Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Văn bản: Cổng trường mở ra

Tuần : . VĂN BẢN
Bài :  CỔNG TRƯỜNG MỞ RA
	Lí Lan
A - MỤC ĐÍCH YÊU CẦU: Giúp học sinh
- Cảm nhận và hiểu được tình mẫu tử thiêng liêng , đẹp đẽ .
- Thấy được ý nghĩa lớn lao của xã hội và nhà trường đ/v cuộc đời mỗi con người .
B – TIẾN TRÌNH DẠY VÀ HỌC :
 1. Ổn định lớp :
 2. Kiểm tra bài cũ :
 Hãy cho biết thế nào là văn bản nhật dụng ? Em hãy kể tên văn bản nhật dụng mà em đã được học ở lớp 6 ?
 Gợi ý : Nói đến văn bản nhật dụng là trước hết nói đến tính chất nội dung văn bản . Đó là những nội dung gần gũi bức thiết đ/v đời sống trước mắt của con người và cộng đồng xã hội hiện đại như : thiên nhiên , môi trường , năng lượng , dân số , quyền trẻ em ...
 Các văn bản nhật dụng đã học : Cầu Long Biên chứng nhân lịch sử , Bức thư của thủ lĩnh da đỏ , Động Phong Nha .
 3. Bài mới : 
 Giới thiệu bài : Từ lớp 1 đến lớp 7 em đã dự 7 lần khai trường , ngày khai trường nào làm em nhớ nhất ? 
 Hôm nay học bài này , chúng ta hiểu được đêm hôm trước vào ngày khai trường lớp 1 của em , mẹ đã làm gì và nghĩ gì ?
 HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
PHẦN GHI BẢNG
HOẠT ĐỘNG 1. Đọc và tìm hiểu chú thích :
- GV hướng dẫn cách đọc : nhẹ , tha thiết , chận rãi , chú ý từ láy. 
- GV đọc mẫu 5 đoạn . HS 2 đoạn .
- GV cho HS đọc phần chú thích 3 từ khó : Can đảm , háo hức , dặm .
- GV y/c HS đánh số thứ tự các đoạn trong văn bản .
Hỏi: Tác giả này là ai ? Em biết gì về tác giả này ? 
- Tác giả là Lí Lan 
I. Đọc và tìm hiểu chú thích :
1) Tác giả : 
 Lí Lan .
Lí Lan là nhà văn nữ đa tài , hiện đang định cư tại Mỹ và đang ráo riết dịch bộ truyện nổi tiếng Harry Poster (tập 5) sang tiếng việt.
Hỏi:Em hãy cho biết văn bản viết về ai ? về điều gì ? Xác
-> Viết về người mẹ , tâm trạng của người mẹ đêm trước ngày
2)Tác phẩm :
 - Văn bản nhật dụng
định kiểu văn bản ?
Chuyển ý :Để hiểu được tâm trạng trong đêm không ngủ trước ngày khai trường của con ta cùng đi vào .
HOẠT ĐỘNG 2 : Đọc – hiểu văn bản . 
Hỏi: Theo dõi đoạn 1 : Em cho biết người mẹ nghĩ đến con vào thời điểm nào ?
Hỏi: Trong đêm trước ngày khai trường tâm trạng của mẹ và con có gì khác nhau ? Điều đó biểu hiện ở chi tiết nào ? 
Hỏi: Tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì để làm nỗi rõ sự khác biệt trong tâm trạng giữa mẹ và con ?
Hỏi:Trong đêm ấy mẹ còn nhớ về điều gì ? Hình ảnh ngày khai trường năm xưa ở mẹ được miêu tả như thế nào ? Ấn tượng ngày khai trường đã để lại ấn tượng thế nào trong lòng mẹ ?
Hỏi:Loại từ gì được dùng nhiều trong đoạn 8 ?Nêu tác dụng loại từ này ?
khai trường , con vào lớp 1 
-> Vào đên trước ngày khai trường con vào lớp 1
->Con: gương mặt thanh thoát tựa nghiêng trên gối mềm , thỉnh thoảng chụm lại như đang mút kẹo =>vô tư thanh thản nhẹ nhàng . 
