Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 31 - Tiết 113: Ca Huế trên sông Hương (Tiếp)

Tuần 31: Ngày soạn: 24 /03/ 2011
Tiết 113: 
CA HUẾ TRÊN SÔNG HƯƠNG
I . Mục đích yêu cầu :
 Giuùp HS :
Thaáy ñöôïc veû ñeïp cuûa một sinh hoaït vaên hoaù ôû coá ñoâ Hueá, moät vuøng daân ca vôùi nhöõng con ngöôøi raát đ ỗi taøi hoa.
Hiểu vẻ đẹp và ý nghĩa văn hóa, xã hội của ca Huế. Từ đó có thái độ và hành động tích cực góp phần bào tồn , phát triển di sản văn hóa dân tộc đặc sắc và đọc đáo này .
Troïng taâm:
Kiến thức :
Khái niệm thể loại bút ký .
Giá trị văn hóa, nghệ thuật của ca Huế .
Vẻ đẹp của con người xứ Huế .
Kĩ năng :
 - Đọc – hiểu văn bản nhật dụng viết về di sản văn hóa dân tộc .
 - Phân tích văn bản nhật dụng (kiểu loại thuyết minh) .
 - Tích hợp kiến thức tập làm văn để viết bài văn thuyết minh .
 Thái độ:Tích cực góp phần bào tồn, phát triển di sản văn hóa dân tộc. 
 II-ChuÈn bÞ cña thÇy –trß. 
-Thày: SGK . + SGV + giáo án. 
 -Trò: SGK+ Vở ghi.
 -Ph ương pháp: Đàm thoại , diễn giảng, phát vấn.
III . Tiến trình lên lớp 
 1. Ổn định lớp : 
 2. Kiểm tra bài cũ :?) Qua truyeän, em haõy khaùi quaùt veà hai nhaân vaät ñoái laäp, töông phaûn Va-ren vaø Phan Boäi Chaâu ? Vieäc cuï Phan hoaøn toaøn im laëng suoát buoåi gaëp gôõ vôùi Va-ren coù yù nghóa gì?
Hoạt động 1: Giới thiệu bài mới.
 -Mục tiêu:Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho hs
 -Phương pháp: thuyết trình
 3. Giới thiệu bài mới.
Giôùi thieäu bài mới :Tröôùc khi hoïc baøi naøy, em ñaõ bieát gì veà coá ñoâ Hueá? (HS töï do traû lôøi) – HTV7 trang 121. GV boå sung, söûa chöõa nhöõng ñieàu caàn thieát ñeå giôùi thieäu: Xöù Hueá voán raát noåi tieáng vôùi nhöõng ñaëc ñieåm chuùng ta vöøa noùi tôùi. Xöù Hueá coøn noåi tieáng vôùi nhöõng saûn vật , ...
Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn
Néi dung cÇn ®¹t
Hoạt động 2: I. GIÔÙI THIEÄU CHUNG.
 -Mục tiêu: Giới thiệu chung tác phẩm.
 -Phương pháp: Vấn đáp, giải thích.
HOAÏT ÑOÄNG 1: Höôùng daãn HS tìm hieåu khaùi nieäm “Ca Hueá” vaø ñoïc vaên baûn.
* Khaùi nieäm “Ca Hueá”
- Yeâu caàu HS ñoïc chuù thích (*), döïa vaøo chuù thích (*) neâu nhöõng hieåu bieát veà “ca Hueá”
-GV nhaän xeùt, boå sung hoaøn chænh khaùi nieäm.
* Höôùng daãn ñoïc: Chaäm raõi, roõ raøng, maïch laïc.
- GV ñoïc một ñoaïn, goïi HS ñoïc tieáp
- Söûa chöõa, uoán naén nhöõng choã HS ñoïc sai, chöa chuaån xaùc. Loàng chuù thích khi phaân tích.
? Vaên baûn ghi cheùp laïi moät caûnh sinh hoaït vaên hoaù( Ca Hueá treân soâng Höông). Noù thuoäc theå loaïi gì ?
-GV nhận xét , hoàn chỉnh kiến thức : Buùt kí.
I. GIÔÙI THIEÄU CHUNG.
 1. Ca Hueá: Là một nét sinh hoạt văn hóa của cố đô Huế: người nghe và người hát cùng ngồi thuyền đi trên sông hương
2. Taùc phaåm: Văn bản nhật dụng ,theå tuøy buùt .
 Hoạt động 3. II. PHAÂN TÍCH:
 -Mục tiêu: Thaáy ñöôïc veû ñeïp cuûa một sinh hoaït vaên hoaù ôû coá ñoâ Hueá, moät vuøng daân ca vôùi nhöõng con ngöôøi raát đỗi taøi hoa. Hiểu vẻ đẹp và ý nghĩa văn hóa, xã hội của ca Huế.
 -Phương pháp: Hỏi đáp
HOAÏT ÑOÄNG 2: Veû ñeïp phong phuù, ña daïng cuûa caùc laøn ñieäu daân ca Hueá:
(?) Em haõy keå teân taát caû caùc laøn ñieäu daân ca Hueá.
Teân caùc laøn ñieäu ca Hueá
+ Caùc ñieäu hoø: Ñaùnh caù, caáy troàng, ñöa linh, cheøo caïn, baøi thai, giaõ gaïo, baøi choøi, baøi tieäm, naøng vung, hoø lô, hoø oâ, hoø xay luùa, hoø neän 
+ Caùc ñieäu lí: Con saùo, hoaøi xuaân, hoaøi nam.
+ Caùc ñieäu nam: Nam ai, nam bình, nam xuaân, quaû phuï, töông tö khuùc, haønh vaân khuùc, 
(?) Keå teân taát caû caùc loaïi nhaïc cuï duøng ñeå bieåu dieãn ca Hueá?
* Toùm taét vaø heä thoáng thaønh baûng:
Teân caùc loaïi nhaïc cuï bieåu dieãn
 Ñaøn tranh, ñaøn nguyeät, tì baø, nhò, ñaøn tam, ñaøn baàu, saùo, caëp sanh goõ nhòp.
(?) Em coù nhôù heát teân caùc laøn ñieäu ca Hueá, caùc nhaïc cuï ñöôïc nhaéc tôùi vaø chuù thích trong baøi khoâng?
(?) Ñieàu ñoù coù yù nghóa gì?
-GV giảng , chốt :
 Ca Hueá ña daïng vaø phong phuù ñeán noãi khoù coù theå nhôù heát teân caùc laøn ñieäu, caùc nhaïc cuï vaø caùc ngoùn ñaøn cuûa ca coâng. Moãi laøn ñieäu coù một veû ñeïp rieâng, qua baøi vaên, chuùng ta seõ thaáy ñöôïc ñieàu ñoù.
(?) Em haõy tìm trong baøi một soá laøn ñieäu ca Hueá coù ñaëc ñieåm noåi baät?
=> Keát luaän:
 + Cheøo caïn, baøi thai, ñöa linh ® buoàn baõ.
+ Hoø giaõ gaïo, giaõ voâi, ru em, giaõ ñieäp ® naùo nöùc noàng haäu tình ngöôøi.
+ Hoø lô, hoø oâ, xay luùa, hoø neän ® Theå hieän loøng khaùt khao, noãi mong chôø, hoaøi voïng thieát tha.
+ Nam ai, nam bình, quaû phuï, töông tö khuùc, haønh vaân ® buoàn man maùc, thöông caûm, bi ai, vöông vaán.
+ Töù ñaïi caûnh ® Khoâng vui, khoâng buoàn.
? Nghệ thuật được sử dụng?
HOAÏT ÑOÄNG 3: Höôùng daãn HS tìm hieåu veû ñeïp cuûa caûnh Ca Hueá
(?) Ñoaïn vaên naøo trong baøi cho ta thaáy taøi ngheä cuûa caùc ca coâng vaø aâm thanh phong phuù cuûa caùc nhaïc cuï?
-GV nhận xét phần trình bày của HS
-GV chốt , giảng :“ Khoâng gian yeân tónh xao ñoäng taän ñaùy hoàn ngöôøi”.
(?) Caùch nghe ca Hueá trong baøi coù gì ñoäc ñaùo (khaùc vôùi caùch nghe qua baêng ghi aâm hoaëc xem baêng hình)?
-GV hướng dẫn HS rút ra kết luận 
-Ñôøn ca treân soâng, döôùi traêng. Quang caûnh soâng nöôùc ñeïp, huyeàn aûo vaø thô moäng.
-Nghe vaø nhìn tröïc tieáp caùc ca coâng: caùch aên maëc, caùch chôi ñaøn
HOAÏT ÑOÄNG 4: Höôùng daãn HS tìm hieåu nguoàn goác cuûa Ca Hueá.
(?) Ca Hueá ñöôïc hình thaønh töø ñaâu?
-GV nhận xét phần trình bày của HS
-GV giảng , chốt : Töø nhaïc daân gian vaø nhaïc cung ñình.(Vì neùt noåi baät ñoäc ñaùo cuûa nhaïc daân gian thöôøng laø nhöõng laøn ñieäu daân ca, nhöõng ñieäu hoø  thöôøng soâi noåi, laïc quan, töôi vui. Coøn nhaïc cung ñình nhaõ nhaïc thöôøng duøng trong nhöõng buoåi leã toân nghieâm trong cung ñình cuûa vua chuùa, nôi toân mieáu cuûa trieàu ñình phong kieán thöôøng coù saéc thaùi trang troïng, uy nghi.)
(?) Taïi sao theå ñieäu ca Hueá vöøa soâi noåi töôi vui vöøa trang troïng uy nghi?
(?) Giaûi thích töø “Tao nhaõ” laáy ví duï coù söû duïng töø aáy?
(?) Taïi sao nghe ca Hueá laø một thuù vui tao nhaõ?
=>Keát luaän: 
+ Tao nhaõ:Thanh cao vaø lòch söï
VD: Baùc Hoà soáng thanh baïch vaø tao nhaõ bieát bao.
+ Ca Hueá thanh cao, lòch söï, nhaõ nhaën, sang troïng vaø duyeân daùng töø noäi dung ñeán hình thöùc; töø caùch bieåu dieãn ñeán thöôûng thöùc; töø ca coâng ñeán nhaïc coâng; töø gioïng ca ñeán trang ñieåm, aên maëc.
HOAÏT ÑOÄNG 5; Höôùng daãn HS thöïc hieän phaàn ghi nhôù.
(?) Sau khi hoïc baøi vaên treân, em bieát theâm gì veà ñaát kinh thaønh?
 Gôïi yù:
(?) Qua ca Hueá, em hieåu gì veà taâm hoàn con ngöôøi nôi ñaây?
-Goïi HS ñoïc và thực hiện ghi nhôù(SGK)
II. PHAÂN TÍCH:
1. Ñaëc ñieåm noåi baät cuûa ca Hueá.
 -Làn điệu ca Huế : Hò , lí , chèo 
-Dụng cụ âm nhạc : Đàn Nguyệt , tì bà , đàn tranh,
->Söû duïng pheùp lieät keâ laøm cho laøn ñieäu vaø nhaïc cuï phong phuù , đa dạng .
2. Caùch thöôûng thöùc Ca Hueá
-Thôøi gian: đêm khuya 
-Khoâng gian: yên tĩnh, sông nước đẹp, huyền ảo, thơ mộng .
-Caûm nhaän: nghe nhìn tröïc tieáp
=> Caûnh huyeàn aûo, thô moäng.
3. Nguoàn goác Ca Hueá:
-Ca Huế baét nguoàn töø nhaïc daân gian vaø nhaïc cung ñình
III. TOÅNG KEÁT 
(Ghi nhôù SGK trang 104
 Hoạt động 4:Củng cố.
 -Mục tiêu:HS khái quát và khắc sâu kiến thức vừa học.
 -Phương pháp: Hỏi đáp 
*CUÛNG COÁ- DAËN DOØ:
 1. Cuûng coá: Thöïc hieän ôû hoaït ñoäng 5
 2. Daën doø: Soaïn baøi: Lieät keâ (SGK/104)
Ngaøy soaïn: 27/03/2011
Tieát 114
LIEÄT KEÂ
I. Muïc tieâu caàn ñaït 
1. kieán thöùc- Hs hieåu theá naøo laøpheùp lieät keâ
- Naém ñöôïc caùc kieåu lieät keâ
2. Kó naêng
- Nhaän bieát pheùp lieät keâ, caùc kieåu lieät keâ.
- Phaân tich giaù trò cuûa pheùp lieät keâ
- Söû duïng pheùp lieät keâ trong noùi vieát
3. Thaùi ñoä 
- tích cöïc vaän duïng, söû duïng pheùp lieät keâ
II-ChuÈn bÞ 
-Thày: SGK . + SGV + giáo án. 
 -Trò: SGK+ Vở ghi.
III . Tiến trình lên lớp 
 1. Ổn định lớp : 1 phút 7
 2. Kiểm tra bài cũ :15p
- BiÕn ®æi c¸c c©u sau thµnh c©u cã côm C-V lµm thµnh phÇn c©u, thµnh phÇn côm tõ.
a) Bµ néi chia quµ cho ch¸u. -> Bµ néi ®i chî vÒ/ chia quµ cho ch¸u.
 c v
	C V
b) T«i ®· gÆp b¹n Êy. -> T«i / ®· gÆp b¹n Êy ®i häc vÒ.
 §T c 
3. Bµi míi
Hoaït ñoäng 1: Khôûi ñoäng 
 -Mục tiêu:Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho hs
 -Phương pháp: thuyết trình
Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn
Néi dung cÇn ®¹t
Hoaït ñoïng 2. Tìm hieåu khaùi nieäm, caùc kieåu lieät keâ
Muïc tieâu: Hieåu theá naøo laø lieät keâ, caùc kieåu lieät keâ
Phöông phaùp: Phaân tích maãu, vaán ñaùp.
Kó naêng soáng: Kĩ năng nhận thức, Kĩ năng nghe, nói tÝch cùc
Gv: chieáu vd trong sgk leân maøn hình. Goïi hs ñoïc ví duï 
? Nhaän xeùt caáu taïo vaø yù nghóa cuûa caùc boä phaän caâu in ñaäm
- Caáu taïo : coù moâ hình cuù phaùp töông töï nhau ( nhöõng cuïm töø in ñaäm cuøng töø loaïi) 
- yù nghóa: cuøng mieâu taû nhöõng söï vaät , ñoà vaät xa xæ cuûa quan phuû.
? Taùc duïng cuûa caùch dieãn ñaït treân
- Ñaëc taû thoùi höôûng laïc, ích kæ, voâ traùch nhieäm cuûa quan huyeän khi ñi hoä ñeâ.
? Hieåu theá naøo laø pheùp lieät keâ
Gv: choát vaø cho hs ñoïc ghi nhôù
? Gv chieáu Vd 1. a, b leân maøn hình
? Nhaän xeùt caáu taïo cuûa pheùp lieät keâ trong 2 caâu a, b.
- a, lieät keâ theo trình töï söï vieäc, khoâng theo caëp
- b, Lieät keâ theo caëp
Gv: Chieáu ví duï 2: a, b leân maøn hình
? Nhaän xeùt veà yù nghóa cuûa pheùp lieät keâ trong vd treân.
- a, coù theå thay ñoåi thöù töï caùc boä phaän lieät keâ maø yù nghóa khoâng thay ñoåi
- b, khoâng theå thay ñoåi thöù töï caùc boä phaän lieät keâ, vì chuùng coù quan heä taêng tieán veà yù nghóa.
? Coù maáy kieåu lieät keâ.
- Gv: Choát vaø cho
? Gv chieáu Vd 1. a, b leân maøn hình
? Nhaän xeùt caáu taïo cuûa pheùp lieät keâ trong 2 caâu a, b.
- a, lieät keâ theo trình töï söï vieäc, khoâng theo caëp
- b, Lieät keâ theo caëp
Gv: Chieáu ví duï 2: a, b leân maøn hình
? Nhaän xeùt veà yù nghóa cuûa pheùp lieät keâ trong vd treân.
- a, coù theå thay ñoåi thöù töï caùc boä phaän lieät keâ maø yù nghóa khoâng thay ñoåi
- b, khoâng theå thay ñoåi thöù töï caùc boä phaän lieät keâ, vì chuùng coù quan heä taêng tieán veà yù nghóa.
? Coù maáy kieåu lieät keâ.
- Gv: Choát vaø cho hs ñoïc ghi nhôù sgk
. Hoaït ñoäng 3: Luyeän taäp
 Muïc tieâu: Nhaän bieát pheùp lieät keâ, caùc kieåu lieät keâ.Phaân tich giaù trò cuûa pheùp lieät keâ. Söû duïng pheùp lieät keâ trong noùi vieát
Phöông phap: Thaûo luaän nhoùm, kó thuaät ñoäng naõo.
Kó naêng soáng: Kó naêng suy nghó tích cöïc.
Gv cho hs laøm baøi taäp caù nhaân: Tìm trong vaên baûn Tinh thaàn yeâu nöôùc cuûa nhaân daân ta nhöõng ñoaïn vaên coù söû duïng pheùp lieät keâ, vaø phaân loaïi kieåu lieät keâ.
Luyeän taäp
1. Baøi 1. 
2. Baøi 2. Tìm pheùp lieät keâ
a. döôùi loøng  ... aøi
II. CHUAÅN BÒ CỦA THẦY TRÒ:
 1.Thaày: Chuaån bò baøi kieåm tra.Giaùo aùn. 
 2. Troø: Ñoà duøng hoïc taäp.
 3.Phương pháp: Đàm thoại , diễn giảng, phát vấn.
III . TIẾN TRÌNH LÊN LỚP.
 1. Ổn định lớp : 
 2. Kiểm tra bài cũ : ? Kiểm tra trong quá trình học bài.
Hoạt động 1: Giới thiệu bài mới.
 -Mục tiêu:Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho hs
 -Phương pháp: thuyết trình
 3. Giới thiệu bài mới.
Giôùi thieäu: Caùc em ñaõ laøm baøi taäp laøm vaên soá 6 . Ñeå giuùp caùc em naém ñöôïc caùc kieán thöùc cô baûn caàn ñaït trong baøi vaø nhaän ra nhöõng loãi sai. Chuùng ta cuøng hoïc baøi hoâm nay.
 A/TRAÛ BAØI TẬP LAØM VĂN 
 HOẠT ĐỘNG 1:Hướng dẫn HS tìm hiểu đề và lập dàn bài (có biểu điểm).
 *Tìm hiểu đề: Gi¶i thÝch c©u tôc ng÷: ThÊt b¹i lµ mÑ thµnh c«ng
MB:
- Trong cuéc sèng kh«ng ai kh«ng tõng gÆp thÊt b¹i, cã ng­êi kh«ng thÓ ®øng lªn sau mçi lÇn vÊp ng· cña chÝnh m×nh. §Ó ®éng viªn khuyªn nhñ, tôc ng÷ cã c©u: ThÊt b¹i lµ mÑ thµnh c«ng.
TB:
- Ng­êi mÑ
- ThÊt b¹i ng­êi mÑ cña thµnh c«ng
-ThÊt b¹i sinh ra thµnh c«ng
+ Trong cuéc ®êi ai kh«ng tõng vÊp ng·: VD
+ Th¸i ®é cña mçi ng­êi khi vÊp ng·
* Ng­êi bá cuéc
* Ng­êi sau thÊt b¹i sÏ rót ra nh÷ng kinh nghiÖm bæ Ých ®Ó kh«ng thÊt b¹i: VD
+TÊm g­¬ng: M¹c §Ünh Chi- ngän ®Ìn ®om ®ãm, TÊm g­¬ng luyÖn ch÷ NguyÔn V¨n Siªu, Niu T¬n..
KB: Kh¼ng ®Þnh tÝnh ®óng ®¾n cña vÊn ®Ò
- Bµi häc cho b¶n th©n: Xin chí lo sî thÊt b¹i , §iÒu ®¸ng sî h¬n lµ b¹n kh«ng thÓ ®øng dËy sau mçi vÊp ng· cña chÝnh m×nh.
bài văn HOẠT ĐỘNG 2: Thông qua kết quả làm bài.
HOẠT ĐỘNG 3: Nhận xét ưu , khuyết điểm.
 -Ưu điểm:
+ Trình bày khá đúng yêu cầu.
+ Đa số HS trình bày về chữ viết khá rõ ràng.
-Khuyết điểm:
 + Sai chính tả nhiều với các lỗi: ~/?, c/t, n/ng, viết hoa không đúng chỗ ( GV nêu một số em )
+ Đa số lời văn còn vụn về.
+ Một số HS dùng từ chưa chính xác ( GV nêu một số em )
+ Bố cục chưa cân đối ( GV nêu một số em )
HOẠT ĐỘNG 4:Hướng khắc phục.
-Để làm bài hay, hoàn chỉnh về nội dung và bố cục, phải thực hiện đủ 4 bước:
+Tìm hỉêu đề, tìm ý.
+Dàn bài
+Viết bài.
+Đọc lại bài.
-Đọc và ghi lại những lời, ý hay từ sách tham khảo.
-Xem lại quy tắc viết hoa ở bài “Danh từ” (tiếp theo). Ngữ Văn 6/ tập 2
HOẠT ĐÔNG 5: Đọc bài mẫu
 -GV chọn hai bài để đọc trước lớp
+ Một bài có điểm số nhỏ nhất .
+ Một bài có điểm số cao nhất
-Đọc xong, gọi HS nhận xét
-GV phân tích để HS thấy cái hay cái chưa hay của.
 4. Cñng cè
5. DÆn dß: So¹n bµi Quan ©m thÞ kÝnh
Tuần 32: Ngày soạn: 6/04/ 2011
Tiết 117: 
QUAN ÂM THỊ KÍNH(t1)
I . Mục đích yêu cầu: Giuùp HS : 
 Giuùp HS :
 - Có hiểu biết sơ giản về chèo cổ .
 -Hieåu ñöôïc moät soá ñaëc ñieåm cô baûn cuûa saân khaáu cheøo truyeàn thoáng.
 -Toùm taét ñöôïc noäi dung vôû cheøo Quan AÂm Thò Kính. Noäi dung, yù nghóa vaø moät soá ñaëc ñieåm ngheä thuaät (maâu thuaån kòch, ngon ngöõ, haønh ñoäng nhaân vaät ) cuûa ñoaïn trích Noãi oan haïi choàng.
Troïng taâm:
Kiến thức :
Sơ giản về chèo cổ .
Giá trị nội dung và những đặc điểm nghệ thuật tiêu biểu của vở chèo “Quan Âm Thị Kính”.
Nội dung, ý nghĩa và một vài đặc điểm nghệ thuật của đoạn trích “Nổi oan hại chồng” 
Kĩ năng :
 - Đọc diễn cảm kịch bản chèo theo lối phân vai .
 - Phân tích mâu thuẫn, nhân vật và ngôn ngữ thể hiện trong một trích đoạn chèo.
 Thái độ: Thương cảm ng ười phụ nữ.
II-ChuÈn bÞ cña thÇy –trß. 
-Thày: SGK . + SGV + giáo án.
-Trò: SGK+ Vở ghi.
 -Ph ương pháp: Đàm thoại , diễn giảng, phát vấn.
III . Tiến trình lên lớp 
 1. Ổn định lớp : 
 2. Kiểm tra bài cũ : (?) Vì sao noùi thöôûng thöùc ca Hueá treân soâng Höông laø moät thuù vui tao nhaõ?
(?) Keå teân nhöõng laøn ñieäu daân ca maø em thöôøng nghe, töøng bieát. Em thích nhaát laøn ñieäu gì? Vì sao?
Hoạt động 1: Giới thiệu bài mới.
 -Mục tiêu:Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho hs
 -Phương pháp: thuyết trình
 3. Giới thiệu bài mới.
Giôùi thieäu: Ngheä thuaät saân khaáu daân gian coå truyeàn VN raát phong phuù vaø ñoäc ñaùo: Cheøo, tuoàng, roái, roái nöôùc  Trong ñoù cheøo laø moät loaïi hình saân khaáu daân gian ñöôïc phoå 
bieán raát roäng raõi ôû Baéc Boä. Vôû cheøo Quan AÂm Thò Kính laáy tích töø truyeän coå tích veà ñöùc Quan Theá AÂm Boà Taùt, laø moät trong nhöõng vôû tieâu bieåu nhaát ñöôïc phoå bieán roäng raõi khaép caû nöôùc. Nhöng trong ñieàu kieän khoù khaên hieän nay, chuùng ta chæ môùi coù theå baèng loøng vôùi vieäc tìm hieåu tích cheøo qua trích ñoaïn. Noãi oan haïi choàng.
Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn
Néi dung cÇn ®¹t
Hoạt động 2: II. PHAÂN TÍCH
 -Mục tiêu: Giá trị nội dung và những đặc điểm nghệ thuật tiêu biểu của vở chèo “Quan Âm Thị Kính”.Nội dung, ý nghĩa và một vài đặc điểm nghệ thuật của đoạn trích “Nổi oan hại chồng” 
-Phương pháp: Vấn đáp, giải thích, minh hoạ,phân tích,nêu và giải quyết vấn đề.
HOAÏT ÑOÄNG 2: Höôùng daãn HS phaân tích caùc noäi dung (TT)
* Bước 1 : Hướng dẫn HS tìm hiểu caûnh sinh hoaït gia ñình vaø noãi oan.
(?) Khung caûnh ôû phaàn ñaàu ñoaïn trích laø khung caûnh gì? Khung caûnh aáy gôïi leân khoâng khí gia ñình như thế nào ?
-GV nhận xét phần trình bày của HS
-GV thuyết giảng : Caûnh sinh hoaït gia ñình aám cuùng. Tuy khoâng phoå bieán vaø gaàn guõi vôùi nhaân daân nhö caûnh choàng caøy, vôï caáy nhöng cuõng laø mô öôùc veà haïnh phuùc gia ñình cuûa nhaân daân.
(?) Qua lôøi noùi vaø cöû chæ cuûa Thò Kính ñoái vôùi Thieän Só, em coù nhaän xeùt gì veà naøng vôùi tö caùch laø moät ngöôøi vôï ?
-GV nhận xét phần trình bày của HS
 + Cöû chæ aân caàn, dòu daøng (doïn laïi kæ, quaït cho choàng, thaáy raâu moïc ngöôïc lo laéng).
+ Lôøi noùi (noùi söû) ñoäc thoaïi toâ ñaäm caûnh gia ñình aám cuùng vaø hình aûnh ngöôøi vôï thöông choàng, vì choàng.
® Tình caûm cuûa Thò Kính ñoái vôùi choàng raát chaân thaät, töï nhieân
? Thị Kính mắc nỗi oan gì?
* Bước 2 : Hướng dẫn HS tìm hiểu nhaân vaät Suøng baø
(?) Lieät keâ vaø nhaän xeùt veà haønh ñoäng vaø ngoân ngöõ cuûa Suøng baø ñoái vôùi Thò Kính?
-GV nhận xét phần trình bày của HS và hoàn chỉnh kiến thức 
-Haønh ñoäng: Taøn nhaãn, thoâ baïo
+ Giuùi ñaàu Thò Kính xuoáng.
+ Baét ngöûa maët leân.
+ Khoâng cho Thò Kính phaân bua.
+ Duùi tay ñaåy Thò Kính ngaõ khuîu xuoáng
- Lôøi noùi: Ñay nghieán, maéng nhieác, xæ vaû ngaøy moät taêng tieán, laán löôùt, thaét buoäc. Moãi lôøi caát leân laø buoäc Thò Kính theâm một toäi
(?) Vì sao baø khoâng ñeám xæa ñeán lôøi keâu oan thaûm thieát cuûa con daâu maø cöù moät möïc laán aùt, vu haõm vaø nhaát quyeát ñuoåi Thò Kính ñi?
-GV nhận xét phần trình bày của HS
-GV chốt , giảng : Muï ñuoåi Thò Kính vì lí do khaùc hôn laø vì cho raèng naøng gieát choàng maø chæ vì caùi toäi con nhaø khoâng moân ñaêng hoä ñoái (maâu thuaãn giai caáp) lôøi leõ cuûa muï chuû yeáu doàn vaøo ñieàu naøy:
+ Noùi veà mình: Gioáng nhaø baø ñaây gioáng phöôïng, gioáng coâng; nhaø baø ñaây cao moân leäch toäc, tröùng roàng laïi nôû ra roàng.
+ Noùi veà nhaø Thò Kính: Tuoàng bay meøo maû gaø ñoàn. Maøy laø con nhaø cua oác, liu ñiu laïi nôû ra doøng liu ñiu; ñoàng naùt thì veà Caàu Noâm.
-GV bình giaûng: Suøng baø chæ ra troø trong moät lôùp nhöng raát tieâu bieåu cho moät loaït vai trong cheøo coå: Vai muï aùc (tính caùch cuûa vai naøy laø hôïm cuûa, khoe doøng gioáng, khinh ngheøo, hoáng haùch, laêng loaøn,) Muï laáy mình laøm chuaån ñeå toû roõ pheùp nhaø. Muï laø keû taïo ra luaät leä, khuoân pheùp trong nhaø, ñoäc ñoaùn vaø taøn aùc.
? Baø Suøng laø ngöôøi nhö theá naøo?
* Bước 3 :Hướng dẫn HS tìm hiểu nhaân vaät Thò Kính
(?) Trong ñoaïn trích, Thò Kính laø ngöôøi theá naøo? Maáy laàn Thò Kính keâu oan? Keâu oan vôùi nhöõng ai?
 + Thò Kính 5 laàn keâu oan: Laàn 1,2,4 vôùi meï choàng, laàn 3 vôùi choàng, laàn 5 vôùi cha ruoät.
+ Lôøi keâu oan cuûa Thò Kính vôùi meï choàng chæ laø thöù löûa theâm daàu caøng buøng leân nhöõng lôøi ñay nghieán, taøn nhaãn.
+ Keâu oan vôùi choàng voâ ích: Thôø ô, boû maëc ® ñôùn heøn, nhu nhöôïc.
