Giáo án Ngữ văn 9 tuần 1

Tiết 1;2: Phong cách Hồ Chí Minh
Tiết 3: Các phương châm hội thoại.
Tiết 4: Sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh
Tiết 5: Luyện tập sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh
 Ngày soạn: 22/8/2009
 Ngày dạy: 24/8/2009 
Tiết 1, 2: Văn bản: PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH 
 (Lê Anh Trà)
A/ Mục tiêu cần đạt: Giúp HS:
 - Thấy được vẻ đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hoà giữa truyền thống và hiện đại, dân tộc và nhân loại, vĩ đại và bình dị.
 - Thấy được một số biện pháp nghệ thuật chủ yếu đã góp phần àm nổi bật vẻ đẹp của phong cách Hồ Chí Minh: kết hợp kể, bình luận, chọn lọc chi tiết tiêu biểu, sắp xếp ý mạch lạc.
 - Từ lòng kính yêu, tự hào về Bác, học sinh có ý thức tu dưỡng học tập, rèn luyện theo gương Bác
B/ Chuẩn bị:
 - GV: Soạn giáo án, SGK, những mẩu chuyện & tranh ảnh về cuộc đời hoạt động của Hồ Chí Minh.
 - HS: Đọc, học và chuẩn bị bài trước ở nhà bằng cách trả lời trước các câu hỏi và bài tập vào vở soạn bài; SGK, sưu tầm những mẩu chuyện về cuộc đời hoạt động của Hồ Chí Minh.
C/ Tiến trình dạy học:
 I/ Ổn định lớp: 1'
 II/ Kiểm tra bài cũ: 2’- GV kiểm tra việc soạn bài của HS.
 III. Giới thiệu bài mới: 1’
 IV/ Bài mới:
Hoạt động của thầy
Họat động của trò
Nội dung cơ bản
Hoạt động 1: 13’- Tìm hiểu Tác giả-tác phẩm: GV giới thiệu về tác giả.
 Gọi học sinh đọc phần cuối văn bản .
 ?Xuất xứ của văn bản có gì đáng chú ý?
 ? Em hãy nêu tên một số văn bản viết về Bác.
 Gv chốt lại và giới thiệu thêm cho học sinh một số cuốn sách về Bác.
Hoạt động 2: 20’- HD đọc, tìm hiểu chú thích, bố cục:
 GV đọc trước 1 đoạn è hướng dẫn học sinh đọc văn bản è gọi học sinh đọc.
 Kiểm tra việc chuẩn bị tìm hiểu chú thích của học sinh.
 ? Văn bản viết theo phương thức biểu đạt nào? nó thuộc loại văn bản nào?
 - Văn bản chia thành mấy phần? nội dung chính của từng phần là gì?
 Nhận xétè chuyển ý
Hoạt động 3: 45’ - HD học sinh phân tích văn bản.
 Gọi học sinh đọc lại phần 1
? Những tinh hoa văn hoá đến với Hồ Chí Minh trong hoàn cảnh nào?
 GV giới thiệu sơ lược về quãng đời Hoạt động của Bác từ 1911...
? Hồ Chí Minh đã làm thế nào để có được những tinh hoa văn hoá ấy?
? Động lực nào giúp Người có được những tri thức ấy? Hãy nêu dẫn chứng.
? Qua những điều vừa phân tích, em có nhận xét gì về phong cách của Hồ Chí Minh?
GV:Bình về mục đích ra nước ngoài của Bác.
? Kết quả Hồ Chí Minh có vốn tri thức nhân loại ở mức nào? theo hướng nào?
 GV: trên nền tảng văn hoá dân tộcètiếp thu ảnh hưởng từ quốc tế...
? Tóm lại Hồ Chí Minh đã tiếp thu văn hoá nhân loại dựa trên nền tảng nào? ...thể hiện qua câu văn nào trong văn bản?
(Câu văn vừa khép lại vừa mở ra vấn đề )
 GV chốt lại cách lập luận của đoạn văn .
? ND phần 1 nói về thời kỳ nào trong sự nghiệp hoạt động cách mạng của Bác? ND phần 2...trong sự nghiệp hđộng cách mạnh của Bác?
? Ở cương vị là Chủ tịch nước nhưng Bác có lối sống như thế nào? 
? Hồ Chí Minh có lối sống giản dị ở những phương diện nào? Hãy nêu chi tiết và qua đó cho biết cảm nhận của mình.
? Việc ăn uống của Bác diễn ra như thế nào? Em có nhận xét gì về bữa ăn với những món ăn đó?
? Qua các chi tiết ptích trên, em có cảm nhận gì về lối sống của Hồ Chí Minh?
? Vì sao có thể nói lối sống của bác là sự kết hợp giữa giản dị và thanh cao?
? Từ phong cách của Hồ Chí Minh em có suy nghĩ gì? (tự liên hệ với bản thân- hướng phấn đấu của mình)
? Hãy nêu những biểu hiện mà em cho là có văn hoá và pơhi văn hoá.
GV chốt vđ, hướng học sinh cách ăn mặc, nói năng, ứng xử, sử dụng v/chất...
? Để thể hiện nổi bật vẻ đẹp của phong cách Hồ Chí Minh, tác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật nào?
GV: sự đối lập: vĩ nhân mà hết sức giản dị, gần gũi; am hiểu mọi nền văn hoá mà hết sức dân tộc, hết sức Việt Nam.
Hoạt động 4: 2’ HD tổng kết
 ? Em hãy rút ra ý nghĩa của việc học tập, rèn luyện theo phong cách Hồ Chí Minh?
 Chốt vấn đề - liên hệ
Hoạt động 5: 3’ - HD luyện tập
 Yêu cầu học sinh nêu, kể một số câu chuyện về lối sống giản dị mà cao đẹp của Hồ Chí Minh.
HD nhận xét, đánh giá 
 - Chú ý theo dõi, ghi chép.
 - Đọc theo yêu cầu của GV
- Suy luận, phát hiện, phát biểu
-Nêu tên các văn bản viết về Bác đã biết.
- Chú ý theo dõi GV đọc & hướng dẫn
- Đọc văn bản.
- Trình bày nghĩa các từ khó theo y/cầu của giáo viên.
 -Suy luận, trao đổi, phát hiện, phát biểu. (chính luận-văn bản nhật dụng)
- Tìm hiểu, trả lời
( 2 phần. P1: Hồ Chí Minh với sự tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại; P2: những nét đẹp) trong lối sống của Hồ Chí Minh 
Suy luận, trao đổi, phát hiện, phát biểu - nhận xét
(Trong cuộc đời hoạt động cách mạng đầy gian nan vất vả, bắt nguồn từ khát vọng tìm đường cứu nước)
 Suy luận, thảo luận, phát biểu
nhận xét.
 Ham hiểu biết, học hỏi, tìm hiểu
 Nói viết thành thạo nhiều thứ tiếng, làm nhiều nghề, đến đâu cũng học hỏi
 Suy luận, nêu nhận xét
Thảo luận nhóm→đ/diện ngẫu trình bày
( tiếp thu cái hay, cái đẹp & phê phán những cái hạn chế, tiêu cực)
Suy luận, trao đổi, phát hiện, phát biểu 
Dựa trên nền tảng văn hoá dân tộc- Câu cuối của phần 1
 HẾT TIẾT 1
 Suy luận, trao đổi, phát hiện, phát biểu.
 - Lối sống rất giản dị và thanh cao.
 - Giản dị trong nơi ở và làm việc, trang phục , ăn uống...
- Cá kho, rau luộc, dưa ghém, cà muối, cháo hoa_ bữa ăn bình dị, dân dã.
 Suy luận, trao đổi, thảo luận, phát biểu 
 Hồ Chí Minh tự nguyện chọn lối sống vô cùng giản dị...
 Suy luận, trao đổi, phát hiện, phát biểu 
→ không phải lối sôngs khắc khổ của những con người tự vui trong cảnh nghèo khó... cũng không phải tự thần thánh hoá...
 Thảo luận- phát biểu
_ sống, học tập, làm việc theo gương Bác Hồ. Tự tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất đạo đức, lối sống có văn hoá.
 Suy luận, thảo luận _ phát biểu suy nghĩ cá nhân.
 Suy luận, trao đổi, phát hiện, phát biểu - nêu dẫn chứng:
“ Có thể nói ít có vị lãnh tụ...”
“ Quả như một câu chuyện...”
 Thảo luận →tổng hợp đúc rút lại vấn đề.
 Đọc phần Ghi nhớ
I/ Tác giả-tác phẩm:
 1. Tác giả: Lê Anh Trà
 2. Tác phẩm : trích trong “Phong cách Hồ Chí Minh, cái vĩ đại gắn với cái giản dị
II/ Đọc, tìm hiểu chú thích, bố cục:
III/Phân tích:
 1/ Hồ Chí Minh với sự tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại:
- Cách tiếp thu: 
 + Nắm vững phương tiện giao tiếp là ngôn ngữ.
 + Qua công việc, lao động mà học hỏi: làm nhiều nghề, đến đâu cũng học hỏi...
-Hồ Chí Minh có vốn kiến thức:
 + Rộng: từ văn hoá phng Đông đến phương Tây.
 + Sâu: Uyên thâm.
- Người tiếp thu có chọn lọc
_ Hồ Chí Minh tioếp thu văn hoá nhân loại dựa trên nền tảng văn hoá dân tộc.
 2/ Nét đẹp trong lối sống Hồ Chí Minh.
 Lối sống giản dị:
 + Nơi ở và làm việc đơn sơ, mộc mạc.
 + Trang phục: hết sức giản dị ...
 + Ăn uống đạm bạc với những món ăn bình dị.
_ Cách sống có văn hoá: cái đẹp là sự giản dị tự nhiên, lối sống kết hợp giữa giản dị và thanh cao.
Lối sống của Người là sự kế thừa và phát huy nét cao đẹp của những nhà văn hoá dân tộc. Đó là lối sống rất dân tộc, rất Việt Nam.
 3/ Những biện pháp nghệ thuật:
- Kết hợp giữa kể và bình luận
- Chọn lọc những chi tiết tiêu biểu.
 - Đan xen thơ Nguyễn Bỉnh Khiêm ; cách dùng từ Hán Việt.
 - Sử dụng nghệ thuật đối lập.
IV/ Tổng kết:
 * Ghi nhớ: SGK
V/ Luyện tập:
 Đọc và kể những câu chuyện về lối sống giản dị mà cao đẹp của Hồ Chí Minh.
 IV/ Củng cố - dặn dò: 3’
Hãy nêu những nét đẹp trong lối sống của Hồ Chí Minh?
Em đã rút ra được ý nghĩa của vịec học tập, rèn luyện theo phong cách Hồ Chí Minh như thế nào? 
Bài văn đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật gì?
 * Về nhà: Học kỹ kiến thức bài học. Soạn và chuẩn bị kỹ cho bài” Đấu tranh cho một thế giới hoà bình”: Trả lời câu hỏi 1,2,3,4,5 trong SGK trang 20 vào vở soạn bài. 
V/ Đánh giá rút kinh nghiệm:
 Ngày soạn: 24/8/2009
 Ngày dạy: 26/8/2009 
Tiết :3 CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI 
A/ Mục tiêu cần đạt: Giúp HS:
 - Nắm được hai phương châm hội thoại là: phương châm về lượng và phương châm về chất.
 - Biết vận dụng những phương châm này vào trong giao tiếp.
B/ Chuẩn bị:
 - GV: Soạn giáo án, SGK, bảng phụ.
 - HS: Đọc, học và chuẩn bị bài trước ở nhà bằng cách trả lời trước các câu hỏi và bài tập vào vở soạn bài; SGK.
C/ Tiến trình dạy học:
 I/ Ổn định lớp: 1'
 II/ Kiểm tra bài cũ: 2’ - GV kiểm tra việc soạn bài của HS.
 III/ Giới thiệu bài mới: 1’
 IV/ Bài mới:
Hoạt động của thầy
Họat động của trò
Nội dung cơ bản
Hoạt động 1:10’- HD tìm hiểu phương châm về lượng.
 Yêu cầu học sinh đọc VD1 trên bảng phụ( chép từ SGK).
? Câu trả lời của Ba có đáp ứng được điều mà An cần biết không?
 Gợi ý: bơi nghĩa là gì? điều mà An cần biết là gì?
? Câu trả lời của Ba có đúng với yêu cầu giao tiếp không ?
 Khi nói ta phải nói như thế nào?
Y/cẩu học sinh đọc ví dụ 2.
? Vì sao truyện lại gây cười?
? Lẽ ra anh có lợn cưới và anh có áo mới phải hỏi và trả lời như thế nào để người nghe đủ biết điều cần hỏi và cần trả lời?
? Vậy nội dung hỏi và trả lời không tuân thủ yêu cầu giao tiếp ở chỗ nào?
? Vậy cần tuân thủ yêu cầu gì khi giao tiếp?
HD học sinh chốt lại → Ghi nhớ
Hoạt động 2: 10’ - HD tìm hiểu phương châm về chất.
 GV yêu cầu học sinh đọc truyện cười SGK mục II.
 ? Truyện cười này phê phán điều gì?
 ? Trong giao tiếp điều gì cần tránh?
 Hướng học sinh liên hệ thực tế.
 HD học sinh chốt lại → Ghi nhớ
 Gọi học sinh đọc ghi nhớ SGK
 GV: Phương châm về chất: nói những thông tin có bằng chứng xác thực. Nếu cần nói điều đó thì phải báo cho người nghe tính xác thực đó chưa được kiển chứng.
(VD: Hình như..., tôi nghĩ là...)
Hoạt động 3: 17’ - HD luyện tập
Gọi học sinh đọc bài tập 1 – nêu yêu cầu của bài tập 1.
 HD học sinh nhận xét, đánh giá.
GV chia lớp thành 2 nhóm để thực hiện
Gọi học sinh đọc bài tập 2 – nêu yêu cầu của bài tập 2& yêu cầu học sinh thực hiện
 HD học sinh nhận xét, đánh giá.
Yêu cầu học sinh đọc và thực hiện yêu cầu của bài tập 3.
HD học sinh nhận xét, đánh giá.
HD cho học sinh thực hiện làm bài tập 4,5 ở nhà.
 Quan sát, đọc ví dụ 1
- Suy luận, trao đổi, phát hiện, phát biểu.
- Nhận xét.
- Giải thích
Câu trả lời của Ba không mang nội dung mà An cần biết
-Suy luận, trao đổi, phát hiện, phát biểu .
- Đọc, tìm hiểu vdụ 2. 
Nhớ kt cũ→ phát biểu:
Vì 2 nhân vật đều nói thừa nội dung.
Tự nêu phương án trả lời của cá nhân.
- Suy luận, trao đổi, phát hiện, phát biểu.
Chốt vđề - đọc ghi nhớ
- Đọc, tìm hiểu ví dụ mục II
- Suy luận, trao đổi, phát hiện, phát biểu.
Phê phán tính nói khoác, nói sai sự thật.
...
 Liên hệ thực tế
Chốt vđề - đọc ghi nhớ
- Đọc bài tập 1.
 Thực hiện làm bài tập theo nhóm → đại diện các nhón trình bày.
Nhận xét, đánh giá. 
- Đọc bài tập 2:
 chọn cụm từ thích hợp và xã định phương châm →p.biểu
 ... II/ Kiểm tra bài cũ: 2’ - GV kiểm tra việc soạn bài của HS.
 III/ Giới thiệu bài mới: 1’
 IV/ Bài mới:
Hoạt động của thầy
Họat động của trò
Nội dung cơ bản
*HOAÏT ÑOÄNG 1: 10’
- OÂn taäp kieåu vaên baûn thuyeát minh.
?: Vaên baûn thuyeát minh laø gì? Ñaëc ñieåm cuûa vaên baûn thuyeát minh?
?: Caùc phöông phaùp thuyeát minh?
*HOAÏT ÑOÄNG 2:12’
Yeâu caàäu HS ñoïc vaên baûn HAÏ LONG - ÑAÙ VAØ NÖÔÙC.
?: Vaên baûn thuyeát minh vaán ñeà gì? Coù tröøu töôïng khoâng?
? :Söï kì laï cuûa Haï Long coù theå thuyeát minh baèng caùch naøo? Neáu chæ duøng phöông phaùp lieät keâ: Haï Long coù nhieàu nöôùc,nhieàu ñaûo, nhieàu hang ñoäng laï luïng ñaõ neâu ñöôïc “ söï kì laï” cuûa Haï Long chöa?
? : Taùc giaû hieåu söï kì laï naøy laø gì? Haõy gaïch döôùi caâu vaên neâu khaùi quaùt söï kì laï cuûa Haï Long?
? : Taùc giaû giaûi thích nhö theá naøo ñeå thaáy söï kì laï ñoù?
? : Sau moãi yù ñöa ra giaûi thích veà söï thay ñoåi cuûa nööùc taùc giaû laøm nhieäm vuï gì? 
? : Taùc gæ ñaû trình baøy söï kì laï cuûa Haï Long chöa?
? : Phöông phaùp naøo ñaõ ñöôïc taùc giaû söû duïng?
? : Vaán ñeà thuyeát minh nhö theá naøo thì ñöôïc söû duïng laäp luaän ñi keøm?
? : Nhaän xeùt caùc lí leõ – daãn chöùng trong vaên baûn treân? 
? : Giaû söû ñaûo loän yù döôùi “ khi chaân trôøi ñaèng ñoâng ” leân tröôùc trong thaân baøi coù chaáp nhaän khoâng? Nhaän xeùt veà caùc ñaëc ñieåm treân caàn thuyeátminh?
*HOAÏT ÑOÄNG 3: 14’
Höôùng daãn luyeän taäp.
*Baøi taäp 1:
-Yeâu caàu HS ñoïc kó vaên baûn. 
-Toå chöùc HS traû lôøi caùc yeâu caàu cuûa baøi taäp.
? : Vaên baûn coù tính chaát thuyeát minh khoâng? Tính chaát aáy theå hieän ôû nhöõng ñieåm naøo? Nhuõng phöông phaùp thuyeát minh naøo ñöôïc söû duïng?
? : Baøi TM naøy coù gì ñaëc bieät? Taùc giaû ñaõ söû duïng bieän phaùp ngheä thuaät naøo?
? : BPNT ôû ñaây coù taùc duïng gì? Chuùng coù gaây höùng thuù vaø laøm noãi baät noäi dung caàn thuyeát minh khoâng?
*Baøi taäp 2:
-Yeâu caàu HS ñoïc kó ñoaïn vaên vaø neâu nhaän xeùt veà BPNT ñöôïc söû duïng ñeå thuyeát minh.
*HOAÏT ÑOÄNG 4: 2’
Cuûng coá:
-Goïi HS ñoïc laïi phaàn ghi nhôù SGK
- 1HS traû lôøi –2HS khaùc nhaän xeùt .
+ VBTM: Tri thöùc khaùch
 quan phoå thoâng
- 1HS traû lôøi –1HS khaùc nhaän xeùt .
+ Caùc PP ñònh nghóa,phaân loaïi neâu ví duï, lieät keâ,CM , GT, PT
-Moät soá em ñoïc vaø moät soá em khaùc nhaän xeùt.
- 2HS traû lôøi →2HS khaùc nhaän xeùt .
+ Vaán ñeà Haï Long – söï kì laï cuûa ñaù vaø nöôùc →vaán ñeà tröøu töôïng baûn chaát sinh vaät.
-HS thaûo luaän theo nhoùm, cöû ñaïi dieän traû lôøi.
- 3HS traû lôøi →3HS khaùc nhaän xeùt 
+ Giaûi thích nhöõng khaùi nieäm, söï vaän ñoäng cuûa nöôùc.
+ Chæ duøng phöông phaùp lieät keâ chöa ñaït yeâu caàu.
- 2HS traû lôøi →2HS khaùc nhaän xeùt 
+ Ñoù laø caâu: “Chính nöôùc coù taâm hoàn”.
- 1HS traû lôøi →1HS khaùc nhaän xeùt 
Caùc nhoùm thaûo luaän
2HS toå 1-2 traû lôøi → 2HS khaùc nhaän xeùt 
+ Thuyeát minh, lieät keâ mieâu taû söï bieán ñoåi laø trí töôûng töôïng ñoäc ñaùo.
