Bài soạn môn Hình học 7 - Tiết 29 đến tiết 32

Tuần 15 Ngày soạn: 29/12/10
Tiết 29 Ngày dạy: 01/12/10 
DIỆN TÍCH TAM GIÁC
I/ MỤC TIÊU:
Kiến thức: HS nắm vững công thức tính diện tích tam giác, biết chứng minh định lí về diện tích tam giác một cách chặt chẽ gồm 3 trường hợp, vận dụng để giải bài tập.
Kỹ năng: Hs biết tính diện tích hình chữ nhật, hình tam giác 
Tư duy: Phát triển tư duy logic
Thái độ: Có thái độ hợp tác trong hoạt động nhóm.
II/ CHUẨN BỊ:
 GV: Thước thẳng, êke, tam giác bằng bìa mỏng, kéo, keo dán, bảng phụ.
 HS: Thước thẳng, êke, tam giác bằng bìa mỏng, kéo, keo dán, đọc trước bài mới.
III/ PHƯƠNG PHÁP: Nêu và giải quyết vấn đề
IV/ TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC:
1. Kiểm tra: (9’)
 ? Phát biểu 3 tính chất diện tích đa giác? Tính SABC?
 2. Bài mới :
 ĐVĐ: Ta đã biết công thức tính S = . Vậy công thức này được chứng minh ntn?
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Ghi bảng
Hoạt động 1: Chứng minh định lí về diện tích tam giác (15’)
? Phát biểu định lí về diện tích tam giác?
? HS ghi GT, Kl của định lí?
? Có thể xảy ra những trường hợp nào với ABC bất kì?
GV: Chúng ta sẽ chứng minh công thức này trong cả ba trường hợp: Tam giác vuông, tam giác nhọn, tam giác tù.
GV: Đưa hình vẽ ba tam giác sau lên bảng phụ (chưa vẽ đường cao AH )
? HS vẽ đường cao của tam giác trong 3 trường hợp: vuông, nhọn, tù.
? HS nêu hướng chứng minh?
? HS chứng minh trường hợp a?
? HS hoạt động nhóm chứng minh 2 trường hợp b, c?
? Đại diện nhóm trình bày bài?
? Để chứng minh định lí trên, ta áp dụng những kiến thức nào?
GV Chốt lại: Trong mọi trường hợp diện tích tam giác luôn bằng nửa tích một cạnh với chiều cao ứng với cạnh đó.
HS: Nêu định lí.
HS: HS ghi GT, Kl của định lí.
HS: Có 3 trường hợp: Tam giác vuông, nhọn, tù.
HS: 
 = 900 
 < 900 H nằm giữa B, C.
 > 900 H nằm ngoài đường thẳng BC.
HS: 
TH a: = 900 
SABC = 
SABC = 
HS hoạt động nhóm:
b/ Trường hợp H nằm giữa B, C:
SABC = SBHA + SAHC
 = (BH + HC). AH
 = BC. AH
c/ H nằm ngoài đường thẳng AB:
SABC = SABH – SACH 
 = (BH + HC). AH
 = BC. AH
HS: Áp dụng tính chất diện tích đa giác.
* Định lí: (SGK - 120)
GT ABC, AH BC
KL SABC = BC. AH
 A
 C
 B H
 A
 H
 B C
 A
 B
 H C
Chứng minh:
a/ Trường hợp hoặc C: 
 S = BC. AH
Hoạt động 2: Tìm hiểu các cách chứng minh khác về diện tích tam giác (10’)
GV: Đưa bài tập ?/SGK – 121 (bảng phụ).
? Có nhận xét gì về diện tích của 2 hình tam giác, hình chữ nhật?
? HS hoạt động nhóm và dán vào bảng nhóm, mỗi nhóm có 2 tam giác bằng nhau, cắt dán 1 tam giác, 1 tam giác giữ nguyên.
? Giải thích tại sao diện tích tam giác bằng diện tích hình chữ nhật?
? Từ đó hãy suy ra cách chứng minh khác về diện tích tam giác từ công thức tính diện tích hình chữ nhật?
 S = Shcn = 
 1 2 
 3 h/2 1 3 2 h/2
 a a
Stam giác = Shình chữ nhật (= S1 + S2 + S3) 
với S1, S2, S3 là diện tích các đa giác đã kí hiệu trên hình.
Shình chữ nhật = 
Hoạt động 3: Luyện tập (8’)
? HS đọc đề bài 16a/SGK – 121?
? HS làm bài?
4
 h
 2 3
 E A D
 B H a C
HS đọc đề bài 16a/SGK.
HS làm bài:
SABC = S1 + S3
SBCDE = S1 + S2 + S3 + S4
Mà: S1 = S2; S3 = S4
 SABC = SBCDE = a. h
3. Củng cố: (3’)
? Nêu công thức tính diện tích tam giác? 
 4. Hướng dẫn về nhà (2’)
Học bài.
Làm bài tập: 18, 19, 21/SGK – 21, 22; 26, 27, 29/SBT.
Tuần 15 Ngày soạn: 29/12/10
Tiết 30 Ngày dạy: 03/12/10 
 ÔN TẬP HỌC KÌ I (tiết 1) 
I/ MỤC TIÊU:
Kiến thức: Ôn tập các kiến thức về tứ giác đã học, các công thức tính diện tích hình chữ nhật, diện tích tam giác.
Kỹ năng: Hs biết vận dụng các kiến thức đã học để giải các bài tập dạng tính toán, chứng minh, nhận biết các hình.
Tư duy: Phát triển tư duy logic
Thái độ: Rèn tính cẩn thận, linh hoạt
II/ CHUẨN BỊ:
 GV: Thước thẳng, bảng phụ.
 HS: Thước thẳng, ôn tập lí thuyết và các bài tập đã ra về nhà.
III/ PHƯƠNG PHÁP: Luyện tập thực hành, thảo luận nhóm
IV/ TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC:
 1. Kiểm tra: (không)
 2. Bài mới :
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Ghi bảng
Hoạt động 1: Ôn tập lí thuyết (15’)
? HS đọc và làm bài tập 1 (Bảng phụ)?
Bài 1: Xét xem các câu sau đúng hay sai?
a/ Hình thang có 2 cạnh bên song song là hình thang cân.
b/ Hình thang có 2 cạnh bên bằng nhau là hình thang cân.
c/ Hình thang có 2 đáy bằng nhau thì 2 cạnh bên song song.
d/ Hình thang có 1 góc vuông là hình chữ nhật.
e/ Tam giác đều là hình có tâm đối xứng.
f/ Tam giác đều là một đa giác đều.
g/ Hình thoi là một đa giác đều.
h/ Tứ giác vừa là hình chữ nhật, vừa là hình thoi là hình vuông.
i/ Tứ giác có 2 đường chéo vuông góc với nhau và bằng nhau là hình thoi.
k/ Trong các hình thoi có cùng chu vi thì hình vuông có diện tích lớn nhất.
Bài 2: Điền công thức tính diện tích các hình vào bảng sau:
a/ Đ
b/ S
c/ Đ
d/ Đ
e/ S
f/ Đ
g/ S
h/ Đ
i/ S
k/ Đ
1/ Hình chữ nhật:
 a
 b
 S = a. b
2/ Hình vuông:
 d
 a
 S = a2 = 
3/ Tam giác:
 h
 h
	 a
 S = a. h
Hoạt động 2: Luyện tập (27’)
Bài 1: Cho hình thang cân ABCD (AB // CD), E là trung điểm của AB.
a/ Chứng minh EDC cân.
b/ Gọi I, K, M theo thứ tự là trung điểm của BC, CD, DA. Tứ giác EIKM là hình gì? vì sao?
c/ Tính diện tích của các tứ giác ABCD; EIKM biết EK = 4; IM = 6.
? HS vẽ hình? Ghi GT và KL?
? HS nêu hướng chứng minh câu a?
? HS lên bảng trình bày câu a?
? Tứ giác EIKM là hình gì? vì sao?
? HS lên bảng trình bày câu b?
? Nhận xét bài làm?
? 2 HS lên bảng tính diện tích của các tứ giác ABCD; EIKM?
? Nhận xét bài làm? Nêu các kiến thức đã sử dụng trong bài?
HS vẽ hình, ghi GT và KL.
HS: EDC cân
 ED = EC
AED = BEC
 (c. g. c)
AD = BC, Â = , AE = EB
HS lên bảng trình bày câu a.
HS: 
 EIKM là hình thoi.
EIKM là hbh: MK = KI
EI // MK MK = AC
EI = MK KI = BD
 AC = BD
HS lên bảng trình bày câu b.
HS: Nhận xét bài làm.
HS 1: Tính diện tích tứ giác ABCD.
HS 2: Tính diện tích tứ giác EIKM.
HS: - Nhận xét bài làm.
- Nêu các kiến thức đã sử dụng.
Bài 1
 E 
 O
 A B
 M I
 D K C
GT
h. thang ABCD cân
(AB // CD), AE = EB
BI = IC, CK = KD
AM = MD, EK = 4
IM = 6
KL
a/ EDC cân
b/ EIKM là hình gì? vì sao?
c/ SABCD, SEIKM = ?
Chứng minh:
a/ 
- Xét AED và BEC có:
AE = EB (gt)
AD = BC, Â = (Vì ABCD là hình thang cân)
 AED = BEC (c. g. c)
 ED = EC
 EDC cân tại E.
b/
- Có EI là đường TB BAC
 EI // AC, EI = AC
- Có MK là đường TB DAC 
 MK // AC, MK = AC
 EI // MK, EI = MK
 EIMK là hbh. (1)
- Có KI là đường TB CBD 
 KI // BD, KI = BD
Mà: BD = AC (hình thang ABCD cân)
 MK = KI (2)
- Từ (1), (2) EIKM là hình thoi.
c/
- Có: MI là đường TB, EK là đường cao của hình thang ABCD. 
SABCD = 
= 6. = 12 (đơn vị diện tích)
- Có: SEIKM = SEMI + SKMI 
= 2. SEMI = 2. EO. MI
= 12 (đv diện tích)
3. Củng cố: ( 2’)
GV hệ thống lại toàn bộ kiến thức trên 
4. Hướng dẫn về nhà (2’)
Học bài
Làm bài tập: 41 đến 47/SGK – 132, 133.
Tuần 16 Ngày soạn: 29/12/10
Tiết 31 Ngày dạy: 01/12/10 
 ÔN TẬP HỌC KÌ I(TT) 
I/ MỤC TIÊU:
Kiến thức: Tiếp tục ôn tập các kiến thức về tứ giác đã học, các công thức tính diện tích hình chữ nhật, diện tích tam giác.
Kĩ năng: Hs biết vận dụng các kiến thức đã học để giải các bài tập dạng tính toán, chứng minh, nhận biết các hình.
Tư duy: Phát triển tư duy logic, khả năng tổng hợp kiến thức
Thái độ: Giáo dục ý thức hợp tác, tinh thần đoàn kết
II/ CHUẨN BỊ:
 GV: Thước thẳng, bảng phụ.
 HS: Thước thẳng, ôn tập lí thuyết và các bài tập đã ra về nhà.
III/ TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC:
 1. Kiểm tra: (không)
 2. Bài mới :
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Ghi bảng
Hoạt động 1: Ôn tập lí thuyết (15’)
Gi¸o viªn nªu yªu cÇu kiÓm tra.
+Häc sinh 1: §Þnh nghÜa h×nh vu«ng, vÏ mét h×nh vu«ng cã c¹nh dµi 4 cm( Gi¸o viªn cho ®¬n vÞ quy ­íc).
? Nªu c¸c tÝnh chÊt cña ®­êng chÐo h×nh vu«ng?
? Nãi h×nh vu«ng lµ mét h×nh thoi ®Æc biÖt cã ®óng kh«ng? Gi¶i thÝch?
+ Häc sinh 2: §iÒn c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch vµo b¶ng sau:
( Gi¸o viªn treo b¶ng phô vÏ s½n c¸c h×nh lªn b¶ng).
HS ho¹t ®éng c¸ nh©n tr¶ lêi c©u hái cñaGV.
-Hai häc sinh lªn b¶ng:
+ Häc sinh 1 ®Þnh nghÜa h×nh vu«ng, vÏ h×nh vµ tr¶ lêi c©u hái của gi¸o viªn.
+Häc sinh 2 lªn b¶ng ®iÒn c«ng thøc ký hiÖu vµo vë.
- NhËn xÐt bµi b¹n, thèng nhÊt kÕt qu¶.
+ HCN: S = a.b
+H×nh vu«ng: 
S= a2=
+ Tam gi¸c: 
S= ah.
Hoạt động 2: Luyện tập (27’)
Gi¸o viªn treo b¶ng phô ghi bµi tËp 161( SBT) lªn b¶ng.
? §äc vµ ph©n tÝch bµi to¸n?
-Gi¸o viªn vÏ h×nh lªn b¶ng.
? Cã nhËn xÐt g× vÒ tø gi¸c DEHK ?
? Tø gi¸c DEHK lµ h×nh b×nh hµnh v× sao?
? HS lên bảng trình bày câu a?
? Tam gi¸c ABC cã ®iÒu kiÖn g× th× tø gi¸c DEHK lµ h×nh ch÷ nhËt?
? NÕu trung tuyÕn BD vµ CE vu«ng gãc víi nhau th× tø gi¸c DEHK lµ h×nh g×? V× sao?
-Gi¸o viªn ®­a ra h×nh vÏ minh ho¹.
? Nhận xét bài làm? Nêu các kiến thức đã sử dụng trong bài?
- Gi¸o viªn cho häc sinh lµm bµi tËp 41 ( SGK).
- Gi¸o viªn treo b¶ng phô ghi ®Ò bµi vµ vÏ h×nh lªn b¶ng.
? H·y nªu c¸ch tÝnh diÖn tÝch h×nh tam gi¸c DBE?
? Nªu c¸ch tÝnh diÖn tÝch tø gi¸c EHIK?
? Nêu các kiến thức đã sử dụng trong bài?
Häc sinh ®äc vµ ph©n tÝch bµi to¸n.
- VÏ h×nh, ghi gt, kl vµo vë.
-Nªu mét sè c¸ch chøng minh tø gi¸c DEHK lµ h×nh b×nh hµnh.
HS lên bảng trình bày câu a.
-Quan s¸t h×nh vÏ vµ tr¶ lêi c©u hái.
-Lµm bµi vµo vë theo sù h­íng dÉn cña gi¸o viªn.
HS: - Nhận xét bài làm.
- Nêu các kiến thức đã sử dụng
-Häc sinh ®äc vµ ph©n tÝch bµi to¸n.
-Häc sinh nªu c¸ch tÝnh.
- Nªu c¸ch tÝnh SEHIK
- Nêu các kiến thức đã sử dụng.
Bµi tËp 161( SBT-77)
 GT 
KL a. DEHK lµ h×nhBH.
 b.cã ®iÒu kiÖn g× th× DEHK lµ h×nh
 CN.
 c.BDCE th× DEHK 
lµ h×nh g×?
Chøng minh
a) Tø gi¸c DEHK cã:
ED = GK = CG
DG = GH = BG
 Tø gi¸c DEHK lµ h×nh b×nh hµnh v× cã hai ®­êng chÐo c¾t nhau t¹i trung ®iÓm cña mçi ®­êng.
b) H×nh b×nh hµnh DEHK lµ h×nh ch÷ nhËt HD = EK
BD = CE
ABC c©n t¹i A.
( 1 c©n cã 2 ®­êng trung tuyÕn b»ng nhau )
c) NÕu BD CE th× h×nh b×nh hµnh DEHK lµ h×nh thoi v× cã hai ®­êng chÐo vu«ng gãc víi nhau.
Bµi tËp 41( SGK-132)
 B
D
C
K
 A
O
H
I
6,8cm
 12cm
 3. Củng cố: ( 2’) 
? Nhắc lại dấu hiệu nhận biết hình chữ nhật, hình vuông, hình thoi?
? Để chứng minh một tứ giác là hình chữ nhật, hình thoi, .. ta làm thế nào?
4. Hướng dẫn về nhà (1’)
- ¤n tËp lý thuyÕt ch­¬ng I vµ ch­¬ng II theo h­íng dÉn «n tËp.-Lµm l¹i c¸c d¹ng bµi tËp tr¾c nghiÖm, tÝnh to¸n, chøng minh h×nh, t×m ®iÒu kiÖn cña h×nh.
Ngµy soạn: / / 2010 
Ngµy giảng: / / 2010
 Tiết 32: TRẢ BÀI KIỂM TRA HỌC KÌ I
 (Phần Hình học) 
I/ MỤC TIÊU:
- Kiến thức: Đánh giá kết quả học tập của học sinh thông qua bài kiểm tra 
- Kĩ năng: Hướng dẫn Hs giải, trình bày chính xác bài làm,rút kinh nghiệm để tránh sai sót phổ biến, những lỗi điển hình.
- Thái độ: Giáo dục tính cẩn thận, chính xác, khoa học cho học sinh
II/ CHUẨN BỊ:
GV: 	Tập hợp tất cả bài kiểm tra, Tổng hợp kết quả theo tỉ lệ
	Đánh giá chất lượng bài kiểm tra của hoc sinh, nhận xét cụ thể những lỗi phổ biến
HS: Tự rút kinh nghiệm về bài làm của mình 
III/ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
Ổn định tổ chức: (1’)
Sĩ số:	8A:	8B:	8C:
Trả bài cho học sinh: (3’)
Nhận xét bài làm của học sinh (5’)
+ Ưu điểm: Đa số các em đã có ý thức làm bài, trình bày cẩn thận. Một số em đã đạt kết quả theo yêu cầu
+ Hạn chế: Ý thức tự giác ôn luyện và làm bài của nhiều bạn chưa cao, chưa nắm vững kiến thức, dẫn đến kết quả chung là tương đối thấp.
+ Kết quả cụ thể như sau:
Lớp 8A: 
Điểm giỏi: 0/ 30
Điểm khá: 4/ 30
Điểm TB: 15/ 30
Điểm yếu: 8/ 30
Điểm kém: 3/ 30
Lớp 8B: 
Điểm giỏi: 0/ 32
Điểm khá: 6/ 32
Điểm TB: 16/ 32
Điểm yếu: 7/ 32
Điểm kém: 2/ 32
Lớp 8C: 
Điểm giỏi: 0/ 28
Điểm khá: 2/ 28
Điểm TB: 11/ 28
Điểm yếu: 5/ 28
Điểm kém: 10/ 28
Chữa bài: (38’)
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung bài chữa
* Hoạt động 1: Chữa bài kiểm tra (30’)
Câu 4: 
Cho tam giác ABC vuông tại A, đường trung tuyến AM. Gọi D là trung điểm của AB, E là điểm đối xứng với M qua D.
a) Tứ giác AEBM là hình gì? Vì sao?
b) Biết AB = 4 cm, BC = 6cm. Tính chu vi tam giác BDM.
c) Tam giác ABC cần thêm điều kiện gì để AEBM là hình vuông?
? Vẽ hình? Ghi giả thiết, Kết luận?
HS: Đọc đầu bài và phân tích ycbt.
HS: Lên bảng vẽ hình và ghi giả thiết kết luận.
? Tứ giác AEBM là hình gì? vì sao?
? HS lên bảng trình bày câu a?
? Nhận xét bài làm của bạn?
? HS nêu hướng giải câu b?
? HS lên bảng tính diện tích của tứ giácADME ?
? Nhận xét bài làm? Nêu các kiến thức đã sử dụng trong bài?
GV: Chốt lại các kiến thức đã sử dụng. Lưu ý HS cách trình bày. 
* Hoạt động 2: Nhận xét, đọc kết quả( 8’)
GV: Nhận xét cách làm và trình bày của từng hs khi làm bài
- Đọc kết quả cụ thể của học sinh
Câu 4: B
D
 ABC: Â = 900
GT BM = MC, DA = DB
 E đx M qua d E M
 AB = 4cm, BC = 6 cm 
 a/ AEBM là hình thoi
KL b/ Chu vi BDM = ? 
 c/ Tìm điều kiện của tam A C
 giác ABC để AEBM 
 là hình vuông?
Chứng minh:
a/ 
- Ta có AD = DB, BM = MC (gt) 
 DM là đường trung bình của ABC.
 DM // AC.
Mà Â = 900 (gt) = 900 
 AB EM tại D (1)
- Có: ED = DM (gt) (2)
- Từ (1), (2) E đối xứng M qua AB.
b/ 
* Xét tứ giác AEMC có:
DM // AC EM // AC (3)
ED = DM = AC (c/m trên) 
 EM = AC (4)
- Từ (3), (4) AEMC là hình bình hành.
* Xét tứ giác AEBM:
AB EM (c/m trên)
BD = DA (gt), ED = DM (gt)
 AEBM là hình thoi.
 4. Hướng dẫn về nhà (2p)
Tiếp tục ôn bài.
Chuẩn bị sách vở cho học kì II.