Giáo án môn Ngữ văn khối 7 - Học kì I năm 2009 - 2010 - Tuần 9

Giáo án môn Ngữ văn khối 7 - Học kì I năm 2009 - 2010 - Tuần 9

A . Mục tiêu cần đạt:

Hs thấy rõ các lỗi thường gặp về quan hệ từ

Thông qua luyện tập, nâng cao kỹ năng sử dụng quan hệ từ

B . Chuẩn bị:

1. Phương tiện: sgk, giáo án, bảng phụ

2. Phương pháp: thảo luận, hỏi - đáp

C . Tiến trình lên lớp

Hoạt động 1:(3p)ổn định lớp và kiểm tra sự chuẩn bị của hs

Hoạt động 2: (40p) Tìm hiểu bài mới:

 

doc 14 trang Người đăng hoangquan Lượt xem 817Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem tài liệu "Giáo án môn Ngữ văn khối 7 - Học kì I năm 2009 - 2010 - Tuần 9", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Ngày dạy: 19 tháng 10 năm 2009
Tiết 33.
Chữa lỗi về quan hệ từ
A . Mục tiêu cần đạt:
Hs thấy rõ các lỗi thường gặp về quan hệ từ
Thông qua luyện tập, nâng cao kỹ năng sử dụng quan hệ từ
B . Chuẩn bị:
1. Phương tiện: sgk, giáo án, bảng phụ
2. Phương pháp: thảo luận, hỏi - đáp
C . Tiến trình lên lớp
Hoạt động 1:(3p)ổn định lớp và kiểm tra sự chuẩn bị của hs
Hoạt động 2: (40p) Tìm hiểu bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung cần đạt
gv cho hs theo dõi ví dụ trong sgk
? Xác định vị trí thiếu quan hệ từ?
? Hãy thêm quan hệ từ vào cho đúng?
Gv: nếu câu thiếu quan hệ từ thì nội dung ý nghĩa cần thể hiện, cần thông báo sẽ không đầy đủ không trọn vẹn, người đọc, người nghe không hiểu.
? Trong câu a hai bộ phận của câu diễn đạt 2 nội dung mang ý nghĩa khác nhau ntn?
? Vậy nên dùng quan hệ từ gì?
? ở câu b vế thứ hai muốn biểu đạt nội dung gì so với vế thứ nhất?
? Với câu này ta phải dùng qht gì cho phù hợp?
Gv: khi câu văn diễn đạt 2 sự việc mang hàm ý giải thích, tương phản, nguyên nhân so sánh thì phải dùng qht nhưng, vì, nên..
? Xác định cấu tạo ngữ pháp câu trên?
? Vì sao hai câu đó thiếu chủ ngữ?
? Sửa lại cho câu văn được hoàn chỉnh?
? Các câu in đậm có liên kết các câu đứng trước với câu hoặc liên kết các bộ phận trong câu không?
? Các câu văn này mắc lỗi gì?
? Nên sửa lại ntn?
Gv cho hs đọc ghi nhớ sgk
Bài tập nhanh:
Nhận xét các câu sau và cho biết ý nghĩa qht trong các câu đó?
1.a, Nếu có chí thì thành công
b, Nếu trời mưa thì hoa nở
2. a, Tuy nhà xa nhưng Nam vẫn không đi học muộn.
b, Tuy học kém nhưng Nam không ghét ai.
3. a, Hễ trời mưa thì đường ướt
b, Hễ học giỏi thì đẹp trai
4. a, Mặc dù thời tiết xấu nhưng con tàu vẫn ra khơi.
b, Mặc dù không đẹp trời nhưng Nam hát rất hay.
? Thêm qht thích hợp để hoàn chỉnh câu sau?
? Thay các qht dùng sai bằng những qht thích hợp?
? Chữa lại các câu văn sau chi hoàn chỉnh?
? Cho biết các qht in đậm trong các câu dùng đúng hay dùng sai?
Các lỗi thường gặp về quan hệ từ
Thiếu quan hệ từ.
a, hình thứcđánh giá
Thêm từ: mà
b, đúngxã hội
Thêm từ : với
Dùng quan hệ từ không thích hợp
a, ý nghĩa tương phản, đối lập
Qht: nhưng
b, muốn giải thích lí do: vì sao chim bắt sâu có ích cho nông dân 
Qht: vì
Thừa quan hệ từ
vì có qht qua, về đứng ở đầu câu nên biến chủ ngữ thành thành phần trạng ngữ chỉ cách thức phương tiện.
Bỏ qht: qua, về
Dùng quan hệ từ mà không có tác dụng liên kết.
Không có sự liên kết: câu văn rời rạc
Dùng qht từ mà không có tác dụng liên kết
Sửa: a, Không những giỏi về môn Toán mà giỏi cả về môn Văn.
 b, nhưng không thích tâm sự với chị
II. Luyện tập:
1.a. Đúng -> qh điều kiện- kết quả
b. Sai – trời mưa không phải là đk để hoa nở
2. a. Đúng – qh nhượng bộ – nghịch đối
b. có thể gặp trong giao tiếp hàng ngày nhưng nói chung chưa chuẩn nên sửa vế sau thành Nam không cố gắng
3. a. Đúng -> qh đk- kết quả
b. Chưa chuẩn vì học giỏi chưa hẳn là đẹp trai và ngược lại
4. a. đúng - > qh nhượng bộ- nghịch đối
b. Chưa chuẩn
Bài tập 1:
Thêm: từ ( từ đầu đến cuối)
Thêm: để/ cho (để/ cho cha mẹ mừng)
Bài tập 2:
a, thay: với- bằng như
b, thay: tuy -> dù
c, thay: bằng –> về
Bài tập 3:
Thêm : nên/ song
Bỏ từ: với
Bỏ từ: qua
Bài tập 4:
Đúng
Đúng
Sai. Nên bỏ từ cho
Đúng
Sai, nên nói: quyền lợi của bản thân mình 
Sai , thừa từ của
Đúng
Sai . thay bằng nếu (giá chỉ dùng để nêu một đk thuận lợi làm giả thiết)
Hoạt động 3: (2p) Củng cố và dặn dò
Về nhà làm bài tập 5. sgk
Soạn bài: Xa ngắm thác núi lư và Phong kiều dạ bạc (hướng dẫn học thêm)
Ngày dạy: 21 tháng 10 năm 2009
Tiết: 34
 Hướng dẫn học thêm: Xa ngắm thác núi lư và
 Phong kiều dạ bạc
A . Điểm cần đạt:
 Hs vận dụng những kiến thức đã học về văn miêu tả và biểu cảm để phân tích được vẻ đẹp của thác núi Lư và qua đó, thấy được một số nét trong tâm hồn và tính cách nhà thơ Lí Bạch.
 Bước đầu có ý thức và biết sử dụng phần dịch nghĩa trong việc phân tích tác phẩm và phần nào trong việc tích luỹ vốn từ Hán Việt.
B . Chuẩn bị:
 	 Giáo viên: sgk, giáo án
 	 Hs : soạn bài kỹ
C . Tiến trình lên lớp:
Hoạt động 1: (3p) ổn định lớp và kiểm tra sự chuẩn bị của hs
Hoạt động 2(40p) Bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung cần đạt
Gv y/ c hs chú ý phần chú thích trong sgk
? Nêu những điểm cơ bản về tác giả?
GV giụựi thieọu theõm veà tieồu sửỷ cuỷa Lyự Baùch.
Lí Bạch- thi tiên, văn hay, võ giỏi, thích rượu, đi nhiều, làm thơ rất nhanh và rất hay.
?Thụ Lyự Baùch coự nhửừng ủaởc ủieồm gỡ?
?ẹeà taứi thụ cuỷa oõng goàm nhửừng ủoỏi tửụùng naứo?
GV ủoùc maóu VB -> y/c HS ủoùc VB.
?Baứi thụ naứy ủửụùc laứm theo theồ thụ naứo?
?Chửừ “voùng, dao khan” coự nghúa laứ gỡ?
?Qua ủoự cho bieỏt taực giaỷ ngaộm doứng thaực Lử Sụn tửứ vũ trớ naứo?
?Vũ trớ ủửựng ngaộm ủoự coự lụùi theỏ gỡ? Vaứ cuừng coự trụỷ ngaùi gỡ?
?Khung caỷnh laứm neàn cho sửù xuaỏt hieọn cuỷa thaực nửụực Lử Sụn ủửụùc mieõu taỷ trong lụứi thụ naứo?
?Hửụng Loõ laứ gỡ? Coự ủaởc ủieồm gỡ?
?Taực giaỷ duứng chi tieỏt naứo ủeồ ủaởc taỷ Hửụng Loõ?
?Em có nhận xét gỡ veà maứu khoựi tớa naứy?
?Caõu thụ ủaàu tieõn ủaừ gụùi leõn caỷnh thieõn nhieõn ntn?
.
?Lụứi dũch thụ cuỷa vaõu thụ thửự hai ủaừ thieỏu maỏt moọt tửứ raỏt quan troùng. ẹoự laứ tửứ naứo? Vỡ sao?
?Lyự Baùch khaộc hoùa theõm h/aỷ thaực Lử Sụn baống chi tieỏt naứo?
?Tửứ naứo trong caõu thụ treõn gụùi taỷ roừ neựt sửù hoaùt ủoọng cuỷa doứng thaực?
