Giáo án Vật lý 9 tiết 67 đến 70

Tuỏửn : 35
Tióỳt thổù :67
Baỡi 61: SảN XUấT ĐIệN NĂNG - NHIệT ĐIệN - THủY ĐIệN
NS:
NG:
I-MUÛC TIÃU:
	+Nêu được vai trò của điện năng trong đời sống và trong sản xuất,ưu điểm của việc sử dụng điện năng so với các dạng năng lượng khác.
	+Chỉ ra được các bộ phận chính trong nhà máy thủy điện và nhiệt điện.
	+Chỉ ra được các quá trình biến đổi năng lượng trong nhà máy thủy điện và nhiệt điện.	
II-CHUÁỉN Bậ:
	+Âọỳi vồùi caớ lồùp:Tranh vẽ sơ đồ nhà máy thủy điện và nhiệt điện.
III-TÄỉ CHặẽC CAẽC HOAÛT ÂÄĩNG DAÛY HOĩC:
	1)ổn định lớp:
	2)Kiểm tra bài cũ:(5ph)Gv cho hs trả lời các câu hỏi sau:
+Phát biểu định luật bảo toàn năng lượng?
+Điện năng có thể chuyển hóa thành những dạng năng lượng nào?
	3)Bài mới:Gv vào bài mới như SGK
HOAÛT ÂÄĩNG CUÍA HS
TRợ GIúP CủA GV
PHÁệN GHI BAÍNG
*Hoạt động1:Phát hiện vấn đề cần nghiên cứu là điện năng được sản xuất như thế nào?(5ph)
-HS trả lời các câu hỏi của gv.
-HS trả lời câu hỏi C1:
Thắp đèn, nấu cơm, quạt điện, chạy máy cưa,máy bơm,máy khoan...
-HS trả lời câu hỏi C2:
+Quạt máy:Điện năng chuyển hóa thành cơ năng.
+Bếp điện::Điện năng chuyển hóa thành nhiệt năng.
+Đèn ống::Điện năng chuyển hóa thành quang năng.
+Nạp ắc quy::Điện năng chuyển hóa thành hóa năng.
-HS trả lời câu hỏi C3:
Dùng dây dẫn có thể đưa đến tận nơi sử dụng ở trong nhad,trong xưởng,không cần xe vận chuyển hay thùng kho,nhà chứa.
*Hoạt động2:Tìm hiểu các bộ phận chính của nhà máy nhiệt điện và quá trình biến đổi năng lượng trong các quá trình đó(10ph)
-HS quan sát tranh vẽ và nghe thông báo của gv.
-HS thảo luận theo nhóm để trả lời câu hỏi C4:
+Lò đốt than:Hóa năng chuyển hóa thành nhiệt năng.
+Nồi hơi:Nhiệt năng chuyển hóa thành cơ năng của hơi.
+Tua bin:Cơ năng của hơi chuyển hóa thành động năng của tua bin.
+Máy phát điện:Cơ năng chuyển hóa thành điện năng.
-HS thảo luận theo nhóm để trả lời câu hỏi của gv.
-HS:Trong nhà máy nhiệt điện,nhiệt năng được biến đổi thành cơ năng rồi thành điện năng.
-HS ghi vào vở phần kết luận này.
*Hoạt động3:Tìm hiểu các bộ phận chính của nhà máy thủy điện và quá trình biến đổi năng lượng trong các quá trình đó(10ph)
-HS quan sát tranh vẽ và trả lời các câu hỏi của gv.
-HS thảo luận theo nhóm để trả lời câu hỏi C5:
+ống dẫn nước:Thế năng của nước chuyển hóa thành động năng của nước.
+Tua bin:Động năng của nước chuyển hóa thành động năng của tua bin.
+Máy phát điện:Động năng của tua bin chuyển hóa thành điện năng.
-HS thảo luận theo nhóm để trả lời câu hỏi C6:
Khi ít mưa mực nước trong hồ chứa giảm,thế năng của nước giảm,do đó các bộ phận của nhà máy năng lượng đều giảm,dẫn tới cuối cùng điện năng giảm.
-HS thảo luận theo nhóm để trả lời câu hỏi của gv.
-HS:Trong nhà máy thủy điện,thế năng của nước trong hồ chứa được biến đổi thành động năng rồi thành điện năng.
-HS ghi vào vở phần kết luận này.
*Hoạt động4:Vận dụng(8ph)
-HS: A=P.h
-HS trả lời câu hỏi C7:
+Thể tích nước trong hồ:
V=S.h=106m3
+Trọng lượng nước trong hồ:
P=d.V=1010N.
+Công do nước sinh ra khi chảy vào tua bin:
A=P.h=2.1012j
*Hoạt động5:Củng cố bài học(7ph) 
-HS trả lời câu hỏi của gv: Điện năng có thể được chuyển hóa từ nhiệt năng (nhà máy nhiệt điện) và từ thế năng của nước (nhà máy thủy điện) 
-HS õoỹc phỏửn ghi nhồù vaỡ phỏửn coù thóứ em chổa bióỳt ồớ sgk.
-GV nêu câu hỏi:
+Tại sao việc sản xuất điện năng lại trở thành vấn đề rất quan trọng trong đời sống và trong sản xuất?
 +Điện năng có sẵn trong tự nhiên như than đá,dầu mỏ,khí đốt...không?Làm thế nào để có được điện năng?
-GV cho hs trả lời các câu hỏi C1,C2 và C3?
-GV treo tranh vẽ hình 61.1 lên bảng giới thiệu cho hs sơ đồ bố trí các bộ phận chính của nhà máy nhiệt điện,gv thông báo thêm:ở hình vẽ trên người ta dùng than đá cho lò đốt,bây giờ có lò đốt dùng khí đốt lấy từ mỏ dầu như nhà máy nhiệt điện ở Bà Rịa – Vũng Tàu,gv giải thích thêm về tua bin cho hs.
-GV cho hs thảo luận theo nhóm để trả lời câu hỏi C4?
-GV cho hs rút ra kết luận về chuổi liên tiếp những quá trình biến đổi năng lượng trong nhà máy nhiệt điện?
-GV :Vậy trong nhà máy nhiệt điện,điện năng chủ yếu được dạng năng lượng nào chuyển hóa thành?
-GV cho hs ghi vào vở nhận xét này.
-GV treo tranh vẽ hình 61.2 lên bảng giới thiệu cho hs sơ đồ bố trí các bộ phận chính của nhà máy thủy điện,gv hỏi thêm hs:
+Vì sao nhà máy thủy điện phải có hồ chứa nước ở trên cao?
+Thế năng của nước phải biến đổi thành năng lượng trung gian nào rồi mới thành điện năng?
-GV cho hs thảo luận theo nhóm để trả lời câu hỏi C5 và C6?
-GV cho hs rút ra kết luận về chuổi liên tiếp những quá trình biến đổi năng lượng trong nhà máy thủy điện?
-GV :Vậy trong nhà máy thủy điện,điện năng chủ yếu được dạng năng lượng nào chuyển hóa thành?
-GV cho hs ghi vào vở nhận xét này.
-GV cho hs trả lời câu hỏi sau:một vật có trọng lượng P được nâng lên độ cao h thì vật đó sinh ra 1 công và được tính bằng công thức nào?
-GV cho cá nhân hs trả lời câu hỏi C7? 
-GV cho cá nhân hs trả lời câu hỏi ở đầu bài học?
-GV yóu cỏửu hs õoỹc phỏửn ghi nhồù vaỡ caù nhỏn hs õoỹc phỏửn coù thóứ em chổa bióỳt ồớ sgk.
-GV yóu cỏửu hs vóử nhaỡ laỡm caùc baỡi tỏỷp ồớ SBT.
Baỡi 61: SảN XUấT ĐIệN NĂNG - NHIệT ĐIệN - THủY ĐIệN
I.Vai trò của điện năng trong đời sống và trong sản xuất:
(SGK)
II.Nhiệt điện
Trong nhà máy nhiệt điện thì năng lượng của nhiên liệu bị đốt cháy được chuyển hóa thành điện năng.
III.Thủy điện:
Trong nhà máy thủy điện, thế năng của nước trong hồ chứa được biến đổi thành điện năng.
IV.Vận dụng:
C7:TTĐ
h1=1m;S=1km2;h2=200m
d=10000N/m3
A=?
Giải:
+Thể tích nước trong hồ:
V=S.h1=106m3
+Trọng lượng nước trong hồ:
P=d.V=1010N.
+Công do nước sinh ra khi chảy vào tua bin:
A=P.h2=2.1012j
*Ghi nhớ: (SGK)
IV-NHặẻNG KINH NGHIÃÛM RUẽT RA Tặè CAẽC HOAÛT ÂÄĩNG DAÛY HOĩC:
Tuần :35
Tiết : 68
ĐIỆN GIể - ĐIỆN MẶT TRỜI - 
ĐIỆN HẠT NHÂN
NS:
NG:
I/MỤC TIấU:
	1.Nờu được cỏc bộ phận chớnh của một mỏy phỏt điện giú,pin mặt trời,nhà mỏy điện nguyờn tử.
	2.Chỉ ra được sự biến đổi năng lượng trong caùc bọỹ phận chớnh của mỏy trờn.
	3.Nờu được ưu điểm và nhược điểm của việc sản xuất và sử dụng điện giú, điện mặt trời, điện hạt nhõn.
II/CHUẨN BỊ:
1 mỏy phỏt điện giú,quạt giú(quạt điện).
1 pin mặt trời,1 búng đốn 100W-220V.
1 động cơ điện nhỏ.
1 đốn LED cú giỏ.
Hỡnh vẽ sơ đồ nhà mỏy điện nguyờn tử.
III/TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
Hoạt động học của HS
Trợ giỳp của GV
Phần ghi bảng
*Hoạt động 1:(5 phỳt)
Phỏt hiện ra cỏch sản xuất điện mới khụng cần đến nhiờn liệu, đú là từ giú hay ỏnh sỏng mặt trời.
a.Quan sỏt GV làm TN.
b.Trả lời cõu hỏi của giỏo viờn.Phỏt hiệnn ra năng lượng giú và năng lượng ỏnh sỏng rất dồi dào trong tự nhiờn và cú thể chuyển húa thành điện năng.
*Hoạt động 2(8 phỳt).
Tỡm hiểu cấu tạo và hoạt động của mỏy phỏt điện giú quỏ trỡnh biến đối năng lượng trong mỏy phỏt điện giú.
-Làm việc theo nhúm.
-Quan sỏt hỡnh 26.1SGK kết hợp với mỏy điện giú trờn bàn giỏo viờn,chỉ ra những bộ phận chớnh của mỏy và sự biến đổi năng lượng qua cỏc bộ phận đỏ.Trả lời cõu C1 và cõu hỏi của GV.Thảo luận chung ở lớp.
*Hoạt động 3(8 phỳt):
Tỡm hiểu cấu tạo và hoạt động của pin mặt trời.
a.Nhận biết hỡnh dạng tấm pin mặt trời,hai cực õm,dương của pin.
b.Nhận biết nguyờn tắc hoạt động khi chiếu ỏnh sỏng vào bề mặt tấm pin thỡ xuất hiện dũng điện khụng cần mỏy phỏt điện.
-Nhận biết được trong pin mặt mặt trời,quang năng trực tiếp biến đổi thnàh điện năng,khụng cần cơ cấu trung gian nào cả.
*Hoạt động 4(5 phỳt):
Nhận biết được một số tớnh năng kĩ thuật của pin mặt trời (cụng suất,hiệu suất) để ứng dụng vào thực tế.
Cỏ nhõn làm việc và trả lời cõu C2
Thảo luận chung ở lớp về lời giải.
*Hoạt động 5(6 phỳt)
Tỡm hiểu cỏc bộ phận chớnh của nhà mỏy điện nguyờn tửvà cỏc quỏ trỡnh biến đổi năng lượng trong cỏc bộ phận đú.
-Làm việc cỏ nhõn .
-Quan sỏt hỡnh 61.1 và 62.3 của GV,thảo luận chung ở lớp.
*Hoạt động 6(6 phỳt):
Tỡm hiểu nguyờn tắc chung về việc sử dụng điện năng và cỏc biện phỏp tiết kiệm điện năng.
a/Làm việc cỏ nhõn.Thảo luận chung ở lớp trả lời cõu C3 .
b/Tự đọc thụng bỏo trong SGK để nờu lờn biện phỏp tiết kiệm điện năng.Trả lời cõu hỏi của GV.
c/Tự đọc bảng 1 SGK để trả lời cõu C4.
*Hoạt động 7(4phỳt):
Củng cố.
-Tự đọc phần ghi nhớ .
- Trả lời cõu hỏi củng cố của GV.
-Yờu cầu HS nhắc lại,trong nhà mỏy nhiệt điện và thủy điện,muốn cho mỏy phỏt điện hoạt động ta phải cung cấp cho nú cỏi gỡ?
-Nờu cõu hỏi : Ở cỏc nhà mỏy phỏt điện đú việc cung cấp than đỏ và nước khỏ tốn kộm và phức tạp.Cú cỏch nào sản xuất điện năng đơn giản khụng cần dựng đến nhiờn liệu đốt hay nhiờn liệu rất nhiều như nước khụng?
-Làm TN biểu diễn:
+Cho mỏy phỏt điện giú hoạt động .
+Cho pin mặt trời hoạt động.
*Nờu cõu hỏi: trong cỏc thiết bị điện năng lượng nào đó được chuyển húa thành điện năng?Nguồn năng lượng đú cú dễ kiếm và cú nhiều trong tự nhiờn 
khụng?
-Lần lượt chuyển mỏy phỏt điện giú cho cỏc nhúm quan sỏt.
-Nờu cõu hỏi bổ sung : so vời nhiệt điện và thủy điện thỡ việc sản xuất điện giú cú thuận lợi và khú khăn gỡ?
-Giới thiệu cho HS tấm pin mặt trời,hai cực của tấm pin (giống như hai cực của một pin thường dựng).
-Dựng đốn 220V-100W chiếu ỏnh sỏng vào mặt một tấm pin,pin phỏt điện.Lưu ý HS ở đõy khụng cần một mỏy phỏt điện .Vậy quỏ trỡnh biến đổi năng lượng trong pin mặt trời khỏc với trong mỏy phỏt điện ở chỗ nào?
Dũng điện do Pin mặt trời cung cấp là dũng điện gỡ?(Một chiều hay xoay chiều?)Dựng đốn LED để kiểm tra lại .
-Việc sản xuất điện mặt trời cú gỡ thuận lợi và khú khăn?
+Thụng bỏo cho HS hai thụng số kĩ thuật của pin mặt trời thường dựng.
+Yờu cầu HS quan sỏt hỡnh 62.2SGK để chỉ ra cỏch lắp đặt pin mặt trời.
*Nờu cõu hỏi:
+Hóy quan sỏt hỡnh 61.2 và 62.3SGK để chỉ ra hai nhà mỏy (nhiệt điện và điện nguyờn tử)cú bộ phận chớnh nào giống nhau và khỏc nhau.
-Bộ phận lũ hơi và lũ phản ứng tuy khỏc nhau nhưng cú nhiệm vụ gỡ giống nhau?
*Thụng bỏo : ưu điểm của nhà mỏy điện nguyờn tử (cụng suất rất lớn)và biện phỏp đảm bảo an toàn.
-Tổ chức cho HS thảo luận cõu C3,C4.
-Vỡ sao biện phỏp tiết kiệm điện chủ yếu là hạn chế dựng điện trong giờ cao điểm?(buổi tối nhiều nhà cựng sử dụng điện)
*Nờu những ưu điểm và nhược điểm của việc sản xuất và sử dụng điện giú, điện mặt trời.
-Nhà mỏy nhiệt điện và nhà mỏy điện nguyờn tử cú bộ phận chớnh nào giống nhau và khỏc nhau?
I.Mỏy phỏt điện giú:
II/Pin mặt trời:
III/Nhà mỏy điện hạt nhõn:
IV/Sử dụng tiết kiệm điện năng:
*Bảng 1: Hiệu suất cỏc mỏy làm biến đổi năng lượng:
V/Ghi nhớ: SGK/164
IV/NHỮNG KINH NGHIỆM RÚT RA TỪ CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
Tuần :36
Tiết thứ :69
ÄN TÁÛP 
NS:
NG: