Bài soạn môn Ngữ văn 7 - Trường THCS Lê Bạch Cát

 Ngày soạn :18-08-2009
Tuần 1:Bài 1: Cổng trường mở ra.
 Tiết 1 
A. Mục tiêu bài học: 
 Giúp hs :
 + Kiến thức: Cảm nhận và hiểu được những tình cảm thiêng, đẹp đẽ của cha mẹ đối với con cái. 
 + Thái độ: Thấy được ý nghĩa lớn của xã hội và nhà trường trong cuộc đời của mỗi con người.
Tích hợp: TV: Từ ghép.
 TLV: Liên kết trong văn bản.
 + Kỹ năng: Rèn luyện kỹ năng sử dụng từ ghép, bước đầu biết cách liên kết khi xây dựng văn bản viết
 Rèn luyện kỹ năng đọc, cảm thụ văn bản,phân tích tâm trạng người mẹ.
B- Hoạt động dạy – học:
 1. Ổn định tổ chức:
 2. Bài cũ:
 Văn bản nhật dụng là gì?Ở lớp 6 các em đã học những văn bản nhật dụng nào? Tác giả ?
 Các văn bản âý đề cập đến những vấn đề gì trong cuộc sống của chúng ta hiện nay? Em thích văn bản naò? Vì sao?
 ( VB nhật dụng là những bài viết có nội dung gần gũi, bức thiết đối với cuộc sống trước mắt của con người và cộng đồng trong xã hội hiện đại như: Thiên nhiên, môi trường, năng lượng, dân số, quyền trẻ em, ma tuý.)
 3, Bài mới 
 Tất cả chúng ta , đều trải qua cái buổi tối trước ngày khai giảng trọng đại chuyển từ mẫu giáo lêân lớp 1 bậc tiểu học . Còn vương vấn trong nổi nhớ của chúng ta xiết bao bồi hồi , xao xuyến  cả lo lắng và sợ hãi . Bây giờ nhớ lại ta thấy thật ngây thơ và ngọt ngào , tâm trạng của mẹ ntn khi cổng trường sắp mở ra đó đứa con yêu quí của mẹ. Tiết học hôm nay sẻ làm rõ điều đó .
GV gọi hs đọc chú thích(* ) SGK.
+ Từ đầu  bước vào: Diễn biến tâm trạng của người mẹ trong đêm trước ngày khai trường của con. 
+ Còn lại:Cảm nghĩ của mẹ và vai trò của giáo dục. 
?) Em hãy tóm tắt đại ý vb bằng 1 vài câu ngắn gọn?
- Bài văn viết về tâm trạng của người mẹ trong đêm không ngủ trước ngày khai trường để vào lớp 1 của con 
(?) Theo dõi vb cho biết , người mẹ nghĩ đến con trong thời điểm nào ? ( đêm trước ngày con vào lớp 1)
(?) Thời điểm đó gợi cảm xúc gì trong tình cảm hai mẹ con , hãy tìm những từ ngữ trong vb thể hiện điều đó ?
- Con : Niềm vui háo hức  giấc ngủ đến dễ dàng như uống một li sữa 
(?) Tâm trạng của mẹ và con có gì khác nhau ? ở đây tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật gì ? 
 ( Tương phản)
(?) Theo em tại sao người mẹ lại không ngủ được ? 
GV gợi mở : Người mẹ không ngủ có phải vì lo lắng cho con hay vì người mẹ đang nôn nao nghĩ về ngày khai trường năm xưa của chính mình ? Hay vì lí do nào khác ?
(?) Chi tiết nào chứng tỏ ngày khai trường đã để lại dấu ấn trong tâm hồn người mẹ ?
- Cứ nhắm mắt lại là dường như vang bên tai tiếng đọc bài trầm bổng : “ Hằng năm  dài và hẹp”
- Cho nên ấn tượng của mẹ . Mà mẹ bước vào 
(?) Theo em tại sao ngày khai trường vào lớp 1 lại để lại dấu ấn sâu đậm trong tâm hồn người mẹ đến thế ?
- bởi đó có thể là ngày đầu tiên mẹ đến trường , được bà dắt đi học , nhưng cũng có thể là sự cảm nhận về một môi trường hoàn toàn mới lạ
(?) Từ dấu ấn sâu đậm của ngày khai trường , điều mà mẹ mong muốn cho con ở đây là gì ?( Mong con có một kỉ niệm đẹp về ngày khai trường đầu tiên )
(?) Từ những trăn trở suy nghĩ đến những mong muốn của mẹ trong cái đêm trước ngày khai trường của con , em thấy người mẹ là người ntn?
(?) Trong vb có phải người mẹ đang trực tiếp nói với con không ? cách viết này có tác dụng gì ?
- Người mẹ không trực tiếp nói với ai cả. Cách viết này làm nổi bật tâm trạng , khắc hoạ được tâm tư tình cảm của người mẹ 
 Gọi hs đọc từ Mẹ nghe nói cho đến hết 
(?) Em nhận thấy ở nước ta , ngày khai trường có diễn ra như ngày lễ của toàn xh không ? ( có)
(?) Hãy miêu tả miệng quang cảnh ngày hội khai trường của trường em ? ( quang cảnh ngày khai trường : cảnh sân trường  thầy trò  các đại biểu  tiếng trống trường )
(?) Trong đoạn cuối vb xuất hiện câu tục ngữ “sai một li đi một dặm” . Em hiểu câu tục ngữ này có ý nghĩa gì khi gắn với sự nghiệp giáo dục ?
- Không được sai lầm trong giáo dục vì giáo dục quyết định tương lai cho một đất nước
(?) Kết thúc bài văn người mẹ nói “ Bước qua cánh cổng trường là thế giới diệu kì sẽ mở ra” . Em đã học qua thời cấp I , bây giờ em hiểu thế giới kì diệu ở đây là gì ? (HSTLN)
(?) Học qua vb này , những kỉ niệm sâu sắc nào thức dậy trong em ?
 -	Nhớ về thời thơ ấu đến trường 
 - Nhớ lớp học , nhớ bạn bè , thầy cô 
 - Nhớ sự chăm sóc ân cần của mẹ
(?) Như các em đã biết vb này viết về tâm trạng của người mẹ trong đêm không ngủ được trước ngày khai trường để vào lớp 1 của con . Qua tâm trạng đó của mẹ , em hiểu được gì về vấn đề mà tác giả muốn nói ở đây ? ( ghi nhớ )
I- Tìm hiểu chung: 
1.Đọc, tìm hiểu chú thích.
2. Bố cục : 2 phần
II- Tìm hiểu chi tiết:
a, Diễn biến tâm trạng của người mẹ 
- Hôm nay mẹ không tập trung được vào việc gì cả 
- Mẹ lên giường trằn trọckhông ngủ được 
- Mẹ nhớ sự nôn nao , hồi hộp khi cùng bà ngoại nỗi chơi vơi hốt hoảng
 Yêu thương con, tình cảm sâu nặng đối với con 
b, Cảm nghĩ của mẹ về giáo dục trong nhà trường 
“ Đi đi con , hãy can đảm lên , thế giới này là của con , bước vào cánh cổng trường là thế giới diệu kì sẽ mở ra”
 Khẳng định vai trò to lớn của nhà trường đối với con người và tin tưởng ở sự nghiệp giáo ducï 
* Ghi nhớ : sgk /9
IV, Luyện tập 
Gv hướng dẫn hs làm
IV- Củng cố- dặn dò:
 - Cho hs đọc lại đoạn văn “ Thực sự mẹ không  bước vào”
 - Theo em , em sẽ làm gì để đền đáp lại tình cảm của mẹ dành cho em 
 * Dặn dò : - Học phần ghi nhớ 
 - Biết tóm tắt văn bản
 - Xem và soạn bài “ Mẹ tôi”.
 TiÕt 2 Ngµy 20 th¸ng 08 n¨m 2009
 MÑ t«i 
 - Ðt-m«n-§« ®ª- A-mi-xi (1846 - 1908)
A - Môc tiªu cÇn ®¹t 
1. KiÕn thøc: HiÓu vµ c¶m nhËn ®­îc nh÷ng t×nh c¶m thiªng liªng vµ s©u nÆng cña cha mÑ ®èi víi con c¸i vµ thÊy ®­îc tr¸ch nhiÖm cña con c¸i ®èi víi cha mÑ.
2. KÜ n¨ng: §äc diÔn c¶m, t×m ý, x¸c ®Þnh bè côc
3. Th¸i ®é: Yªu kÝnh cha mÑ
 B - ChuÈn bÞ 
	- GV h­íng dÉn HS so¹n bµi , thiÕt kÕ bµi d¹y , chuÈn bÞ c¸c ph­¬ng tiÖn d¹y häc cÇn thiÕt 
 - HS : So¹n bµi theo yªu cÇu cña SGK vµ nh÷ng huíng dÉn cña GV.
C. TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y - häc:
*, KiÓm tra bµi cò: Qua bµi v¨n "Cæng tr­êng më ra" con hiÓu ®­îc ®iÒu g× vÒ ý nghÜa cña viÖc häc tËp trong cuéc ®êi mçi ng­êi? Con 
c¶m nhËn ®­îc g× vÒ t©m tr¹ng vµ t×nh c¶m cña ng­êi mÑ dµnh cho ®øa con yªu? 
 *,Bµi míi: Trong cuéc ®êi cña mçi con ng­êi, ng­êi mÑ cã mét vÞ trÝ hÕt søc quan träng. MÑ lµ tÊt c¶ nh÷ng g× thiªng liªng vµ cao c¶ nhÊt. Nh­ng kh«ng ph¶i ai còng ý thøc ®­îc ®iÒu ®ã, chØ ®Õn khi m¾c lçi lÇm ta míi nhËn ra ®iÒu ®ã.V¨n b¶n “MÑ t«i” sÏ cho ta bµi häc nh­ thÕ. 
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
KiÕn thøc cÇn ®¹t
?. Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm?
Bæ sung: ¤ng lµ tiÓu thuyÕt gia, nhµ th¬, ng­êi viÕt truyÖn ng¾n vµ lµ t¸c gi¶ cña nhiÒu cuèn truyÖn thiÕu nhi vµ truyÖn phiªu l­u næi tiÕng . Nh÷ng kØ niÖm thêi häc trß vµ nh÷ng kØ niÖm thêi lµ sinh viªn häc viÖn qu©n sù M«- ®ª- na lµ c¬ së ®Ó t¸c gi¶ h­ cÊu nªn nh÷ng ¸ng v¨n nhÑ nhµng dung dÞ , ®Çy nh©n ¸i mª hoÆc tr¸i tim cña hµng triÖu ®éc gi¶ trªn kh¾p tr¸I ®Êt.
GV h­íng dÉn ®äc: Giäng ®äc thÓ hiÖn t×nh c¶m s©u s¾c, tha thiÕt nh­ng ®«i chç còng nghiªm kh¾c
- HS ®äc. Gi¶i thÝch tõ khã.
 G. V¨n b¶n trªn ®­îc viÕt theo thÓ lo¹i nµo?
Cã g× ®Æc biÖt trong ph­¬ng thøc biÓu ®¹t? V× sao cã thÓ nãi ®©y lµ 1 v¨n b¶n nhËt dông
HS tr¶ lêi
GV: Theo con bµi v¨n nµy kÓ vÒ ai?
A - Ng­êi mÑ B - Enric« 
 C - T©m tr¹ng cña ng­êi cha
HS : T©m tr¹ng ng­êi cha. (GV ghi ®Ò môc cña bµi häc)
G. V× sao bè viÕt th­ cho Enric«? Khi viÕt th­ cho con ng­êi cha cã t©m tr¹ng nh­ thÕ nµo?
.GV: Qua tõ ng÷ nµo em nhËn thÊy t©m tr¹ng nµy?
HS: t×m chi tiÕt, tõ ng÷:
GV: V× sao ng­êi cha l¹i thÊy sù thiÕu lÔ ®é cña con ®èi víi ng­êi mÑ nh­ nh¸t dao ®©m vµo tim bè?
§Þnh h­íng: V× cha rÊt yªu con, rÊt t«n träng mÑ vµ thÊt väng v× con h­. §ã lµ nçi ®au thùc sù cña bao bËc cha mÑ khi con h­. 
GV: H·y chØ râ th¸i ®é nghiªm kh¾c vµ kiªn quyÕt cña ng­êi cha trong l¸ th­ göi con?
GV: Cã ý kiÕn cho r»ng ng­êi bè ®· ghÐt bá, tõ chèi ®øa con khi nãi: thµ r»ng bè kh«ng cã con... th«i con ®õng h«n bè n÷a...".em cã ®ång ý kh«ng? V× sao?
HS tù béc lé ý kiÕn cña m×nh.
GV b×nh ng¾n: Lêi cha minh chøng cho th¸i ®é kiªn quyÕt ®Õn quyÕt liÖt tr­íc lçi lÇm cña con. Yªu vµ ghÐt, cßn vµ mÊt mµ «ng nãi víi con trai nh­ mét lêi kh¼ng ®Þnh cho t×nh c¶m còng nh­ niÒm mong mái hi väng cña «ng n¬i con m×nh. Vµ cµng yªu con bao nhiªu h¼n lßng «ng cµng thÊt väng v× th¸i ®é v« lÔ cña con bÊy nhiªu
GV: §Ó c¶nh c¸o con ngay sau khi cËu bÐ m¾c lçi ng­êi cha ®· chñ ®éng viÕt th­ cho con. T¹i sao ng­êi cha kh«ng trùc tiÕp nãi hoÆc cã ngay mét h×nh ph¹t mµ l¹i chän c¸ch viÕt th­?
HS : Khi cËu bÐ m¾c lçi ng­êi cha ®· kh«ng sö dông h×nh ph¹t mµ chñ ®éng viÕt th­ ®Ó t¸c ®éng ®Õn nhËn thøc, t×nh c¶m, c¶m xóc cña con nh­ng còng kh«ng thiÕu sù nghiªm kh¾c. §©y lµ mét c¸ch gi¸o dôc cã hiÖu qu¶
HS tr¶ lêi. Cã thÓ th¶o luËn nhãm
GV nhËn xÐt: 
§Þnh h­íng : §©y lµ mét bøc th­ mang tÝnh tÕ nhÞ . Ng­êi bè kh«ng trùc tiÕp phª ph¸n lçi cña con tr­íc mÆt mäi ng­êi , «ng còng kh«ng muèn nãi chuyÖn trùc tiÕp víi con v× «ng rÊt hiÓu t©m lÝ trÎ con. Chóng dÔ bÞ tù ¸i khi bÞ phª b×nh trùc tiÕp . Chän gi¶i ph¸p viÕt th­ , ng­êi bè tr¸nh cho con sù xÊu hæ mµ tõ ®ã cã thÓ dÉn ®Õn tù ¸i råi ­¬ng ng¹nh lµm tr¸i ý ng­êi lín . §©y lµ c¸ch suy nghÜ thÊu ®¸o vµ gi¸o dôc cã hiÖu qu¶ .Khi ®äc bøc th­ ng­êi con sÏ ®èi diÖn víi chÝnh m×nh ®Ó suy nghÜ vµ söa ®æi.
GV: Theo em qua bøc th­, qua sù viÖc m¾c lçi lÇm cña con, ng­êi cha muèn con m×nh ph¶i kh¾c ghi ®iÒu g×? Cã thÓ ®äc nh÷ng c©u v¨n trùc tiÕp thÓ hiÖn ®iÒu ®ã.
HS : T×nh yªu th­¬ng, kÝnh träng cha mÑ lµ t×nh c¶m thiªng liªng h¬n c¶. ThËt ®¸ng xÊu há cho kÎ nµo chµ ®¹p lªn t×nh yªu th­¬ng ®ã.
G. §Õn ®©y em cã thÓ cho biÕt cha cña Enric« lµ ng­êi nh­ thÕ nµo?
HS: Lµ ng­êi rÊt yªu th­¬ng con. Nghiªm kh¾c song ch©n t×nh gÇn gòi.
G. V¨n b¶n lµ mét bøc th­ bè göi cho con, t¹i sao l¹i lÊy nhan ®Ò lµ "MÑ t«i"?
HS: tr¶ lêi theo suy nghÜ c¸ nh©n
§Þnh h­íng: CËu bÐ Enric« ®· chÐp bøc th­ cña ng­êi bè göi cho m×nh. LÊy nhan ®Ò "MÑ t«i" v× c©u chuyÖn x¶y ra liªn quan ®Õn ng­êi mÑ, nh÷ng lêi cha nghiªm kh¾c, ch©n t×nh còng xoay quanh h×nh ¶nh ng­êi mÑ. Nhan ®Ò Êy nh­ mét sù hèi hËn, chuéc lçi cña Enric« víi mÑ vµ ®Æc biÖt gîi h×nh ¶nh ng­êi mÑ ®Çy cao ®Ñp, ®¸ng tr©n träng. Chóng ta sÏ cïng t×m hiÓu.
 (GV ghi ®Ò môc).
G. Trong bøc th­ chØ cã vµi dßng ®Ò cËp ®Õn, song ng­êi mÑ hiÖn lªn ®Çy Ên t­îng? em cã ®ång ý nh­ vËy kh«ng ? §äc nh÷ng c©u v¨n chøng tá ®iÒu Êy .
GV. Em c¶m nhËn ®­îc nh÷ng phÈm chÊt cao quÝ nµo cña mÑ s¸ng lªn tõ nh÷ng chi tiÕt, h×nh ¶nh Êy?
G B×nh : T¸c gi¶ tËp trung kh¾c ho¹ 1 ng­ßi mÑ cao c¶ vÜ ®¹i. Thêi th¬ Êu, lóc con èm ®au ng­êi mÑ cã thÓ hi sinh tÊt c¶ h¹nh phóc, danh dù, cã thÓ chÞu ®ùng tÊt c¶ nhäc nh»n vÊt v¶ ®Ó nu«i con, ®Ó cø ... : 
3-, Bố cục : 3phần 
II- Tìm hiểu chi tiết: 
 a, Cuộc chia tay của Thuỷ với anh trai 
- Thuỷ mang kim chỉ ra tận sân vận động vá áo cho anh 
- Chiều nào Thành cũng đónem đi học về, dắt tay nhau vừa đi vừa trò chuyện 
- Thành nhường hết đồ chơi cho em nhưng Thuỷ lại thương anh “ Không ai gác đêm cho anh ngủ” nên để lại cho anh cả 2 con búp bê 
Tình cảm chân thành, sâu sắc, thể hiện sự đau đớn, xót xa
b, Cuộc chia tay với lớp học 
- Cô mở cặp lấy một quyển sổ cùng với chiếc bút máy nắm vàng đưa cho Thuỷ 
- Em tôi nức nở
 Cần yêu thương và quan tâm đế quyền lợi của trẻ em, đừng làm tổn hại đến hững tình cảm tự nhiên,trong sáng 
III-Tổng kết:
-NT:Kể chuyện xen miêu tả và biểu cảm.
-Mieu tả tâm lý nhân vật đăc sắc.
-Kể theo ngôi thứ nhất.
-Lồi kể chân thành,giản dị có sức truyền cảm lớn
-ND: Ghi nhớ: SGK/27.
IV-Củng cố : Cho hs đọc thêm “ Trách nhiệm của bố mẹ”
	Học qua vb này em có cảm nghĩ gì về hoàn cảnh của hai ah em Thành và Thuỷ 
 V-Dặn dò : - Tóm tắt vb 
	Học phần ghi nhớ 
	Soạn bài : Bố cục trong văn bản.
 Ngày soạn: 25-08-2009.
Tiết 7
 BỐ CỤC TRONG VĂN BẢN.
 A-Mục tiêu bài học:
 Giúp hs hiểu rõ :
 + Kiến thức: -Tầm quan trọng của bố cục trong vb : trên cơ sở đó , có ý thức xd bố cục khi tạo lập vb. 
	-Thế nào là bố cục rành mạch và hợp lí để bước đầu xd được bố cục rành mạch , hợp lí cho bài làm 
 -Tính phổ biến và sự hợp lí của dạng bố cục 3 phần , nhiệm vụ của mỗi phần trong bố cục , để từ đó có thể làm Mở bài , Thân bài và Kết bài đúng hướng hơn , đạt kết quả tốt hơn.
 Thái độ:Có ý thức xây dựng bố cục khi tạo lập văn bản. Bước đầu xây dựng những bố cục rành mạch, hợp lý.
 Kỹ năng: Rèn luyện kỹ năng xây dựng bố cục trong văn bản. 
 Tích hợp: VH: Cuộc chia tay.búp bê.
B- Chuẩn bị: 
 Một số bài văn có bố cục rành mạch , hợp lí .
C- Thiết kế hoạt động dạy – học: 
 1, Ổn định tổ chức 
 2, Kiểm tra bài cũ : - Thế nào là liên kết trong vb ?
	 -Muốn 1 vb có tính liên kết người viết phải ntn?
 3, Bài mới : Trong những năm học trước , các em đã được làm quen với công việc xây dựng dàn bài , Dàn bài lại là chính kết quả , hình thức thể hiện của bố cục . Vì thế bố cục trong vb không phải là 1 vấn đề hoàn toàn mới mẻ đối với chúng ta . Tuy nhiên trên thực tế , vẫn có rất nhiều học sinh không qua tâm đến bố cục , và rất ngại xd bố cục trong lúc làm bài . Vì vậy bài học hôm nay sẽ cho ta thấy rõ tầm quan trọng của bốc cục trong vb , bước đầu giúp ta xd được bố cục rành mạch , hợp lí.
(?) Em muốn viết một lá đơn để xin ra nhập ĐTNTPHCM , hãy cho biết trong lá đơn ấy cần ghi những nội dung gì ?
 -Tên, tuổi, nghề nghiệp.
 -Nêu yêu cầu, nguyện vọng, lời hứa.
(?) Những nội dung trên được sắp xếp theo một trật tự ntn? 
- Theo trật tự trước sau một cách hợp lí, chặt chẽ , rõ ràng. 
(?) Em có thể tuỳ tiện thích ghi nd nào trước cũng được không ? Ví dụ có thể viết lí do trước sau đó mới viết tên dược không ? ( không)
(?) Từ đó em thấy bố cục một vb cần đạt những yêu cầu gì để người đọc có thể hiểu được vb đó ? ( ghi nhớ 1)
 Gọi hs đọc 2 câu truyện trong phần 2 
 Chú ý câu chuyện thứ nhất 
(?) Đọc câu chuyện này lên ta thấy nội dung được sắp xếp ntn so với vb kể trong sách ngữ văn ? 
 (-lộn xộn, khó tiếp nhận .)
(?) Bản kể trong vb ngữ văn 6 và bản kể ở vd này đều có những câu văn về cơ bản là giống nhau . Vậy vì sao vb này khó tiếp nhận còn vb kia lạ dễ tiếp nhận ?(hstlh)
(?) Trong câu chuyện thứ nhất gồm mấy đoạn ? các câu trong mỗi đoạn có tập trung 1 ý chung không ? ý của đoạn này và đoạn kia có phân biệt được với nhau không ?
(?) Vậy trong vb bố cục phải như thế nào ? ( ghi nhớ)
(?)Rành mạch có phải là yêu cầu duy nhất với 1 vb không
 Yêu cầu hs chú ý câu chuyện thứ 2
(?) Câu chuyện này gồm mấy đoạn ? ( 2 đoạn)
(?) Nội dung của mỗi đoạn văn ấy có tương đối thống nhất không ? ( Tương đối thống nhất ) 
(?) Vậy cách kể này bất hợp lí chỗ nào ? 
- Làm cho câu chuyện không nêu bật được ý phê phán, không còn buồn cười 
(?) Từ đây em rút ra được bài học gì về 1 bố cục ràng mạch , hợp lí ? ( ghi nhớ 2)
(?) Hãy nêu nhiệm vụ 3 phần MB,TB,KB trong văn miêu tả và tự sự ?
(?) Qua đó em thấy 1 vb gồm có mấy phần ? Nhiệm vụ của từng phần có phân biệt rõ ràng không ? ( 3 phần có)
(?) Có ý kiến cho rằng phần Mb chỉ là sự tóm tắt , rút gọn của phần TB, phần kết bài chẳng qua chỉ là sự lặp lại 1 phần nữa của mở bài. Nói như vậy có đúng không? Vì sao?( Nói như vậy lá không đúng vì qua bảng hệ thống đã điền vào nd thích hợp và qua sự lập luận về 1 bố cục rành mạch như trên, ta thấy rõ sự phân biệt giữa các đoạn, phần . Có như thế bố cục mới đạt yêu cầu )
(?) Một bạn khác lại cho rằng nd chính của việc miêu tả, tự sự được dồn cả vào phần TB nên kết bài và mở bài là phần không cần thiết. Em có đồng ý với ý kiến đó không ? (Không, vì mỗi phần có nhiệm vụ riêng)
(?) Hãy nêu yêu cầu của bài tâp 1? (HSTLN)
(?) Bài tập 3 yêu cầu điều gì ? (HSTLN)
I-Bố cục và những yêu cầu về bố cục trong văn bản:
1. Bố cục của vb: 
- Là sự sắp xếp các phần, các đoạn theo một trình tự, 1 hệ thống rành mạch , hợp lí .
2, Những yêu cầu về bố cục trong vb :
- Nội dung trong vb phải thống nhất chặt chẽ với nhau, giữa chúng phải có sự phân biệt rạch ròi .
- Trình tự sắp xếp các phần các đoạn phải giúp cho người viết ( nói) dễ dàng đạt được mục đích 
3, Các phần của bố cục 
 3 phần : Mở bài , Thân bài , Kết bài mỗi phần có một nhiệm vụ riêng 
II, Ghi nhớ : sgk/30. 
III, Luyện tập :
Bài tập 2 : 
Mb: từ đầu  khóc nhiều 
Tb: tiếp theo ..đi thôi con 
Kb: còn lại 
Bố cục đã rành mạch hợp lí 
Bài tập 3: Chưa rànhạch hợp lí vì các điểm 1,2,3 ở phần thân bài mới chỉ kể lại việc học chứ chưa phải là trình bày kinh nghiệm học tốt. Trong đó điểm 4 lại không phải nói về việc học
IV- Củng cố : Thế nào là bố cục của vb? Nêu những điều kiện để bố cục được rành mạch và hợp lí ? Vb thường được xây dựng theo bố cục mấy phần?
V- Dặn dò : Học ghi nhớ. 
 Làm hết bài tập còn lại. 
 Soạn bài “ Mạch lạc trong vb”
 Ngày soạn : 25-08-2009.
 Tiết 8 MẠCH LẠC TRONG VĂN BẢN
A- Mục tiêu bài học:
 Giúp hs 
 + Kiến thức:Có những hiểu biết bước đầu về mạch lạc trong vb và sự cần thiết phải làm cho vb có mạch lạc , không đứt đoạn hoặc quẩn quanh .
 + Thái độ:Chú ý đến sự mạch lạc trong các bài tập làm văn .
 + Kỹ năng:Rèn luyện kỹ năng xây dựng bố cục mạch lạc trong viết vb.
 Tập viết văn có mạch lạc.
B-Chuẩn bị: 
	Một số vb mẫu có sự mạch lạc 
C- Thiết kế hoạt động dạy - học:
 1, Ổn định tổ chức:
 2, Kiểm tra bài cũ: 
 	Bố cục của vb là gì ?
	Một bố cục như thế nào được gọi là rành mạch và hợp lí ? cho vd minh hoạ .
 3, Bài mới: Nói đến bố cục là nói đến sự sắp đặt , sự phân chia nhưng vb lại không thể không liên kết . Vậy làm thế nào để các phần , các đoạn của 1 vb vẫn được phân cách rành mạch mà lại không mất đi sự liên kết chặt chẽ với nhau ? Để làm được điều đó thì cô cùng các em tìm hiểu tiết học này .
(?) Dựa vào hiểu biết (sgk/ 31) , Em hãy xác định mạch lạc trong vb có những tính chất gì trong số 3 tính chất được nêu trong sgk ?(,c)
(?) Khái niệm mạch lạc trong vb có được dùng theo nghĩa đen không ?
(?) Nội dung của khái niệm mạch lạc trong vb có hoàn toàn xa rời với nghĩa đen của từ mạch lạc không ?
(?)Có người cho rằng:Trong vb mạch lạc là sự nối tiếp của các câu, các ý theo một trình tự hợp lý. Em có tán thành ý kiến đó không?Vì sao?
(?) Vậy sự mạch lạc có vai trò ntn đối với vb ?
	(Rất cần thiết)
Yêu cầu hs chú ý phần 2 
(?) Em đã thấy vb “ Cuộc chia tay của những con búp bê” đề cập đến nhiều nội dung khác nhau: Mẹ bắt 2 đứa chia đồ chơi; 2 anh em Tvà T rất yêu thương nhau; chuyện kể về 2 con búp bê; T đưa em đến lớp chào co giáo và các bạn ; hai anh em phải chia tay; Thuỷ để cả 2 con búp bê lại cho Thành . Hãy cho biết toàn bộ sự việc trên xoay quanh sự việc chính nào ? ( chia tay)
(?) Sự chia tay và những con búp bê đóng vai trò gì trong truyện? Hai anh em Thành và Thuỷ có vai trò gì trong truyện ?(Chính)
(?) Các từ ngữ: chia tay, chia đồ chơi, chia ra, chia đi, chia rẽ, xa nhau, khóc cứ lặp đi lặp lại trong bài. Một loại từ ngữ và chi tiết khác biểu thị ý không muốn phân chia cũng lặp đi lặp lại : anh cho em tất, chẳng muốn chia bôi, chúng lại thân thiết quàng tay lên vai nhau, không bao giờ để chúng ngồi xa cách nhau .Theo em đó có phải là chủ đề (vấn đề chủ yếu) liên kết các sự việc nêu trên thành một thể thống nhất không?
( Phải )
(?) Đó có thể xem là mạch lạc của vb không?( có)
(?) Trong vb Cuộc chia tay của những con búp bê có đoạn kể việc hiện tại, có đoạn kể việc quá khứ, có đoạn kể việc ở nhà , có đoạn kể việc ở trường, có đoạn kể chuyện hôm nay, có đoạn kể chuyện sáng mai. Hãy cho biết các đoạn ấy được nối với nhau theo mối liên hệ nào trong các mối liên hệ dưới đấy: Liên hệ thời gian, không gian, liên hệ tâm lí, liên hệ ý nghĩa ? 
(?) Mối liên hệ giữa các đoạn ấy có tự nhiên và hợp lí không ? (Tự nhiên và hợp lí )
(?) Từ thực tế của truyện, theo em 1 vb có tính mạch lạc là 1 vb như thế nào? ( hs đọc điểm thứ 2 trong phần ghi nhớ )
I-Mạch lạc và những yêu cầu về mạch lạc:
 1-Mạch lạc trong vb: 
a.
c-Thông suốt, liên tục, không đứt quãng .
b.Đó là một ý kiến hoàn toàn chính xác về mạch lạc trong vb.
Văn bản rất cần sự mạch lạc 
2, Các điều kiện để một vb có tính mạch lạc :
- Các phần các đoạn, các câu trong vb đều nói về một đề tài 
- Các phần, các đoạn, các câu được nối tiếp theo một trình tự rõ ràng hợp lí. 
II, Ghi nhớ: sgk/ 32 
III, Luyện tập 
Bài tập 1: Yêu cầu hs đọc bài tập 1 
 (?) Nêu yêu cầu của bài tập 1? (HSTLN)
+ ý chủ đạo xuyên suốt toàn đoạn văn là : sắc vàng trù phú, đầm ấm của làng quê vào mùa đông, giữa ngày mùa. Ý tứ ấy được dẫn dắt theo một dòng chảy hợp lí, phù hợp với nhận thức của người đọc .
- Câu đầu giới thiệu bao quát về sắc vàng trong thời gian (mùa đông, giữa ngày mùa) và trong không gian (làng quê). Sau đó, tác giả nêu lên những biểu hiện của sắc vàng trong thời gian và không gian đó .
- Hai câu cuối: là nhận xét cảm xúc về màu vàng 
 Một trình tự với 3 phần nhất quán và rõ ràng như thế đã làm cho mạch văn thông suốt và bố cục các đoạn văn trở nên mạch lạc .
Bài tập 2: (?) Bài tập 2 yêu cầu chúng ta phải làm gì ?
Ý chủ đạo của câu chuyện xoay quanh việc chia tay của 2 đứa trẻ và 2 con búp bê. Việc thuật lại quá tỉ mỉ nguyên nhân dẫn đến cuộc chia tay của 2 người lớn có thể làm cho ý tứ chủ đạo trên bị phân tán, không giữ được sự thống nhất, và do đó, làm mất sự mạch lạc của câu chuyện
IV: Củng cố : Nêu vai trò của mạch lạc trong vb ? Một vb có tính lạch lạc là một vb ntn?
 V: Dặn dò : Học thuộc ghi nhớ sgk 
	Hoàn thành bài tập 
	Làm bài tập làm văn số 1 tại nhà 
	Soạn bài mới “Những câu hátgia đình”