Tiết33: CẤU TẠO TRONG CỦA CÁ CHÉP
I.Xác định mục tiêu bài học:
1.kiến thức:- HS nắm được vị trí cấu tạo các hệ cơ quan của cá chép. Giải thích được đặc điểm cấu tạo trong thích nghi với đời sống ở nước
2.Kỹ năng:- Rèn kĩ năng quan sát tranh và kĩ năng hoạt động nhóm
3.TháI độ:- GD lòng yêu thích môn học
II.Xác định phương pháp:
- Phương pháp vấn đáp kết hợp hoạt động nhóm
III. Chuẩn bị:
Tuần 17 Ngày soạn: 13/12/2009 Ngày dạy: 15 /12/2009 Tiết33: Cấu tạo trong của cá chép I.Xác định mục tiêu bài học: 1.kiến thức:- HS nắm được vị trí cấu tạo các hệ cơ quan của cá chép. Giải thích được đặc điểm cấu tạo trong thích nghi với đời sống ở nước 2.Kỹ năng:- Rèn kĩ năng quan sát tranh và kĩ năng hoạt động nhóm 3.TháI độ:- GD lòng yêu thích môn học II.Xác định phương pháp: - Phương pháp vấn đáp kết hợp hoạt động nhóm III. Chuẩn bị: 1) Giáo viên: - Tranh cấu tạo trong của cá chép - Mô hình não cá chép - Tranh sơ đồ hệ thần kinh cá chép 2) Học sinh: - Ôn bài cũ và chuẩn bị bài mới IV.Hoạt động dạy học: 1) ổn định lớp ( 1 phút) 2) Kiểm tra bài cũ: 3) Bài mới: Mở bài: Hãy kể tên các hệ cơ quan của cá chép mà đã quan sát được trong bài thực hành. Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung * Hoạt động 1: Các cơ quan dinh dưỡng - GV yêu cầu các nhóm quan sát tranh kết hợp với kết quả quan sát trên mẫu mô bài thực hành→ hoàn thành bài tập sau: Các bộ phận của ống tiêu hóa Chức năng 1 2 3 4 - GV cung cấp thêm thông tin về tuyên tiêu hóa . - Hoạt động tiêu hóa thức ăn diễn ra như thế nào? - Nêu chức năng của hệ tiêu hóa - GV cung cấp thêm thông tin về vai trò của bóng hơi. * GV cho HS thảo luận + cá hô hấp bằng gì ? + hãy giải thích hiện tượng cá có cử động há miệng liên tiếp kết hợp với cử động khép mở nắp mang? + vì sao trong bể nuôicá người ta thường thả rong hoặc cây thủy sinh - GV yêu cầu HS quan sát sơ đồ hệ tuần hoàn→ thảo luận : + Hệ tuần hoàn gồm những cơ quan nào ? + Hoàn thành bài tập điền vào chỗ trống . - GV chốt lại kiến thức * Hệ bài tiết nằm ở đâu? Có chức năng gì ? * các nhóm thảo luận → hoàn thành bài tập. - Đại diện nhóm hoàn thành trên bảng phụ của GV→ các nhóm khác nhận xét bổ sung. - HS nêu được: + Thức ăn được nghiền nát nhờ răng hàm, dưới tác dụng của enzim tiêu hóa thức ăn biến đổi thành chất dinh dưỡng ngấm qua thành ruột vào máu + Các chất cặn bã được thải ra ngoài qua hậu môn. - Các nhóm thảo luận tự rút ra kết luận - HS quan sát tranh đọc kĩ chú thích xác định được các bộ phận của hệ tuần hoàn - HS thảo luận tìm các từ cần thiết điền vào chỗ trống - Đại diện nhóm báo cáo→ các nhóm khác nhận xét bổ sung. - HS nhớ lại kiến thức bài thực hành để trả lời 1) Các cơ quan dinh dưỡng. * Hệ tiêu hóa: Có sự phân hóa : - Các bộ phận: + ống tiêu hóa: Miệng→ hầu → thực quản→ dạ dày→ ruột → hậu môn + Tuyến tiêu hóa: Gan mật tuyến ruột - Chức năng: biến đổi thức ăn thành chất dinh dưỡng, thải chất cặn bã - Bóng hơi thông với thực quản→ giúp cá chìm nổi trong nước. * Hô hấp: Cá hô hấp bằng mang, lá mang là những nếp da mỏng có nhiều mạch máu→ trao đổi khí. * Tuần hoàn: - Tim 2 ngăn: 1 tâm nhĩ, 1 tâm thất. - Một vòng tuần hoàn, máu đi nuôi cơ thể: đỏ tươi. * Bài tiết: 2 dải thận màu đỏ, nằm sát sống lưng→ lọc từ máu các chất độc để thảI ra ngoài * Hoạt động 2: Thần kinh và các giác quan của cá GV yêu cầu HS quan sát H33.2-3 SGK và mô hình não→ trả lời câu hỏi: + Hệ thần kinh của cá gồm những bộ phận nào + Bộ não cá chia thành mấy phần? Mỗi phần có chức năng như thế nào? - GV gọi 1 HS trình bày cấu tạo não cá trên mô hình. + Nêu vai trò của giác quan? + Vì sao thức ăn có mùi lại hấp dẫn cá? - HS quan sát tranh SGK và mô hình não ca trả lời được: Hệ thần kinh + Trung ưng thần kinh: não tủy sống + Dây thần kinh: đi từ trung ưng đến các giác quan - Cấu tạo não cá:5 phần Giác quan: mắt không có mí lên chỉ nhìn gần Mũi đánh hơi tìm mồi Cơ quan đường bên nhận biết áp lực tốc độ dòng nước, vật cản. 2) Thần kinh và các giác quan của cá - Hệ thần kinh: + Trung ưng thần kinh: não, tủy sống + Dây thần kinh: đI từ trung ưng thần kinh đến các cơ quan - Não gồm 5 phần - Giác quan: mắt, mũi, cơ quan đường bên 4. Củng cố, đánh giá: - Nêu các cơ quan bên trong của cá thể hiện sự thích nghi với đời sống ở nước - Làm bài tập số 3 5.Hhướng dẫn về nhà: - Học bài theo câu hỏi SGK . - Vẽ sơ đồ cấu tạo não cá chép . - Sưu tầm tranh ảnh về các loại cá Tuần 17 Ngày soạn: 13/12/2009 Ngày dạy: 18 /12/2009 Tiết 34: Ôn tập học kì I I.Xác định mục tiêu bài học: 1.Kiến thức:- HS được củng cố kiến thức trong phần ĐVKXS về: Tính đa dạng của ĐVKXS. Sự thích nghi của ĐVKXS với môi trường. ý nghĩa thực tiễn của ĐVKXS trong tự nhiên và trong đời sống con người. 2.Kỹ năng:- Rèn kĩ năng phân tích tổng hợp, kĩ năng hoạt động nhóm. 3.TháI độ:- GD ý thức yêu thích bộ môn. II.Xác định phương pháp: - Vấn đáp kết hợp hoạt động theo nhóm III. Chuẩn bị: 1) Giáo viên: - Bảng phụ ghi nội dung bảng1,2 2) Học sinh: - Ôn lại kiến thức phần ĐVKXS IV.Hoạt động dậy học: 1) ổn định lớp ( 1 phút) 2) Kiểm tra bài cũ: 3) Bài mới: * Hoạt động 1: Tính đa dạng của ĐVKXS - GV yêu cầu HS đọc đặc điểm của các đại diện đối chiếu hình vẽ ở bảng 1 SGK tr.99→ làm bài tập. + Ghi tên ngành vào chỗ trống. + Ghi tên đại diện vào chỗ trống dưới hình. - GV gọi đại diện lên hoàn thành bảng. -GV chốt lại đáp án đúng. - Từ bảng 1 GV yêu cầu HS : + Kể thêm các đại diện ở mỗi ngành ? + Bỏ sung đặc điểm cấu tạo trong đặc trưng của từng lớp động vật? - GV yêu cầu HS nhận xét tính đa dạng của ĐVKXS - HS dựa vào kiến thức đã học và các hình vẽ tự điền vào bảng 1: - Ghi tên ngành của5 nhóm động vật . - Ghi tên các đại diện. - một vài HS viết kết quả lớp nhận xét bổ sung - HS vận dụng kiến thức bổ sung: + Tên đại diện + Đặc điểm cấu tạo - Các nhóm suy nghĩ thống nhất câu trả lời 1) Tính đa dạng của ĐVKXS. * Kết luận: Động vật không xương sống đa dạng về cấu tạo, lối sống nhưng vẫn mang đặc điểm đặc trưng của mỗi ngành thích nghi với điều kiện sống. * Hoạt động 2: Sự thích nghi của ĐVKXS - GV hướng dẫn HS làm bài tập: + Chon ở bảng 1 mỗi hàng dọc( ngành) 1 loài. + Tiếp tục hoàn thành các cột 3,4,5,6 - GV gọi HS hoàn thành bài tập . - GV lưu ý HS có thể lựa chọn các đại diện khác nhau - HS nghiên cứu kĩ bảng 1 vận dụng kiến thức đã học hoàn thành bảng 2 - Một vài HS lên hoàn thành theo hàng ngang từng đại diện, lớp nhận xét bổ sung. * Hoạt động 3: Tầm quan trọng thực tiễn của ĐVKXS - GV yêu cầu HS đọc bảng3 → ghi tên loài vào ô trống thích hợp. - GV gọi HS lên điền bảng - GV cho SH bổ sung thêm các ý nghĩa thực tiễn khác. - GV chốt lại bằng bảng chuẩn - HS lựa chọn tên các loài động vật ghi vào bẩng 3. - 1 HS lên điền lớp nhận xét bổ sung - Một số HS bổ sung thêm. Tầm quan trọng Tên loài - Làm thực phẩm - Có giá trị xuất khẩu - Được nhân nuôi - Có giá trị chữa bệnh - Làm hại cho cơ thể động vật - Làm hại thực vật - Làm đồ trang trí - Tôm, cua, sò, trai, ốc, mực - Tôm, cua, mực - Tôm, sò, cua.. - Ong mật. - Sán lá gan, giun đũa - Châu chấu, ốc sên - San hô, ốc 4. Củng cố, đánh giá: Hãy lựa chọn các cụm từ ở cột B sao cho tưng ứng với câu ở cột A. Cột A Cột B 1- Cơ thể chỉ là 1 TB nhưng thực hiện đủ chức năng sống của cơ thể . 2- Cơ thể đối xứng tỏa tròn, thường hình trụ hay hình dù với 2 lớp tế bào . 3- Cơ thể mềm dẹp, kéo dài hoặc phân đốt. 4- Cơ thể mềm thường không phân đốtvà có vỏ đá vôi. 5- Cơ thể có vỏ đá vôi ngoài bằng kitin, có phần phụ phân đốt a- Ngành chân khớp b- Các ngành giun c- Ngành ruột khoang d- Ngành thân mềm e- Ngành động vật nguyên sinh 5.Hướng dẫn về nhà: - Ôn tập toàn bộ phần động vật không xương sống Chữ ký BGH Ngày 14 tháng 12 năm 2009 Phạm Ngọc chí
Tài liệu đính kèm: