Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 8 - Tuần 6 - Tiết 21 - Bài 6: Văn bản: Cô bé bán diêm

Ngày soạn: 10/ 10/ 2006
Tuần: 6 
Tiết: 21 
bài 6: văn bản:
cô bé bán diêm
a. Mục tiêu.
 	Giúp h/s: 
 	- Khám phá nghệ thuật kể chuyện hấp dẫn, có sự đan xen giữa hiện thực và mộng tưởng với các tình tiết diễn biến hợp lí của truyện ''Cô bé bán diêm'', qua đó An-đéc-xen muốn khơi gợi cho người đọc lòng thương cảm của ông đối với em bé bất hạnh.
 	- Giáo dục lòng yêu mến, biết thông cảm, xẻ chia với những người bất hạnh.
	- Rèn kĩ năng tóm tắt và phân tích bố cục văn bản tự sự, phân tích nhân vật qua hành động và lời kể, phân tích tác dụng của nghệ thuật tương phản, đối lập.
b. chuẩn bị. 
 	- GV: Giáo án , tập truyện An-đéc-xen.
 	- HS: Soạn bài và trả lời các câu hỏi.
c. Lên lớp.
I. ổn định tổ chức.
II. Kiểm tra bài cũ.
 	- HS 1: Tóm tắt truyện ngắn ''Lão Hạc ''.
 	- HS 2: Lão Hạc chết vì: 
 	A. Quá thương con. C. Quá đau khổ và bế tắc.
 	B. Quá tự trọng. D. Quá ân hận vì đã đánh lừa một con chó mà lão vô cùng yêu quý.
? Em chọn nguyên nhân nào trong số những nguyên nhân trên? Hãy giải thích vì sao?
III. Bài mới.
1. Giới thiệu bài.
 	Trên thế giới có nhiều nhà văn chuyên viết truyện cổ tích dành cho trẻ em. Những truyện cổ tích do nhà văn Đan Mạch - An-đéc-xen sáng tạo thì thật tuyệt vời. Không những trẻ em khắp nơi vô cùng yêu thích, say mê đón đọc mà người lớn đủ mọi lứa tuổi cũng đọc mãi không chán: ''Cô bé bán diêm'' là truyện như thế.
2. Tiến trình bài dạy.
Thời
gian
Hoạt động GV
Hoạt động HS
ND cần đạt
Hoạt động 1: Hướng dẫn h/s đọc, chú thích, bố cục và tóm tắt.
- GV nêu yêu cầu đọc: giọng chậm, cảm thông.
? G đọc mẫu. Gọi HS đọc và nhận xét?
? Nêu ngắn gọn về tác giả An-đéc-xen? 
- GV: Truyện của ông nhẹ nhàng, tươi mát, toát lên lòng thương yêu con người nhất là những người nghèo khổ và niềm tin vào sự thắng lợi cuối cùng của cái tốt đẹp trên thế gian.
? Đoạn trích có thể chia làm mấy phần, nội dung của từng phần? 
? Yêu cầu h/s tóm tắt lại đoạn trích ? 
Cả lớp:
- Hs đọc (3 h/s). Nhận xét phần đọc của bạn.
- (1805 - 1875) là nhà văn Đan Mạch chuyên viết truyện cho trẻ em.
* Chia làm 3 phần:
- P1: Từ đầu .... cứng đờ ra: H/cảnh của cô bé bán diêm.
- P2: Tiếp theo ... về chầu thượng đế: Những lần quẹt diêm và mộng tưởng.
- P3: Còn lại: Cái chết của cô bé bán diêm.
- HS tóm tắt.
I. Đọc, chú thích, bố cục.
1. Đọc.
2. Chú thích 
a. Tác giả:
(1805 - 1875 ), Đan Mạch. Nổi tiếng chuyên viết truyện cho trẻ em.
3. Bố cục.
Hoạt động 2: Đọc - hiểu văn bản.
? Đọc P1 của văn bản. Em thấy gia cảnh của cô bé có gì đặc biệt?
? Hoàn cảnh gia đình như vậy đã đẩy em đến tình trạng nào?
? Cô bé bán diêm xuất hiện trong thời điểm đặc biệt nào? 
? Thời điểm ấy thường gợi cho ta những ấn tượng gì?
? Cảnh tượng nào trong đêm giao thừa hiện ra trước mắt em bé bán diêm?
? Trong khi đó hình ảnh em bé bán diêm hiện ra ntn?
? Để làm nổi bật tình cảnh tội nghiệp của em bé bán diêm trong đêm giao thừa, tác giả sử dụng nghệ thuật gì?
- GV: Tác giả sử dụng các h/ả tương phản làm nổi bật tình cảnh tội nghiệp của em bé. Em đã rét đã khổ có lẽ càng rét và khổ hơn khi thấy mọi nhà rực ánh đèn. Em đã đói, có lẽ càng đói hơn khi ngửi thấy múi ngỗng quay sực nức.
? Qua phân tích, em có nhận xét gì về hoàn cảnh em bé bán diêm?
- Gia cảnh: mẹ chết, bà nội cũng qua đời, ở với bố sống trong một xó tối tăm.
 - Phải đi bán diêm kiếm sống và luôn bị bố đánh đập.
- Trong đêm giao thừa.
- Đêm giao thừa là thời điểm quan trọng kết thúc năm cũ mở đầu năm mới, mọi người đều sum họp đầm ấm; con đường tràn đầy niềm vui, hạnh phúc.
- Cửa sổ mọi nhà đều rực sáng ánh đèn.
- Trong phố sực nức ngỗng quay.
- Ngồi nép vào góc tường.
- Rét buốt.
- Không dám về nhà vì sợ cha đánh.
- Sử dụng NT tương phản đối lập.
+ ''Trời đông giá rét, tuyết rơi'' nhưng cô bé đầu trần, chân đi đất.
+ Em bé bụng đói cả ngày chưa ăn uống gì mà trong phố sực nức mùi ngỗng quay.
- Gợi lòng thương cảm đối với người đọc.
- Hoàn cảnh rất tội nghiệp.
II. Đọc - hiểu văn bản.
1. H/ả cô bé bán diêm trong đêm giao thừa.
- Hoàn cảnh: mẹ chết, bà nội chết, sống với bố trong một xó tối tăm.
- H/ả em bé bán diêm trong đêm giao thừa:....
IV .Củng cố và hướng dẫn về nhà.
1. Củng cố.
 	- Bài 1: Nhận định nào nói đúng nhất về tính chất của truyện ''Cô bé bán diêm''.
 	A. Cô bé bán diêm là một truyện ngắn có hậu.
 	B. Cô bé bán diêm là một truyện cổ tích có hậu.
 	C. Cô bé bán diêm là một truyện cổ tích thần kì.
 	D. Cô bé bán diêm là một truyện ngắn có tính bi kịch.
 	- Bài 2: Bố cục truyện ''Cô bé bán diêm'' gồm mấy phần? 
 	A. Hai C. Bốn
 	B. Ba D. Năm
2. Hướng dẫn về nhà.
 	- Học bài theo hướng dẫn sách giáo khoa.
 	- Chuẩn bị cho tiết 2.