Giáo án môn Đại số lớp 7 - Tiết 27 đến tiết 40

So¹n:
Gi¶ng:
 Tr¶ bµi kiÓm tra ch­¬ng i
A. Môc tiªu:
- H/s thÊy ®­îc ­u khuyÕt ®iÓm cña m×nh khi lµm bµi kiÓm tra. Tõ ®ã bæ sung kiÕn thøc cßn ch­a hiÓu kü.
- ThÊy ®­îc kü n¨ng ®· lµm tèt vµ cÇn rÌn luyÖn thªm kü n¨ng cßn yÕu.
- Häc tËp ph¶i nghiªm tóc
B. Néi dung
1. Ch÷a bµi kiÓm tra (Theo ®¸p ¸n tiÕt 22)
2. NhËn xÐt
_________________________________
So¹n: 28/10/09
Gi¶ng: 29/10/09
TiÕt 27: Mét sè bµi to¸n vÒ ®¹i l­îng tû lÖ nghÞch
A. Môc tiªu:
1. KiÕn thøc:
- BiÕt c¸ch lµm c¸c bµi to¸n c¬ b¶n vÒ ®¹i l­îng tû lÖ nghÞch.
- N¾m v÷ng tÝnh chÊt 2 ®¹i l­îng tû lÖ nghÞch.
2. Kü n¨ng:
- RÌn kü n¨ng gi¶i to¸n chia tû lÖ, tÝnh chÊt d·y tû sè b»ng nhau.
3. Th¸i ®é:
- CÈn th©n, chÝnh x¸c trong tÝnh to¸n.
 B. ChuÈn bÞ
Gv: B¶ng phô ghi bµi tËp 16
Hs: B¶ng nhãm, bót
C. TiÕn tr×nh d¹y häc
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung
H§1:1. æn ®Þnh tæ chøc
 2. KiÓm tra
HS1: Lµm bµi tËp 19 SBT-45
HS2: Nªu §N ®¹i l­îng tû lÖ nghÞch vµ bµi tËp 15a SGK-58
Bµi sè 19 (SBT-45)
a. a = x.y = 7.10 = 70 ; b. 
c. 
HS3: Nªu tÝnh chÊt 2 ®¹i l­îng tû lÖ nghÞch vµ bµi tËp 15b SGK-58.
- Gäi h/s nhËn xÐt- söa sai
- G/v chèt kiÕn thøc - cho ®iÓm
Bµi 15 (SGK-58)
a. x vµ y lµ 2 ®¹i l­îng tû lÖ nghÞch v× xy lµ h»ng sè (sè giê m¸y cµy c¶ c¸nh ®ång)
b. x + y kh«ng ph¶i lµ 2 ®¹i l­îng tû lÖ nghÞch.
H§2: Bµi to¸n 1
- Gäi 1 h/s ®äc ®Ò bµi
? Bµi tËp cho biÕt vµ yªu cÇu t×m g× ?
G/v h­íng dÉn h/s ph©n tÝch ®Ò t×m ra c¸ch gi¶i.
? Gäi vËn tèc cò vµ míi « t« lµ V1 ; V2(km/h) th× thêi gian lµ t1 ; t2 (h). H·y tãm t¾t ®Ò bµi vµ lËp tû lÖ thøc cña bµi to¸n ?
Tõ ®ã t×m t1 = ?
Bµi to¸n 1:
Gi¶i:
Gäi vËn tèc cò cña «t« lµ V1 th× thêi gian ®i lµ t1 .
VËn tèc míi cña «t« lµ V1 th× thêi gian ®i lµ t2. Do vËn tèc vµ thêi gian cña 1 vËt chuyÓn ®éng ®Òu trªn cïng 1 qu·ng ®­êng lµ 1 ®¹i l­îng tû lÖ nghÞch nªn ta cã :
 mµ t1 = 6 ; V2 = 1,2 V1
Nªn Do ®ã 
VËy nÕu ®i víi vËn tèc míi th× «t« ®i tõ A ; B hÕt 5h
- NÕu V2 = 0,8 V1
th× hay
H§3: bµi to¸n 2
- Gäi 1 h/s ®äc ®Ò bµi
- 1 h/s tãm t¾t ®Ò bµi
- Gäi sè m¸y mçi ®éi lÇm l­ît lµ x1 ; x2 ; x3 ; x4 (m¸y) ta cã ®iÒu g× ?
- Cïng mét c«ng viÖc nh­ nhau gi÷a sè m¸y vµ sè ngµy hoµn thµnh c«ng viÖc quan hÖ víi nhau nh­ thÕ nµo ?
- H·y ¸p dông tÝnh chÊt 1 cña 2 ®¹i l­îng tû lÖ nghÞch ta cã c¸c tÝnh chÊt nµo b»ng nhau ?
? H·y biÕn ®odái c¸c tÝnh chÊt ®ã thµnh d·y tû sè b»ng nhau ?
Bµi to¸n 2:
Bèn ®éi cã 36 m¸y cady (cïng n¨ng suÊt,c«ng viÖc b»ng nhau)
§éi 1 htcv trong 4 ngµy
 2 ---- 6 ngµy
 3 ----- 10 ngµy
 4 ------ 12 ngµy
? Mçi ®éi cã bao nhiªu m¸y ?
Gi¶i :
Gäi sè m¸y mçi ®éi lÇn l­ît lµ x1 x2 ; x3 ; x4 ta cã x1 + x2 + x3 + x4 = 36 vµ sè m¸y cµy vµ sè gnµy tû lÖ nghÞch víi nhau nªn:
4x1 = 6x2 = 10x3 = 12x4
VD : 
H·y ¸p dông d·y tû sè b»ng nhau t×m x1 ; x2 ; x3 ; x4
- 1 h/s lªn b¶ng thùc hiÖn 
- 1 h/s nhËn xÐt
- G/v söa sai
Qua 2 bµi to¸n ta thÊy mèi quan hÖ gi÷a bµi to¸n tû lÖ thuËn vµ bµi to¸n tû lÖ nghÞch .
NÕu y tû lÖ nghÞch víi x th× y tû lÖ thuËn víi 
V× : 
VËy nÕu x1 ; x2 ; x3 ; x4 tû lÖ nghÞch víi 4 ; 6 ; 10 ; 12 => x1 ; x2 ; x3 ; x4 tû lÖ thuËn víi c¸c sè 
=> 
¸p dông tÝnh chÊt d·y tû sè b»ng nhau :
VËy : 
, 
VËy sè m¸y cña bèn ®éi lÇn l­ît lµ 15 ; 10 ; 6 ; 5 m¸y .
Cho h/s lµm ?
¸p dông ®Þnh nghÜa tû lÖ nghÞch vµo phÇn a ta cã x = ? ; y = ?
- Thay y vµo bµi tËp x ta cã nhËn xÐt g× ?
- Tù lµm phÇn b
 ? 
a. x vµ y tû lÖ nghÞch => 
 y vµ Z tû lÖ nghÞch => 
=> cã d¹ng x = k.Z( hÖ sè tØ lÖ )
=> x vµ y tû lÖ thuËn víi Z
b. x vµ y tû lÖ nghÞch => 
y vµ Z tû lÖ thuËn => y = bZ
=> hay x.z = 
VËy x tû lÖ nghÞch víi Z( hÖ sè tØ lÖ )
H§4: Cñng cè
- Cho h/s lµm bµi tËp 16 SGK-60
Bµi 16 SGK-60
a. Hai ®¹i l­îng x vµ y tû lÖ thuËn víi nhau v× :
1.120 = 2.60 = 4.30 = 5.24 = 8.15 = (120)
H/s lµm bµi 17 (SGK-61)
b. Hai ®¹i l­îng x vµ y kh«ng tû lÖ nghÞch v× : 5.12,5 kh¸c 6.10
Bµi 17 SGK-61)
a = 10.1,6 = 16
x
1
2
-4
6
-8
10
y
16
8
-4
-2
1,6
H§5: H­íng dÉn vÒ nhµ
- ¤n ®Þnh nghÜa, tÝnh chÊt 2 ®¹i l­îng tû lÖ thuËn, tû lÖ nghÞch vµ cñng cè bµi tËp tû lÖ nghÞch vÒ bµi to¸n tû lÖ thuËn.
- Bµi tËp 18 ®Õn 21 (SGK-61) - Bµi sè 25 ®Õn 27 (SBT-46)
- giê sau «n tËp
So¹n: 30/10/09
Gi¶ng: 3/11/09
TiÕt 28: LuyÖn tËp
A. Môc tiªu:
1. KiÕn thøc:
- Cñng cè ®Þnh nghÜa, tÝnh chÊt ®¹i l­îng TL thuËn vµ TL nghÞch
- HiÓu biÕt, më réng vèn sèng qua bt mang tÝnh thùc tÕ, n¨ng suÊt, chuyÓn ®éng
2. Kü n¨ng:
- Cã kü n¨ng sö dông thµnh th¹o tÝnh chÊt d·y tû sè b»ng nhau ®Ó vËn dông gi¶i to¸n nhanh vµ ®óng.
3. Th¸i ®é:
- TÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c trong tÝnh to¸n 
 B. ChuÈn bÞ
Gv: B¶ng phô, hép sè
Hs: B¶ng nhãm, bót
C. TiÕn tr×nh d¹y häc
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung
H§1:1. æn ®Þnh tæ chøc
 2. KiÓm tra
- HS1: lµm bµi tËp 18 (SGK-61)
- HS2: Lµm miÖng bµi 26 (SBT-46)
- HS3: Nªu c¸c t/c cña §L- TLN 
- Gäi 2 h/s nhËn xÐt
- G/v söa sai - cho ®iÓm
Bµi 26 (SBT-46)
x vµ y lµ 2 ®¹i l­îng TL nghÞch
H·y ®iÒn vµo « trèng :
x
-2
-1
1
2
3
5
y
-15
-30
30
15
10
6
 Bµi 18 (SGK-61)
Gäi thêi gian 12 ng­êi lµm cá hÕt c¸nh ®ång lµ x vµ y, v× sè ng­êi lµm tû lÖ nghÞch víi thêi gian ta cã :
 vËy 12 ng­êi lµm cá c¸nh ®ång hÕt 1h 30'
H§2: LuyÖn tËp
- Cho h/s lµm bµi 19 SGK-61
- 1 h/s ®äc bµi
? Bµi tËp cho biÕt - yªu cÇu t×m g× ?
- Hai §L tû lÖ nghÞch ë bµi tËp lµ 2 ®¹i l­îng nµo ?
- LËp tû lÖ thøc t­¬ng øng víi hai ®¹i l­îng ®ã ?
H·y t×m x = ?
- h/s lµm bµi tËp 21 SGK-61
- 1 h/s ®äc bµi tËp 21
- 1 h/s tãm t¾t ?
- Ph©n tÝch ®Ò - cho biÕt sè m¸y vµ sè ngµy lµ 2 ®¹i l­îng nh.thÕ nµo ?
- VËy x1 ; x2 ; x3 tû lÖ thuËn víi nh÷ng sè nµo ?
- 1 h/s gi¶i ë b¶ng.
- C¸c h/s kh¸c lµm ra vë nh¸p
- G/v h­íng dÉn h/s yÕu kÐm
- Gäi h/s nhËn xÐt
- G/v söa sai
L­u ý: ChuyÓn bµi to¸n tû lÖ nghÞch vÒ bµi to¸n tû lÖ thuËn ?
Bµi 19 SGK-61
Víi cïng sè tiÒn mua ®­îc :
51m v¶i lo¹i I gi¸ a ®ång/mÐt
x mÐt v¶i lo¹i II gi¸ 85%. a ®/m
Ta cã sè v¶i mua ®­îc vµ gi¸ tiÒn 1m v¶i lµ 2 ®¹i l­îng tû lÖ nghÞch do ®ã :
 hay
Víi cïng sè tiÒn cã thÓ mua ®­îc 60m v¶i lo¹i II.
Bµi sè 21 SGK-61
Ba ®éi cïng khèi l­îng CV nh­ nhau
§éi 1 hoµn thµnh CV trong 4 ngµy
§éi 2 --------- 6 ngµy
§éi 3 --------- 8 ngµy
§éi 1 cã nhiÒu h¬n ®éi 2 lµ 2 m¸y
T×m sè m¸y mçi ®éi ?
Bµi gi¶i :
- Gäi sè m¸y cña ba ®éi lÇn l­ît lµ 
x1 ; x2 ; x3 v× c¸c m¸y cã cïng n¨ng suÊt nªn sè m¸y vµ sè ngµy lµ 2 ®¹i l­îng tû lÖ nghÞch, ta cã :
4x1 = 6x2 = 8x3
Hay 
VËy : ; 
 Sè m¸y cña ba ®éi lÇn l­ît lµ 6 ; 4 ; 3 m¸y .
- Cho h/s lµm bµi 34 SBT-47
- 1 h/s lµm bµi - ®äc bµi
- Bµi tËp cho biÕt vµ yªu cÇy lµm ?
- Gäi vËn tèc V1 vµ V2 theo bµi ta cã 2 ®¹i l­îng nµo TL nghÞch ? H·y lËp tû lÖ thøc t­¬ng øng ?
- Tõ ®ã ¸p dông tÝnh chÊt d·y tû sè b»ng nhau t×m V1 ; V2 ?
- G/v chèt : Gi¶i bµi to¸n tû lÖ thuËn, tû lÖ nghÞch .
- X§ ®óng quan hÖ gi÷a 2 ®.l­îng
- LËp ®­îc d·y tû sè = nhau V tÝnh b»ng nhau .
- ¸p dông t/chÊt d·y tû sè = nhau ®Ó gi¶i. 
Bµi sè 34 SBT-47
§æi 1h 20' = 80 phót
1h 30' = 90 phót
- Gäi vËn tèc 2 xe m¸y lÇn l­ît lµ V1 ; V2 (m/ph)
Theo®iÒu kiÖn ®Ò bµi ta cã :
80V1 = 90V2 vµ V1 - V2 = 100
Hay : 
V1 = 10.90 = 900 (m/ph) = 54 km/h
V2 = 10.80 = 800 (m/ph) = 48 km/h
H§5: H­íng dÉn vÒ nhµ
1. ¤n ®¹i l­îng tû lÖ thuËn vµ tû lÖ nghÞch
2. Bµi tËp 20 ; 22 ; 23 (SGK-62) Bµi 28 ; 29 (SBT)
3. Nghiªn cøu $5 : hµm sè
_____________________________
So¹n:03/11/09
Gi¶ng: /11/09
TiÕt 29: Hµm sè
A. Môc tiªu:
1. KiÕn thøc:
- H/s biÕt ®­îc kh¸i niÖm hµm sè
- NhËn biÕt ®­îc ®¹i l­îng nµy cã ph¶i lµ hµm sè cña ®¹i l­îng kia hay kh«ng trong nh÷ng c¸ch cho cô thÓ vµ ®¬n gi¶n (b»ng b¶ng, b»ng c«ng thøc)
- T×m ®­îc gi¸ trÞ t­¬ng øng cña hµm sè khi biÕt gi¸ trÞ cña biÓu sè
2. Kü n¨ng:
- RÌn kü n¨ng tÝnh to¸n khi tÝnh gi¸ trÞ hµm sè
- NhËn biÕt hµm sè
3. Th¸i ®é:
- 
B. ChuÈn bÞ
Gv: Th­íc kÎ, B¶ng phô ghi bµi tËp
Hs: Th­íc kÎ, b¶ng nhãm
C. TiÕn tr×nh d¹y häc
T.g
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung
æn ®Þnh tæ chøc
H§1: Mét sè vÝ dô vÒ hµm sè
- Trong thùc tiÔn vµ trong to¸n häc ta th­êng gÆp c¸c ®¹i l­îng thay dodái phô thuéc vµo sù thay ®æi cña c¸c ®¹i l­îng kh¸c xÐt c¸c vÝ dô sau:
- Cho h/s ®äc VD1
- ChiÕu hoÆc ®­a b¶ng phô ghi bµi tËp lªn b¶ng, mµn h×nh.
? Trong b¶ng :
 NhiÖt ®é trong ngµy cao nhÊt khi nµo ? thÊp nhÊt khi nµo ?
- G/v chiÕu ®Ò VD2
- Gäi 1 h/s ®äc
? C«ng thøc tÝnh khèi l­îng m cña thanh kim lo¹i lµ c«ng thøc nµo ?
? C«ng thøc nµy cho ta biÕt m vµ V lµ 2 ®¹i l­îng quan hÖ íi nhau nh­ thÕ nµo ?
- H·y tÝnh c¸c gi¸ trÞ t­¬ng øng cña m khi V = 1,2 ; 3 ; 4
- NhiÖt ®é trong ngµy cao nhÊt lóc 12 giê tr­a 260 vµ thÊp nhÊt lóc 4 giê s¸ng.
- C«ng thøc m = 7,8.V
- m vµ V lµ hai ®¹i l­îng tû lÖ thuËn v× c«ng thøc cã d¹ng : y = k.x víi k = 7,8
V(cm3)
1
2
3
4
M (g)
7,8
15,6
23,4
31,2
XÐt vÝ dô 3: §­a ND lªn
- 1 h/s ®äc
? Thêi gian t(h) cña vËt ®ã tÝnh ntn?
? C«ng thøc cho ta biÕt vËn tèc vµ thêi gian lµ 2 ®¹i l­îng nh­ thÕ nµo?
? H·y lËp b¶ng c¸c gi¸ trÞ t­¬ng øng cña t khi biÕt V = 5 ; 10 ; 25 ; 50
- Nh×n vµo b¶ng VD1, em cã nhËn xÐt g× ?
- Víi mçi gi¸ trÞ cña thêi ®iÓm t, ta x¸c ®Þnh ®­îc mÊy gt nhiÖt ®é t t­¬ng øng ?
H·y lÊy VD ?
- T­¬ng tù ë VD2 em cã nh.xÐt g× ?
Ta nãi nhiÖt ®é T lµ hµm sè cña thêi ®iÓm t, khèi l­îng m lµ 1 hµm sè cña thÓ tÝch V.
- ë VD3 thêi gian t lµ hµm sè cña ®¹i l­îng nµo ?
- VËy hµm sè lµ g× => PhÇn 2
Víi qu·ng ®­êng kh«ng ®æi th× vËn tèc vµ thêi gian lµ 2 ®¹i l­îng tû lÖ nghÞch v× c«ng thøc cã d¹ng 
V=(km/h)
5
10
25
50
T(h)
10
5
2
1
- NhiÖt ®é T phô thuéc vµo sù thay ®æi cña thêi ®iÓm T
- Víi mçi gi¸ trÞ cña thêi ®iÓm t, ta chØ x¸c ®Þnh ®­îc 1 gi¸ trÞ t­¬ng øng cña nhiÖt ®é T.
VD: t = 0 (h) à T = 200C
- Khèi l­îng m cña thanh ®ång phô thuéc vµo thÓ tÝch V cña nã. Víi mçi gi¸ trÞ cña V ta chØ x¸c ®Þnh ®­îc 1 gi¸ trÞ t­¬ng øng cña m .
- Thêi gian t lµ hµm sè cña vËn tèc V
H§2: Kh¸i niÖm hµm sè
? Qua c¸c VD, h·y cho biÕt ®¹i l­îng y ®­îc gäi lµ hµm sè cña ®¹i l­îng thay ®æi x khi nµo ?
- Gäi 2h/s ®äc l¹i kh.niÖm hµm sè ?
- L­u ý ®Ó y lµ hµm sè cña x cÇn ®¶m b¶o 3 ®iÒu kiÖn :
- x vµ y ®Òu nhËn c¸c gi¸ trÞ sè
- §¹i l­îng y thuéc vµo ®¹i l­îng x
- Víi mçi gt cña x cã 1 vµ chØ 1 gi¸ trÞ t­¬ng øng cña y.
-G/v giíi thiÖu phÇn chó ý (SGK-63)
- Cho h/s lµm bµi 24 (SGK-63)
H·y ®èi chiÕu 3 ®iÒu kiÖn ? §©y lµ tr­êng hîp hµm sè cho b»ng b¶ng
- H·y cho VD ? hµm sè cho bëi c«ng thøc .
XÐt y = 3x 
TÝnh f(1) ; f(5)  f(10) = ?
- NÕu ®¹i l­îng y phô thuéc vµo ®¹i l­îng thay ®æi x sao cho mçi gi¸ trÞ cña x ta lu«n X§ ®­îc chØ 1 gi¸ trÞ t­¬ng øng cña y th× y ®­îc gäi lµ hµm sè cña x.
- §¹i l­îng y lµ 1 hµm sè cña x v× ®¶m b¶o 3 ®iÒu kiÖn.
y = f(x) = 3x ; y = g(x) 
-> f(1) = 31 = 3 ; f(-5) = 3.(-5) = -15
f(10) = 3.10 = 30
H§3: LuyÖn tËp
Cho h/ ... .........................................................
.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
__________________________
So¹n:
Gi¶ng:
TiÕt 40 : Tr¶ bµi kiÓm tra häc kú
A. Môc tiªu:
1. KiÕn thøc:
- Ch÷a bµi kiÓm tra häc kú I phÇn ®¹i sè
- NhËn xÐt ­u ®iÓm, tån t¹i vµ sai sãt khi lµm bµi kiÓm tra
- Cñng cè kiÕn thøc c¬ b¶n phÇn ®¹i sè
2. Kü n¨ng:
- RÌn kü n¨ng tr×nh bµy bµi, tÝnh to¸n ¸p dông tÝnh chÊt quy t¾c phÐp to¸n 
- BiÕt tËn dông thêi gian khi lµm bµi
3. Th¸i ®é:
- Nghiªm tóc trong häc tËp, kiÓm tra
B. Néi dung bµi gi¶ng
1. Ch÷a bµi kiÓm tra häc kú phÇn ®¹i sè (35')
- Gäi 2 h/s lµm c©u 2
- Gäi 3 h/s nhËn xÐt - Söa sai (®¸p ¸n)
- 1 h/s lµm c©u 3 (t­¬ng tù c©u 2)
- 1 h/s lµm c©u 4 -----
- 1 h/s lµm c©u 6 ------
(NÕu kh«ng h/s nµo lµm ®óng G/v h­íng dÉn gîi ý)
2. NhËn xÐt bµi kiÓm tra