Giáo án môn Ngữ văn lớp 7 - Tuần 1 đến tuần 7

 TIẾT 1: CỔNG TRƯỜNG MỞ RA 
(Lý Lan) 
 Ngµy so¹n: 23/08/2009
A. Mục tiêu bài học: Giúp học sinh: 
Cảm nhận và hiểu được những tình cảm cao đẹp của người mẹ đối với con nhân ngày khai trường.
Thấy được ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với cuộc đời của mỗi con người.
B. Tiến trình lên lớp: 
1. Ổn định lớp 
2. Kiểm tra bài cũ 
GV kiĨm tra viƯc chuÈn bÞ s¸ch vë vµ so¹n bµi ë nhµ cđa HS.
3. Bài mới: 
GV giới thiệu bài mới: Trong quãng đời đi học, hầu như ai cũng trải qua ngày khai trường đầu tiên. Nhưng ít ai để ý xem trong đêm trước ngày khai giảng ấy mẹ mình đã làm gì và nghĩ những gì? Để giúp các em hiểu thêm tấm lòng thương yêu, tình mẫu tử sâu nặng của ng­êi mẹ đối với con và vai trò lo lớn của nhà trường đối với cuộc sống của mỗi con người như thế nào? Bài học hôm nay sẽ giúp các em hiểu điều ®ã. 
 Ho¹t ®éng cđa GV vµ HS
Néi dung kiÕn thøc 
GV: h­íng dÉn HS ®äc vµ ®äc mÉu 
HS: ®äc v¨n b¶n
? Cho biết văn bản này thuộc thể loại gì? (VB
nhật dụng) 
? Em hãy nhắc lại thế nào là VB nhật dụng? 
HS: Lµ văn bản đề cập tới những nội dung có tính chất cập nhật, đề tài có tính chất thời sự đồng thời là những vấn đề xã hội có ý nghĩa lâu dài.
GV: Kh¸i qu¸t l¹i kiÕn thøc vỊ v¨n b¶n nhËt dơng.
HS đọc VB. 
? V¨n b¶n nµy ®Ị cËp ®Õn vÊn ®Ị g×? 
HS: tr×nh bµy GV kh¸i qu¸t: V¨n b¶n viÕt vỊ mät ®ªm kh«ng ngđ ®­ỵc trong ®ªm ®Çu tiªn tr­íc ngµy khai tr­êng cđa con.
GV: Hướng dẫn HS tìm hiểu VB
? Hoàn cảnh nào đã làm nảy sinh tâm trạng của người mẹ và đứa con? 
- Đêm trước ngày khai trường của con, mẹ không ngủ được ...
? Tìm những từ ngữ trong VB biểu hiện rõ tâm trạng của hai mẹ con? 
HS: -Con: Thanh thản, môi hé mở, thỉnh thoảng chụm lại như đang mút kẹo...
 - Mẹ: Trằn trọc không ngủ được nghĩ về ngày khai trường đầu tiên của con mình...
? Em hãy tưởng tượng và mô tả lại tâm trạng của hai mẹ con trong đêm đó? 
? Qua các chi tiết trên em có nhận xét gì về tâm trạng của hai mẹ con? 
- §Ĩ kh¾c ho¹ t©m tr¹ng hai mĐ con tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật
 -HS: - Nghệ thuật tương phản 
-HS thảo luận: Tại sao người mẹ lên giường mà vẫn trằn trọc không ngủ? 
GV gợi ý: 	- Lo lắng cho con 
	- Ký ức tuổi thơ sống lại 
? Chi tiết nào chứng tỏ ngày khai trường để lại ấn tượng sâu đậm trong tâm hồn mẹ? 
- Cứ nhắm mắt lại... dài và hẹp.
- Cho nên ấn tượng... bước vào 
? Tại sao ngày khai trường vào lớp 1 của con lại in dấu ấn trong tâm hồn người mẹ như vậy? (HS thảo luận) 
? Hãy hồi tưởng lại ngày khai trường đầu tiên vào lớp 1 của mình và kể cho các bạn nghe?
? Từ dấu ấn ngày khai trường đầu tiên của con điều mà mẹ mong muốn cho con ở đây là gì?
 - HS: Mẹ mong muốn nhẹ nhàng... bâng khuâng, xao xuyến à kỷ niệm đẹp về ngày khai trường
? Qua việc tìm hiểu trên em thấy người mẹ là người ntn? 
Thương yêu con
Lo lắng cho con
Mong muốn cho con được sung sướng.
*GV: Kh¸i qu¸t vµ chèt kiÕn thøc
? Trong văn bản có phải mẹ đang nói trực tiếp với con không? Theo em người mẹ đang tâm sự với ai? Cách viết này có tác dụng gì? 
 -HS: Nói với chính mình à nổi bật tâm trạng, khắc họa tâm tư, tình cảm
HS theo dõi phần tiếp theo.
? Câu văn nào nói lên vai trò, tầm quan trọng của nhà trường đối với thế hệ trẻ? 
 -HS: Ai cũng biết rằng mỗi sai lầm...
? Câu này có tác động ntn tới việc học hành của mỗi học sinh? 
? Kết thúc bài văn ntn mẹ nói: “Đi đi con... mở ra”. Em nghĩ gì về câu nói của người mẹ? Đến bây giờ em học tới lớp 7 em hiểu thế giới kì diệu ấy là gì? Nó ntn? (HS thảo luận) 
 -HS: Vai trò của nhà trường mang lại cho mỗi con người sau này: Tri thức, tình cảm, tư tưởng, đạo lý, tình bạn, tình thầy trò... 
? Theo em điều mà tác giả muốn nói tới trong VB này là gì?
? Ỹu tè nghƯ thuËt mµ em häc tËp ®­ỵc tõ c¸ch kĨ chuþƯn cđa t¸c gi¶?
- HS tr¶ lêi GV chèt kiÕn thøc.
HS đọc ghi nhớ trang 9. 
GV: Có thể nói văn bản này là bài ca hi vọng về con cái và nhà trường.
Là bài ca về tình mẫu tử thiêng liêng, cao cả. 
GV: Có thể cho HS phát biểu bằng miệng hoặc đọc đoạn văn đã chuẩn bị ở nhà. 
GV: Khẳng định lại tình thương yêu con sâu sắc của các bà mẹ.
GV: Có thể cho HS phát biểu bằng miệng hoặc đọc đoạn văn đã chuẩn bị trước ở nhà.
GV nhận xét lời phát biểu có chân thành, xúc động, sâu lắng không? 
à Khẳng định lại tình thương yêu sâu sắc của các bà mẹ
 I.Đọc -hiểu chú thích 
 1.: §äc 
 2. T×m hiĨu chĩ thÝch;
ThĨ lo¹i: V¨n b¶n nhËt dơng
 Trích từ báo “yêu trẻ” số 116, TP.HCM ngày 1/9/2000
GV: H­íng dÈn HS t×m hiĨu mét sè tõ khã: 1, 2, 3, 10...
. 
II. Tìm hiểu văn bản
1.Tâm trạng của người mẹ và đứa con: 
-Con: Thanh thản, nhẹ nhàng... -> vô tư 
-Mẹ: Thao thức, trằn trọc, suy nghĩ miên man, hồi hộp, sung sướng, hi vọng, t­ëng t­ỵng... à không ngủ được
Þ Tình mẫu tử thiêng liêng, cao cả 
-T×nh yªu th­¬ng v« bê bÕn vµ sù lo l¾ng, hi sinh cđa ng­êi mĐ dµnh cho con. 
2.Tầm quan trọng của nhà trường với thế hệ trẻ 
-Không được phép sai lầm trong giáo dục. 
-Giáo dục thế hệ trẻ cho tương lai.
Þ Giáo dục rất quan trọng, lớn lao.
III. Tỉng kÕt:
* Ghi nhớ... SGK/9 
IV. Luyện tập 
Em hãy nhớ lại ngày đầu tiên đi học và viết thành một đoạn văn. Em có cho rằng trong quãng đời HS, đó là ngày để lại ấn tượng sâu đậm nhất hay không? 
4. Củng cố: 
-Cho HS đọc lại đoạn từ “thực sự... bước vào”.
-HS đọc lại ghi nhớ 
-Theo em: Em sẽ làm gì để đền đáp lại tình cảm của mẹ dành cho em.
5. Dặn dò: 
Học ghi nhớ trang 9.
Làm tiếp BT2
Chuẩn bị bài: Mẹ tôi 
Đọc nhiều lần, lưu ý từ ghép Hán Việt trong chú thích
Tóm tắt dàn ý.
 So¹n bµi “ MĐ T«i ”
TIẾT 2: 
MẸ TÔI 
(Ét -môn-đô-đơ-A-mi-xi) 
 Ngµy so¹n : 25/08/2009
A. Mục đích yêu cầu : Giúp học sinh: 
Hiểu được tác dụng lời khuyên của bố về lỗi của một đứa con đối với mẹ.
Hiểu và thấm thía những tình cảm thiêng liêng, sâu nặng của cha mẹ đối với con cái. 
B. Tiến trình lên lớp: 
1. Ổn định lớp 
2. Kiểm tra bài cũ 
? Tóm tắt ngắn gọn VB “Công trường mở ra”.
? Bài học sâu sắc nhất nhất mà em rút ra từ VB này là gì? 
3. Bài mới: 
GV: giới thiệu bài mới: Em đã bao giờ phạm lỗi với mẹ chưa? Đó là lỗi ntn? Sau khi phạm lỗi em có suy nghĩ gì? 
HS: Trả lời à.GV dÉn d¾t vµo bµi míi 
 Ho¹t ®éng cđa GV vµ HS
 KiÕn thøc c¬ b¶n 
-GV h­íng dÉn : §äc giäng nhĐ nhµng, t×nh c¶m chĩ ý thĨ hiƯn ®­ỵc t©m tr¹ng cđa ng­êi bè.
-GV ®äc mÉu gäi HS ®äc bµi.
- Em h·y tr×nh bµy nh÷ng hiĨu biÕt cđa m×nh vỊ t¸c gi¶ vµ xuÊt xø v¨n b¶n?
- HS tr×nh bµy GV chèt kiÕn thøc.
- GV h­íng dÉn HS t×m hiĨu c¸c chĩ thÝch: 1,2,4,6,7,8,9 vµ10.
- GV hướng dẫn HS tìm hiểu văn bản.
? Nguyên nhân nào khiến người bố phải viết thư cho En-ri-cô? 
- ? Em có đồng ý với cách làm của bố En-ri-cô không? V× sao?.
 -HS th¶o luËn tr×nh bµy theo suy nghÜ cđa m×nh GV nhËn xÐt.
 -
 -GV cã thĨ kÕt luËn ®ã lµ c¸ch lµm tÕ nhÞ ®Ĩ En – ri – c« ®ì c¶m thÊy xÊu hỉ.
 ?. Em h·y t×m nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ th¸i ®é cđa bè En-ri-c«?
?. §ã lµ th¸i ®é nh­ thÕ 
? Lý do gì đã khiến ông thể hiện thái độ đó? 
 - ¤âng cảm thấy bất ngờ, hụt hẫng, không tưởng tượng được En-ri-cô lại có thái độ như vậy đối với mẹ.
? Tại sao thể hiện sự tức giận của mình mà bố lại gợi đến mẹ? Vậy bà mẹ là người ntn?
HS t×m nh÷ng chi tiÕt trong v¨n b¶n nãi vỊ t×nh yªu th­¬ng vµ sù ch¨m sãc cđa mĐ ®èi víi En-ri-c« .
 ? Từ hình ảnh người mẹ của En-ri-cô em có cảm nhận gì về tấm lòng của các bà mẹ nói chung? 
- HS tr×nh bµy c¶m nhËn cđa m×nh GV nhËn xÐt vµ kh¸i qu¸t:
- Thương con vô bờ bến, hi sinh tất cả vì con.
? Tõ t×nh th­¬ng con cđa ng­êi mĐ, tõ sù tøc giËn cđa ng­êi cha «ng ®· c¶nh tØnh En-ri-c« ®iỊu g×?
? Em có suy nghĩ gì trước những lời cảnh tỉnh của người cha?
GV b×nh thªm:Những lời nói của người cha thật chí lý, chí tình, thật sâu sắc, những gì đã mất đi thì vĩnh viễn không thể nào lấy lại được, đặc biệt đó lµ viƯc hçn l¸o ®èi víi bè mĐ nh÷ng ng­êi ®· sinh thµnh ra chĩng ta.
? Theo em điều gì đã khiến En-ri-cô xúc động vô cùng khi đọc thư bố. 
 ? Tr­íc c«ng lao sinh thµnh của mẹ dành cho En-ri-cô người bố đã khuyên con điều gì?
- Không bao giờ được nói nặng với mẹ.
- Con phải xin lỗi mẹ.
- Con hãy cầu xin mẹ hôn con.
? Em hiểu được điều gì qua lời khuyên nhủ của người bố? 
 - Đối với mẹ phải cố gắng đừng bao giờ làm điều sai khiến mẹ buồn lòng. Nếu làm sai phải biết nhận lỗi vì mẹ là người rất bao dung, sẵn sàng tha thứ mọi lỗi lầm của chúng ta biết thành khẩn nhận lỗi.
? Theo em, tại sao người bố không nói trực tiếp mà lại phải viết thư? 
 HS thảo luËn tr×nh bµy – GV nhËn xÐt vµ chèt:
- Tình cảm sâu sắc, tế nhị, kín đáo nhiều khi không nói trực tiếp được. Hơn nữa viết thư là chỉ nói riêng cho người mắc lỗi biết, không làm cho người mắc lỗi mất đi lòng tự trọng. Đây chính là bài học về cách ứng xử trong cuộc sống gia đình, nhà trường và xã hội. 
? Qua bức thư người cha viết em rút ra được bài học gì? 
- Hiểu công lao cha mẹ và làm nhiều việc tốt để đền đáp công lao đó.
? Từ trước đến nay em đã làm gì có lỗi với mẹ chưa? 
(HS liên hệ)
I. §äc – T×m hiĨu chĩ thÝch .
1. §äc :GV ®äc mÉu h­íng dÉn HS ®äc v¨n b¶n.
2. T¸c gi¶, t¸c phÈm:
- Ðt-m«n-®« ®¬ A- mi-xi(1846- 1908)lµ nhµ v¨n I-ta-li-a.
- ¤ng lµ t¸c gi¶ cđa nhiỊu cuèn s¸ch.
- V¨n b¶n MĐ T«i trÝch trong cuèn “Nh÷ng tÊm lßng cao c¶”.
3. Chĩ thÝch: 
II. Tìm hiểu văn bản
1. Nguyên nhân dẫn đến việc bố viết thư 
... Khi nói với mẹ tôi nhỡ thốt ra một lời thiếu lễ độ. 
2. Thái độ của người cha đối với En-ri-cô 
-Sự hỗn láo của con như nhát dao đâm vào tim bố vậy.
-Bố không thể nén được cơn tức giận đối với con.
- Con hãy nhớ rằng tình thương yêu kính trọng cha mẹ là tình cảm thiêng liêng ... n KhuyÕn lµ Tam Nguyªn Yªn §ỉ.
- Gv ®äc mÉu, h­íng dÉn HS ®äc: §äc chËm r¶i, ung dung, hãm hØnh.
- Gäi HS ®äc bµi th¬.
- Gäi HS ®äc c¸c chĩ thÝch sgk- Gv gi¶i thÝch thªm c¸c tõ: n­íc c¶, kh«n, rèn.
? Hai c©u 5 vµ 6 lµ c©u luËn nh­ng ë ®©y t¸c gi¶ cã bµn luËn g× kh«ng.
- HS ph¸t hiƯn tr×nh bµy – Gv nhËn xÐt vµ chèt.
? CÊu t¹o bµi th¬ cã g× kh¸c víi bµi th¬ Qua §Ìo Ngang.
- HS ®­a ra ý kiÕn – Gv nhËn xÐt vµ gi¶i thÝch.
- HS ®äc c©u th¬ ®Çu.
? C¸ch më ®Çu bµi th¬ cđa t¸c gi¶ cã g× ®Ỉc biƯt.
? Em cã nhËn xÐt g× vỊ c¸ch x­ng h« cđa t¸c gi¶.
? Trong hoµn c¶nh vµ víi mèi quan hƯ ®ã, theo em chđ nhµ ph¶i tiÕp ®·i kh¸ch nh­ thÕ nµo?
- HS tr×nh bµy- Gv nhËn xÐt vµ bỉ sung thªm.
- TiÕp ®·i kh¸ch long träng, chu ®¸o vµ thËt hËu hØnh.
- HS ®äc 6 c©u th¬ tiÕp.
? NguyƠn KhuyÕn ®· tiÕp kh¸ch trong hoµn c¶nh nµo.
? Hoµn c¶nh ®ã mang ý nghÜa g×.
- HS tr×nh bµy vµ gi¶i thÝch – GV nhÊn m¹nh vµ chèt.
? Trong hoµn c¶nh ®ã cã thĨ cã g× ®Ĩ tiÕp kh¸ch? 
- §ã lµ nh÷ng thø s½n cã ë trong nhµ, n¬i th«n quª.
? §ã lµ nh÷ng thø nh­ thÕ nµo?
? ThÕ nh­ng nh÷ng thø ®ã ra sao .
- Gv ph©n tÝch thªm vµ b×nh ë ®©y ®Ĩ nãi ®­ỵc nh÷ng c¸i tèi thiĨu kh«ng cã ë NK.
? Nh­ng theo em cã ph¶i thùc tÕ nh­ thÕ kh«ng? T¸c gi¶ ®· dïng biƯn ph¸p nghƯ thuËt g× ë ®©y? HiƯu qu¶ cđa viƯc sư dơng biƯn ph¸p nghƯ thuËt ®ã?
- Hs tr¶ lêi – Gv bỉ sung thªm vµ ph©n tÝch.
- HS ®äc c©u th¬ cuèi.
?So s¸nh vµ cho biÕt cơm tõ “ ta víi ta” ë ®©y cã kh¸c víi cơm tõ “ ta víi ta” ë bµi th¬ Qua §Ìo Ngang cđa Bµ HuyƯn Thanh Quan kh«ng?
 - Hs suy nghÜ, so s¸nh vµ tr¶ lêi.
- GV hƯ thèng vµ chèt kiÕn thøc.
? VËy víi ý nghÜa ®ã c©u th¬ muèn kh¼ng ®Þnh ®iỊu g×?
- Gv b×nh thªm vỊ c©u th¬ cuèi : C¶ bµi th¬ ta thÊy toµn nh÷ng thø kh«ng cã mµ ngay c¶ thø tèi thiĨu nhÊt cÇn ph¶i cã ®Ĩ tiÕp kh¸ch cịng kh«ng ...thÕ mµ ®Õn cuèi bµi th¬ ta bÊt ngê thÊy v­ỵt lªn hÕt th¶y nh÷ng vËt chÊt cđa ®êi th­êng ®ã lµ mét t×nh b¹n cao c¶, th¾m thiÕt thËt hiÕm cã. C©u th¬ cuèi lµm s¸ng lªn toµn bµi th¬.
? Bµi th¬ thµnh c«ng bëi nh÷ng yÕu tè nghƯ thuËt nµo ®Ỉc s¾c?
? Nh÷ng yÕu tè ®Ỉc biƯt vỊ nghƯ thuËt ®ã ®· thĨ hiƯn thµnh c«ng néi dung nµo?
I. §äc - HiĨu chung:
1. T¸c gi¶- t¸c phÈm:
- NguyƠn KhuyÕn ( 1835-1909).
- Quª: Lµng VÞ hµ, Yªn §ỉ, B×nh Lơc, Hµ Nam.
 - Tam Nguyªn Yªn §ỉ lµ nhµ nho Èn dËt, nhµ th¬ cđa lµng c¶nh ViƯt Nam, nhµ th¬ tr÷ t×nh trµo phĩng cuèi thÕ kØ XIX ®Çu thÕ kØ XX.
2. §äc, chĩ thÝch:
3. T×m hiĨu thĨ th¬:
- ë ®©y t¸c gi¶ vÉn t¶ c¶nh vµ c­êi chø kh«ng theo bè cơc nghiªm ngỈt cđa bµi th¬ b¸t cĩ => §ã lµ s¸ng t¹o cđa t¸c gi¶.
+ Bè cơc 3 phÇn:- C©u ®Çu.
- 6 c©u gi÷a.
- C©u cuèi.
II. §äc – HiĨu chi tiÕt:
1. C©u th¬ ®Çu:
- C©u th¬ nh­ mét lêi th«ng b¸o, mét tiÕng reo vui=> Më ®Çu rÊt tù nhiªn.
- X­ng h«: B¸c => ThĨ hiƯn t×nh c¶m th©n mËt, t«n kÝnh.
2. 6 c©u th¬ tiÕp theo:
- Hoµn c¶nh: TrỴ ®i v¾ng chỵ thêi xa.
=> Kh«ng cã ai ®Ĩ sai b¶o cịng nh­ kh«ng thĨ ®i chỵ ®­ỵc lĩc nµy.
+ Hoµn c¶nh hÕt søc ®Ỉc biƯt.
- Cã thĨ cã : - C¸ - Ao s©u, n­íc lín.
 - Gµ - V­ên réng, rµo th­a.
 => Kh«ng b¾t ®­ỵc
 - C¶i- Ch÷a ra c©y
 - Cµ - Míi nơ.
 - BÇu – Võa rơng rèn.
 - M­íp - §­¬ng hoa.
 => TÊt c¶ ®ªï ch­a ¨n ®­ỵc.
- Ngay c¶ miÕng trÇu( lµ thø tèi thiĨu th­êng dïng ®Ĩ tiÕp kh¸ch ) cịng kh«ng cã.
 - T¸c gi¶ sư dơng c¸ch nãi phãng ®¹i, c­êng ®iƯu hãa.
- Nh»m ®ïa vui nh­ b¶n tÝnh vèn hãm hØnh cđa «ng. 
3. C©u th¬ cuèi:
- B¸c ®Õn ch¬i ®©y ta víi ta.
- Ta víi ta ë ®©y kh«ng ph¶i chØ mét m×nh, kh«ng chØ sù c« ®¬n tuyƯt ®èi mµ ta víi ta ë ®©y lµ 2 ng­êi. 
- Kh¼ng ®Þnh t×nh b¹n th¾m thiªt, ®Ëm dµ vµ sù thèng nhÊt trän vĐn gi÷a chđ vµ kh¸ch.
III. Tỉng kÕt:
1. NghƯ thuËt: - C¸ch t¹o t×nh huèng bÊt ngê, kÕt thĩc ®éc ®¸o.
- ThĨ th¬ thÊt ng«n b¸t cĩ rÊt nghiªm chØnh, chỈt chỴ song giäng th¬ chÊt ph¸c, hån nhiªn.
2. Néi dung:- Ca ngỵi t×nh b¹n ch©n thµnh, th¾m thiÕt, trung thùc, ®Ëm ®µ, méc m¹c bÊt chÊp mäi hoµn c¶nh. 
- §©y lµ bµi th¬ hay nhÊt vỊ t×nh b¹n. 
- Bµi th¬ cịng vỴ cho ta mét bøc tranh lµng c¶nh ViƯt Nam ®Ëm ®µ h­¬ng s¾c. 
4. Cđng cè:
- Em h·y chØ ra nÐt ®Ỉc tr­ng cđa bøc tranh lµng c¶nh ViƯt Nam ®­ỵc thĨ hiƯn trong bµi th¬ cđa NguyƠn KhuyÕn?
- Hs tr¶ lêi – Gv hƯ thèng vµ kh¼ng ®Þnh : - Bøc tranh lµng c¶nh ViƯt Nam thĨ hiƯn ë chỉ ®ã lµ:Nh÷ng h×nh ¶nh cđa bøc tranh lµng quª B¾c Bé víi nh÷ng ao chu«m vµ v­ên c©y xanh m­ít...
5. H­íng dÉn häc ë nhµ: 
- Häc thuéc lßng bµi th¬, hiĨu ®­ỵc néi dung vµ nh÷ng yÕu tè nghƯ thuËt c¬ b¶n cđa bµi th¬.
- So¹n bµi: Xa ng¾m th¸c nĩi L­.
TiÕt 31-32:
 ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 2. ( T¹i líp)
 Ngµy so¹n: 26/10/2009
A. Mơc tiªu:
- Hs viÕt ®­ỵc bµi v¨n biĨu c¶m vỊ quª h­¬ng, thiªn nhiªn n¬i c¸c em ®ang sèng, tõ ®ã c¸c em cã t×nh yªu vµ g¾n bã víi quª h­¬ng.
- RÌn luyƯn kÜ n¨ng viÕt bµi v¨n biĨu c¶m hoµn chØnh.
B. ChuÈn bÞ:
- GV chuÈn bÞ ®Ị .
- HS chuÈn bÞ kiÕn thøc vµ giÊy ®Ĩ lµm bµi.
C. TiÕn tr×nh:
1. ỉn ®Þnh:
2. TiÕn hµnh viÕt bµi:
 §Ị ra:
 Quª h­¬ng em lµ mét lµng chµi ven biĨn. Em h·y tr×nh bµy c¶m xĩc cđa m×nh vỊ n¬i ®ã.
 §¸p ¸n vµ biĨu chÊm:
+ Më bµi:(1,5 ®iĨm ).
- HS giíi thiƯu ®­ỵc vµi nÐt ®Ỉc tr­ng cđa quª h­¬ng vµ kh¸i qu¸t vỊ t×nh c¶m cđa m×nh víi quª h­¬ng.
+ Th©n bµi: (6 ®iĨm).
TiÕt 33.
 Ch÷a lçi vỊ quan hƯ tõ
 Ngµy so¹n: 02/11/2009.
A. Mơc tiªu:
– Giĩp HS: + ThÊy ®­ỵc c¸c lçi th­êng gỈp vỊ quan hƯ tõ.
 + N©ng cao kÜ n¨ng sư dơng quan hƯ tõ.
B. ChuÈn bÞ:
 B¶ng phơ cã chÐp c¸c VD ë sgk.
C. TiÕn tr×nh:
1. ỉn ®Þnh:
2. Bµi cị: + Quan hƯ tõ lµ g×? Cho VD.
 + Khi sư dơng quan hƯ tõ cÇn chĩ ý nh÷ng vÊn ®Ị g×?
3. Bµi míi:
 Ho¹t ®éng cđa Gv vµ Hs.
 KiÕn thøc c¬ b¶n.
- GV treo b¶ng phơ cã chÐp tÊt c¶ c¸c VD ë sgk lªn b¶ng – HS ®äc vµ quan s¸t b¶ng phơ.
- GV chia HS thµnh c¸c nhãm lín, mçi nhãm thµnh 5 – 6 em.
- GV nªu c©u hái yªu cÇu HS t×m ra c¸c lçi vỊ quan hƯ tõ ë trong c¸c VD trªn. Nªu nguyªn nh©n m¾c lçi vµ yªu cÇu HS sưa l¹i cho ®ĩng.
+ C©u hái th¶o luËn: ( theo hƯ thèng c©u hái ë sgk.)
- Thêi gian dµnh cho c¸c nhãm th¶o luËn lµ 10 phĩt.
- Yªu cÇu c¸c nhãm lÇn l­ỵt lªn tr×nh bµy, nhËn xÐt lÉn nhau.
- Gv nhËn xÐt, bỉ sung vµ chèt kiÕn thøc.
? VËy trong viƯc sư dơng quan hƯ tõ ta th­êng m¾c nh÷ng lçi nµo?
- HS ®äc ghi nhí.
? Gäi HS ®äc vµ nªu yªu cÇu cđa bµi tËp.
- Gäi HS lªn b¶ng tr×nh bµy, nhËn xÐt.
- GV chèt
- HS ch÷a l¹i c¸c c©u, nhËn xÐt- Gv nhËn xÐt, sưa ch÷a. 
+ GV dïng phiÕu häc tËp, HS ®¸nh dÊu b»ng c¸ch ®ĩng, sai vµo phiÕu häc tËp.
- GV thu phiÕu vµ chÊm mét sè bµi råi nh©n xÐt. 
- HS ®­a bµi tËp lµm v¨n sè 1, HS trao ®ỉi bµi vµ t×m lçi sưa ch÷a.
I. C¸c lçi th­êng gỈp vỊ quan hƯ tõ.
+ C¸c lçi cÇn tr¸nh trong viƯc sư dơng quan hƯ tõ:
- ThiÕu quan hƯ tõ.
- Dïng quan hƯ tõ kh«ng thÝch hỵp vỊ nghÜa.
- Thõa quan hƯ tõ.
- Dïng quan hƯ tõ mµ kh«ng cã t¸c dơng liªn kÕt.
II. LuyƯn tËp:
Bµi tËp 1:
- Tr­êng hỵp 1: Thªm qht “tõ.”
- Tr­êng hỵp 2: thªm qht “ ®Ĩ hoỈc cho”
Bµi tËp 2:Thay c¸c quan hƯ tõ dïng sai b»ng c¸c quan hƯ tõ: nh­, dï, vỊ.
Bµi tËp 3: 
Bµi tËp 4:
Bµi tËp 5: 
4. Cđng cè:
- Quan hƯ tõ lµ g×? Sư dơng quan hƯ tõ nh­ thÕ nµo? Trong viƯc sư dơng quan hƯ tõ ta cÇn tr¸nh nh÷ng lçi nµo?
- HS tr¶ lêi – GV hƯ thèng kiÕn thøc.
5.H­íng dÉn häc ë nhµ: 
- Häc thuéc ghi nhí sgk.
- Lµm l¹i c¸c bµi tËp ®· lµm ë líp.
- ChuÈn bÞ bµi “ Tõ ®ång nghÜa.”
TiÕt 34
 H­íng dÉn ®äc thªm
 Xa ng¾m th¸c nĩi L­ – Phong KiỊu d¹ b¹c
 Ngµy so¹n: 03/10/2009.
A. Mơc tiªu:
- Giĩp HS ph©n tÝch ®­ỵc vỴ ®Đp cđa nĩi L­ qua ®ã thÊy ®­ỵc mét sè nÐt trong t©m hån vµ tÝnh c¸ch nhµ th¬ LÝ B¹ch.
- HS cịng c¶m nhËn ®­ỵc nghƯ thuËt th¬ §­êng cđa Tr­¬ng KÕ.
- HS biÕt c¸ch ph©n tÝch v¨n b¶n qua phÇn dÞch nghÜa vµ qua ®ã tÝch lịy vèn tõ H¸n ViƯt.
B. ChuÈn bÞ:
 - HS ®äc vµ t×m hiĨu bµi th¬.
C. TiÕn tr×nh:
1. ỉn ®Þnh:
2. Bµi cị:
 + §äc thuéc lßng bµi th¬ B¹n ®Õn ch¬i nhµ cđa nhµ th¬ NguyƠn KhuyÕn. Nªu néi dung vµ nghƯ thuËt cđa bµi th¬?
3. Bµi míi:
 ( GV giíi thiƯu vỊ nhµ th¬ LÝ B¹ch vµ bµi th¬ cđa «ng.)
 Ho¹t ®éng cđa GV vµ HS.
 KiÕn thøc c¬ b¶n.
- HS ®äc chĩ thÝch sao sgk.
? Em h·y tr×nh bµy nh÷ng hiĨu biÕt cđa m×nh vỊ nhµ th¬ LÝ B¹ch.
? Em biÕt g× vỊ bµi th¬ nµy.
- GV ®äc mÉu h­íng dÉn HS ®äc bµi th¬. 
- §äc phiªn ©m ch÷ H¸n ;yªu cÇu ®äcchÝnh x¸c tõng tõ, giäng hïng tr¸ng, ngỵi ca, nhÞp 4/3 hoỈc 2/2/3. Chĩ ý nhÊn m¹nh c¸c tõ: väng, sinh, qu¶i, nghi, l¹c
- §äc b¶n dÞch nghÜa mét c¸ch ch©m r¶i, râ rµng.
- §äc b¶n dÞch th¬ theo nhÞp 4/3
- Gäi HS ®äc bµi th¬ - GV nhËn xÐt.
- GV h­íng dÉn HS t×m hiĨu mét sè tõ khã nh­: väng, L­ S¬n, béc bè.
- HS ®äc 2 c©u th¬ ®Çu:
? Nhµ th¬ ®øng ë ®©u ®Ĩ t¶ th¸c nĩi L­.
? Nh÷ng tõ nµo cho ta biÕt râ ®iỊu ®ã.
?VÞ trÝ nµy thuËn lỵi g× cho viƯc miªu t¶.
? Em hiĨu nh­ thÕ nµo vỊ tõ “ qu¶i” ë trong c©u th¬.
? ë b¶n dÞch th¬ cã tõ nµo ®· dÞch kh«ng ®¶m b¶o ¶nh h­ëng ®Õn c¸ch c¶m nhËn cđa ng­êi ®äc ?
- HS ®äc c©u th¬ thø 3.
? C©u th¬ thø ba t¶ th¸c ë ph­¬ng diƯn nµo?
? V× sao em biÕt? Ba ngµn th­íc cã ph¶i lµ con sè chÝnh x¸c kh«ng?
- HS ®äc c©u th¬ cuèi.
? Em hiĨu nh­ thÕ nµo vỊ c©u th¬ cuèi.
- HS th¶o lu©n tr×nh bµy.
- GV chèt kiÕn thøc.
- HS ®äc ghi nhí sgk.
- HS ®äc bµi th¬ kĨ c¶ phiªn ©m, dÞch nghÜa, dÞch th¬.
- GV ®äc cho HS nghe mét sè lêi b×nh vỊ bµi th¬ nµy.
A. Bµi thø nhÊt: Xa ng¾m th¸c Nĩi L­.
I. §äc – HiĨu chĩ thÝch:
1. T¸c gi¶ - T¸c phÈm:
- LÝ B¹ch: (701- 762) nhµ th¬ nçi tiÕng cđa ®êi §­êng Trung Quèc.
- Tù Th¸i B¹ch, hiƯu Thanh Liªn c­ sÜ.
- Quª Cam Tĩc.
- ¤ng ®­ỵc mƯnh danh lµ “tiªn th¬”.
- ¤ng viÕt nhiỊu bµi rÊt hay vỊ t×nh yªu, chiÕn tranh, t×nh yªu vµ t×nh b¹n.
+ Väng L­ s¬n béc bè lµ bµi th¬ rÊt hay vỊ ®Ị tµi thiªn nhiªn.
2. H­íng dÉn ®äc:
3. Chĩ thÝch:
II. H­íng dÉn t×m hiĨu:
- Qua tõ: väng, dao ta thÊy LÝ B¹ch ®øng tõ xa ®Ĩ t¶ th¸c.
- VÞ trÝ nµy kh«ng cho phÐp t¶ cơ thĨ, tØ mØ nh­ng l¹i thÊy ®­ỵc vỴ ®Đp toµn c¶nh.
- C¸i míi cđa t¸c gi¶ lµ ë chỉ ®em ®Õn cho ngän nĩi mét vỴ ®Đp k× ¶o, rùc rì...
 - Ch÷ “ qu¶i” ®· bÞ mÊt ®i lµm cho ý th¬ mÊt ®i vÏ ®Đp cđa nã. ë ®©y t¸c gi¶ biÕn c¸i ®énh thµnh c¸i tÜnh t¹o nªn vÏ ®Đp tr¸ng lƯ...
- T¶ trùc tiÕp, giĩp ng­êi ®äc h×nh dung ®­ỵc bøc tranh thiªn nhiªn hïng vÜ qua con sè pháng ®o¸n.
- Nghi thÞ: ngì kh«ng ph¶i lµ sù thËt.
- L¹c cưu thiªn: r¬i xuèng tõ chÝn tÇng m©y.
=> Mét sù liªn t­ëng ®éc ®¸othĨ hiƯn c¸i tµi t×nh, c¸i thÇn trong th¬ LÝ B¹ch.
+ Qua ®ã thÊy r»ng «ng lµ ng­êi cã t×nh yªu say ®¾m víi thiªn nhiªn, cã tÝnh c¸ch phãng kho¸ng, m¹nh mÏ cđa mét tiªn th¬ l·ng m¹n bËc nhÊt trong c¸c nhµ th¬ ®êi §­êng.
III. Tỉng kÕt: 
- Ghi nhí (sgk)
B. Bµi th¬ Phong KiỊu d¹ b¹c:
4. Cđng cè:
- GV ®äc thªm cho HS nghe mét sè bµi th¬ kh¸c cđa nhµ th¬ LÝ B¹ch.
5. H­íng dÉn häc ë nhµ:
- Häc thuéc lßng 2 bµi th¬ kĨ c¶ 3 phÇn: phiªn ©m, dÞch nghÜa, dÞch th¬.
- So¹n bµi “ C¶m nghÜ trong ®ªm thanh tÜnh.”