Mẹ: có các biểu hiện (đoạn 5,7)
Hôm nay mẹ không tập trung được . Mẹ lên giường trằn trọc . Thực sự mẹ không lo . 
Nhưng vẫn không ngủ được =>thao thức không ngủ được 
- Nghệ thuật tương phản .
->Mẹ nhớ ngày khai trường đầu tiên của mẹ .
 Mẹ nhớ sự nôn nao hồi hộp khi cùng bà ngoại đến gần trường , nỗi chơi vơi hốt hoảng 
->Kiểu từ láy bộc lộ tâm trạng 
 - Kiểu văn biểu cảm .
II. Đọc – hiểu văn bản :
1) Thời điểm :
- Đêm trước ngày khai trường 
2) Diền biến tâm trạng của mẹ :
- Không tập trung được .
- ... trằn trọc .
- ... không lo nhưng không ngủ được .
- Ấn tượng về buổi khai trường đầu tiên ấy rất sâu đậm .
- Nôn nao , hồi hộp
Hỏi:Qua sự hồi tưởng củ mẹ về ngày khai trường em hãy cho biết sự tiến bộ trong giáo dục (kh trường mẹ – kh trường con khác nhau như thế nào) qua đó mẹ mong muốn điều gì ở con . 
Hỏi:Qua những gì vừa tìm hiểu xong , khái quát lại tâm trạng của mẹ thế nào ?
- GV bình:Trong đêm không ngủ được mẹ lo nghĩ về con , mẹ nhớ ngày khai trường xưa củaa mẹ . Ngày ấy bà ngoại dắt tay mẹ đến trường và sáng mai đây mẹ lại nắm tay dắt con đến trường . Đó là qui luật tuần hoàn của thời gian . Mẹ mong rằng trong góc nhỏ tâm hồn con sẽ ghi lại cảm xúcvề ngày đầu tiên và con sẽ biết thế nào là không ngủ được . Sau này sẽ có lúc con chợt nhớ lại và cảm thấy xúc động . Con giờ đây chính là hình ảnh của mẹ ngày ấy . Tâm trạng của mẹ chính là tâm trạng của bà ngày xưa .
Hỏi:Em hãy cho biết vì sao mẹ không ngủ được ?(Học sinh thảo luận đưa ra ý kiến – Gv chốt lại)
cảm xúc rõ nét (HS giải nghĩa)
Mẹ: Ngày kh trường đúng là ngày đầu tiên vào lớp 1=>bỡ ngỡ , xa lạ .
Con:Đã đi mẫu giáo làm quen trường lớp , tiếp xúc thầy cô , bè bạn .
=>Tự tin, sẵn sàng đón nhận . Mẹ muốn nhẹ nhàng cẩn thận ghi lại lòng con ấn tượng ngày khai trường 
->Không ngủ được ,suy nghĩ triền miên . 
->Lo lắng cho con vì ngày
->Thao thức không ngủ được , suy nghĩ triền miên
Hỏi:Từ sự trăn trở suy nghĩ của mẹ , em thấy mẹ là người như thế nào ?
GV bình : Qua đây ta thấy câu nói “trong vũ trụ có lắm kỳ quan , nhưng kỳ quan đẹp nhất là trái tim người mẹ”. Vì mẹ không những lo lắng cho con có cuộc sống đầy đủ nên vóc nên hình mà còn muốn cho con một tâm hồn trong sáng, rộng mở chuẩn bị cho con tri thức để bước vào đời , đó là vẻ đẹp của tình mẫu tử .
Hỏi:Chú ý:đoạn 9,10 cho biết trong đêm ấy mẹ còn nghĩ đến điều gì nữa ?
Hỏi:Không khí ngày khai trường ở Nhật thế nào ? Mọi người làm gì trong ngày khai trường ấy ?
 (GV)
Hỏi:Câu văn nào nêu lên tầm quan trọng của nhà trường đ/v thế hệ trẻ ? Một xã hội mà giáo dục không được xã hội quan tâm thỉ hậu quả sẽ ra sau ? (Ai cũng biết  sau này.)
mai con thật sự vào lớp 1 , một bức ngoặt mới khác thời mẫ giáo.
Mừng vì con đã lớp .
 Nôn nao suy nghĩ về ngày khai trường xưa.
->Tấm lòng yêu thương con sâu sắc tình cảm đẹp đẽ, sâu nặng .
->Nghĩ đến ngày khai trường ở Nhật Nghĩ đến vai trò to lớncủa giáo dục đ/v mỗi người . 
->Ngày lễ của toàn xã hội :đường phố dọn dẹp quang đảng , trang trí vui tươi , người lớn được nghỉ để đưa trẻ đến trường , các quan chức chia nhau dự lễ khai trường . 
=>Sự ưu tiên cho giáo dục
-> Giáo dục không được quan tâm : xã hội kém phát triển, đất nước không đi lên hoà nhập -> trì trệ , nghèo nàn , lạc hậu . 
3) Cảm xúc của mẹ
-Sai lầm trong giáo dục sẽ ảnh hưởng đến thế hệ mai sau . 
Hỏi:Ở đoạn cuối người mẹ đã động viên con : “Đi đi conthế giới kỳ diệu sẽ mở ra” theo em thế giới kỳ diệu đó là gì ?(Học sinh thảo luận )
Hỏi:Trong văn bản có phải người mẹ nói với con không ? Viết theo ngôi thứ mấy ? Cách viết này có tác dụng gì ?
 (GV)
HOẠT ĐỘNG 3: Tổng kết
HOẠT ĐỘNG 4: Luyện tập 
 Em hãy nhớ lại và viết thành đoạn văn kỷ niệm ngày khai 
trường đầu tiên của mình . 
->Chân trời rộng mở của tri thức khoa học .
 Mối quan hệ , thân tình , kỷ niệm thầy cô bạn bè , đạo lý làm người . 
->Mẹ không nói trực tiếp với con , mẹ tâm sự với con nhưng nói với chính mình , đang tự ôn lại kỷ niệm chính mình . 
 Cách viết ngôi thứ 1 làm nổi bật tâm trạng ,tâm tư , tình cảm , dễ bộc lộ điều sâu thẳm , khó nói : Kết hợp độc thoại giúp bài 
Văn dễ đi vào lòng người . 
=> Ưu điểm của văn biểu cảm
- Qua cánh cổng trường : thế giới kỳ diệu mở ra . 
III. Ghi nhớ . 
 -SGK/9
 -Nghệ thuật 
 -Nội dung . 
IV. Luyện tập
 4. CỦNG CỐ :
 -Đọc lại ghi nhớ
 -Em sẽ làm gì để đền đáp tình cảm mẹ dành cho em . 
 5 . DẶN DÒ :
 -Học thuộc phần ghi nhớ
 -Làm bài luyện tập 
 -Chuẩn bị văn bản : “MẸ TÔI”
Tiết .. MẸ TÔI
 Ét môn đô đơ. Amixi
A -MỤC TIÊU BÀI HỌC : Gíúp học sinh hiểu biết và thấm thiết những t/c th iên liêng sâu nặng của cha mẹ với con cái .
B -TIẾN TRÌNH DẠY VÀ HỌC:
 1) Ổn định :
 2) Bài cũ : a)Em hãy tóm tắt ngắn gọn văn bản : “Cổng trường mở ra”
 b)Qua văn bản “Cổng trường mở ra” , em đã rút ra được bài học sâu sắc nhất ?
 3)Bài mới :
 Giới thiệu bài : Từ xưa , dân tộc Việt Nam có đạo lí “thờ ca kính mẹ” . Dù xã hội có văn minh như thế nào thì lòng biết ơn , hiếu thảo vẫn luôn đặt lên hàng đầu mà người làm con phải tôn thờ . Tuy nhiên , không phải lúc nào chúng ta cũng ý thức được như vậy . Văn bản “Mẹ tôi” sẽ cho chúng tathấy t/c của cha mẹ đối với con cái.
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
 HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ 
PHẦN GHI BẢNG
HOẠT ĐỘNG 1:Tìm hiểu chú thích:
- Học sinh đọc văn bản 1 lần :khi đọc thể hiện : t/c , tâm tư buồn khổ của người cha trước lỗi lầm của con .
- Học sinh đọc phần chú thích. – Tác giả bài nầy là ai ? 
Hỏi : Xác định kiểu văn bản .
HOẠT ĐỘNG 2 : Đọc và hiểu văn bản .
Hỏi . Bài văn kể lại câu chuyện gì ? 
Trong bức thư tuy người mẹ không phát hiện trực tiếp , nhưng hình tượng người mẹ khá rõ nét .
Hỏi . Em hãy tìm chi tiết hình ảnh nói về mẹ của Enricô ?
-> Hs đọc chú thích phát hiện từ khó .
-> Hs đọc phần A trong chú thích
-> Chuyện Enricô phạm lỗi “ lúc cô giáo đến thăm” . Người cha bộc lộ thái độ buồn bã , tức giận : viết thư cho con 
- Nguyên nhân viết bức thư .
-> “ Người mẹ phải thức suốt đêm  cứu sống con” . 
 ( HS tìm trong văn bản )
I- Đọc và tìm hiểu chú thích :
Tác giả : 
Eùt-môn-đô-đơ Amixi ( 1846 – 1908 ) : Nhà văn Ý .
Tác phẩm :
- Văn bản nhật dụng 
- Kiểu văn bản biểu cảm .
 II . Đọc – Hiểu văn bản 
Hình ảnh mẹ Enricô
Thức suốt đêm 
Quằn quại vì lo sợ 
Hỏi . Qua những chi tiết trên em có nhặn xét gì về mẹ của Enricô ? 
Hỏøi. Từ hình ảnh của mẹ Enricô em có cảm nhận gì về các bà mẹ nói chung ?
Bình : Không gì có thể so sánh được với trái tim ...  cổ .
 2) Tác phẩm :
Thể thơ thất ngôn bát cú , đường luật. 
II . Đọc tìm hiểu văn bản 
1) Quang cảnh Đèo Ngang 
- Đèo Ngang bóng xế tà.
- Cỏ cây chen lá , lá chen hoa.
- Điệp từ . 
- Lom khom dưới núi .
- Lác đác bên sông .
-Đối , điệp ngữ , từ láy . 
-> Cảnh hoang vu , buồn vắng .
2 ) Tâm trạng nhà thơ 
- Con quốc quốc 
- Cái gia gia
. Đối , chơi chữ
- Trời , non nước .
- Tình riêng ta với ta . 
- Tương phản mượn cảnh tỏ tình .
-> Tâm trạng cô đơn , hoài cổ 
III. Ghi nhơ ù: (SGK trang 104)
IV. Luyện tập:
1) Tìm hàm nghĩa cụm từ : “Ta với ta” 
 Cụm từ bộc lộ , cô đơn gần như tuyệt đối của tác giả . Cho thấy nỗi buồn , cô đơn thầm kính , hương nội của tác giả giữa cảnh Đèo Ngang trời cao thăm thẳm , non nước bao la .
2) 
 4) CỦNG CỐ : Luyện tập .
 5) DẶN DÒ : - Học thuộc lòng bài thơ .
 - Học bài giảng , ghi nhớ .
 - Soạn “Bạn đến chơi nhà”
Bài 8 ..
Tiết :  BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ 
 Nguyễn Khuyến 
A - Mục tiêu cần đạt : Giúp học sinh 
 Hình dung được tình bạn đậm đà , hồn nhiên của Nguyễn Khuyến .
 Bước đầu tìm hiểu thể thơ thất ngôn bát cú .
B - Tiến trình dạy học :
 1) Ổn định :
 2) Bài cũ : Đọc thuộc lòng “ Qua đèo ngang” cho biết vài nét về tác giả .
 Hãy nêu nhận xét của em về cảnh tượng Đèo Ngang qua sự miêu tả của Bà Huyện Thanh Quan . 
 Tâm trạng của Bà Huyện Thanh Quan khi qua Đèo Ngang được thể hiện như thế nào ?
 3) Bài mới : Giới thiệu :
 Ai cũng có bạn bè thân thích . Có bạn cuộc sống sẽ ý nghĩa và tốt đẹp biết bao nhiêu , nhất là khi người bạn đó lại hợp ý tâm đầu . Điều đó thể hiện qua bài thơ “Bạn đến chơi nhà” đó là sự hòa hợp giữa 2 tâm hồn con người , không vẫn đục một chút về vật chất .
 HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
PHẦN GHI BẢNG
HỌAT ĐỘNG 1: Đọc tìm hiểu chú thích : 
- Giáo viên đọc sau đó đọc lại cho học sinh .
Hỏi : Hãy cho biết vài nét về Nguyễn Khuyến ?
Hỏi : Bài thơ thuộc thể loài thơ nào ? Căn cứ vào đâu ? 
HOẠT ĐỘNG 2: Đọc tịm hiểu văn bản :
Hỏi : Bài thơ “ Bạn đến chơi nhà” nói về việc gì ?
Hỏi :theo em , bài này được xây dựng tho bố cục thế nào cho biết từng phần ? 
- Giáo viên gọi học sinh đọc lại câu 1 .
Hỏi : Em có nhận xét gì về lối nói của nhà thơ ở câu 1 ?
Hỏi : Qua lời chào , embiết được gì , về quan hệ của Nguyễn Khuyến với bạn ? Có gặp thường xuyên không ? Xưng hô có gì đáng chú ý ?Họ gặp nhau ở đâu ?
- GV gọi HS đọc từ câu 2 -7 
Hỏi : Theo cách giới thiệu ở câu 1 thì Nguyễn Khuyến tiếp đãi bạn ra sao ?
Hỏi : thế nhưng Nguyễn Khuyến tiếp đãi bạn ra sao ? Hoàn Cảnh của ông lúc bạn đến chơi nhà thế nào ?
Hỏi : vì sao , sau lời chào Nguyễn Khuyến lại nhắc đến chợ ?
Hỏi : Nguyễn Khuyến trình bày hoàn cảnh như vậy theo em có để than nghèo không ?
 ( thảo luận)
Hỏi : Ở đây Nguyễn Khuyến đã dùng cách nói gì ? ngôn ngữ ra sao ? Mục đích cách nói ấy ?
- GV gọi HS đọc câu cuối
Hỏi : Nguyễn Khuyến muốn nói gì về tình bạn ? Ta với ta đây là ai ?
Hỏi :Vậy có phải Nguyễn
- Lúc nhỏ tên Thắng , quê Yên Đỗ , nay Bình Lục , Hà Nam .
- Cuộc đến chơi của người bạn Nguyễn Khuyến không có các thứ để tiếp đãi bạn như ý muốn nhưng đằng sau sự việc đơn giản đó là một tình bạn tốt đẹp .
Câu1: Giới thiệu sự vịêc bạn đến .
Câu 2 -7: Hoàn cảnh của mình .
Câu 8 : Bộc lộ tình bạn đậm đà .
- Một lời chào , một lời nói tự nhiên.
- Họ ít gặp nhau (đã bấy lâu)
Gọi bác : phong tục , tôn xưng thân mật 
- Đến thăm nhà chứ không ở dinh quan : Quý nhau lắm 
- Đàng hoàng , ân cần , chu đáo
- Một hoàn cảnh hoàn toàn không gì ? 
 . Trẻ không có nhà để sai bảo
 . Không chài được . . . 
 . Không bắt gà vịt được 
 . Cải chửa ra cây , cà chửa nụ , bầu vừa rụng rốn , mướp đương hoa 
- Thời ấy , chỉ có chợ mới đủ thứ ngon và bạn rất thân mới có thể nói đến chuyện ăn .
- Nhà thơ không có ý định than nghèo , vì các thứ đều có đủ nhưng chưa thể dùng được
- Sự việc không có trầu cho thấy sự không may kia chỉ là lời nói vui 
- Nói quá lâu để rồi thực tếv có thiếu thì bạn cũng thông cảm 
-> thể hiện sự quý mến bạn qua nói quá , ngôn ngữ giản dị
- Nói Nguyễn Khuyến với bạn 
Tình bạn cao quý hơn vật chất 
Thiếu , không đầy đủ , không tiệc tùng sang trọng : bạn bè vẫn vui vẻ quý mến nhau
I. Đọc tìm hiểu chú thích :
 1) Tác giả : Nguyễn Khuyến
(1835-1909) nhà thơ lớn của dân tộc .
 2) Tác phẩm : Thể thơ .
Thất ngôn bát cú Đường luật 
II . Đọc tìm hiểu văn bản
1) Giới thiệu sự việc : 
- Đã bấy lâu nay , bác tới nhà.
2) Hoàn cảnh khi bạn tới nhà 
 - Trẻ đi vắng , chợ xa 
 - Ao sâu nước cả khôn chài cá
 - Vườn rộng rào thưa khó đuổi gà 
 - . . . trầu không có
. Nói quá , ngôn ngữ giản dị 
-> Hoàn toàn không gì để tiếp bạn
 3) Tình bạn bộc lộ.
 - Bác đến chơi đây ta với ta 
-> Tình bạn đậm đà dân dã .
Khuyến coi trọng tinh thần coi nhẹ vật chất ?
Bài tập (b) :
Hỏi : So sánh “Tavới ta” trong 2 bài thơ Bạn đến chơi nhà với Qua đèo ngang .
HOẠT ĐỘNG 3: Tổng kết :
Hỏi : Em nghĩ gì về tình bạn của Nguyễn Khuyến ? Nhận xét gì về ngôn ngữ của bài thơ?
- Không ; nhắc đến chuyện ăn Nguyễn Khuyến mong muốn có vật chất và cả tình cảm hài hoà là tốt nhất , nếu không : tình bạn chân thành vẫn là tình bạn lâu bền .
- Ta với ta (Qua Đèo Ngang) chỉ số ít . Trong bài này vừa số ít số nhiều , ta là 2 nhưng cùng là 1 , biểu hiện chơi suông không vật chất gắn bó2 người .
- Tình bạn đậm đà hồn nhiên .
- Ngôn ngữ : giản dị trong suốt , nhuần nhuyễn .
III.Ghi nhớ : (SGK. 105)
IV. Luyện tập :
1) a) So sánh ngôn ngữ của 2 bài : Bạn đến chơi nhà với sau phút chia ly.
 Một bên là ngôn ngữ đời thường , một bên là ngôn ngữ bác học nhưng đều đạt đến độ kết tinh , hấp dẫn .
 4) CỦNG CỐ : Luyện tập .
 5) DẶN DÒ : Học thuộc lòng , bài ghi , ghi nhớ .
 Soạn : “Chữa lỗi quan hệ từ”
Tuần 8 ...................
Tiết ........................ CHỮA LỖI VỀ QUAN HỆ TỪ 
A - Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh .
 Thấy rõ các lỗi thường gặp về quan hệ từ . 
 Thông qua luyện tập , nâng cao kỹ năng sử dụng quan hệ từ .
B - Tiến trình dạy học :
 1) Ổn định :
 2) Bài cũ : Đọc thuộc lòng “Bạn đến chơi nhà” của Nguyễn Khuyến .
 Em có cảm nhận gì về tình bạn Nguyễn Khuyến qua bài thơ “ Bạn đến chơi nhà”.
 3) Bài mới : Giới thiệu 
 Ở tiết trước , các em đã được tìm hiểu về quan hệ từ , các loại quan hệ từ . Để củng cố những kỹ năng đã học , hôm nay chúng ta sẽ vào tiết luyện tập .
 HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
PHẦN GHI BẢNG
HOẠT ĐỘNG 1 : Thiếu quan hệ từ .
Hỏi : Hai câu sau đây thiếu quan hệ từ ở chữ nào ? Hăy chữa lại cho đúng . 
HOẠT ĐỘNG 2: Dùng từ không thích hợp nghĩa.
Hỏi : Các quan hệ từ và , để trong 2 ví dụ sau diễn đạt đúng quan hệ ý nghĩa giữa các bộ phận trong câu không ? 
Hỏi : Nên thay và , để bằng quan hệ từ gì ?
- Giữa từ “hình thức” và từ “đánh giá” .
- Giữa từ “đúng” và “xã hội” từ “còn” và ngày nay . 
- Câu trên thêm quan hệ từ mà .
- Câu dưới thêm quan hệ từ đối với .
- Không diễn đạt đúng quan hệ ý nghĩa vì 2 bộ phận câu diễn đạt 2 hàm ý tương phản .
- Lí do chìm sâu có ích .
- Thay bằng “nhưng”, “ vì”
I. Các lỗi thừơng gặp về quan hệ từ :
- Đừng nên nhìn hình thức đánh giá kể khác
- Câu tục ngữ này chỉ đúng với xã hội xưa ,còn với ngày nay thì không đúng .
- Thêm vào . 
- Đừng nên nhìn hình thức mà đánh giá kể khác .
-Câu tục ngữ này chỉ đúng với xã hội xưa , còn đối với xã hội ngày nay thì không đúng .
-> Lỗi thiếu quan hệ từ .
- Nhà em ở xa trường và bao giờ em cũng đến trường đúng giờ .
- Chim sâu rất có ích cho người dân để nó diệt sâu phá hoại mùa màng .
Thay bằng 
- Nhà em ở xa trường nhưng bao giờ em cũng đi học đúng giờ .
- Chim sâu rất có ích cho người nông dân vì nó diệt 
HOẠT ĐỘNG 3:Thừa quan hệ từ :
Hỏi : Vì sao các câu sau thiếu chủ ngữ ? Hãy chữa lại cho câu văn hoàn chỉnh ?
HOẠT ĐỘNG 4: Dùng quan hệ từ mà không có tác dụng liên kết .
Hỏi : Các câu dưới đây sai ở đâu ? Hãy chữa lại cho đúng ?
HOẠT ĐỘNG 5: Tổng kết.
HOẠT ĐỘNG 6:Luyện tập 
- Vì quan hệ từ qua về đã biến chủ ngữ của câu thành 1 thành phần khác (trạng ngữ) .
- Để câu văn hoàn chỉnh cần phải bỏ quan hệ từ .
- Bộ phận kèm theo quan hệ từ đó không biết với 1 bộ phận nào khác ?
-> Qua câu ca dao “Công cha như núi Thái Sơn” ; Nghĩa mẹ như núi trong nguồn chảy ra”.cho ta thấy công lao to lớn của cha mẹ đối với con cái .
- Về hình thức có thể làm tăng giá trị nội dung đồng thời hình thức có thể làm thấp giá trị nội dung .
Bỏ quan hệ từ
- Bỏ quan hệ từ qua , về . 
- Nam là một học sinh giỏi toàn diện không những học giỏi về môn toán , không những giỏi về môn văn . Thầy giáo rất khen Nam .
- Nó thích tâm sự với mẹ , không thích với chị .
Tác dụng liên kết .
- Không những giỏi về môn toán , không những giỏi về môn văn mà còn giỏi nhiều môn khác nữa . 
- Nó thích tâm sự với mẹ , không thích tâm sự với chị .
Ghi nhớ (SGK . 166)
II. Luyện tập :
1) Thêm quan hệ từ thích hợp :
 - Nó chăm chú nghe kể chuyện từ đầu đến cuối .
 - Con xin báo một tin vui để (cho) cha mẹ mừng . 
2) Thay các quan hệ từ dùng sai
 - Ngày nay chúng ta củng cố quan niệm với cha ông ta ngày xưa , lấy đạo đức , tài năng làm trọng . 
 - Dù nước sơn có đẹp đến mấy mà chất gỗ không tốt thì thì đồ vật cùng không bên được .
 - Thay bằng về .
 4) CỦNG CỐ : Luyện tập .
 5) DẶN DÒ : Học ghi nhớ
 Soạn “ Vọng Lư Sơn bộc bố “