Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Bài 1 - Tiết 1: Đọc hiểu văn bản : Cổng trường mở ra (Tiếp)

Tuần 1
Ngày soạn : 
Ngày giảng : Bài 1 - Tiết 1 	
	 Đọc hiểu văn bản : 
 CổNG TRƯờNG Mở RA
 _ Theo Lý Lan _
I - Mục tiêu cần đạt : 
 - Cảm nhận và hiểu được những tình cảm thiêng liêng , đẹp đẽ của cha mẹ đối với con cái. 
 - Thấy được ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với cuộc đời mỗi con người .
II - Chuẩn bị:
 - GV : Đọc tài liệu tham khảo 
 GV nghiên cứu soạn bài:
 - HS: Đọc trước bài 
III Tiến trình lên lớp 
1 - ổn định tổ chức : 
:2 - Kiểm tra :
 ? ở lớp 6 các em đã được học những văn bản nhật dụng nào?
(Động Phong Nha, Cầu Long Biên- Chứng nhân lịch sử ...) 
3 - Bài mới :
Ngày khai trường hàng năm đã trở thành ngày hội của toàn dân. Bởi ngày đó bắt đầu một năm học mới với bao mơ ước, bao điều mong đợi trước mắt các em. Không khí ngày khai trường thật náo nức với tuổi thơ của chúng ta. Còn các bậc làm cha làm mẹ thì sao ? Họ có những tâm trạng gì trong ngày ấy ? Bài Cổng trường mở ra mà chúng ta học hôm nay sẽ giúp chúng ta hiểu được điều đó.
 Hoạt động của Thầy - Trò 
 Nội dung kiến thức
Hoạt động 1: Tìm hiểu chung
? Đọc phần chú thích dấu (*).
? Em hãy nêu xuất xứ của văn bản Cổng trường mở ra ?
GV : Hướng dẫn đọc : Giọng nhỏ nhẹ, thiết tha, chậm rãi.
GV đọc văn bản - HS đọc- GV nhận xét.
? Trong 10 chú thích, có từ nào là từ HV ?Từ đó được giải nghĩa như thế nào ? ( can đảm: có tinh thần mạnh mẽ, không sợ gian khổ, nguy hiểm, khó khăn ) 
GV: Hướng dẫn tóm tắt văn bản : Em hãy tóm tắt nội dung của văn bản Cổng trường mở ra bằng 1 vài câu ngắn gọn ? (văn bản viết về cái gì ? việc gì ? )
? Truyện có những nhân vật nào ? Ai là nhân vật chính ? ( người mẹ và đứa con- người mẹ là nhân vật chính ) –Vì sao ?
? Em có thể chia văn bản này thành mấy phần ? Mỗi phàn từ đâu đến đâu ? ý của từng phần ?
Hoạt động 2: Đọc hiểu văn bản 
? HS đọc đoạn 1. Đoạn văn em vừa đọc diễn tả điều gì ?
? Theo dõi phần đầu văn bản, em thấy người mẹ nghĩ đến con trong thời điểm nào ?
? Đêm trước ngày khai trường tâm trạng của người mẹ và đứa con có gì khác nhau ? Điều đó được biểu hiện bằng những chi tiết nào trong bài ? (Con thanh thản, nhẹ nhàng, vô tư : Đêm nay con cũng có niềm vui háo hức. Giấc ngủ đến với con dễ dàng như uống 1 li sữa, ăn 1 cái kẹo.- Mẹ thao thức, hồi hộp, suy nghĩ triền miên : ... )
? Em có nhận xét gì về tâm trạng của 2 mẹ con ?
(Đây là tâm trạng khác thường không giống nhau)
? Để diễn tả được tâm trạng của 2 mẹ con, tác giả đã sử dụng phương thức biểu đạt nào ? 
? Theo em vì sao người mẹ lại trằn trọc không ngủ được ?
 ( Vừa trăn trở suy nghĩ về con , vừa bâng khuâng nhớ về ngày khai trường năm xưa của mình .
? Chi tiết nào chứng tỏ ngày khai trường năm xưa đã để lại ấn tượng sâu đậm trong tâm hồn người mẹ ?
 ( Dấu ấn sâu đậm : Cứ nhắm mắt lại là dường như vang bên tai tiếng đọc bài trầm bổng : ‘‘Hằng năm cứ vào cuối thu ... Mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp ” )
? Trong đêm không ngủ, người mẹ đã làm gì cho con ?
? Qua những việc làm đó em cảm nhận được điều gì về người mẹ ? 
GV: Người mẹ nào mà chẳng yêu con, quên mình vì con, chỉ mong con khôn lớn thành đạt. Đó là đức hi sinh, là vẻ đẹp giản dị mà lớn lao của tình mẫu tử trong cách sống của người mẹ Việt Nam.
? Trong đêm không ngủ người mẹ đã sống lại những kỉ niệm quá khứ nào ?
(ngày đầu tiên bà ngoại đưa mẹ đến trường)
? Tìm những chi tiết nói về kỉ niệm quá khứ đó ? 
- Nhớ sự nôn nao, hồi hộp khi cùng bà ngoại đi tới trường và nỗi chơi vơi hốt hoảng, khi cổng trường đóng lại.
? Em có nhận xét gì về cách dùng từ của tác giả ? Tác dụng của cách dùng từ đó ?
? Những tình cảm quá khứ ấy đã nói lên được tình cảm sâu nặng nào của lòng mẹ ? 
( Nhớ thương bà ngoại và nhớ mái trường xưa )
? Trong đêm không ngủ, người mẹ đã chăm sóc giấc ngủ của con, nhớ tới những kỷ niệm thân thương về bà ngoại và mái trường xưa. Tất cả những điều đó đã cho em hình dung về một người mẹ như thế nào ?
 Thảo luận :
? Có phải người mẹ đang nói trực tiếp với con không ? hay người mẹ đang tâm sự với ai ? ( Đang nói với chính mình ) – Cách viết này có tác dụng gì ?
Gv : Qua tâm trạng của người mẹ trong bài văn chúng ta hiểu rằng người mẹ ấy nhớ những kỷ niệm xưa, không chỉ để sống lại tuổi thơ đẹp đẽ của mình mà còn muốn ghi vào lòng con những kỷ niệm đẹp ấy. Để rồi bất cứ 1 ngày nào đó trong đời, khi nhớ lại, lòng con lại rạo rực những cảm giác bâng khuâng, xao xuyến của ngày đầu tiên cắp sách tới trường .
? Ngoài những cảm xúc tâm trạng ấy, trong đêm không ngủ người mẹ còn nghĩ đến điều gì ?
? Câu văn nào trong bài nói lên tầm quan trọng của nhà trường đối với thế hệ trẻ ? ( ‘‘Ai cũng biết rằng mỗi sai lầm trong giáo dục sẽ ảnh hưởng đến cả 1 thế hệ mai sau và sai lầm 1 li có thể đưa thế hệ ấy đi chệch cả hàng dặm sau này.” )
 ? Câu văn này có ý nghĩa gì ? Vì sao ? ( Không được phép sai lầm trong giáo dục. Vì giáo dục quyết định tương lai của đất nước )
 Thảo luận:
?Trong đoạn kết người mẹ đã nói với con : ‘‘Đi đi con, hãy can đảm lên, thế giới này là của con, bước qua cánh cổng trường là 1 thế giới kì diệu sẽ mở ra.’’ Em hiểu thế giới kì diệu đó là gì ?
 ( Tri thức, tình cảm, tư tưởng, đạo lí, tình bạn, tình thầy trò )
? Câu nói này có ý nghĩa gì ?
GV: Một thế giới kì diệu mà nhà trường đã mở ra cho chúng ta là bao điều mới mẻ rộng lớn về tri thức văn hoá, tri thức cuộc sống, dạy dỗ bồi đắp cho chúng ta những tư tưởng, Tình cảm đẹp về đạo lí làm người, về tình bạn, tình thầy trò, về tấm lòng yêu thương con người để không ngừng vươn lên, để phát triển thể lực, phẩm chất toàn diện của con người, chuẩn bị cho ngày mai lập nghiệp.
Hoạt động 3: Tổng kết luyện tập 
? Văn bản Cổng trường mở ra được biểu đạt bằng những phương thức nào? ?Phương thức nào là chính ? – Sự kết hợp này có tác dụng gì ? 
? Nghệ thuật miêu tả diễn biến tâm trạng nhân vật có gì đáng chú ý ?
? Bài văn cho em hiểu thêm gì về người mẹ và nhà trường ?
? Văn bản này đã cho em bài học gì ?
? Học sinh đọc ghi nhớ
? Quan sát tranh ( SGK ) - Bức tranh minh họa cảnh gì ? Em hãy miêu tả lại cảnh đó ?
? Hãy nhớ và viết thành đoạn văn về kỉ niệm đáng nhớ nhất trong ngày khai trường đầu tiên của mình ?
I . Giới thiệu chung
 1.Tác giả
 2.Văn bản
- Là văn bản nhật dụng viết về nhà trường.
- Đây là bài kí của tg Lý Lan trích từ báo “Yêu trẻ số 166 Thành phố Hồ Chí Minh"
1.9.200
3 Đọc 
4 Chú thích
- Tóm tắt : Bài văn viết về tâm trạng của người mẹ trong đêm không ngủ trước ngày khai trường lần đầu tiên của con
5 Bố cục
- Bố cục: 2 phần
+ Từ đầu -> bước vào : Nỗi lòng của mẹ 
+Còn lại : Cảm nghĩ của mẹ về Giáo dục.
II Tìm hiểu văn bản :
1/ Nỗi lòng của mẹ:
- Đêm trước ngày con vào lớp 1.
* Tâm trạng của mẹ :
 - Mẹ không ngủ được
- Hôm nay mẹ không tập trung được vào việc gì cả.
- Mẹ lên giường trằn trọc.
- Mẹ tin đứa con của mẹ lớn rồi.
->Tự sự kết hợp với miêu tả để biểu cảm - làm nổi rõ tâm trạng thao thức, hồi hộp, suy nghĩ triền miên của người mẹ.
* Những việc làm của mẹ :
- Đắp mền, buông mùng, ém chăn cẩn thận, Lượm đồ chơi, nhìn con ngủ,xem lại những thứ đã chuẩn bị cho con.
->Yêu thương con, hết lòng vì con
.
* Kỉ niệm quá khứ :
-> Sử dụng một loạt từ láy gợi cảm xúc vừa phức tạp, vừa vui sướng, vừa lo sợ .
=> Là người mẹ biết yêu thương người thân, biết ơn trường học, tin tưởng ở tương lai của con .
-> Dùng ngôn ngữ độc thoại.
Làm nổi bật tâm trạng, tình cảm và những điều sâu thẳm khó nói bằng những lời trực tiếp.
2 / Cảm nghĩ của mẹ:
- Bước qua cánh cổng trường là một thế giới kì diệu sẽ mở ra.
=>Khẳng định vai trò to lớn của giáo dục và tin tưởng ở sự nghiệp giáo dục của nước nhà.
III: Tổng kết
 1. Nghệ thuật:
Kết hợp hài hoà giữa tự sự, miêu tả và biểu cảm làm nổi bật vẻ đẹp trong sáng, đôn hậu trong tâm hồn người mẹ .
- Miêu tả diễn biến tâm trạng nhân vật với nhiều hình thức khác nhau : miêu tả trực tiếp, miêu tả qua so sánh, miêu tả hồi ức, sử dụng ngôn ngữ độc thoại bộc lộ chất trữ tình.
2. Nội dung:
Văn bản cho ta thấy những tình cảm thiêng liêng ,đẹp đẽ của cha mẹ đối với con cái.
Vai trò lớn lao của nhà trừng đối với cuộc đời mỗi con người.
* Ghi nhớ : sgk-9
IV: Luyện tập:
 4 Củng cố:
 Đọc diễn cảm một đoạn văn 
5 Dặn dò: 
Học bài 
Chuẩn bị bài sau 
Rút kinh nghiệm:
 Tuần 1 
 Ngày soạn :
 Ngày dạy :
Bài 1 - Tiết 2
Đọc hiểu văn bản :
Mẹ Tôi
 _ Et- môn-đô-đơ A-mi-xi _
I- Mục tiêu bài học:
- Cảm nhận được tình cảm thiêng liêng sâu nặng của cha mẹ đối với con cái. Không được chà đạp lên tình cảm đó .
- Giáo dục tình cảm yêu thương và kính trọng cha mẹ .
II- Chuẩn bị:
1 GV: Đọc tài liệu tham khảo 
2 HS: Đọc trước bài 
III - Tiến trình tổ chức :
1 - ổn định tổ chức
2- Kiểm tra:
 ? Bài học sâu sắc nhất mà em rút ra từ văn bản Cổng trường mở ra là gì ?
 3 - Bài mới:
Trong cuộc đời mỗi chúng ta, người mẹ có một vị trí và ý nghĩa hết sức lớn lao, thiêng liêng và cao cả . Nhưng không phải khi nào ta cũng ý thức hết được điều đó. Chỉ đến khi mắc những lỗi lầm, ta mới nhận ra tất cả. Bài Mẹ tôi sẽ cho ta một bài học như thế.
 Hoạt động của thầy - trò
 Nội dung kiến thức
Hoạt động 1: Tìm hiểu chung 
? Đọc chú thích
? Em hãy giới thiệu 1 vài nét về tác giả ?
? Tác giả thường viết về đề tài
? Em hãy nêu xuất xuất xứ của văn bản Mẹ tôi
GV: Hướng dẫn đọc : Nhẹ nhàng, tha thiết, thể hiện được những tâm tư tình cảm buồn khổ của người cha trước lỗi lầm của con và sự trân trọng của ông với vợ mình. Khi đọc lời khuyên: Dứt khoát, mạnh mẽ thể hiện thái độ nghiêm khắc .
GV đọc - HS đọc - Nhận xét .
GV gọi hs đọc chú thích.
? Trong 10 điều chú thích, từ nào là từ láy, từ nào là từ Hán Việt ? ( Từ láy:3,4-Từ HV: những từ còn lại ) .
? Ta có thể chia văn bản làm mấy phần ? Mỗi phần từ đâu đến đâu ? ý nghĩa của từng phần ?
 Thảo luận :
- Văn bản là 1 bức thư của người bố gửi cho con nhưng tại sao tác giả lại lấy nhan đề “Mẹ tôi” ? ( Nhan đề là của tác giả đặt cho đoạn trích . Tuy người mẹ không xuất hiện trực tiếp trong câu chuyện, nhưng lại là tiêu điểm mà các nhân vật và chi tiết đều hướng tới để làm sáng tỏ ).
Hoạt động 2:Đọc hiểu văn bản
? Theo dõi phần đầu văn bản , em thấy En ri cô đã mắc lỗi gì ?
? Em có suy nghĩ gì về lỗi lầm của En ri cô?
? Tìm những chi tiết nói về thái độ của người bố đối với En ri cô ?
- Sự hỗn láo của con như một nhát dao đâm vào tim bố vậy !.
 - Bố không nén được cơn tức giận đối với con .
 - Con mà xúc phạm đến mẹ con ư
? Để diễn tả được tâm trạng của người bố, tác giả đã sử dụng phương thức biểu đạt nào
? Phương thức biểu cảm được diễn đạt thông qua những kiểu câu nào
? Tác dụng của các biện pháp nghệ thuật đó?
? Những chi tiết trên đã thể hiện được thái độ gì của người bố ? 
? Em có đồ ...  văn trong bài Ca Huế trên sông Hơng- Hà ánh Minh:
 Đêm. Thành phố lên đèn nh sao sa. Màn sơng dày dần lên, cảnh vật mờ đi trong một màu trắng đục. Tôi nh một lữ khách thích giang hồ với hồn thơ lai láng, tình ngời nồng hậu bớc xuống một con thuyền rồng, có lẽ con thuyền này xa kia chỉ dành cho vua chúa. Trớc mũi thuyền là một không gian rộng thoáng để vua hóng mát ngắm trăng, giữa là một sàn gỗ bào nhẵn có mui vòm đợc trang trí lộng lẫy, xung quanh thuyền có hình rồng và trớc mũi là một đầu rồng nh muốn bay lên. Trong khoang thuyền, dàn nhạc gồm đàn tranh, đàn nguyệt, tì bà, nhị, đàn tam. Ngoài ra còn có đàn bầu, sáo và cặp sanh để gõ nhịp. 
b- Nhớ- viết bài thơ Qua Đèo Ngang- Bà Huyện Thanh Quan:
2- Làm các bài tập chính tả:
a- Điền vào chỗ trống:
- Chân lí, chân châu, trân trọng, chân thành.
- Mẩu chuyện, thân mẫu, tình mẫu tử, mẩu bút chì.
- Dành dụm, để dành, tranh giành, giành độc lập.
- Liêm sỉ, dũng sĩ, sĩ khí, sỉ vả.
b- Tìm từ theo yêu cầu:
- Chơi bời, chuồn thẳng, chán nản, choáng váng, cheo leo.
- Lẻo khỏe, dũng mãnh.
- Giả dối.
- Từ giã.
- Giã gạo.
c- Đặt câu phân biệt các từ chứa những tiếng dễ lẫn:
- Mẹ tôi lên nương trồng ngô.
 Con cái muốn nên ngời thì phải nghe lời cha mẹ.
- Vì sợ muộn nên tôi phải vội vàng đi ngay.
 Nước mưa từ trên mái tôn dội xuống ầm ầm.
IV-Hướng dẫn học bài: 
- Tiếp tục làm các bài tập còn lại.
- Lập sổ tay chính tả ghi lại những từ dễ lẫn.
Tiết: 138
Ngày soạn: 
Ngày dạy :
 Bài 34
 Chương trình địa phương
 (phần tiếng Việt)
A- Mục tiêu bài học: 
Giúp học sinh:
- Khắc phục một số lỗi chính tả do ảnh hởng của cách phát âm địa phơng.
- Rèn kĩ năng viết đúng chính tả.
B- Chuẩn bị: 
- Đồ dùng : 
- Những điều cần lu ý: 
C-Tiến trình tổ chức dạy - học: 
I-ổn định tổ chức:
II- Kiểm tra: 
III- Bài mới: 
Hoạt động của thầy -trò
Nội dung kiến thức 
Cơm có nghĩa là gì ?
1-Mâm cơm:?
 2-Bữa cơm : ?
3-Cơm loại sang
,miếng ăn hèn hạ 
4-Cơm được dùng để đánh giá kết quả làm việc .nếu kết quả tốt
,nếu không kết qu
5-Cơm được dùng để chỉ mức độ ,tình trạng cuộc sống :
-Nếu đủ ăn sung túc 
-Nếu sống cô độc 
 -Nếu sống đơn độc.
-Nếu sống không ổn định.
-Nếu vợ chồng lủng củng 
-Nếu có người hầu hạ 
-Nếu không muốn cộng tác 
6-Cơm còn dùng để chỉ phần ngon và trắng ở một số quả :
I- Nội dung luyện tập:
II- Một số hình thức luyện tập:
3.Tìm hiểu Tiếng Việt lý thú 
a.Cơm có nghĩa là gì ?
Trong TV từ cơm rất đa nghĩa .
Nghĩa gốc là gạo nấu chín ,ráo nước ,dùng làm món chính trong bữa ăn hàng ngày .Nếu không có từ ráo nước thì có thể là cháo ..Nếu gạo tẻ nấu chín gọi là cơm tẻ ,gạo nếp nấu chín gọi là cơm nếp .Nếu goạ nếp đồ chín bằng hơi nước nóng gọi là xôi. 
Từ nghĩa gốc ,từ cơm còn mở rộng ra 6 nghĩa dưới đây :
1-Mâm cơm:bao gồm cả thức ăn
2-Bữa cơm :bữa ăn chính trong ngày 
3-Cơm loại sang được dùng trong thành ngữCơm gà,cá gỏi ,miếng ăn hèn hạ được gọi là cơm thừa canh cặn .
4-Cơm được dùng để đánh giá kết quả làm việc .nếu kết quả tốt là nên cơm nên cháo,nếu không kết quả được coi là không nên cơm cháo gì 
5-Cơm được dùng để chỉ mức độ ,tình trạng cuộc sống :
-Nếu đủ ăn sung túc thì có thành ngữ no cơm ấm áo .
-Nếu sống cô độc có thành ngữ cơm niêu nước lọ.
-Nếu sống đơn độc thì có thành ngữ cơm tập thể ,giường cá nhân .
-Nếu sống không ổn định thì có thành ngữ cơm hàng cháo chợ .
-Nếu vợ chồng lủng củng thì có thành ngữ cơm chẳng lành canh chẳng ngọt .
-Nếu có người hầu hạ thì cơm bưng nước rót 
-Nếu không muốn cộng tác thì cơm ai nấy ăn việc ai nấy làm .
6-Cơm còn dùng để chỉ phần ngon và trắng ở một số quả :dừa ,vải, nhãn...
b.Danh từ đảo ngược 
1-Danh từ tổng hợp khi đảo ngược vẫn không thay đổi nghĩa :
-thôn xóm-xóm thôn
-cửa nhà-nhà cửa
-quần áo-áo quần
-bè bạn –bạn bè 
-danh lợi –lợi danh 
2-Một số danh từ phân loại ,khi đảo nghược nghĩa sẽ thay đổi nhưng vẫn còn quan hệ gần gũi:
-vương quốc –quốc vương 
-văn phòng-phòng văn 
Một số danh từ thay đổi hoàn toàn nếu bị đảo ngược :
-sĩ tử-tử sĩ 
-bệ hạ -hạ bệ (danh từ thành động từ)
-cầu dao-dao cầu 
-lí thuyết-thuyết lí (danh từ thành động từ )
IV-Hướng dẫn học bài: 
- Tiếp tục làm các bài tập còn lại.
- Lập sổ tay chính tả ghi lại những từ dễ lẫn.
Tiết: 139
Ngày soạn: 
Ngày dạy:
 Bài 34-
 Trả bài kiểm tra tổng hợp 
A-Mục tiêu bài học: 
Giúp hs
- Tự đánh giá đợc những u điểm và nhợc điểm trong bài viết của mình về các phơng diện: nội dung kiến thức, kĩ năng cơ bản của cả ba phần văn, tiếng Việt, tập làm văn.
- Ôn và nắm đợc kĩ năng làm bài kiểm tra tổng hợp theo tinh thần và cách kiểm tra đánh giá mới.
B- Chuẩn bị: 
- Đồ dùng : 
- Những điều cần lu ý: 
C-Tiến trình tổ chức dạy - học: 
I- ổn định tổ chức: 
II- Kiểm tra: 
III- Bài mới: 
1-Tổ chức trả bài:
- Gv nhận xét kết quả và chất lợng bài làm của lớp theo từng phần
- HS từng nhóm cử đại diện hoặc tự do phát biểu bổ sung, trao đổi, đóng góp ý kiến.
- Tổ chức xây dựng đáp án- dàn ý và chữa bài.
- HS so sánh, đối chiếu với bài làm của mình.
- GV phân tích nguyên nhân những câu trả lời sai, những lựa chọn sai lầm phổ biến.
Đáp án 
Câu 1(3đ)
-Hai mặt tuơng phản cơ bản trong truyện Sống chết mặc bay :Một bên là cảnh tượng nhân dân đang vật lộn căng thẳng ,vất vả đến cực độ trước nguy cơ đê vỡ .Một bên là cảnh quan phủ cùng nha lại ,chánh tổng lao vào cuộc tổ tôm ngay trong khi đi hộ đê .
-Qua hai mặt tương phản hình ảnh tên quan phủ đi hộ đê được tác giả khắc hoạ rõ nét là mốt tên quan lòng lang dạ thú ,ham mê cơ bạc ,vô trách nhiệm và coi thường sing mạng của người dân .
-Dụng ý của tác giả trong việc dựng cảnh tương phản này là lên án gay gắt tên quan phủ lòng lang dạ thú và bày tỏ niềm thương cảm trước cảnh nghìn sầu muôn thảm của nhân dân do thiên tai và cũng do thái độ vô trách nhiệm của kẻ cầm quyền gây nên
Câu 2(7đ)
1.MB 1đ
Lời nói từ ngàn xưa đã trở thành một trong những phương tiện để con người trao đổi tư tưởng ,tình cảm ,kinh nghiệm .Lòi nói hay là rất quý “lời nói gói vàng ”,lời nói không mất tiền mua nhưng để nó trở nên quý như vàng,để vừa lòng người nghe thì phải lựa lời.Nhận xét về tầm quan trọng của vấn đề ,từ xa xưa ông cha ta đã đưa ra một câu ca dao giản dị nhưng thật sâu sắc :
	Lời nói không mất tiền mua 
	Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau.. 
2 TB.5đ
Câu ca dao mộc mạc đơn sơ nhưng mang đầy ý nghĩa .Trong cuộc sống hằng ngày ,con người thường xuyên phải dùng ngôn ngữ để làm phương tiện giao tiếp .Lời nói là một công cụ có lợi mà cũng có hại trong cuộc sống .Mỗi người ai ai cũng có thể nói ra nhưng điều mình nghĩ vì nói năng ,phát ngôn thì không mất tiện mua .Nhưng nếu biết lựa lời ,biết chon lọc từ ngữ để diễn đạt những điều mình cần nói ra thì vừa lòng nhau làm cho người đối thoại được vui lòng và thu được những kết quả tốt đẹp từ đó chúng ta sẽ thu được những kết quả tốt đẹp .Lựa lời nói hay sẽ làm nên sự thông cảm ,sự ăn ý và hiểu biết lẫn nhau .Khi đó lời nói đúng là gói vàng .
Lời nói gói vàng ,lời nói hay có giá trị quý như gói vàng .Tuy nhiên có lời nói tốt đẹp êm tai ,mà cũng có lời nói thô vụng khó nghe .Nếu chon đúng ,lời nói sẽ mang lại hiệu quả lớn .Còn ngược lại nếu chon sai thì lời nói sẽ làm mất lòng nhau ,gây ra những xích mích ngoài ý muốn,những hiểu lầm tai hại khó lường trước được .
Chẳng hạn như cùng nói về hiện tượng qua đời của một con người có thể có rất nhiều cách diễn đạt khác nhau :Thay vì dùng từ chết gây cảm giác khó chịu cho người nghechúng ta có thể dùng từ viên tịch đối với vị sư già ,từ hi sinh đối với các chiến sĩ chiến đấu vì tổ quốc .Dân gian còn có những câu tục ngữ ,ca dao mang ý nghĩa tương tự 
	Học ăn ,học nói ,học gói, học mở 
Hoặc 
	Chim khôn kêu tiếng rảnh rang 
	Người khôn nói tiếng dịu dàng dễ nghe 
Có những lời nói tuy khó nghe mất lòng đấy nhưng lại là những lời góp ý chân thanh ,rất đáng quý “lời thật mất lòng “,ngược lại cũng có khi lời nói nghe rất êm tai ngọt ngào nhưng lại là những lời dối trá lừa gạt “mật ngọt chết ruồi “.Vậy lựa lời mà nói trước tiên phải là những lời nói chân thành ,xuất phát từ trái tim chân thật ,rồi sau đó mới đến những lờ nói hay ,nói đẹp .
Trong cuộc sống thực tiễn câu ca dao trên mang một ý nghĩa rất quan trọng .Nó chỉ bảo chúng ta cách nói năng giao tiếp sao cho hợp tình hợp lý .Một lời nói hợp cảnh hợp người sẽ làm cho việc làm thêm hiệu quả ,quan hệ thêm tốt đẹp .Mục đích giao tiếp chính yếu không phải là sự vùa lòng lẫn nhau mà là phải đạt hiệu quả cao,tạo được sự đồng tình nơi người nghe .Nếu như ta ăn nói hớ hênh thô vụng thì sẽ làm hỏng mọi mối quan hệ ,thậm chí có thể dập tắt hết mọi hi vọng tốt đẹp sau này.
Câu ca dao trên quả thật là một danh ngôn ,một lời dạy bảo quý giá .Giá trị to lớn của những câu nói này ở chỗ có nội dung mang màu sắc giáo dục dạy bảo cách ăn nói hằng ngày ,được diễn tả bằng những câu nói có vần điệu dễ hiểu dễ nhớ .
3 KB 1đ
Hiểu được lời khuyên do ông cha ta để lại ,chúng ta phải rèn luyện lời ăn tiếng nói ,rèn luyện lời hay ý đẹp để làm vừa lòng bạn bè ,nhất là làm vừa lòng ông bà, cha mẹ , thày cô và những người xung quanh mình .
IV- Hướng dẫn học bài: 
- Ôn tập các thể loại nghị luận chứng minh, giải thích và biểu cảm.
Tiết: 140
Ngày soạn: 
Ngày dạy:
 Bài 34-
 Trả bài kiểm tra tổng hợp 
A-Mục tiêu bài học: 
Giúp hs
- Tự đánh giá đợc những u điểm và nhợc điểm trong bài viết của mình về các phơng diện: nội dung kiến thức, kĩ năng cơ bản của cả ba phần văn, tiếng Việt, tập làm văn.
- Ôn và nắm đợc kĩ năng làm bài kiểm tra tổng hợp theo tinh thần và cách kiểm tra đánh giá mới.
B- Chuẩn bị: 
- Đồ dùng : 
- Những điều cần lu ý: 
C-Tiến trình tổ chức dạy - học: 
I- ổn định tổ chức: 
II- Kiểm tra: 
III- Bài mới: 
2- Hướng dẫn HS nhận xét và sửa lỗi phần tự luận:
- HS phát biểu về những yêu cầu cần đạt của đề tự luận và trình bày dàn ý khái quát của mình.
- GV bổ sung hoàn chỉnh dàn ý khái quát.
- GV nhận xét bài làm của hs về các mặt:
+ Năng lực và kết quả nhận diện kiểu văn bản.
+ Năng lực và kết quả vận dụng lập luận, dẫn chứng, lí lẽ hướng vào giải quyết vấn đề trong đề bài.
+ Bố cục có đảm bảo tính cân đối và làm nổi rõ trọng tâm không.
+ Năng lực và kết quả diễn đạt: Chữ viết, dùng từ, lỗi ngữ pháp thông thường.
- HS phát biểu bổ sung, điều chỉnh và sửa chữa thêm.
- GV chọn một bài khá và một bài kém để đọc cho cả lớp nghe.
- HS góp ý kiến nhận xét về các bài vừa đọc.
3.Sửa chưa
Học sinh nào sai ,thiếu phần nào thì rút kinh nghiêm và sửa chữa .
Kết quả kiểm tra: Điểm <3: 
	Điểm từ 3,5 -> 4,5:
	Điểm 5,6: 
	 Điểm từ 6,5 -> 7: 
	Điểm 8,9:
IV- Hướng dẫn học bài: 
- Ôn tập các thể loại nghị luận chứng minh, giải thích và biểu cảm.