Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 3 - Tiết 12: Quá trình tạo lập văn bản viết bài tập làm văn số 1 ( ở nhà )

Ngày soạn : 06/09/2009
Ngày giảng7A:
 7B:
Tuần: 03 - Tiết: 12
Quá trình tạo lập văn bản
Viết bài tập làm văn số 1 ( ở nhà )
A- Mục tiêu cần đạt :
- Nắm được các bước tạo lập 1 văn bản để có thể tập làm văn 1 cách có phương pháp và hiệu quả hơn
- Củng cố lại những kién thức và kỹ năng đã được học về liên kết bố cục và mạch lạc trong văn bản
B- Chuẩn bị:
GV: Soạn bài, Ra đề.
HS: chuẩn bị vở viết văn.
C- Tổ chức các hoạt động dạy-học
*HĐ1- Khởi động
1- Tổ chức lớp 
- 7A : Có mặt.HS ; Vắng mặt..HS(.)
- 7B : Có mặt.HS ; Vắng mặt..HS(.)
2- Kiểm tra bài cũ:
+ Câu hỏi:
Gợi ý: 	
Gợi ý:
+ Nhận xét: 7A
7B
3- Bài mới( Giới thiệu):- ở những tiết học trước các em đẫ được học về liên kết bố cục và mạch lạc trong văn bản. Vậy những kiến thức và kỹ năng ấy các em được học để làm gì? Để hiệu biết thêm về một văn bản hay còn lý do nào khác nữa, chúng ta cùng tìm hiểu bài hôm nay 
* HĐ2- Hình thành kiến thức
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung kiến thức
* Tìm hiểu ngữ liệu:
- Nếu em có 1 người thân, hoặc người bạn ở nơi xa, em cảm thấy nhớ họ ? Em làm như thế nào ? ( Viết thư, gọi điện )
- Một bức thư có phải là 1 văn bản không?
- Hãy kể tên một vài văn bản đã được học, đọc ( câu ca dao, đơn từ )
- Như vậy, theo em khi nào người ta có nhu cầu tạo lập 1 văn bản?
- Muốn viết 1 bức thư hay tạo lập một văn bản nào đó, ta phải làm thế nào?
* GV đưa 1 văn bản ( bức thư ) lên bảng phụ?
- Bức thư trên ai viết? Viết cho ai? Viết về nội dung gì ? Viết để làm gì?
- Thư bỏ đi 1 bộ phận trong lá thư đó thì bức thư có được coi là một văn bản hoàn chỉnh không?
- Để một văn bản được rõ ràng , mạch lạc em phải làm gì?
- Một văn bản thường được xây dựng theo bố cục như thế nào?
-Trong thực tế, người nghe ( đọc ) có hiểu được điều em định nói bằng các ý của bố cục không? Vì sao?
( không thể giới thiệu bố cục vì đó mới chỉ là các ý chính, chưa diễn đạt cụ thể ý của người nói 9 ( viết ) 
- Vậy sau khi có bố cục, ta phải làm gì ? 
( phải diễn đạt bằng lời văn ) 
- Để hạn chế những sai sót trong văn bản mới được tạo lập, bước cuối cùng ta phải làm gì?
- Tạo lập VB gồm mấy bước? là những bước nào?
* HĐ3- Hướng dẫn luyện tập
- Nhận xét về bản báo cáo KN học tập của bạn 
- Cách sắp xếp ý trong phần dàn bài của bạn An đã đạt yêu cầu chưa ? Vì sao?
- Hãy thay mặt En ri co viết thư cho bố nói lên nỗi ân hận vì đã trót thiếu lễ độ với mẹ?
- Để viết thư em phải thực hiện những gì?
 Hoạt động 4
4, Củng cố
5, HDVN
I- Bài học
- Khi muốn nói ra, viết ra những suy nghĩ, cảm xúc, nhận xét của mình để người khác hiểu ị tạo lập văn bản 
1- Định hướng : Xác định 
- Viết cho ai? – Viết để làm gì?
- Viết cái gì?- Viết như thế nào?
2- Tìm ý, sắp xếp bố cục
Sắp xếp bố cục 3 phần ( MB,TB, KB
3- Viết thành văn
- Diễn đạt các ý trong bố cục thành câu, đoạn, chính xác, trong sáng, mạch lạc liên kết với nhau 
* Bài tập ứng dụng ( BT 3 trang 46 )
4- Kiểm tra văn bản
- Kiểm tra sửa chữa sai sót, bổ sung những thiếu hụt 
ị Khâu cuối cùng, rất quan trọng 
* Ghi nhớ ( 46 )
II- Luyện tập
Bài tập 1 ( HS tự suy nghĩ, liên hệ bản thân 
Bài tập 2
a, Bạn chỉ chú ý rằng mình chỉ thuật lại công việc học tập và báo cáo thành tích học tập của mình mà chưa rút ra kết luận về kinh nghiệm học tạp để các bạnkhác tham khảo vận dụng ( đây mới là vấn đề quan trọng nhất )
b, Xác định không đúng đối tượng giao tiếp bản báo cáo này được trình bầy với các bạn HS chứ không phải với thầy cô giáo
Bài tập 3 
- Dàn bài chỉ là đề cương để từ đó tạo lập nên văn bản. Sau khi lập dàn bài là viết 
( nói ) thành văn. Vì thế dàn bài phải rõ ý nhưng cần ngắn gọc, xúc tích.
- Không cần những câu văn hoàn chỉnh tuyệt đối đúng ngữ pháp, liên kết chặt chẽ
- Các phần, các mục lớn nhỏ trong dàn bài cần được thể hiện bằng 1 hệ thống ký hiệu chặt chẽ
( ý lớn : chữ cái in hoa, chữ số La Mã
ý nhỏ : chữ thường, chữ số thường )
- Sau mỗi phần mục, mỗi ý lớan nhỏ đề phải xuống dòng, ý ngang bằng thì viết thẳng hàng nhau ) ý lớn nhỏ hơn viết lùi vào so với ý lớn hơn
Bài tập 3 ( SBT ) 
- Cách sắp xếp ý chưa đạt yêu cầu 
+ MB: Miêu tả không phải là nhiệm vụ vủa kiểu bài tự sự 
+KB: Có sự lặp lại với ý 2 của phhần thân bài. ở phần này nên khẳng định lại t/c của mình
Bài tập 4 
* Bước 1 : Định hướng
- Đối tượng: Viết cho bố
- Mục đích: để bố hiểu và tha thứ lỗi 
- ND: thanh minh, xin lỗi
* Bước 2: Tìm ý , xây dựng bố cục 
- MB:Lý do viết thư
- TB : Thanh minh, xin lỗi
- KB: Lời hứa không tái phạm
*Bước 3 : Diễn đạt thành lời văn
* Bước 4 : Kiểm tra lại văn bản
*HĐ4- Hoạt động nối tiếp
1- Câu hỏi và bài tập củng cố kiến thức.
GV khái quát lại các bước tạo lập văn bản
2- HDVN
- Học bài – viết thành lời văn bức thư (BT4)
- Làm bài tập 1+2 ( SBT) trang 24 
Viết bài tập làm văn số 1 ( ở nhà )
( Văn tự sự và văn miêu tả )
A- Mục tiêu cần đạt
- Ôn tập về cách làm bài văn tự sự và bài văn miêu tả về cách dùng từ đặt câu, và về liên kết,bố cục mạch lạc trong văn bản
- Vận dụng những kiến thức đó vào việc tập làm bài văn cụ thể, hoàn chỉnh
I- Đề bài 
Hãy kể lại cho bố mẹ nghe 1 truyện lý thú mà em đã gặp ở trường
II- Yêu cầu 
- Nội dung : một câu chuyện lý thú
- HT: Kết cấu rõ ràng 3 phần
	+ Thể hiện được sự vận dụng lý thuyết về văn bản và tự sự
- Biết trình bày ý, đoạn văn, chữ viết sạch đẹp
- Phạm vi : Câu chuyện đã gặp ở trường
III- Yêu cầu cần đạt
1- Điểm 9,10 : Đạt được những yêu cầu trên
2- Điểm 7,8 : - Có nội dung hấp dẫn, có ý tưởng tốt
	 - Vận dụng lý thuyết tương đối tốt
	 - Biết cách trình bầy đoạn văn, chữ sạch đẹp
	 - Sai 5-7 lỗi
3- Điểm 5,6 : - Nội dung kể chưa chọn lọc, chưa biết kể chuyện hấp dẫn
	 - Trình bầy đoạn văncòn nhiều lúng túng 
	 - Sai 7-10 lỗi 
4- Điểm 3,4 : Bài viết quá yếu so với yêu cầu
	 Sai nhiều lỗi 
5- Điểm 0,1,2 : - Sai lạc đề