Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 1 - Tiết 1: Cổng trường mở ra (Tiết 24)

Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 1 - Tiết 1: Cổng trường mở ra (Tiết 24)

MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:

 - Thấy được tình cảm sâu sắc của người mẹ đối với con trong một tình huống đặc biệt: đêm trước ngày khai trường.

 - Hiểu được những tình cảm cao quý, ý thức trách nhiệm của gia đình đối với trẻ em - tương lai nhân loại.

 - Hiểu được giá trị của những hình thức biểu hiện chủ yếu trong một văn bản nhật dụng.

II-TRỌNG TÂM KIẾN THỨC:

1. Kiến thức:

 - Tình cảm sâu nặng của cha mẹ, gia đình với con cái, ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với cuộc đời của mọi người, nhất là với tuổi thiếu nhi, nhi đồng.

- Lời văn biểu hiện tâm trạng người mẹ đối với con trong văn bản

 

doc 15 trang Người đăng linhlam94 Lượt xem 1235Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem tài liệu "Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 1 - Tiết 1: Cổng trường mở ra (Tiết 24)", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Tuaàn 1 	Tiết: 1 	NS: 17/08/2011
COÅNG TRÖÔØNG MÔÛ RA
	Lí Lan
I-.MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
	 - Thấy được tình cảm sâu sắc của người mẹ đối với con trong một tình huống đặc biệt: đêm trước ngày khai trường.
	- Hiểu được những tình cảm cao quý, ý thức trách nhiệm của gia đình đối với trẻ em - tương lai nhân loại.
	- Hiểu được giá trị của những hình thức biểu hiện chủ yếu trong một văn bản nhật dụng.
II-TRỌNG TÂM KIẾN THỨC:	
1. Kiến thức:
 - Tình cảm sâu nặng của cha mẹ, gia đình với con cái, ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với cuộc đời của mọi người, nhất là với tuổi thiếu nhi, nhi đồng.
- Lời văn biểu hiện tâm trạng người mẹ đối với con trong văn bản.
2. Kĩ năng:
 - Đọc hiểu một văn bản biểu cảm được viết như một dòng nhật ký của một người mẹ.
- Phân tích một số chi tiết tiêu biểu diễn tả tâm trạng của người mẹ trong đêm chuẩn bị cho ngày khai trường đầu tiên của con.
- Liên hệ vận dụng khi viết một bài văn biểu cảm.
III-HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN:	
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
NỘI DUNG 
1. Ổn định lớp: 1’
2. Kiểm tra bài cũ: 2’
- Gv kiểm tra sự chuẩn bị của hs.
3. Bài mới:
*Giới thiệu bài: 1’
 Töø lôùp 1 ñeán lôùp 7 em ñaõ döï 7 laàn khai tröôøng , ngaøy khai tröôøng naøo laøm em nhôù nhaát ? Hoâm nay hoïc baøi naøy, chuùng ta hieåu ñöôïc ñeâm hoâm tröôùc vaøo ngaøy khai tröôøng lôùp 1 cuûa em, meï ñaõ laøm gì vaø nghó gì ?
HOAÏT ÑOÄNG 1. 10’
- GV höôùng daãn caùch ñoïc : nheï , tha thieát , chaäm raõi , chuù yù töø laùy. 
- GV ñoïc maãu 2 ñoaïn . 
- GV cho HS ñoïc phaàn chuù thích
- GV y/c HS ñaùnh soá thöù töï caùc ñoaïn trong vaên baûn .
Hoûi: Taùc giaû naøy laø ai ? Em bieát gì veà taùc giaû naøy ? 
Lí Lan laø nhaø vaên nöõ ña taøi , hieän ñang ñònh cö taïi Myõ vaø ñang raùo rieát dòch boä truyeän noåi tieáng Harry Poster (taäp 5) sang Tieáng Vieät.
Hoûi:Em haõy cho bieát vaên baûn vieát veà ai ? Veà ñieàu gì ? Xaùc ñònh kieåu vaên baûn ?
- HS ñoïc phaàn coøn laïi.
- HS ñoïc phaàn chuù thích
- Taùc giaû laø Lí Lan 
-> Vieát veà ngöôøi meï , taâm traïng cuûa ngöôøi meï ñeâm tröôùc ngaøy khai tröôøng , con vaøo lôùp 1. 
A. TÌM HIỂU CHUNG:
I. Ñoïc vaø tìm hieåu chuù thích:
1) Taùc giaû : 
 Lí Lan 
2)Taùc phaåm :
- Vaên baûn nhaät duïng.
- Kieåu vaên bieåu caûm .
Chuyeån yù :Ñeå hieåu ñöôïc taâm traïng trong ñeâm khoâng nguû tröôùc ngaøy khai tröôøng cuûa con ta cuøng ñi vaøo tìm hieåu baøi.
HOAÏT ÑOÄNG 2 : 25’
Hoûi: Theo doõi ñoaïn 1 : Em cho bieát ngöôøi meï nghó ñeán con vaøo thôøi ñieåm naøo ?
Hoûi: Trong ñeâm tröôùc ngaøy khai tröôøng taâm traïng cuûa meï vaø con coù gì khaùc nhau ? Ñieàu ñoù bieåu hieän ôû chi tieát naøo ? 
Hoûi: Taùc giaû ñaõ söû duïng ngheä thuaät gì ñeå laøm noãi roõ söï khaùc bieät trong taâm traïng giöõa meï vaø con ?
Hoûi:Trong ñeâm aáy meï coøn nhôù veà ñieàu gì ? Hình aûnh ngaøy khai tröôøng naêm xöa ôû meï ñöôïc mieâu taû nhö theá naøo ? AÁn töôïng ngaøy khai tröôøng ñaõ ñeå laïi aán töôïng theá naøo trong loøng meï ?
Hoûi:Loaïi töø gì ñöôïc duøng nhieàu trong ñoaïn 8 ? Neâu taùc duïng loaïi töø naøy ?
Hoûi:Qua söï hoài töôûng cuûa meï veà ngaøy khai tröôøng em haõy cho bieát söï tieán boä trong giaùo duïc (kh tröôøng meï – kh tröôøng con khaùc nhau nhö theá naøo) qua ñoù meï mong muoán ñieàu gì ôû con . 
-> Vaøo ñeân tröôùc ngaøy khai tröôøng con vaøo lôùp 1
->Con: göông maët thanh thoaùt töïa nghieâng treân goái meàm , thænh thoaûng chuïm laïi nhö ñang muùt keïo =>voâ tö thanh thaûn nheï nhaøng . 
Meï: coù caùc bieåu hieän (ñoaïn 5,7)
Hoâm nay meï khoâng taäp trung ñöôïc . Meï leân giöôøng traèn troïc . Thöïc söï meï khoâng lo . 
Nhöng vaãn khoâng nguû ñöôïc =>thao thöùc khoâng nguû ñöôïc 
- Ngheä thuaät töông phaûn .
->Meï nhôù ngaøy khai tröôøng ñaàu tieân cuûa meï .
 Meï nhôù söï noân nao hoài hoäp khi cuøng baø ngoaïi ñeán gaàn tröôøng , noãi chôi vôi hoát hoaûng 
->Kieåu töø laùy boäc loä taâm traïng caûm xuùc roõ neùt (HS giaûi nghóa)
Meï: Ngaøy khai tröôøng ñuùng laø ngaøy ñaàu tieân vaøo lôùp 1=>bôõ ngôõ , xa laï .
Con:Ñaõ ñi maãu giaùo laøm quen tröôøng lôùp , tieáp xuùc thaày coâ , beø baïn .
=>Töï tin, saün saøng ñoùn nhaän. Meï muoán nheï nhaøng caån thaän ghi laïi loøng con aán töôïng ngaøy khai tröôøng 
B. ÑỌC - HIỂU VĂN BẢN:
I. Nội dung:
1) Thôøi ñieåm :
- Ñeâm tröôùc ngaøy khai tröôøng 
2) Dieàn bieán taâm traïng cuûa meï :
- Khoâng taäp trung ñöôïc .
- ... traèn troïc .
- ... khoâng lo nhöng khoâng nguû ñöôïc .
- AÁn töôïng veà buoåi khai tröôøng ñaàu tieân aáy raát saâu ñaäm .
- Noân nao , hoài hoäp
Hoûi:Qua nhöõng gì vöøa tìm hieåu xong , khaùi quaùt laïi taâm traïng cuûa meï theá naøo ?
