Giáo án môn học Đại số 7 - Trường THCS Lê Trì - Tiết 27: Một số bài toán về đại lượng tỉ lệ nghịch

 Bài 4: Một số bài toán về đại lượng tỉ lệ nghịch
Mục tiêu:
Kiến thức:
Củng cố, khắc sâu kiến thức về định nghĩa và tính chất về hai đại lượng tỉ lệ nghịch.
Kĩ năng: HS biết cách làm các bài toán cơ bản về đại lượng tỉ lệ nghịch.
Thái độ:
Có tư duy và nghiêm túc trong quá trình học tập.
Cẩn thận trong quá trình tính toán.
Chuẩn bị của GV và HS:
GV: Giáo án, SGK, thước thẳng.
HS: Xem trước bài “Các bài toán về đại lượng tỉ lệ nghịch”.
Tiến trình bài dạy:
Kiểm tra bài cũ (8’):
Nêu định nghĩa và tính chất của hai đại lượng tỉ lệ nghịch?
Nếu y tỉ lệ nghịch với x theo hệ số tỉ lệ k, vậy x tỉ lệ nghịch với y theo hệ số tỉ lệ nào?
Sửa bài tập 13 SGK trang 58.
Dạy nội dung bài mới:
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung chính
1. Bài toán 1 (15’) :
- Gọi 1HS đọc đề.
- Gọi và lần lượt là vận tốc cũ và vận tốc mới của ôtô; thời gian tương ứng của ôtô đi từ A đến B lần lượt là và .
- Theo đề bài, ta có được điều gì?
- Vận tốc và thời gian của một vật chuyển động đều là hai đại lượng như thế nào?
- Vậy theo tính chất của hai đại lượng tỉ lệ nghịch, ta có điều gì?
- Ta tính được tỉ số và , vậy tính như thế nào?
- Gọi 1HS lên bảng trình bày.
- Gọi HS khác nhận xét và hoàn chỉnh bài làm cho HS.
- Đọc đề.
- Ghi bài vào tập.
- 
- Hai đại lượng tỉ lệ nghịch.
- 
; . Khi đó 
- Lên bảng làm bài.
- Nhận xét và ghi bài làm đúng vào tập.
- Gọi và lần lượt là vận tốc cũ và vận tốc mới của ôtô; thời gian tương ứng của ôtô đi từ A đến B lần lượt là và .
- Khi đó ta có: 
- Vì Vận tốc và thời gian của một vật chuyển động đều là hai đại lượng tỉ lệ nghịch nên .
- Mà ; nên 
Nếu đi với vận tốc mới thì ôtô đi từ A đến B hết 5h
2. Bài toán 2 (15’):
- Gọi 1HS tóm tắt đề bài.
- Gọi số máy lần lượt của mỗi đội là , ta được điều gì?
- Theo đề bài, số máy cày và số ngày hoàn thành công việc có quan hệ với nhau như thế nào?
- Áp dụng tính chất 1 của hai đại lượng tỉ lệ nghịch, ta có các tích nào bằng nhau?
- Hãy biến đổi các tích này thành dãy các tỉ số bằng nhau.
- Áp dụng tính chất dãy tỉ số bằng nhau hãy tìm .
- Gọi 1HS lên bảng trình bày.
- Gọi HS khác nhận xét và sửa bài cho HS.
- Yêu cầu HS làm ? SGK.
- x và y tỉ lệ nghịch, ta được điều gì? y và z tỉ lệ nghịch ta được điều gì?
- Thay vào , ta được điều gì? Kết luận gì về mối quan hệ giữa x và z?
- Gọi 2HS lên bảng làm bài.
- Gọi HS khác nhận xét và sửa bài.
- Tóm tắt đề.
- 
- Số máy cày và số ngày hoàn thành tỉ lệ nghịch với nhau.
- 
- 
- Lên bảng trình bày.
- Nhận xét và ghi bài làm đúng vào tập.
- Đọc ? SGK trang 60.
-, 
-. x tỉ lệ thuận với z theo hệ số tỉ lệ .
- Lên bảng làm bài.
- Nhận xét và ghi bài.
- Gọi số máy lần lượt của mỗi đội là , khi đó ta có: .
- Vì Số máy cày tỉ lệ nghịch với số ngày hoàn thành công vệc nên ta có:
Hay 
Áp dụng tính chất dãy tỉ số bằng nhau ta có: 
Vậy 
? SGK trang 60
a) Theo đề ta có:
 và 
Vậy x tỉ lệ thuận với z theo hệ số tỉ lệ .
b) Tương tự, ta có x tỉ lệ nghịch với z theo hệ số tỉ lệ .
Củng cố - luyện tập (4’):
Hai đại lượng x và y tỉ lệ nghịch được liên hệ bởi công thức nào?
Cách áp dụng tính chất dãy tỉ số bằng nhau vào bài tập.
Hướng dẫn học tập ở nhà (3’): 
- Làm BT từ 16 đến 23 SGK trang 60, 61.
- BT 18: Số người và thời gian làm việc là hai đại lượng gì? Hãy áp dụng tính chất của hai đại lượng tỉ lệ nghịch để giải.
- BT 19 giải tương tự như bài 18. Bài 21 giải tương tự như bài toán 2.
 *) Rút kinh nghiệm tiết dạy: