BÀI 26,27: TRỒNG CÂY RỪNG,CHĂM SÓC RỪNG
SAU KHI TRỒNG
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:
- Biết được quy trình gieo ươm,trồng cây con và chăm sóc cây rừng
- Hiểu được thời gian và số lần chăm sóc rừng sau khi trồng.
2. Kỹ năng:
_ Phát triển kỹ năng quan sát, phân tích và trao đổi nhóm.
_ Hình thành được kỹ năng trồng cây rừng
3. Thái độ:
Rèn luyện ý thức lao động đúng kỹ thuật, cẩn thận khi gieo trồng.
Tuần:12 Ngày soạn:25/10/2010 Tiết:23 Ngày dạy:27/10/2010 BÀI 26,27: TRỒNG CÂY RỪNG,CHĂM SÓC RỪNG SAU KHI TRỒNG I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: - Biết được quy trình gieo ươm,trồng cây con và chăm sĩc cây rừng - Hiểu được thời gian và số lần chăm sóc rừng sau khi trồng. 2. Kỹ năng: _ Phát triển kỹ năng quan sát, phân tích và trao đổi nhóm. _ Hình thành được kỹ năng trồng cây rừng 3. Thái độ: Rèn luyện ý thức lao động đúng kỹ thuật, cẩn thận khi gieo trồng. II. CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên: _ Hình 41,42,43 SGK phóng to. _ Bảng con, phiếu học tập. 2. Học sinh: Xem trước bài 26. IV. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1. Ổn định tổ chức lớp:7a17a27a37a4. 2. Kiểm tra bài cũ: - Quy trình gieo hạt gồm mấy bước? Kể ra. - Kích thích hạt giống cây rừng nẩy mầm bao gồm các biện pháp nào? - Hãy nêu các biện pháp chăm sóc vườn gieo ươm cây rừng. 3.Đặt vấn đề: Sau khi cây rừng ươm lớn ta phải tiến hành trồng cây rừng. Vậy để trồng cây rừng có tỉ lệ sống cao, sinh trưởng phát triển tốt thì cần phải làm như thế nào và phải chăm sĩc ra sao? Vào bài mới sẽ hiểu rõ được vấn đề này. 4.Tiến trình Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: Tìm hiểu về thời vụ trồng rừng - Yc học sinh đọc mục I và trả lời các câu hỏi: + Theo em, cơ sở quan trọng để xác định thời vụ trồng rừng là gì? + Cho biết những mùa chính để trồng rừng ở miền Bắc, miền Trung và miền Nam. + Tại sao thời vụ trồng rừng ở miền Bắc, miền Trung và miền Nam lại khác nhau? + Nếu trồng cây rừng trái thời vụ thì có hậu quả gì? + Ở các tỉnh miền Bắc trồng rừng vào mùa hè và đông có được không, tại sao? - Giáo viên bổ sung, ghi bảng. - Học sinh đọc và trả lời: à Cơ sở đó là khí hậu và thời tiết. à Các mùa chính ở: + Miền Bắc: mùa xuân và mùa thu. + Miền Trung và miền Nam: mùa mưa. à Thời vụ ở các miền khác nhau nguyên nhân là do mỗi vùng có thởi tiết khí hậu khác nhau. à Nếu trồng rừng trái thời vụ thì cây sinh trưởng còi cọc, tỉ lệ cây chết cao, thậm chí cây chết gần hết. à Không, vì mùa đông và mùa hè cây mất nhiều nước, héo khô, còi cọc,. _ Học sinh ghi bài. Hoạt động 2: Tìm hiểu về làm đất trồng rừng. - Giáo viên treo bảng về kích thước hố và yêu cầu học sinh trả lời các câu hỏi: + Hãy cho biết, người ta thường đào hố trồng cây rừng có kích thước như thế nào? - Giáo viên ghi bảng. - Giáo viên treo hình 41 và yêu cầu học sinh chia nhóm, quan sát để trả lời các câu hỏi: + Hãy cho biết các bước của kĩ thuật đào hố. + Hình 41a nói lên công việc gì của kĩ thuật đào hố? + Hình 41b nói lên công việc gì ? + Hình 41c nói lên công việc gì ? _ Giáo viên nhận xét và hỏi: + Khi vạc cỏ và đào hố thì cần lưu ý điều gì? + Khi lấp đất xuống hố thì nên chú ý điều gì, tại sao? + Trước khi đào hố tại sao phải làm cỏ và phát quang ở quanh miệng hố? _ Giáo viên chốt lại, ghi bảng. - Học sinh quan sát và trả lời: à Thường có các kích thước: + Loại 1: 30cm x 30cm x 30cm. + Loại 2: 40cm x 40cm x 40cm. _ Học sinh ghi bài. _ Học sinh thảo luận nhóm để hoàn thành câu hỏi: _ Đại diện trả lời, nhóm khác bổ sung. à Bao gồm các bước: + Vạc cỏ và đào hố, lớp đất màu để riêng bên miệng hố. + Lấy lớp đất màu đem trộn với phân bón. Lấp đất đã trộn phân bón vào hố. + Cuốc thêm đất, đập nhỏ và nhặt sạch cỏ rồi lấp đầy hố. à Đào hố. à Lấy đất bỏ xuống hố. à Lấp đất cho đầy hố. _ Học sinh trả lời: à Cần lưu ý: lớp đất màu để riêng bên miệng hố. à Cần cho lớp đất màu đã trộn phân bón xuống trước. Vì đất trồng phần lớn ở vùng đồi núi, đất bị rửa trôi mạnh, khô cằn và thiếu dinh dưỡng do đó cho lớp đất màu trộn phân bón xuống trước để lớp đất màu và phân bón không bị rửa trôi và cung cấp chất dinh dưỡng cho cây con hồi phục nhanh và phát triển mạnh trong thời gian mới trồng. à Tại vì đất hoang lâm nghiệp thường có cây hoang dại mọc nhiều, chúng sẽ chèn ép và cạnh tranh ánh sáng, chất dinh dưỡng và nước với cây trồng còn non yếu. _ Học sinh lắng nghe, ghi bài. Hoạt động 3: Trồng rừng bằng cây con. + Cho biết có mấy cách trồng rừng bằng cây con. _ Giáo viên treo hình 42, yêu cầu học sinh quan sát và thảo luận nhóm để trả lời câu hỏi: + Hãy cho biết trồng cây con có bầu theo quy trình nào? _ Giáo viên giảng thêm quy trình trồng cây con có bầu. + Tại sao trồng rừng bằng cây con có bầu được áp dụng phổ biến ở nước ta? _ Giáo viên treo hình 43, yêu cầu học sinh thảo luận nhóm và cho biết: + Trồng cây con rễ trần được áp dụng đối với những loại cây nào? + Hãy sắp xếp lại cho đúng quy trình trồng cây con rễ trần. + Vậy trồng cây con rễ trần tiến hành theo những bước nào? + Ngoài 2 cách trên người ta còn tạo cây rừng bằng loại cây con nào nữa? + Theo em ở vùng đồi núi trọc nên trồng rừng bằng loại nào? Tại sao? _ Giáo viên chốt lại kiến thức, ghi bảng. à Có 2 cách: + Trồng cây con có bầu. + Trồng cây con rễ trần. _ Học sinh thảo luận nhóm để hoàn thành câu hỏi: _ Đại diện nhóm trả lời, nhóm khác bổ sung. à Theo quy trình: + Tạo lỗ trong hố đất có độ sâu lớn hơn chiều cao bầu đất. + Rạch bỏ vỏ bầu. + Đặt bầu vào lỗ trong hố. + Lấp đất và nén đất lần 1. + Lấp đất và nén đất lần 2. + Vun gốc. _ Học sinh lắng nghe. à Vì khi bứng cây có bầu đi trồng thì bộ rễ cây con không bị tổn thương; bầu đất đã có đủ phân bón và đất tơi xốp; cây trồng có tỉ lệ sống cao và phát triển tốt. _ Học sinh thảo luận nhóm và trả lời: à Thường áp dụng đối với loại cây phục hồi nhanh, bộ rể khỏe, nơi đất tốt và ẩm. à Theo thứ tự: a, c, e, b, d. à Theo các bước: + Tạo lỗ trong hố đất. + Đặt cây vào lỗ trong hố. + Lấp đất kín gốc cây. + Nén đất. + Vun gốc. à Còn bằng cách gieo hạt trực tiếp vào hố. à Nên trồng rừng bằng cây con, vì trồng bằng cây con thì sẽ phục hồi nhanh và sinh trưởng phát triển tốt hơn các cách khác. _ Học sinh ghi bài. Hoạt động 4: Thời gian và số lần chăm sóc. + Theo em chăm sóc rừng sau khi trồng nhằm mục đích gì? _ Yêu cầu học sinh đọc phần I và cho biết: + Vì sao sau khi trồng 1-3 tháng phải chăm sóc ngay? + Vì sao phải chăm sóc liên tục trong 4 năm? + Vì sao những năm đầu chăm sóc nhiều hơn những năm sau? _ Tiểu kết, ghi bảng à Để tạo môi trường thuận lợi cho cây trồng sinh trưởng tốt và có tỉ lệ sống cao. - Học sinh đọc và trả lời: à Vì cây mới trồng còn non yếu. Tiến hành chăm sóc ngay để tạo điều kiện thuận lợi cho cây con sinh trưởng nhanh, tăng sức đề kháng trong môi trường sống mới. à Vì năm thứ 1-4 rừng chưa khép tán, sau 4-5 năm rừng mới khép tán. à Năm sau cây khoẻ dần tán rừng ngày càng kín . _ Học sinh ghi bài. Hoạt động 5: Những công việc chăm sóc rừng sau khi trồng. - Giáo viên treo hình 44, yêu cầu học sinh chia nhóm, thảo luận để trả lời các câu hỏi: + Chăm sóc rừng bao gồm những công việc gì? + Hình 44a mô tả công việc gì? Làm như thế nào? + Hình 44b mô tả công việc gì? Và cách tiến hành công việc đó. + Hình 44c là công việc gì và cách tiến hành công việc đó? + Hình 44d mô tả công việc gì và cách làm ? + Hình 44e là công việc gì và làm như thế nào? - Giáo viên nhận xét. + Cho biết phát quang nhằm mục đích gì? + Em hãy cho biết sau khi trồng cây gây rừng có nhiều cây chết là do các nguyên nhân nào? - Giáo viên sửa, bổ sung và ghi bảng. - Hs qsát và thảo luận nhóm và hoàn thành câu trả lời: - Cử đại diện nhóm trả lời, nhóm khác bổ sung. à Bao gồm các công việc: + Tỉa và dặm cây. + Phát quang. + Làm cỏ. + Bón phân. + Vun gốc. + Làm rào bảo vệ. à Tỉa, dặm cây. Trong hố có nhiều cây thì tỉa chỉ còn 1 cây và đem những cây tỉa dặm vào những nơi cây chết hay chổ đất trống. à Làm cỏ quanh gốc. Làm sạch cỏ xung quanh gốc cây. à Bón phân: Thường bón ngay trong năm đầu. à Xới đất, vun gốc. Lấy cuốc xới đất xung quanh gốc rồi vun vào gốc cây nhưng không làm tổn thương bộ rễ. à Phát quang và làm rào bảo vệ: + Phát quang là chặt bỏ day leo, cây hoang dại chèn ép cây rừng trồng. + Làm rào bảo vệ bằng cách trồng cây dứa dại và một số cây khác, làm hàng rào bao quanh khu rừng. _ Học sinh lắng nghe. à Tránh sự chèn ép về ánh sáng, dinh dưỡng và tạo điều kiện cho cây con sinh trưởng tốt. à Do cây cỏ hoang dại chèn ép cây trồng, đất khô và thiếu chất dinh dưỡng, thời tiết xấu, sâu, bệnh hại, thú rừng phá hại, _ Học sinh lắng nghe và ghi bài. Hoạt động 6: Vận dụng và cũng cố Bài tập 1:Những câu sau Đúng hay sai: a. Quy trình trồng cây cơ bản là: _ Đào hố, đặt cây, lấp đất, nén đất, vun gốc. b. Quy trình trồng cây rễ trần là: _ Đào hố, đặt cây, lấp đất, nén đất, vun gốc. c. Quy trình trồng cây có bầu là: _ Tạo lỗ trong hố đất, rạch vỏ bầu, đặt bầu vào lỗ, nén đất, vun gốc. Đáp án: Đúng : (c), (b) Hoạt động 7: Hướng dẫn về nhà _ Nhận xét về thái độ học tập của học sinh. _ Dặn dò: Về nhà học bài, trả lời các câu hỏi cuối bài và xem trước bài thực hành hơm sau chúng ta học IV.GHI BẢNG: I. Thời vụ trồng rừng: - Thời vụ trồng rừng thay đổi theo vùng khí hậu. - Mùa rừng chính ở các tỉnh miền Bắc là mùa thu và mùa xuân. Miền Trung và miền Nam là vào mùa mưa II. Làm đất trồng cây: 1. Kích thước hố: Bao gồm 2 loại: + Loại 1: 30cm x 30cm x 30cm. + Loại 2: 40cm x 40cm x 40cm. 2. Kĩ thuật đào hố: Theo các thứ tự sau: _ Vạc cỏ và đào hố, lớp đất màu để riêng bên miệng hố. _ Lấy lớp đất màu đem trộn với phân bón. Lấp đất đã trộn phân bón vào hố. _ Cuốc thêm đất, đập nhỏ và nhặt sạch cỏ rồi lấp đầy hố. III. Trồng rừng bằng cây con: Có 2 cách: _ Trồng cây con có bầu. _ Trồng cây con rễ trần. Ngoài ra người ta còn trồng rừng bằng cách gieo hạt trực tiếp vào hố. Qui trình kĩ thuật trồng rừng bằng cây con gồm các bước: _ Tạo lỗ trong hố. _ Đặt cây vào lỗ trong hố đất. _ Lấp đất. _ Nén chặt. _ Vun đất kín gốc cây. IV. Thời gian và số lần chăm sóc: 1. Thời gian: - Sau khi trồng cây gây rừng từ 1 đến 3 tháng phải tiến hành chăm sóc ngay, chăm sóc liên tục trong 4 năm. 2. Số lần chăm sóc: - Năm thứ nhất và năm thứ 2, mỗi năm chăm sóc 2 đến 3 lần. Năm thứ ba và năm thứ 4, mỗi năm chăm sóc 1 đến 2 lần. V. Những công việc chăm sóc rừng sau khi trồng: _ Làm rào bảo vệ. _ Phát quang. _ Làm cỏ. _ Xới đất, vun gốc. _ Bón phân. _ Tỉa và dặm cây. IV.RÚT KINH NGHIỆM Tuần:12 Ngày soạn:25/10/2010 Tiết:24 Ngày dạy:29/10/2010 BÀI 25: Thực hành GIEO HẠT VÀ CẤY CÂY VÀO BẦU ĐẤT I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức: Làm được các thao tác kỹ thuật gieo hạt và cấy cây vào bầu đất. 2. Kỹ năng: Rèn luyện các thao tác kĩ thuật gieo hạt. 3. Thái độ: Rèn luyện ý thức cẩn thận chính xác trong lao động. II. CHUẨN BỊ: 1. Giáo viên: _ Hình 39 phóng to. _ Hạt giống, phân bón. 2. Học sinh: _ Chuẩn bị: đất, phân hữu cơ hoai mục, bầu đất, dụng cụ, túi bầu. _ Xem trước bài 25. IV. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 1. Ổn định tổ chức lớp: 7a17a27a37a4 2. Kiểm tra bài cũ: _ Hạt nẩy mầm được cần những điều kiện gì? _ Hạt cây rừng vỏ dày và cứng do đó khó hút nước. Theo em có cách nào làm cho hạt dễ hút nước không? Và bằng cách nào? _ Thời vụ gieo hạt ở nước ta vào tháng nào? Và người ta gieo hạt đúng thời vụ nhằm mục đích gì? _ Để có tỉ lệ nẩy mầm cao khi gieo hạt cần làm những công việc gì? _ Hạt đã sứt nanh đem gieo nhưng tỉ lệ nẩy mầm giảm là do nguyên nhân nào? Chúng ta phải chăm sóc vườn gieo ươm cây rừng như thế nào? 3. Đặt vấn đề: Ở bài trước chúng ta đã học về gieo hạt và chăm sóc vườn gieo ươm cây rừng. Hôm nay ta tập làm để có thể giúp gia đình chuẩn bị tốt một số cây trồng ở vườn, đồi. 4.Tiến trình: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: Kiểm tra việc chuẩn bị vật liệu và dụng cụ cần thiết của học sinh _ Yêu cầu học sinh để mẩu chuẩn bị lên bàn. _ Yêu cầu 1 học sinh đọc to phần I. _ Giáo viên giải thích về cách dùng các vật liệu trong giờ thực hành này. _ Giáo viên ghi bảng. _ Học sinh làm theo. _ 1 học sinh đọc to. _ Học sinh lắng nghe. _ Học sinh ghi bài. Hoạt động 2: Quy trình thực hành _ Chia nhóm học sinh. _ Giáo viên hỏi: + Có mấy bước gieo hạt vào bầu? + Ở bước 1 nếu muốn làm một bầu 50kg thì cần bao nhiêu đất, bao nhiêu phân hữu cơ hoai, bao nhiêu phân supe lân? + Làm thế nào để phân trộn đều với nhau được ? _ Yêu cầu nhóm thực hành trộn đất làm ruột bầu. _ Bước 2: Tạo bầu đất. _ Yêu cầu 1 học sinh đọc lại bước 2 và 1 học sinh lên thực hiện. _ Cho các nhóm tiến hành làm. _ Bước 3: Yêu cầu 1 học sinh đọc to, giáo viên làm mẫu cho học sinh xem. Sau đó yêu cầu cả lớp thực hiện. _ Bước 4: Các nhóm đặt mẫu đã làm vào khay mà giáo viên chuẩn bị. _ Yêu cầu học sinh tưới ẩm nước. _ Giáo viên yêu cầu học sinh đọc thông tin SGK và cho biết: + Cấy cây vào bầu đất gồm có mấy bước? _ Giáo viên nhận xét, bổ sung. _ Yêu cầu 1 học sinh đọc lại từng bước. _ Giáo viên hướng dẫn học sinh làm từng bước trong quy trình, sau đó yêu cầu 1 học sinh khác làm lại cho các bạn khác xem. _ Yêu cầu các học sinh chú ý quan sát và ghi bài vào tập. _ Học sinh tiến hành chia nhóm. _ Học sinh trả lời: à Có 4 bước. à Ruột bầu kg cần: 45kg đất, 5kg phân chuồng, 1kg phân super lân. à Dùng xẻng trộn đều 2-3 lần. _ Nhóm thực hiện theo yêu cầu. _ 1 học sinh đọc, 1 học sinh thực hiện. _ Học sinh làm theo yêu cầu. _ Học sinh làm. _ Học sinh nghiên cứu thông tin và cho biết: à Gồm 4 bước: _ Bước 1 và bước 2: Thực hiện giống như bước 1 và bước 2 trong quy trình gieo hạt. _ Bước 3: Dùng dao cấy cây tạo hốc giữa bầu đất, độ sâu của hốc lớn hơn độ dài của rễ từ 0,5 – 1cm. Đặt bộ rễ thẳng đứng vào hốc. Ép đất chặt kín bộ rễ. _ Bước 4: Che phủ luống cây bằng giàn che, bằng cánh lá tươi cắm trên luống.Tưới ẩm bầu đất bằng bình hoa sen. _ Học sinh lắng nghe. _ 1 học sinh đọc lại từng bước. _ Học sinh lắng nghe và quan sát sự hướng dẫn của giáo viên. 1 học sinh làm lại, các học sinh còn lại chú ý quan sát. _ Học sinh ghi bài vào tập. Hoạt động 3: Thực hành. _ Giáo viên yêu cầu các nhóm tiến hành thực hành. _ Yêu cầu mỗi nhóm thực hiện gieo hạt và cấy cây từ 10 – 15 bầu đất theo các bước của quy trình thực hành. _ Yêu cầu học sinh nộp các bầu đất cho giáo viên sau khi đã thực hiện xong. _ Các nhóm tiến hành thực hành. _ Mỗi nhóm làm theo yêu cầu của giáo viên. _ Học sinh nộp các bầu đất cho giáo viên. Hoạt động 4: Vận dụng và cũng cố _ Giáo viên yêu cầu 1 học sinh nhắêc lại 4 bước đã học. _ Yêu cầu làm vệ sinh lớp. _ Giáo viên chấm điểm các nhóm. Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhà _ Nhận xét về thái độ thực hành của học sinh. _ Dặn dò: Về nhà xem lại các bước thực hiện quy trình và chuẩn bị trước bài tiếp theo. 5.GHI BẢNG: I. Vật liệu và dụng cụ cần thiết: _ Túi bầu bằng nilông. _ Đất làm ruột bầu. _ Phân bón: phân chuồng hoai mục, phân vô cơ. _ Hạt giống đã xử lí hoặc cây giống khỏe. _ Vật liệu che phủ. _ Dụng cụ: cuốc, xẻng II. Quy trình thực hành: 1. Gieo hạt vào bầu đất: _ Bước 1: Trộn đất với phân bón tỉ lệ 88 đến 89% đất mặt, 10% phân hữu cơ ủ hoai và 1-2% phân super lân. _ Bước 2: Cho hỗn hợp đất phân vào túi bầu, vỗ và nén chặt đất trong bầu, đất thấp hơn miệng túi từ 1-2cm, xếp bầu thành hàng trên luống đất hay chổ đất bằng. _ Bước 3: Gieo hạt ở giữa bầu đất. Mỗi bầu đất gieo từ 2-3 hạt, lấp kín hạt bằng một lớp đất mịn dày từ 2-3 lần kích thước của hạt. _ Bước 4: Che phủ luống bầu đã gieo hạt bằng rơm, rác mục, cành lá tươi cắm trên luống. Tưới ẩm bầu đất bằng bình hoa sen. Phun thuốc trừ sâu bảo vệ luống bầu. 2. Cấy cây con vào bầu đất: _ Bước 1 và bước 2: Thực hiện giống như bước 1 và bước 2 trong quy trình gieo hạt. _ Bước 3: Dùng dao cấy cây tạo hốc giữa bầu đất, độ sâu của hốc lớn hơn độ dài của rễ từ 0,5 – 1cm. Đặt bộ rễ thẳng đứng vào hốc. Ép đất chặt kín bộ rễ. _ Bước 4: Che phủ luống cây bằng giàn che, bằng cánh lá tươi cắm trên luống.Tưới ẩm bầu đất bằng bình hoa sen. IV.RÚT KINH NGHIỆM
Tài liệu đính kèm: