Bài soạn Vật lý 7 Tiết số 23: Sơ đồ mạch điện - Chiều dòng điện

Ngày soạn: 23.01.2010	Vật Lý 7
Ngày dạy: 25.01.2010	Tiết 23
BÀI 21
SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN – CHIỀU DÒNG ĐIỆN
I. Mục tiêu:
	1. Kiến thức:
HS biết vẽ đúng sơ đồ của một mạch điện thực loại đơn giản.
Mắc đúng một mạch điện loại đơn giản theo sơ đồ đã cho.
Biểu diễn đúng bằng mũi tên chiều dòng điện chạy trong sơ đồ mạch điện cũng như chỉ đúng chiều dòng điện chạy trong mạch điện thực.
	2. Kỹ năng:
Mắc mạch điện đơn giản.
	3. Thái độ:
Có thói quen sử dụng bộ phận điều khiển mạch điện đồng thời là bộ phận an toàn điện.
Rèn khả năng tư duy mềm dẻo và linh hoạt.
II. Chuẩn bị:
	* Cả lớp: Tranh phóng to bảng kí hiệu của một số bộ phận mạch điện, hình 21.2, 19.3, tranh vẽ phóng to mạch điện xe máy.
Chuẩn bị câu hỏi C4 ra bảng phụ ( hình 21.1).
 * Các nhóm:
1 pin (1,5V), 1 bóng đèn pin.
1 công tắc.
5 đoạn dây có vỏ bọc cách điện.
1 đèn pin loại ống tròn có lắp sẵn pin.
III. Tổ chức hoạt động dạy và học
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Ghi bảng
* Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ - Tổ chức tình huống học tập (10’)
Kiểm tra bài cũ:
Câu hỏi: Thế nào là chất dẫn điện, chất cách điện? Dòng điện trong kim loại là gì?
* Tổ chức tình huống học tập:
 Với những mạch điện phức tạp như mạch điện trong gia đình, mạch điện trong xe máy, ôtô,các thợ điện căn cứ vào đâu để có thể mắc các mạch điện đúng yêu cầu cần có? Họ phải căn cứ vào sơ đồ mạch điện. GV treo sơ đồ mạch điện người ta đã sử dụng một số kí hiệu để biểu diễn các bộ phận của mạch. Bài học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu cách sử dụng kí hiệu để vẽ sơ đồ mạch điện đơn giản.
Bài 21
SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN – CHIỀU DÒNG ĐIỆN
* Hoạt động 2: Sử dụng kí hiệu để vẽ sơ đồ mạch điện và mắc mạch điện theo sơ đồ (15’)
GV treo bảng kí hiệu một số bộ phận của mạch điện.
Yêu cầu sử dụng kí hiệu vẽ sơ đồ mạch điện hình 19.3.
Gọi một HS lên bảng vẽ sơ đồ mạch điện.-GV thu kết quả của một số HS.
Yêu cầu HS trong lớp nhận xét bài của bạn → GV sửa chữa nếu cần.
- Vẽ lại sơ đồ khác cho mạch điện hình 19.3 với vị trí các bộ phận trong sơ đồ được thay đổi khác đi, mắc mạch theo sơ đồ đó, kiểm tra và đóng mạch điện để đảm bảo đèn sáng.
- GV kiểm tra , nhắc nhở những thao tác mắc sai của HS.
- GV cho HS các nhóm nhận xét bài vẽ sơ đồ mạch điện của các nhóm bạn trên bảng, có thể bổ sung thêm phương án khác nhau.
- GV giơ cao bảng điện của 1, 2 nhóm để các bạn trong lớp nhận xét cách mắc.
1. Kí hiệu của một số bộ phận mạch điện.
Bảng SGK/58.
2. Sơ đồ mạch điện.
C1: Sơ đồ mạch điện hình 19.3. 
 +	-
C2: 
C3: Mắc mạch điện theo đúng sơ đồ đã vẽ ở câu C2, tiến hành đóng công tắc để 
đảm bảo mạch điện kín và đèn sáng.
* Hoạt động 3: Xác định và biểu diễn chiều dòng điện quy ước (10’)
- Yêu cầu HS đọc thông báo mục II trả lời câu hỏi: Nêu quy ước chiều dòng điện.
- Trên sơ đồ mạch điện có sẵn trên bảng, GV giới thiệu cách dùng mũi tên biểu diễn chiều dòng điện trong sơ đồ mạch điện.
- Yêu cầu HS dùng mũi tên biểu diễn chiều dòng điện trong các sơ đồ mạch điện C4.
- Gọi HS lên biểu diễn chiều dòng điện trong các sơ đồ mạch điện các nhóm đã vẽ trên bảng.
- Yêu cầu HS nhớ lại kiến thức bài trước để so sánh chiều quy ước của dòng điện với chiều dịch chuyển có hướng của êlectrôn tự do trong dây dẫn kim loại.
- Quy ước về chiều dòng điện:
Chiều dòng điện là chiều từ cực dương qua dây dẫn và các dụng cụ điện tới cực âm của nguồn điện.
- Dòng điện cung cấp bởi pin hay ắc quy có chiều không đổi gọi là dòng điện một chiều.
C4: Chiều quy ước của dòng điện với chiều dịch chuyển có hướng của êlectrôn tự do trong dây dẫn kim loại là ngược nhau.
C5: 
* Hoạt động 4: Vận dụng – Củng cố - Hướng dẫn về nhà (10’)
- 1 HS nhắc lại chiều dòng điện quy ước.
- GV treo hình 21.2, yêu cầu các nhóm tìm hiểu cấu tạo và hoạt động của chiếc đèn pin dạng ống tròn thường dùng.
- Hướng dẫn HS thảo luận kết quả câu hỏi C6.
- Đọc phần “Có thể em chưa biết”. GV nhắc nhở việc an toàn sử dụng điện trong mạch điện gia đình. 
* Hướng dẫn về nhà: 
+ Làm bài tập: 21.1, 21.2, 21.3 (tr 22 SBT).
+ Học bài và nắm được chiều dòng điện chạy trong mạch điện.
+ Phải mắc được mạch điện theo sơ đồ mạch điện cũng như vẽ sơ đồ mạch điện theo những kí hiệu quy ước.
C6: Nguồn điện của đèn pin gồm 2 pin. Kí hiệu: 
Thông thường cực dương của nguồn điện này lắp về phía đầu của đèn pin.
Sơ đồ mạch điện: Một trong những sơ đồ có thể là: