Giáo án môn học Ngữ văn 7 - Tiết 33: Chữa lỗi về quan hệ từ

Ngày soạn: tháng năm 2010
Ngày dạy: tháng năm 2010
Tuần 9
 Tiết : 33 Chữa lỗi về quan hệ từ
I. Mục tiêu bài học: 
* Kiến thức cần đạt: Giúp học sinh: Thấy rõ các lỗi thường gặp về quan hệ từ.
*Kĩ năng cần rèn: Rèn kĩ năng chữa lỗi quan hệ từ.
*.Giáo dục tư tưởng: Thông qua luyện tập nâng cao khả năng sử dụng quan hệ từ.
II.Trọng tâm của bài:Mục I
III.Chuẩn bị
*Giáo viên:Giáo án, bảng phụ ví dụ sgk, ví dụ mẫu, tài liệu tham khảo
*Học sinh: Học bài cũ và xem trước bài mới
IV. Tiến trình bài dạy:
A/Kiểm tra bài cũ (4’)
Thế nào là quan hệ từ ? Có phải trường hợp nào cũng bắt buộc dùng quan hệ từ ko ? Cho ví dụ ?
Yêu cầu: trả lời dựa vào ghi nhớ- sgk 
(97, 98). Lấy VD ngoài SGK
B/Bài mới (36’)
1.Vào bài (1’) Khi nói viết, đặc biệt là khi viết, chúng ta vẫn phạm nhiều lỗi về sử dụng quan hệ từ. Lỗi về quan hệ từ rất đa dạng, các lỗi về quan hệ từ làm cho câu văn sai không rõ ý, rối rắm, khó hiểu. Bài hôm nay sẽ giúp chúng ta nhận biết những lỗi sai đó.
2.Nội dung bài dạy (35’)
Tg
20’
Hoạt động của Thầy và trò
Hoạt động 1:
Gv treo bảng phụ
Hs đọc hai ví dụ trong sgk, trả lời câu hỏi 
? Hai câu trên thiếu quan hệ từ ở chỗ nào? Sửa lại cho đúng?
Hs nhận diện, sửa lỗi.
Hs đọc hai ví dụ.
? Các quan hệ từ “ và ”, “ để ” trong ví dụ có diễn đạt đúng quan hệ ý nghĩa giữa các bộ phận câu ko? 
? Nên thay bằng quan hệ từ nào cho phù hợp?
- Hs trả lời, chữa lại.
- Gv nhận xét, chốt lại:
- Hs đọc hai ví dụ trong sgk.
? Phân tích CN,VN trong ví dụ trên?
? Vì sao các câu đó lại thiếu chủ ngữ?
Vì:+ Câu 1: thừa quan hệ từ “qua”
 + Câu 2: thừa quan hệ từ “về” 
? Em hãy chữa lại câu văn cho đúng?
Hs đọc hai ví dụ trong sgk.
? Những chỗ in đậm sai ở đâu? Hãy chữa lại cho đúng?
+ ở ví dụ 1: giữa hai vế câu ko có sự liên kết.
 + ở ví dụ 2: quan hệ từ “ với ” ở vế câu thứ hai chưa có tác dụng liên kết ->phải thêm“ tâm sự ” trước “ với ” 
? Qua những ví dụ vừa tìm hiểu, em hãy cho biết, trong khi sử dụng quan hệ từ ta cần tránh những lỗi sai nào? Muốn không sai phải làm gì?
- Hs trả lời.
- Gv nhận xét, bổ sung, chốt ý.
Nội dung kiến thức
I. Các lỗi thường gặp về quan hệ từ.
1. Thiếu quan hệ từ.
+ Ví dụ: (sgk 106)
+ Sửa lỗi: 
a, Điền qht “mà” (để).
b, Điền qht “với” (đối với).
 “đối với” (với).
2. Dùng quan hệ từ không thích hợp về nghĩa.
+ Ví dụ: (sgk 106)
+ Nhận xét:
 a, 2 bộ phận diễn đạt 2 sv có hàm ý tương phản.
 b, Qht được dùng với mục đích giải thích lí do.
+ Sửa lỗi:
 a, Thay từ “ nhưng”.
 b, Thay từ “ vì”.
3. Thừa quan hệ từ.
+ Ví dụ: (sgk)
+ Nhận xét:
Từ “Qua”, “Về” đã biến CN thành TN, thiếu CN.
+ Sửa lỗi: Bỏ từ “ Qua”, “Về”
4. Dùng quan hệ từ mà không có tác dụng liên kết.
+ Ví dụ: (sgk 107)
+ Sửa lỗi:
- .... Không những giỏi về môn toán mà còn giỏi về môn văn ...
- Nó thích tâm sự với mẹ (mà) không thích tâm sự với chị.
 * Ghi nhớ:
+ Các lỗi thường mắc:
- Thiếu, thừa quan hệ từ.
- Dùng quan hệ từ không đúng nghĩa, không có tác dụng.
+ Để tránh, cần: Đọc kỹ, suy nghĩ khi viết, phải nắm được ý nghĩa của các quan hệ từ.
C.Luyện tập(18’)
- Hs đọc 2 câu văn.
- Hai câu văn trên đã rõ nghĩa chưa? Vì sao? (chưa rõ -vì dùng thiếu quan hệ từ )
- Thêm quan hệ từ thích hợp (có thể thêm hoặc bớt 1 vài từ khác) để hoàn chỉnh các câu trên?
- Hs đọc 3 câu văn. Chú ý các quan hệ từ in đậm.
- Em có nhận xét gì về việc dùng các quan hệ từ (in đậm) trong các câu văn trên? (dùng quan hệ từ không thích hợp về nghĩa)
- Thay các quan hệ từ dùng sai trong các câu trên bằng những quan hệ từ thích hợp?
- Hs đọc 3 câu văn.
- Em có nhận xét gì về 3 câu văn trên? (dùng thừa quan hệ từ)
- Chữa lại các câu văn sao cho hoàn chỉnh?
II- Luyện tập:
1- Bài 1 (107 ):
- Nó chăm chú nghe kể chuyện đầu đến cuối. ->Nó... nghe kể chuyện từ đầu...
- Con xin báo một tin vui cha mẹ mừng.
-> Con xin báo... để cha mẹ mừng.
2- Bài 2 (107 ):
- Ngày nay, chúng ta cũng có quan niệm với (như) cha ông ta ngày xưa, lấy đạo đức...
- Tuy (Dù) nước sơn có đẹp đến mấy mà chất...
- Không nên chỉ đánh giá con người bằng (về) hình thức bên ngoài mà nên đánh giá con người bằng (về) những hành động, cử chỉ...
3- Bài 3 (108 ):
- Bản thân em còn nhiều thiếu sót, em hứa sẽ tích cực sửa chữa.
- Câu tục ngữ “Lá lành đùm lá rách” cho em hiểu đạo lí làm người...
- Bài thơ này đã nói lên tình cảm của BH...
D.Củng cố(1’) 
- Khi nói viết nếu phải sd quan hệ từ thì chúng ta cần phải tránh những lỗi nào ?
E.Hướng dẫn về nhà(1’)
- Học thuộc ghi nhớ, làm bài 4, 5.
- Đọc bài: Từ đồng nghĩa.