- GV bình:Trong ñeâm khoâng nguû ñöôïc meï lo nghó veà con , meï nhôù ngaøy khai tröôøng xöa cuûaa meï . Ngaøy aáy baø ngoaïi daét tay meï ñeán tröôøng vaø saùng mai ñaây meï laïi naém tay daét con ñeán tröôøng . Ñoù laø qui luaät tuaàn hoaøn cuûa thôøi gian . Meï mong raèng trong goùc nhoû taâm hoàn con seõ ghi laïi caûm xuùcveà ngaøy ñaàu tieân vaø con seõ bieát theá naøo laø khoâng nguû ñöôïc . Sau naøy seõ coù luùc con chôït nhôù laïi vaø caûm thaáy xuùc ñoäng . Con giôø ñaây chính laø hình aûnh cuûa meï ngaøy aáy . Taâm traïng cuûa meï chính laø taâm traïng cuûa baø ngaøy xöa .
Hoûi:Em haõy cho bieát vì sao meï khoâng nguû ñöôïc ? (Hoïc sinh thaûo luaän ñöa ra yù kieán – Gv choát laïi)
Hoûi:Töø söï traên trôû suy nghó cuûa meï, em thaáy meï laø ngöôøi nhö theá naøo?
GV bình : Qua ñaây ta thaáy caâu noùi “trong vuõ truï coù laém kyø quan, nhöng kyø quan ñeïp nhaát laø traùi tim ngöôøi meï”. Vì meï khoâng nhöõng lo laéng cho con coù cuoäc soáng ñaày ñuû neân voùc neân hình maø coøn muoán cho con moät taâm hoàn trong saùng, roäng môû chuaån bò cho con tri thöùc ñeå böôùc vaøo ñôøi , ñoù laø veû ñeïp cuûa tình maãu töû.
->Khoâng nguû ñöôïc, suy nghó trieàn mieân . 
*Hoïc sinh thaûo luaän: 3’
->Lo laéng cho con vì ngaøy mai con thaät söï vaøo lôùp 1 , moät böùc ngoaët môùi khaùc thôøi maã giaùo.
->Möøng vì con ñaõ lôùp .
 ->Noân nao suy nghó veà ngaøy khai tröôøng xöa.
->Taám loøng yeâu thöông con saâu saéc tình caûm ñeïp ñeõ, saâu naëng .
->Thao thöùc khoâng nguû ñöôïc, suy nghó trieàn mieân.
Hoûi:Chuù yù:ñoaïn 9,10 cho bieát trong ñeâm aáy meï coøn nghó ñeán ñieàu gì nöõa ?
Hoûi:Khoâng khí ngaøy khai tröôøng ôû Nhaät theá naøo ? Moïi ngöôøi laøm gì trong ngaøy khai tröôøng aáy ?
Hoûi:Caâu vaên naøo neâu leân taàm quan troïng cuûa nhaø tröôøng ñ/v theá heä treû ? Moät xaõ hoäi maø giaùo duïc khoâng ñöôïc xaõ hoäi quan taâm thæ haäu quaû seõ ra sau ? (Ai cuõng bieát  sau naøy.)
Hoûi:ÔÛ ñoaïn cuoái ngöôøi meï ñaõ ñoäng vieân con : “Ñi ñi contheá giôùi kyø dieäu seõ môû ra” theo em theá giôùi kyø dieäu ñoù laø gì?
Hoûi:Trong vaên baûn coù phaûi ngöôøi meï noùi vôùi con khoâng ? Vieát theo ngoâi thöù maáy ? Caùch vieát naøy coù taùc duïng gì ?
->Nghó ñeán ngaøy khai tröôøng ôû Nhaät Nghó ñeán vai troø to lôùn cuûa giaùo duïc ñ/v moãi ngöôøi 
->Ngaøy leã cuûa toaøn xaõ hoäi: ñöôøng phoá doïn deïp quang ñaûng, trang trí vui töôi, ngöôøi lôùn ñöôïc nghæ ñeå ñöa treû ñeán tröôøng, caùc quan chöùc chia nhau döï leã khai tröôøng . 
=>Söï öu tieân cho giaùo duïc
-> Giaùo duïc khoâng ñöôïc quan taâm : xaõ hoäi keùm phaùt trieån, ñaát nöôùc khoâng ñi leân hoaø nhaäp -> trì treä , ngheøo naøn, laïc haäu . 
->Chaân trôøi roäng môû cuûa tri thöùc khoa hoïc .
 Moái quan heä, thaân tình , kyû nieäm thaày coâ baïn be , ñaïo lyù laøm ngöôøi . 
->Meï khoâng noùi tröïc tieáp vôùi con , meï taâm söï vôùi con nhöng noùi vôùi chính mình , ñang töï oân laïi kyû nieäm chính mình . 
 -> Caùch vieát ngoâi thöù 1 laøm noåi baät taâm traïng, taâm tö , tình caûm , deã boäc loä ñieàu saâu thaúm, khoù noùi : Keát hôïp ñoäc thoaïi giuùp baøi .
->Vaên deã ñi vaøo loøng ngöôøi . 
=> Öu ñieåm cuûa vaên bieåu caûm.
3) Caûm xuùc cuûa meï
-Sai laàm trong giaùo duïc seõ aûnh höôûng ñeán theá heä mai sau . 
- Qua caùnh coång tröôøng: theá giôùi kyø dieäu môû ra . 
? Hãy chỉ ra những biện pháp nghệ thuật trong bài.
HS trả lời
II. Nghệ thuật:
- Lựa chọn hình thức tự bạch như những dòng nhật ký của người mẹ đối với con.
- Sử dụng ngôn ngữ biểu cảm. 
? Qua bài thơ em rút ra được bài học ý nghĩa gì?
Gv yêu cầu hs đọc thêm phần “Ghi nhớ”.
HS trả lời
Đọc thêm phần “Ghi nhớ”
III. Ý nghĩa văn bản:
Văn bản thể hiện tấm lòng, tình cảm của người mẹ đối với con, đồng thời nêu lên vai trò to lớn của nhà trường đối với cuộc sống của mỗi con người.
Ho¹t ®éng 3: 2’
C. Hướng dẫn tự học:
- Viết một đoạn văn ghi lại suy nghĩ của bản thân về ngày khai trường đầu tiên.
- Sưu tầm và đọc một số văn bản về ngày khai trường.
4. CUÛNG COÁ : 2’
 - Neâu caûm xuùc cuûa ngöôøi meï vaø con trong ñeâm tröôùc ngaøy khai tröôøng.
 - Em seõ laøm gì ñeå ñeàn ñaùp tình caûm meï daønh cho em . 
5 . DAËN DOØ : 2’
 - Hoïc thuoäc baøi.
 - Chuaån bò vaên baûn : “MEÏ TOÂI” (Hình aûnh ngöôøi meï, thaùi ñoä vaø lôøi khuyeân cuûa boá).
-----///--------------------------------------------------------------------------------------------------///----
Tuaàn 1 	Tieát 2 	NS: 18/08/2011 
MEÏ TOÂI
 E. Amixi
I-.MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
	Qua bức thư của một người cha gửi cho con mắc lỗi với mẹ, hiểu tình yêu thương, kính trọng cha mẹ là tình cảm thiêng liêng đối với mỗi người.
II-TRỌNG TÂM KIẾN THỨC:	
1. Kiến thức:
- Sơ giản về tác giả E. A-mi-xi. 
- Cách giáo dục vừa nghiêm khắc vừa tế nhị, có lí và có tình của người cha khi con mắc lỗi.
- Nghệ thuật biểu cảm trực tiếp qua hình thức một bức thư.
2. Kĩ năng:
- Đọc - hiểu một văn bản viết dưới hình thức một bức thư.
- Phân tích một số chi tiết liên quan đến hình ảnh người cha (tác giả bức thư) và người mẹ nhắc đến trong bức thư.
III-HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN:	
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
NỘI DUNG 
1. Ổn định lớp: 1’
2. Kiểm tra bài cũ: 5’
 - Em haõy toùm taét ngaén goïn vaên baûn : “Coång tröôøng môû ra”
 - Qua vaên baûn “Coång tröôøng môû ra” , em ñaõ ruùt ra ñöôïc baøi hoïc saâu saéc nhaát ?
3. Bài mới:
*Giới thiệu bài: 1’
 Töø xöa , daân toäc Vieät Nam coù ñaïo lí “thôø ca kính meï” . Duø xaõ hoäi coù vaên minh nhö theá naøo thì loøng bieát ôn , hieáu thaûo vaãn luoân ñaët leân haøng ñaàu maø ngöôøi laøm con phaûi toân thôø . Tuy nhieân , khoâng phaûi luùc naøo chuùng ta cuõng yù thöùc ñöôïc nhö vaäy . Vaên baûn “Meï toâi” seõ cho chuùng tathaáy t/c cuûa cha meï ñoái vôùi con caùi.
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY
 HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TROØ 
NOÄI DUNG
HOAÏT ÑOÄNG 1: 12’
- GV h/daãn HS ñoïc vaên baûn 1 laàn: khi ñoïc theå hieän: t/c , taâm tö buoàn khoå cuûa ngöôøi cha tröôùc loãi laàm cuûa con .
- Hoïc sinh ñoïc  ...  nhöõng lôøi noùi naëng .
-  xin loãi meï .
-  caàu xin meï hoân con .
=> Lôøi khuyeân chaân thaønh saâu saéc.
Gv GD KNS: Phải có tình thương và trách nhiệm cá nhân đối với hạnh phúc gia đình.
? Hãy chỉ ra những biện pháp nghệ thuật trong bài.
II. Nghệ thuật:
- Sáng tạo nên hoàn cảnh xảy ra chuyện: En-ri-cô mắc lỗi với mẹ. 
- Lồng trong câu chuyện một bức thư có nhiều chi tiết khắc họa người mẹ tận tụy, giàu đức hi sinh, hết lòng vì con.
- Lựa chọn hình thức biểu cảm trực tiếp, có ý nghĩa giáo dục
? Qua bài thơ em rút ra được bài học ý nghĩa gì?
III. Ý nghĩa văn bản:
Gv yêu cầu hs đọc thêm phần “Ghi nhớ”.
Đọc thêm phần “”
* Ghi nhớ(SGK)
Ho¹t ®éng 3: 2’
C. Hướng dẫn tự học:
Sưu tầm những bài ca dao, thơ nói về tình cảm của cha mẹ dành cho con và tình cảm của con đối với cha mẹ.
 4-CUÛNG COÁ : 2’
HS ñoïc theâm : “Thö gôûi meï”, “Vì sao hoa cuùc coù nhieàu caùnh nhoû”.
 5-DAËN DOØ : 2’
 - Hoïc thuoäc baøi.
 - Chuaån bò : “Töø gheùp “ (Caùc loaïi töø gheùp, nghóa cuûa töø gheùp)
Tuaàn 1 Tieát 3 NS: 19/08/2011 
TÖØ GHEÙP
 I-MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 
	- Nhận diện được hai loại từ ghép: từ ghép đẳng lập và từ ghép chính phụ.
	- Hiểu được tính chất phân nghĩa của từ ghép chính phụ à từ ghép đẳng lập.
	- Có ý thức trau dồi vốn từ và biết sử dụng từ ghép một cách hợp lí.
II-TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 
 1. Kiến thức:
	- Cấu tạo của từ ghép chính phụ và từ ghép đẳng lập.
	- Đặc điểm về nghĩa của các từ ghép chính phụ và đẳng lập.
 2. Kĩ năng:
	- Nhận biết các loại từ ghép .
	- Mở rộng, hệ thống hóa vốn từ.
	- Sử dụng từ: dùng từ ghép chính phụ khi cần diễn đạt cái cụ thể, dùng từ ghép đẳng lập khi cần diễn đạt cái khái quát.
III-HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
NỘI DUNG 
1. Ổn định lớp: 1’
2. Kiểm tra bài cũ: 5’
 - Neâu noäi dung vaø ngheä thuaät vaên baûn “Meï toâi”
3. Bài mới:
*Giới thiệu bài: 1’ 
 ÔÛ lôùp 6 caùc em ñaõ hoïc “ Caáu taïo cuûa töø” trong ñoù , phaàn naøo caùc em naém ñöôïc khaùi nieäm veà töø gheùp ( töø phöùc : baèng caùch gheùp caùc töø coù nghóa ) Ñeå giuùp caùc em hieåu roõ hôn : caùch caáu taïo, traät töï saép xeáp vaø nghóa cuûa töø gheùp . Hoâm nay , ta seõ hoïc baøi : Töø gheùp.
Hoạt động 1: 18’
 Hoûi . Trong töø gheùp “ Baø ngoaïi” vaø “thôm phöùc” tieáng naøo laø tieáng chính , tieáng naøo laø tieáng phuï boå sung yù nghóa cho tieáng chính ?
 Hoûi . Nhaän xeùt traät töï caùc tieáng .
So saùnh theâm vôùi töø : Baø noäi 
 thôm ngaùt
 Hoûi: Caùc tieáng trong 2 töø gheùp “Quaàn aùo – traàm boång” ôûû ví duï sau coù phaân ra tieáng chính tieáng phuï khoâng ? Tieáng thöù 2 coù boå sung yù nghóa cho tieáng töù 1 ?
So saùnh theâm vôùi caùc töø : xinh ñeïp, saùch vôû , baøn gheá .
 Hoûi: Em hieåu theá naøo laø töø gheùp chính phuï ?
Hoûi . Em hieåu theá naøo laø töø gheùp ñaúng laäp ( Ñoïc ghi nhôù )
Baø : tieáng chính / ngoaïi : tieáng phuï 
thôm----------/ phöùc ------------
( tröôùc ) ( sau ) 
HS ñoïc ( 2 ) trang 14 
-> Tieáng thöù 2 khoâng boå sung yù nghóa cho tieáng thöù nhaát .
 Caùc tieáng bình ñaúng nhau veà maët ngöõ phaùp .
-> Töø gheùp coù tieáng chính – tieáng phuï boå sung nghóa cho tieáng chính .
-> Caùc tieáng bình ñaúng veà maët ngöõ phaùp 
A. Tìm hiểu chung:
I. Caùc loaïi töø gheùp .
Töø gheùp chính phuï 
Tieáng chính tieáng phuï
 Baø ngoaïi
 thôm phöùc 
 ( tröôùc ) ( sau )
Töø gheùp ñaúng laäp 
 Quaàn + aùo
 traàm + boång
-> Caùc tieáng bình ñaúng nhau veà maët ngöõ phaùp.
*Ghi nhôù (sgk)
=>Gv chốt lại ý: Từ ghép có hai loại: chính phụ và đẳng lập...
 Hoûi :Em haõy taïo hai töø gheùp töø baø?
Hoûi: So saùnh nghæa cuûa töø “Baø” vôùi töø “Baø ngoaïi” em coù thaáy gì khaùc nhau?
Hoûi :Töø gheùp chính phuï coù tính chaát nhö theá naøo ?
Hoûi :So saùnh cuûa nghóa töø “thôm” vôùi töø “thôm phöùc” coù gì khaùc ?
Hoûi : So saùnh nghóa cuûa töø “quaàn aùo” vôùi nghóa cuûa moãi tieáng “quaàn” vaø “aùo” em coù gì khaùc ? 
Hoûi:Nghóa cuûa töø gheùp ñaúng laäp coù t/c nhö theá naøo ? 
Hoûi:Töông töï vôùi “traàm boång”
Hoûi: Qua caùc ví duï treân , em coù nhaän xeùt gì veà nghóa cuûa töø gheùp ? (Ñoïc ghi nhôù) 
->Ba ø Baø noäi
 Baø ngoaïi
->Baø : chæ ngöôøi baø noùi chung 
Baø ngoaïi: ngöôøi sinh ra meï
=>Baø nghóa roäng hôn baø ngoaïi
-> Coù t/c phaân nghóa. Nghóa cuûa töø gheùp CP heïp hôn nghóa cuûa tieáng chính 
->Thôm : coù muøi höông nhö hoa 
Thôm phöùc : muøi thôm boác leân maïnh , haáp daãn 
->Nghóa cuûa töø « quaàn aùo » bao goàm nghóa cuûa 2 tieáng « quaàn vaø aùo » gheùp laïi maø thaønh .
-> Coù t/c hôïp nghóa . Nghóa cuûa töø gheùp ñaúng laäp khaùi quaùt hôn nghóa cuûa caùc tieáng -taïo ra noù .
-> Nghóa cuûa töø gheùp ñaúng laäp khaùi quaùt hôn (chung) nghóa töøng tieáng .
II . Nghóa cuûa töø gheùp
 a) Nghóa cuûa töø gheùp chính phuï :
 Baø -> Baø ngoaïi
(roäng) (heïp hôn) 
b) Nghóa cuûa töø gheùp ñaúng laäp :
 quaàn + aùo -> quaàn aùo
 traàm + boång -> traàm boång 
*Ghi nhôù: (sgk ) 
=>Gv chốt lại ý: Từ ghép CP có tính chất phân nghĩa, từ ghép ĐL có tính chất hợp nghĩa. 
Gv GD KNS: Lựa chọn sử dụng từ ghép phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp.
Ho¹t ®éng 2: 14’
- Bt1: Xếp các từ ghép vào bảng.
B. Luyện tập:
Từ ghép CP
Suy nghĩ, lâu đời, xanh ngắt, nhà máy, cười nụ
Từ ghép ĐL
Đầu đuôi, ẩm ướt, cây cỏ, chày lưới
- Bt 2: Điền thêm tiếng để tạo thành từ ghép chính phụ.
Bút chì, thước kẻ, mưa phùn, làm vườn, ăn phở, trắng tinh, vui chơi, nhát gan
- Bt 3: Điền thêm tiếng để tạo thành từ ghép đẳng lập.
Núi sông (rừng), mặt mũi (mày), ham muốn (thích), học hỏi (hành), xinh đẹp (tươi), tươi tốt (xinh)
- Bt 4, 5: Giải thích cách dùng từ ghép.
- Coù theå noùi 1 cuoán saùch , 1 cuoán vôû , vì laø nhöõng danh töø
- Coøn “ saùch vôû” laø töø gheùp ñaúng laäp chæ chung caùc loaïi khoâng neân noùi “1 cuoán saùch vôû”
- Bt 6, 7: 
(Hs về nhà làm).
Ho¹t ®éng 3: 2’
C. Hướng dẫn tự học:
Nhận diện từ ghép trong một văn bản đã học.
4. Củng cố: 2’
- Có các loại từ ghép nào ? Nêu đặc điểm.
5. Dặn dò: 2’
- Học bài, xem lại các bt, làm bt.
- Chuaån bò “Lieân keát trong vaên baûn”(Tìm hieåu lieân keát vaø phöông tieän lieân keát).
 ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Tuaàn 1	Tieát 4	NS: 20/08/2011
LIEÂN KEÁT TRONG VAÊN BAÛN
I-MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT: 
	- Hiểu rõ liên kết là một đặc tính quan trọng nhất của văn bản.
	- Biết vận dụng những hiểu biết về liên kết vào việc đọc - hiểu và tạo lập văn bản.
II-TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG: 
 1. Kiến thức:
	- Khái niệm liên kết trong văn bản.
	- Yêu cầu về liên kết trong văn bản.
 2. Kĩ năng:
	- Nhận biết và phân tích tính liên kết của các văn bản.
	- Viết các đoạn văn, bài văn có tính liên kết.
III-HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
NỘI DUNG 
1. Ổn định lớp: 1’
2. Kiểm tra bài cũ: 5’
 - Nêu đặc điểm của các loại từ ghép đã học? Cho ví dụ minh họa.
3. Bài mới:
*Giới thiệu bài: 1’ 
 Trong chöông triønh ngöõ vaên 6, caùc em ñaõ ñöôïc hoïc veà khaùi nieäm vaên baûn. Vaên baûn laø moät chuoãi lôøi noùi mieäng hay vieát coù chuû ñeà thoáng nhaát, coù söï lieân keát maïch laïc giöõa caùc caâu ñeå taïo thaønh vaên baûn phuïc vuï muïc ñích giao tieáp. Vaäy theá naøo laø lieân keát? Lieân keát ñöôïc thöïc hieän baèng phöông tieän gì? Ñoù chính laø vaán ñeà chuùng ta tìm hieåu vaø hoïc hoâm nay.
Hoạt động 1: 18’
A. Tìm hiểu chung:
GV höôùng daãn hoïc sinh tìm hieåu vaán ñeà 1a (SGK trang 17)
Hoûi:Theo em giöõa caùc yù coù quan heä chaët cheõ vôùi nhau khoâng ? 
Hoûi: Neáu ngöôøi boá chæ coù vieát maáy caâu treân, thì En-ri-coâ coù hieåu coù hieåu ñöôïc ñieàu boá muoán noùi khoâng ?
Hoûi:Neáu Enricoâ chöa hieåu yù boá vì lí do naøo trong caùc lí do sgk ? 
Hoûi:Vaäy muoán cho ñoaïn vaên coù theå hieåu ñöôïc thì noù phaûi coù tính gì ? 
Hoûi : Lieân keát coù taùc duïng gì trong ñoaïn vaên ? 
->Hoïc sinh ñoïc ñoaïn vaên “Tröôùc maët coâ ñuøng hoân boá” 
->Khoâng
->Khoâng .
->Lí do cuoái , vì caùc caâu cuoái chöa coù söï lieân keát 
-> Tính lieân keát .
-> Lieân keát laøm vaên baûn trôû neân coù nghóa vaø deã hieåu.
1) Tính lieân keát trong vaên baûn .
- “ Ñoaïn vaên “ Tröôùc maët coâ  ñöøng hoân boá”.
-> Thieáu söï lieân keát .
=>Gv chốt lại ý: Liên kết là một trong những tính chất quan trọng nhất của văn bản.
- GV höôùng daãn hs tìm hieåu laïi ví duï 1a (baèng caâu hoûi 2a).
Hoûi:Do thieáu gì maø ñoaïn vaên trôû neân khoù hieåu ? Söûa laïi ñeå En-ri-coâ hieåu ñöôïc cuûa yù boá ?
-GV höôùng daãn hoïc sinh ñoïc phaàn 2 LT (SGK/19)
Hoûi:Giöõa caùc caâu vaên coù gaén boù chaët cheõ vôùi nhau veà veà yù nghóa chung cho caû ñoaïn khoâng ?
Hoûi:Xeùt veà phöông dieän naøo , em cho raèng chöa chöa coù tính lieân keát?
Hoûi:Vaäy vieäc lieân keát noäi dung coù taùc duïng gì ?
- GV khaéc saâu : noäi dung caùc caâu caùc ñoaïn phaûi gaén boù chaët cheõ thoáng nhaát .
- GV höôùng daãn ñoïc ñoaïn vaên trong phaàn 2/18 .
Hoûi:Chæ ra söï thieáu lieân keát giöõa caùc caâu vaên vaø söûa laïi thaønh ñoaïn vaên coù nghóa ? 
Hoûi:Chuû theå “con” ôû ñaâu (1) vaø “ñöùa treû” ôû caâu (3) coù laøm ñoaïn vaên rôøi raïc khoâng ?
->Theâm vaøo phaàn lieân keát “Boá khoâng theå ñaùp laïi caùi hoân cuûa con”. 
->HS ñoïc baøi taäp 2 trang 19
-> Khoâng , moãi caâu neâu 1 yù veà caùc thôøi ñieåm khaùc .
->Veà phöông dieän noäi dung .
-> Theâm töø giöõa caâu (1) vaø caâu (2) “coøn baây giôø”.
-> Coù
b) Phöông tieän lieân keát trong vaên baûn :
 Ñoaïn vaên baûn “Moät ngaøy kia  ñang muùt keïo”.
->Tröôøc caâu (2) theâm cuïm töø lieân keát “coøn baây giôø” .
->Caâu (3) thay töø “ñöùa trẻ“ baèng töø “con”.
=>Gv chốt lại ý: Ñoaïn vaên treân khoâng rôøi raïc laø nhôø phöông tieän ngoân ngöõ keát noái nhau ñeå taïo ñoaïn vaên, hoaøn chænh .
Ho¹t ®éng 2: 14’
- Bt1: Sắp xếp các câu văn theo trình tự hợp lý.
B. Luyện tập:
->Thöù töï ñuùng caùc ñoaïn vaên: Caâu 1 ; 4 ; 2 ; 5 ; 3
- Bt 2: Nhận xét tính liên kết.
-> Các câu không có sự liên kết
- Bt 3: Điền từ thích hợp.
-> Caùc töø ngöõ thích hôïp: ba ø, baø , chaùu , baø , baø , chaùu , theá laø (vaø roài )
- Bt 4, 5: 
(Hs về nhà làm).
Ho¹t ®éng 3: 2’
C. Hướng dẫn tự học:
Tìm hiểu, phân tích tính liên kết trong một văn bản đã học.
4. Củng cố: 2’
 - Theá naøo laø lieân keát trong vaên baûn ?
 - Lieân keát trong vaên baûn ñöôïc thöïc hieän baèng phöông tieän naøo ?
5. Dặn dò: 2’
 - Học bài, xem lại các bt, làm bt.
 - Chuaån bò “Cuoäc chia tay cuûa nhöõng con buùp beâ”: Cuoäc chia tay cuûa Thaønh vaø Thuûy, cuoäc chia tay cuûa Thuûy vôùi lôùp hoïc ...

Tài liệu đính kèm:

  • docTUAN 1.doc