?Cuùm tửứ “phi lửu trửùc haự” gụùi taỷ ủửụùc caựi gỡ cuỷa thaực nửụực Lử Sụn?
GV: ẹeỏn ủaõy thỡ ủoọc giaỷ ủaừ hoaứn toaứn thaỏy roừ ủửụứng neựt, hỡnh khoỏi, aõm thanh, maứu saộc, sửực hoaùt ủoọng cuỷa thaực Lử Sụn. Quaỷ laứ moọt caỷnh tửụùng huứng vú, maừnh lieọt cuỷa thieõn nhieõn.
?Caõu thụ cuoỏi gụùi tieỏp caỷnh tửụùng gỡ?
?Chửừ duứng taựo baùo nhaỏt trong caõu thụ naứy laứ chửừ gỡ? Vỡ sao?
GV: Caõu thụ cuoỏi xửa nay vaón ủửụùc coi laứ “danh cuự” bụỷi thaực Lử Sụn laứ moọt thaộng caỷnh thieõn nhieõn coự thaọt maứ Lyự baùch laùi ngụừ laứ soõng Ngaõn Haứ – caựi maứ chửa ai thaỏy. Lyự Baùch ủaừ thaọt kheựo leựo, taứi tỡnh keỏt hụùp caựi chaõn vụựi caựi aỷo, caựi thửùc vụựi caựi hử, caựi hỡnh vụựi caựi thaàn ủeồ boọc loọ, mieõu taỷ caỷm giaực kỡ dieọu do h/aỷ thaực gụi leõn trong hoàn thụ laừng maùn cuỷa oõng tieõn thụ.
?Em coự NX gỡ veà taứi naờng thụ cuỷa Lyự Baùch?
?Caực hoaùt ủoọng: “ngaộm, troõng, tửụỷng” mang yự nghúa thoõng thửụứng hay yự nghúa thửụỷng ngoaùn caỷng ủeùp thieõn nhieõn?
?Thieõn nhieõn trong baứi thụ laứ hỡnh tửụùng thieõn nhieõn ntn?
? “Voùng Lử Sụn boọc boỏ” phaỷn aựnh nhửừng noọi dung gỡ?
?Tửứ ủoự em hieồu theõm gỡ veà taõm hoàn, tớnh caựch cuỷa tieõn thi Lyự Baùch?
Y/c HS ủoùc Ghi nhụự: sgk/112.
? Khái quát những nét cơ bản về nội dung và nghệ thuật văn bản?
? Nội dung chính của bài thơ?
? Nét nghệ thuật đặc sắc của văn bản là gì?
A. Văn bản: Xa ngắm thác núi Lư
Tác giả:
- Lí Bạch:(701 - 762) nhà thơ nổi tiếng của Trung Quốc đời Đường, tự Thái Bạch, hiệu Thanh Liên, quê ở Cam túc
àBieồu hieọn taõm hoàn tửù do, haứo phoựng; h/aỷ thụ tửụi saựng, kỡ vú; ngoõn ngửừ tửù nhieõn, ủieõu luyeọn.
àChieỏn tranh, thieõn nhieõn, tỡnh yeõu, tỡnh baùn.
Đọc – Tìm hiểu chung:
Đọc văn bản:
Từ khó:
Thể thơ:
- Thất ngôn tứ tuyệt
III. Đọc – Hiểu văn bản:
Cảnh thác núi Lư:
àVoùng: troõng tửứ xa; Dao khan: nhỡn (xem) tửứ xa.
àNgaộm thaực Lử Sụn tửứ xa.
àCoự theồ thaỏy ủửụùc toaứn caỷnh, bao quaựt toaứn dieọn veỷ ủeùp cuỷa moọt thaộng caỷnh thieõn nhieõn. Song laùi khoõng theồ khaộc hoùa, nhỡn ngaộm caỷnh vaọt moọt caựch tổ mổ, roừ tửứng ủửụứng neựt.
àNhaọt chieỏu Hửụng Loõ sinh tửỷ yeõn.
àLaứn khoựi tớa (tửỷ yeõn).
àMoọt maứu saộc hoaứn toaứn mụựi laù. Vỡ khoựi thửụứng coự maứu: traộng, xaựm, ủen, lam nhửng maứu khoựi cuỷa Hửụng Loõ laùi laứ maứu ủoỷ tớa, bao phuỷ treõn ủổnh nuựi cao vụùi khieỏn ta coự caỷm giaực ủang ủửụùc chửựng kieỏn moọt caỷnh tửụùng huyeàn aỷo, lung linh, thụ moọng cuỷa theỏ giụựi thaàn tieõn, coồ tớch, thaàn thoaùi.
àTreõn ủổnh Hửụng Loõ cao vuựt coự maõy bao phuỷ troõng nhử moọt chieỏc lử hửụng khoồng loà ủang toỷa khoựi nghi nguựt. Dửụựi aựnh naộng rửùc rụừ, nhửừng vaàng maõy khoựi aỏy ủoồi sang maứu ủoỷ tớa lan toỷa trong khoõng gian.
àDao khan boọc boỏ quaỷi tieàn xuyeõn.
àTửứ: quaỷi (treo).
Vỡ : taực giaỷ duứng ủoọng tửứ naứy vụựi duùng yự bieỏn ủoồi traùng thaựi ủoọng cuỷa doứng thaực sang traùng thaựi túnh laởng; nhử theỏ moùi ngửụứi seừ deó daứng thaỏy ủửụùc vũ trớ vaứ veỷ ủeùp cuỷa caỷnh vaọt.
àPhi lửu trửùc haự tam thieõn xớch.
àẹoọng tửứ: phi (bay).
àGụùi taỷ ủửụùc sửực soỏng maừnh lieọt voõ song cuỷa thaực nửụực.
àNghi thũ Ngaõn Haứ laùc cửỷu thieõn.
àChửừ: LAẽC (rụi).
Vỡ ủoọng tửứ naứy coự tớnh gụùi hỡnh gụùi caỷm cao, theồ hieọn trớ tửụỷng tửụùng cuỷa nhaứ thụ, taùo ủửụùc caỷm giaực mụựi laù vaứ aỏn tửụùng saõu ủaọm.
àTrớ tửụỷng tửụùng bay boồng dieọu kỡ, duứng nhửừng ủoọng tửứ coự sửực gụùi hỡnh gụùi caỷm cao, ngoõn ngửừ coõ ủoùng, yự thụ suực tớch.
.Tình cảm của nhà thơ trước thác núi Lư
àYÙ nghúa thửụỷng ngoaùn.
àCao roọng, maừnh lieọt, huứng vú, kỡ aỷo, traựng leọ.
àThaộng caỷnh thieõn nhieõn Lử Sụn traựng leọ, huứng vú, kỡ aỷo, mang ủaọm maứu saộc thaàn thoaùi.
Tỡnh yeõu thieõn nhieõn say ủaộm, thieỏt tha.
àTaõm hoàn nhaùy caỷm, yeõu say trửụực thaộng caỷnh cuỷa thieõn nhieõn. Tớnh caựch maừnh lieọt, haứo phoựng, phoựng khoaựng cuỷa tieõn thi Lyự Baùch.
IV. Tổng kết
Nội dung:
Nghệ thuật:
B. Văn bản: phong kiều dạ bạc.
- Nội dung: Bài thơ thể hiện một cách sinh động cảm nhận qua những điều nghe thấy, nhìn thấy của một khách xa quê đang thao thức không ngủ trong đêm đỗ thuyền ở bến Phong Kiều
- Nghệ thuật: Dùng động để tả tĩnh và mượn âm thanh để truyền hình ảnh.
Hoạt động3(2p). Củng cố và dặn dò:
Cho hs đọc lại ghi nhớ sgk
Về nhà học thuộc bài thơ
Soạn bài: Từ đồng nghĩa : + Đọc – trả lời các câu hỏi trong sgk
Ngày dạy: 23 tháng 10 năm 2009
Tiết 35
Từ đồng nghĩa 
A . Điểm cần đạt:
Hs hiểu được thế nào là từ đồng nghĩa. Hiểu được sự phân biệt giữa từ đồng nghĩa hoàn toàn và từ đồng nghĩa không hoàn toàn.
Nâng cao kĩ năng sử dụng từ đồng nghĩa.
B . Chuẩn bị:
1. Phương tiện: sgk, giáo án, bảng phụ
2. Phương pháp: thảo luận, hỏi - đáp
C . Tiến trình lên lớp:
Hoạt động 1(3p) ổn định lớp và kiểm tra sự chuấn bị của hs
Hoạt động 2(40p) Bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung cần đạt
Y/c HS ủoùc baỷn dũch thụ cuỷa VB: Xa Ngaộm Thaực Nuựi Lử.
?Tỡm caực tửứ ủoàng nghúa vụựi caực tửứ: roùi, troõng.
?Tỡm tửứ ủoàng nghúa vụựi caực tửứ: aờn, vay.
GV: Nhửừng tửứ coự neựt nghúa gioỏng nhau hoaởc gaàn gioỏng nhau thỡ nhửừng tửứ ủoự dửụùc goùi laứ tửứ ủoàng nghúa. 
?Theỏ naứo laứ tửứ ủoàng nghúa? VD.
