Giáo án môn Ngữ văn 7 - Trường THCS Ba Vinh - Tiết 99: Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị đông (tiếp)

Ngày soạn : / / 200
Ngày dạy : / / 200 
Tiết : 99
CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG THÀNH CÂU BỊ ĐÔNG (tt)
A. Mục tiêu yêu cầu :
 Giúp học sinh : 
	- Nắm được cách thức chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động .
	- Thực hành được thao tác chuiyển đổi câu chủ động thành câu bị động .
	- Giáo dục ý thức tìm tòi, sáng tạo. tình yêu tiếng việt. 
B. Chuẩn bị:
	- Gv : Giáo án , Sgk , bảng phụ, phấn màu 
	- Hs : Bài cũ + Bài mới 
C. Phương pháp dạy học :
	- Vấn đáp - Giảng giải .
D. Tiến trình lên lớp :
 I. Ổn định tổ chức : (1’) 
 II. Kiểm tra bài cũ : (5’) 
	F Thế nào là câu chủ động, câu bị động ?
	F Việc chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động nhằm mục đích gì ?
 III. Bài mới :
 1) Giới thiệu bài : (1’) 
 2) Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy - học :
t
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung
11’
Hoạt động 1: Hướng dẫn hs tìm hiểu cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động : 
I. cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động:
- Gv treo bảng phụ ghi nội dung 2 câu văn sgk tr 64 lên bảng .
- Yêu cầu hs đọc thông tin sgk, thảo luận trả lời các câu hỏi :
F Về nội dung 2 câu miêu tả cùng một sự việt không?
F Theo định nghĩa câu bị động, 2câu này có cùng là câu bị động không? 
F Về hình thức, 2 câu bị động này khác nhau như thế nào? 
F En hãy chuyển 2 câu bị động trên thành 1 câu chủ động có cùng nội dung ?
F Vậy việc chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động theo nguyên tắc nào? 
F Em hãy lấy một vd câu chủ động và chuyển thành câu bị động ?
- Gv: 1 câu chủ động thường có một câu bị động tương ứng. Khi động từ vị ngữ của câu chủ động tăng, cho biết . Thì có thể có 2 câu bị động tương ứng . 
- Trong tiếng việt không ai nói : Hs bị phạt bởi thầy, em được mến bởi anh, nhưng gần đây đã bắt đầu xuất hiện một số lối nói theo khuôn mẫu này . 
VD: Chương trình này được tài trợ bởi LG .
F Câu a,b mục I có phải là câu bị động không ?
(Nói câu bị động khi có câu chủ động tương ứng .)
- Gv chốt lại.
- Hs quan sát .
- Hs tìm hiểu thông tin, thảo luận thống nhất ý kiến, trả lời : 
+ Miêu tả cùng một sự việc( Việc lấy tấm màn đều treo pử đầu bàn thờ óng vải hôm “hoá vàng”
+ Đều là câu bị động 
+ Câu a có dùng từ được 
+ Câu b không dùng từ được 
+ Người ta đã hạ cánh màn đều treo ở đầu bàn thờ ông vải xuống từ hôm hoá vàng.
- Hs trả lời 
- hs lấy vd 
- Đại diện hs trả lời, các hs khác nhận xét, bổ sung 
- Hs nghe 
Hs nghe 
+ Không 
- Hs rút ra kết luận và ghi nhớ kiến thức 
 1) Tìm hiểu bài tập sgk 
 a) Xét ví dụ : 1(a,b)
 b) Nhận xét :
 * Giống : 
 - câu a và b đều miêu tả cùng một dự việc .
 - Đều là câu bị động 
 * Khác : 
 - Câu a có dùng từ “được” còn câu b thì không dùng từ “được”.
 2) Kết luận : 
Ghi nhớ sgk tr 64
Vd : 
a) Thầy giáo phạt học sinh à Hs bị thầy giáo phạt hoặc hs bị phạt.
b) Cậu tôi cho chị tôi cây bút máy à Chị tôi được cậu tôi cho cây bút máy. Hoặc cây bút máy đựơc cậu tôi cho chị tôi.
* Có nhiều trường hợp không thể chuyển câu chủ động thành câu bị động .
Vd: 
+ Nó rời sân ga. Không thể nói sân ga bị nó rời.
+ Nó vào nhà . Nhà được nó vào.
* Lưu ý : 
Không phải câu nào có từ “ bị, được” cũng là câu bị động 
Vd: Cơm bi thiu.
22’
Hoạt động 2: Hướng dẫn hs luyện tập 
II. Luyện tập 
- Gv hướng dẫn hs làm các bài tập phần luyện tâp sgk. 
- Gọi hs lên bảng làm 
- Gv sửa chữa, chốt lại.
- Hs thực hiện theo hướng dẫn và yêu cầu của gv .
- Đại diện hs trả lời, các hs khác nhận xét, bổ sung 
- Hs sửa chữa và ghi vào vở . 
Bài tập 1 : Chuyển đổi câu chủ động dưới đây thành 2 câu bị động theo 2 kiểu khác nhau : 
* Câu a)“Một nhà sư vô danh đã xây dựng ngôi chùa đó từ thế kỷ XVIII 
à Ngôi chùa ấy được một nhà sư vô danh xây dựng từ thế kỉ XVIII.
à Ngôi chùa ấy xây từ thế kỉ XVIII
* Câu b) Người ta làm tất cả cánh cửa chùa bằng gỗ lim .
à Tất cả cánh cửa chùa được người ta làm bằng gỗ lim.
à Tất cả cách cửa chùa được làm bằng gỗ lim.
* Câu c,d tương tự .
Bài tập 2 : 
Chuyển mỗi câu chủ động thành 2 câu bị động (có từ bị, được) 
Thầy giáo phê bình em .
à Em bị thầy giáo phê bình .
à Em được thầy giáo phê bình. 
- Câu bị động dùng từ được có hàm ý tích cực về sự việc được nói đến trong câu 
- Câu bị động dùng từ bị có hàm ý tiêu cực về sự việc được nói trong câu.
Bài tập 3 : Viết đoạn văn.
 3) Củng cố : (3’) 
	- Gv nhấn mạnh lại các nội dung : 
+ Khái niệm câu chủ động 
+ Tác dụng việc chuyển đổi 
+ Quy tắc chuyển đổi . 
 4) Đánh giá tiết học : (1’) 
	Gv nhận xét, tiết học .
 5) Dặn dò : (1’) 
	- Học bài 
	- Làm các bài tập vào vở 
	- Xem và chuẩn bi ở nhà bài luyện tập viêt đoạn văn .
 IV. Rút kinh nghiệm , bổ sung :