Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 27 - Tiết 104: Tìm hiểu chung về phép lập luận giải thích

Ngµy so¹n : 07/03/2010
Ngµy gi¶ng7A:
 7B:
TuÇn: 27 - TiÕt: 104
T×m hiĨu chung 
vỊ phÐp lËp luËn gi¶i thÝch
A. Mơc tiªu:
-Bước đầu nắm được mục đích, tính chất và yếu tố của kiểu bài văn nghị luận giải thích.
-Nhận diện và phân tích các đề bài nghị luận giải thích, so sánh với các đề nghị luận chứng minh.
B. ChuÈn bÞ:
- Gv: Gi¸o ¸n. Mét sè ®o¹n v¨n.
- Hs: Häc vµ chuÈn bÞ bµi.
C- Tỉ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y-häc
*H§1- Khëi ®éng
1- Tỉ chøc líp 
- 7A : Cã mỈt.HS ; V¾ng mỈt..HS(.)
- 7B : Cã mỈt.HS ; V¾ng mỈt..HS(.)
2- KiĨm tra bµi cị: Khơng kiểm tra
+ NhËn xÐt: 7A
7B
3- Bµi míi( Giíi thiƯu): Trong ®êi sèng cđa con ng­êi, nhu cÇu gi¶i thÝch rÊt to lín. GỈp 1 hiƯn t­ỵng míi l¹, con ng­êi ch­a hiĨu th× nhu cÇu gi¶i thÝch n¶y sinh.
* H§2- H­íng dÉn ®äc hiĨu v¨n b¶n
Ho¹t ®éng cđa GV vµ HS
Néi dung kiÕn thøc
? Trong ®êi sèng, khi nµo ng­êi ta cÇn gi¶i thÝch? 
(Khi ng­êi ta cã ®iỊu g× ch­a râ mµ l¹i muèn biÕt)
? H·y nªu mét sè c©u hái vỊ nhu cÇu gi¶i thÝch h»ng ngµy? 
? Mơc ®Ých cđa gi¶i thÝch lµ g×?
? Muèn gi¶i thÝch ®­ỵc c¸c sù vËt ta ph¶i lµm ntn?
(Muèn gi¶i thÝch ®­ỵc sù viƯc, sù vËt th× ta ph¶i t×m hiĨu, ph¶i häc hái, ph¶i cã kiÕn thøc chÝnh x¸c, s©u réng).
? Trong v¨n nghÞ luËn, ng­êi ta th­êng yªu cÇu gi¶i thÝch vÊn ®Ị g×? M® cđa viƯc gi¶i thÝch ®ã?
* §äc v¨n b¶n (70).
? Bµi v¨n gi¶i thÝch vÊn ®Ị g×? X¸c ®Þnh bè cơc v¨n b¶n?
A. Më bµi: 
 Giíi thiƯu vai trß cđa khiªm tèn
B. Th©n bµi:
 - Khiªm tèn lµ g×?
 - BiĨu hiƯn cđa ng­êi khiªm tèn?
 - T¹i sao con ng­êi ph¶i cã lßng khiªm tèn?
C. KÕt bµi:
 - ThÕ nµo lµ ng­êi khiªm tèn?
 - ý nghÜa cđa khiªm tèn?
* Tr¶ lêi c©u hái b,c,d sgk (71)
-Em hiểu thế nào là lập luận giải thích ?
-Người ta thường giải thích bằng những cách nào ?
-Lí lẽ trong văn giải thích cần phải như thế nào ?
-Muốn làm được bài văn giải thích cần phải làm gì ?
*H§3- H­íng dÉn luyƯn tËp
- HS. §äc v¨n b¶n “Lßng nh©n ®¹o”.
? X¸c ®Þnh vÊn ®Ị ®­ỵc gi¶i thÝch ? Ph­¬ng ph¸p gi¶i thÝch trong v¨n b¶n  ?
- H. Ph¸t hiƯn, th¶o luËn.
I.Bµi häc
1. Mơc ®Ých vµ ph­¬ng ph¸p gi¶i thÝch.
1. Mơc ®Ých.
- Lµm cho mäi ng­êi hiĨu râ nh÷ng ®iỊu ch­a biÕt trong mäi lÜnh vùc.
- Trong v¨n nghÞ luËn: Gi¶i thÝch lµ lµm cho ng­êi ®äc hiĨu râ c¸c t­ t­ëng, ®¹o lý, phÈm chÊt, c¸c chuÈn mùc hµnh vi cđa con ng­êi.
2. Ph­¬ng ph¸p gi¶i thÝch.
 * Ph©n tÝch v¨n b¶n: “Lßng khiªm tèn”
+ Bµi v¨n gi¶i thÝch vÊn ®Ị: Lßng khiªm tèn.
+ Ph­¬ng ph¸p gi¶i thÝch.
 - Nªu ®Þnh nghÜa vỊ lßng khiªm tèn.
 - Nªu nh÷ng biĨu hiƯn cđa ng­êi khiªm tèn.
 - ChØ ra c¸i lỵi cđa khiªm tèn.
+ DiƠn ®¹t m¹ch l¹c, bè cơc chỈt chÏ, ng«n tõ trong s¸ng, dƠ hiĨu.
* Ghi nhí:
- Gi¶i thÝch trong v¨n nghÞ luËn lµ lµm cho ng­êi ®äc hiĨu râ c¸c t­ t­ëng, ®¹o lÝ phÈm chÊt, quan hƯ...
- Gi¶i thÝch b»ng c¸ch: nªu ®Þnh nghÜa, so s¸nh ®èi chiÕu, chØ ra c¸c mỈt lỵi h¹i, nguyªn nh©n, hËu qu¶...
II. LuyƯn tËp.
 Ph©n tÝch v¨n b¶n: Lßng nh©n ®¹o.
- VÊn ®Ị ®­ỵc gi¶i thÝch: 
 Lßng nh©n ®¹o.
- Ph­¬ng ph¸p gi¶i thÝch : (lÝ lÏ + dÉn chøng)
- Gi¶i thÝch b»ng ®Þnh nghÜa.
- LiƯt kª biĨu hiƯn cđa lßng nh©n ®¹o.
*H§4- Ho¹t ®éng nèi tiÕp
1- C©u hái vµ bµi tËp cđng cè kiÕn thøc.
	- Kh¸i qu¸t l¹i néi dung kiÕn thøc c¬ b¶n.
2- HDVN
	- Häc ghi nhí (71)
	- §äc kÜ c¸c vb mÉu vµ ph©n tÝch (71-73)
	- ChuÈn bÞ : Sèng chÕt mỈc bay.