Giáo án Ngữ văn 7 tiết 1 và 2

Ngày soạn: Bài 1
Ngày dạy: 
 Tiết 1. Văn bản: Cổng trường mở ra
 	(Lý Lan)
I. Mục đích yêu cầu.
- HS cảm nhận và hiểu được nhữg tỡnh cảm thiờng liờng cao đẹp của cha mẹ đối với con cỏi. Thấy được được ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với cuộc đời mỗi con người.
- GD HS lũng kớnh yờu cha mẹ thầy cụ và mọi người, những người luụn giành cho cỏc em sự quan tõm, chăm súc.
II. Chuẩn bị:
- Gv: SGK, SGV, Tài liệu khác.
- Hs: Soạn bài theo sgk.
III. Tiến trình lờn lớp :
1. ổn định tổ chức. 
2. Kiểm tra đầu giờ - GV kiểm tra vở soạn của HS.
3.Bài mới:
Giới thiệu bài: mỗi các em học từ mầm non đến THCS , có ít nhất 7 lần dự lễ khai trờng. Em hãy nhớ lại trong ngày khai trờng đầu tiên của mình, ai đã đa em đến trờng?
? Em có nhớ đêm hôm trớc ngày khai trờng ấy, mẹ em đã làm gì và nghĩ gì không?
 Hôm nay học bài văn “Cổng trờng mở ra”em sẽ hiểu đợc phần nào tấm lòng của ngời mẹ trớc ngày con bớc vào lớp 1.	
Hoạt động của thầy - trũ
Nội dung cần đạt
Hoạt động 1:
GV hớng dẫn hs đọc: nhẹ nhàng , truyền cảm.
GV đọc mẫu 1 đoạn rồi gọi hs đọc tiếp.
HS n.xét bạn đọc - GV n.xét, chỉnh sửa
? Giải nghĩa 1 số từ khú?
(nhạy cảm, hỏo hức, mền mựng, dặm?)
GV tớch hợp với giải nghĩa từ, từ mượn, từ địa phương.
? Còn có những tững từ ngữ nào trong văn bản mà các em khó hiểu?
GV chuyển ý:
? Văn bản có thể chia làm mấy phần? Nội dung chính của từng phần?
?Văn bản thuộc cụm vb nào? Viết theo thể loại gì?
GV: Nhắc lại nd p.ánh của vb nhật dụng nói chung ,giới thiệu nội dung VB ND7; là những vấn đề về quyền trẻ em, nhà trường, phụ nữ, văn húa, GD....Nhắc lại thể loại kí
 ? Phương thức biểu đạt chớnh của văn bản là gỡ?
GV: TP được viết theo dũng cảm xỳc của ngời mẹ trong cái đêm trớc ngày k.trờng của con. Mẹ không ngủ đợc tâm hồn ngời mẹ cứ miên man với bao cảm xúc...
I. Đọc – Hiểu văn bản:
1. Đọc
2. Chỳ thớch
- Từ khó. (Sgk)
II. Tìm hiểu văn bản
1. Tìm hiểu chung.
a. Bố cục: 2 phần
 Phần 1: Từ đầu đến “... mẹ vừa bớc vào”(Nỗi lòng của mẹ)
 Phần 2: Còn lại (Cảm nghĩ của ngời mẹ)
 b. Thể loại: kí( thuộc cụm văn bản nhật dụng.)
c. Phơng thức biểu đạt chính: Biểu cảm
Hoạt động 2
? Tâm trạng của người mẹ được thể hiện qua những chi tiết nào?
Không tập trung vào việc gì
Nhìn con ngủ
Xem lại những thứ chuẩn bị cho con.
Trằn trọc thao thức..... 
?Tác giả sử dụng nghệ thuật gì?
- Liệt kê các sự việc
- So sánh các việc làm của mẹ đối với mọi hôm
? Tại sao người mẹ lại có những hành động và việc làm nh thế?
HS: Trả lời
GV: Bình giảng
? Ngoài những việc làm mà ng mẹ dành cho con mà ta thấy trong vb, trong thực tế em còn thấy người mẹ còn làm những việc gì nữa đối với con cái?
- Chăm sóc em lúc ốm đau.
- Vui vẻ khi em làm được việc tốt.
GV: D.giảng
? Những việc làm trên thể hiện điều gì?
 GV: D.giảng
?Chi tiết nào nói lên kí ức của ngày k.trờng khắc sâu trong lòng người mẹ?
- Cái ấn tợng...
- Nhớ nôn nao , hồi hộp...
- Chơi vơi , hoảng hốt...
Gv:...Trớc ngày k.trờng lần đầu tiên của con, mẹ hồi hộp , lo lắng cho con, háo hức cùng con....người mẹ lại nhớ vềthủa ấu thơ, sống lại những kí ức “ hôm nay tôi đi học”, đó là cái ấn tợng khắc sâu mãi trong lòng 1 con người. Gìơ đây ng mẹ trong b.văn cũng đang nhẹ nhàng, cẩn thận để khắc ghi vào lòng con 1 cách tự nhiên, để sau này ng con...
Gv: Nhờ những việc làm, sự chuẩn bị của ng mẹ mà ng conđã “cảm nhận được sự q.trọng của ngày k.trường”.
? Hãy cho biết t.trạng của ng con trong b.văn có gì khác so với t.trạng của ng mẹ?
- Háo hức
- Hăng hái giúp mẹ
- Ngủ ngon lành...
 Gv: dg...
(chỉ ra nt so sánh rất hay, rất tinh tế ở đầu b.văn)
? Em có n.xét gì về ng con trong b.văn?
Gv: Cho hs đọc đoạn 2 
Trớc ngày k.trường, ng mẹ đã có những suy nghĩ gì?
?Ngày k.trường ở Nhật có gì giống và khác so với VN, cụ thể là k.giảng ở địa phương ta?
HS:( Thảo luận 2 phút)
 Trình bày k.quả thảo luận- hs khác n.xét bổ sung.
GV: Định hớng- chốt .
? hãy tả q.cảnh sân trường em trong ngày k.trờng?
GV:(k.thác kênh hình trong sgk)
? Vì sao GD lại được q.tâm nhiều nh vậy?
? Câu văn nào nói lên tầm q.trọng của gd?
“Mỗi sai lầm trong gd sẽ a.hưởng đến cả 1 thế hệ mai sau...”
? Qua câu văn trên em có suy nghĩ gì về gd?
? Hiểu tầm q.trọng của gd và nhà trường, kết thúc b.văn ng mẹ dã nói với con ntn?
- “Đi đi con, hãy can đảm lên...tg kì diệu sẽ mở ra.”
? Em hiểu tg kì diệu ở đây là tg ntn?
- Thế giới có nhiều k.thức
- ứơc mơ và khát vọng
- bạn bè ,thầy cô
- tơng lai
? Vậy câu nói trên của ng mẹ thể hiện điều gì đối với đứa con lần đầu tiên tới trường?
- Ngời mẹ động viên con, khích lệ con đến trờng
HS: Đọc ghi nhớ sgk
GV:Nhấn mạnh lại nd và nt của vb
2. Tìm hiểu chi tiết
 a.nỗi lòng của người mẹ và tâm trạng của người con Trước ngày khai trờng.
* Tâm trạng của ngời mẹ
_ Nghệ thuật: liệt kê, so sánh.
_Lo lắng cho con
_Hồi hộp thay con
_ Sống dậy những kỷ niệm tuổi thơ
_ Mẹ có tấm lòng sâu nặng, quan tâm sâu sắc đến con.
*Kí ức ngời mẹ
+ Cái ấn tượng khắc sâu mãi...
+ Nhớ sự nôn nao, hồi hộp...
* Tâm trạng người con
+Háo hức , hăng hái
+ Ngủ ngon lành
_Ngây thơ, bình yên trong ty thương của mẹ và g.đình.
b. Suy nghĩ của người mẹ
+ ở Nhật ngày k.trường là ngày lễ
+Các quan chức dự lễ k.giảng.
+ Sai lầm trong GD sẽ ảnh hưởng đến cả 1 thế hệ mai sau. 
_ GD có v.trò hết sức q.trọng đối với mỗi c.người và toàn thể xã hội.
_ GDkhông được phép sai lầm.
.
III. Tổng kết: Ghi nhớ (sgk)
IV. Luyện tập
Bài 1:
 Bài 2:
4. Củng cố : Hãy hát 1 bài hát nói về ngày đầu tiên đi học. 
 5. Dặn dò: Nắm được n.dung &ng.thuật của vb .Soạn văn bản“Mẹtôi” 
Ngày soạn: 
Ngày giảng: 
Tiết 2. Văn bản: Mẹ tôi
 (ẫt-mụn-đụ đơ amixi)
I. Mục tiêu bài học - HS cảm nhận được t/y thương, sự hi sinh lớn lao của cha mẹ đối với con cỏi.
- GD HS biết yờu thương kớnh trọng cha mẹ, biết nhận lỗi và sửa lỗi trước mọi người.
- Rốn kỹ năng PT TP tự sự kết hợp biểu cảm viết dưới dạng một bức thư.
II. Chuẩn bị:
Gv: sgk,sgv, soạn bài
Hs: soạn bài, đọc vb kĩ
III. Tiến trình lên Lớp:
1. Ổn định tổ chức 
2. Kiểm tra đầu giờ
? Hãy đọc đ.văn(bt2-luyện tập -tr.9)viết về 1 k.niệm đáng nhớ nhất trong ngày k.trờng đầu tiên của em?
-Yêu cầu: bài viết có cảm xúc
 kỉ niệm đẹp ,trong sáng, mang tính giáo dục.
3. Bài mới.
Giới thiệu bài: Trong c.đời mỗi c.ta, ngời mẹ có 1 v.trí hết sức lớn lao,thiêng liêng và cao cả. Nhng không phải lúc nào ta cũng ý thức đợc điều đó.Chỉ đến khi ta mắcnhững lỗi lầm ngời mẹ âm thầm đau khổ, ta vô tâm trớc sự đau khổ đó, nhng nếu có ngời nhắc nhở ta, khuyên nhủ ta thì tình thơng , lòng kính trọng sẽ đợc thức tỉnh trong ta.
 Văn bản “ Mẹ tôi” sẽ cho ta 1 bài học nh thế.
Hoạt động của GV- HS
Nội dung chính cần đạt
? Hãy nêu những nét chính về tác giả?
Gv bổ sung:C/đ hoạt động, cuộc đời v/c là 1 . t/y thương & HP của con người là lớ tưởng cảm hứng sỏng tỏc v/c của ụng kết tinh thành 1 chủ nghĩa nhõn văn lấp lỏnh.
I. Đọc - Hiểu văn bản
1. Giới thiệu tác giả, tác phẩm
- Et-môn-đô đơ A-mi-xi(1846- 1908). Nhà văn nổi tiếng của I-ta-li-a
- Văn bản trích từ “Những tấm lòng cao cả’.
2. Tìm hiểu từ khó và đọc
Gv : K.tra xác xuất 1 số từ khó trong sgk.
? Ngoài 10 từ khó trong sgk các em còn chưa hiểu những từ ngữ nào ?
Gv : H.dẫn đọc : nhẹ nhàng, cảm xúc
Gv : Đọc mẫu 1 đoạn
Hs : đọc tiếp đến hết.
Hs : N.xét bạn đọc- gv n.xét, chỉnh sửa.
Gv : chuyển ý :
? Em có n.xét gì về h.thức nội dung của văn bản ?
- H.thức là 1 bức thư...
? Sử dụng h.thức ấy có t.lợi gì ?
- Dễ bộc lộ suy nghĩ cá nhân...
? Vb là 1 bức thư của ng bố gửi cho con, nhưng tại sao lại lấy nhan đề là Mẹ tôi ?
Hs : thảo luận - t/gian 2 phút.
Hs : Trình bàýy kiến- hs khác bổ sung.
Gv : N.xét, Chốt : Mẹ là h.ảnh của n.vật trung tâm, n.vật có l.quan( tầm quan trọng) dối với cả ng con và người bố...
Chúng ta sẽ đi tìm hiểu từng n.vật.?
? Cho biết lý do mục đớch người bố viết thư cho En -ri-cô?
? Thỏi độ, t/c của bố với E được thể hiện qua những chi tiết nào? Tìm và PT?
? Qua đú người bố thể hiện thỏi độ ntn?
Gv gợi : Cỏch núi: 
Nghĩ xem, nghĩ kỹ, nhớ rằng
? Theo em ý do khiến ụng cú thỏi độ như vậy?
? GV nờu v/ đ : 
Cú ý kiến cho rằng bố En quỏ nghiờm khắc cú lẽ ụng khụng cũn yờu thương con mỡnh? í kiến của em?
GV: Bố rất yờu con nhưng khụng nuụng chiều, xem nhẹ, bỏ qua. Bố dạy con về lũng biết ơn kớnh trọng cha mẹ. Những suy nghĩ & t/c ấy của người í rất gần gũi với quan niệm xưa nay của chỳng ta. “bõt trung, bất hiếu là 1 tội lớn”. Phần hay nhất và cảm động nhẩt trong bức thư là người bố núi với con về người mẹ yờu dấu.
? Em hiểu vỡ sao người bố lại núi với E về mẹ?
? Thỏi độ của ụng với vợ mỡnh?
? Hãy tìm những từ ngữ , h.ảnh nói về ng mẹ của En-ri-cô ?
?Qua đõy em hiểu mẹ E là người ntn?
Gv : Bình.
? Hãy đọc những câu văn, thơ,ca dao, tục ngữ nói về tấm lòng người mẹ ?
Hs :...
Gv :... Phải bé lại và lăn vào lòng mẹ... (Nguyên Hồng).
- Cá chuối đắm đuối vì con. (Tục ngữ)
- Công cha như núi ...(Ca dao)
Gv : L.hệ thực tế.
? Sau khi đọc bức thư của bố En đã có thái độ ntn ?
?Điều gì đã khiến En xúc động vô cùng khi đọc thư của bố ? Hãy chọn đáp án mà em cho là đúng trong các lý do sau :
A. Vì bố gợi lại những kỉ niệm giữa mẹ với En .
B. Vì En sợ bố.
C. Vì những lời lẽ rất trân tình sâu sắc của bố.
D. Vì En thấy xấu hổ.
Hs : Thảo luận nhóm(1 phút)- Đại diện trả lời
Gv : Định hướng :Đáp án có thể là A,C,D (Y.cầu hs lý giải được vì sao chọn đáp án đó)
? Vậy theo em En là 1 cậu bé ntn ?
? TS người bố khụng núi trực tiếp với E mà lại viết thư?
Hs : Suy nghĩ- trả lời(hs có thể trả lời khác nhau, miễn là hợp lý)
Gv ; N.xét-chốt :T/cảm sâu sắc thường tế nhị và kín đáo, nhiều khi không nói được thành lời hoặc không thể nói trực tiếp. Viết thư vừa kín đáo, tế nhị, vừa không làm người mắc lỗi mất lòng tự trọng.
Đõy cũng là cách ứng xử trong GĐ,ở trường học hay ngoài XH mà chỳng ta cần học tập.
- Qua bài học của En em rút ra được bài học gì cho bản thân ?
- Phải cẩn thận khi nói
- Luôn luôn tôn trọng cha mẹ , người thân...
? Trong bức thư của người bố gửi cho con, em thấm thía câu văn nào nhất, vì sao ?
- Trong đời... 
- Hãy nhớ rằng...
a. Từ khó.
b. Đọc
II. Tìm hiểu văn bản
1. Hỡnh ảnh người bố.
a. Thỏi độ của người bố đ/v con.
+En đã thiếu lễ độ với mẹ
+ Như 1 nhỏt dao đõm vào
 tim bố vậy..
+ Việc như thế khôngtỏi phạm nữa
+ Phải xin lỗi mẹhóy cầu xin mẹ hụn con.
+ Nếu con bội bạc với mẹ thà rằng bố khụng cú con.
ố Bố buồn khổ, tức giận , nghiờm khắc & bao dung trước lỗi lầm của con.
b. Thái độ của bố với mẹ E.
- Yêu quý vợ , trân trọng vợ.
2. Hình ảnh người mẹ
+Thức suốt đêm...
+ Khóc nức nở....
+ Bỏ hp...để cứu sống con.
- Người mẹ hết lòng vì con, thương yêu con.
3. En-ri-cô
+ “Đọc thư, tôi xúc động vô cùng”
_ En-ri-cô vô tình phạm lỗi với mẹ, nhưng qua bức thư của bố cậu đã nhận ra và cảm thấy xấu hổ, ân hận vô cùng.
III. Tổng kết: * Ghi nhớ.
d/ Củng cố :
Hs đọc diễn cảm bài thơ “Thư gửi mẹ”sgk-12
Gv kể câc truyện “ Vì sao hoa cúc...”
đ/ Dặn dò :
- Thực hiện bài tập 1 trong phần luyện tập
- Soạn văn bản“Cuộc chia tay của những con búp bê”
******************************************************************