Giáo án Vật lý 7 Tiết 1 Bài 1: Nhận biết ánh sáng – nguồn sáng và vật sáng

	Ngày 5 tháng 9 năm 2007	
	Chương I: Quang học
	Tiết 1: Bài 1: Nhận biết ánh sáng – nguồn sáng và vật sáng
 I. Mục tiêu:
 -Bằng TN, Hs nhận thấy: Muốn nhận biết được ánh sáng thì ánh sáng đó phải truyền vào mắt ta; ta nhìn thấy các vật khi có ánh sáng từ các vật đó truyền vào mắt ta.
 -Phân biệt được nguồn sáng và vật sáng. Nêu được thí dụ về nguồn sáng và vật sáng.
 -Làm và quan sát các TN để rút ra điều kiện nhận biết ánh sáng và vật sáng.
 -Biết nghiêm túc quan sát hiện tượng khi chỉ nhìn thấy vật mà không cầm được.
 II. Chuẩn bị của Gv và Hs:
 Mỗi nhóm: Hộp kín bên trong có bóng đèn và pin.
 III. Tổ chức dạy học
 1. Bài cũ:
 Gv giới thiệu nội dung chương trình môn vật lí 7.
 Yêu cầu Hs đọc phần thu thập thông tin của chương.
 Gv nêu trọng tâm của chương.
 Hs đọc tình huống của bài.
 Gv: Để biết được bạn nào sai, tiết học hôm nay ta sẽ tìm hiểu xem khi nào nhận biết được ánh sáng ?
 2. Bài mới:
Cho Hs đọc các trường hợp trong SGK.
? Trong trường hợp nào mắt ta nhận biết được ánh sáng ?
Hs nghiên cứu để trả lời C1.
? Hoàn thành phần kết luận ?
Gv: Ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng truyền vào mắt ta. Vậy nhìn thấy vật có cần cần ánh sáng từ vật đến mắt không ? Nếu có thì ánh sáng phải đi từ đâu ?
Hs đọc C2 và làm theo lệnh C2.
? Nêu nguyên nhân nhìn thấy tờ giấy trong hộp kín ?
? Nhớ lại, ánh sáng không đến mắt ta thì ta có nhìn thấy ánh sáng không?
Làm TN 1.3: có nhìn thấy bóng đèn sáng ?
? TN 1.2a và 1.3: ta nhìn thấy tờ giấy trắng và dây tóc bóng đèn phát sáng. Vật chúng có đặc điểm gì giống và khác nhau ?
Gv: Dây tóc bóng đèn và mảnh giấy trắng đều phát ra ánh sáng gọi là vật sáng.
Hs hoàn thành phần kếtluận.
3. Củng cố:
Yêu cầu Hs vận dụng kiến thức đã học trả lời câu C4, C5.
? Tại sao lại nhìn thấy cả vệt sáng ?
Qua bài học, yêu cầu Hs rút ra kiến thức thu thập được.
Hs đọc phần có thể em chưa biết.
I. Nhận biết ánh sáng
Quan sát và thí nghiệm
C1: Trường hợp 2 và 3 có trường hợp giống nhau là: có ánh sáng và mở mắt nên ánh sáng lọt vàp mắt.
Kết luận: Mắt ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng truyền vào mắt ta.
II. Nhận thấy một vật
Thí nghiệm: hình 1.2a ; 1.2b SGK
C2: 
Đèn sáng: Có nhìn thấy (H 1.2a)
Đèn tắt: Không nhìn thấy (H 1.2b)
Có đèn để tạo ra ánh sáng đ nhìn thấy vật, chứng tỏ:
ánh sáng chiếu lên giấy trắng đ ánh sáng từ giấy trắng đến mắt thì nhìn thấy giấy trắng.
Kết luận: Ta nhìn thấy một vật khi có ánh sáng từ vật đó truyền vào mắt ta.
III. Nguồn sáng và vật sáng
C3: 
Vật tự phát ra ánh sáng: dây tóc bóng đèn.
Vật hắt lại ánh sáng do vật khác chiếc tới là mảnh giấy trắng.
Kết luận:
 Dây tóc bóng đèn tự nó phát ra ánh sáng gọi là nguồn sáng.
Dây tóc bóng đèn phát ra ánh sáng và mảnh giấy hắt lại ánh sáng từ vật khác chiếu vào nó gọi chung là vật sáng.
IV. Vận dụng:
C4: 
Bạn Thanh đúng
C5: Khói gồm các hạt li ti, các hạt này được chiếu sáng trở thành vật sángđ ánh sáng từ các hạt đó truyền đến mắt ta.
Các hạt xắp xếp gần như liềnnhau nằm trên đường truyền của ánh sáng → thành vệt sáng mắt nhìn thấy.
Ghi nhớ: SGK
 4. Hướng dẫn về nhà:
 Trả lời lại câu C1, C2, C3.
 Học thuộc phần ghi nhớ.
 Làm bài tập 1.1 đến 1.5 ( Tr 3 – SBT )
 Ngày 6 tháng 9 năm 2007
	Tiết 2: Bài: 2: Sự truyền ánh sáng
 I. Mục tiêu: 
 -Biết làm TN để xác định được đường truyền của ánh sáng.
 -Phát biểu được định luật truyền thẳng ánh sáng.
 -Biết vận dụng định luật truyền thẳng ánh sáng vào xác định đường thẳng trong thực tế.
 -Nhận biết được đặc điểm của 3 loại chùm ánh sáng.
 -Bước đầu biết tìm ra định luật truyền thẳng ánh sáng bằng thực nghiệm.
 -Biết dùng TN để kiểm chứng lại một số hiện tượng về ánh sáng.
 -Biết vận dụng kiến thức vào cuộc sống.
 II. Chuẩn bị của Gv và Hs:
 Mỗi nhóm:
1 ống nhựa cong, 1 ống nhựa thẳng đường kính 3mm, dàI 200mm.
1 nguồn sáng dùng pin.
3 màn chắn có đục lỗ như nhau.
3 đinh ghim mạ mũ nhựa to.
 III.Tổ chức dạy học:
 Bài cũ:
 Hs1: ? Khi nào ta nhận biết được ánh sáng ? Khi nào ta nhìn thấy vật ?
 ? Giải thích hiện tượng khi nhìn thấy vệt sáng trong khói hương ( hoặc đám bụi ban đêm )
 Hs2: Chữa bài tập số 1.1 và 1.2 ( SBT )
 Bài mới:
Hs đọc phần mở bàI SGK.
? Em có suy nghĩ gì về thắc mắc của Hải?
? Em dự đoán ánh sáng đi theo đường cong hay đường gấp khúc ?
? Hãy nêu phương án kiểm tra ?
Hs làm TN như hình 2.2 SGK.
? ánh sáng chỉ truyền theo đường nào ?
Gv: Môi trường không khí, nước, tấm kính trong  là các môi trường trong suốt.
Gv: Mọi vị trí trong môi trường đó có tính chất như nhau đ đồng tính đ từ đó ta có ĐL truyền thẳng ánh sáng.
Hs nghiên cứu định luật trong SGK và phát biểu định luật.
Hs đọc thông tin trong SGK.
? Quy ước tia sáng như thế nào ?
Hướng dẫn Hs làm TN h 2.4 SGK.
Gv: chú ý khe hở phải để song song với màn.
? Quy ước vẽ chùm sáng như thế nào ? ( chỉ cần vẽ 2 tia sáng ngoài cùng )
Hs làm C3.
Yêu cầu Hs trả lời câu C4.
? Hãy đọc yêu cầu câu C5 ?
Nừu Hs trả lời đúng thì Gv yêu cầu Hs thực hiện.
I. Đường truyền của ánh sáng.
Thí nghiệm:
 Bố trí TN như hình 2.1 SGK
C1: 
-ống thẳng: Nhìn thấy dây tóc bóng đèn đang phát sáng đ ánh sáng từ dây tóc bóng đèn qua ống thẳng tới mắt.
-ống cong: Không nhìn thấy dây tóc bóng đèn đ ánh sáng từ dây tóc bóng đèn không truyền theo đường cong.
C2: Hs nêu phương án và làm TN như H2.2 SGk.
Kết luận:
Đường truyền ánh sáng trong không khí là đường thẳng.
Định luật truyền thẳng của ánh sáng: SGK.
II. Tia sáng và chùm sáng
Biểu diễn đường truyền của ánh sáng.
Quy ước: 
 Biểu diễn đường truyền của ánh sáng bằng đường thẳng có mũi tên chỉ hướng gọi là tia sáng.
Các chùm tia sáng: có 3 loại chùm sáng
Chùm sáng song song: gồm các tia sáng khong giao nhau .
Chùm sáng hội tụ gồm các tia sáng giao nhau.
Chùm sáng phân kì là các tia sáng leo rộng.
III. Vận dụng:
C4:
ánh sáng từ đèn phát ra đã truyền đến mắt ta theo đường thẳng,tiến hành làm TN như
h 2.1 và h 2.2 SGK.
C5:
Đặt mắt sao cho chỉ nhìn they kim gần mắt nhất mà không nhìn thấy 2 kim còn lại.
- Vì kim 1 là vật chắn sang của kim 2, kim 2 là vật chắn sáng của kim 3. Mà ánh sáng truyền theo đường thẳng nên ánh sáng từ kim 2 và 3 bị chắn ko tới mắt
 3. Củng cố:
 	? Phát biểu định luật truyền thẳng của ánh sáng ?
	 ? Biểu diễn đường truyền của ánh sáng ?
	 ? Khi ngắm phân đội em xếp thẳng hàng, em phải làm thế nào ? Giải thích ?
 4. Hướng dẫn về nhà:
 	Học bài, làm bài tập : 2.1 đến 2.4 ( tr.4 – SBT )