Giáo án Tuần 14 - Ngữ văn 7

 Tuaàn : 14 	Ngaøy soaïn:	Ngaøy daïy:
 Tieát : 53,54
TIEÁNG GAØ TRÖA
 - Xuaân Quyønh 
I. Muïc tieâu :
-Cảm nhận được vẽ đẹp trong sáng, đằm thắm của những kĩ niệm về tuổi thơ và tình bà cháu.
- Thấy được nghệ thuật biểu hiện tình cảm qua những chi tiết tự nhiên, bình dị.
II kiến thức chuẩn:
1/ Kiến thức : 
Sơ giản về tác giả Xuân Quỳnh
Cơ sở của lòng yêu nước, sức mạnh của người chiến sĩ trong cuộc khánh chiến chống Mỹ: những kĩ niệm tuổi thơ trong sáng, sâu nặng nghĩa tình.
Nghệ thuật sử dụng điệp từ, điệp ngữ, điệp câu trong bài thơ
2/. Kĩ năng:
- Đọc hiểu phân tích VB thơ trữ tình có sử dụng các yếu tố tự sự.
- Phân tích các yếu tố biểu cảm trong VB.
III. Höôùng daãn thöïc hieän
Hoaït ñoäng GV
Hoaït ñoäng HS
Noäi dung hoaït ñoäng
Kieåm dieän, traät töï.
(?) Ñoïc thuoäc loøng hai baøi thô : “Caûnh khuya” vaø “Raèm thaùng gieâng” cuûa Hoà Chí Minh ? Qua hai baøi thô chuùng ta hieåu ñöôïc tính caùch vaø tình caûm cuûa Baùc nhö theá naøo ?
- Gv nhaän xeùt cho ñieåm.
-Tieáng gaø tröa: aâm thanh moäc maïc, bình dò cuûa laøng queâ Vieät Nam vang leân, khôi gôïi trong loøng ngöôøi ñoïc bao ñieàu suy nghó . Theo aâm thanh aáy Xuaân Quyønh ñaõ daãn daét chuùng ta trôû veà nhöõng kæ nieäm tuoåi thô vôùi tình baø chaùu thaém thieát. Ñeå caûm nhaän ñöôïc traùi tim traân thaønh, tha thieát cuûa Xuaân Quyønh, chuùng ta cuøng tìm hieåu baøi thô :”Tieáng gaø tröa”.
-Lôùp tröôûng baùo caùo.
-Hoïc sinh traû baøi.
-HS nghe.
HÑ1: Khôûi ñoäng: 
* OÅn ñònh :
* Kieåm tra : 
* Giôùi thieäu baøi: 
-GV cho HS ñoïc chuù thích SGK/150.
(?)Haõy neâu sô löôïc vaøi neùt veà taùc giaû ?
-GV : Baøi thô naøy vieát theo theå thô nguõ ngoân. Theå thô nguõ ngoân cuûa Vieät Nam ñöôïc vieát töø theå haùt daëm Ngheä Tónh vaø Veø daân gian coù nhieàu khoå (Moåi khoå 5 caâu ) vaàn lieàn ôû caâu 2,3 cuoái caâu 4,5.
-Höôùng daãn HS ñoïc : Gioïng traàm laéng boài hoài, giaøu caûm xuùc, chuù yù nhöõng töø laëp laïi nhieàu laàn.
-Goïi HS ñoïc.
-Nhaän xeùt caùch ñoïc.
(?) Baøi thô ñöôïc chia boá cuïc nhö theá naøo ?
(?) Tieáng gaø tröa ñaõ gôïi laïi trong taâm trí ngöôøi chieán sæ, nhöõng hình aûnh vaø kæ nieäm naøo cuûa tuoåi thô ?
-Qua nhöõng kæ nieäm treân ñaõ gôïi laïi tình caûm ra sao cuûa ngöôøi chaùu ñoái vôùi baø.