(?) Ñeán laàn keâu oan naøo naøng môùi ñöôïc caûm thoâng? Söï caûm thoâng aáy ñeán töø ai ?
+ Laàn cuoái keâu oan vôùi cha môùi ñöôïc söï caûm thoâng nhöng ñoù laø söï caûm thoâng trong ñau khoå baát löïc.
->Keát cuïc cuûa noãi oan laø Thò Kính bò ñuoåi ra khoûi nhaø choàng.
 (?) Söï caûm thoâng aáy coù yù nghóa gì?
-GV nhận xét phần trình bày của HS
 (?) Phaân tích taâm traïng cuûa Thò Kính tröôùc khi ra khoûi nhaø choàng? 
-GV nhận xét phần trình bày của HS và hoàn chỉnh kiến thức : Cöû chæ vaø lôøi noùi thaûm, boäc baïch noãi ñau ñôùn tröôùc böôùc ngoaëc cuoäc ñôøi, naøng ñang bô vô, leânh ñeânh giöõa doøng, ñang ñöùng tröôùc moät cuoäc löïa choïn, giaèng xeù: Veà ñaâu?
(?) Vieäc naøng quyeát taâm traù hình nam töû ñi tu coù yù nghóa gì? Ñoù coù phaûi laø con ñöôøng nhaèm giuùp nhaân vaät thoaùt khoûi ñau khoå trong xaõ hoäi cuõ khoâng? Vì Sao?
-GV chốt , giảng : Vieäc ñi tu trong ñau khoå, baát löïc laø con ñöôøng giaûi thoaùt coù nghóa: Muoán ñöôïc soáng ñeå giaûi oan (tích cöïc); Thò Kính cho raèng ñoù laø soá kieáp chæ traùch cho soá phaän, öôùc nhaät nguyeät saùng soi ® Thuï ñoäng (tieâu cöïc) Þ daáu veát cuûa trieát lí ñaïo Phaät
II. PHAÂN TÍCH
1. Caùc nhaân vaät tham gia xung ñoät cô baûn.
2. Caûnh sinh hoaït gia ñình vaø noåi oan
- Caûnh sinh hoaït gia ñình aám cuùng. Thò Kính thöông choàng.
- Noåi oan: gieát choàng.
3. Haønh ñoäng vaø ngoân ngöõ cuûa baø Suøng ñoái vôùi Thò Kính
- Haønh ñoäng:Taøn nhaãn, thoâ baïo
-Ngoân ngöõ : ñay nghieáng, maéng nhieác, xæ vaû,
-> Là người độc ác 
4. Nhaân vaät Thò Kính
- Thò Kính oan öùc. 5 laàn keâu oan
-Tình vôï choàng tan vôû, cha bò khinh bæ, haønh haï.
=> Thò Kính khuaát phuïc hoaøn caûnh, cam chòu, nhaãn nhuïc.
-Naøng quyeát taâm traù hình nam töû ñi tu coù yù nghóa
. Hoạt động 3: III. TOÅNG KEÁT
-Mục tiêu: Nội dung, ý nghĩa và một vài đặc điểm nghệ thuật của đoạn trích “Nổi oan hại chồng” 
-Phương pháp: Vấn đáp, giải thích, minh hoạ,phân tích,nêu và giải quyết vấn đề.
HOAÏT ÑOÄNG 4: Höôùng daãn HS thöïc hieän phaàn Toång keát
?Theo em, “cheøo” laø loaïi hình ngheä thuaät nhö theá naøo ? 
?.Em haõy cho bieát vôû cheøo Quan AÂm Thò Kính pheâ phaùn xaõ hoäi naøo ? Ñaëc ñieåm cuûa XH ñoù laø gì?
-GV nhận xét phần trình bày của HS
III. TOÅNG KEÁT
( Ghi nhôù SGK trang 121)
Hoạt động4:Củng cố.
 -Mục tiêu:HS khái quát và khắc sâu kiến thức vừa học.
 -Phương pháp: Hỏi đáp
*CUÛNG COÁ- DAËN DOØ:
 4.Cuûng coá: Thöïc hieän ôû hoaït ñoäng 3
 5. Daën doø:
 a. Baøi vöøa hoïc: 
	-Về nhà đọc lại văn bản .Thực hiện bài tập 1,2 SGK/121 .
	-Naém noäi dung ngheä thuaät chính cuûa baøi.
 b. Soaïn baøi: Daáu chaám löõng vaø daáu daáu phaåy (121/SGK)