?Tỡm caực tửứ ủoàng nghúa vụựi tửứ “troõng” mang neựt nghúa “coi soực, giửừ gỡn cho yeõn oồn”.
?Tỡm caực tửứ ủoàng nghúa vụựi tửứ “troõng” mang neựt nghúa “mong”.
?Tửứ “troõng” coự maỏy neựt nghúa? Thuoọc maỏy nhoựm tửứ ủoàng nghúa?
?Vaọy tửứ ủoàng nghúa coự ủaởc ủieồm gỡ?
Y/c HS ủoùc Ghi nhụự: sgk/114.
Hdaón HS laứm Btaọp 1: sgk/115:
Cam ủaỷm, duừng caỷm; thi sú, thi nhaõn; giaỷi phaóu, phaóu thuaọt; taứi saỷn; ngoaùi quoỏc; haỷi caồu; yeõu caàu; nieõn khoựa; nhaõn loaùi; ủaùi dieọn.
Y/c HS ủoùc VD: sgk/114.
?Trong VD1, nghúa cuỷa tửứ “quaỷ, traựi” ntn vụựi nhau?
?Hai tửứ “quaỷ, traựi” coự theồ thay theỏ cho nhau hay khoõng? Vỡ sao?
?Tửứ ủoàng nghúa hoaứn toaứn laứ gỡ?
?Trong VD2, nghúa cuỷa hai tửứ “boỷ maùng, hi sinh” gioỏng vaứ khaực nhau ụỷ choó naứo?
?Coự theồ thay ủoồi vũ trớ cuỷa hai tửứ naứy khoõng? Vỡ sao?
?Coự maỏy loaùi tửứ ủoàng nghúa? Keồ teõn? Cho VD.
Y/c HS ủoùc Ghi nhụự: sgk/114.
Hdaón HS laứm Btaọp 2: sgk/115: 
Hdaón HS laứm Btaọp 3: sgk/115
?Thay ủoồi vũ trớ cuỷa caực tửứ ủoàng nghúa “traựi, quaỷ”, “hi sinh, boỷ maùng” trong caực VD cuỷa muùc II. Em coự NX gỡ?
?Trong khi noựi hoaởc vieỏt phaỷi sửỷ duùng tửứ ủoàng nghúa ntn cho ủuựng?
?Taùi sao ủoaùn trớch trong “Chinh phuù ngaõm khuực” laỏy tieõu ủeà laứ “Sau phuựt chia li” maứ khoõng phaỷi laứ “Sau phuựt chia tay”?
Y/c HS ủoùc Ghi nhụự: sgk/115.
Hdaón HS laứm Btaọp trong sgk/116 - 117:
Khaựi nieọm tửứ ủoàng nghúa
- Roùi: chieỏu, soi, toỷa
-Troõng: nhỡn, ngoự, doứm, lieỏc
àAấn: xụi, mụứi, duứng, cheựn, chaựp, xửùc
Vay: vay, mửụùn, mửụựn
-> Từ đồng nghĩa là những từ có nghĩa giống nhau hoặc gần giống nhau.
àTroõng coi, coi soực, giửừ gỡn, troõng nom, troõng giửừ, chaờm soực  
àHi voùng, troõng ngoựng, troõng mong, troõng ủụùi, troõng chụứ, mong ủụùi, mong chụứ, mong ngoựng 
àMoọt tửứ nhieàu nghúa coự theồ thuoọc nhieàu nhoựm tửứ ủoàng nghúa khaực nhau
Các loaùi tửứ ủoàng nghúa:
àNghúa cuỷa hai tửứ naứy gioỏng nhau.
àCoự theồ thay theỏ cho nhau vỡ khoõng laứm thay ủoồi noọi dung yự nghúa cụ baỷn cuừng nhử thanh ủieọu cuỷa hai caõu treõn.
àGioỏng: ủeàu coự nghúa laứ cheỏt.
Khaực:- Boỷ maùng laứ caựi cheỏt voõ ớch ->theồ hieọn thaựi ủoọ khinh bổ, caờm gheựt, coi thửụứng.
	- Hi sinh laứ cheỏt vỡ nghúa vuù vaứ lớ tửụỷng soỏng cao caỷ, ủeùp ủeừ -> theồ hieọn thaựi ủoọ caỷm phuùc, kớnh troùng, toõn kớnh.
àKhoõng theồ vỡ saộc thaựi nghúa, saộc thaựi bieồu caỷm cuỷa hai tửứ naứy raỏt khaực nhau
-> Có hai loại từ đồng nghĩa: đồng nghĩa hoàn toàn và đồng nghĩa không hoàn toàn.
Bài taọp 2: sgk/115:
 - Ra-ủi-oõ, vitamin, oõ-toõ, pi-an-noõ, vi-oõ-loõng.
Bài taọp 3: sgk/115: 
-Cha meù = ba maự, noựn = muừ, hoứm = rửụng, taọp = vụỷ, buựt = vieỏt, baựt = cheựn
III. Sửỷ duùng tửứ ủoàng nghúa:
àCaực tửứ “traựi, quaỷ” thay theỏ cho nhau ủửụùc vỡ chuựng mang saộc thaựi yự nghúa trung hoứa.
Caực tửứ “hi sinh, boỷ maùng” khoõng theồ thay theỏ ủửụùc vỡ saộc thaựi bieồu caỷm cuỷa chuựng khaực nhau.
->Caực tửứ ủoàng nghúa khoõng phaỷi luực naứo cuừng coự theồ thay theỏ cho nhau.
- Chia tay và chia li đều có nghĩa là “ rời nhau, mỗi người đi một nơi’’ nhưng dùng từ chia li hay hơn vì vừa mang sắc thái cổ xưa vừa diễn tả được cái cảnh ngộ bi sầu của người chinh phụ.
IV. Luyện tập
Bài tập 4:
a)trao 	b)tieón 	c)than thụỷ, phaứn naứn
d)cửụứi, maộng, traựch 	e)tửứ traàn, maỏt, qua ủụứi
Btaọp 6: sgk/116:a)thaứnh quaỷ, thaứnh tớch 	b)ngoan coỏ, ngoan cửụứng
c)nghúa vuù, nhieọm vuù 	
d)giửừ gỡn, baỷo veọ
Btaọp 7: sgk/117:	a)ủoỏi xửỷ 	b)to lụựn
Btaọp 9: sgk/117:	a)hửụỷng thuù 	b)che chụỷ 	c)daùy 	 d)trửng baứy
Hoạt động 3: (2p) Củng cố và dặn dò:
Xem lại nội dung bài học
Soạn bài Cách lập ý của bài văn biểu cảm
Đọc – soạn các câu hỏi trong sgk
Ngày dạy: 23 tháng 10 năm 2009
Tiết 36
Cách lập ý của bài văn biểu cảm
A . Mục tiêu cần đạt:
 Hs tìm hiểu những cách lập ý đa dạng của bài văn biểu cảm để có thể mở rộng phạm vi, kĩ năng làm văn biểu cảm.
 Tiếp xúc với nhiều dạng văn biểu cảm, nhận ra cách viết của mỗi đoạn văn.
B . Chuẩn bị:
 1. Phương tiện lên lớp: sgk, giáo án
 2. Phương pháp: thảo luận, hỏi đáp
C . Tiến trình lên lớp
Hoạt động 1: (3p)ổn định lớp và kiểm tra sự chuẩn bị của hs
Hoạt động 2: (40p)Bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung cần đạt
Y/c HS ủoùc VD: sgk/117
?Caõy tre coự nhửừng coõng duùng naứo gaộn boự vụựi ủụứi soỏng cuỷa con ngửụứi VN?
hs nêu
?Nhửng trong tửụng lai CNH – HẹH cuỷa ủaỏt nửụực, loaùi vaọt lieọu naứo seừ thay theỏ cho tre?
?Vaứ duứ vaọy, taực giaỷ vaón coự suy nghú vaứ caỷm xuực gỡ veà caõy tre?
?ẹeồ theồ hieọn “sửù gaộn boự coứn maừi” cuỷa caõy tre, taực giaỷ ủaừ lieõn tửụỷng, tửụỷng tửụùng caõy tre trong tửụng lai ntn?
?ẹeồ boọc loọ trửùc tieỏp tỡnh caỷm cuỷa baỷn thaõn ủ/v caõy tre, taực giaỷ ủaừ laứm ntn?
GV: Baứi naứy ủửụùc vieỏt vaứo naờm 1955, taực giaỷ chổ mụựi nghú ủeỏn xi maờng, saột theựp, chửự chửa nghú ủeỏn ủoà nhửùa. Cho duứ coự ủoà nhửùa ủi chaờng nửừa, coõng duùng cuỷa caõy tre trong tửụng lai vaón nhieàu hụn taực giaỷ ủaừ nghĩ: chieỏu tre, taờm tre, ủuừa tre, haứng mú ngheọ baống tre, haứng maõy tre ủan coự giaự trũ cao treõn thũ trửụứng quoỏc teỏ. Vaứ tre vaón laứ moọt trong boỏn bieồu tửụùng Vaờn hoựa baỏt tửỷ cuỷa coọng ủoàng laứng xaừ Vieọt nam coồ truyeàn: caõy ủa, beỏn nửụực, saõn ủỡnh, luừy tre.
Y/c HS ủoùc VD: sgk/118.
?Nieàm say meõ con gaứ ủaỏt cuỷa taực giaỷ theồ hieọn qua chi tieỏt naứo?
