Giáo án Ngữ văn 7 tiết 2: Văn bản Mẹ tôi ( Et-Môn-đô-đơ A-mi-xi trích " Những tấm lòng cao cả)

NS: 09-08-09 NG:11->13 -08-09
Tiết 2 Văn bản Mẹ tôi
 ( Et-môn-đô-đơ A-mi-xi trích " Những tấm lòng cao cả).
 Mục tiêu bài học:
 HS:- Cảm nhận được tình cảm thiêng liêng sâu nặng của cha mẹ đối với con cái. Không được chà đạp lên tình cảm đó.
 - Văn biểu cảm có thể dùng hình thức viết thư.
Tiến trình hoạt động:
 1. ổn định tổ chức:
 2. Kiểm tra:
 ? Đêm trước ngày khai trường, tâm trạng của người con, người mẹ như thế nào?
 Vì sao có sự khác nhau ấy?
 3.Bài mới
Hoạt động 1: Giới thiệu bài.
Hoạt động 2: Tìm hiểu chung:
? Hãy nêu những hiểu biết của em về tác giả?
HS: Dựa vào chú thích (*) nêu vắn tắt.
GV: Nêu cách đọc, giọng đọc, đọc mẫu 1 đoạn.
HS: Đọc truyện.
GV: Nhận xét.
? Nhân vật chính trong văn bản này là ai? Vì sao
 có thể xác định như thế?
- Người cha, vì hầu hết lời nói trong văn bản là lời tâm tình của người cha.
? Theo em văn bản này được viết theo thể loại nào?
 Nhưng xem xét trên văn bản cụ thể, ta thấy kiểu viết thư - nghị luận đóng vai trò chủ yếu.
? Nêu bố cục của văn bản?
Hoạt động 3: Tìm hiểu chi tiết.
? Hình ảnh người mẹ của En-ri-cô hiện lên qua các chi 
tiết nào trong văn bản?? Từ những chi tiết đó, em cảm nhận phẩm chất cao quí nào của người mẹ? - Quên mình vì con.
? Phẩm chất đó được biểu hiện như thế nào ở mẹ em?
HS: Đọc 2 câu : " Sự hỗn láo của con..... bố vậy" và " trong đời........ con mất mẹ".
? Tâm trạng của người cha trước lỗi lầm của người con như thế nào?
? Theo em, vì sao người cha cảm thấy " sự hỗn láo... bố vậy"?
( Vì cha vô cùng yêu quí mẹ và con; cha thất vọng vô cùng vì con hư, phản lại tình yêu thương của cha mẹ.)
? Nhát dao ấy có làm đau trái tim người mẹ không?
(- Có, vì trái tim mẹ chỉ có chỗ cho tình thương yêu con.)
? Tìm những câu ca dao, câu thơ nói về đề tài cha mẹ?
- Công cha như núi Thái Sơn.....
 Cho tròn chữ hiếu mớI là đạo con.
 - Công cha như núi ngất trời
 Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông.
? Nếu là bạn của En-ri-cô, em sẽ nói gì với bạn về việc này?
? Cho biết đâu là lời khuyên của cha đối với con?
 - "Con hãy nhớ rằng, .... tình thương yêu đó".
? Vì sao hình ảnh "dịu dàng và hiền hậu.....khổ hình " mà không phải là ấm áp hạnh phúc?
( Vì những đứa con hư không thể xứng đáng với hình ảnh dịu dàng hiền hậu của mẹ. Cha muốn cảnh tỉnh những người con bội bạc.)
? Lời nhắn nhủ của cha: " Con hãy nhớ.... hơn cả " có ý nghĩa gì?
(- Hết lòng yêu thương vợ con.
- Nghiêm khắc, cong bằng, độ lượng và tế nhị trong việc giáo dục con.)
? Em hiểu gì về người cha từ những lời khuyên này?
(- Là người vô cùng yêu quí tình cảm gia đình.
- Là người có được những tình cảm thiêng liêng, không bao giờ làm điều xấu để phải xấu hổ, nhục nhã.)
HS: Theo dõi đoạn văn cuối bài.
? Tìm những từ ngữ nói lên thái độ của người cha? Đó là thái độ như thế nào?
- Phải xin lỗi mẹ, không phải vì sợ bố, thành khẩn, con hãy cầu xin mẹ...
? Em hiểu như thế nào về lời khuyên của cha: "Con phải xin lỗi mẹ ..... khẩn trong lòng" ?
- Người cha muốn con thành thật xin lỗi mẹ vì sự hối
 hận trong lòng, vì thương mẹ chứ không phải vì nỗi 
khiếp sợ.
? Tình cảm của cha đối với con ra sao?
? Em có đồng tình với một người cha như thế không? Vì sao?
? Theo em, vì sao En-ri-cô xúc động vô cùng khi đọc thư bố?
Hoạt động 4: Hướng dẫn tổng kết - luyện tập
? Cách thể hịện văn bản này có gì độc đáo? Tác dụng?
- Hình thức viết thư; bày tỏ trực tiếp cảm xúc và thái độ một cách chân thành.
? Từ văn bản " Mẹ tôi " em cảm nhận những điều sâu sắc nào của tình cảm con người? Được thể hiện ở câu nào?
? Em hãy chọn đặt nhan đề khác cho văn bản?
- Bài học đầu tiên nhớ đời của tôi./ Lòng cha, lòng mẹ
I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
 E. A-mi-xi ( 1846 - 1908), nhà văn ý là tác giả của rất nhiều tác phẩm nổi tiếng cho thiếu nhi. 
2. Tác phẩm:
a, Thể loại:
- Nhật kí - tự sự - viết thư - nghị luận.
b, Bố cục:
- Mở đoạn: Nêu hoàn cảnh người bố viết thư cho con.
- Thân đoạn: Tâm trạng của người bố trước lỗi lầm của người con.
- Kết đoạn: Bố muốn con xin lỗi mẹ; thể hiện tình yêu của mình với con.
II. Tìm hiểu chi tiết:
1. Hình ảnh người mẹ:
- Thức suốt đêm, sẵn sàng bỏ hết một năm hạnh phúc để cứu sống con.
- Dành hết tình thương cho con.
2. Những lời nhắn nhủ của cha:
-Trong nhiều tình cảm cao quí, tình yêu thương kính trọng cha mẹ là thiêng liêng hơn cả.
3. Thái độ của người cha trước lỗi lầm của con:
-tức giận, buồn bã khi biết con nói thiếu lễ độ với mẹ
-> khuyên con -> vừa dứt khoát vừa mềm mỏng
-Hết lòng yêu thương con và có tình cảm yêu ghét rõ ràng.
III. Tổng kết:
(*) Ghi nhớ: sgk - 12.
IV. Luyện tập: