Kế hoạch bài dạy Hình học Lớp 7 (Kết nối tri thức với cuộc sống) - Tuần 1, Tiết 1+2, Bài 8: Góc ở vị trí đặc biệt. Tia phân giác của một góc - Năm học 2022-2023 - Mai Hoàng Sanh

 Trường THCS Đồng Khởi KHBD HÌNH HỌC 7
Ngày soạn: 01/9/2022 Ngày dạy: 01/9/2022
 CHƯƠNG III: GÓC VÀ ĐƯỜNG THẲNG SONG SONG
Tiết 01 - 02
 BÀI 8: GÓC Ở VỊ TRÍ ĐẶC BIỆT. TIA PHÂN GIÁC CỦA MỘT GÓC 
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức: Học xong bài này, HS đạt các yêu cầu sau:
 • Nhận biết được các góc ở vị trí đặc biệt (hai góc kề bù, hai góc đối đỉnh).
 • Nhận biết được tia phân giác của một góc.
 • Mô tả được tính chất hai góc đối đỉnh.
 • Nhận biết được hai đường thẳng vuông góc.
2. Năng lực 
 Năng lực chung:
 • Năng lực tự chủ và tự học trong tìm tòi khám phá
 • Năng lực giao tiếp và hợp tác trong trình bày, thảo luận và làm việc nhóm
 • Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo trong thực hành, vận dụng.
Năng lực riêng: 
 • Tư duy và lập luận toán học: So sánh, phân tích dữ liệu tìm ra mối liên hệ giữa các đối tượng 
 đã cho và nội dung bài học về hai góc ở vị trí đặc biệt, tia phân giác của một góc từ đó có thể 
 áp dụng kiến thức đã học để giải quyết các bài toán.
 • Mô hình hóa toán học: Mô tả được các dữ liệu liên quan đến yêu cầu trong thực tiễn để lựa 
 chọn các đối tượng cần giải quyết liên quan đến kiến thức toán học đã được học, thiết lập mối 
 liên hệ giữa các đối tượng đó. Đưa về được thành một bài toán thuộc dạng đã biết.
 • Sử dụng công cụ, phương tiện học toán: vẽ được tia phân giác của một góc bằng dụng cụ học 
 tập.
3. Phẩm chất
 • Có ý thức học tập, ý thức tìm tòi, khám phá và sáng tạo, có ý thức làm việc nhóm, tôn trọng 
 ý kiến các thành viên khi hợp tác.
 • Chăm chỉ tích cực xây dựng bài, có trách nhiệm, chủ động chiếm lĩnh kiến thức theo sự 
 hướng dẫn của GV.
 • Hình thành tư duy logic, lập luận chặt chẽ, và linh hoạt trong quá trình suy nghĩ.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 
1. Đối với GV: SGK, Tài liệu giảng dạy, giáo án PPT, thước thẳng có chia khoảng, thước đo góc.
2. Đối với HS: SGK, SBT, vở ghi, giấy nháp, đồ dùng học tập (bút, thước thẳng, thước đo góc...), 
bảng nhóm, bút viết bảng nhóm, mảnh giấy màu.
Mai Hoàng Sanh Trang 1 Trường THCS Đồng Khởi KHBD HÌNH HỌC 7
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU)
a) Mục tiêu: 
- Tạo hứng thú cho HS thông qua hoạt động mở đầu.
b) Nội dung: HS đọc tình huống mở đầu, suy nghĩ trả lời câu hỏi.
c) Sản phẩm: HS trả lời được câu hỏi mở đầu, bước đầu có hình dung về 
d) Tổ chức thực hiện: 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 
- GV yêu cầu HS đọc tình huống mở đầu:
Khi đặt các dây lạt để cắt bánh chưng, các dây lạt tạo ra trên mặt bánh chưng những cặp góc đặc 
biệt. 
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS quan sát và chú ý lắng nghe, thảo luận nhóm đôi hoàn thành 
yêu cầu.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi một số HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.
Bước 4: Kết luận, nhận định: GV đánh giá kết quả của HS, trên cơ sở đó dẫn dắt HS vào bài học 
mới: “Những cặp góc đó có mối quan hệ với nhau như thế nào, chúng ta cùng tìm hiểu trong bài 
học này.”
B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
Hoạt động 1: Góc ở vị trí đặc biệt
a) Mục tiêu: 
- Học sinh nhận biết và nêu được tính chất hai góc kề bù, hai góc đối đỉnh, hai đường thẳng vuông 
góc.
- Học sinh tập suy luận về cách chỉ ra hai góc đối đỉnh thì bằng nhau.
- Học sinh áp dụng tính chất hai góc kề bù, hai góc đối đỉnh dẫn đến tính chất hai đường thẳng 
vuông góc.
b) Nội dung:
- HS quan sát SGK, trả lời câu hỏi để tìm hiểu nội dung góc ở vị trí đặc biệt, làm các HĐ 1,2, 3, 4 
và Luyện tập 1, 2.
Mai Hoàng Sanh Trang 2 Trường THCS Đồng Khởi KHBD HÌNH HỌC 7
c) Sản phẩm: HS nhận xét được đặc điểm, tính chất của hai góc kề bù, hai góc đối đỉnh, tập suy 
luận tính chất hai góc đối đỉnh bằng nhau.
d) Tổ chức thực hiện:
 HĐ CỦA GV VÀ HS SẢN PHẨM DỰ KIẾN
 Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 1. Góc ở vị trí đặc biệt
 Nhiệm vụ 1: a) Hai góc kề bù
 - GV cho HS thực hiện HĐ 1, HĐ 2 theo HĐ1:
 nhóm đôi.
 Nhận xét:
 - Đỉnh của hai góc: chung đỉnh
 - Cạnh: Hai góc chung một cạnh, còn hai cạnh 
 còn lại là hai tia đối nhau.
 HĐ2:
 a) Hai góc chung đỉnh.
 Hai góc chung cạnh Oz. Hai tia Ox và Oy là 
 hai tia đối.
 b) x· Oz 135o ; ·yOz 45o
 x· Oz ·yOz 180o
 Định nghĩa:
 - Hai góc có một cạnh chung, hai cạnh còn lại 
 - GV giới thiệu về hai góc kề bù. Cho HS nhắc là hai tia đối nhau được gọi là hai góc kề bù.
 lại định nghĩa và tính chất. Tính chất:
 - Hai góc kề bù có tổng số đo bằng 180o.
 Câu hỏi:
 - GV cho HS trả lời phần Câu hỏi, nhận biết 
 a) Góc và là hai góc kề bù.
 đâu là hai góc kề bù. 1 2
 c) Góc 1và 2 là hai góc kề bù.
 Chú ý:
Mai Hoàng Sanh Trang 3 Trường THCS Đồng Khởi KHBD HÌNH HỌC 7
 + Tại sao hình b không phải là góc kề bù? - Hai góc kề bù còn được hiểu là hai góc vừa 
 Giải thích? (Vì tuy có một cạnh chung, nhưng kề nhau, vừa bù nhau.
 2 cạnh còn lại không là hai tia đối). - Nếu điểm M nằm trong góc xOy thì ta nói 
 OM nằm giữa hai cạnh (hai tia) Ox và Oy của 
 - GV giới thiệu và dẫn dắt: góc xOy. Khi đó: x·OM M· Oy x· Oy
 + Hai góc kề bù còn có thể hiểu là hai góc vừa 
 kề, vừa bù.
 + Nếu có điểm M nằm trong góc xOy thì mối 
 quan hệ của 3 góc yOM, MOx và xOy là gì?
 Luyện tập 1:
 - GV cho HS làm Luyện tập 1, gợi mở:
 + viết tên 2 góc kề bù?
 + tổng hai góc mOt và tOn bằng bao nhiêu? Hai góc kề bù là: góc mOt và tOn.
 o o o o
 Từ đó tính góc mOt. m· Ot 180 n· Ot 180 60 120
 b) Hai góc đối đỉnh:
 HĐ3:
 Nhiệm vụ 2: 
 - GV cho HS làm HĐ3, HĐ4 theo nhóm đôi.
 Nhận xét:
 - Đỉnh: chung đỉnh.
 - Cạnh: mỗi cạnh của góc này là tia đối cảu 
 một cạnh góc kia.
 HĐ 4:
Mai Hoàng Sanh Trang 4 Trường THCS Đồng Khởi KHBD HÌNH HỌC 7
 Đo số đo: x· Oy x· Oy 31o
 Định nghĩa:
 Hai góc đối đỉnh là hai góc mà mỗi cạnh của 
 - Từ đó GV giới thiệu định nghĩa của hai góc 
 góc này là tia đối của một cạnh của góc kia.
 đối đỉnh và tính chất.
 Tính chất:
 - Hai góc đối đỉnh thì bằng nhau.
 Câu hỏi:
 - GV cho HS trả lời Câu hỏi, tìm hai góc đối 
 Hai góc đối đỉnh là: và .
 đỉnh. 1 2
 + giải thích vì sao hình a không phải là hai 
 góc đối đỉnh? (Vì có 1 cặp cạnh không là hai 
 Tập suy luận (SGK – tr42).
 tia đối nhau?
 + câu hỏi thêm: hai đường thẳng cắt nhau thì 
 tạo ra mấy cặp góc đối đỉnh?
 (2 cặp góc đối đỉnh)
 - GV cho HS đọc phần Tập suy luận, hướng 
 dẫn:
 Ví dụ 1 (SGK – tr43)
 Luyện tập 2:
 + Trong HĐ 4, hai góc 1và 3 là hai góc có 
 tính chất gì, từ đó tổng hai góc bằng bao 
 nhiêu? Tương tự với hai góc 2và 3? (Hai 
 góc kề bù).
 + Từ đây suy ra mối quan hệ giữa:
 + và + , giữa và ?
 1 3 2 3 1 2 + ′ = 180표
 - GV cho HS đọc Ví dụ 1, hướng dẫn HS cách 
 표 표 표
 suy luận và trình bày. ⇒ ′ = 180 ― 90 = 90
 - GV cho HS làm theo nhóm đôi Luyện tập 2, (hai góc kề bù).
 hướng dẫn: Tương tự có góc yOx’ là góc vuông.
 + góc xOy và xOy’ là hai góc có tính chất gì? Ta có: góc xOy và x’Oy’ là hai góc đối nhau 
 표
 + góc xOy và x’Oy’ là hai góc gì, tính chất gì? ⇒ = ′ ′ = 90
 Từ đó tính các độ lớn các góc đó. Vậy các góc yOx’, x’Oy’, xOy’ cũng đều là 
 góc vuông.
 Chú ý:
Mai Hoàng Sanh Trang 5 Trường THCS Đồng Khởi KHBD HÌNH HỌC 7
 - GV: khi hai đường thẳng cắt nhau, trong các Hai đường thẳng xx’, yy’ cắt nhau và trong các 
 góc tạo thành có một góc vuông thì các góc góc tạo thành có một góc vuông được gọi là hai 
 còn lại có số đo như thế nào? đường thẳng vuông góc. Kí hiệu: ′ ⊥ ′.
 → GV giới thiệu về hai đường thẳng vuông 
 góc.
 Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: 
 - HS theo dõi SGK, chú ý nghe, tiếp nhận kiến 
 thức, hoàn thành các yêu cầu, - HS hoạt động 
 nhóm trả lời HĐ 1, 2, 3, 4 và Luyện tập 2.
 - HS suy nghĩ trả lời các câu hỏi, phần Luyện 
 tập 1.
 - GV hướng dẫn.
 Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 
 - HS giơ tay phát biểu, lên bảng trình bày
 - Đại diện nhóm trả lời.
 - Một số HS khác nhận xét, bổ sung cho bạn. 
 Bước 4: Kết luận, nhận định: 
 GV nhận xét.
 GV khái quát, tổng hợp lại các kiến thức.
Hoạt động 2: Tia phân giác của một góc
a) Mục tiêu: 
- Nhận biết và nêu được tính chất tia phân giác của một góc.
- Vẽ được tia phân giác sử dụng dụng cụ.
b) Nội dung: HS quan sát SGK, trả lời các câu hỏi xây dựng kiến thức tia phân giac, làm HĐ 5, 
Luyện tập 3 và Thực hành vẽ.
c) Sản phẩm: HS trả lời được các câu hỏi về tia phân giác của một góc, tính số đo góc và vẽ được 
tia phân giác.
d) Tổ chức thực hiện: 
 HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS SẢN PHẨM DỰ KIẾN
 Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 2. Tia phân giác của một góc
 - GV yêu cầu HS thảo luận nhóm đôi, hoàn HĐ 5:
 thành HĐ 5 (SGK – tr 43) a) Tia Oz nằm giữa hai cạnh của góc xOy.
 (HS chuẩn bị sẵn giấy màu). b) = .
 Định nghĩa:
 - GV giới thiệu định nghĩa và tính chất tia phân Tia nằm giữa hai cạnh của một góc và tạo với 
 giác của góc. hai cạnh ấy hai góc bằng nhau được gọi là tia 
 phân giác của góc đó.
Mai Hoàng Sanh Trang 6 Trường THCS Đồng Khởi KHBD HÌNH HỌC 7
 Đường thẳng chứa tia phân giác của một góc là 
 đường phân giác của góc đó.
 Tính chất tia phân giác:
 Khi Oz là tia phân giác của góc xOy thì 
 1
 .
 = = 2 
 - GV cho HS đọc Ví dụ 2. 
 - GV cho HS làm Luyện tập 3, hướng dẫn: Ví dụ 2 (SGK – tr44)
 + Am là tia phân giác của góc xAy, vậy ta có Luyện tập 3:
 tính chất gì giữa góc xAy và xAm?
 - GV hướng dẫn HS làm Thực hành, vẽ tia 
 Am là tia phân giác của góc xAy 
 phân giác theo các bước.
 ⇒ = 2. = 2.65표 = 130표
 Thực hành: Vẽ tia phân giác Oz của góc xOy 
 có số đo bằng 68o.
 - GV cho HS làm Vận dụng, 
 + để cân thẳng bằng thì khối lượng hai đĩa cân 
 phải như thế nào?
 + HS nhận xét về vị trí của kim trên mặt đồng 
 hồ với góc AOB? (Kim trên mặt đồng hồ là tia Vận dụng:
 phân giác cảu góc AOB). Để cân thăng bằng thì khối lượng của hai bên 
 Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: đĩa cân phải như nhau.
 - HS đọc SGK, nghe giảng và thực hiện các Khối lượng đĩa cân bên phải là: 3,5 + 0,5 = 4 kg.
 nhiệm vụ. Suy ra khối lượng đĩa cân bên trái cũng là 4 kg.
 - HS suy nghĩ trả lời câu hỏi, đọc Ví dụ và làm Vậy khối lượng của quả cân để cân thăng bằng 
 Luyện tập 3, vẽ hình, làm Vận dụng. là:
 - HS thảo luận nhóm đôi HĐ5. 4 -1 = 3 kg. 
 - GV: quan sát và trợ giúp HS. 
 Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 
Mai Hoàng Sanh Trang 7 Trường THCS Đồng Khởi KHBD HÌNH HỌC 7
 - HS giơ tay phát biểu, lên bảng trình bày
 - Một số HS khác nhận xét, bổ sung cho bạn. 
 Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng hợp lại 
 kiến thức.
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
a) Mục tiêu: Học sinh củng cố lại kiến thức về góc ở vị trí đặc biệt và tia phân giác của một góc.
b) Nội dung: HS vận dụng các kiến thức để làm bài tập Bài 3.1, 3.2, 3.3 (SGK – tr45).
c) Sản phẩm học tập: HS giải được bài về nhận biết hai góc kề bù, hai góc đối đỉnh, vẽ và tính góc.
d) Tổ chức thực hiện: 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: 
- GV tổng hợp các kiến thức cần ghi nhớ cho HS.
- GV tổ chức cho HS hoạt động theo nhóm đối làm Bài 3.1, 3.2, 3.3 (SGK – tr45).
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS quan sát và chú ý lắng nghe, thảo luận nhóm 2, hoàn thành các 
bài tập GV yêu cầu.
- GV quan sát và hỗ trợ.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 
- Đại diện các nhóm trình bày các bài tập. Các HS khác chú ý chữa bài, theo dõi nhận xét bài các 
nhóm trên bảng.
Bước 4: Kết luận, nhận định: 
- GV chữa bài, chốt đáp án.
- GV nhận xét thái độ làm việc, phương án trả lời của các nhóm học sinh, ghi nhận và tuyên dương
Kết quả: 
Bài 3.1. 
Hình a: Hai góc kể bù là góc và góc 푛.
Hình b: Hai góc kể bù là góc và góc .
Bài 3.2. 
Hình a: Hai cặp góc đối đỉnh là góc và góc 푡; góc 푡 và góc .
Hình b: Hai cặp góc đối đỉnh là góc và góc ; góc và góc .
Bài 3.3. 
a) Hai góc kề bù là góc mOy và góc yOx.
b) Ta có: = 180표 ― = 180표 ―60표 = 120표
(Hai góc xOy và yOm là hai góc kề bù).
 1 1
c) +) Ta có: 표 표 (Do Ot là tia phân giác của góc xOy).
 푡 = 푡 = 2 = 2.60 = 30
+) Hai góc kề bù là tOm và tOx
⇒푡 = 180표 ― 푡 = 180표 ―30표 = 150표.
Mai Hoàng Sanh Trang 8 Trường THCS Đồng Khởi KHBD HÌNH HỌC 7
D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
a) Mục tiêu: 
- Học sinh thực hiện làm bài tập vận dụng để nắm vững kiến thức về góc ở vị trí đặc biệt và tia 
phân giác của một góc.
b) Nội dung: HS sử dụng SGK và vận dụng kiến thức đã học để làm bài Bài 3.4, 3.5 (SGK -tr45).
c) Sản phẩm: HS vận dụng nhận biết được các hai góc kề bù, hai góc đối đỉnh và sử dụng tính 
chất hai góc đặc biệt để tính góc.
d) Tổ chức thực hiện: 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
- GV yêu cầu HS hoạt động hoàn thành bài tập Bài 3.4, 3.5 (SGK -tr45).
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ
- HS suy nghĩ làm bài tập.
- GV điều hành, quan sát, hỗ trợ.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận
- Với mỗi bài tập GV gọi HS lên bảng trình bày, các HS khác nhận xét và bổ sung.
Bước 4: Kết luận, nhận định
- GV nhận xét, đánh giá, đưa ra đáp án đúng, chú ý các lỗi sai của học sinh hay mắc phải.
Đáp án:
Bài 3.4. 
 = 135∘. (Hai góc AMD và DMB là hai góc kề bù).
Bài 3.5. 
+) ta có: = 180표 ― = 180표 ―36표 = 144표 (hai góc kề bù).
+) = 푛 = 144∘(hai góc đối đỉnh)
+) 푛 = 36∘(đối đỉnh với góc mBx)
 +) 푛 = = 180∘.
* HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
 • Ghi nhớ kiến thức trong bài. 
 • Hoàn thành các bài tập trong SBT
 • Chuẩn bị bài mới “Hai đường thẳng song song và dấu hiệu nhận biết”.
Mai Hoàng Sanh Trang 9