Giáo án môn Toán lớp 7 - Chương 1: Số hữu tỉ, số thực - Tiết 9: Tỉ lệ thức

Ngày dạy: 21/9/2009
Ngày soạn: 17/9/2009
Tiết 9 §7.TỈ LỆ THỨC
A. MỤC TIÊU
HS hiểu rõ thế nào là tỉ lệ thức, nắm vững hai tính chất của tỉ lệ thức.
Nhận biết được tỉ lệ thức và các số hạng của tỉ lệ thức. Bước đầu biết vận dụng tính chất của tỉ lệ thức vào giải bài tập.
B. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
GV: Bảng phụ.
HS: Ôn kn tỉ số của hai số hữu tỉ x và y (với ), đn hai phân số bằng nhau
C. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Hoạt động 1: KIỂM TRA
1/ Tỉ số của hai số a và b với 0 là gì? Kí hiệu? So sánh hai tỉ số: và 
HS nêu ĐN. Kí hiệu hoặc a:b
So sánh hai tỉ số: 
Hoạt động 2: 1) ĐỊNH NGHĨA
Trong bài tập trên ta có hai tỉ số bằng nhau lập nên một tỉ lệ thức. Vậy tỉ lệ thức là gì?
Ví dụ: So sánh hai tỉ số 
Vậy đẳng thức là tỉ lệ thức.
GV chốt ĐN, kí hiệu, các số hạng của tỷ lệ thức.
- GV cho HS làm ?1 (Tr 24 SGK)
Từ các tỉsố sau đây có lập được tỉ lệ thức hay không?
a) và 
b) 
Bài tập:
a) Cho tỉ số: . Hãy viết một tỉ số nữa để hai tỉ số này lập thành một tỉ lệ thức? Có thể viết bao nhiên tỉ số như vậy?
* Tỉ lệ thức là một đẳng thức của hai tỉ số.
* Ký hiệu hoặc a: b = c: d 
Ghi chú: SGK
HS làm bài ?1
a) 
b) ; 
 (Không lập được tỉ lệ thức )
Bài tập:
a) ; 
Viết được vô số tỉ số như vậy.
b) HS tự lấy ví dụ về tỉ lệ thức 
b) Cho ví dụ về tỉ lệ thức.
 c) Cho tỉ lệ thức: Tìm x?
Hoạt động 3: 2) TÍNH CHẤT
* GV yêu cầu HS xem VD SGK.
- GV cho HS làm ?2 
GV chốt: tích ngoại tỉ bằng tích trung tỉ.
- GV giới thiệu t/c 1
Ngược lại nếu ad = bc, ta có thể suy ra được tỉ lệ thức: hay không? Tương tự từ ad = bc và a, b, c, d làm thế nào để có: 
- Nhận xét vị trí của các ngoại tỉ và trung tỉ của tỉ lệ thức (2), (3), (4) so với tỉ lệ thức (1).
HS đọc SGK trang 25. Một HS đọc to trước lớp
?2 ad = bc
Tính chất 1 (Tính chất cơ bản của tỉ lệ thức)
Nếu thì ad = bc
* Từ ad = bc chia hai vế cho tích bd
* Từ ad = bc với a, b, c, d
Chia hai vế cho cd 
Chia hai vế cho ab 
Chia hai vế cho ac 
 (1) (đổi chỗ hai trung tỉ).
 (1) (đổi chổ hai ngoại tỉ)
 (1) 
(Đổi chổ cả ngoại tỉ lẫn trung tỉ)
*GV Nêu tính chất 2 (Tr25 SGK)
*GV giới thiệu bảng tóm tắt (tr 26 SGK)
Tính chất 2 (Tr25 SGK)
Hoạt động 4: LUYỆN TẬP – CỦNG CỐ
Bài 47(a) lập tất cả các hệ thức có thể được từ đẳng thức sau:
6.63 = 9. 42
Bài 46 (a,b) (Tr26 SGK) Tìm x trong các tỉ lệ thức:
a) b) –0,52: x = -9,36: 16,38
Dựa trên cơ sở nào, tìm được x như trên?
GV chốt cách tìm số hạng của TLT.
Bài 47(a) Từ đẳng thức 6.63 = 9. 42
; 
Bài 46 (a,b) (Tr26 SGK)
a)
HS: Dựa trên tính chất cơ bản của tỉ lệ thức.
Hoạt động 5: HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 
- Nắm vững đn và các t/c tỉ lệ thức, các cách hoán vị số hạng,cách tìm một số hạng tỉ lệ thức.
- Bài tập số 44, 45, 46 (c), 48 (Tr26 SGk). Bài số 61, 63 (Tr12, 13 SBT).
HD bài 49: Thay tỷ số giữa các số hữu tỷ bằng tỷ số giữa các số nguyên.
a.
b) 
 (Không lập được tỉ lệ thức )
Với a, b, c, d 0 từ một trong năm đẳng thức sau đây có thể suy ra các đẳng thức còn lại: 
ad = bc