Giáo án môn Ngữ văn khối 7 - Tiết 73: Tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất

Ngày soạn : 10/01/2006
Tuần 19 –Tiết 73
TỤC NGỮ 
VỀ THIÊN NHIÊN VÀ LAO ĐỘNG SẢN XUẤT
A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
	Qua tiết học, HS cần tiếp thu được :
	- Thế nào là tục ngữ?
	- Nội dung và một số hình thức nghệ thuật (kết cấu nhịp điệu, cách lập luận và ý nghĩa của những câu tục ngữ trong bài học.
B. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
C. TÀI LIỆU THAM KHẢO : SGK, SGV, STK
D: TIẾN HÀNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
	1/. Ổn định
Ngày :
Tiết :
Lớp :
SS :
VM :
	2/. Kiểm tra bài cũ
	Kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh.
	3/. Bài mới
Giới thiệu bài mới : (Trực tiếp)
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
BÀI HS GHI
Hoạt động 1 :
GV hướng dẫn HS đọc văn bản và chú thích.
? Em hiểu thế nào là tục ngữ?
Hoạt động 2 :
? Có thể chia 8 câu tục ngữ thành mấy nhóm? Mỗi nhóm là những câu nào?
? Giải thích nội dung và nghệ thuật của câu 1?
? Giải thích từ “Mau” và “vắng? Nghĩa của câu tục ngữ trong thực tế đời sống, kinh nghiệm này được ứng dụng như thế nào?
? Giải thích câu 3 : “Ráng” là gì? Kinh nghiệm đúc kết từ đâu?
? “Tháng bảy kiến bò” nghĩa là gì?
? Giải thích nghĩa cả câu? Bài học kinh nghiệm rút ra?
GV cho HS đọc tiếp các câu tục ngữ.
? Đọc câu 5, giải thích từ “tấc”? Ý nghĩa của cả câu?
HS đọc câu 6,7.
? Giải thích nghĩa của câu tục ngữ? Bài học kinh nghiệm gì?
? HS đọc câu 8, giải thích từ “Thì”, “Thục”?
? Nghĩa của cả câu là gì? Kinh nghiệm được đúc kết trong câu tục ngữ là gì?
Hoạt động 3 :
GV giảng thêm về vần.
? Qua phân tích 8 câu tục ngữ, em hãy nêu nội dung và nghệ thuật?
=> Ngắn gọn, kết cấu vững chắc, có hình ảnh, nhịp điệu.
=> 2 nhóm: nhóm1(1,2,3,4); nhóm 2(5,6,7,8)
=> 2 vế -> nhấn mạnh đặc điểm gây ấn tượng khó quên.
=> Trông sao để dự đoán thời tiết mưa, nắng để chủ động công việc cho ngày hôm sau.
=> Ráng vàng xuất hiện ở phía chân trời, có màu mở gà ấy là điềm sắp bão.
=> Đề phòng lũ lụt sau tháng 7.
=> Bài học thực tế : đất quí hơn vàng.
=> HS giải thích
=> Trong trồng trọt cần đảm bảo 2 yếu tố: thời vụ và đất đai.
=> HS đọc Ghi nhớ SGK/5.
I. THẾ NÀO LÀ TỤC NGỮ
Tục ngữ là những câu nói ngắn gọn, kết cấu vững chắc, có hình ảnh, nhịp điệu.
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
1/. Tục ngữ về thiên nhiên
Câu 1: -> Tháng năm đêm ngắn, ngày dài; tháng mười đêm dài, ngày ngắn.
Câu 2: -> Ngày nào đêm trước có nhiều sao thì nắng; ít sao thì mưa.
Câu 3: -> Khi nào trên trời có xuất hiện ráng màu mỡ gà tức là sắp có bão.
Câu 4: -> Kiến ra nhiều vào tháng 7 Âm lịch lụt nữa.
2/. Tục ngữ về lao động sản xuất.
Câu 5: -> Đề cao giá trị đất đai trong cuộc sống con người.
Câu 6: -> Thứ tự các nghề, các công việc đem lại lợi ích kinh tế.
Câu 7: -> Khẳng định thứ tự các yếu tố đối với nghề trồng lúa, làm ruộng phải cần 4 yếu tố.
Câu 8: -> Khẳng định tầm quan trọng trong thời vụ và đất canh tác. 
III. TỔNG KẾT 
(GHI NHỚ SGK/5)
	4/. Củng cố :
	? Đọc lại bài thơ? Nêu nội dung và nghệ thuật của bài?
LUYỆN TẬP : Đọc thêm một số câu tục ngữ.
	5/. Dặn dò
	Học thuộc lòng 8 câu tục ngữ -> Giải thích.
	Soạn bài mới : “Chương trình địa phương”
	? Các em về nhà sưu tầm các câu ca dao, tục ngữ ở địa phương mình?