Giáo án Vật lý 7 - Học kì I - Tiết 11: Nguồn âm

 Tiết 11 – Bài 10 : NGUỒN ÂM. 
I. Mục tiêu : 
Nêu được các đặc điểm chung của nguồn âm.
Nhận biết được một số nguồn âm thường gặp trong cuộc sống.
II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh :
	 1. Chuẩn bị của giáo viên:
	- Chuẩn bị cho mỗi nhóm :
	+ 1 sợi dây cao su mảnh.
	+ 1 thìa và 1 cốc thuỷ tinh (càng mỏng càng tốt).
	+ 1 âm thoa và 1 búa cao su.
	- Chuẩn bị cho cả lớp :
	+ Ống nghiệm hoặc lọ nhỏ (như lọ penicillin).
	+ Vài ba dãi lá chuối.
	+ “Bộ đàn ống nghiệm” gồm 7 ống nghiệm đã được đổ nước đến các mức khác nhau.
	2 . Chuẩn bị của học sinh :
	- Đọc và tìm hiểu trước bài 10. 
	3 . Cách tổ chức : 
	- Lớp học : HĐ1; HĐ2; HĐ4.
	- Nhóm : HĐ3.
III. Tổ chức hoạt đôïng dạy học :
	1. Kiểm tra bài củ :( 5’)
	- Sửa và nhận xét bài kiểm tra 1 tiết. 
	2. Hoạt động 1 ( Tổ chức tình huống học tập ) :( 2’) 
	- Các em hãy im lặng và lắng nghe những âm thanh phát ra xung quanh ta.
	- Các em đã nghe được những âm thanh nào. Và được phát ra từ đâu? Ị Vây các vật phát ra âm thanh như thế nào? Ị Tiết hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu.
	3. Thu thập và xử lý thông tin : 
TG
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung
5’
25’
5’
 Ø Hoạt động 2 : Nhận biết nguồn âm. 
C1:
- Các em hảy kể tên các vật xung quanh ta phát ra âm thanh?
- Những vật đó gọi là nguồn âm.
- Nguồn âm là gì?
C2:
- Các em hãy kể tên các nguồn âm?
Ø Hoạt động 3 : Nghiên cứu các đặc điểm của nguồn âm. 
- Yêu cầu HS đọc SGK.
- Phân dụng cụ theo nhóm và yêu cầu các nhóm làm thí nghiệm. 
C3:
- Hãy quan sát dây cao su và lắng nghe, rồi mô tả điều mà em nhìn và nghe được.
- Yêu cầu HS dùng thìa gõ nhẹ vào thành cốc thuỷ tinh mỏng.
C4:
- Vật nào phát ra âm?
- Vật phát ra âm có rung động không?
- Các em hãy tìm cách làm thí nghiệm để biết được vật phát ra âm rung động? (dùng quả cầu bấc, dùng tay giữ, dùng nước) 
- Làm thí nghiệm minh hoạ.
- Sự rung động (chuyển động) qua lại vị trí cân bằng của dây cao su, mặt trống, thành cốc  gọi là dao động.
Ị Dao động là gì?
C5:
- Yêu cầu HS dùng búa cao su gõ vào âm thoa đồng thời quan sát và lắng nghe.
- Âm thoa có dao động không?
- Hãy tìm cách kiểm tra để biết được khi phát ra âm, âm thoa dao động. 
Ø Hoạt động 4 :Vận dụng. 
C6:
- Muốn làm cho lá chuối, tờ giấy phát ra âm thì ta làm như thế nào? Ị các em hãy làm minh hoạ.
C7:
- Hãy kể tên một nhạc cụ mà em biết.
- Ứng với mỗi nhạc cụ em hãy cho biết bộ phận nào dao động phát ra âm.
C8:
- Các em hãy dùng nắp viết và thổi vào để nó phát ra âm.
- Yêu cầu HS đọc C8
- Cái gì dao động phát ra âm?
- Hãy tìm cách kiểm tra xem có đúng khi đó cột khí dao động không?
C9:
- Giới thiệu đàn ống nghiệm?
- Gõ nhẹ vào từng ống theo thứ tự từ trái sang phải Ị HS lắng nghe.
- Bộ phận nào dao động phát ra âm?
- Ống nào phát ra âm trầm nhất, ống nào phát ra âm bỗng nhất?
- Lần lượt thổi mạnh vào các ống Ị HS lắng nghe.
- Bộ phận nào dao động phát ra âm?
- Ống nào phát ra âm trầm nhất ống nào phát ra âm bổng nhất.
- Trả lời.
- Lắng nghe.
- Trả lời. 
- Trả lời. 
- Đọc SGK.
- Nhận dụng cụ thí nghiệm và thực hành theo nhóm.
- Trả lời. 
- Trả lời. 
- Trả lời. 
- Trả lời.
- Trả lời. 
- Làm thí nghiệm.
- Lắng nghe. 
- Trả lời. 
- Làm thí nghiệm .
- Trả lời. 
- Trả lời.
- Trả lời.
- Trả lời.
- Trả lời.
- Trả lời.
- Đọc SGK.
- Trả lời.
- Trả lời.
- Quan sát.
- Lắng nghe.
- Trả lời.
- Trả lời.
- Lắng nghe. 
- Trả lời.
- Trả lời.
I.Nhận biết nguồn âm:: 
 1. Nguồn âm: là vật phát ra âm.
II. Các nguồn âm có đặc điểm gì:
- Dao động: Là sự rung động (chuyển động) qua lại vị trí cân bằng của dây cao su, thành cốc, mặt trống.
- Đặc điểm của nguồn âm: Các vật phát ra âm đều dao động.
III. Vận dụng: 
IV. Củng cố và dặn dò:
	4. Củng cố ( 2’): Hướng dẫn HS làm BT10.1 .
	5. Dặn dò ( 1’) : Làm BT10.1 đến 10.5.
	 Đọc và tìm hiểu bài 11 , 
V. Bổ sung: