Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 2 - Tiết 5: Văn bản: Cuộc chia tay của những con búp bê (Tiết 3)

TUẦN 2
Ngày soạn: 
 Ngày dạy: 
Tiết 5
Văn Bản:CUOÄC CHIA TAY CUÛA NHÖÕNG CON BUÙP BEÂ (T1)
 (Theo Khaùnh Hoaøi)
i. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
- Hiểt được hoàn cảnh éo le và tình cảm ,tâm trạng của các nhân vật trong truyện.
- Nhận ra được cách kể chuyện trong văn bản .
*. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 
 1. Kiến thức: 
- Tình cảm anh em ruột thịt thắm thiết ,sâu nặng và nỗi đau khổ của ngững đứa trẻ không may rơi vào hoàn cảnh bố mệ li dị 
- Đặc sắc nghệ thuật của văn bản
 2. Kĩ năng: 
- Đọc - hiểu Văn bản truyện ,đọc diễn cảm lời đối thoại phù hợp với tâm trạng các nhân vật.
- Kể và tóm tắt truyện 
 3. Thái độ: 
 - Rèn kĩ năng miêu tả và phân tích tâm lí nhân vật 
II. CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN CẦN ĐƯỢC GIÁO DỤC
- Tự nhận thức được giá trị của lòng nhân ái, tình thương, trách nhiệm cá nhân với hạnh phúc gia đình
- Kĩ năng giao tiếp, trao đổi về tình cảm cảm xúc của bản thân về cách ứng xử thể hiện tình cảm của các nhân vật, giá trị nội dung, nghệ thuật của văn bản
III. CÁC PHƯƠNG PHÁP KĨ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC
- Học theo nhóm:kĩ thuật trình bày một phút về những giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản
- Động não: suy nghĩ về cách ứng xử thể hiện tình cảm của các nhân vật trong truyện.
IV. CHUẨN BỊ
GV: soạn bài, máy chiếu
HS: đọc, soạn bài
V. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
 1. Ổn định : 
 2. Bài cũ (5’)
 ?Đọc đoạn văn khoảng 5-6 câu trình bày cảm nhận của em về hình ảnh và vai trò của người mẹ qua 2 vb nhật dụng vừa mới học : Cổng trường mở ra và Mẹ tôi
	- HS đọc đoạn văn
 3. Bài mới : Giới thiệu bài: 
 Trong cuộc sống , ngoài việc trẻ được sống đầy đủ về vật chất thì cha mẹ còn làm cho con trẻ đầy đủ , hoàn thiện về đời sống tinh thần . Trẻ có thể thiếu thốn vật chất nhưng tinh thần cần phải đầy đủ . Cho dù rất hồn nhiên , ngây thơ nhưng trẻ vẫn cảm nhận , vẫn hiểu biết 1 cách đầy đủ về c/ s gia đình mình . Nếu chẳng may rơi vào hoàn cảnh bất hạnh , các em cũng biết đau đớn , xót xa , nhất là khi phải chia tay với gia đình thân yêu của mình . Để hiểu rõ hoàn cảnh đó , bài học hôm nay sẽ giúp ta hiểu được vấn đề đó 
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
TG
NỘI DUNG BÀI DẠY
*HOẠT ĐỘNG 1 :Hướng dẫn HS đọc và tìm hiểu về tác giả ,tác phẩm.
Gv : Nêu yêu cầu đọc: đọc chậm, rõ rang, tha thiết, chú ý các lời đối thoại-Đọc mẫu một đoạn ,gọi hs đọc tiếp cho đến hết văn bản.
HS nhận xét
- GV yêu cầu học sinh tóm tắt văn bản
HS đọc chú thích* trong SGK
? Nêu một vài hiểu biết của em về tác giả ,tác phẩm?
- GV cho học sinh giải nghĩa một số từ khó trong SGK
? Văn bản này thuộc kiểu văn bản nào? 
? Giống văn bản nào mà chúng ta đã học?
? Truyện có thể chia làm mấy phần? 
HS : Thảo luận (2’) trình bày.
Gv: Định hướng.
*HOẠT ĐỘNG 2 : Đọc và tìm hiểu văn bản
Gv :Yêu cầu hs tóm tắt lại đoạn 1.
 ? Truyện viết về ai ? Về việc gì ? Ai là nhân vật chính ?
HS: Thảo luận trình bày 
GV: Chốt sửa sai : ( cuộc chia tay của những con búp bê chính là cuộc chia tay của 2 anh em Thanh, Thủy)
? Người kể là ai ?sử dụng ngôi kể như vậy có tác dụng gì ?
(Ngôi kể 1- người anh kể chuyện. Bộc lộ sâu sắc tình cảm hồn nhiên suy nghĩ của nhân vật làm tăng tính chân thực của truyện)
? Tại sao tên truyện lại là “ Cuộc chia tay của những con búp bê” ? Tên truyện có liên quan gì đến ý nghĩa của truyện không ? 
Hs :Thảo luận (3’), trình bày.
Gv : Giảng : Những con búp bê vốn là đồ chơi của trẻ nhỏ, thường gợi tới thế giới tuổi thơ với sự ngộ nghĩnh trong sáng và ngây thơ,vô tội.Những con búp bê trong truyện cũng như anh emThành- Thủy trong sáng vô tư không tội lỗi gì vậy mà phải chia tay nhau
HS đọc đoạn 1 «  gia đình tôi.....mơ thôi »
? Đoạn văn kể về khoảng thời gian nào trong cuộc sống của anh em Thành- Thủy ?
? Trước khi xảy ra cuộc chia tay anh em Thành –Thủy sống trong một gia đình như thế nào ?
? Tìm những chi tiết thể hiện thái độ, tình cảm của Thủy với anh ?
- Thuỷ mang kim chỉ ra tận sân vận động vá áo cho anh
- Buộc dao díp vào con vệ sĩ để canh giấc ngủ cho anh
? Qua đó cho thấy Thủy là một cô bé ntn ?
? Còn Thành đối với em ra sao ?
- Chiều nào Thành cũng đón em đi học về , dắt tay nhau vừa đi vừa trò chuyện 
- Thành nhường hết đồ chơi cho em 
? Em có nhận xét gì về tình cảm của 2 anh em trong câu chuyện này ?
HS:Tình cảm chân thành , sâu nặng
? Chính vì tình cảm sâu nặng như thế nên gặp cảnh ngộ phải chia tay chúng đã bộc lộ cảm xúc gì ?
Hs : Cảm nhận , trả lời
- HS đọc một số câu ca dao tục ngữ về tình cảm anh em, tình cảm gia đình
15’
17’
5’
I. ĐỌC- HIỂU CHÚ THÍCH
1. Đọc văn bản
2. Tóm tắt
3. Chú thích
a. Tác giả: Khánh Hoà
 b.Tác phẩm: Truyện ngắn được trao giải nhì trong cuộc thi thơ-văn viết về quyền trẻ em 1992
c.Tìm hiểu từ khó 
* Ráo hoảnh :Khô không có một chút nước nào
4. Thể loại : Vb nhật dụng viết theo kiểu văn bản tự sự
5. Bố cục : 2phần
 + Từ đầu đến .Từ thủa ấu thơ :Cuộc chia tay cua hai anh em Thành và Thủy
 + Còn lại: Cuộc chia tay của Thủy với lóp học,và chia tay đột ngột ở nhà.
II. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN.
1. Nhan đề truyện
- Nhan đề truyện gợi tình huống truyện và góp phần thể hiện ý tưởng của người viết
2.Hai anh em Thành và Thủy
a. Trước khi xảy ra cuộc chia tay
- Họ sinh ra trong một gia đình khá giả
- Thủy : ngoan ngoãn, yêu thương anh có tâm hồn ngây thơ trong sáng 
- Thành là người anh rất mực gần gũi và yêu thương em.
® Tình cảm chân thành , sâu nặng, hồn nhiên, trong sáng 
* Luyện tập
- Tóm tắt vb 
- Đặt nhân vật Thuỷ vào ngôi thứ nhất để kể tóm tắt câu chuyện 
4. Củng cố- HDVN (3’)
- Củng cố lại tình cảm của 2 anh em Thành- Thủy
- Học phần ghi nhớ .Soạn mục tiếp theo của bài.
.
********************************************
Ngày soạn: 27/8/2011
 Ngày dạy: 30/8/2011 
TIẾT 6 
Văn Bản:CUOÄC CHIA TAY CUÛA NHÖÕNG CON BUÙP BEÂ (T2 )
(Theo Khaùnh Hoaøi)
I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Hiểt được hoàn cảnh éo le và tình cảm ,tâm trạng của các nhân vật trong truyện.
- Nhận ra được cách kể chuyện trong văn bản .
*. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 
 1. Kiến thức: 
- Tình cảm anh em ruột thịt thắm thiết ,sâu nặng và nỗi đau khổ của ngững đứa trẻ không may rơi vào hoàn cảnh bố mẹ li dị 
- Đặc sắc nghệ thuật của văn bản
 2. Kĩ năng: 
- Đọc - hiểu Văn bản truyện ,đọc diễn cảm lời đối thoại phù hợp với tâm trạng các nhân vật.
- Kể và tóm tắt truyện 
 3. Thái độ: 
 - Rèn kĩ năng miêu tả và phân tích tâm lí nhân vật 
II. CÁC KĨ NĂNG SỐNG CƠ BẢN CẦN ĐƯỢC GIÁO DỤC
- Tự nhận thức được giá trị của lòng nhân ái, tình thương, trách nhiệm cá nhân với hạnh phúc gia đình
- Kĩ năng giao tiếp, trao đổi về tình cảm cảm xúc của bản thân về cách ứng xử thể hiện tình cảm của các nhân vật, giá trị nội dung, nghệ thuật của văn bản
III. CÁC PHƯƠNG PHÁP KĨ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC
- Học theo nhóm:kĩ thuật trình bày một phút về những giá trị nội dung và nghệ thuật của văn bản
- Động não: suy nghĩ về cách ứng xử thể hiện tình cảm của các nhân vật trong truyện.
IV. CHUẨN BỊ
GV: soạn bài, máy chiếu
HS: đọc, soạn bài
D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
 1. Ổn định : 
 2. Bài cũ 
 ? Em hãy tóm tắt lai truyên ngắn Cuộc chia tay của những con búp bê.
 3. Bài mới : Giới thiệu bài: 
 Trong cuộc sống , ngoài việc trẻ được sống đầy đủ về vật chất thì cha mẹ còn làm cho con trẻ đầy đủ , hoàn thiện về đời sống tinh thần . Trẻ có thể thiếu thốn vật chất nhưng tinh thần cần phải đầy đủ . Cho dù rất hồn nhiên , ngây thơ nhưng trẻ vẫn cảm nhận , vẫn hiểu biết 1 cách đầy đủ về c/ s gia đình mình . Nếu chẳng may rơi vào hoàn cảnh bất hạnh , các em cũng biết đau đớn , xót xa , nhất là khi phải chia tay với gia đình thân yêu của mình . Để hiểu rõ hoàn cảnh đó , bài học hôm nay sẽ giúp ta hiểu được vấn đề đó 
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
TG
NỘI DUNG BÀI DẠY
* HOẠT ĐỘNG 1: Gv hướng dẫn hs tìm hiểu mục 2.
Gv :Yêu cầu hs đọc lại đoạn 2.
Hs : Thực hiện.
? Qua lời kể của Thành em biết nguyên nhân vì sao hai anh em phải chia đồ chơi?
? Em hãy tìm những chi tiết, từ ngữ miêu tả tâm trạng của Thủy khi mẹ bắt chia đồ chơi?
+ Mở to đôi mắt như mất hồn
+ Buồn bã lắc đầu
+ sụt sịt, nấc khe khẽ
+ tru tréo giận dữ
? Vì sao Thủy lại có những biểu hiện như vậy?
( Không muốn chia tay)
? Điều đó cho thấy tâm trạng gì của Thủy lúc này?
? Còn Thành thì có tâm trạng ra sao? Tìm những
Từ ngữ miêu tả tâm trạng của Thành?
( Nhếch mép cười cay đắng, cố làm ra vẻ vui)
? Tại sao khi chia đồ chơi Thủy lại nhường hết cho anh? “mắt ráo hoảnh” có ý nghĩa ntn? Đôi mắt ấy biểu hiện cho tâm trạng gì?
( Thủy nhường anh bằng tâm trạng đau đớn)
? Khi thấy anh chia 2 con búp bê thì Thủy có hành động ntn? Ví sao Thủy lại có hành động như vậy?
(Tru tréo lên giận giữ ví em không muốn chúng phải xa nhau)
? Lời nói và hành động của Thuỷ khi thấy anh chia 2 con búp bê Vê sĩ và em nhỏ ra 2 bên có mâu thuẫn gì ? 
(Thủy không muốn chúng xa nhau, nhưng theo ý Thành nhường hết cho Thủy thì lại lo không ai canh giấc ngủ cho anh)
? Theo em có cách nào giải quyết được mẫu thuẫn đó không?
(Cách giải quyết tốt nhất là gia đình đoàn tụ hai anh em không phải chia tay)
Hs : Phát biểu.
? Kết thúc truyện Thuỷ đã lựa chọn cách giải quyết ntn?
GV gợi ý: Thuỷ đặt 2 con búp bê nằm cạnh nhau® Gợi lên trong lòng người đọc lòng thương cảm đối với em:Một em bé gái giàu lòng vị tha, thà mình chịu chia lìa chứ không muốn búp bê phải chia tay, thà mình thiệt thòi để anh luôn có vệ sĩ gác cho ngủ đêm đêm. Chi tiết này khiễn người đọc thấy sự chia tay của 2 em nhỏ là vô lý, không nên có
? Chi tiết này gợi lên trong em những suy nghĩ,tình cảm gì?
 Theo dõi cuộc chia tay với lớp 
Hs : đọc thầm
? Tìm những từ ngữ miêu tả thái độ hành động lời nói của cô giáo và bạn bè với Thủy?
? Vì sao Thủy từ chối món quà của cô giáo?
GV: Thủy đã mất đi quyền học tập (quyền thứ 13 trong công ước quốc tế về quyền trẻ em)
? Trong đoạn này , chi tiết nào khiến em cảm động nhất? Vì sao ?
? Qua đây em thấy tâm trạng, thái độ tình cảm của cô giáo và bạn bè với Thủy ntn?
?Sau khi ra khỏi cổng trường quan sát xung quanh Thành có suy nghĩ gì? Vì sao em có suy nghĩ như vậy?
( Thành ngạc nhiên vì tâm trạng em đang đau đớn xót xa, sắp phải chia tay với đứa em nhỏ, trời đất như đang sụp đổ vậy mà TN,CS, mọi người vẫn bình thường
? Sự đối lập giữa tâm trạng Thành với thiên nhiên cuộc sống có tác dụng gì trong việc miêu tả tâm lí nhân vật?
( Làm tăng thêm nỗi buồn sâu thẳm và trạng thái thất vọng bơ vơ của nhân vật)
? Truyện hấp dẫn cảm động nhờ những yếu tố nào?
Gv : Định hướng.
? Nghệ thuật độc đáo trong việc xây dựng truyện? 
? Qua câu chuyện này , theo em tác giả muốn gửi gắm đến mọi người điều gì ?
GV : Thông điệp mà câu truyện gửi tới cho ngừơi đọc là gì?
Hs : Dựa vào ghi nhớ trả lời
*HOẠT ĐỘNG 2. Hướng dẫn tự học 
GV chiếu 2 bức tranh trong SGK
? 2 bức ... m nay sẽ học ta thấy rõ tầm quan trọng của bố cục trong vb , bước đầu giúp ta xd được bố cục rành mạch , hợp lí .
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
TG
NỘI DUNG BÀI DẠY
* HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu bố cục của văn bản
GV :Yêu cầu hs nhắc lại bố cục của văn bản Cuộc chia tay của những con búp bê?
? Em muốn viết một lá đơn để xin ra nhập đội TNTPHCM, hãy cho biết trong lá đơn ấy cần ghi những nội dung gì ?
HS: Tên , tuổi , nghề nghiệp .
Nêu yêu cầu , nguyện vọng , lời hứa
? Những nội dung trên được sắp xếp theo một trật tự ntn?
Gv : Giảng Theo trật tự trước sau một cách hợp lí , chặt chẽ , rõ ràng 
? Em có thể tuỳ tiện thích ghi nd nào trước cũng được không ? Ví dụ có thể viết lí do trước sau đó mới viết tên được không ?
Hs : Phát biểu.
? Từ đó em thấy bố cục một vb cần đạt những yêu cầu gì để người đọc có thể hiểu được vb đó ? ( ghi nhớ 1)
Hs : Dựa vào ghi nhớ trả lời.
GV văn bản cóp nghĩa cần có tình liên kết còn bố cịc giúp văn bản mạch lạc rõ ràng
*HOẠT ĐỘNG 2 Yêu cầu đối với bố cục trong văn bản
Gv :Chiếu trên máy- Gọi hs đọc 2 câu truyện trong phần 2
Chú ý câu chuyện thứ nhất
? Truyện em vừa đọc thuộc thể loại văn học nào? Tên gọi là gì?
? Đọc xong văn bản em có nhận xét gì? 
(lộn xộn)
? So với văn bản gốc em thấy có điểm gì giống và khác nhau?
? Trong câu chuyện thứ nhất gồm mấy đoạn ? các câu trong mỗi đoạn có tập trung 1 ý chung không ? ý của đoạn này và đoạn kia có phân biệt được với nhau không ? sắp xếp như vậy dẫn đến hậu quả gì?
Hs : Thaỏ luận trả lời.
Gv : Chốt ý.
? Vậy trong vb bố cục phải như thế nào ?
Gv : Yêu cầu hs chú ý câu chuyện thứ 2
? Câu chuyện này gồm mấy đoạn ? ( 2 đoạn)
? So với văn bản gốc cách kể nào bật tiếng cười và ý nghĩa phên phán?
? Vậy cách kể này bất hợp lí chỗ nào ? ( Làm cho câu chuyện không nêu bật được ý phê phán, không còn buồn cười )
Hs : Phát hiện trả lời.
? Từ đây em rút ra được bài học gì về 1 bố cục rành mạch , hợp lí
Hs : Dựa vào ghi nhớ trả lời.
GV bổ sung: Mục đích giao tiếp là kết quả mà văn bản đặt ra: VD như 
- Tự sự là trình bày diễn biến sự việc
- Miêu tả: tái hiện lại sự vật, sự việc
- Biểu cảm: biểu lộ cảm xúc
- Nghị luận: nêu ý kiến, đánh giá
- Thuyết minh: giới thiệu sự vật, sự việc
- HCCV: thực hiện nhiệm vụ điều hành xã hội
*HOẠT ĐỘNG 3: Các phần của bố cục
? Những bài văn em làm thường có bố cục mấy phần? đó là những phần nào? Nhiệm vụ của mỗi phần là gì?
HS trả lời theo ý hiểu
? Có cần phân biệt rõ rang nhiệm vụ của mỗi phần ấy không?ví sao?
Rất cần
HS trả lời câu hỏi c,d trong SGK trang 29
GV chiếu trên máy
GV lưu ý HS một số văn bản chỉ cần 2 phần VD truyện dân gian
 * GV khái quát lại bài,HS đọc ghi nhớ
*HOẠT ĐỘNG 4: Hướng dẫn luyện tập
Gv : Hướng dẫn hs thực hiện các bài tập trong sgk.
*HOẠT ĐỘNG 5. Hướng dẫn tự học 
? Bố cục 1 văn bản có những yêu cầu nào?
10’
12’
5’
10’
I. BÀI HỌC 
1. Bố cục của vb 
a.VD: Một lá đơn xin gia nhập Đội
- Tên, tuổi, địa chỉ, nghề nghiệp của người viết đơn
- Yêu cầu, nguyện vọng, lời hứa
® Các nội dung được sắp xếp theo một trình tự , 1 hệ thống rành mạch, hợp lí 
b.ghi nhớ 1: Bố cục là sự sắp xếp các phần, đoan theo một trình tự hợp lí
2. Những yêu cầu về bố cục trong vb .
VD1
* Nhận xét: 
- Câu văn cơ bản giống văn bản gốc
- Cách sắp xếp câu, ý lộn xộn
-> Làm cho văn bản khó hiểu, ý không rõ ràng
- Nội dung trong vb phải thống nhất chặt chẽ với nhau , giữa chúng phải có sự phân biệt rạch ròi 
VD2
 -Trình tự sắp xếp các phần các đoạn phải giúp cho người viết (nói) dễ dàng đạt được mục đích 
3. Các phần của bố cục 
3 phần : Mở bài , Thân bài , Kết bài mỗi phần có một nhiệm vụ riêng 
* Ghi nhớ (SGK)
II. LUYỆN TẬP 
Bài tập 2 : 
- Mb: Từ đầu  khóc nhiều 
- Tb: Tiếp theo ..đi thôi con 
- Kb: Còn lại 
Bố cục đã rành mạch hợp lí 
Bài tập 3: Chưa rành mạch hợp lí vì các điểm 1,2,3 ở phần thân bài mới chỉ kể lại việc học chứ chưa phải là trình bày kinh nghiệm học tốt . Trong đó điểm 4 lại không phải nói về việc học 
III. CỦNG CỐ- HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
- Học ghi nhớ , Làm hết bài tập còn lại , Soạn bài “ Mạch lạc trong vb”
.
 ******************************************************
Ngày soạn: 3/9/2011
 Ngày dạy: 6/9
TIẾT 8 
MẠCH LẠC TRONG VĂN BẢN
I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Có nhũng hiểu biết bước đầu về mạch lac trong văn bản và sự cần thiết phải làm cho văn bản có mạch lạc 
- Vận dụng kiến thức về mạch lạc trong văn bản vào đọc - hiểu văn bản và thực tiễn tạo lập văn bản viết, nói
*. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG 
 1. Kiến thức: 
- Mạch lạc trong văn bản và sự cần thiết của mạch lạc trong văn bản.
- Điều kiện cần thiết để văn bản có tính mạch lạc.
 2. Kĩ năng: 
 - Rèn kĩ năng nói, viết mạch lạc
 3. Thái độ: 
 - Nghiêm túc thực hiện.
* Tích hợp: Với phần văn trong văn bản “Cuộc chia tay của những con búp bê”, với phần TLV: Liên kết, bố cục trong văn bản
II. CÁC KĨ NĂNG CƠ BẢN CẦN ĐƯỢC GIÁO DỤC
- Ra quyết định: cách lựa chọn bố cục văn bản
- Giao tiếp: Trình bày suy nghĩ, ý tưởng về tính mạch lạc văn bản
III. CÁC PHƯƠNG PHÁP KĨ THUẬT DẠY HỌC TÍCH CỰC.
- Phân tích tình huống mẫu để hiểu tính mạch lạc của văn bản văn bản
- Thực hành có hướng dẫn: viết đoạn văn có tính mạch lạc
- Động não: Suy nghĩ, phân tích các ví dụ để rút ra bài học thiết thực về giữ gìn sự trong sáng dùng từ đặt câu, viết văn bản
IV. CHUẨN BỊ
GV: bảng phụ ghi VD hoặc máy chiếu
HS: xem lại các văn bản
V. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
 1. Ổn định : 
 2. Bài cũ 
 ? Bố cục của vb là gì ?
TL: Bố cục là sự sắp xếp các phần, đoan theo một trình tự hợp lí
 ? Một bố cục như thế nào được gọi là rành mạch và hợp lí ? cho vd minh hoạ .
TL: Các điều kiện:
- Nội dung các phần các đoạn phải thống nhất chặt chẽ với nhau...
- Trình tự sắp xếp các phàn đoạn dễ dàng giúp người đọc đạt mục đích
 3. Bài mới : (1p) GV giới thiệu bài (1p)Nói đến bố cục là nói đến sự sắp đặt , sự phân chia nhưng vb lại không thể không liên kết . Vậy làm thế nào để các phần , các đoạn của 1 vb vẫn được phân cách rành mạch mà lại không mất đi sự liên kết chặt chẽ với nhau ? Để làm được điều đó thì cô cùng các em tìm hiểu tiết học này
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
TG
NỘI DUNG BÀI DẠY
HOẠT ĐỘNG 1 Tìm hiểu sự mạch lạc trong văn
 bản. 
GV : Yêu cầu hs đọc ví dụ trong sgk.
GV giải thích mạch lạc trong đông y vốn có nghĩa là mạch máu trong cơ thể. Trong văn bản cũng giống như mạch máu, các phần đoạn của văn bản thống nhất gọi là mạch lạc trong văn bản.
? Dựa vào hiểu biết (sgk/ 31) , Em hãy xác định mạch lạc trong vb có những tính chất gì trong số 3 tính chất được nêu trong sgk ?
? Có người cho rằng trong văn bản mạch lạc là sự tiếp nối của các câu, các ý theo một trình tự hợp lý? Em có tán thành ý kiến đó không? Vì sao?
( Mạch lạc trong văn bản cũng giống như mạch máu trong cơ thể con người cần có sự nối tiếp tuần tự, thong suốt
? Nội dung của khái niệm mạch lạc trong vb có hoàn toàn xa rời với nghĩa đen của từ mạch lạc không ?
? Vậy sự mạch lạc có vai trò ntn đối với vb ?
Hs : Dự vào bài soạn ở nhà trả lời.
Gv : Định hướng.
(rất cần thiết )
* HOẠT ĐỘNG 2 : Các đều kiện để một văn bản có tính mạch lạc.
Gv : Yêu cầu hs chú ý phần 2 , thảo luận nhóm 3 câu hỏi trong SGK
+ Tổ 1 câu hỏi a
+ Tổ 2,3 câu hỏi b
+ Tổ 4 câu hỏi c
Thời gian thảo luận 5’
Nhóm trình bày, nhóm khác bổ sung
GV treo bảng phụ hoặc chiếu trên máy câu hỏi a
Những sự việc trong văm bản Cuộc chia tay của những con búp bê
+ Mẹ bắt 2 anh em chia đồ chơi
+ Tình cảm yêu thương của 2 anh em trước cuộc chia tay
+ Chuyện về chia đồ chơi
+ Thành- Thủy đên trường chào cô giáo và các bạn
+ 2 anh em chia tay nhau: Thủy để lại cả 2 con búp bê cho anh
Sự việc chính: sự chia tay
Những con búp bê là hình ảnh tượng trưng cho Thành và Thủy
Thành- Thủy là nhân vật chính của truyện
GV đưa bảng phụ 2
Chia tay
( 2 anh em)
- Các từ ngữ thể hiện:
Chia tay, chia ra, chia đi, chia rẽ, xa nhau, khóc
Không chia tay
( 2 búp bê)
- cho em tất cả
Chẳng muốn chia bôi, than thiết quàng vai lên nhau....
Các từ ngữ đó xoay quanh một vấn đề chủ yếu đó là : sự chia tay; 2 anh em buộc phải chia tay những những con búp bê của 2 anh em và tình cảm anh em thì không thể chia tay. Các sự việc lien kết tạo thành một thể thống nhất
Gv : Trong vb Cuộc chia tay của những con búp bê có đoạn kể việc hiện tại , có đoạn kể việc quá khứ , có đoạn kể việc ở nhà , có đoạn kể việc ở trường , có đoạn kể chuyện hôm nay , có đoạn kể chuyện sáng mai .? Vậy điều kiện để một văn bản có tính mạch lạc là gì?
? Hãy cho biết các đoạn ấy được nối với nhau theo mối liên hệ nào trong các mối liên hệ dưới đây : 
GV treo bảng phụ 
Liên hệ thời gian 
 Không gian 
 Liên hệ tâm lí 
 Liên hệ ý nghĩa ? 
? Những mối liên hệ trên có hợp lí không? (hợp lí)
? Vậy điều kiện thứ 2 để văn bản có tính mạch lạc là gì?
.
Gv : Gọi 1 hs thực hiện phần ghi nhớ.
*HOẠT ĐỘNG 3 Hướng dẫn HS luyện tập
Gv :Yêu cầu hs đọc bài tập 1 
? Nêu yêu cầu của bài tập 1? (HSTLN)
? Bài tập 2 yêu cầu chúng ta phải làm gì ? 
*HOẠT ĐỘNG 4. Hướng dẫn tự học 
? Mạch lạc là gì? Biểu hiện của tính mạch lạc trong văn bản ?
7’
15’
15’
I. BÀI HỌC 
1. Mạch lạc trong vb 
Thông suốt , liên tục , không đứt quãng 
® Văn bản rất cần sự mạch lạc 
2. Các điều kiện để một vb có tính mạch lạc 
- Các phần các đoạn , các câu trong vb đều nói về một đề tài 
- Các phần , các đoạn , các câu được nối tiếp theo một trình tự rõ ràng hợp lí 
-> Các phần các câu, các đoạn nói về một chủ đề (đề tài) biểu hiện một chủ đề xuyên suốt
-> Các phần, các đoạn, các câu trong văn bản được nối theo một trình tự rõ rang hợp lí, trước sau hô ứng nhằm tạo cho chủ đề liền mạch và tạo hứng thú cho người đọc
* Ghi nhớ : sgk/ 32 
II. LUYỆN TẬP 
* Bài tập 1 /32,33 
 a. 
- Chủ đề: người cha viết thư răn dạy con
- Sự việc: En-ri-cô hỗn láo với mẹ người cha khổ tâm và tức giận
+ Người cha viết thư gợi lại tình mẫu tử -> bộc lộ cảm xúc -> răn dạy con
 b. + Ý chủ đạo xuyên suốt toàn đoạn văn là : sắc vàng trù phú , đầm ấm của làng quê vào mùa đông , giữa ngày mùa. Ý tứ ấy được dẫn dắt theo một dòng chảy hợp lí , phù hợp với nhận thức của người đọc .
 - Câu đầu giới thiệu bao quát về sắc vàng trong thời gian 
 - Hai câu cuối : là nhận xét cảm xúc về màu vàng 
 - Một trình tự với 3 phần nhất quán và rõ ràng như thế đã làm cho mạch văn thông suốt và bố cục các đoạn văn trở nên mạch lạc 
*Bài tập 2 : 
Ý chủ đạo của câu chuyện xoay quanh việc chia tay của 2 đứa trẻ và 2 con búp bê . .do đó , làm mất sự mạch lạc của câu chuyện .
III.CỦNG CỐ- HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
 - Học thuộc ghi nhớ sgk - Hoàn thành bài tập
 - Soạn câu hỏi bài “Ca dao – dân ca”
.
 Xét duyệt của BGH
 ******************************************************