?Qua ủoự theồ hieọn mụ ửụực, khaựt voùng gỡ cuỷa taực giaỷ thuụỷ thieỏu thụứi?
?Tửứ moựn ủoà chụi laứ con gaứ ủaỏt thụứi thụ aỏu, taực giaỷ phaựt hieọn ra ủaởc ủieồm gỡ cuỷa ủoà chụi thụứi aỏy? ẹoà chụi baõy giụứ?
?Tửứ ủoự taực giaỷ coự nhửừng suy nghú ntn?
?Caựch laọp yự trong ủoaùn naứy ntn?
GV: Vụựi caựch laọp yự naứy, taực giaỷ ủaừ baứy toỷ caỷm xuực chaõn thửùc cuỷa baỷn thaõn ủ/v sửù vaọt (ủoà chụi) ủeồ laứm baọt noồi moọt yự nghúa voõ cuứng saõu saộc: ủoà chụi cuỷa treỷ em khoõng phaỷi laứ nhửừng sửù vaọt voõ tri voõ giaực maứ chuựng thửùc sửù coự linh hoàn, sửù soỏng; nhụứ chuựng maứ con ngửụứi coự khaựt voùng hửụựng tụựi caựi chaõn thieọn mú trong cuoọc soỏng.
Y/c HS ủoùc VD (1): sgk/119.
?Noọi dung ủvaờn noựi veà tỡnh caỷm cuỷa ai daứnh cho ai?
?Chi tieỏt naứo baứy toỷ tỡnh caỷm cuỷa taực giaỷ daứnh cho coõ giaựo cuỷa mỡnh?
?ẹoự laứ nhửừng h/aỷ thửùc teỏ maứ taực giaỷ ủaừ traỷi qua hay chổ laứ moọt tỡnh huoỏng do taực giaỷ tửụỷng tửụùng ra? Dửùa vaứo ủaõu em khaỳng ủũnh nhử theỏ?
?H/aỷ coõ giaựo ủửụùc toõn vinh ntn trong suy nghú vaứ tỡnh caỷm cuỷa taực giaỷ?
?Maùch yự vaứ caỷm xuực cuỷa ủvaờn naứy ủửụùc gụùi leõn baống caựch naứo?
Y/c HS ủoùc VD (2): sgk/119+120.
?ẹang ủửựng ụỷ moỷm Luừng Cuự – ủũa ủaàu cuỷa Toồ quoỏc, taực giaỷ nhụự tụựi vuứng naứo?
?Vieọc lieõn tửụỷng ủoự giuựp taực giaỷ theồ hieọn tỡnh caỷm vaứ mong ửụực gỡ? Vỡ sao em bieỏt?
?NX gỡ veà caựch laọp yự cuỷa ủvaờn naứy?
Y/c HS ủoùc VD: sgk/120.
? “U toõi” ủửụùc taựi hieọn qua nhửừng h/aỷ naứo?
?Hỡnh boựng vaứ neựt maởt “U toõi” ủửụùc mieõu taỷ ra sao?
?Taực giaỷ coứn khaộc hoùa theõm nhửừng neựt gỡ veà “U toõi”?
?ễÛ ủaõy taực giaỷ vaọn duùng naờng lửùc gỡ cuỷa vaờn mieõu taỷ?
?Qua vieọc mieõu taỷ “U toõi” taực giaỷ coự suy nghú gỡ? Theồ hieọn tỡnh caỷm gỡ cuỷa baỷn thaõn taực giaỷ daứnh cho meù?
?ẹvaờn naứy ủửụùc laọp yự ntn?
?Coự maỏy caựch laọp yự trong baứi vaờn bieồu caỷm?
Y/c HS ủoùc Ghi nhụự: sgk/121.
 ẹeà baứi: 1. Caỷm xuực veà vửụứn nhaứ.
2. Cảm xúc về con vật nuôi
Những cách lập ý thường gặp củ bài văn biểu cảm.
Liên hệ hiện tại với tương lai
àSaột theựp, xi maờng.
àCho duứ ngaứy mai saột theựp, xi maờng seừ nhieàu theõm nhửng caõy tre vaón coứn maừi vụựi dtoọc VN.
à “Ngaứy mai, treõn ủaỏt nửụực naứy  cao vuựt maừi”.
àTaực giaỷ laọp yự cho ủvaờn bieồu caỷm naứy baống caựch lieõn heọ hieọn taùi vụựi tửụng lai.
2: Hoài tửụỷng quaự khửự vaứ suy nghú veà hieọn taùi:
à “ẹửụùc hoựa thaõn thaứnh con gaứ troỏng ủeồ doừng daùc caỏt leõn ủieọu nhaùc sụựm mai”.
àKhaựt voùng ủửụùc trụỷ thaứnh ngheọ sú thoồi keứn ủoàng.
àTớnh mong manh, deó vụừ cuỷa ủoà chụi ngaứy xửa. Tớnh beàn chaộc, hieọn ủaùi cuỷa ủoà chụi baõy giụứ.
à “ẹoà chụi treỷ con  moọt linh hoàn”.
àHoài tửụỷng, nhụự veà quaự khửự ủeồ suy nghú veà hieọn taùi.
3: Tửụỷng tửụùng tỡnh huoỏng, hửựa heùn, mong ửụực:
àTỡnh caỷm cuỷa moọt HS cuừ daứnh cho coõ giaựo ngaứy xửa ủaừ daùy mỡnh.
àChổ laứ tỡnh huoỏng tửụỷng tửụùng.
- Luực naứo coõ cuừng có loứng toỏt vaứ dũu hieàn nhử moọt ngửụứi meù.
àTửụỷng tửụùng tỡnh huoỏng vaứ hửựa heùn.
àMuừi Caứ Mau – cửùc nam cuỷa Toồ quoỏc.
àTheồ hieọn tỡnh yeõu, sửù gaộn boự maựu thũt vụựi queõ hửụng ủaỏt nửụực, vaứ mong ửụực ủaỏt nửụực hoứa bỡnh thoỏng nhaỏt, Baộc – Nam noỏi lieàn moọt daỷi.
àNeõu tỡnh huoỏng tửụỷng tửụùng, giaỷ ủũnh.
4: Quan saựt, suy ngaóm:
àCaựi boựng, meựt maởt.
à “Caựi boựng ủen ủuỷi  maứu naõu ủoàng”.
àToực ủửụứng ngoõi, nuù cửụứi, nhửừng neỏp nhaờn ụỷ ủuoõi maột, haứm raờng.
àQuan saựt.
àTỡnh caỷn yeõu thửụng, sửù bieỏt ụn voõ ngaàn, sửù hoỏi haọn, day dửựt vỡ ủaừ quaự voõ taõm khi khoõng quan taõm nhieàu ủeỏn meù.
àTửứ vieọc quan saựt, mieõu taỷ tinh teỏ ủeồ ủi ủeỏn baứy toỷ tỡnh caỷm caỷm xuực.
Luyện tập:
1. Caỷm xuực veà vửụứn nhaứ.
-Mụỷ baứi:- Giụựi thieọu veà vửụứn nhaứ vaứ tỡnh caỷm ủ/v vửụứn nhaứ.
-Thaõn baứi:	- mieõu taỷ khaựi quaựt vửụứn, lai lũch vửụứn.
	- vửụứn gaộn vụựi cuoọc soỏng vui buoàn cuỷa gia ủỡnh.
	- vửụứn vaứ thaứnh quaỷ lao ủoọng cuỷ oõng baứ, cha meù.
	- vửụứn qua boỏn muứa.
2. Cảm xúc về con vật nuôi
- Hoàn cảnh nuôi mèo:
+ Do nhà quá nhiều chuột
+ Do thích mèo đẹp, xinh
+ Do tình cờ nhặt được mèo con bị lạc hoặc có người bạn cho một chú mèo con
- Quá trình nuôi dưỡng và quan sát hoạt động sống của con mèo:
+ Thái độ, cử chỉ của người nuôi và của con mèo.
+ Mèo tập dượt bắt chuột và kết quả.
+ Nhận xét: ngoan (hư), không ăn vụng (thích ăn vụng), bắt chuột giỏi (lười nhác)
Quá trình hình thành tình cảm của người với mèo
+ Ban đầu: thích vì xinh xắn, dễ thương (màu lông, màu mắt, tiếng kêu, hình dáng)
+ Tiếp theo: thấy quý yêu vì nó ngoan ngoãn, bắt chuột giỏi (có ích)
+ Về sau: quấn quýt, gắn bó như một người bạn nhỏ.
Cảm nghĩ:
+ Con mèo hình như cũng có một đời sống tình cảm. Nó biết cư xử tốt với người tốt, biết xả thân vì người tốt, góp phần dệt chuột, làm trong sạch môi trường.
+ Càng yêu quý con mèo càng căm giận bọn bất lương chuyên đi bắt trộm mèo để bán cho những quán ăn nhậu làm món đặc sản tiểu hổ, càng thương những chú mèo xinh, ngoan ăn phải bả chuột, chết đau đớn, thảm thương.
Hoạt động 3: (2p)Dặn dò
Về nhà hoàn thiện bài bài tập
Soạn bài: Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh
Đọc trả lời câu hỏi trong sgk

Tài liệu đính kèm:

  • docga NV 7.9.doc