Tiết 1 : NHẬN BIẾT ÁNH SÁNG
NGUỒN SÁNG VÀ VẬT SÁNG
I. MỤC TIÊU :
Bằng TN khẳng định được rằng ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng truyền vào mắt ta và ta nhìn thấy các vật khi có ánh sáng từ các vật đó truyền vào mắt ta.
Phân biệt được nguồn sáng.
II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HS :
- GV : Đồ dùng TN hình 1.1; 1.2; 1.3 SGK
- HS : Mỗi nhóm 1 hộp kín như hình 1.2a SGK
Ngaøy soaïn :. Ngaøy daïy :.. Tuaàn 1 Tieát 1 : NHAÄN BIEÁT AÙNH SAÙNG NGUOÀN SAÙNG VAØ VAÄT SAÙNG MUÏC TIEÂU : Baèng TN khaúng ñònh ñöôïc raèng ta nhaän bieát ñöôïc aùnh saùng khi coù aùnh saùng truyeàn vaøo maét ta vaø ta nhìn thaáy caùc vaät khi coù aùnh saùng töø caùc vaät ñoù truyeàn vaøo maét ta. Phaân bieät ñöôïc nguoàn saùng. CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HS : GV : Ñoà duøng TN hình 1.1; 1.2; 1.3 SGK HS : Moãi nhoùm 1 hoäp kín nhö hình 1.2a SGK HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC : Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS Noäi dung HOAÏT ÑOÄNG 1 : TOÅ CHÖÙC TÌNH HUOÁNG - 1 HS ñoïc chöõ vieát treân baûng - GV : nhôø ñaâu ta ñoïc ñöôïc ? Vaäy khi naøo ta môùi nhìn thaáy 1 vaät ? - HS caù nhaân traû lôøi - HS quan saùt hình chuïp ôû ñaàu chöông vaø traû lôøi xem treân mieáng bìa vieát chöõ gì ? - AÛnh ta quan saùt ñöôïc trong göông phaúng coù tính chaát gì ? HOAÏT ÑOÄNG 2 : NHAÄN BIEÁT AÙNH SAÙNG - HS ñoïc maãu ñoái thoaïi vaø ñeà xuaát vaán ñeà can nghieân cöùu : Khi naøo ta nhaän bieát ñöôïc aùnh saùng ? - Gv chia nhoùm vaø höôùng daãn caùc nhoùm thaûo luaän traû lôøi caâu hoûi ôû muïc quan saùt vaø thí nghieäm. Sau ñoù traû lôøi caâu C1. - HS ñieàn töø vaøo keát luaän. HOAÏT ÑOÄNG 3 : NHÌN THAÁY MOÄT VAÄT - GV : Ta nhaän bieát ñöôïc aùnh saùng khi coù aùnh saùng loït vaøo maét ta nhöng ñieàu quan troïng khoâng phaûi laø nhìn thaáy aùnh saùng chung chung maø laø nhìn thaáy, nhaän bieát ñöôïc baèng maét caùc vaät xung quanh. Vaäy khi naøo ta nhìn thaáy moät vaät ? - Caùc nhoùm laøm thí nghieäm nhö caâu C2. - Töøng nhoùm baùo caùo keát quaû thí nghieäm vaø traû lôøi caâu C2. - HS caù nhaân ñieàn töø vaøo keát luaän HOAÏT ÑOÄNG 4 : PHAÂN BIEÄT NGUOÀN SAÙNG VAØ VAÄT SAÙNG - GV cho HS quan saùt 1 boùng ñeøn pin ñang phaùt saùng vaø yeâu caàu thaûo luaän nhoùm traû lôøi caâu C3 - GV : giôùi thieäu Caùc vaät töï noù phaùt ra aùnh saùng goïi laø nguoàn saùng. Coøn caùc vaät phaùt saùng hoaëc haét laïi aùnh saùng töø vaät khaùc chieáu vaøo noù goïi chung laø vaät saùng. - HS caù nhaân ñieàn töø vaøo keát luaän. HOAÏT ÑOÄNG 5 : VAÄN DUÏNG – DAËN DOØ - HS caù nhoùm laàn löôït thaûo luaän traû lôøi caùc caâu hoûi C4, C5. - 1 vaøi HS ñoïc chi nhôù. - Cho HS ñoïc phaàn “Coù theå em chöa bieát” - Daën doø : Veà hoïc “ghi nhôù” vaø laøm baøi taäp 1.1; 1.2; 1.3; 1.4; 1.5 trong SBT I. Nhaän bieát aùnh saùng : Keát luaän : Maét ta nhaän bieát ñöôïc aùnh saùng khi coù aùnh saùng truyeàn vaøo maét ta. II. Nhìn thaáy moät vaät : Keát luaän : Ta nhìn thaáy moät vaät khi coù aùnh saùng töø vaät ñoù truyeàn vaøo maét ta. III. Nguoàn saùnh vaø vaät saùng : Nguoàn saùng laø vaät töï noù phaùt ra aùnh saùng. Vaät saùng goàm nguoàn saùng vaø nhöõng vaät haét laïi aùnh saùng chieáu vaøo noù. NHOÙM TOÅ Ngaøy soaïn :. Ngaøy daïy :.. Tuaàn 2 Tieát 2 : SÖÏ TRUYEÀN AÙNH SAÙNG I. MUÏC TIEÂU : Bieát thöïc hieän moät TN ñôn giaûn ñeå xaùc ñònh ñöôøng truyeàn cuûa aùnh saùng. Phaùt bieåu ñöôïc ñònh luaät veà söï truyeàn thaúng cuûa aùnh saùng . Bieát vaän duïng ñònh luaät truyeàn thaèng cuûa aùnh saùng ñeå ngaém vaät thaúng haøng. II. CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HS : Moãi nhoùm HS : 1 ñeøn pin, 1 oáng truï thaúng, 1 oáng truï cong , 3 maøn chaén coù ñuïc loã, 3 caùi ñinh ghim. III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC : Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS Noäi dung HOAÏT ÑOÄNG 1 : TOÅ CHÖÙC TÌNH HUOÁNG - GV neâu vaán ñeà Ta nhìn thaáy 1 vaät khi coù aùnh saùng töø vaät ñoù ñeán maét ta . Caùc em haõy veõ treân giaáy xem coù bao nhieân ñöôøng coù theå ñi töø moät ñieåm ñeán maét, keå caû ñöôøng thaúng vaø ñöôøng ngoaèn ngoeøo ? - HS veõ ra giaáy vaø traû lôøi coù bao nhieâu ñöôøng coù theå ñi töø moät ñieåm ñeán maét ( voâ soá ñöôøng) - GV : Vaäy aùnh saùng ñi theo ñöôøng naøo trong nhöõng ñöôøng ñoù ñeå truyeàn ñeán maét ? HOAÏT ÑOÄNG 2 : Nghieân cöùu tìm quy luaät veà ñöôøng truyeàn cuûa aùnh saùng - HS caùc nhoùm laøm thí nghieäm 2.1 vaø thaûo luaän traû lôøi caâu C1. - Ñaïi dieän caùc nhoùm baùo caùo keát quaû thaûo luaän - Thaûo luaän chung caû lôùp ñeå thoáng nhaát caâu traû lôøi - GV : Duøng oáng thaúng ta bieát aùnh saùng truyeàn theo ñöôøng thaúng, neáu khoâng coù oáng thaúng coù caùch naøo ta bieát ñöôïc khoâng ? - GV giôùi thieäu thí nghieäm 2.2 vaø giao vieäc cho caùc nhoùm laøm thí nghieäm vaø traû lôøi caâu C2. - Ñaïi dieän caùc nhoùm baùo caùo keát quaû thaûo luaän - Thaûo luaän chung caû lôùp ñeå thoáng nhaát caâu traû lôøi - HS ñieàn töø vaøo keát luaän HOAÏT ÑOÄNG 3 : Ñònh luaät truyeàn thaúng cuûa aùnh saùng GV thoâng baùo Khoâng khí laø moät moâi tröôøng trong suoát vaø ñoàng tính. Nghieân cöùu söï truyeàn aùnh saùng trong caùc moâi tröôøng trong suoát , ñoàng tính khaùc nhö nöôùc, thuûy tinh, daàu hoaû cuõng thu ñöôïc cuøng moät keát quaû. Cho neân coù theå xem keát luaän treân laø moät ñònh luaät goïi laø ñònh luaät truyeàn thaúng cuûa aùnh saùng. - HS laèng nghe vaø ghi nhaän - GV giaûi thích theâm veà ñoàng tính - HS phaùt bieåu ñònh luaät truyeàn thaúng cuûa aùnh saùng. HOAÏT ÑOÄNG 4 : Tia saùng vaø chuøm saùng - GV giôùi thieäu caùch veõ tia saùng - HS laéng nghe vaø ghi nhaän - GV laøm thí nghieäm cho HS quan saùt ba loaïi chuøm saùng . - HS thaûo luaän nhoùm traû lôøi caâu C3 - Ñaïi dieän töøng nhoùm baùo caùo keát quaû thaûo luaän HOAÏT ÑOÄNG 5 : VAÄN DUÏNG – DAËN DOØ - GV höôùng daãn HS laàn löôït traû lôøi töøng caâu hoûi C4, C5 - Thaûo luaän chung caû lôùp ñeå thoáng nhaát caâu traû lôøi - HS ñoïc phaàn ghi nhôù vaø coù theå em chöa bieát - Daën doø : - Veà hoïc “ghi nhôù” vaø laøm baøi taäp 2.1 à 2.4 trong SBT - Xem tröôùc baøi 3 I. Ñöôøng truyeàn cuûa aùnh saùng : Keát luaän : Ñöôøng truyeàn cuûa aùnh saùng trong khoâng khí laø ñöôøng thaúng. * Ñònh luaät truyeàn thaèng cuûa aùnh saùng : Trong moâi tröôøng trong suoát vaø ñoàng tính aùnh saùng truyeàn ñi theo ñöôøng thaúng. II. Tia saùng vaø chuøm saùng : Ñöôøng truyeàn cuûa aùnh saùng ñöôïc bieåu dieãn baèng moät ñöôøng thaúng coù höôùng goïi laø tia saùng. Coù 3 loaïi chuøm saùng - Chuøm saùng song song - Chuøm saùng hoäi tuï - Cuøm saùng phaân kyø Ngaøy soaïn :. Ngaøy daïy :.. Tuaàn 3 Tieát 3 : ÖÙNG DUÏNG ÑÒNH LUAÄT TRUYEÀN THAÚNG CUÛA AÙNH SAÙNG I. MUÏC TIEÂU : Nhaän bieát ñöôïc boùng toái, boùng nöûa toái vaø giaûi thích. Giaûi thích ñöôïc vì saolaïi coù nhaän thöc, nguyeät thöïc. II. CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HS : GV : Hình veõ nhaät thöïc, nguyeät thöïc HS : Moãi nhoùm 1 ñeøn pin , 1 boùng ñeøn ñieän lôùn 220V – 40W, 1 vaät caûn, 1 maøn chaén. III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC : HOAÏT ÑOÄNG 1 : Kieåm tra baøi cuõ - HS 1 : Phaùt bieåu ñònh luaät truyeàn thaúng cuûa aùnh saùng . Laøm baøi 2.1 SBT - Ñaùp aùn : Khoâng nhìn thaáy vì aùnh saùng töø neon phaùt ra truyeàn ñi theo ñöôøng thaúng CA. Maét ôû bean döôùi CA neân aùnh saùng töø ñeøn khoâng truyeàn vaøo maét ñöôïc. Phaûi ñeå maét treân ñöôøng CA. - HS 2 : Phaùt bieåu ñònh luaät truyeàn thaúng cuûa aùnh saùng . Laøm baøi 2.2 SBT - Ñaùp aùn : Laøm töông töï nhö caém 3 caùi kim thaúng haøng. Ñoäi tröôûng ñöùng tröôùc ngöôøi thöù nhaát seõ thaáy ngöôøi naøy che khuaát taát caû nhöõng ngöôøi khaùc trong haøng. HOAÏT ÑOÄNG 2 : Toå chöùc tình huoáng hoïc taäp Giaùo vieân neâu leân hieän töôïng nhö phaàn môû baøi SGK , kích thích oùc toø moø cuûa hoïc sinh muoán tìm hieåu vaø giaûi thích hieän töôïng. Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS Noäi dung HOAÏT ÑOÄNG 3 : Quan saùt vaø hình thaønh khaùi nieäm boùng toái - GV yeâu caàu HS caùc nhoùm laøm thí nghieäm 3.1 vaø traû lôøi caâu hoûi : Vì sao treân maøn chaén laïi coù vuøng hoaøn toaøn khoâng nhaän ñöôïc aùnh saùng töø nguoàn saùng ñeán ? - HS caùc nhoùm laøm thí nghieäm 3.1 vaø thaûo luaän traû lôøi caâu hoûi treân vaø caâu C1 - HS caù nhaân ñieàn töø vaøo keát luaän - HS caû lôùp ghi noäi dung 1 vaøo vôû HOAÏT ÑOÄNG 4 : Quan saùt vaø hình thaønh khaùi nieäm boùng nöûa toái - GV : Neáu thay ñeøn pin baèng boùng ñeøn troøn lôùn (nguoàn saùng roäng) thì phaàn boùng toái nhaän ñöôïc treân maøn chaén seõ nhö theá naøo ? - HS caùc nhoùm laøm thí nghieäm thay ñeøn pin baèng boùng ñeøn troøn lôùn. Sau ñoù thaûo luaän traû lôøi caâu C2. - GV goïi töøng nhoùm nhaän xeùt vaø traû lôùi caâu C2 - HS ñieàn töø vaøo phaàn nhaän xeùt. - GV giaûi thích theâm taïi sao coù boùng nöûa toái. - HS ghi noäi dung 2 vaøo vôû HOAÏT ÑOÄNG 5 : Hình thaønh khaùi nieäm nguyeät thöïc - GV thoâng baùo veà tính chaát phaûn chieáu aùnh saùng cuûa maët trôøi , söï quay cuûa maët traêng xung quanh traùi ñaát nhö SGK. - HS quan saùt hình 2.4 vaø thaûo luaän nhoùm traû lôøi caâu C4. HOAÏT ÑOÄNG 6 : Hình thaønh khaùi nieäm nhaät thöïc - HS ñoïc thoâng tin ôû muïc II vaø thaûo luaän nhoùm traû lôøi caâu C3. - GV treo hình veõ 3.3 leân baûng. - HS quan saùt hình vaø traû lôøi vuøng naøo coù nhaät thöïc vaø vuøng naøo coù nhaät thöïc moät phaàn. HOAÏT ÑOÄNG 7 : Vaän duïng – Cuûng coá – Daën doø - GV höôùng daãn HS laàn löôït traû lôøi töøng caâu hoûi C5, C6 - Thaûo luaän chung caû lôùp ñeå thoáng nhaát caâu traû lôøi - HS ñoïc phaàn ghi nhôù vaø coù theå em chöa bieát - Daën doø : - Veà hoïc “ghi nhôù” vaø laøm baøi taäp3.1 à 3.4 trong SBT - Xem tröôùc baøi 4 I. Ñöôøng truyeàn cuûa aùnh saùng : Boùng toái naèm ôû phía sau vaät caûn khoâng nhaän ñöôïc aùnh saùng töø nguoàn saùng truyeàn tôùi. Boùng nöûa toái naèm ôû phía sau vaät caûn nhaän ñöôïc aùnh saùng töø moät phaàn cuûa nguoàn saùng truyeàn tôùi. II. Nhaät thöïc – Nguyeät thöïc : Nhaät thöïc toaøn phaàn (hay moät phaàn) quan saùt ñöôïc ôû choã coù boùng toái (hay boùng nöûa toái) cuûa maët traêng treân traùi ñaát. Nguyeät thöïc xaõy ra khi maët traêng bò traùi ñaát che khuaát khoâng ñöôïc maët trôøi chieáu saùng nöõa. NHOÙM TOÅ Ngaøy soaïn :. Ngaøy daïy :.. Tuaàn 4 Tieát 4 : ÑÒNH LUAÄT PHAÛN XAÏ AÙNH SAÙNG I. MUÏC TIEÂU : Bieát tieán haønh TN ñeå nghieân cöùu ñöôøng ñi cuûa tia saùng phaûn xaï treân göông phaúng. Bieát xaùc ñònh tia tôùi, tia phaûn xaï, phaùp tuyeán, goùc tôùi, goùc phaûn xaï trong moãi TN. Phaùt bieåu ñöôïc ñònh luaät phaûn xaï aùnh saùng. Bieát öùng duïng ñònh luaät phaûn xaï aùnh saùng ñeå thay ñoåi höôùng ñi cuûa tia saùng theo yù muoán. II. CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HS : Moãi nhoùm HS : 1 göông phaúng coù giaù ñôõ, 1 ñeøn pin coù maøn chaén ñuïc loã, 1 tôø giaáy daùn treân taám goã, 1 thöôùc ño goùc. III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC : HOAÏT ÑOÄNG 1 : Kieåm tra baøi cuõ - HS 1 : Ñònh nghóa boùng toái, boùng nöûa toái . Laøm baøi 3.3 SBT - Ñaùp aùn : Vì ñeâm raèm AÂm lòch Maët trôøi, Traùi ñaát, Maët traêng môùi coù khaû naêng naèm treân cuøng moät ñöôøng t ... vaøo khoaûng töø 50 ñeán 80 dB. Goïi moät vaøi HS ñoïc phaàn “ghi nhôù” Cho HS ñoïc phaàn “coù theå em chöa bieát”. Höôùng daãn veà nhaø: Hoïc phaàn ghi nhôù vaø laøm BT: 12.1 ñeán 12.5. Aâm to, aâm nhoû – Bieân ñoä dao ñoäng: Ñoä leäch lôùn nhaát cuûa vaät dao ñoäng so vôùi vò trí caân baèng cuûa noù ñöôïc goïi laø bieân ñoä dao ñoäng. Keát luaän: Aâm phaùt ra caøng to khi bieân ñoä dao ñoäng cuûa nguoàn aâm caøng lôùn. Ñoä to cuûa moät soá aâm: Ñoä to cuûa aâm ñöôïc ño baèng ñôn vò deâxiben (kí hieäu dB). Vaän duïng: Ghi nhôù : Bieân ñoä dao ñoäng caøng lôùn, aâm caøng to. Ñoä to cuûa aâm ñöôïc ño baèng ñôn vò dexiben(dB) NHOÙM TOÅ Ngaøy soaïn :. Ngaøy daïy :.. Tuaàn 14 Tieát 14 : MOÂI TRÖÔØNG TRUYEÀN AÂM I. MUÏC TIEÂU : Keå teân ñöôïc moät soá moâi tröôøng truyeàn aâm vaø khoâng truyeàn ñöôïc aâm. Neâu moät soá thí duï veà söï truyeàn aâm trong caùc chaát raén, loûng, khí. II. CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HS : Moãi nhoùm HS : 2 troáng, duøi goã, 1 giaù thí nghieäm, 1 bình to ñöôïc ñaày nöôùc, 1 bình nhoû coù naép ñaäy, 1 nguoàn phaùt aâm coù theå boû loït vaøo bình nhoû. III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC : Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS Noäi dung HOAÏT ÑOÄNG 1 : Kieåm tra baøi cuõ - Toå chöùc tình huoáng hoïc taäp - HS1 : Haõy cho bieát ñoä to cuûa aâm phuï thuoäc vaøo nguoàn aâm nhö theá naøo? Ñôn vò ño ñoä to cuûa aâm? Laøm BT 12.1, 12.2 - HS2 : Laøm BT 12.4, 12.5 - GV cho HS ñoïc phaàn môû baøi vaø ñeà xuaát vaán ñeà caàn nghieân cöùu : Aâm truyeàn ñöôïc trong nhöõng moâi tröôøng naøo ? HOAÏT ÑOÄNG 2 : Nghieân cöùu moâi tröôøng truyeàn aâm - GV yeâu caàu HS ñoïc TN 1 vaø laøm TN theo nhoùm, sau ñoù thaûo luaän ñeå traû lôøi caâu C1, C2 - Ñaïi dieän töøng nhoùm baùo caùo keát quaû thaûo luaän - GV thoáng nhaát caâu traû lôøi ñuùng - GV noùi theâm veà maët troáng thöù 2 ñoùng vai troø nhö maøng nhó ôû tai ngöôøi nghe. - HS ñoïc thí nghieäm 2 SGK vaø laøm TN theo nhoùm, sau ñoù thaûo luaän traû lôøi caâu C3 - GV cho töøng nhoùm laøm theo thöù töï ñeå traùnh gaây oàn cho lôùp vaø löu yù caùc nhoùm khi laøm thí nghieäm baïn goõ vaøo baøn thì goõ kheõ sao cho baïn ñöùng khoâng nghe thaáy - GV thoáng nhaát caâu traû lôøi ñuùng - HS ñoïc thí nghieäm 3 vaø tr3 lôøi : + Thí nghieäm caàn duïng cuï gì ? + Tieán haønh thí nghieäm nhö theá naøo ? - GV tieán haønh TN hình 13.3 cho HS quan saùt - HS caù nhaân traû lôøi C4 - Vaäy aâm coù truyeàn qua moâi tröôøng nöôùc (chaát loûng) khoâng ? - GV treo hình 13.4 leân vaø giôùi thieäu duïng cuï thí nghieäm vaø caùch tieán haønh TN . - HS thaûo luaän nhoùm tr3 lôøi C5 - GV : Qua caùc TN treân caùc em ruùt ra ñöôïc keát luaän gì ? Haõy ñieàn vaøo choã troáng trong phaàn keát luaän SGK. - 1 vaøi HS ñoïc keát luaän vaø ghi vôû - GV : Coù 1 hieän töôïng : ÔÛ trong nhaø ta nghe ñöôïc aâm töø tivi ñeán tai tröôùc aâm töø tivi cuûa caùc nhaø xung quanh maëc duø cuøng laø moät chöông trình. Vaäy taïi sao laïi coù hieän töôïng ñoù ? Aâm truyeàn coù caàn thôøi gian khoâng ? - HS ñoïc thoâng baùo muïc 5 vaø thaûo luaän nhoùm traû lôøi caâu C6. -GV thoáng nhaát caâu traû lôøi C6 HOAÏT ÑOÄNG 3 : Vaän duïng – Cuûng coá _ Daën doø - HS caù nhaân ñoïc vaø traû lôøi caùc caâu C7, C8, C9, C10 - Ñoái vôùi moãi caâu hoûi sau khi HS traû lôøi xong GV thoáng nhaát caâu traû lôøi ñuùng - HS ñoïc ghi nhôù - Cho HS ñoïc phaàn “Coù theå em chöa bieát” vaø traû lôøi caâu hoûi : Aâm khoâng truyeàn ñöôïc trong chaân khoâng vì sao ? - Daën doø : - Veà hoïc “ghi nhôù” traû lôøi caâu C9, C10 vaø laøm baøi taäp 13.1 à 13.5 trong SBT trang 14 - xem tröôùc baøi “Phaûn xaï aâm-Tieáng vang” I. Moâi tröôøng truyeàn aâm : 1. Söï truyeàn aâm trong chaát khí : Aâm coù theå truyeàn ñöôïc trong chaát khí. Ñoä to cuûa aâm caøng giaûm khi caøng ôû xa nguoàn aâm 2. Söï truyeàn aâm trong chaát raén : C3 : Aâm truyeàn ñeán tai baïn C qua moâi tröôøng raén. 3. Söï truyeàn aâm trong chaát loûng : C4 : Aâm truyeàn ñeán tai qua nhöõng moâi tröôøng khí, raén, loûng. 4. Aâm coù theå truyeàn ñöôïc trong chaân khoâng hay khoâng: C5 : Moâi tröôøng chaân khoâng khoâng truyeàn aâm Keát luaän : - Aâm coù theå truyeàn qua nhöõng moâi tröôøng nhö raén, loûng, khí vaø khoâng theå truyeàn qua chaân khoâng. - ÔÛ caùc vò trí caøng xa nguoàn aâm thì aâm nghe caøng nhoû C6 : Vaän toác truyeàn aâm trong nöôùc nhoû hôn trong theùp vaø lôùn hôn trong khoâng khí. Ngaøy soaïn :. Ngaøy daïy :.. Tuaàn 15 Tieát 15 : PHAÛN XAÏ AÂM – TIEÁNG VANG I. MUÏC TIEÂU : Moâ taû vaø giaûi thích ñöôïc moät soá hieän töôïng lieân quan ñeán tieáng vang (tieáng voïng). Nhaän bieát ñöôïc moät soá vaät phaûn xaï aâm toát vaø moät soá vaät phaûn xaï aâm keùm (hay haáp thuï aâm toát). Keå teân moät soá öùng duïng phaûn xaï aâm. II. CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HS : GV : Hình veõ phoùng lôùn 14.1 Moãi nhoùm HS : 1 giaù ñôõ, 1 göông phaúng, 1 nguoàn phaùt aâm duøng vi maïch, 1 bình nöôùc. III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC : Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS Noäi dung HOAÏT ÑOÄNG 1 : Kieåm tra baøi cuõ - Toå chöùc tình huoáng hoïc taäp - HS1 : Moâi tröôøng naøo truyeàn ñöôïc aâm, moâi tröôøng naøo truyeàn aâm toát ? Laáy 1 ví duï minh hoaï. Laøm BT 13.1 - HS2 : Laøm BT 13.2; 13.3 - GV : Taïi sao trong caùc raïp haùt, raïp chieáu phim töôøng laïi laøm saàn suøi, maùi thì theo kieåu “voøm” ? HOAÏT ÑOÄNG 2 : Nghieân cöùu aâm phaûn xaï vaø tieáng vang - HS ñoïc SGK vaø caùc traû lôøi caâu hoûi : Em ñaõ nghe thaáy tieáng voïng laïi lôøi noùi cuûa mình ôû ñaâu ? - ÔÛ trong nhaø coù nghe roõ tieáng vang khoâng ? - Vaäy tieáng vang coù khi naøo ? - GV thoâng baùo aâm phaûn xaï laø aâm doäi laïi khi gaëp 1 maët chaén vaø goïi HS nhaéc laïi - Vaäy aâm phaûn xaï vaø tieáng vang coù gì gioáng vaø khaùc nhau ? - HS caù nhaân traû lôøi caâu C1 - HS thaûo luaän nhoùm traû lôøi C2 - Ñaïi dieän nhoùm baùo caùo keát quaû thaûo luaän - Töông töï HS thaûo luaän nhoùm traû lôøi C3 - GV thoáng nhaát caâu traû lôøi ñuùng - 1 vaøi HS hoaøn thaønh caâu keát luaän HOAÏT ÑOÄNG 3 : Nghieân cöùu vaät phaûn xaï aâm toát vaø vaät phaûn xaï aâm keùm - HS ñoïc SGK vaø traû lôøi caâu hoûi : Vaät nhö theá naøo phaûn xaï aâm toát ? Vaät nhö theá naøo phaûn xaï aâm keùm? - HS vaän duïng ñeå traû lôøi caâu hoûi C4 - GV thoáng nhaát caâu traû lôøi ñuùng HOAÏT ÑOÄNG 4 : Vaän duïng – cuûng coá – daën do - HS caù nhaân ñoïc vaø traû lôøi caùc caâu C5, C6, C7, C8 - Ñoái vôùi moãi caâu hoûi sau khi HS traû lôøi xong GV thoáng nhaát caâu traû lôøi ñuùng - GV neâu theâm caâu hoûi : + Taïi sao khi noùi to xuoáng 1 caùi gieáng saâu, em seõ nghe thaáy tieáng vang. + Taïi sao tieáng noùi cuûa ta trong phoøng kín vaø troáng traûi nghe oang oang khoâng ñöôïc thaät gioïng. Coøn trong phoøng coù nhieàu ngöôøi hoaëc ñoà ñaïc thì tieáng noùi thaät gioïng hôn - HS ñoïc ghi nhôù - Cho HS ñoïc phaàn “Coù theå em chöa bieát” vaø traû lôøi caâu hoûi : Ban ñeâm dôi vaãn bay ñöôïc maø khoâng bò ñaâm vaøo töôøng ñaù ? - Daën doø : - Veà hoïc “ghi nhôù” vaø laøm baøi taäp 14.1 à 14.6 trong SBT trang 15 - xem tröôùc baøi “Choáng oâ nhieãm tieáng oàn” I. Aâm phaûn xaï – Tieáng vang : Aâm doäi laïi khi gaëp moät maët chaén laø aâm phaûn xaï Keát luaän : Coù tieáng vang khi ta nghe thaáy aâm phaûn xaï caùch aâm phaùt ra moät khoaûng thôøi gian ít nhaát laø 1/15 giaây. II. Vaät phaûn xaï aâm toát vaø vaät phaûn xaï aâm keùm : - Vaät cöùng coù beà maët nhaün, phaûn xaï aâm toát (haáp thuï aâm keùm). - Vaät meàm, xoáp coù beà maët goà gheà thì phaûn xaï aâm keùm. NHOÙM TOÅ Ngaøy soaïn :. Ngaøy daïy :.. Tuaàn 16 Tieát 16 : CHOÁNG OÂ NHIEÃM TIEÁNG OÀN I. MUÏC TIEÂU : Phaân bieät ñöôïc tieáng oàn vaø choáng oâ nhieãm tieáng oàn. Ñeà ra ñöôïc moät soá bieän phaùp choáng oâ nhieãm tieáng oàn tronh nhöõng tröôøng hôïp cuï theå. Keå teân ñöôïc moät soá vaät lieäu caùch aâm. II. CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HS : GV : Tranh veõ lôùn hình 15.1, 15.2, 15.3 SGK. - HS : Tìm hieåu caùch choáng oâ nhieãm tieáng oàn ôû cuoäc soáng. III. HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VAØ HOÏC : Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS Noäi dung HOAÏT ÑOÄNG 1 : Kieåm tra baøi cuõ - Toå chöùc tình huoáng hoïc taäp - HS1: Laøm BT 14.1, 14.2, 14.3 - HS2 : Laøm BT 14.4 Goïi HS ñoïc phaàn môû baøi SGK vaø ñeà suaát vaán ñeà caàn nghieân cöùu : khi tieán oàn quùa lôùn thì phaûi tìm caùch haïn cheá bôùt tieáng oàn. Vaäy duøng nhöõng caùch naøo ñeå haïn cheá tieáng oàn. HOAÏT ÑOÄNG 2 : Nhaän bieát oâ nhieãm tieáng oàn - GV treo hình 15.1; 15.2; 15.3 leân vaø yeâu caàu HS quan saùt vaø cho bieát tieáng oàn laøm aûnh höôûng tôùi söùc khoeû nhö theá naøo ? - HS caù nhaân traû lôøi, HS khaùc boå sung (neáu thieáu) - HS ñieàn töø vaøo keát luaän - GV thoáng nhaát caâu traû lôøi ñuùng vaø cho ghi - HS vaän duïng traû lôøi caâu hoûi C2 - GV thoáng nhaát caâu traû lôøi ñuùng vaø cho ghi HOAÏT ÑOÄNG 3 : Tìm hieåu caùch choáng oâ nhieãm tieáng oàn - HS ñoïc thoâng tin trong SGK vaø traû lôøi caâu hoûi : Caùc bieän phaùp ñeå choáng oâ nhieãm tieáng oàn laø gì ? - HS caù nhaân traû lôøi, HS khaùc boå sung (neáu thieáu) - HS caùc nhoùm thaûo luaän traû lôøi caâu C3 - Ñaïi dieän nhoùm baùo caùo keát quaû thaûo luaän - GV : Giaûi thích taïi sao laïi laøm nhö vaäy coù theå choáng oâ nhieãm tieáng oàn ? - HS caù nhaân traû lôøi, HS khaùc boå sung (neáu thieáu) - HS thaûo luaän nhoùm traû lôøi caâu C4 - Ñaïi dieän nhoùm baùo caùo keát quaû thaûo luaän - GV thoáng nhaát caâu traû lôøi ñuùng vaø cho ghi HOAÏT ÑOÄNG 4 : Vaän duïng – cuûng coá – daën doø - HS vaän duïng kieán thöùc trong baøi traû lôøi caâu C5 GV goïi 1 vaøi em neâu bieän phaùp cuûa mình. Toaøn lôùp trao ñoåi xem bieän phaùp naøo khaû thi GV : ÔÛ gaàn nhaø em ngöôøi haøng xoùm môû Karaoke to vaø laâu. Em coù bieän phaùp gì ñeå choáng tieáng oàn ? - HS caù nhaân traû lôøi, HS khaùc boå sung (neáu thieáu) - HS ñoïc ghi nhôù - Cho HS ñoïc phaàn “Coù theå em chöa bieát” - Daën doø : - Veà hoïc “ghi nhôù” vaø laøm baøi taäp 15.1 à 15.6 trong SBT trang 16,17 I. Nhaän bieát oâ nhieãm tieáng oàn : Keát luaän : Tieáng oàn gaây oâ nhieãm laø tieáng oàn to vaø keùo daøi laøm aûnh höôûng xaáu ñeán söùc khoeû vaø sinh hoaït cuûa con ngöôøi. II. Tìm hieåu bieän phaùp choáng oâ nhieãm tieáng oàn : Goàm coù 4 bieän phaùp : + Caám boùp coøi ôû gaàn tröôøng hoïc, beänh vieän. + Xaây töôøng ngaên + Troàng caây xanh + Laøm traàn nhaø baèng xoáp, töôøng phuû daï III. Vaän duïng : C5 : Bieän phaùp choáng oâ nhieãm tieáng oàn hình 15.2; 15.3 - Maùy khoan khoâng laøm vaøo giôø laøm vieäc - Chuyeån chôï hoaëc lôùp hoaïc ñi nôi khaùc, xaây töôøng ngaên giöõa chôï vaø lôùp hoïc CHUYEÂN MOÂN
Tài liệu đính kèm: