Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 25: Ôn tập cụm từ tiếng Việt (2 tiết)

Tuần 25	NS: 12/2/2011
Chủ đề:
ƠN TẬP CỤM TỪ TIẾNG VIỆT
(2 tiết)
I/ Mơc tiªu cÇn ®¹t: 
	Giúp hs:
	- Củng cố kiến thức về cụm từ tiếng Việt (Cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ) 	
- Nhận biết cụm từ trong một văn bản. 
II/ Chuẩn bị :
	- GV: Dặn HS xem lại kiến thức về cụm từ tiếng Việt, sgk.
	- HS: Xem lại kiến thức về cụm từ tiếng Việt, sgk.
III/ Tiến trình dạy học:
Tiết 1
 1/ Ổn định lớp: 	1’
 2/ Kiểm tra bài cũ: 	4’
	- Nêu khái niệm danh từ, động từ, tính từ?
 3/ Bài mới: 
 HĐ của GV
HĐ của HS
Nội dung
HĐ1: 25’
? Như thế nào là cụm danh từ?
? So sánh cụm danh từ với danh từ về ý nghĩa, cấu tạo, hoạt động?
HS trả lời
HS trả lời
I. Cụm danh từ:
1. Lý thuyết:
- Cụm danh từ là tổ hợp từ do danh từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành.
- Cụm danh từ có ý nghĩa đầy đủ hơn và có cấu tạo phức tạp hơn một mình danh từ, nhưng hoạt động trong câu giống như một danh từ.
? Hãy vẽ mô hình cụm danh từ, cho ví dụ và giải thích mô hình.
HS thực hiện
- Mô hình:
Phần trước
Phần TT
Phần sau
t2
t1
T1
T2
s1
s2
tất cả
những
em
học sinh
chăm ngoan
ấy
* Giải thích mô hình:
- Các phụ ngữ ở phần trước bổ sung cho danh từ các ý nghĩa về số và lượng.
- Các phụ ngữ ở phần sau nêu lên đặc điểm của sự vật mà danh từ biểu thị hoặc xác định vị trí c sự vật ấy trong không gian hay thời gian.
HĐ2: 15’
? Hãy xác định cụm danh từ (ghi vào mô hình) trong đoạn văn đầu của bài Ý nghĩa văn chương (trang 60 - sgk Ngữ văn 7, tập 2).
GV nhận xét
HS làm bài tập
HS sửa bài tập
HS nhận xét
2. Bài tập:
Phần trước
Phần TT
Phần sau
t2
t1
T1
T2
s1
s2
một
thi sĩ
một
con chim
một 
nhịp
tiếng
khóc
ấy
dịp
đau thương
ấy
Tiết 2:
HĐ3: 20’
? Như thế nào là cụm động từ?
? So sánh cụm động từ với danh từ về ý nghĩa, cấu tạo, hoạt động?
Hs trả lời
Hs trả lời
II. Cụm động từ:
- Cụm động từ là tổ hợp từ do động từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành.
- Cụm động từ có ý nghĩa đầy đủ hơn và có cấu tạo phức tạp hơn một mình động từ, nhưng hoạt động trong câu giống như một động từ.
? Hãy vẽ mô hình cụm động từ, cho ví dụ và giải thích mô hình.
HS thực hiện
- Mô hình:
Phần trước
Phần TT
Phần sau
cũng/còn/đang/chưa 
tìm
được/ngay/câu trả lời
*Giải thích mô hình:
- Các phần phụ trước bổ sung ý nghĩa về: quan hệ thời gian, sự tiếp diễn tương tự
- Các phần phụ sau bổ sung cho động từ các chi tiết về đối tượng, hướng
? Hãy xác định cụm động từ (ghi vào mô hình) trong đoạn văn đầu của bài Ý nghĩa văn chương (trang 60 - sgk Ngữ văn 7, tập 2).
GV nhận xét
HS làm bài tập
HS sửa bài tập
HS nhận xét
* Bài tập:
Phần trước
Phần TT
Phần sau
trông thấy
một con chim bị thương
rơi
xuống bên chân mình
thương hại
quá
cùng
hòa
một nhịp
HĐ4: 20’
? Như thế nào là cụm tính từ?
? So sánh cụm tính từ với tính từ về ý nghĩa, cấu tạo, hoạt động?
Hs trả lời
Hs trả lời
II. Cụm tính từ:
- Cụm tính từ là tổ hợp từ do tính từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành.
- Cụm tính từ có ý nghĩa đầy đủ hơn và có cấu tạo phức tạp hơn một mình tính từ, nhưng hoạt động trong câu giống như một tính từ.
? Hãy vẽ mô hình cụm tính từ, cho ví dụ và giải thích mô hình.
HS thực hiện
- Mô hình:
Phần trước
Phần TT
Phần sau
vẫn/còn/đang 
trẻ
như một thanh niên
*Giải thích mô hình:
- Các phần phụ trước bổ sung ý nghĩa về: quan hệ thời gian, sự tiếp diễn tương tự, mức độ của đặc điểm,
- Các phần phụ sau bổ sung ý nghĩa về vị trí, sự so sánh,
? Hãy xác định cụm tính từ (ghi vào mô hình) trong đoạn văn thứ 7 của bài Ý nghĩa văn chương (trang 61 - sgk Ngữ văn 7, tập 2).
GV nhận xét
HS làm bài tập
HS sửa bài tập
HS nhận xét
* Bài tập:
Phần trước
Phần TT
Phần sau
mới
đẹp
mới
hay
4/ Củng cố: 3’
 - Hãy nhắc lại khái niệm cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ?
 5/ Dặn dò: 2’
	 - Xem lại bài.
	- Rèn luyện xác định chính xác các loại cụm từ trong ngữ cảnh cụ thể.