD không có sự liên kết.
* HS thảo luận. Trả lời :
 + Chép thiếu tạo sự mâu thuẩn (Không ngủ được >< Giấc ngủ dễ dàng )
Con :Ngôi thứ 2 - Mẹ.
Đứa trẻ:Ngôi3 -Tgiả.
 ® Chưa chặc chẽ® Khó hiểu.
.
- Văn bản rất cần sự liên kết về hình thức ngôn ngữ
- Hình thức & nội dung
- HS đọc toàn bộ ghi nhớ .
* Thảo luận (Cá nhân ) trả lời lần lượt từng bài tập.
 -Nhận xét .(Bổ sung)
I/Tính liên kết trong văn bản:
- Liên kết là 1 trong những tính chất quan trọng của văn bản làm cho văn bản trở nên có nghĩa ,dễ hiểu.
II/ Phương tiện liên kết trong văn bản.
3/ Luyện tập :
*BT1 :sắp xếp : Câu 1 – 4 – 2 – 5 -3 . 
 *BT2 :Hình thức : Có vẻ rất liên kết ( do sử dụng phương tiện ngôn ngữ trùng lập : Tôi nhớ  sáng nay , còn chiều nay 
Nội dung: hưa gắn bó chặt chẽ,thống I nhau (không nói cùng 1 ND )
*BT3 : Các từ cần điền lần lượt là :bà , bà , cháu , bà,bà, cháu , thế là .
*BT4 : - Nếu tách 2 câu khỏi văn bản thì rời rạc (C1 nói về mẹ , C2 nói về con ) 
- Nhờ câu 3 câu của vbản nối kết 2 câu đầu thành 1 thể thống nhất 
- Đoạn văn liên kết chặc chẽ không cần sửa chữa .
*Củng cố:
(?)Thế nào là liên kết trong văn bản ?
(?) Muốn làm cho vbản có tính liên kết ta phải thực hiện ntn ?
*Dặn dò
- Học ghi nhớ (Bài ghi)
-Làm BT: Viết đoạn văn (Nội dung tuỳ ý).Chú ý dùng phương tiện liên kết .
-Soan bài: “ Cuộc chia tay những con búp bê” 
 +Trả lời các câu hỏi T26+27 
 +2 bức tranh SGK minh hoạ cho những chi tiết nào? Em có thích không? Vì sao?
Duyệt và ý kiến của Tổ Trưởng: