CHƯƠNG I : SỐ HỮU TỶ- SỐ THỰC
MỤC TIÊU CỦA CHƯƠNG
Là chương mở đầu của chương trình Đại số lớp 7 đồng thời cũng là phần nối tiếp của chương "Phân số" lớp 6, h/s đạt được những yêu cầu sau:
*Về kiến thức :
- Nắm được 1 số kiến thức về số hữu tỉ, các phép tính cộng, trừ, nhân, chia và luỹ thừa, thực hiện trong tập số hữu tỉ, h/s hiểu và vận dụng các tính chất của tỉ lệ thức của dãy tỉ số bằng nhau, qui ước làm tròn số bước đầu có khái niệm về số vô tỉ, số thực và căn bậc hai.
*Về kỹ năng
- Có kĩ năng thực hiện các phép tính về số hữu tỉ, biết giải các bài toán có nội dung thực tế, những nơi có điều kiện có thể nên cho h/s kĩ năng sử dụng máy tính bỏ túi
*Về thái độ
- Bước đầu có ý thức vận dụng các hiểu biết về số hữu tỉ, số thực để giải các bài toán trong thực tế.
TuÇn 1 TiÕt 1 Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng : ch¬ng I : Sè h÷u tû- sè thùc Môc tiªu cña ch¬ng Lµ ch¬ng më ®Çu cña ch¬ng tr×nh §¹i sè líp 7 ®ång thêi còng lµ phÇn nèi tiÕp cña ch¬ng "Ph©n sè" líp 6, h/s ®¹t ®îc nh÷ng yªu cÇu sau: *VÒ kiÕn thøc : - N¾m ®îc 1 sè kiÕn thøc vÒ sè h÷u tØ, c¸c phÐp tÝnh céng, trõ, nh©n, chia vµ luü thõa, thùc hiÖn trong tËp sè h÷u tØ, h/s hiÓu vµ vËn dông c¸c tÝnh chÊt cña tØ lÖ thøc cña d·y tØ sè b»ng nhau, qui íc lµm trßn sè bíc ®Çu cã kh¸i niÖm vÒ sè v« tØ, sè thùc vµ c¨n bËc hai. *VÒ kü n¨ng - Cã kÜ n¨ng thùc hiÖn c¸c phÐp tÝnh vÒ sè h÷u tØ, biÕt gi¶i c¸c bµi to¸n cã néi dung thùc tÕ, nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn cã thÓ nªn cho h/s kÜ n¨ng sö dông m¸y tÝnh bá tói *VÒ th¸i ®é - Bíc ®Çu cã ý thøc vËn dông c¸c hiÓu biÕt vÒ sè h÷u tØ, sè thùc ®Ó gi¶i c¸c bµi to¸n trong thùc tÕ. §1. tËp Hîp Q c¸c Sè h÷u tØ I. Môc tiªu: - KT: Häc sinh hiÓu ®îc kh¸i niÖm sè h÷u tØ, c¸ch biÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè, so s¸nh sè h÷u tØ. bíc ®Çu nhËn biÕt ®îc mèi quan hÖ gi÷a c¸c tËp hîp sè: N Z Q. - KN: BiÕt biÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè, biÕt so s¸nh sè h÷u tØ. II. ChuÈn bÞ : *Gi¸o viªn :B¶ng phô ghi s¬ ®å quan hÖ gi÷a ba tËp hîp sè : N , Z , Q , vµ c¸c bµi tËp , thíc chia kho¶ng, phÊn mµu. *Häc sinh : ¤n tËp c¸c kiÕn thøc : Ph©n sè b»ng nhau, T/c c¬ b¶n cña ph©n sè , quy ®ång mÉu c¸c ph©n sè , so s¸nh sè nguyªn , so s¸nh ph©n sè , biÓu diÔn sè nguyªn trªn trôc sè . III. Ho¹t ®éng d¹y häc: 1/æn ®Þnh líp: 2/KiÓm tra bµi cò: T×m c¸c tö mÉu cña c¸c ph©n sè cßn thiÕu:(4häc sinh ) a) c) b) 3/Bµi Míi: *§V§:Trong tËp sè nguyªn cã lµm ®îc bµi tËp trªn kh«ng? Ho¹t ®éng cña ThÇy Ho¹t ®éng cña Trß Néi Dung BS Ho¹t ®éng 1: GV: Cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c ph©n sè ë mçi phÇn bµi tËp kiÓm tra ? ? Cã thÓ viÕt mçi sè thµnh bao nhiªu ph©n sè b»ng nã. GV : Ta ®· biÕt c¸c ph©n sè b»ng nhau lµ c¸c c¸ch viÕt kh¸c nhau cña cïng mét sè, sè ®ã lµ sè h÷u tØ ? C¸c sè 3; -0,5; 0; 2 cã lµ h÷u tØ kh«ng. ? VËy thÕ nµo lµ sè h÷u tØ. ? Sè h÷u tØ viÕt d¹ng TQ nh thÕ nµo . - Cho häc sinh lµm ?1;? 2. ?Sè nguyªn a cã lµ sè h÷u tØ kh«ng ? V× sao. ?Sè tù nhiªn n cã lµ sè h÷u tØ kh«ng ? V× sao. ?Quan hÖ N, Z, Q nh thÕ nµo .GV giíi thiÖu s¬ ®å. -Yªu cÇu häc sinh lµm BT1(7) Ho¹t ®éng 2: GV yªu cÇu HS vÏ trôc sè , biÓu diÔn c¸c sè nguyªn -2 ; -1 ; 0 ; 1 ; 2 trªn trôc sè ? GV: T¬ng tù sè nguyªn ta còng biÓu diÔn ®îc mäi sè h÷u tØ trªn trôc sè -GV nªu c¸c bíc trªn b¶ng phô *NhÊn m¹nh ph¶i ®a ph©n sè vÒ mÉu sè d¬ng. - GV yªu cÇu HS biÓu diÔn trªn trôc sè. -GV nªu c¸c bíc trªn b¶ng phô GV : Trªn trôc sè ,®iÓm biÓu diÔn sè h÷u tØ x ®îc gäi lµ ®iÓm x. GV ®a ND BT2(SBT-3) lªn b¶ngphô. Ho¹t ®éng 3 -GV yªu cÊu HS lµm ?4-GVcho häc sinh ®äc VD SGK? C¸ch so s¸nh 2 sè h÷u tØ.?NÕu x < y th× trªn trôc sè ®iÓm x ë vÞ trÝ nµo so víi ®iÓm y. ThÕ nµo lµ sè h÷u tØ ©m, d¬ng. Sè 0 lµ sè h÷u tØ ©m hay sè h÷u tØ d¬ng? -Y/c häc sinh lµm ?5. -GV chèt kiÕn thøc . HS: Mçi sè cã thÓ viÕt thµnh ba ph©n sè b»ng nã HS: Cã thÓ viÕt mçi sè thµnh v« sè ph©n sè b»ng nã. -HS: lµ c¸c sè h÷u tØ - HS tr¶ lêi HS tr¶ lêi - HS: N Z Q Hai HS lªn b¶ng lµm bµi HS lªn b¶ng biÓu diÔn. -2 -1 0 1 2 HS tù ®äc VD 1, 2. quan s¸t vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái cña GV. -HS ®æi -HS tiÕn hµnh biÓu diÔn t¬ng tù nh VD1. - HS tiÕn hµnh lµm BT2 - ViÕt d¹ng ph©n sè HS ho¹t ®éng nhãm . Sau 5ph ®¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. - Dùa vµo SGK häc sinh tr¶ lêi HS tr¶ lêi . HS lªn b¶ng lµm ?5 1. Sè h÷u tØ VD a) C¸c sè 3; -0,5; 0; 2 lµ c¸c sè h÷u tØ . b) Sè h÷u tØ ®îc viÕt díi d¹ng (a, b) c) KÝ hiÖu tËp hîp sè h÷u tØ lµ Q. ?1 0,6 = = -1,25 = ; 1 ?2 Víi aZ th× a = Víi n N th× n = Bµi tËp 1(sgk- tr7)- 2. BiÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè: * VD1: BiÓu diÔn trªn trôc sè0 1 2 5/4 B1: Chia ®o¹n th¼ng ®v ra 4phÇn b»ng nhau, lÊy 1 ®o¹n lµm ®v míi, nã b»ng ®v cò B2: Sè n»m ë bªn ph¶i 0, c¸ch 0 lµ 5 ®v míi. VD2:BiÓu diÔn trªn trôc sè. Ta cã: -2/3 -1 0 1 3. So s¸nh hai sè h÷u tØ. a) VD1 : so s¸nh: -0,6 vµ gi¶i (SGK) VD 2 : sgk b) C¸ch so s¸nh: +ViÕt c¸c sè h÷u tØ vÒ cïng mÉu + So s¸nh hai tö sè , sè h÷u tØ nµo cã tö lín h¬n th× lín h¬n. ?5555555 +Sè h÷u tØ d¬ng: +Sè h÷u tØ ©m : Sè h÷u tØ kh«ngd¬ng Sè h÷u tØ kh«ng ©m : 4. Cñng cè, luyÖn tËp * ThÕ nµo lµ sè h÷u tØ cho VD? * §Ó so s¸nh hai sè h÷u tØ ta lµm thÕ nµo? - Y/c häc sinh lµm BT2(7), HS tù lµm a) híng dÉn rót gän ph©n sè . - Y/c häc sinh lµm BT3(7): + §a vÒ mÉu d¬ng + Quy ®ång 5. Híng dÉn häc ë nhµ: - Lµm BT; 1; 2; 3; 4; 8 (tr8-SBT) - HDBT8: a) vµ d) IV- Rót kinh nghiÖm: TuÇn 1 TiÕt 2 Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng : §2.Céng trõ sè h÷u tØ I. Môc tiªu: * KT: Häc sinh n½m v÷ng quy t¾c céng trõ sè h÷u tØ , hiÓu quy t¾c chuyÓn vÕ trong tËp sè h÷u tØ . * KN: Cã kü n¨ng lµm phÐp tÝnh céng trõ sè h÷u tØ nhanh vµ ®óng * TĐ: Cã kü n¨ng ¸p dông quy t¾c chuyÓn vÕ. II.ChuÈn bÞ : *GV : B¶ng phô ghi c«ng thøc céng trõ sè h÷u tØ, Quy t¾c chuyÓn vÕ. *HS : ¤n tËp quy t¾c céng trõ ph©n sè , quy t¾c chuyÓn vÕ, quy t¾c dÊu ngoÆc III- Ho¹t ®éng d¹y häc: 1/æn ®Þnh líp: 2/KiÓm tra bµi cò: Häc sinh 1: Nªu quy t¾c céng trõ ph©n sè häc ë líp 6(cïng mÉu)? Häc sinh 2: Nªu quy t¾c céng trõ ph©n sè kh«ng cïng maåu 3/ Bµi míi: *§V§: Céng trõ sè h÷u tØ cã g× kh¸c so víi céng trõ sè nguyªn kh”ng? Ho¹t ®éng cña thaày Ho¹t ®éng cña trß Néi Dung BS Ho¹t ®éng 1 GV ®a ra BT: x=- 0,5. y = ? TÝnh x + y = ? ; x – y = ? -Gi¸o viªn gäi 2 häc sinh lªn b¶ng , mçi em tÝnh mét phÇn -Muèn céng, trõ hai sè h÷u tØ ta lµm NTN ? Víi x= (a,b,m Z) H·y tÝnh : x + y = ? x – y = ? -GV yªu cÇu HS tù ®äc VD sgk - HS lµm ?1 GV cho HS nhËn xÐt. Chèt kÕt qu¶ vµ c¸ch lµm. Ho¹t ®éng 2:. Bµi tËp : T×m sè nguyªn x biÕt : Nh¨c l¹i quy t¾c chuyÓn vÕ trong Z ? GV: t¬ng tù trong Q ta còng cã quy t¾c chuyÓn vÕ. -Y/c häc sinh ®äc VD sgk nªu c¸ch lµm? -Y/c häc sinh?2 GV chó ý cach lµm cho HS trêng hîp: HS: ®æi - 0,5 ra PS 2 HS lªn b¶ng tÝnh. C¶ líp cïng lµm so s¸nh kÕt qu¶. HS : - ViÕt sè h÷u tØ vÒ PS cïng mÉu d¬ng +¸p dông quy t¾c céng trõ ph©n sè cïng mÉu -Häc sinh viÕt CTTQ HS tù ®äc VD sgk. HS lªn b¶ng lµm. -Häc sinh cßn l¹i tù lµm vµo vë -1 HS lªn b¶ng lµm x+ 5 = 17 x = 17 -5 => x = 12 HS tr¶ lêi . - 1 häc sinh ph¸t biÓu qui t¾c chuyÓn vÕ trong Q. -ChuyÓn ë vÕ tr¸i sang vÒ ph¶i thµnh - Häc sinh tù tr×nh bµy l¹i vµo vë. 2 HS lªn b¶ng tr×nh bµy . C¶ líp cïng lµm , so s¸nh kÕt qu¶. HS ®äc chó ý SGK 1. Céng trõ hai sè h÷u tØ . a) tq: x= (a,b,m Z ; m > 0) b)VD: TÝnh ?1 2. Quy t¾c chuyÓn vÕ. a) QT: (sgk) x + y =z x = z - y b) VD: T×m x biÕt ?2 a) x = ; b) x = c) Chó ý (SGK ) 4/ Cñng cè, luyÖn tËp: * Nªu l¹i c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n ®· häc trong bµi? * Quy t¾c céng trõ h÷u tØ (ViÕt sè h÷u tØ cïng mÉu d¬ng, céng trõ ph©n sè cïng mÉu d¬ng? * Qui t¾c chuyÓn vÕ? 5. Híng dÉn häc ë nhµ: * Häc lý thuyÕt . *VÒ nhµ lµm BT 6c, BT 2b; BT 8c,d; BT 9c,d; BT 10: Yªu cÇu sù tÝnh to¸n chÝnh x¸c. IV. Rót kinh nghiÖm: TuÇn: 02 TiÕt :03 Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng : §3.Nh©n chia sè h÷u tØ I. Môc tiªu: * KT: Häc sinh n¾m v÷ng c¸c qui t¾c nh©n chia sè h÷u tØ , hiÓu kh¸i niÖm tØ sè cña 2 *KN: Cã kü n¨ng nh©n chia sè h÷u tØ nhanh vµ ®óng. *TĐ: RÌn th¸i ®é cÈn thËn, chÝnh x¸c, tr×nh bµy khoa häc II. ChuÈn bÞ: *GV: B¶ng phô ghi CTTQ nh©n chia hai sè h÷u tØ ,tÝnh chÊt cña phÐp nh©n sè h÷u tØ (®èi víi phÐp nh©n). §N tØ sè cña hai sè . B¶ng phô tæ chøc trß ch¬i. *HS : ¤n tËp quy t¾c nh©n , chia ph©n sè , T/c c¬ b¶n cña phÐp nh©n ph©n sè . III- C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: 1. Tæ chøc líp. 2. KiÓm tra bµi cò HS 1: Muèn céng trõ hai sè h÷u tØ ta lµm NTN? Thùc hiÖn phÐp tÝnh: a) HS 2 : Ph¸t biÓu quy t¾c chuyÓn vÕ , ViÕt c«ng thøc TQ? Thùc hiÖn phÐp tÝnh b) 3. Bµi míi: *§V§: Nh©n chia sè h÷u tØ cã g× kh¸c so víi céng trõ sè nguyªn kh«ng? Ho¹t ®éng cña thÇy Ho¹t ®éng cña trß Ghi b¶ng BS -Qua viÖc kiÓm tra bµi cò gi¸o viªn ®a ra c©u hái: ? Nªu c¸ch nh©n chia sè h÷u tØ . ? LËp c«ng thøc tÝnh x. y=? Yªu cÇu HS tù ®äc VD sgk. +C¸c tÝnh chÊt cña phÐp nh©n víi sè nguyªn ®Òu tho¶ m·n ®èi víi phÐp nh©n sè h÷u tØ. ? Nªu c¸c tÝnh chÊt cña phÐp nh©n sè h÷u tØ . - Gi¸o viªn treo b¶ng phô Bµi tËp cñng cè Víi (y0) ¸p dông quy t¾c chia ph©n sè h·y viÕt c«ng thøc chia x cho y? -Yªu cÇu HS tù ®äc vÝ dô sgk. Nªu c¸ch lµm. - Gi¸o viªn y/c häc sinh lµm ? Nªu c¸ch lµm bµi tËp ? GV nh©n m¹nh phÇn chó ý. Ph©n tÝch cho HS . ? So s¸nh sù kh¸c nhau gi÷a tØ sè cña hai sè víi ph©n sè . -HS:Ta ®a vÒ d¹ng ph©n sè råi thùc hiÖn phÐp to¸n nh©n chia ph©n sè . -HS lªn b¶ng ghi. -HS tù ®äc VD sgk -Häc sinh lªn b¶ng ghi c¸c T/c.so s¸nh kÕt qu¶ ghi trªn b¶ng phô cña GV 1 häc sinh nh¾c l¹i c¸c tÝnh chÊt . -2HS lªn b¶ng lµm . -Häc sinh lªn b¶ng ghi c«ng thøc. HS tù ®äc vÝ dô sgk. Nªu c¸ch lµm. - 2 häc sinh lªn b¶ng lµm, c¶ líp lµm bµi sau ®ã nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n. -Häc sinh chó ý theo dâi -Häc sinh ®äc chó ý sgk HS ®äc phÇn vÝ dô. -TØ sè 2 sè x vµ y víi xQ; yQ (y0) -Ph©n sè (aZ, bZ, b0) 1. Nh©n hai sè h÷u tØ . Víi VD : SGK *C¸c tÝnh chÊt : + Giao ho¸n: x.y = y.x + KÕt hîp: (x.y).z = x.(y.z) + Ph©n phèi: x.(y + z) = x.y + x.z + Nh©n víi 1: x.1 = x Bµi tËp 11 (sgk -12) a) ; b) ; c) 2. Chia hai sè h÷u tØ Víi (y0) VD : sgk ?: TÝnh a) b) * Chó ý: SGK * VÝ dô: TØ sè cña hai sè -5,12 vµ 10,25 lµ hoÆc -5,12:10,25 -TØ sè cña hai sè h÷u tØ x vµ y (y0) lµ x:y hay 4. Cñng cè, luyÖn tËp * Nªu l¹i c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n ®· häc trong bµi? * Quy t¾c nh©n chia sè h÷u tØ ? * Y/c häc sinh lµm BT: 11; 12; 13; 14 (tr12) BT 11: Thùc hiÖn phÐp tÝnh ( Yªu cÇu 4 häc sinh lªn b¶ng lµm). C¶ líp cïng lµm so s¸nh kÕt qu¶. BT 12: BT 13 : Thùc hiÖn phÐp tÝnh ( Yªu cÇu 4 häc sinh lªn b¶ng lµm). C¶ líp cïng lµm so s¸nh kÕt qu¶. 5. Híng dÉn häc ë nhµ: * Häc theo SGK * Lµm BT: 15; 16 (tr13); BT: 16 (tr5 - SBT) Häc sinh kh¸: 22; 23 (tr7-SBT) *HD BT 15(sgk- 13) 4.(- 25) + 10: (- 2) = -100 + (-5) = -105 *HD BT16(sgk-13) ¸p dông tÝnh chÊt phÐp nh©n ph©n phèi víi phÐp céng råi thùc hiÖn phÐp to¸n ë trong ngoÆc IV- Rót kinh nghiÖm TuÇn: 02 TiÕt : 04 Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng : §4.Gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña mét sè h÷u tØ sè h÷u tØ. céng,trõ,nh©n,chia sè thËp ph©n I. Môc tiªu: -KT: Häc sinh hiÓu kh¸i niÖm gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña mét sè h÷u tØ. -KN: X¸c ®Þnh ®îc gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña mét sè h÷u tØ , cã kü n¨ng céng, trõ, nh©n, chia c¸c sè thËp ph©n . -TĐ: Cã ý thøc vËn dông tÝnh chÊt c¸c phÐp to¸n vÒ sè h÷u tØ ®Ó tÝnh to¸n hîp lý. II. ChuÈn bÞ: *GV : B¶ng phô ghi bµi tËp , gi¶i thÝch c¸c ... cña hµm sè vµ thèng kª. - Kü n¨ng: RÌn kü n¨ng nhËn biÕt c¸c kh¸i niÖm c¬ b¶n cña hµm sè, ®å thÞ hµm sè, thèng kª. - Th¸i ®é: Cã th¸i ®é hîp t¸c trong häc tËp vµ trong ho¹t ®éng nhãm.CÈn thËn, chÝnh x¸c khi tÝnh to¸n. II.\ CHUÈN BÞ: - GV: B¶ng phô. - HS: Lµm c¸c bµi tËp vÒ nhµ. III.\ C¸C B¦íC L£N LíP: 1.\ æn ®Þnh líp: 2.\ KiÓm tra: Lång ghÐp trong giê häc 3.\ ¤n tËp: §V §: ¤n tËp toµn bé néi dung ®· häc Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh Néi dung ? Khi nµo th× ®¹i lîng y tû lÖ thuËn víi ®¹i lîng x? Cho VD? ? Khi nµo th× ®¹i lîng y tû lÖ nghÞch víi ®¹i lîng x? Cho VD? ? §å thÞ cña hµm sè y = ax (a ¹ 0) cã d¹ng nh thÕ nµo? ? HS ®äc vµ lµm bµi 6/SBT – 63? ? HS lªn b¶ng vÏ h×nh? ? §êng th¼ng OA lµ ®å thÞ cña hµm sè nµo? ? NhËn xÐt c©u tr¶ lêi? ? HS ®äc ®Ò bµi 7/SGK – 63? ? HS Ho¹t ®éng nhãm lµm bµi? a) vÏ ®å thÞ hµm sè b) T×m gi¸ trÞ cña c¸c f(-2)=?;f(1)=?;f(2)=? HS: Khi ®¹i lîng y liªn hÖ víi ®¹i lîng x theo c«ng thøc y = kx (k lµ h»ng sè kh¸c 0). VD: Mét “t” chuyÓn ®éng ®Òu víi vËn tèc 40km/h th× qu·ng ®êng y(km) vµ thêi gian x (h) lµ hai ®¹i lîng tû lÖ thuËn, ®îc liªn hÖ bëi c«ng thøc y = 40x. HS: khi ®¹i lîng y liªn hÖ víi ®¹i lîng x theo c«ng thøc hay x.y = a (a lµ h»ng sè kh¸c 0) VD: Mét h×nh ch÷ nhËt cã diÖn tÝch lµ 300m2. §é dµi hai c¹nh x vµ y cña h×nh ch÷ nhËt lµ 2 ®¹i lîng liªn hÖ bëi c”ng thøc: x.y = 300 HS: lµ 1 ®êng th¼ng ®i qua gèc täa ®é. HS ®äc ®Ò bµi 6/SBT. HS lªn b¶ng vÏ h×nh. HS: - §êng th¼ng OA lµ ®å thÞ cña hµm sè cã d¹ng: y = ax (a ¹ 0) - V× ®êng th¼ng qua A(1; 2) Nªn: x = 1; y = 2. - Ta cã: 2 = a.1 Þ a = 2 VËy: ®êng th¼ng OA lµ ®å thÞ cña hµm sè y = 2x HS ®äc ®Ò bµi 7/SBT. HS Ho¹t ®éng nhãm: -vÏ ®å thÞ hµm sè y=-1,5xè - f(-2)=3;f(1)=-1,5;f(2)=-3 1- ¤n tËp vÒ hµm sè, ®å thÞ cña hµm sè * ®¹i lîng y tû lÖ thuËn víi ®¹i lîng x ó y = kx (k lµ h»ng sè kh¸c 0). * ®¹i lîng y tû lÖ nghÞch víi ®¹i lîng x ó hay x.y = a (a lµ h»ng sè kh¸c 0) Bµi 6/SBT – T63: Bµi 7/SGK – T63: a)vÏ ®å thÞ hµm sè y=-1,5x b) f(-2)=3;f(1)=-1,5;f(2)=-3 ? §Ó tiÕn hµnh ®iÒu tra vÒ mét vÊn ®Ò nµo ®ã (VD: §¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña líp) em ph¶i lµm nh÷ng viÖc g× vµ tr×nh bµy kÕt qu¶ thu ®îc nh thÕ nµo? ? Trªn thùc tÕ, ngêi ta thêng dïng biÓu ®å ®Ò lµm g×? ? HS ®äc ®Ò bµi 7/SGK – 89(B¶ng phô). ? HS ®äc kÕt qu¶ trªn biÓu ®å? ? NhËn xÐt c©u tr¶ lêi? ? HS ®äc ®Ò bµi 8/SGK – 90? (b¶ng phô)? ? DÊu hiÖu ë ®©y lµ g×? H·y lËp b¶ng “TÇn sè”? ? T×m mèt cña dÊu hiÖu? ? Mèt cña dÊu hiÖu lµ g×? ? TÝnh sè trung b×nh céng cña dÊu hiÖu? ? Sè trung b×nh céng cña dÊu hiÖu cã ý nghÜa g×? ? Khi nµo kh«ng nªn lÊy sè trung b×nh céng lµm “®¹i diÖn” cho dÊu hiÖu ®ã? HS: Tr¶ lêi miÖng - Thu thËp sè liÖu thèng kª. - LËp b¶ng sè liÖu thèng kª ban ®Çu. - LËp b¶ng “TÇn sè”. - TÝnh sè TB céng cña dÊu hiÖu. - Rót ra nhËn xÐt. HS: ®Ó cho h×nh ¶nh cô thÓ vÒ gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu vµ tÇn sè. HS ®äc ®Ò bµi 7/SGK. HS ®äc biÓu ®å. HS: nhËn xÐt c©u tr¶ lêi - DÊu hiÖu lµ s¶n lîng cña tõng thöa (tÝnh theo t¹/ha). HS ®äc ®Ò bµi 8/SGK. HS1: - Tr¶ lêi miÖng dÊu hiÖu. - Lªn b¶ng lËp b¶ng “TÇn sè” HS2: M0 = 35(t¹/ha) HS: lµ gi¸ trÞ cã tÇn sè lín nhÊt trong b¶ng “TÇn sè”. HS3: Lªn b¶ng tÝnh cét “c¸c tÝch” vµ . HS: §îc dïng lµm “®¹i diÖn” cho dÊu hiÖu, ®Æc biÖt lµ khi muèn so s¸nh c¸c dÊu hiÖu cïng lo¹i. HS: khi c¸c gi¸ trÞ cña dÊu hiÖu cã kho¶ng chªnh lÖch rÊt lín ®èi víi nhau. 2- ¤n tËp vÒ thèng kª Bµi 7/SGK – T90: a/ Tû lÖ trÎ em tõ 6 tuæi ®Õn 10 tuæi cña vïng T©y Nguyªn ®i häc TiÓu häc lµ 92,29%. - Vïng ®ång b»ng s«ng Cöu Long ®i häc TiÓu häc lµ 87,81%. b/ Vïng cã tû lÖ trÎ em ®i häc TiÓu häc cao nhÊt lµ ®ång b»ng s«ng Hång (98,76%), thÊp nhÊt lµ ®ång b»ng s«ng Cöu Long. Bµi 8/SGK - T90 a/ - LËp b¶ng “TÇn sè” (2 cét: s¶n lîng vµ tÇn sè) S¶n lîng (t¹/ha) (x) TÇn sè (n) C¸c tÝch » 37 (t¹/ha) 31 10 310 34 20 680 35 30 1050 36 15 54 0 38 10 380 4 0 10 4 00 4 2 5 210 4 4 20 880 N = 120 4 4 50 HS2: M0 = 35(t¹/ha) 4.\Cñng cè: - Qua bµi ch÷a mÊy d¹ng bµi tËp? - VËn dông kiÕn thøc 5.\ Híng dÉn vÒ nhµ. - BT: 11 – 13/SGK – 91. IV- Rót kinh nghiÖm TuÇn: 16 TiÕt: 69 Ngµy so¹n: Ngµy d¹y: «n tËp häc kú ii (t3) I.\ MôC TI£U: - KiÕn thøc: HÖ thèng cho HS c¸c kiÕn thøc vÒ biÓu thøc ®¹i sè. ®¬n thøc vµ ®a thøc: céng, trõ c¸c ®¬n thøc ®ång d¹ng, ®a thøc mét biÕn. ch¬ng Hµm sè, ®å thÞ cña hµm sè vµ thèng kª. - Kü n¨ng: RÌn kü n¨ng viÕt ®¬n thøc, ®a thøc cã bËc x¸c ®Þnh. TÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc ®¹i sè, thu gän ®¬n thøc, tÝnh tæng, hiÖu ®¬n thøc, ®a thøc.Sö dông m¸y tÝnh ®Ó tÝnh hµm thèng kª - Th¸i ®é: Cã th¸i ®é hîp t¸c trong häc tËp vµ trong ho¹t ®éng nhãm.CÈn thËn, chÝnh x¸c khi tÝnh to¸n. II.\ CHUÈN BÞ: - GV: B¶ng phô. - HS: ¤n tËp vµ lµm c¸c c©u hái «n tËp, bµi tËp «n tËp cuèi n¨m. III.\ C¸C B¦íC L£N LíP: 1.\ æn ®Þnh líp: 2.\ KiÓm tra: Lång ghÐp trong giê häc 3.\ ¤n tËp: §V §: ¤n tËp toµn bé néi dung ®· häc Ho¹t ®éng cña Gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña Häc sinh Néi dung Bµi 1 -GV: bµi tËp nµy dµnh cho häc sinh kh¸ giái,nÕu ta céng cho vÕ tr¸i vµ vÕ ph¶i cña ®¼ng thøc ad= bc cho “ab” ta ®îc ®iÒu g×? - a(b+d)=b(a+c): ®©y lµ tÝch trung tØ vµ tÝch ngo¹i tØ th× ta chØ cÇn chuyÓn vÕ lÊy - nÕu ta muèn biÕn ®æi thµnh th× ta lµm t¬ng tù nh CM trªn ntn?nÕu cßn thêi gian th× cho häc sinh biÕn ®æi cho thµnh th¹o cßn kh”ng th× cho häc sinh vÒ nhµ lµm . Bµi 2: - Gäi 1 HS ®äc bµi 58/30 SGK -NÕu gäi x, y lµ sè c©y líp 7A, 7B trång ®îc. Theo ®Ò bµi cã thÓ viÕt ®îc g×? -Yªu cÇu vËn dông t/c cña d·y tØ sè b”ng nhau t×m x vµ y. - bµi to¸n nµy cã lêi gi¶i th× ta nªn ®Æt lêi gi¶i ntn? -khi ®ã ta sÏ cã tØ lÖ thøc nh thÕ nµo lµ hîp lÝ cho viÖc tÝnh to¸n? -Bµi to¸n nµy kh«ng nhÊt thiÕt lµ ph¶i ®Æt x,y mµ c¸c em cã thÓ ®Æt a,b.tïy thÝch. -Bµi 3. +Nªu thø tù thùc hiÖn c¸c phÐp tÝnh. +NhËn xÐt g× vÒ mÉu c¸c ph©n sè trong biÓu thøc? +H·y ®æi c¸c ph©n sè ra sè thËp ph©n råi tÝnh. -sau khi tÝnh kÕt qu¶ trong dÊu ngoÆc xong th× ta lµm phÐp tÝnh g× -C©u b hái t¬ng tù, nhng cã ph©n sè kh”ng viÕt ®îc díi d¹ng STP h÷u h¹n nªn ®æi tÊt c¶ ra ph©n sè ®Ó tiÕn hµnh phÐp tÝnh. BT4: -Gîi ý: ? So s¸nh A víi gi¸ trÞ tuyÖt ®èi cña tæng hai biÓu thøc.( bá dÊu gi¸ trÞ tuyÖt ®èi ra thùc hiÖn phÐp céng c¸c sè vµ c¸c biÕn ) A so s¸nh A vµ ? KÕt qu¶ chØ cã ®îc víi ®iÒu kiÖn nµo? - VËy A ®¹t gi¸ trÞ nhá nhÊt khi nµo? -cã nghÜa lµ :(x-2001) vµ (1-x) cïng dÊu, x-2001 ≥0 vµ 1-x ≥0 => Û1 x 2001 Bµi 5:(bµi 28/64/SGK) Gv treo b¶ng phô cã ghi ®Ò bµi trªn b¶ng. Yªu cÇu Hs tÝnh f(5) ? f(-3) ? Yªu cÇu Hs ®iÒn c¸c gi¸ trÞ t¬ng øng vµo b¶ng . HS nhËn xÐt , ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ Gv kiÓm tra kÕt qu¶ phÇn a Yªu cÇu HS lªn b¶ng lµm phÇn b -HS díi líp lµm bµi c¸ nh©n Bµi 6: ( bµi /12.sgk9) Gv nªu ®Ò bµi. Treo b¶ng 14 lªn b¶ng. Yªu cÇu Hs tr¶ lêi c©u hái. - DÊu hiÖu ë ®©y lµ g×? - Sè c¸c gi¸ trÞ lµ bao nhiªu? -Sè c¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau lµ bao nhiªu? - nhËn xÐt sau khi lËp b¶ng? Bµi 7.(Bµi tËp 47/45) Gîi ý: chän c¸ch céng hay trõ tuú ý sao cho tÝnh tæng mét c¸ch nhanh nhÊt - tÝnh tæng b»ng c¸ch ®Æt phÐp tÝnh th× ph¶i lu ý ®iÒu g×? - nÕu ¸p dông quy t¾c trõ hai ®a thøc ®Ó tÝnh hiÖu P(x) - Q(x) - H(x) th× cÇn chó ý ®iÒu g×? Ch÷a bµi lµm cña häc sinh, ®¸nh gi¸, cho ®iÓm. Bµi 8(bµi 54/48.sgk): + khi x=1/10 cã ph¶i lµ nghiÖm cña ®a thøc p(x)=5x+1/2 kh«ng? -NÕu thÕ th× lµm thÕ nµo ®Ó t×m nghiÖm cña p(x)=5x+1/2 theo ®Þnh nghÜa ? -Thay x=1;x=3 cã ph¶i lµ 2 nghiÖm cña ®a thøc Q(x)=x2-4x+3 HS: tõ ad=cb ta biÕn ®æi =>ad+ab= bc+ab =>a(b+d)=b(a+c) (tÝnh chÊt ph©n phèi cña phÐp nh©n ®èi víi phÐp chia) - ta chØ vÖ céng thªm cho vÕ tr¸i vµ vÕ ph¶i lµ “-ab” -1 HS ®äc bµi 58/30 SGK. -Lµm theo híng dÉn cña GV. = 0,8 vµ y – x = 20 -1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy -Sè c©y líp 7A, 7B trång ®îc lµ x, y ( x, y Î N) => = 0,8 = -1 HS nªu thø tù thùc hiÖn c¸c phÐp tÝnh. -NhËn xÐt mÉu sè c¸c ph©n sè trong biÓu thøc chØ chøa íc nguyªn tè 2 vµ 5. -tÝnh gi¸ trÞ trong ngoÆc tríc sau ®ã dïng tÝnh chÊt -Hai HS lªn b¶ng lµm cïng mét lóc c¶ hai c©u a, b. -Ho¹t ®éng nhãm lµm BT 4 theo híng dÉn cña GV. -§¹i diÖn nhãm tr×nh bµy lêi gi¶i. - tÝnh = + = |x-2002+1-x| = |-200| ÞA ³ - khi A ³ 2000 - VËy gi¸ trÞ nhá nhÊt cña A lµ 2000 Hs thùc hiÖn viÖc tÝnh f(5);f(-3) b»ng c¸ch thay x vµo c«ng thøc ®· cho. Hs ®iÒn vµo b¶ng c¸c gi¸ trÞ t¬ng øng: Khi x = -6 th× y = Khi x = 2 th× y = +DÊu hiÖu lµ thêi gian gi¶i mét bµi to¸n cña 35 häc sinh. +Sè c¸c gi¸ trÞ lµ 35. +Sè c¸c gi¸ trÞ kh¸c nhau lµ 8. NhËn xÐt: Thêi gian gi¶i nhanh nhÊt lµ 3 phót. Thêi gian gi¶i chËm nhÊt lµ 10 phót. Sè b¹n gi¶i tõ 7 ®Õn 10 phót chiÕm tû lÖ cao. HS1: P(x)=2x4–2x3 -x+1 +Q(x)= -x3+5x2+4x H(x)=-2x4 +x2 + 5 P(x)+Q(x)+H(x)= -3x3+6x2+3x+6 HS2: P(x)=2x4–2x3 -x+1 -Q(x)= +x3-5x2-4x -H(x)=+2x4 -x2 -5 P(x)-Q(x)-H(x) =4x4–x3+6x2–5x-4 HS1: VËy x=1/10 kh«ng ph¶i lµ nghiÖm cña p(x)=5x+1/2 =>cho p(x)=0 => p(x)=5x+1/2=0 => 5x=-1/2=>x=-1/10 HS2: Q(1)=12 - 4.1+3 =1-4+3 =0 Q(3)=32 - 4.3+3 =9-12+3 =0 VËy Q(x)=x2-4x+3 cã hai nghiªm lµ x=1 vµ x=3 +Bµi 1 CMR: tõ tØ lÖ thøc (víi b+d0) ta suy ra ®îc CM: tõ ad=cb ta biÕn ®æi =>ad+ab= bc+ab =>a(b+d)=b(a+c) (tÝnh chÊt ph©n phèi cña phÐp nh©n ®èi víi phÐp chia) Bµi 2: Sè c©y líp 7A, 7B trång ®îc lµ x, y ( x, y Î N) Theo ®Ò bµi ta cã: = 0,8 = vµ y - x = 20 ¸p dông tÝnh chÊt cña d·y tØ sè b»ng nhau = = = Nªn : = 20 x = 20 . 4 = 80 (c©y) = 20y = 20 . 5 = 100 (c©y) Tr¶ lêi : Sè c©y líp 7A, 7B trång ®îc lÇn lît lµ : 80 ( c©y) vµ 100 ( c©y ) Bµi 3. a) = (0,36 – 36) : (3,8+0,2) = (-35,64) : 4 = -8,91 b)- 1,456: + 4,5 . = - : + . = - + = - = = = BT 4: T×m gi¸ trÞ nhá nhÊt cña biÓu thøc : A = + = + A ³ A ³ 2000 VËy gi¸ trÞ nhá nhÊt cña A lµ 2000 Û (x-2001) vµ (1-x) cïng dÊu Û 1 x 2001 Bµi 5:(bµi 28/64/SGK) Cho hµm sè y = f(x) = . a/ TÝnh f(5); f(-3) ? Ta cã: f(5) = . f(-3) = b/ §iÒn vµo b¶ng sau: x -6 -4 2 12 y -2 -3 6 1 Bµi 6: b/ B¶ng tÇn sè: Gi¸ trÞ (x) TÇn sè (n) 3 1 4 3 5 3 6 4 7 5 8 11 9 3 10 5 N = 35 Bµi 7.(Bµi tËp 47/45) P(x)=2x4–2x3 -x+1 Q(x)= -x3+5x2+4x H(x)=-2x4 +x2 + 5 TÝnh P(x)+Q(x)+H(x) ; P(x)-Q(x)-H(x) Bµi 8(bµi 54/48.sgk): a) VËy x=1/10 kh«ng ph¶i lµ nghiÖm cña p(x)=5x+1/2 =>cho p(x)=0 => p(x)=5x+1/2=0 => 5x=-1/2=>x=-1/10 b) Q(1)=12 - 4.1+3 =1-4+3 =0 Q(3)=32 - 4.3+3 =9-12+3 =0 VËy Q(x)=x2-4x+3 cã hai nghiªm lµ x=1 vµ x=3 4.\ Híng dÉn vÒ nhµ: - Xem l¹i kiÕn thøc ®· häc ë hk1+hk2 - TËp gi¶i bµi to¸n ®· lµm , «n tËp lý thuyÕt cho v÷ng tù «n tËp tèt ®Ó chuÈn bÞ cho kú thi häc kú 2 ®¹t kÕt qu¶ tèt. IV- Rót kinh nghiÖm
Tài liệu đính kèm: