Bài soạn môn Ngữ văn 7 - Tuần 1 - Bùi Thị Hương

Ngày soạn :18/8/2011
TUẦN 1 : TIẾT 1
Văn bản :
CỔNG TRƯỜNG MỞ RA 
(T ác giả : Lí Lan)
I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT.
 - Thấy được tình cảm sâu sắc của mẹ đối với con thể hiện trong một tình huống đặc biệt :đêm trước ngày khai trường.
 - Hiểu được những tình cảm cao quý ,ý thức trách nhiệm của gia đình đối với trẻ em-tương lai nhân loại.
 - Hiểu được giá trị của những hình thức biểu cảm chủ yếu trong một văn bản nhật dụng.
1. Kiến thức: 
	- Tình cảm sâu nặng của cha mẹ,gia đình với con cái,ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với cuộc đời mỗi con người,nhất là tuổi thiếu niên ,nhi đồng.
 - Lời văn biểu hiện tâm trạng người mẹ đối với con trong văn bản.
2. Kĩ năng.
- Đọc –hiểu văn bản biểu cảm được viết như những dòng nhật kí của một nhười mẹ.
- Phân tích một số chi tiết tiêu biểu tả tâm trạng của người mẹ trong đêm chuẩn bị cho ngày khai trường đầu tiên của con
- Liên hệ vận dụng khi viết một bài văn biểu cảm.
3. Thái đô:
	- Trân trọng những tình cảm cao quý ,ý thức trách nhiệm của gia đình đối với trẻ em- tương lai nhân loại.
II. CHUẨN BỊ.
	- GV: SGK, bài soạn, sách GV, tranh SGK
	- HS:SGK, bài soạn
III. PHƯƠNG PHÁP
	- Đàm thoại, thảo luận nhóm, nêu vấn đề, bình giảng, tổng hợp, khái quát.
IV. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY.
1. Ổn định lớp. 
	- Ổn định trật tự
	- Kiểm tra sĩ số
2. Kiểm tra bài cũ. 
	-> KT sự chuẩn bị của HS (SGK)
3. Dạy bài mới: 
	-> Vào bài: Gợi lại kỉ niệm ngày khai trường đầu tiên vào lớp 1 của mỗi học sinh : Bằng bài hát “Ngày đầu tiên đi học”. -> Ngày khai trường hàng năm đã trở thành ngày hội của toàn dân. Bởi ngày đó bắt đầu một năm học mới với bao mơ ước, bao điều mong đợi trước mắt các em. Không khí ngày khai trường thật náo nức với tuổi thơ của chúng ta. Còn các bậc làm cha làm mẹ thì sao ? Họ có những tâm trạng gì trong ngày ấy ? Bài Cổng trường mở ra mà chúng ta học hôm nay sẽ giúp chúng ta hiểu được điều đó. 
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung cÇn ®¹t
 Gi¸o viªn h­íng dÉn häc sinh t×m hiÓu xuÊt xø cña v¨n b¶n.
- Gv: §©y lµ v¨n b¶n nhËt dông ®­îc viÕt theo ph­¬ng thøc biÓu c¶m. §ã lµ dßng ch¶y c¶m xóc cña lßng mÑ > < con th¬ qua ®éc tho¹i néi t©m cña mÑ
 L­u ý chó thÝch lµ tõ l¸y,tõ ghÐp (1,2,7, 10)
V¨n b¶n nµy viÕt vÒ viÖc g×?
 (HS th¶o luËn nhãm)
 VËy diÔn biÕn t©m tr¹ng ®ã nh­ thÕ nµo? 
 Trong ®ªm tr­íc ngµy khai tr­êng lÇn ®Çu tiªn cña con, t©m tr¹ng cña 2 mÑ con ®­îc biÓu hiÖn ntnµo?
 Râ rµng lµ 2 t©m tr¹ng hoµn toµn kh¸c nhau. VËy t¹i sao ng­êi mÑ l¹i kh«ng ngñ ®­îc?
 (HS Th¶o luËn nhãm vµ lùa chän ph­¬ng ¸n)
 MÑ ®· kh«ng ngñ vµ mÑ ®· suy nghÜ g× khi ng¾m con say giÊc?
 Vµ trong suy nghÜ triÒn miªn , mÑ ®· nghÜ ®Õn nh÷ng g× n÷a?
 Tõ t©m tr¹ng b©ng khu©ng xao xuyÕn ®ã, bµ mÑ nghÜ vÒ 1 ngµy khai tr­êng ë n­íc NhËt. H·y t×m c©u v¨n gióp em nhËn thÊy sù chuyÓn ®æi t©m tr¹ng cña mÑ?
 Trong niÒm mong ­íc cña mÑ vÒ quang c¶nh ngµy khai tr­êng sÏ diÔn ra ë n­íc ta, cã 1 c©u v¨n nãi lªn ®­îc tÇm quan träng cña nhµ tr­êng >< thÕ hÖ trÎ. §ã lµ Em hiÓu c©u v¨n ®ã ntn? 
 Vµ buæi sím mai lµ ngµy khai tr­êng líp 1 cña con. MÑ sÏ ®­a con ®Õn tr­êng. MÑ sÏ d¾t con qua c¸nh cæng råi bu«ng tay ra. Em nghÜ thÕ nµo vÒ c©u “§i ®i con,”? 
H·y nªu nh÷ng nhËn xÐt vÒ c¸ch d®, thÓ hiÖn t©m tr¹ng cña ng­êi mÑ trong v¨n b¶n.
 Bµi v¨n gióp em hiÓu ®­îc g×?
 H/s ®äc ghi nhí. 
+ Trong v¨n b¶n ta ®· gÆp rÊt nhiÒu t©m sù cña ng­êi mÑ. Cã ph¶i ng­êi mÑ ®ang trùc tiÕp nãi víi con?
 C¸ch viÕt nµy cã t¸c dông nh­ thÕ nµo ?
I) Giíi thiÖu chung
- “CTMR” lµ bµi b¸o cña Lý Lan in trªn b¸o “Yªu trΔ- 166 - TPHCM - 1/9/2000
- §©y lµ 1 trong 4 v¨n b¶n nhËt dông
trong CT ng÷ v¨n líp 7.
II) §äc, hiÓu v¨n b¶n
1. §äc, kÓ:
+ §äc
- §äc ®óng chÝnh t¶, giäng nhÑ nhµng, tha thiÕt, ®Çy t×nh th­¬ng yªu.
- Gv ®äc, h/s ®äc, nhËn xÐt , söa:
+ KÓ
V¨n b¶n nµy kh«ng cã cèt truyÖn, kh«ng cã sù viÖc, khi kÓ, cÇn chó ý diÔn biÕn t©m tr¹ng cña ng­êi mÑ.
2. Chó thÝch:
(HS §äc vµ t×m hiÓu c¸c chó thÝch)
- Nh¹y c¶m:.
- H¸o høc: .
- Xe thiÕt gi¸p : 
- Can ®¶m : 
3.Bè côc:
T©m tr¹ng cña mÑ trong ®ªm kh«ng ngñ tr­íc ngµy khai tr­êng ®Çu tiªn cña con:
Khi mÑ ng¾m con ngñ, nghÜ vÒ con.
MÑ nhí l¹i ngµy ®i häc ®Çu tiªn cña m×nh.
MÑ nghÜ vÒ ngµy khai tr­êng ë n­íc ngoµi.
 - MÑ nghÜ ®Õn ngµy mai cña con.
4. Ph©n tÝch :
*) Tâm trạng của mẹ - con trong ®ªm tr­íc ngµy khai tr­êng ®Çu tiªn cña con:
- MÑ: thao tøc kh«ng ngñ, suy nghÜ triÒn miªn
- Con: Thanh th¶n, nhÑ nhµng, v« t­
a)V× mÑ qu¸ lo sî cho con.
b) V× mÑ b©ng khu©ng xao xuyÕn khi nhí vÒ ngµy khai tr­êng cña m×nh.
c) V× mÑ qu¸ bËn dän dÑp nhµ cöa.
d) V× mÑ tr¨n trë, suy nghÜ vÒ con, võa b©ng khu©ng nhí vÒ ngµy x­a. 
- MÑ b©ng khu©ng, xao xuyÕn ©u yÕm nh×n con th¬ ngñ víi nh÷ng phót gi©y h¹nh phóc nhÊt cña ng­êi mÑ, cña t×nh mÉu tö.
- MÑ xóc ®éng nhí l¹i tuæi th¬, ®Õn th¬× c¾p s¸ch tíi tr­êng, ®Õn ngµy khai gi¶ng mµ mÑ tõng tr¶i qua.
=> MÑ nhí ®Õn bµ ngo¹i còng nh­ mÊy chôc n¨m sau con sÏ nhí ®Õn mÑ nh­ ®ªm nay. Vµ bao kû niÖm tuæi th¬ cø ng©n nga trong mÑ ®Ó mÑ l¹i muèn truyÒn c¸i r¹o rùc, xao xuyÕn Êy sang cho con, ®Ó trong trÝ nhí bÐ th¬ Ên t­îng niÒm vui ngµy khai tr­êng in ®Ëm suèt ®êi.
- MÑ nghÜ ®Õn ngµy khai tr­êng ë n­íc NhËt
C©u v¨n “ Ai còng biÕt r»ng”
=>§ã lµ c¸ch chuyÓn ®æi rÊt tù nhiªn t¹o m¹ch ý cho ®o¹n v¨n.
 (Th¶o luËn nhãm)
¦íc m¬ trÎ em nhËn ®­îc sù ch¨m sãc, gi¸o dôc víi tÊt c¶ t×nh th­¬ng yªu cña x· héi.
- “§i ®i con,”
=> Sù tin t­ëng, khÝch lÖ con. 
* Con mÑ sÏ tõ m¸i Êm gia ®×nh ®Õn víi m¸i tr­êng th©n yªu, sÏ ®­îc lín lªn.ThÕ gií kú diÖu cña hiÓu biÕt phong phó, cña nh÷ng t/c míi, con ng­êi míi, quan hÖ míi sÏ më ra, sÏ ®Õn víi con. Con cña mÑ sÏ dÇn b­íc vµo ®êi.
III) Tæng kÕt - Ghi nhí
- C¸ch thÓ hiÖn t©m tr¹ng nhá nhÑ, s©u l¾ng
- HiÓu ®­îc tÊm lßng th­¬ng yªu s©u nÆng cña ng­êi mÑ >< cuéc ®êi cña mçi con ng­¬×.
IV) LuyÖn tËp
- RÊt nhiÒu lêi t©m sù cña ng­êi mÑ t­ëng nh­ lµ >< con .Nh­ng thùc ra ng­êi mÑ ®ang t©m sù víi chÝnh m×nh.
 => Lµm næi bËt t©m tr¹ng n/v, kh¾c ho¹ t©m t­ t×nh c¶m, nh÷ng ®iÒu s©u th¼m khã nãi trùc tiÕp.
 + Tìm hiÓu chñ ®Ò cña v¨n b¶n, ®¸nh dÊu vµo phương án trả lời đúng
Vai trß cña nhµ tr­êng ®èi víi con ng­êi.
T/c s©u nÆng cña mÑ >< con
C¶ hai ý trªn
? Tâm trạng người mẹ và con ra sao trước ngày khai trường ?
- Trìu mến quan sát những việc làm của cậu học trò ngày mai vào lớp Một (giúp mẹ thu dọn đồ chơi, háo hức về việc ngày mai thức dậy cho kịp giờ)
- Vỗ về con ngủ, xem lại những thứ đã chuẩn bị cho con ngày đầu tiên đến trường
- Suy nghĩ về việc làm cho ngày đầu tiên con đi học thật sự có ý nghĩa.
- Hồi tưởng lại kỉ niệm sâu đậm của bản thân về đầu tiên đi học Suy nghĩ.
- Suy nghĩ về vai trò của nền giáo dục đối với thế hệ tơng lai.
? Theo em nhà trường có vai trò như thế nào?
	-> Nhà trường có tầm quan trọng trong việc giáo dục thế hệ trẻ.
* H­íng dÉn vÒ nhµ
ViÕt ®o¹n v¨n triÓn khai c©u chñ ®Ò:
 “ B­íc qua c¸nh cæng tr­êng lµ mét thÕ giíi kú diÖu sÏ më ra”
Lµm Bµi tËp 1; 
So¹n v¨n b¶n : “MÑ T«i”; 
§äc thªm v¨n b¶n : “Tr­êng häc
----------------------------------------------------------------------
Ngày soạn :18/8/2011
 TIẾT 2
Văn bản :
MẸ TÔI
(Trích “Những tấm lòng cao cả”
- của Ét-môn-đô đơ A-mi-xi)
I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT.
	 - Qua bức thư của một người cha gửi cho đứa con mắc lỗi với mẹ ,hiểu tình yêu thương ,kính trọng cha mẹ là tình cảm thiêng liêng đối với mỗi người.
1. Kiến thức: 
	- Sơ giản về tác giả Et-môn –đô đơ A –mi –xi.
	- Cách giáo dục vừa nghiêm khắc vừa tế nhị, có lí và có tình của người cha khi con mắc lỗi.
	- Nghệ thuật biểu cảm trực tiếp qua hình thức một bức thư.
2. Kĩ năng.
- Đọc –hiểu văn bản biểu cảm được viết dưới hình thức một bức thư.
- Phân tích một số chi tiết có liên quan đến hình ảnh người cha(tác giả bức thư )và người mẹ nhắc đến trong bức thư.
3. Thái đô:
	- Giáo dục tình yêu thương ,kính trọng cha mẹ là tình cảm thiêng liêng đối với mỗi người.
II. CHUẨN BỊ.
	- GV: SGK, bài soạn, sách GV, 
	- HS:SGK, bài soạn
III. PHƯƠNG PHÁP
	- Đàm thoại, thảo luận nhóm, nêu vấn đề, bình giảng, tổng hợp, khái quát.
IV. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY.
1. Ổn định lớp. 
	- Ổn định trật tự
	- Kiểm tra sĩ số
2. Kiểm tra bài cũ. 
(?) Diễn biến tâm trạng của người mẹ trong đêm trước ngày khai trường của con
- Trìu mến quan sát những việc làm của cậu học trò ngày mai vào lớp Một (giúp mẹ thu dọn đồ chơi, háo hức về việc ngày mai thức dậy cho kịp giờ)
- Vỗ về con ngủ, xem lại những thứ đã chuẩn bị cho con ngày đầu tiên đến trường
- Suy nghĩ về việc làm cho ngày đầu tiên con đi học thật sự có ý nghĩa.
- Hồi tưởng lại kỉ niệm sâu đậm của bản thân về đầu tiên đi học Suy nghĩ.
- Suy nghĩ về vai trò của nền giáo dục đối với thế hệ tơng lai.
(?) Nội dng ý nghĩa rút ra từ văn bản này ?
	-> Văn bản thể hiện tấm lòng, tình cảm của người mẹ đối với con, đồng thời nêu lên vai trò to lớn của nhà trường đối với cuộc
3. Dạy bài mới: 
	 Vào bài: Trong cuộc sống mỗi chúng ta , người mẹ có vị trí hết sức lớn lao , thiêng liêng và cao cả . Nhưng không phải khi nào ta cũng ý thức hết điều đó . Chỉ đến khi mắc lỗi lầm , ta mới nhận ra tất cả . Văn bản : “Mẹ tôi” sẽ cho ta bài học như thế 
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung cÇn ®¹t
Em h·y nªu nh÷ng hiÓu biÕt vÒ t¸c gi¶?
 - 1866 lµ sÜ quan qu©n ®éi
 - 1868 rêi qu©n ngò ®i du lÞch tíi nhiÒu n­íc
 - 1891 gia nhËp ®¶ng x· héi ý víi m® chiÕn ®Êu cho c«ng b»ng x· héi, v× h¹nh phóc cña nh©n d©n lao ®éng.
 Nªu xuÊt xø cña v¨n b¶n?
(“Nh÷ng” lµ cuèn nhËt ký cña Et 11 tuæi.
Trong ®ã cã 6 bøc th­ cña bè vµ 3 bøc th­ cña mÑ göi cËu con trai. C¸ch viÕt th­ nµy lµ c¸ch gd tÕ nhÞ, s©u s¾c, th­êng cã ë c¸c gia ®×nh trung l­u, trÝ thøc.
- Khi ®äc: CÇn thÓ hiÖn ®­îc nh÷ng t©m t­ vµ t×nh c¶m buån, khæ cña ng­êi cha trøíc lçi lÇm cña con vµ sù tr©n träng cña ng­êi cha víi mÑ cña Enric«.
. Chó ý c¸c chó thÝch lµ tõ ghÐp mµ dÔ nhÇm lµ tõ l¸y vµ c¸c chó thÝch lµ thµnh ng÷.
I) Giíi thiÖu chung
1.T¸c gi¶
Hs ®äc chó thÝch *
- Etm«n ®« ®¬ Amixi (1846 - 1908) lµ nhµ v¨n, nhµ ho¹t ®éng xh, nhµ v¨n ho¸ lín cña n­íc ý.
Sù nghiÖp v¨n ch­¬ng cña «ng rÊt ®¸ng tù hµo, trªn nhiÒu thÓ lo¹i.
2.V¨n b¶n “MÑ t«i”
- TrÝch trong “Nh÷ng tÊm lßng”-1886
- Vb lµ trang nhËt ký cña Enric«.
- Thuéc thÓ lo¹i vb nhËt dông.
II) §äc hiÓu v¨n b¶n
1. §äc:
GV §äc ®o¹n ®Çu.
HS §äc tiÕp ®Õn hÕt.
(C¸c HS kh¸c theo dâi vµ nhËn xÐt)
2. Chó thÝch.
- LÔ ®é:
- H¬i thë hæn hÓn: 
- Qu»n qu¹i: 	
-Vong ©n béi nghÜa: .
(GV H­íng dÉn HS t×m hiÓu c¸c chó thÝch SGK
 Theo em , v¨n b¶n cã bè côc nh­ thÕ nµo?
 §äc vb,c« cø b¨n kho¨n, h×nh nh­ gi÷a nhan ®Ò vµ néi dung vb kh«ng phï hîp bëi néi dung v¨n b¶n lµ 1 bøc th­ ng­êi bè göi cho con mµ nhan ®Ò l¹i lµ “MÑ t«i”?
 (HS th¶o ... p đẳng lập khi cần diễn đạt cái khái quát.
3. Thái đô:
- Có ý thức trau dồi vốn từ và biết sử dụng từ ghép một cách hợp lí
II. CHUẨN BỊ.
	- GV: SGK, bài soạn, sách GV, bảng phụ
	- HS:SGK, bài soạn, sưu tầm từ
iii. ph­¬ng ph¸p: 
- §µm tho¹i, th¶o luËn nhãm, nªu vÊn ®Ò, gi¶i thÝch
iv. tiÕn tr×nh c¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc
1. Ổn định lớp. 
	- Ổn định trật tự
	- Kiểm tra sĩ số
2. Kiểm tra bài cũ. 
(?) Dựa vào kiến thức ở lớp 6, cho biết thế nào là từ ghép? cho 3 VD?
	-> LH KT lớp 6
3. Dạy bài mới: 
	-> Vào bài: Ở lớp 6 các em đó học Cấu tạo từ trong đó phần nào các em đó nắm được khái niệm từ ghép(đó là những từ phức được cấu tạo ra bằng cách ghép các tiếng có nghĩa với nhau).Để giúp các em có kiến thức sâu rộng hơn về cấu tạo,trật tự sắp xếp của từ ghép.Chúng ta tìm hiểu qua bài từ ghép
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung cÇn ®¹t
X¸c ®Þnh c¸c tõ ghÐp cã trong 2 VD a, b thuéc phÇn 1.
 (bµ ngo¹i, th¬m phøc).
 C« cã thªm tõ ghÐp “bµ néi”.
 H·y so s¸nh nÐt nghÜa gièng vµ kh¸c nhaugi÷a 2 tõ “bµ n«i”, “bµ ngo¹i”?
 Qua ®ã em cã nhËn xÐt nh­ thÕ nµo vÒ vai trß cña 2 tiÕng trong mçi tõ ghÐp trªn?
 Tõ nhËn xÐt trªn, em h·y gäi tªn cho 2 tõ ghÐp ®ã?
T­¬ng tù nh­ vËy, em h·y so s¸nh 2 tõ ghÐp “th¬m phøc” vµ “th¬m ng¸t”?
Trong c¸c tõ ghÐp CP ®ã, em thÊy vÞ trÝ cña c¸c tiÕng C, P th­êng nh­ thÕ nµo?
Nh­ vËy, em hiÓu thÕ nµo lf tõ ghÐp chÝnh phô?
 ( G l­u ý tr­êng hîp mét sè tõ ghÐp CP H¸n ViÖt cã vÞ trÝ c¸c tiÕng CP ng­îc l¹i: lôc qu©n, h¶i qu©n )
Bµi tËp nhanh
 T×m c¸c tõ ghÐp CP.
- Theo dâi phÇn 2.
 C¸c tiÕng trong 2 tõ ghÐp “quÇn ¸o”, “trÇm bæng” cã ph©n ra tiÕng C-P kh«ng?
Dùa vµo kÕn thøc ®· häc, em h·y gäi tªn 2 tõ ghÐp ®ã?
VËy em hiÓu thÕ nµo lµ tõ ghÐp ®¼ng lËp?
 Bµi tËp nhanh
 X¸c ®Þnh tõ ghÐp §L, CP trong ®o¹n th¬:
VÏ s¬ ®å tõ ghÐp vµ nªu ®Æc ®iÓm tõ ghÐpCP, tõ ghÐp §L.
Cã mÊy lo¹i tõ ghÐp?§ã lµ nh÷ng lo¹i nµo?
I. c¸c loai tõ ghÐp :
1. VÝ dô : SGK
 Häc sinh ®äc vÝ dô 1 SGK.
2.NhËn xÐt :
- “bµ néi” 
- “bµ ngo¹i” 
+ NÐt nghÜ chung: Lµ bµ
+ NÐt nghÜa kh¸c nhau lµ do T/d bæ sung nghÜa c¸c tiÕng “néi”; “ngo¹i”. 
- “bµ” – tiÕng chÝnh.
- “néi”, “ngo¹i” – tiÕng phô.
=> §ã lµ 2 tõ ghÐp CP.
“th¬m phøc”
“th¬m ng¸t” = Hai tõ ghÐp CP.
+ TiÕng chÝnh th­êng ®øng tr­íc, 
 TiÕng phô th­êng ®øng sau. 
- Tõ ghÐp CP cã tiÕng chÝnh vµ tiÕng phô bæ sung nghÜa cho tiÕng chÝnh. TiÕng chÝnh ®øng tr­íc, tiÕng phô ®øng sau. 
HS Th¶oluËn vµ lµm BT
Tõ ghÐp:
“quÇn ¸o”, “trÇm bæng” kh«ng ph©n ra tiÕng chÝnh, tiÕng phô mµ c¸c tiÕng b×nh ®¼ng víi nhauvÒ mÆt ng÷ ph¸p.
> §ã lµ 2 tõ ghÐp ®¼ng lËp.
* Tõ ghÐp ®¼ng lËpcã c¸c tiÕng b×nh ®¼ng vÒ mÆt ng÷ ph¸p, kh«ng ph©n tiÕng chÝnh, tiÕng phô – Cã thÓ ®¶o vÞ trÝ c¸c tiÕng.
 “Xu©n nµy vui TÕt l¹i vui quª
 Lai chuyÖn lµm, ¨n, chuyÖn héi, hÌ
Xanh,biÕc ®Çu xu©n h­¬ng m¹ sím
 GiËu tÇm xu©n në, b­ím vµng hoe”.
 (NguyÔn BÝnh).
=> Cho HS vÏ s¬ ®å vµ nªu ®Æc ®iÓm cña tõng lo¹i.
3. Ghi nhí: SGK
- HS §äc phÇn nghi nhí SGK.
- GV nh¾c l¹i ®Ó kh¾c s©u.
II. nghÜa cña tõ ghÐp :
1) VÝ dô: 
2) NhËn xÐt:
So s¸nh nghÜa cña tõ “bµ ngo¹i” víi nghÜa cña tiÕng “bµ”.
 Cho 1 vÝ dô tõ ghÐp C-P vµ so s¸nh nghÜa theo c¸ch trªn?
Em cã nhËn xÐt chung vÒ nghÜa cña tõ ghÐp C-P nh­ thÕ nµo?
 Víi c¸c tõ ghÐp §L nghÜa cña tõ ghÐp so víi nghÜa cña c¸c tiÕng t¹o nªn nã nh­ thÕ nµo?
 §ã còng chÝnh lµ nhËn xÐt vÒ nghÜa cña tõ ghÐp §L.
 Nªu ghi nhí vÒ nghÜa cña tõ ghÐp. Nh¾c l¹i néi dung chÝnh cña bµi häc.
- “bµ ngo¹i”: Ng­êi phô n÷ sinh ra mÑ m×nh.
- “bµ”: ng­êi phô n÷ sinh ra bè hoÆc mÑ m×nh.
=> NghÜa cña tõ “bµ ngo¹i” hÑp h¬n nghÜa cña tiÕng chÝnh “bµ”.
* NghÜa cña tõ ghÐp C-P hÑp h¬n nghÜa cña tiÕng chÝnh. C¸c tiÕng trong tõ ghÐp C-P cã t/c ph©n nghÜa.
- “QuÇn”: trang phôc cho phÇn d­íi c¬ thÓ.
- “¸o”: trang phôc cho phÇn trªn c¬ thÓ.
=> “quÇn ¸o”: trang phôc nãi chung.
=> NghÜa cña tõ “quÇn ¸o” kh¸i qu¸t h¬n nghÜa cña c¸c tiÕng.
3. Ghi nhí: SGK
- HS §äc phÇn nghi nhí SGK.
- GV nh¾c l¹i ®Ó kh¾c s©u.
 III. luyÖn tËp:
Bµi tËp 1 
 - Ph©n cho 2 dÉy chuÈn bÞ 2 phÇn: ghÐp C-P, ghÐp §L.
 - Cö ®¹i diÖn dÉy lªn b¶ng.
Bµi tËp 2
 - Th¶o luËn theo bµn.
 - Trß ch¬i “c¸ mËp tÊn c«ng”.
 - Ph©n biÖt tr­êng hîp kh«ng ph¶i lµ tõ ghÐp C-P:
 “bót mùc”, “¨n uèng”, “tr¾ng xanh”, “vui t­¬i”. 
Bµi tËp 3
 - T¹o tõ ghÐp §L.
 - PhiÕu häc tËp.
 Bµi tËp 4
	- “s¸ch, vë” lµ 2 DT chØ ssù vËt tån t¹i d­íi d¹ng c¸ thÓ nªn cã thÓ dïng c¸c sè tõ 1, 2 ®Ó ®Õm ®­îc.
	- “s¸ch, vë” lµ tõ ghÐp §L chØ chung c¶ lo¹i nªn kh«ng thÓ dïng sè tõ ®Õm.
Bµi tËp 5
	Kh«ng ph¶i mäi thø hoa mµu hång ®Òu gäi lµ hoa hång.
	“hoa hång” tõ ghÐp C-P chØ tªn gäi cña 1 lo¹i hoa.
 Bµi tËp 6
	C¸c tõ ghÐp: “m¸t tay”, “m¸t lßng”thuéc tr­êng nh÷ng tÝnh chÊt cßn c¸c tiÕng t¹o nªn nã l¹i cã thÓ thuéc tr­êng nh÷ng sù vËt.
 Bµi tËp 7
	 M¸y h¬i n­íc than tæ ong b¸nh ®a nem
* H­íng dÉn vÒ nhµ :
- Hoµn thµnh bµi tËp.
- Lµm BT trong s¸ch BTNV.
- ViÕt ®o¹n v¨n cã sö dông tõ ghÐp.
- Soạn bài: Liên kết và phương tiện liên kết trong văn bản
- Đọc kĩ văn bản , phiên âm, dịch nghĩa.
- Nắm nghĩa từ, chú thích.
	- Trả lời các câu hỏi SGK/111
----------------------------------------------------------------
Ngày soạn :18/8/2011
 TIẾT 4 
LIÊN KẾT TRONG VĂN BẢN
I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT.
	- Hiểu rõ liên kết là một trong những đặc tính quan trọng nhất của văn bản .
	 - Biết vận dụng những hiểu biết về liên kết vào việc đọc hiểu và tạo lập văn bản.
1. Kiến thức: 
	- Khái niệm về liên kết trong văn bản.
	- Yêu cầu về liên kết trong văn bản.
2. Kĩ năng.
	- Nhận biết và phân tích tính liên kết trong văn bản.
	- Viết các đoạn văn bài văn co tính liên kết.
3. Thái đô:
	- HS Biết vận dụng những hiểu biết về liên kết vào việc đọc hiểu và tạo lập văn bản.
II.CHUẨN BỊ.
	- GV: SGK, bài soạn, sách GV
	- HS:SGK, bài soạn, sưu tầm từ
III. ph­¬ng ph¸p: 
- §µm tho¹i, th¶o luËn nhãm, nªu vÊn ®Ò, gi¶i thÝch
IV. tiÕn tr×nh c¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc
1. Ổn định lớp. 
	- Ổn định trật tự
	- Kiểm tra sĩ số
2. Kiểm tra bài cũ. 
	-> Nhắc lại: Văn bản là gì, văn bản có những tính chất nào?
3. Dạy bài mới: 
-> Vào bài: Ở lớp 6, các em đã được học về văn bản là chuỗi lời nói miệng hay bài viết có chủ đề thống nhất, có liên kết mạch lạc, vận dụng phương thức biểu đạt phù hợp để thực hiện mục đích giao tiếp. Sẽ không thể thiếu được một cách cụ thể về văn bản, cũng như khó có thể tạo lập được những vănbản tốt, nếu chúng ta không tìm hiểu kỹ về một trong những tính chất quan trọng nhất của nó là liên kết. 
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung cÇn ®¹t
 §äc VD a (SGK).
§äc mÊy c©u ®ã trong th­, En ®· hiÓu bè muèn nãi g× víi m×nh ch­a?
NÕu En ch­a hiÓu th× t¹i lý do nµo?
 a) V× cã c©u v¨n viÕt ch­a ®óng ng÷ ph¸p.
 b) V× cã c©u v¨n néi dung ch­a thËt râ rµng.
 c) V× gi÷a c¸c c©u ch­a nèi liÒn víi nhau, g¾n bã víi nhau.
 Em cã thÓ ®èi chiÕu VD a nµy víi nguyªn b¶n ®· häc ®Ó thÊy VD nµy cßn thiÕu c¸c ý nµo?
 Qua VD em hiÓu liªn kÕt lµ g×? Liªn kÕt v¨n b¶n nghÜa lµ nh­ thÕ nµo?
Trë l¹i VD a, em cã thÓ nªu râ cÇn söa nh÷ng ®iÓm nµo ®Ó VD a trë thµnh v¨n b¶n hiÓu ®­îc
 HS §äc vÝ dô
I. liªn kÕt vµ ph­¬ng tiÖn liªn kÕt trong v¨n b¶n :
1. TÝnh liªn kÕt cña v¨n b¶n :
a, VÝ dô: SGK.
b, NhËn xÐt:
- C¸c c©u v¨n ®· ®­îc viÕt ®óng ng÷ ph¸p, néi dung ý nghÜa tõng c©u v¨n chÝnh x¸c, râ rµng nh­ng ch­a t¹o nªn ®­îc v¨n b¶n.
=> Bëi v× gi÷a c¸c c©u trong VD ®ã kh«ng nèi liÒn víi nhau, kh«ng g¾n bã chÆt chÏ víi nhau. (thiÕu tÝnh liªn kÕt).
+ Gi¶i nghÜa:
 Liªn kÕt”: kÕt l¹i víi nhau.
 (kÕt : buéc l¹i, th¾t l¹i).
=> VËy muèn cho VD a trë thµnh ®o¹n v¨n cã thÓ hiÓu ®­îc th× cÇn ph¶i t¹o cho VD cã yÕu tè liªn kÕt.
c. Ghi nhí: SGK. 
 * HS §äc phÇn nghi nhí SGK.
 * GV nh¾c l¹i ®Ó kh¾c s©u.
- Liªn kÕt lµ g¾n liÒn, g¾n chÆt víi nhau.
- Liªn kÕt v¨n b¶n lµ 
=> Ng­êi viÕt cÇn ph¶i biÕt sö dông ph­¬ng tiÖn g× ®Ó t¹o nªn tÝnh liªn kÕt trong v¨n b¶n?
 2. Ph­¬ng tiÖn liªn kÕt trong v¨n b¶n:
a, VÝ dô:VD a (SGK), VD 2b.
 (Gäi 2- 3 HS §äc VD)
Nh­ng nÕu mét v¨n b¶n chØ cã sù liªn kÕt vÒ néi dung ý nghÜa ®· ®ñ ch­a. XÐt VD 2b :
 H·y so s¸nh nh÷ng c©u trong VD b víi nh÷ng c©u t­¬ng ®­¬ng trong v¨n b¶n “CTMR” ?
 C©u v¨n ë VD b thiÕu yÕu tè nµo? dïng sai ë tõ ng÷ nµo?
Em cã thÓ bæ sung vµ thay thÕ cho VD b hoµn chØnh nh­ thÕ nµo?
 VËy ®Ó v¨n b¶n cã tÝnh liªn kÕt cÇn ph¶i b¶o ®¶m nh÷ng yªu cÇu g×
 Th«ng qua toµn bé ghi nhí.
b, NhËn xÐt:
+ Trong VD a:
- C¸c ý víi nhau, c¸c ý víi chñ ®Ò kh«ng g¾n liÒn nhau.
- C¸c diÔn biÕn, t×nh tiÕt kh«ng g¾n liÒn phôc vô cho chñ ®Ò.
=> ThiÕu liªn kÕt vÒ néi dung ý nghÜa.
+ Trong VD 2b:
- ThiÕu tõ ng÷ chØ tr×nh tù sù viÖ ( tõ “b©y giê”)
- Dïng tõ ng÷ ®Ó thay thÕ thiÕu chÝnh x¸c ( dïng “®øa trΔ thay “con” trong tr­êng hîp nµy lµ kh«ng phï hîp).
=> ThiÕu liªn kÕt vÒ h×nh thøc.
c. Ghi nhí: sgk
* HS §äc phÇn nghi nhí SGK.
 * GV nh¾c l¹i ®Ó kh¾c s©u.
III. luyÖn tËp :
Bµi tËp 1
 VÝ dô thiÕu tÝnh liªn kÕt vÒ h×nh thøc (thø tù c¸c c©u kh«ng hîp lý). Tõ ®ã dÉn tíi thiÕu tÝnh liªn kÕt vÒ néi dung ( dïng ý c©u nµy ®Ó t×m c©u tiÕp theo).
 Söa: 1-4-2-5-3
Bµi tËp 2: Cã 2 ý kiÕn:
+ A- §o¹n v¨n ®· cã sù liªn kÕt v× c¸c c©u trong ®o¹n ®Òu cã “mÑ t+ B- §o¹n v¨n ch­a cã sù liªn kÕt v× c¸c c©u trong ®o¹n kh«ng nãi cïng mét néi dung.
 ( Th¶o luËn nhãm).
Bµi tËp 3 (Gäi HS §øng t¹i chç lµm Bt nµy)
- X¸c ®Þnh ®o¹n v¨n thiÕu tÝnh liªn kÕt ë ph­¬ng diÖn nµo?
( Ph­¬ng diÖn h×nh thøc: ThiÕu tõ ng÷ chØ n/vËt vµ tõ ng÷ ®Ó chuyÓn ý.
- C¸c tõ ng÷ ë chç tr­êng, trong nguyªn v¨n, ll­ît: bµ, bµ,ch¸u ,bµ , bµ, ch¸u, thÕ lµ.
Bµi tËp 4: §äc 2 c©u v¨n: “§ªm nay mÑ kh«ng ngñ ®­îc. Ngµy mai lµ ngµy khai tr­êng cña con”.
Cã ý kiÕn cho r»ng: Hai c©u trªn viÕt vÒ 2 kh«ng gian, thêi gian kh¸c nhau víi 2 sù viÖc, 2 nh©n vËt kh¸c nhau. Cã ph¶i sù liªn kÕt gi÷a chóng thiÕu chÆt chÏ? VËy v× sao chóng vÉn ®­îc ®Æt c¹nh nhau trong v¨n b¶n ®· häc?
( NÕu t¸ch, chØ cã 2 c©u trªn th× chóng lµ 2 c©u rêi nhau. Nh­ng 2 c©u nµy ®­îc ®Æt trong v¨n b¶n khi cßn cã c©u thø 3 ®øng tiÕp sau kÕt nèi 2 c©u trªn thµnh1 thÓ thèng nhÊt lµm cho toµn ®o¹n v¨n trë lªn liªn kÕt chÆt chÏ víi nhau.) 
 * H­íng dÉn vÒ nhµ :- Hoµn thµnh bµi tËp.
- ViÕt ®o¹n v¨n ng¾n vµ chØ râ tÝnh liªn kÕt trong ®ã (h×nh thøc, néi dung).
(?)Tính liên kết của văn bản là gì
	- Liên kết là một trong những tính chất quan trọng nhất của văn bản, làm cho văn bản dễ hiểu, có nghĩa.
	(?) Phương tiện liên kết trong văn bản
	-> Phương tiện liên kết: các từ ngữ, câu văn thích hợp
ChuÈn bÞ bµi tiÕp theo: “Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª” 
 ( Đọc tóm tắt văn bản .- Trả lời các câu hỏi: 2, 3, 4 SGK/27)
-----------------------------------------------------------------
Ngày 20 tháng 8 năm 2011
Xác nhận của tổ chuyên môn