Giáo án Tự chọn Ngữ văn 7 tuần 10, 11

TuÇn : 10 
TiÕt : 10. PHƯƠNG PHÁP TÌM HIỂU THƠ ĐƯỜNG
I. Mơc tiªu :
 1.Kiến thức :
- Giúp Häc sinh më réng kiÕn thøc vỊ thĨ th¬ ®­êng luËt.
 2.Thái độ :
- Có lòng say mê tìm tòi học hỏi.
 3. Kĩ năng :
 - rèn cho học sinh kĩ năng phân tích và phương pháp cảm thụ thơ Đường.
- Làm quen với luật thơ, có cảm xúc.
 4. Mở rộng :
 - Tích hợp với các bài thơ Đường đã học.
II. Chuẩn bị :
 GV : Tham khảo các tài liệu có liên quan đến thể thơ.
 Hs : Xem lại các bài Thơ Đường đã học.
III. Các bước lên lớp :
 1. Ổn đinh :
 2. Kiểm tra bài cũ :
 3. Bài mới :
Hoạt động của Thầy
Hoạt động của trò
Ghi bảng
 Giới thiệu bài 
Hoạt động 1
? Thể thơ Đường luật gồm có những thể thơ nào ?
* ThĨ th¬ thÊt ng«n tø tuyƯt. - HS chđ yÕu häc thĨ th¬ nµy.
?Thể thơ này mỗi câu có bao nhiêu tiếng và bao nhiêu câu trong một bài ?
- C¸c nhµ th¬ VN s¸ng t¸c nh÷ng bµi th¬ thÊt ng«n tø tuyƯt b»ng ch÷ H¸n- ch÷ N«m hoỈc b»ng ch÷ Quèc ng÷.
Hoạt động 2
?Vậy việc hiệp vần của thể thơ này rao sao ?
?Hãy cho biết trong mỗi câu có nhưng vế đối nào?
? Cấu trúc của thể thơ này như thế nào ?
GV giảng 
LuËt: NhÊt, tam, ngị, bÊt luËn. NhÞ, tø, lơc, ph©n minh.
C¸c ch÷ 1- 3- 5 lµ b»ng hay tr¾c ®Ịu ®­ỵc,c¸c ch÷ 2- 4- 6 ph¶i ®ĩng luËt b»ng, tr¾c.
- LuËt b»ng tr¾c (lo¹i bµi cã 3 vÇn)
+ C¸c ch÷ kh«ng dÊu, chØ cã dÊu huyỊn thuéc thanh b»ng.
+ C¸c ch÷ cã dÊu s¾c, nỈng, hái, ng·, thuéc thanh tr¾c. 
+ Trong mçi c©u th¬, c¸c ch÷ 2- 4- 6 ph·i ®èi thanh. NÕu ch÷ thø 2 lµ b»ng ® ch÷ thø 4 lµ tr¾c ® ch÷ thø 6 lµ b»ng. NÕu ch÷ thø 2 lµ tr¾c ® ch÷ thø 4 lµ b»ng ® ch÷ thø 6 lµ tr¾c. Nãi mét c¸ch kh¸c, mçi c©u th¬, ch÷ thø 2 & 6 ph¶i ®ång thanh, ch÷ thø 4 ph¶i ®èi thanh víi 2 ch÷ thø 2 & 6.
- CỈp c©u 1 & 4, cỈp c©u 2 & 3 th× c¸c ch÷ thø 2 - 4- 6 ph¶i ®ång thanh (cïng tr¾c hoỈc cïng b»ng)
Bao gåm : - ThĨ th¬ thÊt ng«n tø tuyƯt.
 - ThĨ th¬ thÊt ng«n b¸t cĩ.
 - ThĨ th¬ tr­êng luËt (dµi h¬n 10 c©u).
- Lµ thĨ th¬ mµ mçi bµi chØ cã 4 c©u.Mçi c©u 7 tiÕng, viÕt theo luËt th¬ do c¸c thi sÜ ®êi §­êng (618-907) n­íc Trung Hoa s¸ng t¹o nªn.
HiƯp vÇn:
Mçi bµi cã thĨ cã 3 vÇn ch©n, hoỈc 2 vÇn ch©n.ë ®©y chØ nãi 3 vÇn ch©n(lo¹i phỉ biÕn), lo¹i vÇn b»ng.
C¸c ch÷ cuèi c©u 1-2 & 4 hiƯp vÇn. (VÇn ch©n hoỈc vÇn b»ng).
PhÇn lín kh«ng cã ®èi.
NÕu cã: - C©u 1-2 ®èi nhau. C©u 3- 4 ®èi nhau. 
→§èi c©u, ®èi ý, ®èi thanh.
- C©u 2- 3 ®èi nhau. 
 CÊu trĩc: 4 phÇn. 
- C©u 1 gäi lµ Khai (më ra).
- C©u 2 gäi lµ thõa
.- C©u 3 gäi lµ ChuyĨn.
- C©u 4 gäi lµHỵp. (khÐp l¹i)
Nghe
I. Tìm hiểu chung :
Lµ thĨ th¬ mµ mçi bµi chØ cã 4 c©u.Mçi c©u 7 tiÕng, viÕt theo luËt th¬ do c¸c thi sÜ ®êi §­êng (618-907) n­íc Trung Hoa s¸ng t¹o nªn.
II. Tìm hiểu thể thơ :
1. Hiệp vần :
-Mçi bµi cã thĨ cã 3 vÇn ch©n, hoỈc 2 vÇn ch©n.ë ®©y chØ nãi 3 vÇn ch©n(lo¹i phỉ biÕn), lo¹i vÇn b»ng.
-C¸c ch÷ cuèi c©u 1-2 & 4 hiƯp vÇn. (VÇn ch©n hoỈc vÇn b»ng).
2.Vế đối :
PhÇn lín kh«ng cã ®èi.
NÕu cã: - C©u 1-2 ®èi nhau. C©u 3- 4 ®èi nhau. 
→§èi c©u, ®èi ý, ®èi thanh.
- C©u 2- 3 ®èi nhau. 
3. Cấu trúc :
4 phÇn. 
- C©u 1 gäi lµ Khai (më ra).
- C©u 2 gäi lµ thõa.
- C©u 3 gäi lµ ChuyĨn.
- C©u 4 gäi lµHỵp. (khÐp l¹i)
4. Luật :
 NhÊt, tam, ngị, bÊt luËn. 
NhÞ, tø, lơc, ph©n minh.
C¸c ch÷ 1- 3- 5 lµ b»ng hay tr¾c ®Ịu ®­ỵc,c¸c ch÷ 2- 4- 6 ph¶i ®ĩng luËt b»ng, tr¾c.
- LuËt b»ng tr¾c (lo¹i bµi cã 3 vÇn)
4. Củng cố – Dặn dò :
 - Về nhà coi lại và nắm chắc các ý của bài.
 - Chuẩn bị : “Phương pháp tìm hiểu thơ Đường ( Thực hành )”
Kí duyệt
Ngày ...... tháng ...... năm 2008
............................................................
TuÇn : 11 
TiÕt : 11 PHƯƠNG PHÁP TÌM HIỂU THƠ ĐƯỜNG
 ( Thực hành )
I. Mơc tiªu :
 1.Kiến thức :
- Giúp Häc sinh củng cố kiÕn thøc vỊ thĨ th¬ Đ­êng luËt.
 2.Thái độ :
- Có lòng say mê tìm tòi học hỏi.
 3. Kĩ năng :
 - Rèn cho học sinh kĩ năng phân tích và phương pháp cảm thụ thơ Đường.
- Làm quen với luật thơ, có cảm xúc.
 4. Mở rộng :
 - Tích hợp với các bài thơ Đường đã học.
II. Chuẩn bị :
 GV : Tham khảo các tài liệu có liên quan đến thể thơ.
 Hs : Xem lại các bài Thơ Đường đã học.
III. Các bước lên lớp :
 1. Ổn đinh :
 2. Kiểm tra bài cũ :
 3. Bài mới :
Hoạt động của Thầy
Hoạt động của trò
Ghi bảng
 Giới thiệu bài 
Hoạt động 1
Gv nhắc lại thể thơ cho học sinh nắm
? Cấu trúc của thể thơ này như thế nào ?
GV giảng 
LuËt: NhÊt, tam, ngị, bÊt luËn. NhÞ, tø, lơc, ph©n minh.
C¸c ch÷ 1- 3- 5 lµ b»ng hay tr¾c ®Ịu ®­ỵc,c¸c ch÷ 2- 4- 6 ph¶i ®ĩng luËt b»ng, tr¾c.
- LuËt b»ng tr¾c (lo¹i bµi cã 3 vÇn)
+ C¸c ch÷ kh«ng dÊu, chØ cã dÊu huyỊn thuéc thanh b»ng.
+ C¸c ch÷ cã dÊu s¾c, nỈng, hái, ng·, thuéc thanh tr¾c. 
+ Trong mçi c©u th¬, c¸c ch÷ 2- 4- 6 ph·i ®èi thanh. NÕu ch÷ thø 2 lµ b»ng ® ch÷ thø 4 lµ tr¾c ® ch÷ thø 6 lµ b»ng. NÕu ch÷ thø 2 lµ tr¾c ® ch÷ thø 4 lµ b»ng ® ch÷ thø 6 lµ tr¾c. Nãi mét c¸ch kh¸c, mçi c©u th¬, ch÷ thø 2 & 6 ph¶i ®ång thanh, ch÷ thø 4 ph¶i ®èi thanh víi 2 ch÷ thø 2 & 6.
- CỈp c©u 1 & 4, cỈp c©u 2 & 3 th× c¸c ch÷ thø 2 - 4- 6 ph¶i ®ång thanh (cïng tr¾c hoỈc cïng b»ng)
Hoạt động 2
GV treo một số bài thơ viết sẵn ở bảng phụ ?
? Em hãy xác định bài thơ trên về cách hiệp vần, vế đối? Cấu trúc và luật thơ của các bài thơ trên ?
Mỗi nhóm cử đại diện lên bảng trình bày.
? Hãy nhận xét xem nhóm bạn trình bày như thế có đúng với thể thơ đã học không ?
Gv nhận xét bổ sung và chốt lại .
PhÇn lín kh«ng cã ®èi.
NÕu cã: - C©u 1-2 ®èi nhau. C©u 3- 4 ®èi nhau. 
→§èi c©u, ®èi ý, ®èi thanh.
- C©u 2- 3 ®èi nhau. 
 CÊu trĩc: 4 phÇn. 
- C©u 1 gäi lµ Khai (më ra).
- C©u 2 gäi lµ thõa
.- C©u 3 gäi lµ ChuyĨn.
- C©u 4 gäi lµHỵp. (khÐp l¹i)
Nghe
HS thỏa luận theo nhóm.
Nhóm 1 :Bài “Sông núi nước Nam”
Nhóm 2 : Bài “Phò giá về kinh”
Nhóm 3: Bài “Bài ca Côn Sơn”
 Nhận xét – bổ sung
 Nghe 
I. Lý thuyết :
1. Hiệp vần :
2.Vế đối :
3. Cấu trúc :
4. Luật :
 NhÊt, tam, ngị, bÊt luËn. 
NhÞ, tø, lơc, ph©n minh.
C¸c ch÷ 1- 3- 5 lµ b»ng hay tr¾c ®Ịu ®­ỵc,c¸c ch÷ 2- 4- 6 ph¶i ®ĩng luËt b»ng, tr¾c.
- LuËt b»ng tr¾c (lo¹i bµi cã 3 vÇn)
II.Thực hành :
1. Thảo luận nhóm :
2.Trình bày :
3.Nhận xét :
4. Củng cố – Dặn dò :
 - Về nhà thực hành theo các bài thơ Đường luật đã học.
 - Chuẩn bị : “Phân biệt từ đồng âm với từ đồng nghĩa ”
Kí duyệt
Ngày ...... tháng ...... năm 2008
............................................................