2HS traû lôøi →2HS khaùc nhaän xeùt . Thuyeát minh keát hôïp vôùi caùc pheùp laäp luaän.
- 1HS traû lôøi →1HS khaùc nhaän xeùt 
+Vaán ñeà coù tính chaát tröøu töôïng.
- HS thaûo luaän.
1HS traû lôøi →1HS khaùc nhaän xeùt 
+ Xaùc thöïc → yeâu caàu lí leõ+ daãn chöùng.
- Caùc nhoùm thaûo luaän,cöû ñaïi dieän traû lôøi. 3 HS traû lôøi →3 HS khaùc nhaän xeùt.
+ Khoâng ñaûo ñöôïc vì caùc ñaëc ñieåm thuyeát minh phaûi coù lieân keát chaët cheõ baèng traät töï tröôùc sau hoaëc phöông tieän lieân keát. 
- 2HS ñoc baøi - 2HS khaùc nhaän xeùt 
- Caùc nhoûm thaûo luaän caùc caâu hoûi.
- 1HS traû lôøi →1HS khaùc nhaän xeùt 
+ Chuyeän vui coù tính chaát thuyeát minh.
+ Theå hieän: Giôùi thieäu loaøi ruoài raát coù heä thoáng.
+ Phöông phaùp: Ñònh nghóa, Phaân loaïi, soá lieäu, lieät keâ. 
- 1HS traû lôøi →1HS khaùc nhaän xeùt .
+ Nhaân hoùa, coù tình tieát.
- 1HS traû lôøi - 1HS khaùc nhaän xeùt 
+ Gaây höùng thuù cho ngöôøi ñoïc nhoû tuoåi, vuøa laø chuyeän vui, vöøa hoïc theâm tri thöùc. 
- 2HS ñoïc - 2HS khaùc nhaän xeùt 
- 2HS traû lôøi - 2HS khaùc nhaän xeùt 
- 2 HS ñoïc ghi nhôù - 2HS khaùc nhaän xeùt – boå sung.
I- SÖÛ DUÏNG MOÄT SOÁ BIEÄN PHAÙP NGHEÄ THUAÄT TRONG VAÊN BAÛN THUYEÁT MINH.
*Vaán ñeà thuyeát minh:
- Söï kì laï cuûa Haï Long.
- Söï kì laï cuûa Haï Long ñöôïc thuyeát minh baèng phöông phaùp: Keát hôïp giaûi thích nhöõng khaùi nieäm, söï vaän ñoäng cuûa nöôùc.
- Söï saùng taïo cuûa nöôùc 
→laøm cho ñaù soáng daäy linh hoaït,coù linh hoàn.
- Nöôùc taïo neân söï di chuyeån
+ Tuøy theo goùc ñoä, toác ñoä di chuyeån.
+ Tuøy theo aùnh saùng roïi vaøo chuùng.
+ Thieân nhieân taïo neân theá giôùi baèng nhöõng nghòch lí ñeán laï luøng.
_ Thuyeát minh keát hôïp vôùi caùc pheùp laäp luaän.
 2- Keát luaän (ghi nhôù)
- Vaán ñeà coù tính chaát tröøu töôïng, khoâng deã caûm thaáy cuûa ñoái töôïng 
→ duøng thuyeát minh + laäp luaän + töï söï + nhaân hoùa 
- Lí leõ daãn chöùng phaûi hieån nhieân thuyeát phuïc.
- Caùc ñaëc ñieåm thuyeát mih phaûi coù lieân keát chaët cheõ baèng traät töï tröôùc sau hoaëc phöông tieän lieân keát.
II> Luyện tập:
*Baøi taäp 1:
a-Vaên baûn thuyeát minh.
+ Bieåu hieän: Giôùi thieäu ruoài xanh coù heä thoáng.
+ Caùc phöông phaùp thuyeát minh ñöôïc söû duïng:
. Ñònh nghóa.
. Phaân loaïi. 
. soá lieäu .
. Lieät keâ.
b-Caùc BPNT ñöôïc söû duïng:
+ Nhaân hoùa.
+ Coù tình tieát.
c-Caùc BPNT coù taùc duïng:
+ Gaây höùng thuù cho baïn ñoïc nhoû tuoåi, veøa laø truyeän vui, vöøa hoïc theâm tri thöùc.
*Baøi taäp 2:
- ÑV neâu taäp tính cuûa chim cuù döôùi daïng moät ngoä nhaän (ñònh kieán) thôøi thô aáu, sau lôùn leân ñi hoïc môùi coù dòp nhaän thöùc laïi söï nhaàm laãn cuõ
- Bieän phaùp NT ôû ñaây chính laø laáy ngoä nhaän hoài nhoû laøm ñaàu moái caâu chuyeän.
 IV/ Củng cố - dặn dò: 3’ 
Phương châm về lượng khi giao tiếp cần phải nói như thế nào? 
Phương châm về chất khi giao tiếp cần phải nói như thế nào? 
 * Về nhà: 
- Làm hoàn thiện bài tập 4,5 sgk
- Học kỹ kiến thức bài học. Soạn và chuẩn bị kỹ cho bài” Các phương châm hội thoại-tt”: Xác định rõ các phương châm quan hệ, cách thức, lịch sự.
V/ Đánh giá rút kinh nghiệm:
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 Ngày soạn: 28/8/2009
 Ngày dạy: 29/8/2009 
Tiết :5 LUYỆN TẬP SỬ DỤNG MỘT SỐ BIÊN PHÁP NGHỆ THUẬT TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH.
A/ Mục tiêu cần đạt: Giúp HS:
 +Hieåu vieäc söû duïng moät soá bieän phaùp ngheä thuaät trong vaên baûn thuyeát minh laøm cho vaên baûn thuyeát minh sinh ñoäng, haáp daãn.
 + cuûng coá lí thuyeát vaø kó naêng veà vaên thuyeát minh vaø giaûi thích.
B/ Chuẩn bị:
 - GV: Soạn giáo án, SGK, các bài tập ( đoạn văn bản)bảng phụ.
 - HS: Đọc, học và chuẩn bị bài trước ở nhà bằng cách trả lời trước các câu hỏi và bài tập vào vở soạn bài; SGK.
C/ Tiến trình dạy học:
 I/ Ổn định lớp: 1'
 II/ Kiểm tra bài cũ: 2’- GV kiểm tra việc soạn bài của HS.
 III/ Giới thiệu bài mới: 1’
 IV/ Bài mới:
Hoạt động của thầy
Họat động của trò
Nội dung cơ bản
*HOAÏT ÑOÄNG 1: 17’ - Tìm hieåu ñeà, tìm yù, laäp daøn baøi ñaïi cöông: vaán ñeà töï hoïc.
-GV yeâu caàu HS ñoïc laïi ñeà baøi vaø ghi laïi treân baûng.
H1: Ñeà baøi yeâu caàu thuyeát minh vaán ñeà gì? Tính chhaát cuûa vaán ñeà tröøu töôïng hay cuï theå? Phaïm vi roäng hay heïp?
H2: Muoán giaûi quyeát vaán ñeà naøy phaûi laøm vaán ñeà gì? 
H3: Coù caàn giaûi thích töï hoïc laø gì khoâng? 
H4: Phaïm vi töï hoïc bao goàm nhöõng vaán ñeà gì?
H5: Hoïc maø khoâng töï hoïc thì coù keát quaû khoâng? vì sao?
H6: Theo em chöõ “TÖÏ” trong “töï hoïc” ñoøi hoûi hoïc sinh hieåu nhö theá naøo?
*HOAÏT ÑOÄNG 2: 13’
Laäp daøn yù chi tieát.
-Yeâu caàu HS phaân bieät ranh giôùi caùc yù hình thaønh 3 phaàn. Boå sung chi tieát caùc yù.
H7: Giaûi thích : Hoïc laø theá naøo? Töï hoïc laø gì?
*HOAÏT ÑOÄNG 3: 7’ - Trình baøy thaûo luaän ñeà: Caùi quaït.
(Coù theå trình baøy caùc theâm daøn yù veà caùc ñoà vaät khaùc nhö caùi keùo,caây buùt)
-1HS ñoïc ñeà
+Trình baøy vaán ñeà töï hoïc.
-Caû lôùp thaûo luaän döïa treân söï chuaån bò.
-1HS traû lôøi ->1HS khaùc nhaän xeùt 
+VÑTM : Töï hoïc.
+Vaán ñeà tröøu töôïng -> phaïm vi roäng
-2HS toå 1-2 traû lôøi ->2HS toå khaùc nhaän xeùt.
+Tìm yù vaø laäp daøn yù. 
-HS suy nghó döïa treân söï chuaån bò ôû nhaø traû lôøi.
-1HS traû lôøi ->1HS khaùc nhaän xeùt 
+Hoïc treân lôùp, ôû nhaø,töï tieáp thu, luyeän taäp, cuûng coá tìm toøi , saùng taïo
+Töï ñoïc saùch tham khaûo.
+Tö hoïc khi laøm baøi taäp.
+Töï hoïc thuoäc loøng.
+Töï hoïc khi laøm thöïc nghieäm.
+Töï hoïc khi lieân heä thöïc teá
Caùc nhoùm thaûo luaän - cöû ñaïi dieâïn traû lôøi.
-3HS traû lôøi – 3HS khaùc nhaän xeùt .
+Khoâng töï hoïc ->khoâng coù keát quaû. 
-HS thaûo luaän.
2HS toå1-2 traû lôøi – 2HS toå 3-4 nhaän xeùt.
+HS chuû ñoäng tích cöïc suy nghó, töï khaùm phaù phaùt hieän nhöõng ñieàu chöa bieát.
+HS ñieàn vaøo phieáu hoïc taäp vaø noäp laïi cho GV . 
-HS ôû moãi nhoùm trình baøy daøn yù,chi tieát, döï kieán caùch söû duïng bieän phaùp ngheä thuaät trong baøi thuyeát minh. 
I- TÌM HIEÅU ÑEÀ, TÌM YÙ:
1- ÑEÀ: Trình baøy vaán ñeà töï hoïc.
2- Tìm hieåu ñeà:
-Vaán ñeà thuyeát minh: Töï hoïc.
-Vaán ñeà tröøu töôïng 
 → pham vi roäng.
3- Tìm yù vaø laäp daøn yù.
a- Môû baøi:
-Hoïc laø theá naøo?
-Töï hoïc laø gì?
b- Thaân baøi:
+Hoïc treân lôùp, ôû nhaø, töï tieáp thu, luyeän taäp cuûng coá tìm toøi , saùng taïo
+Töï ñoïc saùch tham khaûo.
+Tö hoïc khi laøm baøi taäp.
+Töï hoïc thuoäc loøng.
+Töï hoïc khi laøm thöc nghieäm.
+Töï hoïc khi lieân heä thöïc teá 
=>Khoâng töï hoïc seõ khoâng coù keát quaû.Vì chæ laø hoïc veït hôøi hôït, kieán thöùc ñoù khoâng theå trôû thaønh kieán thöùc baûn thaân.
c- keát baøi:
 Trong töï hoïc ñoøi hoie HS phaûi chuû ñoäng tích cöïc suy nghó, töï khaùm phaù vaø phaùt hieän kieán thöùc.
II- LAÄP DAØN YÙ CHI TIEÁT: Thuyeát minh Töï hoïc.
1- Môû baøi:
 Hoïc laø gì? Thu nhaän kieán thöùc luyeän taäp kó naêng do ngöôøi khaùc truyeàn laïi.
 Töï hoïc laø quaù trình töï tìm kieám kieán thöùc duø cho coù thaày dieàu daét hay khoâng?
2- Thaân baøi: 
-Trình baøy laïi caùc khaâu neâu treân( I- B )
3- Keát baøi: 
-Toùm laïi “ töï hoïc” ( I – C )
 IV/ Củng cố - dặn dò: 4’
Phương châm về lượng khi giao tiếp cần phải nói như thế nào? 
Phương châm về chất khi giao tiếp cần phải nói như thế nào? 
 * Về nhà: 
- Làm hoàn thiện bài tập 4,5 sgk
- Học kỹ kiến thức bài học. Soạn và chuẩn bị kỹ cho bài” Các phương châm hội thoại-tt”: Xác định rõ các phương châm quan hệ, cách thức, lịch sự.
V/ Đánh giá rút kinh nghiện: