Giáo án Vật lý 9 - Tuần 16

TiÕt 31:
Bµi 29: Thùc hµnh vµ kiÓm tra thùc hµnh
ChÕ t¹o nam ch©m vÜnh cöu – nghiÖm l¹i tõ tÝnh cña èng d©y cã dßng ®iÖn
(Ngµy so¹n : 15/12/2006; Ngµy d¹y: /12/2006)
I - Môc tiªu
- ChÕ t¹o ®­îc mét ®o¹n d©y thÐp thµnh nam ch©m, biÕt c¸ch bhËn biÕt mét vËt cã ph¶i lµ nam ch©m kh«ng.
- BiÕt c¸ch dïng kim nam ch©m ®Ó x¸c ®Þnh tªn tõ cùc cña èng d©y cã dßng ®iÖn ch¹y qua vµ chiÒu dßng ®iÖn trong èng d©y.
- BiÕt lµm viÖc tù lùc ®Ó tiÕn hµnh cã kÕt qu¶ c«ng viÖc thùc hµnh, biÕt xö lÝ vµ b¸o c¸o kÕt qu¶ c«ng viÖc thùc hµnh theo mÉu, cã tinh thÇn hîp t¸c b¹n bÌ víi c¸c b¹n trong nhãm.
 II - ChuÈn bÞ
§èi víi mçi nhãm häc sinh 
- 1 nguån 3V 6V.
- 2 ®o¹n d©y dÉn thÐp + 1 d©y ®ång dµi 3,5 cm, 
- 1 èng d©y A kho¶ng 200 vßng, d©y dÉn cã quÊn s½n trªn èng nhùa cã ®­êng kÝnh cì 1cm.
- 1 èng d©y B kho¶ng 300 vßng, d©y dÉn cã quÊn s½n trªn èng nhùa ®­êng kÝnh cì 5cm. Trªn mÆt èng cã khoÐt mét lç ®­êng kÝnh cì 2mm.
- 1 c«ng t¾c + 1 gi¸ thÝ nghiÖm + 1 bót d¹ ®Ó ®¸nh dÊu.
§èi víi mçi häc sinh 
ChuÈn bÞ mét mÉu b¸o c¸o thùc hµnh (theo mÉu SGK) trong ®ã ®· tr¶ lêi ®Çy ®ñ c¸c c©u hái cña bµi.
III - c¸c ho¹t ®éng d¹y, häc
Tæ chøc. 
9A:
9B:
 2. KiÓm tra. 
- Tr¶ lêi c¸c c©u hái trong mÉu b¸o c¸o.
- GV kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ mÉu b¸o c¸o cña häc sinh.
 3. Thùc hµnh.
a, ChÕ t¹o nam ch©m vÜnh cöu.
- Häc sinh lµm viÖc c¸ nh©n, nghiªn cøu SGK ®Ó n¾m v÷ng néi dung thùc hµnh.
- M¾c m¹nh ®iÖn vµo èng d©y A, tiÕn hµnh chÕ t¹o nam ch©m tõ hai ®o¹n d©y thÐp vµ ®ång.
- Thö tõ tÝnh cña c¸c thanh kim lo¹i ®Ó xem kim lo¹i nµo ®· nhiÔm tõ.
- X¸c ®Þnh tõ cùc cña nam ch©m võa chÕ t¹o ®­îc.
- Ghi kÕt qu¶ thùc hµnh vµo b¶ng 1 vµ kÕt luËn thu ®­îc.
2. NghiÖm l¹i tõ tÝnh cña èng d©y cã dßng ®iÖn ch¹y qua.
- HS lµm viÖc c¸ nh©n, nghiªn cøu SGK ®Ó n¾m ®­îc néi dung thùc hµnh phÇn 2.
- Lµm viÖc theo nhãm, tiÕn hµnh lµm c¸c b­íc theo tiÕn tr×nh,
- Ghi chÐp kÕt qu¶.
 4. Cñng cè.
- HS thu dän dông cô, hoµn chØnh vµ nép b¸o c¸o thùc hµnh.
- Gi¸o viªn kiÓm tra dông cô cña c¸c nhãm, nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ s¬ bé kÕt qu¶ vµ th¸i ®é häc tËp cña häc sinh.
 5. H­íng dÉn vÒ nhµ.
- ¤n l¹i quy t¾c n¾m tay ph¶i vµ quy t¾c bµn tay tr¸i. Xem l¹i c¸c bµi tËp liªn quan ®Õn hai quy t¾c nµy.
- Xem tr­íc bµi “Bµi tËp vËn dông quy t¾c n¾m tay ph¶i vµ quy t¾c bµn tay tr¸i”. 
TiÕt 32:
Bµi 30: Bµi tËp vËn dông quy t¾c n¾m tay ph¶i 
vµ quy t¾c bµn tay tr¸i
 (Ngµy so¹n: 15/12/2006; Ngµy d¹y: /12/2006)
I - Môc tiªu
- VËn dông ®­îc quy t¾c n¾m tay ph¶i x¸c ®Þnh chiÒu ®­êng søc tõ cña èng d©y cã dßng diÖn ch¹y qua khi biÕt chiÒu dßng ®iÖn vµ ng­îc l¹i..
- VËn dông quy t¾c bµn tay tr¸i x¸c ®Þnh chiÒu lùc ®iÖn tõ t¸c dông lªn d©y dÉn th¼ng cã dßng ®iÖn ch¹y qua ®Æt vu«ng gãc víi ®­êng søc tõ (hoÆc chiÒu dßng ®iÖn) khi biÕt hai trong ba yÕu tè trªn.
- BiÕt c¸ch gi¶i bµi tËp ®Þnh tÝnh phÇn ®iÖn tõ, c¸ch suy luËn logic vµ biÕt vËn dông kiÕn thøc vµo thùc tÕ.
 II- ChuÈn bÞ
§èi víi mçi nhãm häc sinh 
- 1 èng d©y dÉn kho¶ng 500 ®Õn 700 vßng, .
- 1 thanh nam ch©m + 1 sîi d©y m¶nh + 1 gi¸ thÝ nghiÖm + 1 nguån 6V.
III- c¸c ho¹t ®éng d¹y, häc
Tæ chøc. 
9A:
9B:
2. KiÓm tra. 
- Ph¸t biÓu quy t¾c n¾m tay ph¶i.
- Ph¸t biÓu quy t¾c bµn tay tr¸i.
 3. Bµi míi.
- HS lµm viÖc c¸ nh©n, nghiªn cøu ®Ò bµi, suy nghÜ vµ tr¶ lêi.
- NÕu HS kh«ng thÓ tr¶ lêi ®­îc th× cã thÓ s­e dông gîi ý cña SGK ®Ó gi¶i.
- Sau khi tr¶ lêi phÇn b, c¸c nhãm tiÕn hµnh thÝ nghiÖm ®Ó kiÓm tra vµ rót ra kÕt luËn.
- HS lµm viÖc c¸ nh©n, ®äc kÜ ®Ò bµi, vÏ l¹i h×nh vµo vë, suy nghÜ ®Ó nhËn thøc vÊn ®Ò, vËn dông quy t¾ bµn tay tr¸i ®Ó gi¶i bµi tËp vµ biÓu diÔn kÕt qu¶ trªn h×nh vÏ.
- HS trao ®æi kÕt qu¶ trªn líp.
- Gi¸o viªn yªu cÇu HS nh¾c l¹i c¸c kÝ hiÖu cho biÕt ®iÒu g×, luyªn c¸ch ®Æt vµ xoay bµn tay tr¸i cho phï hîp víi h×nh vÏ.
- Yªu cÇu mét HS lªn b¶ng tr×nh bµy.
- HS lµm viÖc c¸ nh©n ®Ó thùc hiÖn c¸c yªu cÇu cña ®Ò bµi.
- Yªu cÇu mét HS lªn b¶ng tr×nh bµy.
- Gi¸o viªn h­íng dÉn HS vÏ hai cùc cña nam ch©m mét c¸ch ®¬n gi¶n.
- HS th¶o luËn vµ nhËn xÐt, bæ sung lêi gi¶i cña b¹n.
1. Bµi 1.
a, Khi ®ãng kho¸ k, dßng ®iÖn ch¹y qua èng d©y èng d©y trë thµnh nam ch©m.
¸p dông quy t¾c n¾m tay ph¶i ta thÊy c¸c ®­êng søc tõ ®i ra ë ®Çu B ®Çu B lµ cùc N èng d©y hót nam ch©m.
b, Khi ®æi chiÒu dßng ®iÖn, ®Çu B trë thµnh cùc S do ®ã sÏ ®Èy thanh nam ch©m bÞ xoay ®i, ®Õn khi cùc N cña nam ch©m h­íng vÒ ®Çu B cña èng d©y th× bÞ hót vµo èng d©y.
2. Bµi 2.
3. Bµi 3.
a, C¸c cÆp lùc tõ t¸c dông lªn c¸c ®o¹n d©y AB vµ CD nh­ h×nh vÏ.
b, C¸c cÆp lùc tõ lµm khung quay ng­îc chiÒu kim ®ång hå.
c, §Ó khung quay ng­îc l¹i th× ph¶i cã chiÒu ng­îc l¹i. Muèn vËy ta ph¶i ®æi chiÒu dßng ®iÖn trong khung (chiÒu DCBA) hoÆc ®æi chiÒu tõ tr­êng (®æi cùc nam ch©m).
 4. Cñng cè - VËn dông.
- Gi¸o viªn l­u ý phÇn vÏ h×nh.
- C¸c kÝ hiÖu quy ­íc chiÒu trªn h×nh.
- VËn dông c¸c quy t¾c bµn tay ph¶i vµ quy t¾c bµn tay tr¸i cho phï hîp víi h×nh.
 5. H­íng dÉn vÒ nhµ.
- §äc phÇn ”Cã thÓ em ch­a biÕt”. 
- Lµm c¸c bµi tËp 30.1, 30.2, 30.3,30.4, 30.5 (SBT).
 Ngµy 17 th¸ng 12 n¨m 2006. 
 KÝ duyÖt