Giáo án môn học Ngữ văn 7 - Tuần 10 - Nguyễn Mộng Thanh

Ngày soạn: 22/10/2010 Ngày dạy: 26/10/2010
 Tuần 10. 
Tiết 37. PHẦN VĂN BẢN.
CẢM NGHĨ TRONG ĐÊM THANH TĨNH
 Lí Bạch
I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
1. Kiến thức:
- Tình quê hương được thể hiện một cách chân thành, sâu sắc của Lí Bạch.
- Nghệ thuật đối với vai trò của câu kết trong bài thơ.
- Hình ảnh ánh trăng- vầng trăng tác động tới tâm tình nhà thơ.
2. Kỹ năng:
- Đọc- hiểu bài thơ cổ thể qua bản dịch tiếng Việt.
- Nhận ra nghệ thuật đối trong bài thơ.
- Bước đầu so sánh bản dịch thơ và bản phiên âm chữ Hán, phân tích tác phẩm.
3. Thái độ:
- Tình yêu thiên nhiên, quê hương đất nước.
 II/PHƯƠNG PHÁP: phân tích ,giảng bình
III/CHUẨN BỊ: -Gv:giáo án ,SGK,
 -HS:soạn bài theo yêu cầu của Gv
 IV/ TIẾN TRÌNH LÊN LỚP: 
1. OÅn ñònh lớp;
2. Kieåm tra bài cũ:
3. Baøi môùi : 
TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG
NỘI DUNG GHI BẢNG
Hoaït ñoäng 1 : Tìm hieåu chung.
? Nhaéc laïi moät vaøi neùt veà Lí Baïch vaø noäi dung , phong caùch vieát trong thô oâng ? Theo em , Lí Baïch saùng taùc baøi thô trong hoaøn caûnh naøo ? 
à - Soáng tha phöông , trong côn li loaïn , nhìn traêng nhôù queâ .
- Tìm hieåu veà theå thô nguõ ngoân töù tuyeät.
- Phaàn phieân aâm vaø baûn dòch thô ñeàu laø nguõ ngoân töù tuyeät , song ôû baûn dòch thô , caâu ñaàu khoâng gieo vaàn 
- G giôùi thieäu : baøi naøy tuy laø nguõ ngoân nhöng khoâng phaûi laø Ñöôøng luaät maø laø coå theå ( xuaát hieän tröôùc ñôøi Ñöôøng , khoâng bò nhöõng quy taéc chaët cheõ veà nieâm , luaät vaø ñoái raøng buoäc ) .
* Hoaït ñoäng 2 : Tìm hieåu vaên baûn .
- Gv ñoïc baûn phieân aâm vaø baûn dòch thô: chaäm, buoàn, tình caûm. à HS ñoïc laïi .
- Trong 4 baøi thô tuyeät cuù ôû cuïm thô Ñöôøng , ñaây laø baøi ñôn giaûn , deã hieåu nhaát .Caû baøi chæ söû duïng 19 chöõ ñeàu raát quen thuoäc nhöng khoâng thoâ keäch , noâng caïn 
? So saùnh 2 baøi thô XNTNL vaø CNTÑTT , em haõy nhaän xeùt noäi dung mieâu taû , khoâng gian , thôøi gian vaø caûm xuùc trong 2 baøi coù gì khaùc nhau ?
- XNTNL : taû caûnh thieân nhieân huøng vó , thôøi gian ban ngaøy ; aùnh naéng maët trôøi chieáu roïi; theå hieän thaùi ñoä ngôïi ca caûnh ñeïp queâ höông ñaát nöôùc .
- CNTÑTT : böùc tranh thieân nhieân thanh tónh ; thôøi gian ban ñeâm ; aùnh traêng baøng baïc ; theå hieän caûm xuùc nhôù queâ trong ñeâm traêng thanh tónh .
? Coù ngöôøi cho raèng trong baøi TDT , hai caâu ñaàu laø thuaàn tuyù taû caûnh , hai caâu cuoái laø thuaàn tuyù taû tình . Em coù taùn thaønh yù kieáân ñoù khoâng ? Vì sao ? 
- Khoâng. Vì 2 caâu ñaàu taû aùnh traêng saùng nhöng coøn taû ngöôøi ngôõ aùnh traêng nhö söông phuû maët ñaát. Hai caâu sau taû taâm tö nhôù queâ nhöng coøn taû caû baàu trôøi, vaàng traêng saùng treân baàu trôøi. ÔÛ ñaây chuû theå vaãn laø con ngöôøi .
? Noäi dung chính trong baøi thô laø gì ? à nieàm caûm xaùc nhôù queâ cuûa taùc giaû trong ñeâm thanh tònh.
? Caûnh ñeâm thanh tònh ñöôïc gôïi taû baèng hình aûnh tieâu bieåu naøo? à aùnh traêng.
? Traêng xuaát hieän ôû nhöõng lôøi thô naøo? 
? Chöõ “saøng” gôïi cho em bieát nhaø thô ngaém traêng trong hoaøn caûnh naøo ? à Lí Baïch trong moät ñeâm traêng cöïc saùng ôû choán tha höông ñaõ traèn troïc khoâng nguû ñöôïc ; cuõng coù theå chôït tænh giaác trong ñeâm , khoâng nguû laïi ñöôïc àMoät cuoäc ngaém traêng baát ngôø .
? Töø nhöõng caâu thô treân, haõy cho bieát aùnh traêng ñöôïc xuaát hieän nhö theá naøo qua caùi nhìn cuûa taùc giaû? à Traêng saùng quaù , maøu traéng cuûa aùnh traêng khieán taùc giaû ngôõ laø söông ñaõ bao phuû khaép nôùi treân maët ñaát . Hình aûnh mieâu taû ñoù theå hieän moät khoaûnh khaéc suy nghó cuûa con ngöôøi .
è Nhö vaäy,trong 2 caâu ñaàu,ta ñaõ thaáy söï hoaït ñoäng nhieàu maët cuûa chuû theå tröõ tình : aùnh traêng duø ñeïp ñeõ bao trùm cảnh vật vaãn chæ laø ñoái töôïng nhaän xeùt,caûm nghó cuûa chuû theå Trong 2 caâu ñaàu ôû nguyeân taùc chæ coù 1 ñoäng töø “nghi” nhöng trong baûn dòch thô ñaõ theâm 2 ñoäng töø nöõa laø“roïi,phuû”.Do ñoù yù vò tröõ tình cuûa baøi thô trôû neân môø nhaït vaø khieán nhieàu ngöôøi nhaàm töôûng 2 caâu ñaàu laø chuû yeáu hoaëc thuaàn tuyù laø taû caûnh .
? Khi nhìn ngaém vaø mieâu taû traêng saùng ñeïp mô maøng nhö theá,taùc giaû ñaõ theå hieän tình caûm naøo vôùi thieân nhieân? ( yeâu quyù, thaân thieän, gaàn guõi)
? Tröôùc ñoù nhaø thô thaáy aùnh traêng nhö söông, luùc naøy thaáy moät vaàng traêng saùng . Vôùi Lí Baïch ñaây laø aùnh traêng hieän taïi, hay coøn laø aùnh traêng ngaøy xöa ôû queâ nhaø?
? Vaäy thì traêng gôïi noãi loøng naøo cuûa Lí Baïch? ( noãi loøng nhôù queâ)
? Cöû chæ cuùi ñaàu trong lôøi thô cuùi ñaàu nhôù coá höông mang yù nghóa hình aûnh hay taâm traïng? 
G: Cöû chæ cuùi ñaàu vöøa dieãn taû ñöôïc noãi nhôù queâ höông tha thieát, saâu naëng vöøa theå hieän noãi tuûi hoå cuûa ngöôøi con phaûi xa queâ höông. Bôûi oâng laø moät ngöôøi naëng tình vôùi queâ, cho neân oâng coù moät taâm traïng nhö vaäy cuõng laø ñieàu deã hieåu.Vì vaäy môùi coù caûnh nhôù queâ, khoâng nguû ñöôïc
? Tìm moái quan heä giöõa caâu thô thöù 3 vôùi 2 caâu treân vaø caâu keát ?
- Haønh ñoäng “ngaång ñaàu” xuaát hieän nhö moät ñoäng taùc taát yeáu ñeå kieåm nghieäm ñieàu maø caâu thô thöù 2 ñaët ra : vuøng saùng tröôùc maët laø söông hay traêng ?
- AÙnh maét Lí Baïch chuyeån töø trong ra ngoaøi , töø maët ñaát leân baàu trôøi .
- Töø choã chæ thaáy aùnh traêng ñaàu giöôøng ñeán choã thaáy caû vaàng traêng .
- Vaø khi thaáy vaàng traêng cuõng ñôn coâi laïnh leõo nhö mình laäp töùc laïi cuùi ñaàu khoâng phaûi ñeå nhìn moät laàn nöõa söông treân maët ñaát maø ñeå suy ngaãm veà queâ höông . “Ngaång ñaàu” , “cuùi ñaàu”, chæ trong khoaûnh khaéc ñaõ ñoäng moái tình queâ à Tình caûm aáy thöôøng tröïc , saâu naëng bieát bao . 
? Töø ñoù, em haõy ruùt ra keát luaän veà moái quan heä giöõa caûnh vaø tình trong baøi thô ?
Tình vöøa laø nhaân , vöøa laø quaû : nhôù queâ , thao thöùc khoâng nguû , nhìn traêng . Nhìn traêng , laïi caøng nhôù queâ .
* Tích hợp TTHCM : tình yêu thiên nhiên, quê hương, đất nước trong các tác phẩm thơ của Bác
? Tuy khoâng phaûi laø moät baøi thô Ñöôøng luaät , nhöng ñeå dieãn taû ñöôïc noãi loøng cuûa mình TDT cuõng söû duïng pheùp ñoái . Em haõy chæ ra töø ngöõ ñoái nhau ( Em haõy so saùnh töø loaïi cuûa caùc chöõ töông öùng ôû 2 caâu cuoái ñeå hieåu theá naøo laø pheùp ñoái ? ) 
 - Cöû ñaàu > < tö coá höông . 
 + Töø loaïi cuûa caùc chöõ töông öùng ôû 2 veá gioáng nhau .
? Cho bieát taùc duïng cuûa pheùp ñoái trong vieäc bieåu hieän tình caûm queâ höông cuûa taùc giaû ?
- “Voïng minh nguyeät , tö coá höông” thaät ra chæ laø söï dieãn ñaït cuï theå hôn thaønh ngöõ “voïng nguyeät hoaøi höông” . Saùng taïo cuûa nhaø thô laø ñöa theâm vaøo 2 cuïm töø ñoái nhau “cöû ñaàu” vaø “ñeâ ñaàu” ñeå hình dung caùi caùch “voïng minh nguyeät” vaø “tö coá höông” aáy . Ngaång ñaàu laø höôùng ra ngoaïi caûnh . Cuùi ñaàu laø hoaït ñoäng höôùng noäi , tróu naëng taâm tö à laáp laùnh caùi aùnh saùng cuûa hoaït ñoäng tö duy .
* Hoaït ñoäng 3: Toång keát .
? Chöùng minh vai troø lNhaän xeùt veà boá cuïc baøi thô ? Caûm xuùc cuûa taùc giaû ? à Ñoïc ghi nhôù / 124 .
 ieân keát yù thô cuûa caùc ñoäng töø trong baøi thô . Gôïi yù :
+ Baøi thô duøng maáy ñoäng töø ? – 5 
+ Tìm chuû ngöõ cuûa 5 ñoäng töø treân ? - Taát caû ñeàu bò löôïc boû .
+ Vaäy chuû ngöõ cuûa 5 ñoäng töø ñoù laø gì ? – Chæ coù 1 chuû ngöõ duy nhaát : töø xöng hoâ cuûa chuû theå tröõ tình . Ñieàu ñoù taïo neân tính thoáng nhaát , lieàn maïch cuûa caûm xuùc trong baøi thô .
à Ñaây laø hieän töôïng töông ñoái phoå bieán trong thô . Vieäc löôïc boû CN , ñaëc bieät ñaïi töø xöng hoâ ngoâi thöù nhaát soá ít laøm cho söùc höôûng cuûa thô taêng leân raát nhieàu. ÔÛ baøi CNTÑTT ta coù theå hieåu chuû theå tröõ tình laø Lí Baïch cuõng coù theå laø baát cöù ai .
Thaûo luaän nhoùm: qua hai vaên baûn ñaõ hoïc Caûm nghó trong ñeâm thanh tónh vaø Xa ngaém thaùc nuùi Lö, em hieåu gì veà taâm hoàn vaø taøi naêng nhaø thô Lí Baïch?
Nhaän xeùt veà boá cuïc baøi thô ? Caûm xuùc cuûa taùc giaû ? à Ñoïc ghi nhôù / 124 .
 * Hoaït ñoäng 4: Luyeän taäp .Baøi taäp ? 125 .
Coù theå nhaän xeùt nhö sau :
- Hai caâu thô dòch ñaõ neâu ñöôïc töông ñoái ñuû yù , tình caûm cuûa baøi thô .
- Song cuõng coù moät soá ñieåm khaùc :
+ LB khoâng duøng pheùp so saùnh . Söông chæ xuaát hieän trong caûm nghó cuûa nhaø thô .
+ Baøi thô aån chuû ngöõ , khoâng noùi roõ laø LB .
+ Naêm ñoäng töø chæ coøn 3 .
I.Tìmhieåu chung (Xem chuù thích × trang 123 )
1.Taùc giaû , taùc phaåm .
 Hoaøn caûnh saùng taùc:soáng tha phöông trong côn li loaïn .
2.Thể thơ:
 Theå thô nguõ ngoân coå theå .
II. Tìm hieåu vaên baûn :
1. Caûnh ñeâm thanh tónh:
AÙnh traêng ñeïp và saùng quá laø ñoái töôïng caûm xuùc chuû theå tröõ tình trong moät ñeâm traèn troïc khoâng nguû ñöôïc .
2.Caûm nghó cuûa taùc giaû trong ñeâm thanh tónh 
-Thaáy traêng laïi lay ñoäng moái tình queâ
- Pheùp ñoái caáu truùc chaët cheõ taïo neân tính thoáng nhaát lieàn maïch cuûa caûm xuùc 
à Nieàm vui traêng saùng laø baát taän Noãi nhôù queâ höông tha thieát saâu naëng laø khoân cuøng,voâ taän .
III.Toång keát
(Ghi nhôù/124)
IV.Luyeäntaäp
Caâu hoûi / 125
4. Cuûng coá: Nêu đặc điểm nghệ thuật và nội dung chung của bài thơ 
5. Dặn dò:
 * Hoïc baøi : hoïc thuoäc loøng baûn phieân aâm vaø dòch thô ; naém noäi dung baøi thô.
 * Chuaån bò : Soaïn “ Hoài höông ngaãu thö” . Traû lôøi caùc caâu hoûi / 127 .
 + Ñoïc kó phaàn phieân aâm vaø phaàn dich thô .
 + Tìm hieåu veà taùc giaû vaø taùc phaåm?
 + Tình yeâu queâ höông coù gì ñoäc ñaùo?
 + Neâu noäi dung vaø ngheä thuaät cuûa baøi thô?
RÚT KINH NGHIÊM:
.
Ngày soạn: 25/10/2010 Ngày dạy: 28/10/2010
Tuần 10:
Tiết 38 PHẦN VĂN BẢN
NGẪU NHIÊN VIẾT NHÂN BUỔI VỀ QUÊ
(Hồi hương ngẫu thư- HẠ TRI CHƯƠNG)
I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
1. Kiến thức:
- Sơ giản về tác giả Hạ Tri Chương.
- Nghệ thuật đối và vai trò của câu kết trong bài thơ.
- Nét độc đáo về tứ của bài thơ.
- Tình cảm quê hương là tình cảm sâu nặng, bền chặt suốt cả cuộc đời.
2. Kĩ năng:
- Đọc- hiểu bài thơ tuyệt cú qua bản dịch tiếng Việt.
- Nhận ra nghệ thuật đối trong thơ Đường.
- Bước đầu tập so sánh bản dịch thơ và bản phiên âm chữ Hán, phân tích tác phẩm.
3. Thái độ:
- Giáo dục học sinh lòng yêu quê hương, đất nước.
II/PHƯƠNG PHÁP: phaân tích , bình giaûng
III/CHUẨN BỊ: -Gv;Giaùo aùn, SGK , .
 -HS:soạn bài theo yêu cầu của Gv
IV/TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
1. OÅn ñònh lớp:
2. Kiểm tra bài cũ: Ñoïc thuoäc loøng baûn dòch thô vaø phieân aâm baøi “Tónh daï töù” . Neâu noäi dung vaø ngheä thuaät chính cuûa baøi thô .
3. Baøi môùi :Trong “Caûm nghó trong ñeâm thanh tónh” , tình caûm queâ höông theå hieän qua noãi saàu xa xöù . Vôùi Haï Tri Chöông  ... y ñoåi.
Nhi ñoàng töông kieán, baát töông thöùc à Buoàn khi thaáy mình coù khoaûng caùch vôùi ngöôøi daân queâ mình.
Tieáu vaán: khaùch toøng haø xöù lai? Khoaûng caùch aáy ñaõ quaù lôùn, mình nhö ngöôøi xa laï vôùi chính queâ mình. 
=>Söï ñau ñôùn toät cuøng, nhöng caøng yeâu quí queâ höông mình hôn.=> Giaùo duïc
Cho H ñoïc phaàn ghi nhôù .
* Hoạt động 4:Luyeän taäp : Baøi taäp / 128 .
So saùnh 2 baûn dòch thô cuûa Phaïm Só Vó vaø Traàn Troïng
I.Tìm hieåu chung taùc giaû , taùc phaåm .
Xem chuù thích × trang 127 .
II. Tìm hieåu vaên baûn :
1.Hai caâu ñaàu.
 - Thieáu tieåu ly gia >< laõo ñaïi hoài.
 ( tuoåi treû xa nhaø) ( giaø trôû laïi)
 Höông aâm voâ caûi >< maán mao toài
(Gioïng queâ khoâng ñoåi toùc mai rôi ruïng)
 à Ñoái yù.
- Thieáu >< hoài ; 
 (danh töø) ( ñoäng töø)
 Höông aâm >< maán mao
 ( danh töø )
à Ñoái lôøi ( töø loaïi)
 Voâ caûi >< toài
 ( vò ngöõ )
 à Ñoái cuù phaùp
Caùc veá ñoái coù taùc duïng tao neân söï ñoái laäp, kòch tính, haáp daãn, boäc loä ñöôïc taâm traïng yeâu queâ höông da dieát, choàng chaát theo thôøi gian cuûa taùc giaû.
2.Hai caâu cuoái
- Töông kieán >< baát töông thöùc
 à Tình huoáng nghòch caûnh, kòch tính.
 à Taâm traïng ngôõ ngaøng, buoàn tuûi.
-Ngöôøi hoûi: vui veû, hoàn nhieân
 Ngöôøi nghe: xoùt xa, buoàn tuûi.
àKòch tính taùc giaû leân ñeán ñænh ñieåm
àSöï ñau ñôùn taâm hoàn.
III.Toång keát
1.Ngheä thuaät: Thoâng qua haøng loaït caùc hình aûnh, tình tieát ñoái laäp vöøa chaân thaät, hoùm hænh vöøa ngaäm nguøi moät caùch kín ñaùo.
2.Noäi dung: Theå hieän söï giaèng xeù noäi taâm, boäc loä taâm traïng buoàn tuûi, xoùt xa cuûa moät ngöôøi raát möïc yeâu quy,ù thöông nhôù khi trôû veà queâ nhaø.
Ghi nhôù : Hoïc sgk / 128 .
IV. Luyeän taäp : 
baøi taäp /128
 4. Cuûng coá: Nêu nét độc đáo về sự biểu hiện tình cảm quê hương trong bài thơ?
 5. Dặn dò:
 * Hoïc baøi : Hoïc thuoäc baûn phieân aâm vaø dòch thô do Traàn Troïng San dòch . Naém ñöôïc noäi dung vaø ngheä thuaät saéc cuûa cuûa baøi thô ( pheùp ñoái , gioïng ñieäu ). 
* Chuaån bò baøi : Töø traùi nghóa . 
 + Khaùi nieäm ( xem laïi kieán thöùc ôû tieåu hoïc ) 
 + Caùch söû duïng töø traùi nghóa.
 + Xem tröôùc caùc baøi taäp.
RÚT KINH NGHIỆM:
..
Ngày soạn: 25/10/2010 Ngày dạy: 29/10/2010
Tuần 10:
Tiết 39. PHẦN TIẾNG VIỆT
TỪ TRÁI NGHĨA
I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
1.Kiến thức:
- Khái niệm từ trái nghĩa
- Tác dụng của việc sử dụng từ trái nghĩa trong văn bản.
2. Kĩ năng:
- Nhận biết từ trái nghĩa trong văn bản
- Sử dụng từ trái nghĩa phù hợp với ngữ cảnh.
3. Thái độ:
- Sử dụng các từ đồng nghĩa đúng nghĩa, phù hợp với thực tiễn giao tiếp của bản thân.
- Giao tiếp: trình bay suy nghĩ, ý tưởng, thảo luận và chia sẽ những ý kiến cá nhân về cách sử dụng từ đồng nghĩa
 II/PHƯƠNG PHÁP: qui nạp ,thực hành
 III/CHUẨN BỊ: -Gv: giáo án,SGK,
 -HS:soạn bài theo yêu cầu của Gv
 IV/TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
1. OÅn ñònh lớp:
2. Kieåm tra bài cũ:
- Theá naøo laø töø ñoàng nghóa. Cho ví duï.
- Coù maáy loaïi töø ñoàng nghóa? Trình baøy veà caùc loaïi töø ñoù.Cho ví duï.
- Khi söû duïng töø ñoàng nghóa caàn löu yù ñieàu gì? Cho ví duï.
TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG
NỘI DUNG GHI BẢNG
* Hoaït ñoäng 1 : Tìm hieåu theá naøo laø töø traùi nghóa .
? Nhaéc laïi khaùi nieäm theá naøo laø töø traùi nghóa ?
? Vaän duïng kieán thöùc cuõ , haõy tìm caùc caëp töø traùi nghóa trong baûn dòch thô baøi “Caûm nghó trong ñeâm thanh tinh” vaø “Ngaãu nhieân vieát nhaân buoåi môùi veà queâ”. Cô sôû chung cho moãi caëp töø traùi nghóa treân laø gì?
 -G gôïi daãn ñeå H thaáy roõ söï traùi ngöôïc veà nghóa laø döïa treân moät cô sôû , moät tieâu chí nhaát ñònh .
+ ngaång – cuùi.à traùi nghóa veà hoaït ñoäng cuûa ñaàu theo höôùng leân xuoáng .
+ treû – giaø à traùi nghóa veà tuoåi taùc ;
 ñi – trôû laïi à traùi nghóa veà söï töï di chuyeån rôøi khoûi hay quay laïi nôi xuaát phaùt .
G : Söû duïng baûng phuï:
 Tuoåi giaø ><
Giaø 
 Rau già><
 Cau già><
? Haõy tìm caùc töø traùi nghóa vôùi caùc töø gaïch chaân treân.Em coù nhaän xeùt gì veà caùc töø traùi nghóa naøy?
? Töø nhöõng ví duï treân. Ta coù theå ruùt ra keát luaän gì veà töø traùi nghóa ? à Moät töø nhieàu nghóa coù theå thuoäc nhieàu caëp töø traùi nghóa khaùc nhau .
è Ñoïc ghi nhôù 1 / 128.
- Baøi taäp 1 + 2
* Hoaït ñoäng 2 : Tìm hieåu vieäc söû duïng töø traùi nghóa
? Nhaéc laïi taùc duïng cuûa vieäc söû duïng caùc töø traùi nghóa trong 2 baøi thô ñaõ hoïc .CNTÑTT vaø NNVNBMVQ .
? Tìm 1 số thành ngữ có sử dụng từ trái nghĩa? Nêu tác dụng của nó?
(Chaân cöùng ñaù meàm ,ba chìm bảy nổi,èTạo ấn tượng mạnh,sinh động )
-G ñöa theâm ví duï cho H taäp phaân tích taùc duïng .
Thieáu taát caû , ta raát giaøu duõng khí .
Soáng , chaúng cuùi ñaàu ; cheát , vaãn ung dung .
Giaëc muoán ta noâ leä , ta laïi hoaù anh huøng ,
Söùc nhaân nghóa maïnh hôn cöôøng baïo . 
è Ñoïc ghi nhôù 2 / 128 .
*G hướng dẫn làm bài tâp 3/129
* Hoaït ñoäng 3 : Luyeän taäp .
I . Theá naøo laø töø traùi nghóa .
*Ví duï.
VD1:ngaång >< cuùi
 treû >< giaø
à Töø traùi nghóa.
VD2: 
 Tuổi già ><Tuổi trẻ
Giaø 
 Raugiaø><Rau non
 Cau giaø >< Cau non
à Caùc caëp töø traùi nghóa
*Ghi nhôù. SGK/ 128
*Baøi taäp :Bài tập1+ 2.
-Baøi 1/129 :Tìm töø traùi nghóa 
laønh–raùch;giaøu–ngheøo;ngaén-daøi ñeâm – ngaøy ;saùng – toái .
-Baøi 2 /129 :caù töôi–caù öôn; hoa töôi–hoa heùo;aên yeáu–aên khoeû; hoïc löïc yeáu–hoïc löïc khaù;chöõ xaáu–chöõ ñeïp ; ñaát xaáu – ñaát toát .
II. Söû duïng töø traùi nghóa
Ví dụ:2 bản dịch thơ trên (CNTĐTT và NNVNBMVQ) sử dụng các cặp từ trái nghĩa tạo ra các cặp tiểu đối (ngẩng ><trở lại,) thể hiện sự tương phản ,gây ấn tượng mạnh.
* Hoïc ghi nhôù / 128.
* Baøi 3 /129 : 
+ Chaân cöùng ñaù meàm 
 + Coù ñi coù ôû 
+ Gaàn nhaø xa ngoõ 
+ Maét nhaém maét môû 
+ Chaïy saép chaïy ngöõa 
+Voâ thöôûng voâ phaït 
+ Beân troïng beân khinh
 + Buoåi ñöïc buoåi caùi 
+ Böôùc thaáp böôùc cao
 + Chaân öôùt chaân raùo
III. Luyeän taäp :
 Baøi 4/129 Vieát ñoaïn vaên ngaén veà tình caûm queâ höông coù söû duïng 2 caëp töø traùi nghóa
4. Cuûng coá:
- Theá naøo laø töø traùi nghóa?
- Caùch söû duïng töø traùi nghóa ?
5. Dặn dò:
* Hoïc baøi : Naém vöõng khaùi nieäm + Chuù yù caùch söû duïng töø traùi nghóa 
 + Laøm baøi taäp 4 
 * Soaïn baøi : “ Luyeän noùi vaên bieåu caûm veà söï vaät , con ngöôøi 
 + Chuaån bò ñeà 1 , ñeà 2.
 + Laäp daøn baøi
RÚT KINH NGHIỆM:
..
Ngày soạn: 25/10/2010 Ngày dạy: 31/10/2010
Tuần 10
Tiết 40. PHẦN TẬP LÀM VĂN
LUYỆN NÓI: VĂN BIỂU CẢM VỀ SỰ VẬT, CON NGƯỜI
I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
 1. Kiến thức:
- Các cách biểu cảm trực tiếp và gián tiếp trong việc trình bày văn nói biểu cảm.
- Những yêu cầu khi trình bày văn nói biểu cảm.
2. Kỹ năng:
- Tìm ý, lập dàn ý bài văn biểu cảm về sự vật và con người.
- Biết cách bộc lộ tình cảm về sự vật và con người trước tập thể.
- Diễn đạt mạch lạc, rõ ràng những tình cảm của bản thân về sự vật và con người bằng ngôn ngữ nói.
3. Thái độ:
- Rèn kỹ năng tự tin, phong cách nói trước tập thể
II/PHƯƠNG PHÁP: qui nạp ,thực hành
III/ CHUẨN BỊ: -Gv: Giaùo aùn, SGK , 
 -HS:soạn bài theo yêu của Gv
IV/TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
1. OÅn ñònh lớp:
2. Kieåm tra bài cũ: Coù maáy daïng laäp yù trong vaên bieåu caûm ? Cho ví duï minh hoaï .
 -Kieåm tra vieäc chuaån bò cho tieát luyeän noùi cuûa hoïc sinh
3. Baøi môùi
TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG
NỘI DUNG GHI BẢNG
* Hoaït ñoäng 1 Ghi ñeà :
? Cho H nhaéc laïi moät soá yeâu caàu khi laøm vaên bieåu caûm : 
- Phaûi chuù yù tôùi söï vaät vaø con ngöôøi moät caùch ñaày ñuû .
- Phaûi coù söï vaät , con ngöôøi laøm neàn cho nhöõng tình caûm , caûm xuùc , suy nghó .
- Phaûi chuù yù yeáu toá töï söï vaø mieâu taû .
- Caàn vaän duïng nhöõng yeáu toá hoài töôûng , töôûng töôïng , lieân töôûng ñeå bieåu caûm .
- Kieåm tra söï chuaån bò cuûa HS
* Hoaït ñoäng 2 : Luyeän noùi .
- H chia toå , nhoùm , trình baøy theo ñeà baøi ñaõ chuaån bò . ( 20 phuùt ) 
G cho moãi toå , nhoùm ñeàu ñöôïc trình baøy .
- Caùc baïn nhaän xeùt , boå sung , söûa chöõa .
* Hoaït ñoäng 3 : G nhaän xeùt , cuûng coá daøn baøi vaên bieåu caûm .
Ñeà 1 :Caûm nghó veà thaày coâ giaùo , nhöõng “ngöôøi laùi ñoø” ñöa theá heä treû “caäp beán” töông lai .
I.Laäp daøn baøi.
I. Môû baøi :Giôùi thieäu veà thaày , coâ giaùo maø em yeâu meán.(Thaày coâ naøo?Daïy ôùp maáy?ÔÛ tröôøng naøo ?
II. Thaân baøi :Em coù nhöõng kæ nieäm , tình caûm gì ñoái vôùi thaày , coâ ?
- Hình aûnh thaày , coâ giöõa ñaøn em nhoû .
- Gioïng noùi aám aùp , trìu meán , thaân thöông khi thaày coâ giaûng baøi .
- Luùc thaày coâ doõi theo lôùp ( trong giôø hoïc , trong tieát sinh hoaït chuû nhieäm , luùc chaám baøi )
- Hình aûnh thaày coâ vui möøng khi hoïc sinh tieán boä trong hoïc taäp , ñaït thaønh tích toát .
- Hình aûnh thaày coâ thaát voïng khi coù hoïc sinh vi phaïm noäi quy hoïc taäp , haïnh kieåm 
- Luùc thaày coâ an uûi , chia seû vôùi hoïc sinh nhöõng luùc gaëp chuyeän ñau buoàn 
è Hình aûnh thaày coâ ñeå laïi trong em nhieàu tình caûm toát ñeïp maø khoâng bao giôø em queân .
 III. Keát baøi : Tình caûm chung veà thaày coâ . Ñoù chính laø nhöõng “ngöôøi laùi ñoø” ñöa theá heä treû “caäp beán” töông lai 
II.Luyeän noùi.
4.Cuûng coá:Ñaùnh giaù vaø toång keát tieát hoïc.Ruùt kinh nghieäm cho H veà:noäi dung,caùch keå,taùc phong tröôùc taäp theå 
 5. Dặn dò: 
 * Thöôøng xuyeân luyeän noùi nhöõng baøi vaên bieåu caûm, theå hieän tình caûm mình moät caùch chaân thaät.
 * Soaïn baøi : “Baøi ca nhaø tranh bò gioù thu phaù naùt – Ñoã Phuû .
 + Tìm hieåu taùc giaû , taùc phaåm? Boá cuïc baøi thô .
 + Nhöõng noãi khoå naøo cuûa nhaø thô ñöôïc ñeà caäp trong baøi thô?
 + Caùc phöông thöùc bieåu ñaït
 + Tình caûm cao quyù cuûa nhaø thô . Ñoïc baøi thô giuùp ta hieåu gì veà xaõ hoäi luùc baây giôø?
 RÚT KINH NGHIỆM:
........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................