Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 10 - Tiết 37: Văn bản: Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh ( tĩnh dạ tứ – Lí Bạch ) (Tiếp)

Tuaàn : 10	Ngaøy soaïn : Ngaøy daïy :
Tieát : 37.	Vaênbaûn:
CAÛM NGHÓ TRONG ÑEÂM THANH TÓNH 
( Tónh daï töù – Lí Baïch )
I. MUÏC TIEÂU:
- Cảm nhận đề tài vong nguyệt hoài hương( Nhìn trăng nhớ quê) được thể hiện giản dị nhè nhàn mà sâu lắng, thắm thía trong bài thơ cổ thể của Lí Bạch.
- Thấy được tác dụng của nghệ thuật đối và vai trò của câu cuối trong một bài thơ tứ tuyệt
II. KIẾN THỨC CHUẨN
1. Kiến thức
- Tình quê hương được thể hiện một cách chân thành, sâu sắc của Lí Bạch.
- Nghệ thuật đối và vai trò của câu kết trong bài thơ. 
- Hình ảnh ánh trăng- vần trăng tác động tới tâm tình nhà thơ
2. Kĩ năng
- Đọc- hiểu bài thơ cổ thể qua bản dịch tiếng việt.
- Nhận ra nghệ thuật đối trong bài thơ
- Bước đầu tập so sánh bản dịch thơ và bản phiên chữ Hán, phân tích tác phẩm
	III. HƯỚNG DẪN – THỰC HIỆN
Hoaït ñoäng thaày
Hoaït ñoäng troø
 - Kieåm dieän, traät töï.
(?) Ñoïc thuoäc loøng phieân aâm vaø dòch nghóa baøi thô: Xa ngaém thaùc nuùi Lö vaø giôùi thieäu taùc giaû?
(?) Qua baøi thô caûnh thaùc nöôùc ôû Lö sôn ñöôïc mieâu taû ntn?
* “Voïng nguyeät hoaøi höông” (Troâng traêng nhôù nhaø) laø 1 ñeà taøi phoå bieán trong thô coå; khoâng chæ ôû Trung Quoác maø caû ôû VN. Hình aûnh vaàng traêng .trong ñeâm khuya thanh tónh ñaõ ñuû gôïi leân noãi saàu xa xöù. “ Troâng traêng nhôù queâ” cuûa Lí Baïch ñöôïc theå hieän qua baøi thô: Tónh daï töù.
* Lôùp tröôûng baùo caùo.
-Hai hoïc sinh traû baøi.
-Nghe vaø ghi töïa baøi vaøo taäp
Noäi dung hoaït ñoäng
-Höôùng daãn ñoïc: Gioïng chaäm, buoàn, tình caûm; nhòp: 2/3.
-Ñoïc maãu: phieân aâm, dòch thô.
-Cho HS ñoïc vaø giaûi nghóa töøng caâu. 
(?) Baøi thô ñöôïc vieát vôùi theå thô gì? So saùnh 2 vaên baûn
(?) Gioáng baøi thô naøo ñaõ hoïc? Vaàn?
Giaûng: Baøi thô naøy tuy laø nguõ ngoân nhöng khoâng phaøi ñöôøng luaät maø laø coå theå. Thô coå theå thæ khoâng coù luaät leä nhaát ñònh nhö thô Ñöôøng nieâm, luaät gaét gao, roõ raøng.
(?) Nhaéc laïi vaøi neùt veà taùc giaû vaø noäi dung phong caùch thô oâng?
(?) Lí Baïch saùng taùc baøi naøy trong hoaøn caûnh naøo?
Cho HS ñoïc 2 caâu ñaàu ( caû phieân aâm vaø dòch thô)
(?) 2 caâu ñaàu coù phaûi chæ taû caûnh khoâng? Vì sao em bieát ñieàu ñoù?
Gôïi yù:
(?) Phaûi chaêng ôû ñaây hoaøn toaøn khoâng coù söï suy tö cuûa con ngöôøi? Tìm chuû theå cuûa 2 caâu naøy?
(?) Chöõ saøng gôïi cho em bieát nhaø thô ngaém traêng vôùi caùch thöùc ntn?
-Nghe.
-Ñoïc, giaûi nghóa.
- Caù nhaân: Gioáng baøi: Phoø giaù veà kinh, Vaàn: 2,4.
- Caù nhaân.
- Hoaøn caûnh saùng taùc: Töø nhoû oâng ñaõ leân nuùi Nga Mi vaø Thanh Thaønh ñoïc saùch, ngaém traêng ® nhöõng kó nieäm ñoù thaät ñeïp. Suoát cuoäc ñôøi xa queâ, soáng tha phöông trong côn li loaïn neân hình aûnh queâ höông, nhaát laø nhöõng ñeâm traêng saùng ñoái vôùi oâng ñaày noãi nhôù thöông. Töø tình caûm saâu laéng ñoùLí Baïch ñaõ dieãn taû tha thieát baøi thô naøy.
- Ñoïc.
- Caù nhaân.
+ Khoâng phaûi taû caûnh thuaàn tuyù. ÔÛ ñaây chuû theå vaãn laø con ngöôøi.
+ Saøng ® Naèm treân giöôøng ngaém traêng.
+ Khaùc ngay vì ngöôøi ñoïc coù
HÑ1: Khôûi ñoäng:
* OÅn ñònh : 
* Kieåm tra : 
* Giôùi thieäu baøi: 
(?) Neáu thay baèng: Aùn, traùc (baøn) thì yù nghóa caâu thô seõ ntn?
* Giaûng: Coøn chöõ saøng thì ta seõ hieåu taùc giaû naèm treân giöôøng traèn troïc khoâng nguû ñöôïc môùi nhìn qua cöûa( cuõng coù theå nguû roài xong tænh daäy maø khoâng nguû laïi ñöôïc). Trong tình traïng mô maøng aáy, chöõ nghi ( ngôõ laø) vaø chöõ söông ñaõ xuaát hieän 1 caùch töï nhieân vaø hôïp lí.
(?) Töø nghi coù taùc duïng trong vieäc taû caûnh ôû 2 caâu ñaàu?
* Choát: Nhö vaäy, trong 2 caâu ñaàu, ta thaáy söï hoaït ñoäng nhieàu maët cuûa chuû theå tröõ tình: Aùnh traêng laø ñoái töôïng nhaän xeùt, caûm nghó cuûa chuû theå. Nguyeân vaên coù 1 ñoäng töø nghi coøn baûn dòch theâm 2 ñoäng töø: roïi, phuû laøm nhieàu ngöôøi laàm töôûng 2 caâu ñaàu thuaàn tuyù taû caûnh. ( maø chuû yeáu chuû theå laø aùnh traêng)
* Chuyeån: ÔÛ 2 caâu ñaàu aùnh traêng tróu naëng noãi nieàm suy tö cuûa taùc giaû coøn 2 caâu cuoái thì sao?
- Cho hs ñoïc 2 caâu cuoái.
(?) Coù theå xem 2 caâu cuoái laø taû tình thuaàn tuyù khoâng?
-gôïi yù: 
(?) Tìm cuïm töø taû tình tröïc tieáp?
(?) Nhöõng töø coøn laïi coù yù nghóa gì? (taû caùi gì?)
* Giaûng: Caâu 3 yù cô baûn gioáng caâu ca dao Nam Trieàu “ Ngöôõng ñaàu khaùn minh nguyeät” ( Ngaån ñaàu nhìn traêng saùng). Töø voïng cuûa Lí Baïch bieåu caûm roõ hôn khaùn vì nhìn töø xa, ngoùng troâng Þ Vaän duïng taøi tình caâu thô coå nhaân. Caâu 3 ñoùng vai troø baûn leà ñeå haï caâu keát thaät saâu, thaät hay. Haønh ñoäng ngaån ñaàu nhö 1 taát ñeå kieåm nghieäm ñieàu caâu 2 noùi: söông hay traêng. Aùnh maét Lí Baïch chuyeån töø trong ra ngoaøi, töø maët ñaát leân baàu trôøi, nhìn aùnh traêng, vaàng traêng vaø khi traêng cuõng ñôn coâi, laïnh leõo nhö mình thì cuoái ñaàu ñeå nhôù queâ.
(?) Töù ñoù, Lí Baïch ñaõ taïi ra 1 caëp ñoái ôû 2 caâu cuoái? Em haõy phaân tích pheùp ñoái trong baøi thô?
(?) Neâu taùc duïng cuûa pheùp ñoái trong vieäc theå hieän tình queâ höông?
Bình: Caâu keát maø laïi môû ra 1 taâm traïng buoàn ñau thaám ñöôïm. Ñoù laø tình yeâu queâ höông ñaäm ñaø cuûa taùc giaû. Ba caâu ñaàu gôïi hình aûnh ñeïp cuûa thieân nhieân nhöng chính caâu cuoái môùi laø caâu thô thaàn “ ñieåm guùt” cuûa baøi thô. Nieàm vui traêng saùng coù theå baát taän, coøn noãi nhôù coá höông cuõng laø khoân cuøng.
(?) Thoáng keâ caùc ñoäng töø trong baøi thô ? Tìm caùc chuû ngöõ cho caùc ñoäng töø aáy ? Chuùng ñöôïc löôïc boû ñeå laøm gì ?
-Cho hs ñoïc ghi nhôù.
(?) Caûm xuùc chính cuûa taùc giaû trong baøi thô laø caûm xuùc gì?
(?) Ñoïc vaø neâu nhaän xeùt veà 2 caâu thô dòch phaàn luyeän taäp?
theå nghó taùc giaû ñang ngoài ñoïc saùch.
- Traêng quaù saùng, maøu traùng cuûa traêng khieán taùc giaû ngôõ laø söông bao phuû khaép nôi treân maët ñaát . Ñaây laø khoaûnh khaéc suy tö cuûa Lí Baïch.
- Nghe vaø töï ghi baøi.
-Nghe vaø ghi ñeà muïc 2.
-Ñoïc.
- Caù nhaân: Tö coá höông .
+ Taû caûnh, taû ngöôøi: Voïng minh nguyeät, cöû ñaàu, ñeâ ñaàu ® Ñieåm thuù vò: Taû caûnh, taû ngöôøi nhöng tình ngöôøi hieän roõ. Tình ngöôøi, tình yeâu queâ ñaõ bieán thaønh haønh ñoäng: Voïng, cöû , ñeâ.
+ Cöû ñaàu >< ñeâ ñaàu (coå theå) 
+ Voïng minh nguyeät >< tö coá höông.
- Nghe vaø töï ghi nhaän.
Thaûo luaän:
+ Cuùi ñaàu_ ngaån ñaàu_ cuùi ñaàu ® cöû ñoäng lieân tuïc Þ tö duy, caûm xuùc.
+ Voïngtö® cuï theå thaønh ngöõ “ Voïng nguyeät hoaøi höông saùo moøn Þ Lí Baïch saùng taïo ñeå hình dung caùch vong nguyeät vaø nhôù queâ.
-Nghe.
* Caù nhaân: Nghi,cöû, voïng, ñeâ, tö. Chuû theå bò löôïc boû nhöng coù theå khaúng ñònh ñöôïc laø 1 chuû theå duy nhaát ® Taïo söï thoáng nhaát lieàn maïch cuûa baøi thô. Ngoaøi ra löôïc chuû ngöõ ñeå taêng tính khaùi quaùt cuûa yù thô coù theå hieåu laø taâm traïng cuûa nhieàu ngöôøi chöù khoâng chæ Lí Baïch Þ Tính ñieån hình cuûa caûm xuùc thô tröõ tình.
-Ñoïc vaø töï ghi baøi.
-Caù nhaân.
HÑ3 Luyeän taäp :
- Hai caâu thô dòch neâu töông ñoái ñaày ñuû yù, tình caûm cuûa baøi thô.
- Moät soá ñieåm khaùc:
 + Lí Baïch khoâng duøng so saùnh “ söông chæ xuaát hieän trong caûm nghó cuûa nhaø thô”.
 + Baøi thô aån chuû ngöõ khoâng noùi roõ laø Lí Baïch.
 + Naêm ñoäng töø chæ coøn 3. Baøi thô coøn cho ta bieát taùc giaû ngaém caûnh ntn .
Ñaùnh giaù, khaúng ñònh.
-Thaûo luaän, traû lôøi.
- Nhaän xeùt, boå sung.
HÑ 3 : Daën doø :
-Hoïc thuoäc loøng baûn phieân aâm vaø dòch thô.
-Hoïc tieåu söû taùc giaû, baøi ghi vaø ghi nhôù.
-Soaïn baøi :Hoài höông ngaãu thö.
+ Ñoïc vaø dòch nghóa, chuù thích.
+ Tìm hieåu taùc giaû, theå thô.
+ Soaïn caùc caâu hoûi tìm hieåu vaên
-Nghe vaø töï ghi nhaän.
Tuaàn : 10	Ngaøy soaïn:	Ngaøy daïy:
Tieát : 38.	
Vaên baûn:
NGAÃU NHIEÂN VIEÁT NHAÂN BUOÅI MÔÙI VEÀ QUEÂ 
( Hoài höông ngaãu thö – Haï Tri Chöông )
A . Muïc tieâu caàn ñaït: Giuùp HS :
- Thaáy ñöôïc tính ñoäc ñaùo trong vieäc theå hieän tình caûm queâ höông saâu naëng cuûa nhaø thô HaïTriChöông.
- Böôùc ñaàu nhaän bieát pheùp ñoái trong caâu cuøng taùc duïng cuûa noù.
B. Chuaån bò:
* Thaày: Nghieân cöùu taøi lieäu soaïn giaùo aùn, baûng phuï.
* Troø: Ñoïc vaên baûn, chuù thích vaø soaïn caùc caâu hoûi tìm hieåu vaên baûn.
C. Tieán trình toå chöùc caùc hoaït ñoäng:
Noäi dung hoaït ñoäng
Hoaït ñoäng thaày
Hoaït ñoäng troø
HÑ1: Khôûi ñoäng: 
* OÅn ñònh : 
* Kieåm tra : 
* Giôùi thieäu baøi: 
 Kieåm dieän, traät töï.
 (?) Ñoïc thuoäc loøng phieân aâm vaø dòch thô baøi Tónh daï töù. Baøi thô ñöôïc vieát theo theå gì? Trình baøy nhöõng hieåu bieát cuûa em veà theå thô ñoù? Ñoïc ghi nhôù.
* Queâ höông hai tieáng tha thieát luoân laø noãi nhôù canh caùnh trong loøng nhöõng ngöôøi xa xöù. Khaùc vôùi Lí Baïch vaø 1 soá nhaø thô khaùc , Haï Tri Chöông khi töø quan veà queâ maø noãi nhôù khoâng chì khoâng vôi ñi maø coøn ñöôïc taêng leân gaáp boäi. Tình caûm aáy seõ ñöôïc hieåu roõ hôn khi tieáp caän vôùi baøi thô Hoài höông ngaãu thö cuûa nhaø thô.
* Lôùp tröôûng baùo caùo.
-Hai hoïc sinh traû baøi.
-Nghe vaø ghi töïa baøi vaøo taäp
HÑ 2: I/ Tìm hieåu chung :
1)Theå thô:
- Thaát ngoân töù tuyeät
- 2 baûn dòch : Luïc baùt.
Nhòp: 4/3 , caâu 4 nhòp 2/5.
Gioïng: Chaäm, buoàn ; caâu 3 : hôi ngaïc nhieân; caâu 4: hoûi.
-Ñoïc maãu baûng phieân aâm.
-Cho HS ñoïc laïi vaø ñoïc 2 baûng dòch.
thô, ñoïc chaäm nhöõng töø khoù.
(?) So saùnh veà theå thô cuûa nguyeân taùc vaø 2 baûn dòch thô?
(?) Haõy giôùi thieäu ñoâi neùt veà taùc giaû Haï Tri Chöông ? Vaø hoaøn caûnh saùng taùc baøi thô?
(?) Qua töïa ñeà, em thaáy söï bieåu hieän tình queâ trong baøi coù gì ñaùng löu yù?
(?) ÔÛ baøi Tónh daï töù, taùc giaû nhôù queâ vaøo luùc naøo ?
(?) Coøn ôû baøi naøy thì theå hieän tình yeâu queâ höông coù gì khaùc? 
(?) Em hieåu theá naøo veà töø ngaãu ? Taïi sao laïi ngaãu nhieân vieát ? Vaäy yù nghóa nhan ñeà baøi thô coù gì ñaùng löu yù?
(?) Theá maø laïi vieát, maø laïi vieát hay, laïi xuùc ñoäng . Vì sao nhö vaäy?
Choát: Toùm laïi, töø ngaãu khoâng laøm giaûm yù nghóa cuûa taùc phaåm. Ngöôïc laïi coøn naâng yù nghóa ñoù leân boäi laàn.
Cho HS ñoïc 2 caâu ñaàu
(?) Bieän phaùp ngheä thuaät naøo ñöôïc söû duïng ôû ñaây?
(?) Caâu 1 laø kieåu caâu gì? Vaø pheùp ñoái ôû ñaây ñaõ laøm nôûi baät yù gì?
(?) Caâu 2 thuoäc kieåu caâu gì? Neâu taùc duïng cuûa pheùp ñoái trong caâu 2? 
-Nghe.
-Ñoïc.
* Caù nhaân: Döïa vaøo chuù thích traû lôøi: Naêm 744, luùc taùc giaû 86 tuoåi xin töø qua veà queâ vaø baøi thô ra ñôøi luùc aáy( chöa ñaày 1 naêm sau taùc giaû qua ñôøi)
+ Ñoïc laïi chuù thích traû lôøi.
+ Xa queâ, nhìn traêng nhôù queâ.
+ Vua môøi ôû laïi, oâng nhaát ñònh ñoøi veà® ñeán laøng boäc lo ... aø phaûi coù – Tình yeâu ñoái vôùi queâ höông.
* Chuyeån yù: Hai caâu ñaàu bieåu hieän tình yeâu queâ höông cuûa nhaø thô coøn 2 caâu cuoái tình queâ höông coù gì khaùc.
- Cho HS ñoïc 2 caâu cuoái.
(?) Chæ ra moái lieân heä chaët cheõ giöõa 2 caâu ñaàu vaø 2 caâu cuoái?
 Gôïi yù:
(?) Vì sao veà ñeán nhaø maø chaúng ai nhaän ra oâng nöõa?
(?) Söï thöïc aáy ñaõ taïo ra 1 nghòch lyù vaø taïo neân nhaõn töï cuûa caâu thô, ñoù laø töø naøo?
(?) Töø ñoù, haõy phaân tích xem söï xuaát hieän cuûa nhi ñoàng vaø tieáng cöôøi, caâu hoûi nhieät tình cuûa caùc em coù laøm taùc giaû vui leân khoâng?
-Cho hs ñoïc ghi nhôù SGK.
yeáu toá khoâng ñoåi (gioïng noùi)® Hình aûnh chaân thöïc, vöøa töôïng tröng laøm noåi baät tình caûm gaén boù vôùi queâ höông.
-Quan saùt, thaûo luaän traû lôøi.
-Nghe.
- Ñoïc.
-Thaûo luaän traû lôøi.
+ Taùc giaû quaù nhieàu thay ñoåi.
+Queâ höông cuõng ñôûi thay: ngöôøi giaø cheát caû ( soáng treân 70 ñaõ lieät vaøo haøng “ coå lai hi”- xöa nay hieám.
* Caù nhaân: Trôû veà nôi choân nhao caét roán maø bò xem laø khaùch ® Kòch tính (bi haøi)
- Nhi ñoàng caøng hôùn hôû bao nhieâu thì noãi loøng cuûa taùc giaû tan naùt baáy nhieâu® gioïng bi haøi thaáp thoaùng aån hieänsau nhöõng lôøi keå töôûng chöøng nhö khaùch quan, traàm tónh.
-Ñoïc.
HÑ 4 :Luyeän taäp
IV/ Luyeän taäp :
- Tónh daï töù: Gioïng ñieäu nheï nhaøng, thaám thía.
 - Hoài höông ngaãu thö: Gioïng ñieäu thaät saâu saéc, hoùm hænh.
(?) Hai baøi: Tónh daï töù vaø hoài höông ngaãu thö ñeàu noùi veà tình yeâu queâ höông nhöng hoaøn toaøn bieåu loä tình caûm khoâng gioáng nhau. Ngoaøi ra gioïng ñieäu 2 baøi coù gì khaùc nhau ?
(?) Em thích baûn dòch thô naøo hôn? Vì sao?
-Caù nhaân
- Baûn dòch thô cuûa Traàn Troïng San saùt nghóa hôn.
HÑ 4 : Daën doø :
-Hoïc thuoäc loøng baøi thô (phieân aâm,dòch thô). taùc giaû, ghi nhôù, baøi ghi.
-Chuaån bò:
- Tuaàn 11 kieåm tra vaên:OÂn taäp caùc vaên baûn vaên thô tröõ tình daân gian vaø trung ñaïi töø tuaàn 4 ñeán tuaàn 10.
- Soaïn baøi:Baøi ca nhaø tranh bò gioù thu phaù- Ñoã Phuû.
+ Traû lôøi caùc caâu hoûi tìm hieåu vaên baûn vaøo vôõ soaïn.
-Nghe vaø ghi nhaän, ñaùnh daáu ñeå ghi nhôù.
Tuaàn : 10	Ngaøy soaïn:	Ngaøy daïy:
Tieát : 39. 	
Tieáng vieät:	TÖØ TRAÙI NGHÓA
A . Muïc tieâu caàn ñaït:
	Giuùp HS :
-Cuûng coá, naâng cao kieán thöùc töø traùi nghóa.
-Thaáy ñöôïc taùc duïng cuûa vieäc söû duïng caùccaëp töø traùi nghóa
B. Chuaån bò:
* Thaày: Nghieân cöùu taøi lieäu soaïn giaùo aùn, baûng phuï.
* Troø: Ñoïc, nghieân cöùu baøi tröôùc. 
C. Tieán trình toå chöùc caùc hoaït ñoäng:
Noäi dung hoaït ñoäng
Hoaït ñoäng thaày
Hoaït ñoäng troø
HÑ1: Khôûi ñoäng: 
* OÅn ñònh : 
* Kieåm tra : 
* Giôùi thieäu baøi: 
 Kieåm dieän, traät töï.
(?) Theá naøo laø töø ñoàng nghóa?
(?) Töø ñoàng nghóa coù maáy loaïi? Cho VD. Söûa BT6,9.
* Trong cuoäc soáng,khi giao tieáp ñoâi khi chuùng ta voâ tình söû duïng 1 loaïi töø maø khoâng ngôø tôùivì noù quaù quen thuoäc laïi tieän duïng. Caùc em coù bieát ñoù laø loaïi töø naøo khoâng? Ñoù laø töø traùi nghóa. Vaäy, theá naøo laø töø traùi nghóa? Caùch söû duïng noù ntn? Chuùng ta seõ cuøng nhau tìm hieåu qua tieát hoïc hoâm nay.
* Lôùp tröôûng baùo caùo.
-Hai hoïc sinh traû baøi.
-Nghe vaø ghi töïa baøi vaøo taäp
HÑ 2 Hình thaønh kieán thöùc .
1)Theá naøo laø töø traùi nghóa
-Töø traùi nghóa laø nhöõng töø coù nghóa traùi ngöôïc nhau.
-Moät töø nhieàu nghóa coù theå thuoäc nhieàu caëp töø traùi nghóa khaùc nhau.
- Cho HS ñoïc muïc 1.
(?) Tìm caùc caëp töø traùinghóa trong 2 vaên baûn: Caûm nghó trong ñeâm thanh tónh vaø Ngaãu nhieân vieát nhaân buoåi môùi veà queâ (Traàn Troïng San) ?
(?) Tìm töø traùi nghóa vôùi töø :giaø trong tröôøng hôïp: cau giaø, rau giaø?
(?) Töø phaân tích treân, em haõy ruùt ra khaùi nieäm theá naøo laø töø traùi nghóa?
-Ñoïc.
-Caù nhaân:
+ Ngaång >< cuùi® Haønh ñoäng.
+ Giaø >< treû ® Tuoåi taùc.
+ Ñi >< trôû laïi® di chuyeån.
-Caù nhaân: Giaø >< non.
- Ghi nhôù.
2)Söû duïng töø traùi nghóa:
Töø traùi nghóa ñöôïc söû duïng trong theå ñoái, taïo caùc hình töôïng töông phaûn, gaây aán töôïng maïnh, laøm cho lôøi noùi theâm sinh ñoäng.
Baøi taäp nhanh:
(?) Tìm töø traùi nghóa vôùi töø: Xaáu, laønh ?
(?) Taùc duïng cuûa caùc caëp töø traùi nghóa trong 2 vaên baûn treân ?
(?) Tìm 1 soá thaønh ngöõ coù söû duïng töø traùi nghóa vaø neâu taùc duïng cuûa vieäc duøng caùc töø traùi nghóa aáy?
- Cho HS ñoïc ghi nhôù.
Baøi taäp nhanh:
(?) Xaùc ñònh caùc caëp töø traùi nghóa trong ñoaïn thô sau:
“ taát caû, ta raát  duõng khí,
 chaûng cuùi ñaàu; vaãn ung dung.
Giaëc muoán ta noâ leä, ta laïi hoaù anh
 huøng
Söùc maïnh hôn .”
-Caù nhaân:
- Cô sôû chung:
+ Hình daùng: Xaáu >< xinh
+ Hình thöùc-noäi dung:xaáu ><ñeïp
+ Phaåm chaát : xaáu >< toát
+ Laønh >< ñoäc,döõ.
+ Laønh >< raùch, meû, vôõ.
-Caù nhaân: 
+ Taïo caùc caëp tieåu ñoái
+ Taïo hieän töôïng töông phaûn, gaây aán töôïng maïnh, laøm cho lôøi vaên sinh ñoäng.
- Thaønh ngöõ:
+ Ba chìm baûy noåi.
+ Leân boång xuoáng traàm.
+ Böôùc thaáp böôùc cao.
® Taïo lôøi aên, tieáng noùi sinh ñoäng hôn.
-Ñoïc to ghi nhôù vaø töï ghi.
-Caù nhaân:
+ Thieáu >< giaøu.
+ Soáng >< cheát.
+ Nhaân nghóa >< cöôøng baïo.
HÑ 3 Luyeän taäp 
3)Luyeän taäp :
1)Töø traùi nghóa:
 Laønh >< raùch.
 Giaøu >< ngheøo.
 Ngaén >< daøi.
 Saùng >< toái.
2)Caù töôi >< caù öôn.
 Hoa töôi >< hoa heùo, taøn
 Aên yeáu >< aên khoeû.
 Hoïc yeáu >< hoïc khaù, gioûi.
 Chöõ xaáu >< chöõ ñeïp.
 Ñaát xaáu >< ñaát toát.
-Cho HS ñoïc BT.
-Ñaùnh giaù.
-Cho HS ñoïc BT.
-Ñaùnh giaù.
-Ñoïc, thaûo luaän, traû lôøi.
-Nhaän xeùt, boå sung.
-Ñoïc, thaûo luaän traû lôøi.
-Nhaän xeùt, boå sung.
3)Chaân cöùng ñaù meàm.
Coù ñi coù laïi.
Gaàn nhaø xa ngoõ.
Maét nhaém maét môû.
Chaïy saép chaïy ngöûa. 
Voâ thöôûng voâ phaït.
Beân troïng beân khinh.
Buoåi ñöïc buoåi caùi.
Böôùc thaáp böôùc cao.
Chaân öôùt chaân raùo.
4)Toâi ñi lính, laâu khoâng veà 
 queâ ngoaïi. 
Doøng soâng xöa vaãn beân lôõ, beân boài.
 Khi toâi bieát thöông baø thì ñaõ muoän. 
Baø chæ coøn laø 1 naém coû thoâi! (Nguyeãn Duy)
-Neâu yeâu caàu.
-Ñaùnh giaù.
-Neâu yeâu caàu, goïi HS ñoïc.
-Ñaùnh giaù, cho ñieåm.
-Caù nhaân : moãi em 1 caâu.
-Caù nhaân.
HÑ 4 : Daën doø : 
-Hoïc ghi nhôù.
-Laøm hoaøn chænh BT4 .
Soaïn baøi : Luyeän noùi vaên bieåu caûm. ( Moãi toå 1 ñeà: Chuaån bò ra giaáy ñeå noùi tröôùc lôùp)
-Nghe vaø töï ghi nhôù.
Tuaàn : 10	Ngaøy soaïn: 	Ngaøy daïy:
Tieát : 40.	
Laøm vaên:
LUYEÄN NOÙI : VAÊN BIEÅU CAÛM VEÀ
 SÖÏ VAÄT CON NGÖÔØI.
A . Muïc tieâu caàn ñaït:
	Giuùp HS :
-Reøn kó naêng noùi theo chuû ñeà bieåu caûm.
-Reøn luyeän kó naêng tìmyù, laäp daøn baøi.
B. Chuaån bò:
* Thaày: Baûng phuï ( Daøn yù tham khaûo).
* Troø: Chuaån bò baøi noùi hoaøn chænh vaø luyeän noùi tröôùc ôû nhaø.
C. Tieán trình toå chöùc caùc hoaït ñoäng:
Noäi dung hoaït ñoäng
Hoaït ñoäng thaày
Hoaït ñoäng troø
HÑ1: Khôûi ñoäng: 
* OÅn ñònh :
* Kieåm tra : 
* Giôùi thieäu baøi: 
Kieåm dieän, traät töï.
(?) Haõy neâu caùch laäp yù cuûa baøi vaên bieåu caûm?
- Kieåm tra baøi chuaån bò noùi.
* Noùi laø hình thöùc giao tieáp töï nhieân cuûa con ngöôøi. Ngoaøi vieäc reøn luyeän cho HS naêng löïc vieát GV coøn phaûi reøn luyeän cho HS naêng löïc noùi vì ñoù laø phöông tieän giao tieáp höõu hieäu nhaát, ñaït keát quaû cao nhaát. Khi naém vöõng ñöôïc kó naêng noùi vaø vieát theo chuû ñeà thì HS ñaõ coù 1 coâng cuï saét beùn giuùp mình thaønh coâng trong cuoäc soáng. Tieát hoïc hoâm nay seõ giuùp caùc em ñi vaøo phaàn luyeän noùi theo chuû ñeà bieåu caûm.
* Lôùp tröôûng baùo caùo.
-Hai hoïc sinh traû baøi.
-Nghe vaø ghi töïa baøi vaøo taäp
HÑ 2 Hình thaønh kieán thöùc 
I/HD chuaån bò 
 1) Môû ñaàu: Kính thöa coâ (thaày), thöa caùc baïn, em xin trình baøy baøi noùi cuûa 
-Yeâu caàu: Moãi toå cöû 1 ñaïi dieän noùi tröôùc lôùp.
-Gôïi yù maãu chung cuûa baøi noùi.
Nghe.
Töï ghi nhôù laøm theo.
Noäi dung hoaït ñoäng
Hoaït ñoäng thaày
Hoaït ñoäng troø
noùi cuûa mình.
2)Noäi dung cuï theå:
3)Keát thuùc: Em xin ñöôïc ngöøng lôøi ôû ñaây. Caûm ôn (thaày) coâ vaø caùc baïn ñaõ chuù yù laéng nghe!
II/ HD NOÙI ÔÛ TOÅ: 
 III/ NOÙI TREÂN LÔÙP 
- Muoán ngöôøi nghe hieåu thì ngöôøi noùi phaûi laäp yù vaø trình baøy theo thöù töï.
- Muoán truyeàn ñaït caûm xuùc cho ngöôøi nghe thì:
 + Tình caûm phaûi chaân thaønh
 + Töø ngöõ phaûi chính xaùc, trong saùng.
 + Baùi noùi phaûi maïch laïc vaø ñaûm baûo tính lieân keát, chaët cheõ.
 Daøn baøi tham khaûo:
Ñeà 1: Caûm nghó veà thaày coâ giaùo.
 MB: Giôùi thieäu veà thaày coâ giaùo maø mình yeâu meán: Thaày coâ naøo? Daïy lôùp maáy? Tröôøng naøo?
 TB: Em ñaõ coù nhöõng tình caûm, kó nieäm gì ñoái vôùi thaày coâ.
+ Vì sao em yeâu meán? (taû ngoaïi hình, tính caùch)
 + Hình aûnh thaày coâ giöõa 
-Chia khu vöïc caùc toå.
- Theo doõi chung, yeâu caàu nhieàu HS coù cô hoäi luyeän noùi.
-Yeâu caàu ñaïi dieän cuûa 4 toå leân trình baøy baøi noùi cuûa mình.
-Choát laïi: ( Nhaän xeùt, ñaùnh giaù cuï theå).
-Treo baûng phuï cung caáp daøn baøi tham khaûo.
- Nhoùm tröôûng ñeàu ñoäng caùc baïn noùi tröôùc toå.
- Phaùt bieåu tröôùc toå theo daøn baøi
- Caùc baïn nhaän xeùt, boå sung, thö kí toå ghi nhaän.
-Ñaïi dieän 4 toå trình baøy baøi noùi tröôùc lôùp.
- Caùc baïn nhaän xeùt, goùp yù, boå sung.
-Nghe, töï ghi nhôù.
* Quan saùt , ñoïc to, töï ghi nhaän
ñaøn em nhoû.
 + Gioïng noùi aám aùp, trìu meán thaân thöông khi thaày coâ giaûng baøi.
 + Luùc thaày coâ theo doõi lôùp hoïc( trong giôø kieåm tra chaát löôïng hoïc taäp, trong tieát SHL)
 + Hình aûnh thaày coâ vui möøng khi HS ñaït ñöôïc nhöõng thaønh tích cao, laøm ñöôïc nhöõng vieäc toát.
 + Thaày coâ thaát voïng khi coù HS vi phaïm.
 + Luùc thaày coâ an uûi, chia xeû vôùi HS khi caùc em gaëp chuyeän ñau buoàn.
 + Thaày coâ quan taâm, lo laéng vôùi nhöõng buoàn vui cuûa lôùp hoïc.
® Do ñoù, hình aûnh thaày coâ ñaõ ñeå laïi trong em nhieàu tình caûm vaø kó nieäm toát ñeïp maø khoâng bao giôø em coù theå queân ñöôïc. 
 KB: Tình caûm chung veà thaày coâ giaùo. Ñoù cuõng chính laø ngöôøi laùi ñoø ñöa theá heä treû caëp beán töông lai.
 Caûm xuùc cuï theå veà thaày coâ maø mình yeâu quí nhaát.
HÑ 3 : Daên doø .
-Höôùng daãn luyeän taäp ôû nhaø:
 Choïn 1 trong 4 ñeà vieát thaønh baøi hoaøn chænh.
-Soaïn baøi: Baøi ca nhaø tranh bò gioù thu phaù ( Ñoã Phuû).
+ Ñoïc vaên baûn, chuù thích.
+ Tìm hieåu theå thô, taùc giaû.
+ Traû lôøi caùc caâu hoûi tìm hieåu vaên baûn.
Duyeät
Ngaøy thaùng naêm 200