Giáo án Vật lý lớp 7 Bài 1: Nhận biết ánh sáng – nguồn sáng và vật sáng

Lớp dạy: . Tiết theo TKB: .... Ngày dạy: ....................... Sĩ số: ........Vắng: .......
Lớp dạy: . Tiết theo TKB: .... Ngày dạy: ...................... Sĩ số: ........Vắng: .......
Chương I
Quang học
Tiết 1:
Bài 1: Nhận biết ánh sáng – Nguồn sáng và vật sáng
I.Mục tiêu:
1. Kiến thức: 
- Bằng TN, HS nhận thấy : Muốn nhận biết được ánh sáng thì ánh sáng thì ánh sáng đó phải truyền vào mắt ta ; ta nhìn thấy các vật khi có ánh sáng từ vật đó truyền vào mắt ta.
- Phân biệt được nguồn sáng và vật sáng. Nêu được ví dụ về nguồn sáng, vật sáng.
- Biết được tác hại của việc sử dụng ánh sáng nhân tạo quá nhiều khi quan sát một vật.
2. Kỹ năng: 
- Làm và quan sát các TN để rút ra điều kiện nhận biết ánh sáng và vật sáng.
3. Thái độ: 
- Biết nghiêm túc quan sát hiện tượng khi chỉ nhìn thấy vật mà không cầm được.
- Có ý thức sử dụng nhiều nguồn sáng tự nhiên.
- Yêu thích môn học.
IIChuẩn bị :
	- Chuẩn bị cho mỗi nhóm: Hộp kín bên trong có bóng đèn và pin
III Tiến trình dạy và học
1. Kiểm tra bài cũ: (5p)
(Không kiểm tra)
2. Bài mới: 
HĐ của GV
HĐ của HS
Nội dung
Hoạt động 1: Tổ chức tìmh huống học tập. Tìm hiểu khi nào ta nhận biết được ánh sáng? (7p)
- GV: Tổ chức tình huống học tập:
- GV: Yêu cầu HS đọc phần thu thập thông tin của chương.
- HS: Đọc trong 2p.
- GV: Yêu cầu 2, 3 HS nhắc lại.
- GV: Nêu trọng tâm của chương.
*Đặt vấn đề: SGK.
+ Chia nhóm: 6 nhóm
+Phân nhóm trưởng và thư kí
+ Yêu cầu HS quan sát và TN trả lời 4 câu hỏi trong SGK/4.
- GV: Gọi 4 HS trả lời.
- GV: Kết luận.
- GV: Yêu cầu HS nghiên cứu 2 trường hợp để trả lời C1.
GV: Yêu cầu HS điền vào chỗ trống để hoàn thành kết luận SGK.
- GV: Kết luận.
- HS: Đọc, quan sát và trả lời.
- HS: Trả lời C1.
-
 HS: Hoàn thành kết luận.
I. Nhận biết áng sáng.
Quan sát và TN
1, Không có ánh sáng.
2, Có ánh sáng.
3, Có ánh sáng.
4, Không có ánh sáng
C1: Trường hợp 2 và 3 có điều kiện giống nhau là: Có ánh sáng và mở mắt nên ánh sáng lọt vào mắt ta.
*Kết luận: Mắt ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng truyền vào mắt ta.
Hoạt động 2: Nghiên cứu trong trường hợp nào ta nhìn thấy một vật.(10p)
- GV: Ta nhận biết được ánh sáng khi có ánh sáng truyền vào mắt ta. Vậy nhìn thấy vật có cần có ánh sáng từ vật tới mắt không? Nếu có thì ánh sáng phải đi từ đâu?
- GV: Yêu cầu HS đọc câu C2 và làm theo lệnh câu C2.
- GV: +Phát dụng cụ cho các nhóm
+ Phân việc: Các nhóm lắp ráp TN như SGK
- GV: Hãy nêu nguyên nhân nhìn thấy tờ giấy trắng trong hộp kín?
GV: Kết luận.
- HS: Đọc C2 SGK
- HS: Hoạt động nhóm TN C2 Quan sát, thảo luận, trả lời C2
- HS: Trả lời.
II. Nhìn thấy một vật
Thí nghiệm
C2: a, Ta nhìn thấy mảnh giấy trắng khi đèn bật sáng. Đó là vì đèn chiếu sáng mảnh giấy rồi ánh sáng từ mảnh giấy hắt lại mắt ta. Vậy ta nhìn thấy mảnh giấy trắng vì có ánh sáng từ mảnh giấy hắt lại mắt ta.
b, Đèn tắt: Không nhìn thấy gì.
Kết luận: Ta nhìn thấy một vật khi có ánh sáng từ vật đó truyền vào mắt ta.
Hoạt động 3: Phân biệt nguồn sáng và vật sáng(14p)
- GV: Yêu cầu HS hoạt động nhóm làm TN 1.2 và 1.3.
- GV: Yêu cầu HS thảo luận: Tờ giấy trắng và bóng đèn đang phát sáng, chúng có đặc điểm gì giống và khác nhau?
- GV: Thông báo: Giây tóc bóng đèn đều phát ra ánh sáng ->Vật sáng.
 Yêu cầu HS điền vào chỗ trống hoàn thành kết luận.
.
- HS: Làm TN 1.2 và 1.3 theo nhóm.
- HS: Thảo luận nhóm trả lời câu hỏi của GV.
- HS: Hoàn thành kết luận
III. Nguồn sáng và vật sáng
C3: 
+Giống nhau: Cả hai đều có ánh sáng truyền tới mắt ta.
+Khác: Giấy trắng là do ánh sáng từ đèn truyền tới rồi ánh sáng từ giấy trắng truyền vào mắt ta.
*Kết luận: Dây tóc bóng đèn tự nó phát ra ánh sáng gọi là nguồn sáng.
Dây tóc bóng đèn phát ra ánh sáng và mảnh giấy hắt lại ánh sáng từ vật khác chiếu vào nó gọi chung là vật sáng.
Hoạt động 4: Vận dụng(5p)
- GV: Yêu cầu HS vận dụng các kiến thức đã học trả lời C4, C5.
- HS: Trả lời C4, C5.
IV. Vận dụng
C4: Bạn Thanh đúng vì tuy đèn có bật sáng nhưng không chiếu thẳng vào mắt ta, không có ánh sáng từ đèn truyền vào mắt ta nên ta không nhìn thấy.
C5: Khói gồm các hạt li ti, các hạt này được chiếu sáng trở thành vật sáng -> ánh sáng từ các hạt đó truyền đến mắt.
Các hạt được xếp gần như liền nhau nằm trên đường truyền của ánh sáng 
-> tạo thành vệt sáng mắt nhìn thấy.
3. Củng cố: (3p)
	- GV: Nêu kiến thức chính đã học trong bài?
	- HS: Đọc ghi nhớ và “Có thể em chưa biết”
	- GV: Giới thiệu về hiện tượng ở các thành phố lớn, nhà cao tầng che chắn nên học sinh thường phải học tập và làm việc dưới ánh sáng nhân tạo, điều này có hại cho mắt.Để làm giảm tác hại này, học sinh cần có kế hoạch học tập và vui chơi, dã ngoại.
	4. Hướng dẫn về nhà: (1p)
	- Học thuộc phần ghi nhớ.
	- Làm bài 1.2 đến bài 1.5 SBT Vật lý.
Ngày soạn: .............................................
Giảng: Lớp 8A: Tiết: ......................... Ngày ....................... Sĩ số ...........................
 Lớp 8B: Tiết: ......................... Ngày ....................... Sĩ số .............................
HĐ của GV
HĐ của HS
Nội dung
Hoạt động 1: Đặt vấn đề.