-Trong doøng kæ nieäm tuoåi thô , in ñaäm hình aûnh ngöôøi baø vaø tình baø chaùu. Em haõy phaân tích hình aûnh ngöôøi baø trong kæ nieäm cuûa chaùu coù neùt naøo noåi baät ?
-HS ñoïc.
-HS traû lôøi.
-Nghe.
-Nghe.
-Ñoïc .
-Traû lôøi.
-HS thaûo luaän traû lôøi.
-Caù nhaân traû lôøi : Bieåu loä taâm hoàn trong saùng hoàn nhieân, tình caûm traân troïng yeâu quí ñoái vôùi baø cuûa ñöùa chaùu.
-Taàn taûo chaét chiu trong caûnh ngheøo.
+Daønh troïn veïn tình yeâu thöông chaêm lo cho chaùu.
HÑ 2 : Ñoïc – hieåu vaên baûn :
I/Tìm hieåu chung :
 1)Taùc giaû : Xuaân Quyønh (1942-1988) ( Hoïc phaàn chuù thích SGK/Tr 150)
 2)Xuaát xöù : Trích trong taäp : “Hoa doïc chieán haøo”
 3) Theå thô : Theå thô 5 tieáng.
 4)Boá cuïc :
-Khoå 1:Tieáng gaø tröa gôïi leân kí öùc tuoåi thô.
-Khoå 2: Kæ nieäm veà nhöõng con gaø.
-Khoå : 3,4,5,6 :Kæ nieäm veà ngöôøi baø.
-Khoå 7,8 :Mô öôùc tuoåi thô-hieän taïi cuûa ngöôøi chieán sæ.
II/Tìm hieåu vaên baûn :
A/ Nội dung:
 1)Kæ nieäm thôøi thô aáu:
“Tieáng gaø tröa.
...........................................
Ñi qua nghe soät soaït”
- Hình aûnh con gaø maùi mô, maùi vaøng vaø oå tröùng hoàng.
-Kæ nieäm thô daïi toø moø xem troäm gaø ñeû bò baø maéng.
-Hình aûnh ngöôøi baø ñaày loøng thöông yeâu, chaéc chiu daønh duïm chaêm lo cho chaùu.
-Nieàm vui vaø mong öôùc nhoû beù cuûa tuoåi thô ñöôïc boä quaàn aùo môùi.
-Chuùng ta thaáy ñöôïc ñieàu gì töø nhöõng kæ nieäm cuûa taùc giaû ?
-Chuyeån yù : Tuoåi thô cuûa taùc giaû coù nhöõng kæ nieäm vaø tình caûm ñeïp. Coøn luùc tröôûng thaønh thì sao ? Chuùng ta sang phaàn hai.
-Cho HS ñoïc hai khoå thô cuoái.
(?)Haõy cho bieát hai khoå thô naøy noùi leân ñieàu gì ?
-Gv giaùo duïc loøng gheùp cho hoïc sinh : Theå hieän tinh thaàn yeâu nöôùc töø nhöõng vieäc laøm nhoû vaø tình caûm gia ñình nôùi roäng ra .......
-GV chuù yù cho hoïc sinh caâu thô “Tieáng gaø tröa” ñöôïc laëp laïi 4 laàn ñaây laø moät ngheä thuaät laøm noåi baät yù, gaây caûm xuùc maïnh,Noù gioáng nhö moät sôïi daây lieân keát nhöïng hình aûnh, ñieåm nhòp doøng caûm xuùc cho nhaân vaät tröõ tình.(Tìm hieåu ôû baøi Ñieäp ngöõ )
(?) Caùch dieãn ñaït tình caûm vaø hình aûnh nhö theá naøo ?
(?)Em coù nhaän xeùt gì veà tình baø chaùu trong baøi thô ? Töø tình caûm gia ñình ñaõ laøm saâu saéc theâm tình caûm naøo nöõa ?
(?)Ngheä thuaät ?
+Daïy baûo,nhaéc nhôû chaùu,ngay caû nhöõng khi traùch maéng thì cuõng laø vì yeâu thöông.
-Traû lôøi.
-HS ñoïc.
-HS thaûo luaän traû lôøi.
-HS nghe.
-HS nghe.
-HS traû lôøi.
-Traû lôøi :ghi nhôù SGK/Tr 151.
"Nhöõng kæ nieäm ñeïp ñeõ cuûa tuoåi thô veà tình baø chaùu 
 2) Luùc tröôûng thaønh :
“Tieáng gaø tröa 
...........................................
OÅ tröùng hoàng tuoåi thô “
-Mô öôùc tuoåi thô ñi vaøo giaác nguû,trôû thaønh kæ nieäm aám loøng vaø thieâng lieâng.
-Tình caûm yeâu baø yeâu gia ñình, yeâu queâ höông toå quoác " Muïc ñích chieán ñaáu cuûa chaùu.
"Tình caûm yeâu thhöông kính troïng bieát ôn baø ñaõ khaéc saâu theâm tình caûm ñoái vôùi queâ höông ñaát nöôùc.
 B) Ngheä thuaät :
Baøi thô theo theå 5 tieáng coù caùch dieãn ñaït tình caûm töï nhieân vaø nhieàu hình aûnh bình dò, chaân thöïc.
- Sử dụng hiệu quả điệp ngữ Tiếng gà trưa, có tác dụng nối mạch cảm xúc, gợi nhắc kĩ niệm lần lượt hiện về.
C/Ý nghĩa Vb
Ghi nhôù SGK/Tr 151.
- Những kỉ niệm về hình ảnh người bà tràng ngập yêu thương làm cho người chiến sĩ thêm vũng bước trên đường ra trận.
- Tiếng gà trưa gọi về những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ và tình bà cháu. Tình cảm gia đình đã làm sâu sắc thêm tình quê hương đất nước.
- Thể thơ 5 tiếng, có cách diễn đạt tình cảm tự nhiên.
-Cho Hs quan saùt 2 böùc tranh (Hình SGK & Hai baø chaùu aâu yeám). Döïa vaøo noäi dung baøi cho bieát Tgiaû 2 böùc tranh muoán noùi leân ñieàu gì ?
- HTL bài thơ . 
- Phân tích hiệu quả nghệ thuật của các điệp từ, điệp ngữ trong bài thơ
- Viết đoạn văn ngắn ghi lại một kỉ niệm về bà ( Bà ngoại hoặc bà nội)
-Hoïc baøi & soaïn baøi Ñieäp ngöõ.
-HS quan saùt vaø traû lôøi.
-Nghe vaø ghi nhôù.
HÑ 4: Cuûng coá – Daën doø :
Tuaàn : 14	Ngaøy soaïn:	Ngaøy daïy:
Tieát : 55.
ÑIEÄP NGÖÕ
I. Muïc tieâu :
- Hiểu thế nào là phép điệp ngữ và tác dụng của điệp ngữ.
- Biết cách vận dụng phép điệp ngữ vào thực tiễn nói và viết.
II kiến thức chuẩn:
1/ Kiến thức : 
Khái niệm điệp ngữ.
Các loại điệp ngữ
Tác dụng của điệp ngữ trong VB
2/. Kĩ năng:
- Nhận biết phép điệp ngữ.
- Phân tích tác dụng của điệp ngữ.
- Sử dụng dược phép điệp ngữ phù hợp với ngữ cảnh.
III. Höôùng daãn thöïc hieän
 Hoaït ñoäng GV
Hoaït ñoäng HS
Noäi dung hoaït ñoäng
Kieåm dieän, traät töï.
(?) Theá naøo laø thaønh ngöõ ? Ñoïc moät thaønh ngöõ maø em bieát vaø yù nghóa cuûa thaønh ngöõ ñoù ?
(?)Taùc duïng cuûa vieäc söû duïng thaønh ngöõ? Cho ví duï moät caâu coù söû duïng thaønh ngöõ ? vaø vai troø ngöõ phaùp cuûa thaønh ngöõ ñoù ?
-Gv nhaän xeùt cho ñieåm .
-Khi tieáp xuùc vôùi caùc taùc phaåm vaên hoïc, ta seû baét gaëp moät soá vaên baûn coù nhöõng töø ngöõ ñöôïc laëp ñi laëp laïi vôùi moät duïng yù , moät muïc ñích naøo ñaáy.Ñieàu ñoù seû gaây cho ta söï chuù yù, moät aán töôïng saâu saéc veà noäi dung bieåu hieän cuûa nhöõng taùc phaåm aáy. Ñoù cuõng laø noäi dung baøi hoïc maø thaày troø chuùng ta cuøng tìm hieåu trong tieát hoïc hoâm nay.
-Lôùp tröôûng baùo caùo.
- Hai Hoïc sinh traû baøi.
-Nghe .
HÑ1: Khôûi ñoäng: 
* OÅn ñònh : 
* Kieåm tra : 
* Giôùi thieäu baøi: 
-Gv cho HS ñoïc laïi khoå thô ñaàu vaø cuoái trong baøi thô “Tieáng gaø tröa”
 “Treân ñöôøng haønh quaân xa ...........................................................
 Nghe xao ñoäng naéng tröa
-HS ñoïc.
HÑ 2: Hình thaønh kieán thöùc:
Tim hiểu chung
1)Ñieäp ngöõ vaø taùc duïng cuûa ñieäp ngöõ : 
Nghe baøn chaân ñôõ moûi
Nghe goïi veà tuoåi thô”
Chaùu chieán ñaáuhoâm nay
......................................
OÅ tröùng hoàng tuoåi thô”
(?)Qua hai khoå thô treân töø naøo ñöôïc laëp ñi laëp laïi ?
-Gv ñöa theâm ví duï :
a)Tre giöõ laøng, giöõ nöôùc, giöõ maùi nhaø tranh, giöõ ñoàng luùa chín, Tre anh huøng lao ñoäng ! Tre anh huøng chieán ñaáu!
(Tre ñaõ cuøng gaén boù vôùi con ngöôøi trong lao ñoäng saûn xuaát vaø chieán ñaáu).
b) “Khaên thöông nhôù ai !
........................................
Maø maét khoâng nguû”.
(Tình caûm yeâu thöông, nhôù nhung khoù boäc baïch).
(?) Qua ñoaïn vaên vaø baøi thô treân, nhöõng töø ngöõ naøo ñöôïc laëp ñi laëp laïi ?
(?) Nhöõng töø laëp ñi laëp laïi nhö theá nhaèm muïc ñích gì?
(?) Vaäy theá naøo laø ñieäp ngöõ vaø taùc duïng cuûa ñieäp ngöõ ?
GV cho hoïc sinh laøm baøi taäp 3a ñeå caùc em thaáy raèng vieäc laëp laïi moät soá töø khoâng caàn thieát seû laøm cho caâu vaên röôøm raø, khoâng mang giaù trò naøo caû.
-Gv cho HS quan saùt 3 ví duï :
Vd1 : “Anh ñaõ ñi tìm em raát laâu, raát laâu.
.............................................................
Thöông em, thöông em,thöông em bieát maáy” 
 ( Phaïm Tieán Duaät)
Vd2 : “ Chaùu chieán ñaáu hoân nay 
......................................................
OÅ tröùng hoàng tuoåi thô.”
-Töø “nghe” vaø töø “vì”.
-Tre, giöõ, anh huøng.
-Khaên thöông nhôù ai, ñeøn, maét.
-Nhaán maïnh yù, gaây aán töôïng saâu saéc hoaëc gôïi caûm xuùc trong loøng ngöôøi ñoïc.
-Ghi nhôù SGK/ Tr 152.
-HS laøm.
-Vd1: Ñieäp ngöõ noái tieáp.
-Vd2:Ñieäp ngöõ caùch quaõng .
Khi noùi hoaëc vieát, ngöôøi ta coù theå duøng bieän phaùp laëp laïi töø ngöõ (hoaëc caû moät caâu) ñeå laøm noåi baät yù, gaây caûm xuùc maïnh. Caùch laëp laïi nhö vaäy goïi laø pheùp ñieäp ngöõ, töø ngöõ ñöôïc laëp laïi goïi laø ñieäp ngöõ.
Vd3:” Cuøng troâng laïi maø cuøng chaúng thaáy
.............................................................
Loøng chaøng yù thieáp ai saàu hôn ai “
(?) Vaäy ñieäp ngöõ coù nhöõng daïng naøo ?
-Vd3:Ñieäp ngöõ chuyeån tieáp.(ñieäp ngöõ voøng)
2) Caùc daïng ñieäp ngöõ .
Điệp ngữ có nhiều dạng: điệp ngữ cách quãng, diệp ngữ nối tiếp, điệp ngữ chuyển tiếp.(ñieäp ngöõ voøng)
-Gv cho HS ñoïc yeâu caàu cuûa baøi taäp 1. (thaûo luaän nhoùm)
-Gv nhaän xeùt keát luaän.
-Gv cho HS ñoïc yeâu caàu cuûa baøi taäp 2. (thaûo luaän nhoùm)
-Gv nhaän xeùt keát luaän.
-Gv cho HS ñoïc yeâu caàu cuûa baøi taäp 3b. (thaûo luaän nhoùm)
-Gv nhaän xeùt keát luaän.
-Gv cho HS ñoïc yeâu caàu cuûa baøi taäp 4. ( Gv höôùng daãn vaø cho HSthaûo luaän nhoùm)
-Ñoïc vaø thaûo luaän sau ñoù trình baøy cho cho caùc nhoùm khaùc goùp yù .
-Ñoïc vaø thaûo luaän sau ñoù trình baøy cho cho caùc nhoùm khaùc goùp yù .
-Ñoïc vaø thaûo luaän sau ñoù trình baøy cho cho caùc nhoùm khaùc goùp yù .
-Ñoïc vaø thaûo luaän sau ñoù trình baøy cho cho caùc nhoùm khaùc goùp yù .
HÑ3 Luyeäp taäp :
3)Luyeän taäp :
BT1: Caùc ñieäp ngöõ :
a)-Moä tdaân toäc ñaõ gan goùc.
-Naêm nay.
-Daân toäc ñoù phaûi ñöôïc.
Þ nhaán maïnh yù daân toäc phaûi ñöôïc töï do, ñoäc laäp, xöùng ñaùng ñöôïc töï do.
b) “ñi caáy”
Þnhaán maïnhcoâng vieäc laøm.
-“troâng”
Þnhaán maïnh söï vaát vaû cöïc loøng cuûa nhaø noâng.
BT2:”xa nhau” :ñieäp ngöõ caùch quaõng.
-“moät giaát mô” : ñieäp ngöõ noái tieáp.
BT3 : (veà nhaø laøm laïi )
BT4 : (veà nhaø laøm laïi)
-(?) Ñieäp ngöõ vaø taùc duïng cuûa ñieäp ngöõ.
-(?) Caùc daïng ñieäp ngöõ keå ra.
-Veà nhaø laøm laïi caùc baøi taäp , xem tröôùc baøi “ Chôi chöõ”.
- Viết một đoạn văn ngắn có sử dụng điệp ngữ.
-Soaïn baøi : Luyeän noùi phaùt bieåu caûm nghó veà taùc phaåm vaên hoïc. (Chuaån bò thaät kæ)
HÑ 4:Cuûng coá, daën doø:
a/ củng cố
b/ Hướng dẫn tự học
Tuaàn : 14	Ngaøy soaïn:	Ngaøy daïy:
Tieát : 56.
LUYEÄN NOÙI :PHAÙT BIEÅU CAÛM NGHÓ 
VEÀ TAÙC PHAÅM VAÊN HOÏC
I. Muïc tieâu :
- Củng cố kiến thức về cách làm bài phát biểu cảm nghĩ về TPVH.
- LT phát biểu miệng trước tập thể bày tỏ cảm xúc, suy nghĩ về TPVH
II kiến thức chuẩn:
1/ Kiến thức : 
Giá trị nội dung và nghệ thuật của một số TPVH
Những yêu cầu khi trình bày văn nói biểu cảm về một TPVH
2/. Kĩ năng:
- Tìm ý, lập dàn ý bài văn biểu cảm về một TPVH
- Biết cách bộc lộ tình cảm về một TPVH trước tập thể.
- Diễn đạt mạch lạc, rõ ràng những tình cảm của bản thân về một TPVH bằng ngôn ngữ nói
III. Höôùng daãn thöïc hieän
Hoaït ñoäng GV
Hoaït ñoäng HS
Noäi dung hoaït ñoäng
* OÅn ñònh : 
 Kieåm dieän, traät töï.
* Kieåm tra : 
(?) Baøi phaùt bieåu caûm nghó coù boá cuïc nhö theá naøo? Noäi dung cuûa moãi phaàn ?
-Gv nhaän xeùt cho ñieåm .
* Giôùi thieäu baøi: 
-Lôùp tröôûng baùo caùo.
- Hoïc sinh traû baøi.
-Nghe .
HÑ1: Khôûi ñoäng: 
Gv ghi ñeà baøi SGK/154 leân baûng. HS chia nhoùm ñeå phaùt bieåu. Daøn yù ñaõ soaïn ghi saün ôû baûng phuï.
-Gv nhaän xeùt, bieåu döông caùc nhoùm toát, ñoäng vieân caùc em nhaéc nhôû veà caùch noùi.
-Ñaïi dieän nhoùm leân phaùt bieåu tröôùc lôùp. Caùc nhoùm khaùc chuù yù nghe vaø nhaän xeùt. Laàn löôït caùc nhoùm .
-Ñoái chieáu phaàn noùi vôùi daøn yù ôû baûng phuï xem coù khôùp vôùi nhau khoâng.
HÑ 2: Hình thaønh kieán thöùc:
Tìm hiểu chung
1) Ñeà baøi ;
Phaùt bieåu caûm nghó veà 1 trong 2 baøi thô “Caûnh khuya” vaø “Raèm thaùng gieâng” cuûa HCM.
2) Daøn baøi chung :
a/MB: Giôùi thieäubaøi thô “Caûnh Khuya” baøi thô ñöôïc vieát trong nhöõng naêm ñaàu raát khoù khaên cuûa cuoäc khaùng chieán choáng Phaùp. Ñoù laø moät baøi thô hay cuûa Baùc ñaõ ñöôïc tìm hieåu trong moät tieát hoïc vaên.
b/TB:
-Nhöõng caøm xuùc suy nghó do taùc phaåm gôïi ra.
+Caûnh ñeâm traêng ñöôïc dieãn taû thaät sinh ñoäng qua pheùp so saùnh, töï gôïi taû Úsöï yeâu thích thieân nhieân.
+Yeâu quí traân troïng bieát ôn tröôùc söï hi sinh cao caû cuûa Baùc. Hieåu ñöôïc taám loøng cuûa Baùc luoân lo nghó cho ñaát nöôùc cho nhaân daân.
c/KB:
-Tình caûm cuûa em ñoái vôùi baøi thô. Baøi thô cho ta thaáy Baùc laø moät nhaø caùch maïng, moät nhaø thô, moät chieán só, moät thi só ñaùng kính. Hoïc ñöôïc ôû Baùc tinh thaàn laïc quan yeâu ñôøi luoân coáng hieán
*Nhaéc laïi daøn baøi chung cuûa moät baøi vaên PBCNVTPVH .
*Veà taäp vieát thaønh moät baøi hoaøn chænh.
-Soaïn baøi : Moät thöù quaø cuûa luùa non : Coám.
-Traû baøi : Tieáng gaø tröa.
HÑ 3: Cuûng coá, daën doø :
DUYEÄT 
Ngaøy thaùng ..naêm 2010