Giáo án môn học Ngữ văn 7 - Tuần 28

 Tuaàn :28	Ngaøy soaïn:	Ngaøy daïy:
 Tieát :101
OÂN TAÄP VAÊN NGHÒ LUAÄN
I. Muïc tieâu :
- Nắm chắc khái niệm và phương pháp làm bài văn nghị luận qua các VB nghị luận đã học 
- Tạo lập được một VB nghị luận dài khoảng 500 từ theo các thao tác lập luận đã học ( chứng minh, giải thích) 
II kiến thức chuẩn:
1/ Kiến thức : 
Hệ thống các VB nghị luận đã học, nội dung cơ bản, đặc trưng thể loại, hiểu được giá trị tư tưởng và nghệ thuật của từng VB.
Một số kiến thức liên quan đến đọc hiểu Vb như nhị luận văn học, nghị luận XH 
Sự khác nhau căn bản giữa kiểu VB nghị luận và kiểu VB tự sự, trữ tình .
2/. Kĩ năng:
Khái quát, hệ thống hóa, so sánh, đối chiếu và nhận xét về tác phẩm nghị luận văn học và nghị luận XH.
Nhận diện và phân tích được luận điểm, phương pháp lập luận trong các VB đã học .
Trình bày , lập luận có lí, có tình
III. Höôùng daãn thöïc hieän	
Hoaït ñoäng GV
Hoaït ñoäng HS
Noäi dung hoaït động
HÑ 1: Khôûi ñoäng :
* OÅn ñònh :
 Kieåm dieän, traät töï.
* Kieåm tra : 
Kieåm tra vieäc chuaån bò cuûa HS 
* Giôùi thieäu baøi: 
** Töø HKII, chuùng tabaét ñaàu tìm hieåu veà cuïm vaên baûn nghò luaän. Haõy nhaéc laïi nhan ñeà caùc vaên baûn nghò luaän ñöôïc hoïc? (4 vaên baûn). Ñoù laø 4 vaên baûn thuoäc kieåu chöùng minh vaø giaûi thích, laø nhöõng daïng töông ñoái ñôn giaûn trong vaên nghò luaän. Caû 2 baøi tuïc ngöõ cuõng ñöôïc ñaët vaøo cuïm baøi nghò luaän ñaëc bieät. Baøi oân taäp vaên nghò luaän hoâm nay seõ giuùp caùc em cuûng coá ghi nhôù ñöôïc noäi dung vaøñaëc ñieåm ngheä thuaät noåi baät cuûa töøng vaên baûn nghò luaän ñaõ hoïc; ñoàng thôøi hình thaønh vaø cuûng coá nhöõng hieåûu bieát cô baûn ban ñaàu veà ñaëc tröng cuûa vaên baûn nghò luaän.
* Lôùp tröôûng baùo caùo.
* Toå tröôûng baùo caùo tình hình soaïn baøi.
-Nghe vaø ghi töïa baøi vaøo taäp
HÑ 2 :OÂn taäp 
1/ Heä thoáng hoaù caùc vaên baûn nghò luaän ñaõ hoïc:
* Cho HS trình baøy baûng heä thoáng ñaõ chuaån bò cuûa toå mình.
* Söûa chöõa, ñaùnh giaù vaø treo baûng heä thoáng ñaõ chuaån bò.
* Töøng toå trình baøy baûng heä thoáng cho caùc baïn nhaän xeùt, boå sung.
* Töï ñieàu chænh.
1/ Heä thoáng hoaù caùc vaên baûn nghò luaän ñaõ hoïc:
BAÛNG HEÄ THOÁNG CAÙC VAÊN BAÛN NGHÒ LUAÄN ÑAÕ HOÏC
STT
TEÂN BAØI
TAÙC GIAÛ
ÑEÀ TAØI NGHÒ LUAÄN
LUAÄN ÑIEÅM CHÍNH
PHÖÔNG PHAÙP NGHÒ LUAÄN
1
Tinh thaàn yeâu nöôùc cuûa nhaân daân ta
Hoà Chí Minh
Tinh thaàn yeâu nöôùc cuûa daân toäc Vieät Nam
Daân ta coù 1 loøng noàng naøn yeâu nöôùc. Ñoù laø truyeàn thoáng quyù baùu cuûa nhaân daân ta.
Chöùng minh
2
Söï giaøu ñeïp cuûa Tieáng Vieät
Ñaëng Thai Mai
Söï giaøu ñeïp cuûa Tieáng Vieät
Tieáng Vieät coù nhöõng ñaëc saéc cuûa moät thöù tieáng ñeïp, moät thöù tieáng hay.
Chöùng minh (keát hôïp giaûi thích)
3
Ñöùc tính giaûn dò cuûa Baùc Hoà
Phaïm Vaên Ñoàng
Ñöùc tính giaûn dò cuûa Baùc Hoà
Baùc giaûn dò trong moïi phöông dieän: Böõa côm (aên), caùi nha ø(ôû), loái soáng, lôøi noùi vaø baøi vieát. Söï giaûn dò aáy ñi lieàn vôùi söï phong phuù, roäng lôùn veà ñôøi soáng tinh thaàn ôû Baùc.
Chöùng minh (keát hôïp vôùi giaûi thích, bình luaän)
4
YÙ nghóa vaên chöông
Hoaøi Thanh
Vaên chöông vaø yù nghóa cuûa noù ñoái vôùi con ngöôøi.
Nguoàn goác cuûa vaên chöông laø ôû tình thöông ngöôøi, thöông muoân loaøi, muoân vaät. Vaên chöông hình dung vaø saùng taïo ra söï soáng, nuoâi döôõng vaø laøm giaøu cho tình caûm cuûa con ngöôøi
Chöùng minh (keát hôïp giaûi thích vaø bình luaän)
(?) Toùm taét ñaëc ñieåm ngheä thuaät cuûa caùc vaên baûn nghò luaän ñaõ hoïc?
* Nhaéc laïi vaø treo baûng heä thoáng 2
* Caù nhaân trình baøy phaàn chuaån bò cuûa mình.
* Nhaän xeùt, boå sung.
* Töï ñieàu chænh, söûa chöõa.
NHÖÕNG ÑAËC SAÉC NGHEÄ THUAÄT NGHÒ LUAÄN
TEÂN BAØI
ÑAËC SAÉC NGHEÄ THUAÄT
Tinh thaàn yeâu nöôùc cuûa nhaân daân ta
Boá cuïc chaët cheõ, daãn chöùng choïn loïc, toaøn dieän, saép xeáp hôïp lí, hình aûnh so saùnh ñaëc saéc.
Söï giaøu ñeïp cuûa Tieáng Vieät
Boá cuïc maïch laïc, keát hôïp giaûi thích vaø chöùng minh; luaän cöù xaùc ñaùng, toaøn dieän, chaët cheõ.
Ñöùc tính giaûn dò cuûa Baùc Hoà
Daãn chöùng cuï theå xaùc thöïc, toaøn dieän. Keát hôïp chöùng minh vôùi giaûi thích vaø bình luaän, lôøi vaên giaûn dò maø giaøu caûm xuùc.
YÙ nghóa vaên chöông
Trình baøy nhöõng vaán ñeà phöùc taïp moät caùch ngaén goïn, giaûn dò, saùng suûa, keát hôïp vôùi caûm xuùc, vaên giaøu hình aûnh.
* Cho HS thaûo luaän vaø trình baøy phaàn chuaån bò caâu hoûi 3a. Minh hoaï baèng caùc VD cuï theå trong caùc vaên baûn ñaõ hoïc.
* Nhaän xeùt, boå sung, ñieàu chænh laïi baûng heä thoáng SGK thaønh baûng döôùi ñaây (treo baûng phuï).
Ø
* Thaûo luaän, trình baøy.
* Nhaän xeùt, boå sung.
* Töï söûa sai, ghi nhaän.
2/ So saùnh ñoái chieáu vôùi caùc yeáu toá giöõa vaên töï söï, vaên tröõ tình vaø vaên nghò luaän: 
THEÅ LOAÏI
YEÁU TOÁ CHUÛ YEÁU
TEÂN BAØI- VÍ DUÏ
Truyeän
 Coát truyeän, nhaân vaät, nhaân vaät keå chuyeän.
Buoåi hoïc cuoái cuøng
Kí
 Nhaân vaät, nhaân vaät töï keå.
Deá Meøn phieâu löu kí,
Thô töï söï
Nhaân vaät, nhaân vaät töï keå, coát truyeän, vaàn, nhòp.
Löôïm, Ñeâm nay Baùc khoâng nguû, Mao oác vò thu phong 
Thô tröõ tình
Vaàn, nhòp, (taâm traïng, caûm xuùc, hình aûnh, )
Nam quoác sôn haø, Nguyeân tieâu
Tuyø buùt
Thöôøng laø taùc giaû töï bieåu loä yù nghó, caûm xuùc.
Saøi Goøn toâi yeâu.
Nghò luaän
Luaän ñieåm, luaän cöù.
YÙ nghóa vaên chöông
(?) Döïa vaøo söï tìm hieåu treân, em haõy phaân bieät söï khaùc nhau caên baûn giöõa vaên nghò luaän vaø caùc theå loaïi töï söï, tröõ tình?
* Choát laïi:
+ Töï söï: (Truyeän, kí) Chuû yeáu duøng phöông thöùc mieâu taû vaø keå nhaèm taùi hieän söï vaät, hieän töôïng,con ngöôøi, caâu chuyeän.
+ Tröõ tình: (thô tröõ tình, tuyø buùt) Chuû yeáu duøng phöông thöùc bieåu 
* Caù nhaân
caûm ñeå bieåu hieän tình caûm, caûm xuùc qua hình aûnh, vaàn, nhòp.
+ Nghò luaän: Chuû yeáu duøng phöông thöùc laäp luaän baèng lí leõ, daãn chöùng ñeå trình baøy yù kieán, tö töôûng nhaèm thuyeát phuïc ngöôøi ñoïc, ngöôøi nghe.
(?) Caùc caâu tuïc ngöõ trong baøi 18,19 coù theå coi laø loaïi vaên baûn nghò luaän ñaëc bieät khoâng? Vì sao?
* Ñöa baøi taäp traéc nghieäm (baûng phuï)
 (?) Haõy choïn caâu traû lôøi maø em cho laø chính xaùc?
1) Moät baøi thô tröõ tình:
Khoâng coù coát truyeän vaø nhaân vaät.
Khoâng coù coát truyeän nhöng coù theå coù nhaân vaät.
Chæ bieåu hieän tröïc tieáp tình caûm, caûm xuùc cuûa taùc giaû.
Coù theå bieåu hieän giaùn tieáp tình caûm, caûm xuùc qua hình aûnh, thieân nhieân, con ngöôøi hoaëc söï vieäc.
2) Trong vaên baûn nghò luaän:
Khoâng coù coát truyeän vaø nhaân vaät.
Khoâng coù yeáu toá mieâu taû, töï söï.
Coù theå coù bieåu hieän tình caûm, caûm xuùc.
Khoâng theå hieän tình caûm, caûm xuùc.
3) Tuïc ngöõ coù theå coi laø:
Vaên baûn nghò luaän.
Khoâng phaûi laø vaên baûn nghò luaän.
Moät loaïi vaên baûn nghò luaän ñaëc bieät ngaén goïn.
* Nhaán maïnh laïi roõ raøng, maïch laïc noäi dung ghi nhôù T67.
(?) Nghò luaän laø gì?
(?) Taàm quan troïng cuûa nghò luaän trong giao tieáp, trong ñôøi soáng con ngöôøi?
(?) Muïc ñích nghò luaän?
(?) Phaân bieät vaên baûn nghò luaän vôùi vaên baûn töï söï vaø tröõ tình? 
* Caù nhaân:
 Caùc baøi tuïc ngöõ cuõng ñöôïc coi laøvaên baûn nghò luaän ñaëc bieät vì noù ñaõ khaùi quaùt ñöôïc moät chaân lí ñöôïc ñuùc keát bôûi kinh nghieäm bao ñôøi cuûa nhaân daân. Coù nhöõng caâu coøn gôïi môû caùc luaän ñieåm ngaén goïn nhaát, saâu saéc nhaát.
* Caù nhaân traû lôøi nhanh:
® b.
® c.
® c.
* Nghe vaø töï ghi.
- Hình thöùc hoaït ñoäng phoå bieán trong ñôøi soáng vaø giao tieáp cuûa con ngöôøi.
- Thuyeát phuïc nhaän thöùc cuûa ngöôøi ñoïc.
3/Luyeän taäp: 
 Ý nghĩa Vb
 Ghi nhôù: SGK T67.
Nghị luận là một hình thức hoạt động ngôn nữ phổ biến trong đời sống và giao tiếp của con người để nêu ý kiến đánh giá, nhận xét, bàn luận về các hiện tượng sự vật, vấn đề xã hội, tác phẩm nghệ thuật
-Văn nghị luận phân biệt với các loại tự sự, trữ tình chủ yếu ở chỗ nghị luận dùng lí lẽ, dẫn chứng và bằng cách lập luận nhằm thuyết phục nhận thức của người đoc. Bài văn nghị luận nào cũng có đối tượng (hay đề tài) Nghị luận, các luận điểm, luận cứ và lập luận. Các phương pháp lập luận chính thường gặp là chứng minh và giải thích.
(?) Caùc kieåu vaên baûn nghò luaän trong nhaø tröôøng laø gì? 
- Chöùng minh, giaûi thích.
HÑ3:Daën doø :
* Laäp hoaøn chænh 3 baûng heä thoáng thoáng vaøo taäp.
* Hoïc thuoäc ghi nhôù.
* Soaïn baøi Tieáng Vieät: Duøng cuïm C-V môû roäng caâu
+ Thöïc hieän theo yeâu caàu caùc caâu hoûi tìm hieåu T 68.
+ Ñoïc caùc ghi nhôù.
+ Nghieân cöùu tröôùc caùc Baøi taäp: a, b, c, d trang 69.
* Nghe vaø töï ghi nhaän.
Tuaàn : 28	Ngaøy soaïn:	Ngaøy daïy:
 Tieát : 102.
DUØNG CUÏM CHUÛ – VÒ ÑEÅ MÔÛ ROÄNG CAÂU .
I. Muïc tieâu :
- Hiểu thế nào là dùng cụm chủ vị để mở rộng câu. 
- Nhận biết các cụm CV làm thành phần câu trong VB 
II kiến thức chuẩn:
1/ Kiến thức : 
Mục đích của việc dùng cụm C-V để mở rộng câu
Các rường hợp dùng cụm C_V để mở rộng câu
2/. Kĩ năng:
Nhận biết các cụm C-V làm thành phần câu.
Nhận biết các cụm C-V làm thành phần của cụm từ .
III. Höôùng daãn thöïc hieän	
Hoaït ñoäng GV
Hoaït ñoäng HS
Noäi dung hoaït ñoäng
HÑ1: Khôûi ñoäng: 
* OÅn ñònh : 
 Kieåm dieän, traät töï.
* Kieåm tra : 
(?) Trình baøy caùch chuyeån ñoåi caâu chuû ñoäng thaønh caâu bò ñoäng ?
(?) Chuyeån ñoåi caâu chuû ñoäng döôùi ñaây thaønh hai caâu bò ñoäng theo hai kieåu khaùc nhau ?
“Chaøng kò só buoäc con ngöïa baïch beân goác ñaøo”
* Giôùi thieäu baøi: 
** Ngöõ phaùp Tieáng Vieät raát uyeån chuyeån. Caâu cuù bieán ñoåi linh hoaït. Ñoâi khi ta caàn ruùt goïn caâu nhöng coù luùc ta phaûi môû roäng caâu môùi phuø hôïp hoaøn caûnh giao tieáp. Moät trong nhöõng caùch môû roäng caâu laø duøng cuïm C-V laøm thaønh phaàn caâu. Hoâm nay, chuùng ta, cuøng tìm hieåu caùch duøng cuïm C-V ñeå môû roäng caâu vaø caùc tröôøng hôïp duøng cuïm C-V ñeå môû roäng caâu.
* Lôùp tröôûng baùo caùo.
-HS traû baøi.
* Nghe vaø ghi töïa baøi.
HÑ2 : Hình thaønh kieán thöùc :
* Cho HS ñoïc muïc 1 SGK.
* Ghi baûng VD:
 Vaên chöông gaây cho ta nhöõng tình caûm ta khoâng coù, luyeän cho ta
* Ñoïc.
1/ Theá naøo laø duøng cuïm C-V ñeå môû roäng caâu:
nhöõng tình caûm ta saün coù.
(?) Tìm cuïm danh töø trong caâu?
(?) Phaân tích caáu taïo cuûa nhöõng cuïm danh töø treân vaø caáu taïo cuûa phuï ngöõ trong moãi cuïm danh töø?
* Khaúng ñònh: Ta khoâng coù, Ta saün coù laø nhöõng cuïm C-V môû roäng caâu.
(?) Em hieåu theá naøo laø cuïm C-V môû roäng caâu?
* Treo baûng phuï: Baøi taäp nhanh.
(?) Xaùc ñònh cuïm C-V laøm ñònh ngöõ trong caâu sau ñaây:
1) Caên phoøng to ... ng nhöõng ngöôøi chuyeân moân ñöôïc. ® ÑN
b.Khuoân maët ñaày ñaën ® V
c.Caùc coâ gaùi Voøng  ® ÑN
 Hieän ra töøng laù coám® BN
d.Moät baøn tay ñaäp vaøo vai 
 ® C
 Haén giaät mình. ® BN
HÑ 4 :Củng cố- Daën doø :
a/ củng cố:
Yêu cầu HS đọc lại ghi nhớ
b/ Hướng dẫn tự học
* Hoïc baøi theo 2 ghi nhôù, cho VD.
* Laøm hoaøn chænh baøi taäp vaøo vôû.
* Töï ñoïc vaø söûa caùc baøi kieåm tra: Vaên, Tieáng Vieät, Baøi vieát soá 5 theo lôøi pheâ cuûa giaùo vieân.
Đọc
* Nghe vaø töï ghi nhaän, laøm theo yeâu caàu.
 Tuaàn : 28	Ngaøy soaïn:	Ngaøy daïy:
 Tieát : 103.
TRAÛ BAØI TAÄP LAØM VAÊN SOÁ 5, 
KIEÅM TRA TIEÁNG VIEÄT, KIEÅM TRA VAÊN .
I. Muïc tieâu :
	Giuùp HS :
Qua vieäc nhaän xeùt, traû vaø chöõa 3 baûi kieåm tra vieát giuùp HS cuûng coá nhaän thöùc vaø kó naêng toång hôïp Ngöõ vaên 7 ñaõ hoïc 5 tuaàn ñaàu HK2.
Ñaùnh giaù chaát löôïng baøi laøm cuûa mình, trình ñoä chöùng minh cuûa baûn thaân, ruùt kinh nghieäm ñeå laøm toát hôn ôû laàn sau.
Phaân tích loãi sai trong baøi laøm cuûa baûn thaân, töï söûa treân lôùp vaø ôû nhaø.
II Chuaån bò:
* Thaày: Chaám vaø traû baøi tröôùc cho HS, laáy ñieåm vaøo soå caù nhaân, ghi nhaän loãi vaøo soå chaám traû baøi.
* Troø: Töï ñoïc kó vaø töï söûa theo lôøi pheâ vaø höôùng daãn cuûa GV .
III. Hướng dẫn thực hiện
Hoaït ñoäng GV
Hoaït ñoäng HS
Noäi dung hoaït ñoäng
HÑ1: Khôûi ñoäng: 
* OÅn ñònh :
 Kieåm dieän, traät töï.
* Kieåm tra : (khoâng kieåm tra )
* Giôùi thieäu baøi: 
Qua 3 baøi baøi kieåm tra chuùng ta coù dòp nhìn laïi nhöõng khuyeát ñieåm vaø öu ñieåm cuûa mình ñeå töø ñoù chuùng ta ruùt kinh nghieäm nhöõng khuyeát ñieåm vaø phaùt huy nhöõng öu ñieåm. Ñoù laø muïc ñích cuûa tieát traû baøi hoâm nay.
* Lôùp tröôûng baùo caùo.
* Nghe vaø ghi töïa baøi.
HÑ 2 : Nhaän xeùt baøi laøm cuûa hoïc sinh 
* Cho HS laàn löôït nhaän xeùt öu khuyeát ñieåm veà caùc maët noäi dung, hình thöùc baøi laøm so vôùi ñaùp aùn.
* Ñaùnh giaù chung.
* Töøng caù nhaân laàn löôït nhaän xeùt veà:
Baøi Tieát Vieät.
Baøi kieåm tra vaên.
TLV: Tìm hieåu ñeà vaø xaùc ñònh noäi dung cuûa baøi vieát, laäp boá cuïc (ñaùp aùn).
* YÙ kieán boå sung, ñoùng goùp cuûa HS caû lôùp.
HÑ 3: Ñoïc bình, đánh giaù: 
* Choïn moãi moân 1 vaøi baøi, ñoaïn khaù nhaát.
* Giao cho HS ñoïc baøi, ñoaïn (TLV) cuûa mình.
* Cho HS bình ngaén goïn, GV bình.
* HS ñoïc.
* Bình ngaén goïn.
HÑ 4: Chöõa loãi sai :
* Moãi baøi chöõa 2 loãi ñieån hình, phoå bieán: Noäi dung, hình thöùc dieãn ñaït, trình baøy (döïa vaøo soå chaám traû baøi cuï theå cuûa töøng lôùp)
* Cho HS xaây döïng nhanh daøn yù baøi vieát theo 3 phaàn, GV ñieàu chænh (soå chaám traû baøi).
* Cho HS töï nhaän xeùt, töï ñaùnh giaù baøi vieát cuûa mình.
(?) Vaán ñeà ñaõ ñöôïc giaûi quyeát- chöùng minh töông ñoái ñuùng höôùng, troïn veïn, thuyeát phuïc chöa?
(?) Coù luaän ñieåm naøo laïc ñeà, xa ñeà, khoâng chính xaùc khoâng?
(?) Caùc daãn chöùng ñöa ra coù ñaûm baûo caùc tieâu chuaån chính xaùc, tieâu bieåu, ñöôïc phaân tích, coù toaøn dieän khoâng?
(?) Caùc lí leõ coù chaët cheõ vaø ñuû söùc thuyeát phuïc khoâng? Coù lí leõ naøo göôïng eùp maùy moùc khoâng?
(?) Coù ruùt ra baøi hoïc saâu saéc cho baûn thaân khoâng?
(?) Boá cuïc coù caân ñoái hôïp lí khoâng? Caùc phaàn MB-TB- KB coù raønh maïch, hôïp lí khoâng?
(?) Giöõa caùc ñoaïn coù lieân keát baèng pheùp lieân keát khoâng?
(?) Coù söû duïng töø ngöõ khoâng phuø hôïp, khoâng chính xaùc vaø saùo roãng, coâng thöùc khoâng?
(?) Coù bao nhieâu caâu caûm, caâu hoûi beân caïnh nhöõng caâu keå, caâu traàn thuaät, caâu khaúng ñònh, phuû ñònh, chuû ñoäng, bò ñoäng?
(?) Coù bao nhieâu loãi veà caâu? Caùc loaïi loãi gì? Lí do maéc loãi? 
(?) Ngoaøi ra, coøn nhöõng loãi naøo khaùc? Töï nhaän xeùt veà chöõ vieát trong baøi laøm?
* Caù nhaân tieáp tuïc chöõa vaø trao ñoåi baøi cho nhau ñeå boå sung.
* Caù nhaân
* Töøng caù nhaân laàn löôït nhaän xeùt, ñaùnh giaù: Öu khuyeát ñieåm veà: NOÄI DUNG
Veà: NGHEÄ THUAÄT- HÌNH THÖÙC TRÌNH BAØY.
+ Vieát theo thoùi quen, khoâng kòp ñoïc laïi, khoâng kòp söõa.
+ Chöõ vieát, chính taû, vieát hoa lung tung, maát neùt, vieát taét 
* Toång hôïp caùc nhaän xeùt leû teû cuûa HS. Neâu nhaän xeùt chung (chaám traû baøi ghi nhaän).
* Bieåu döông öu ñieåm duø nhoû.
* Chæ roõ khuyeát ñieåm caàn söûa.
* Choïn ñoïc 2 baøi thaønh coâng nhaát, bình ngaén goïn.
* Nghe.
* Nhaän xeùt. 
HÑ 5 :Củng cố- Daën doø 
* Ñoäng vieân, khích leä HS yeáu, keùm coá gaéng phaán ñaáu
* Tieáp tuïc chöõa loãi cho ñeán khi hoaøn chænh, vieát laïi nhöõng ñoaïn chöa ñaït.
Soaïn: THC laäp luaän giaûi thích.
* Nghe vaø töï ghi nhaän.
Tuaàn : 28	Ngaøy soaïn:	Ngaøy daïy:
 Tieát : 104. TÌM HIEÅU CHUNG VEÀ PHEÙP 
LAÄP LUAÄN GIAÛI THÍCH.
I/ Mục Tiêu
- Hiểu mục đích,tính chất và các yếu tố của phép lập luận giải thích . 
II kiến thức chuẩn:
1/ Kiến thức : 
Đặc điểm của một bài văn nghị luận giải thích và yêu cầu cơ bản của phép lập luận giải thích .
2/. Kĩ năng:
Nhận diện và phân tích một V nghị luận giải thích để hiểu đặc điểm của kiểu VB này
Biết so sánh phân biệt lập luận giải thích với lập luận chứng minh.
III. Höôùng daãn thöïc hieän	
Hoaït ñoäng GV
Hoaït ñoäng HS
Noäi dung hoaït ñoäng
HÑ1: Khôûi ñoäng: 
* OÅn ñònh : 
 Kieåm dieän, traät töï.
* Kieåm tra : 
Kieåm tra vieäc soaïn baøi cuûahoïc sinh .
* Giôùi thieäu baøi: 
** Trong ñôøi soáng cuûa con ngöôøi, nhu caàu giaûi thích raát to lôùn. Gaëp moät hieän töôïng môùi laï, con ngöôøi chöa hieåu thì nhu caàu giaûi thích naûy sinh. Chaúng haïn, töø nhöõng vaán ñeà xa xoâi nhö: Vì sao coù möa? Vì sao coù luït? Vì sao coù nuùi, coù soâng? Vì sao maát muøa, ñöôïc muøa? Vì sao coù beänh dòch?  ñeán nhöõng vaán ñeà gaàn guõi nhö: Vì sao hoâm qua em khoâng ñi hoïc? Vì sao daïo naøy em hoïc keùm hôn tröôùc?  ñeàu caàn ñöôïc giaûi thích. Roõ raøng giaûi thích laø 1 nhu caàu raát phoå bieán trong ñôøi soáng xaõ hoäi. Trong nhaø tröôøng, giaûi thích laø 1 kieåu baøi nghò luaän quan troïng. Vaäy nghò luaän giaûi thích laø gì? Noù coù lieân quan gì ñeán kieåu baøi nghò luaän chöùng minh ñaõ hoïc.
* Lôùp tröôûng baùo caùo.
* Hai HS ñem taäp soaïn cho GV kieåm tra.
* Nghe vaø ghi töïa baøi.
HÑ 2 : Hình thaønh kieán thöùc :
(?) Trong ñôøi soáng, nhöõng khi naøo ngöôøi ta caàn ñöôïc giaûi thích?
* Caù nhaân:
 Khi muoán hieåu roõ nhöõng ñieàu chöa bieát. 
1/ Giaûi thích trong ñôøi soáng:
(?) Haõy neâu moät soá caâu hoûi veà nhu caàu giaûi thích haèng ngaøy?
* Ghi baûng moät soá caâu hoûi loaïi: Vì sao? Ñeå laøm gì? Laø gì? Coù yù nghóa gì? 
(?) Muoán traû lôøi nhöõng caâu hoûi aáy, töùc laø giaûi thích caùc vaán ñeà treân thì phaûi laøm theá naøo?
* Cho HS ñoïc baøi vaên: “Loøng khieâm toán”.
(?) Baøi vaên ñaõ giaûi thích vaán ñeà gì vaø giaûi thích nhö theá naøo?
(?) Phöông phaùp giaûi thích coù phaûi laø ñöa ra ñònh nghóa veà loøng khieâm toán khoâng? Vì sao?
(?) Lieät keâ caùc bieåu hieän ñoái laäp vôùi khieâm toán coù phaûi laø caùch giaûi thích khoâng? Vì sao?
(?) Vieäc chæ ra caùi lôïi cuûa khieâm toán, caùi haïi vaø nguyeân nhaân cuûa khieâm toán coù phaûi laø noäi dung cuûa giaûi thích khoâng?
(?) Tìm boá cuïc cuûa baøi? Chì ra moái quan heä giöõa MB, TB, KB?
+ Vì sao coù gioù thoåi?
+ Vì sao coù thuyû trieàu leân xuoáng
+ “Traêng quaàng trôøi haïn, traêng taùn trôøi möa” nghóa laø gì?
+ Toân troïng vaø thöïc hieän luaät leä an toaøn giao thoâng ñeå laøm gì?
* Ñoïc, nghieân cöùu, tra cöùu  töùc laø phaûi hieåu, phaûi coù tri thöùc môùi laøm ñöôïc.
* Ñoïc.
* Caù nhaân:
 - Giaûi thích loøng khieâm toán baèng caùch so saùnh vôùi caùc söï vaät, hieän töôïng trong ñôøi soáng haèng ngaøy- duøng nhieàu lí leõ ñeå giaûi thích (ñònh nghóa, bieåu hieän, lí do, lôïi haïi).
- Vieäc ñöa ra caùc ñònh nghóa veà khieâm toán nhö: “ Khieâm toán laø nhaõ nhaën  Khieâm toán töï cho mình laø keùm coûi, laø bieát mình hieåu ngöôøi ® laø 1 trong nhöõng caùch giaûi thích veà khieâm toán vì noù traû lôøi cho caâu hoûi: Khieâm toán laø gì?
- Caùc bieåu hieän ñoái laäp vôùi khieâm toán: Kieâu caêng, töï phuï, khinh ngöôøi  cuõng ñöôïc coi laø moät trong nhöõng caùch giaûi thích vì ñoù laø thuû phaùp ñoái laäp.
- Ñöôïc coi laø noäi dung cuûa giaûi thích vì noù laøm cho ngöôøi ñoïc hieåu khieâm toán laø gì? Lôïi haïi ra sao? Vì sao con ngöôøi phaûi khieâm toán.
 Boá cuïc: 3 phaàn: 
Laø laøm cho hieåu roõ nhöõng ñieàu chöa bieát trong moïi laõnh vöïc.
2/ Giaûi thích trong vaên nghò luaän:
(?) Qua nhöõng ñieåm treân, em hieåu theá naøo laø laäp luaän giaûi thích?
* Cho 2 HS ñoïc ghi nhôù SGK.
1) MB: Giôùi thieäu vaø nhaán maïnh taàm quan troïng cuûa loøng khieâm toán.
2) TB:Giaûi thích loøng khieâm toán.
3) KB: Khaúng ñònh, ñeà cao loøng khieâm toán.
- Duøng lí leõ (coù theå keøm daãn chöùng) ñeå laøm cho ngöôøi ta hieåu roõ vaán ñeà, coù theå giaûi thích baèng caùch ñònh nghóa, neâu ra nhöõng bieåu hieän so saùnh, ñoái chieáu vôùi caùc hieän töôïng khaùc, chæ ra lôïi, haïi, nguyeân nhaân, haäu quaû, neâu ra caùch ñeà phoøng vaø noi theo.
* Ñoïc ghi nhôù vaø töï ghi baøi.
Ghi nhôù SGK.
-Trong đời sống, giải thích là làm cho ta hiểu rõ những điều chưa biết.
- Phép lập luận giải thích là làm cho người đọc hiểu rõ các tư tưởng, đạo lí, phẩm chất Cần được giải thích nhằm nâng cao nhận thức, trí tuệ, bồi dưỡng tình cảm.
- Các phương pháp giải thích : nêu định nghĩa, kể ra các biểu hiện, so sánh đối chiếu với hững hiện tượng khác, chỉ ra các mặt có lợi, hại, nguyên nhân, hậu quả của hiện tượng hoặc vấn đề được giải thích.
- Bài văn giải thích phải có mạch lạc lớp lang, ngôn từ trong sáng, dễ hiểu . không nên dùng những điều không ai hiểu để giải thích những điều người ta chưa hiểu.
HÑ 3: Luyeän taäp 
* Cho HS ñoïc baøi: “ Loøng nhaân ñaïo”.
(?) Cho bieát vaán ñeà caàn ñöôïc giaûi thích vaø phöông phaùp giaûi thích trong baøi?
* Thaûo luaän, traû lôøi:
 LOØNG NHAÂN ÑAÏO
- Vaán ñeà giaûi thích: Loøng nhaân ñaïo, loøng bieát thöông ngöôøi.
- Phöông phaùp giaûi thích:
+ Neâu vaán ñeà baèng caùch ñaët caâu hoûi: “ Theá naøo ?”
+ Ñöa ra baèng chöùng trong cuoäc soáng ® Keát luaän (Ñoù laø ñieàu traû lôøi cho caâu hoûi treân)
+ Neâu taùc duïng cuûa loøng nhaân ñaïo ® caàn phaùt huy (laïi daãn lôøi cuûa thaùnh Gaêng ñi).
3/Luyeän taäp :
HÑ 4:Củng cố- Daën doø :
* Hoïc ghi nhôù: Ñònh nghóa vaø phöông phaùp giaûi thích.
* Ñoïc baøi vaên ñoïc theâm
 - OÙc phaùn ñoaùn vaø oùc thaåm mó;
 - Töï do vaø noâ leä.
(?) Cho bieát vaán ñeà giaûi thích vaø phöông phaùp giaûi thích trong baøi?
* Soaïn baøi: Soáng cheát maëc bay
+ Ñoïc vaên baûn, tìm hieåu chuù thích.
+ Traû lôøi caùc caâu hoûi trang 81, 82 vaøo vôõ soaïn.
* Nghe vaø töï ghi nhaän.
 Tuần 28 Duyệt của TT