Giáo án Đại số Lớp 7 - Chương trình học kỳ I - Năm học 2012-2013 - Nguyễn Tấn Tài

Tuần: 01
Ngày soạn: 10/08/2012
Tiết: 01
Ngày dạy: 14/08/2012
Ch­¬ng I : Sè h÷u tØ – Sè thùc
§1. TËp hîp Q c¸c sè h÷u tØ
A.Môc tiªu: 
- KiÕn thøc: HS hiÓu ®­îc kh¸i niÖm sè h÷u tØ, c¸ch biÓu diÔn sç h÷u tØ trªn trôc sè vµ so s¸nh c¸c sè h÷u tØ. B­íc ®Çu nhËn biÕt ®­îc mèi quan hÖ gi÷a c¸c tËp hîp sè : N Ì Z Ì Q.
- KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng biÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè, kÜ n¨ng so s¸nh hai sè h÷u tØ. Ph¸t triÓn t­ duy suy luËn l«gic
- Th¸i ®é: Gi¸o dôc tÝnh cÈn thËn cho HS th«ng qua viÖc biÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè
B. Träng t©m:
Kh¸i niÖm sè h÷u tØ, so s¸nh hai sè h÷u tØ 
c. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh:
1. Gi¸o viªn: +M¸y chiÕu ghi s¬ ®å quan hÖ gi÷a 3 tËp hîp sè : N, Z, Q vµ c¸c bµi tËp.
 +Th­íc th¼ng cã chia kho¶ng, phÊn mµu.
 2. Häc sinh: +¤n tËp c¸c kiÕn thøc: Ph©n sè b»ng nhau, tÝnh chÊt c¬ b¶n cña ph©n sè, qui ®ång mÉu sè c¸c ph©n sè, so s¸nh sè nguyªn, so s¸nh ph©n sè, biÓu diÔn sè nguyªn trªn trôc sè.
	 + Th­íc th¼ng cã chia kho¶ng.
D. ho¹t ®éng d¹y häc:
 1. KiÓm tra: * H§1: (5 phót)
- ThÕ nµo lµ 2 ph©n sè b»ng nhau? So s¸nh ph©n sè vµ 
 * Ph­¬ng ¸n tr¶ lêi: Hai ph©n sè b»ng nhau lµ 2 ph©n sè cã cïng mét gi¸ trÞ
 Ta cã. V× 9. VËy 
 2. Giíi thiÖu bµi: (3 phót)
 GV giíi thiÖu ch­¬ng tr×nh §¹i sè líp 7 gåm 4 ch­¬ng.
-Nªu yªu cÇu vÒ s¸ch, vë ghi, vë BT, dông cô häc tËp, ý thøc vµ ph­¬ng ph¸p häc tËp bé m«n to¸n.GV giíi thiÖu s¬ l­îc vÒ ch­¬ng I: Sè h÷u tØ – Sè thùc.
 3. Bµi míi:
Tg
Ho¹t ®éng cña GV
Ho¹t ®éng cña HS
Néi dung ghi b¶ng
8/
8/
9/
* H§ 2:
-Cho c¸c sè: 
 3; -0,5; 0; ;
-Em h·y viÕt mçi sè trªn thµnh 3 ph©n sè b»ng nã?
-Hái: Mçi sè trªn cã thÓ viÕt thµnh bao nhiªu ph©n sè b»ng nã?
-GV bæ xung vµo cuèi c¸c d·y sè c¸c dÊu 
ë líp 6 ta ®· biÕt: C¸c ph©n sè b»ng nhau lµ c¸c c¸ch viÕt kh¸c nhau cña cïng mét sè, sè ®ã ®­îc gäi lµ sè h÷u tØ. VËy c¸c sè trªn:
3; -0,5; 0; ®Òu lµ sè h÷u tØ. 
-Hái: VËy thÕ nµo lµ sè h÷u tØ?
-Giíi thiÖu tËp hîp c¸c sè h÷u tØ ®äc ký hiÖu lµ Q.
-Yªu cÇu HS lµm ?1
-Yªu cÇu ®¹i diÖn HS ®øng t¹i chç tr¶ lêi, GV ghi kÕt qu¶ lªn b¶ng.
-Yªu cÇu HS lµm ?2
+Sè nguyªn a cã ph¶i lµ sè h÷u tØ kh«ng? V× sao?
-Hái thªm:
+Sè tù nhiªn n cã ph¶i lµ sè h÷u tØ kh«ng? V× sao?
+VËy em cã nhËn xÐt g× vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¸c tËp hîp sè N, Z, Q?
-Giíi thiÖu s¬ ®å biÓu diÔn mèi quan hÖ gi÷a 3 tËp hîp trªn.
-Yªu cÇu HS lµm BT 1 trang 7 SGK vµo vë bµi tËp 
-Yªu cÇu ®¹i diÖn HS tr¶ lêi.
* H§ 3:
- GV vÏ trôc sè.
-Yªu cÇu HS biÓu diÔn c¸c sè nguyªn –1; 1; 2 trªn trôc sè ®· vÏ.
-Gäi 1 HS lªn b¶ng biÓu diÔn.
-Nãi: T­¬ng tù ®èi víi sè nguyªn, ta cã thÓ biÓu diÔn mäi sè h÷u tØ trªn trôc sè.
VD nh­ biÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè
Yªu cÇu HS ®äc VD 1 SGK
-GV thùc hµnh trªn b¶ng vµ yªu cÇu HS lµm theo.
(Chia ®o¹n th¼ng ®¬n vÞ theo mÉu sè; x¸c ®Þnh ®iÓm biÓu diÔn sht theo tö sè)
-Yªu cÇu ®äc vµ lµm VD 2.
-Hái: 
+§Çu tiªn ph¶i viÕt d­íi d¹ng nµo?
+Chia ®o¹n th¼ng ®¬n vÞ thµnh mÊy phÇn?
+§iÓm biÓu diÔn sè h÷u tØ x¸c ®Þnh nh­ thÕ nµo?
-Gäi 1 HS lªn b¶ng biÓu diÔn.
-Nãi: Trªn trôc sè, ®iÓm biÓu diÔn sè h÷u tØ x ®­îc gäi lµ ®iÓm x.
-Yªu cÇu lµm BT 2 trang 7.
-Gäi 2 HS lªn b¶ng mçi em mét phÇn.
* H§ 4:
- Yªu cÇu lµm ?4
-Hái:
Muèn so s¸nh hai ph©n sè ta lµm thÕ nµo?
-Yªu cÇu 1 HS lªn b¶ng lµm
-Hái: VËy ®Ó so s¸nh hai sè h÷u tØ ta còng sÏ lµm nh­ thÕ nµo?
-Cho lµm vÝ dô 1 SGK
-Cho 1 HS nªu c¸ch lµm GV ghi lªn b¶ng.
-Yªu cÇu tù lµm vÝ dô 2 vµo vë.
Gäi 1 HS lªn b¶ng lµm.
-Hái:
 Qua 2 VD, em h·y cho biÕt ®Ó so s¸nh hai sè h÷u tØ ta cÇn lµm nh­ thÕ nµo?
-Giíi thiÖu vÞ trÝ hai sè h÷u tØ x, y trªn trôc sè khi x < y
-Giíi thiÖu sè h÷u tØ d­¬ng, sè h÷u tØ ©m, sè h÷u tØ 0.
-Hái: VËy tËp hîp sè h÷u tØ gåm cã nh÷ng lo¹i sè h÷u tØ nµo?
-Yªu cÇu lµm ?5
-Gäi 3 HS tr¶ lêi.
-GV nªu nhËn xÐt:
 nÕu a, b cïng dÊu.
 nÕu a, b kh¸c dÊu.
-5 HS lªn b¶ng lÇn lît viÕt mçi sè ®· cho thµnh 3 ph©n sè b»ng nã.
-C¸c HS kh¸c lµm vµo vë.
-Tr¶ lêi:
Cã thÓ viÕt mçi sè trªn thµnh v« sè ph©n sè b»ng nã.
- Nghe gi¶ng
-Tr¶ lêi: Theo ®Þnh nghÜa trang 5 SGK.
- Nghe gi¶ng vµ ghi vë
-Lµm viÖc c¸ nh©n, sau ®ã
®¹i diÖn HS ®äc kÕt qu¶ vµ tr¶ lêi c¸c sè trªn ®Òu viÕt ®­îc d­íi d¹ng ph©n sè nªn ®Òu lµ sè h÷u tØ (theo ®Þnh nghÜa)
-C¸ nh©n tù lµm vµ ghi kÕt qu¶ vµo vë.
-§¹i diÖn HS tr¶ lêi: Sè nguyªn a cã ph¶i lµ sè h÷u tØ, v× sè nguyªn a viÕt ®­îc d­íi d¹ng ph©n sè lµ 
-T­¬ng tù sè tù nhiªn n còng lµ sè h÷u tØ.
-Quan hÖ: N Ì Z; Z Ì Q.
-Quan s¸t s¬ ®å.
-HS tù lµm BT 1 vµo vë bµi tËp.
-§¹i diÖn HS tr¶ líi kÕt qu¶.
- VÏ trôc sè vµo vë theo GV.
-Tù biÓu diÔn c¸c sè nguyªn –1; 1; 2 trªn trôc sè.
-1 HS lªn b¶ng biÓu diÔn.
-L¾ng nghe GV nãi.
-§äc VD1- SGK
- Thùc hµnh theo tõng b­íc nh­ GV
-Tr¶ lêi:
+§Çu tiªn viÕt d­íi d¹ng ph©n sè cã mÉu sè d­¬ng.
+Chia ®o¹n th¼ng ®¬n vÞ thµnh ba phÇn b»ng nhau.
+LÊy vÒ bªn tr¸i ®iÓm 0 mét ®o¹n b»ng 2 ®¬n vÞ míi.
- Nghe gi¶ng
-HS tù lµm BT 2 trang 7 SGK vµo vë bµi tËp.
-2 HS lªn b¶ng lµm mçi em mét phÇn.
-Tr¶ lêi:
ViÕt hai ph©n sè vÒ d¹ng cïng mÉu sè d­¬ng. 
-1 HS lªn b¶ng lµm.
-Tr¶ lêi: ViÕt chóng d­íi d¹ng ph©n sè råi so s¸nh hai ph©n sè ®ã.
-Tù lµm VD 1 vµo vë
-1 HS nªu c¸ch lµm.
 - Lµm VD 2 vµo vë, 1 HS lªn b¶ng lµm.
-Tr¶ lêi:
+ViÕt hai sè h÷u tØ d­íi d¹ng ph©n sè cïng mÉu sè d­¬ng.
+So s¸nh hai tö sè, sè h÷u tØ nµo cã tö sè lín h¬n sÏ lín h¬n.
-Tr¶ lêi: TËp hîp sè h÷u tØ gåm sè h÷u tØ d­¬ng, sè h÷u tØ ©m vµ sè 0.
-C¸ nh©n lµm ?5
-3 HS lÇn l­ît tr¶ lêi 3 c©u hái.
-L¾ng nghe vµ ghi chÐp nhËn xÐt cña GV
1.Sè h÷u tØ:
VD:
*
*
*
*
*
-§Þnh nghÜa: 
 Sè h÷u tØ lµ sè viÕt ®­îc d­íi d¹ng ph©n sè víi a, b Î Z, b ¹ 0
-KÝ hiÖu tËp hîp sè h÷u tØ: Q
?1: Ta cã:
*
*
* 
VËy c¸c sè trªn ®Òu lµ sè h÷u tØ.
?2: Ta cã:
a Î Z th× Þ a Î Q
n Î N th× Þ n Î Q
BT 1:
-3 Ï N ; -3 Î Z ; -3 Î Q Ï Z; ÎQ; NÌ Z Ì Q.
2. BiÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè
?3:
BiÓu diÔn sè –1; 1; 2 trªn trôc sè
VD 1: BiÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè.
BT 2:
a)Nh÷ng ph©n sè biÓu diÔn sè h÷u tØ lµ: 
b) 
3.So s¸nh hai sè h÷u tØ:
?4 : 
So s¸nh 2 ph©n sè vµ 
V× -10 > -12 Vµ 15>0 nªn 
VD 1: So s¸nh hai sè h÷u tØ
 -0,6 vµ 
v× -6 0 nªn 
 hay 
VD 2: So s¸nh vµ 0
 .
V× -7 0 
Nªn hay < 0
Chó ý:
-x <y ®iÓm x bªn tr¸i ®iÓm y
-NÕu x > 0 : x lµ s.h.tØd­¬ng 
 x < 0 : x lµ s.h.tØ ©m.
 x = 0 : kh«ng d­¬ng còng kh«ng ©m.
-Sè ©m < Sè 0 < Sè d­¬ng.
?5:
Sè h÷u tØ d­¬ng 
Sè h÷u tØ ©m 
Sè h÷u tØ kh«ng d­¬ng còng kh«ng ©m 
4. Cñng cè, luyÖn tËp: (10 phót)
- GV yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái: +ThÕ nµo lµ sè h÷u tØ? Cho vÝ dô. §Ó so s¸nh hai sè h÷u tØ ta lµm thÕ nµo?
- HS lµm bµi tËp 3, 5 trong SGK trang 8 d­íi sù h­íng dÉn cña GV
Bµi 3:
 a) ; y = . V× -22 0 nªn . VËy x < y
 b) -0,75 = 	c) 
 Bµi 5: (a, b, m Î Z; m > 0 vµ x a < b
Ta cã: . V× a < b Þ a + a < a + b < b + b
Þ 2a < a + b < 2b Þ hay x < z < y
- GV nãi: VËy trªn trôc sè, gi÷a hai ®iÓm biÓu diÔn sè h÷u tØ kh¸c nhau bÊt kú bao giê còng cã Ýt nhÊt mét ®iÓm h÷u tØ n÷a. VËy giøa hai sè h÷u tØ ph©n biÖt bÊt kú, bao giê còng cã v« sè sè h÷u tØ. §©y lµ sù kh¸c nhau c¨n b¶n cña tËp Z vµ tËp Q.
5. H­íng dÉn vÒ nhµ (2 phót).
 -CÇn häc thuéc ®Þnh nghÜa sè h÷u tØ, c¸ch biÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè, c¸ch so s¸nh hai sè h÷u tØ.
 - Lµm BTVN: sè 4/ 8 SGK; Sè 1, 3, 4, 8/3,4 SBT.
 -¤n tËp qui t¾c céng, trõ ph©n sè; quy t¾c “dÊu ngoÆc”; quy t¾c “chuyÓn vÕ” (to¸n 6).
 - Xem tríc bµi: Céng trõ sè h÷u tØ
Tuần: 01
Ngày soạn: 10/08/2012
Tiết: 02
Ngày dạy: 14/08/2012
§2. Céng, trõ sè h÷u tØ
A.Môc tiªu: 
- KiÕn thøc: HS n¾m v÷ng c¸c qui t¾c céng trõ sè h÷u tØ, biÕt qui t¾c “chuyÓn vÕ” trong tËp hîp sè h÷u tØ.
- KÜ n¨ng: RÌn kü n¨ng lµm c¸c phÐp tÝnh céng, trõ sè h÷u tØ nhanh vµ ®óng. Ph¸t triÓn t­ duy suy luËn l«gic
- Th¸i ®é: Gi¸o dôc tÝnh ch¨m chØ, cÈn thËn cho HS
B.träng t©m: Quy t¾c céng trõ sè h÷u tØ
c.ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh:
1. Gi¸o viªn: + Th­íc, m¸y chiÕu: C«ng thøc céng, trõ sè h÷u tØ trang 8 SGK.
	 + §äc tµi liÖu tham kh¶o
 2. Häc sinh: +¤n tËp qui t¾c céng trõ ph©n sè, qui t¾c “chuyÓn vÕ” vµ qui t¾c “dÊu ngoÆc”.
	 + Th­íc, giÊy trong, bót d¹, b¶ng phô ho¹t ®éng nhãm.
d. ho¹t ®éng d¹y häc:
 1. KiÓm tra: * H§1: (8 phót).
 + ThÕ nµo lµ sè h÷u tØ? Cho vÝ dô 3 sè h÷u tØ (d­¬ng, ©m, 0).
 + Lµm bµi tËp 3 vµ tr¶ lêi bµi tËp 4 trong SBT trang 3
* Ph­¬ng ¸n tr¶ lêi: - §Þnh nghÜa sè h÷u tØ SGK
 - Sè h÷u tØ d­¬ng: 3,7; - Sè h÷u tØ ©m: -; Sè h÷u tØ kh«ng: 0
2. Giíi thiÖu bµi: (1 phót)
 Trªn c¬ së cña phÐp céng hai ph©n sè ta cã thÓ x©y dùng ®­îc phÐp céng hai sè h÷u tØ nh­ thÕ nµo, quy t¾c chuyÓn vÕ trong tËp Q cã gièng quy t¾c chuyÓn vÕ trong tËp Z hay kh«ng c¸c em cïng t×m hiÓu trong tiÕt häc nµy
 3. Bµi míi:
Tg
Ho¹t ®éng cña GV
Ho¹t ®éng cña HS
Néi dung ghi b¶ng
11/
9/
* H§ 2:
-Ta biÕt mäi sè h÷u tØ ®Òu viÕt ®­îc d­íi d¹ng ph©n sè víi a, b Î Z, b ¹ 0.
-Hái: VËy ®Ó céng, trõ hai sè h÷u tØ ta cã thÓ lµm nh­ thÕ nµo?
-Yªu cÇu nªu qui t¾c céng hai ph©n sè cïng mÉu, céng hai ph©n sè kh¸c mÉu.
-VËy víi hai sè h÷u tØ x, y ta céng , trõ nh­ thÕ nµo?
-Yªu cÇu nh¾c l¹i c¸c tÝnh chÊt cña phÐp céng ph©n sè.
-Yªu cÇu tù lµm vÝ dô 1
-Gäi 1 HS ®øng t¹i chç nªu c¸ch lµm GV ghi lªn b¶ng.
-Yªu cÇu HS tù lµm tiÕp VD 2, l­u ý phÐp trõ cã thÓ thay b»ng phÐp céng víi sè ®èi cña sè trõ.
-Gäi HS 2 nªu c¸ch lµm ?1
-Yªu cÇu HS lµm tiÕp BT 6 trang 10 SGK vµo vë BT
* H§ 3:
-Yªu cÇu HS nh¾c l¹i quy t¾c “chuyÓn vÕ” trong Z.
-T­¬ng tù, trong Q ta còng cã quy t¾c “chuyÓn vÕ”.
-Yªu cÇu HS ph¸t biÓu quy t¾c chuyÓn vÕ trong tËp Q - GV ghi b¶ng.
-Yªu cÇu lµm VD SGK.
-Yªu cÇu HS lµm ?2 
T×m x biÕt:
-Yªu cÇu ®äc chó ý SGK
-Nghe gi¶ng
-Tr¶ lêi: Ta viÕt chóng d­íi d¹ng 2 ph©n sè råi thùc hiÖn phÐp céng, trõ 2 ph©n sè
-Céng 2 ph©n sè cïng mÉu ta céng tö víi tö, gi÷ nguyªn mÉu. Céng 2 ph©n sè kh¸c mÉu ta quy ®ång ®­a vÒ 2 ph©n sè cïng mÉu rråi thùc hiÖn phÐp céng 2 ph©n sè cïng mÉu
-Nh¾c l¹i tÝnh chÊt cña phÐp céng
-Thùc hiÖn miÖng
-Nghe gi¶ng
- 2 HS lªn b¶ng thùc hiÖn ?1
-2 HS lªn b¶ng thùc hiÖn bÇi 6 trang 10 SGK, d­íi líp thùc hiÖn vµo vë BT
-Nh¾c l¹i quy t¾c “chuyÓn vÕ” trong tËp Z ®· häc ë líp 6
-Ph¸t biÓu quy t¾c nh­ SGK
-Thùc hiÖn VD vµo vë
-1 HS lªn b¶ng thùc hiÖn, d­íi líp lµm vµo vë
KÕt qu¶:
-§äc chó ý trong SGK
1.Céng, trõ hai sè h÷u tØ
a.Quy t¾c:
Víi (a,b,mZ, m>0)
b. VÝ dô:
?1: TÝnh
Bµi 6 trang 10 SGK
KÕt qu¶: a) -
2.Quy t¾c “chuyÓn vÕ”
Víi x,y,zQ: x+y=z => x=z-y
VÝ dô:
?2:
-Chó ý: SGK trang 9
4. Cñng cè, luyÖn tËp: ( 14 phót)
- GV yªu cÇu HS nh¾c lµi quy t¾c céng, trõ 2 sè h÷u tØ, quy t¾c chuyÓn vÕ trong tËp Q
- HS lµm c¸c bµi tËp trong SGK trang 10 díi sù h­íng dÉn cña GV
Bµi 8: 
Bµi ... aùc pheùp tính veà soá höõu tyû, soá thöïc.
- Tieáp tuïc reøn luyeän kyõ naêng thöïc hieän caùc pheùp tính veà s61 höõu tyû, soá thöïc ñeå tính giaù trò cuûa bieåu thöùc. Vaän duïng caùc tính chaát cuûa ñaúng thöùc, tính chaát cuûa tyû leä thöùc vaø daõy tyû soá baèng nhau ñeå tìm soá chöa bieát.
II/ Phöông tieän daïy hoïc:
- GV: Baûng toång keát caùc pheùp tính.
- HS: Oân taäp veà caùc pheùp tính treân Q.
III/ Tieán trình tieát daïy:
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA HS
GHI BAÛNG
Hoaït ñoäng 1: Oân taäp veà soá höõu tyû, soá thöïc.
Ñònh nghóa soá höõu tyû, soá thöïc:
Soá höõu tyû laø gì ?
Theá naøo laø soá voâ tyû ?
Soá thöïc laø gì ?
Caùc pheùp toaùn treân Q:
Gv treo baûng phuï coù ghi caùc pheùp toaùn treân cuøng coâng thöùc vaø tính chaát cuûa chuùng.
Thöïc hieän baøi taäp:
Baøi 1: Thöïc hieän pheùp tính:
Gv neâu ñeà baøi.
Cho Hs thöïc hieän vaøo vôû.
Goïi Hs leân baûng giaûi.
Gv nhaän xeùt baøi laøm cuûa Hs, kieåm tra moät soá vôû cuûa Hs.
Baøi 2:
Gv neâu ñeà baøi.
Yeâu caàu Hs thöïc hieän caùc böôùc giaûi.
Gv goïi Hs leân baûng trình baøy baøi giaûi.
Nhaän xeùt baøi giaûi treân baûng.
Söûa sai cho Hs neáu coù.
Nhaán maïnh thöù töï thöïc hieän baøi toaùn tìm x.
Hoaït ñoäng 2:
Oân taäp veà tyû leä thöùc, daõy tyû soá baèng nhau:
Neâu ñònh nghóa tyû leä thöùc?
Phaùt bieåu vaø vieát coâng thöùc veà tính chaát cô baûn cuûa tyû leä thöùc?
Theá naøo laø daõy tyû soá baèng nhau?
Vieát coâng thöùc veà tính chaát cuûa daõy tyû soá baèng nhau?
Gv neâu baøi taäp aùp duïng.
Baøi 1:
Gv neâu ñeà baøi.
Yeâu caàu Hs aùp duïng tính chaát cuûa tyû leä thöùc ñeå giaûi.
Goïi hai Hs leân baûng giaûi baøi taäp a vaø b.
Baøi 2:
Gv neâu ñeà baøi.
Töø ñaúng thöùc 7x = 3y, haõy laäp tyû leä thöùc?
AÙp duïng tính chaát cuûa daõy tyû soá baèng nhau ñeå tìm x, y ?
Baøi 3:
Tìm caùc soá a,b,c bieát :
 vaø 
 a + 2b – 3c = -20.
Gv höôùng daãn Hs caùch bieán ñoåi ñeå coù 2b, 3c.
Baøi 4:
Gv neâu ñeà baøi:
Ba baïn An, Bình, Baûo coù 240 cuoán saùch. Tính soá saùch cuûa moãi baïn, bieát soá saùch tyû leä vôùi 5;7; 12.
Hoaït ñoäng 3:Cuûng coá
Nhaéc laïi caùch giaûi caùc daïng baøi taäp treân.
Hs phaùt bieåu ñònh nghóa soá höõu tyû.
Hs neâu ñònh nghóa soá voâ tyû.
Cho ví duï.
Neâu taäp hôïp soá thöïc bao goàm nhöõng soá naøo.
Hs nhaéc laïi caùc pheùp tính treân Q, Vieát coâng thöùc caùc pheùp tính.
Hs thöïc hieän pheùp tính.
Moãi Hs leân baûng giaûi moät baøi.
Hs beân döôùi nhaän xeùt baøi giaûi cuûa baïn, goùp yù neáu sai.
Hs thöïc hieän baøi taäp tìm x vaøo vôû.
Saùu Hs laàn löôït leân baûng trình baøy baøi giaûi cuûa mình.
Hs beân döôùi theo doõi, nhaän xeùt baøi giaûi cuûa baïn.
Söûa sai neáu coù.
Hs nhaéc laïi ñònh nghóa tyû leä thöùc, vieát coâng thöùc.
Trong tyû leä thöùc, tích trung tyû baèng tích ngoaïi tyû.
Vieát coâng thöùc.
Hs nhaéc laïi theá naøo laø daõy tyû soá baèng nhau.
Vieát coâng thöùc.
Hs thöïc hieän baøi taäp.
Hai Hs leân baûng trình baøy baøi giaûi cuûa mình.
Hs laäp tyû soá :
 7x = 3y => .
Hs vaän duïng tính chaát cuûa daõy tyû soá baèng nhau ñeå tìm heä soá .
Sau ñoù suy ra x vaø y.
Hs ñoïc kyõ ñeà baøi.
Theo höôùng daãn cuûa Gv laäp daõy tyû soá baèng nhau.
Aùp duïng tính chaát cuûa daõy tyû soá baèng nhau ñeå tìm a, b, c.
Hs ñoïc kyõ ñeà baøi.
Thöïc hieän caùc böôùc giaûi.
Goïi soá saùch cuûa ba baïn laàn löôït laø x, y, z. 
=> vaø x+y+z = 240.
Aùp duïng tính chaát cuûa daõy tyû soá baèng nhau ñeå tìm x, y, z.
I/Ñònh nghóa soá höõu tyû, soá thöïc:
Soá höõu tyû laø soá vieát ñöôïc döôùi daïng phaân soá , vôùi a, b ÎZ,
 b ¹ 0.
Soá voâ tyû laø soá vieát ñöôïc döôùi daïng soá thaäp phaân voâ haïn khoâng tuaàn hoaøn.
Soá thöïc goàm soá höõu tyû vaø soá voâ tyû.
II/ Caùc pheùp toaùn treân Q:
Baøi 1: Thöïc hieän pheùp tính: 
Baøi 2: Tìm x bieát
III/ Tyû leä thöùc:
Tyû leä thöùc laø ñaúng thöùc cuûa hai tyû soá: .
Tính chaát cô baûn cuûa tyû leä thöùc:
Neáu thì a.d = b.c
Tính chaát daõy tyû soá baèng nhau:
.
Baøi 1:Tìm x trong tyû leä thöùc
a/ x: 8,5 = 0,69 : (-1,15)
 x = (8,5 . 0,69 ) : (-1,15)
 x = -5,1.
b/ (0,25.x) : 3 = : 0,125
=> 0,25.x = 20 => x = 80.
Baøi 2:Tìm hai soá x, y bieát 7x = 3y vaø x – y =16 ?
Giaûi:
Töø 7x = 3y => .
Theo tính chaát cuûa daõy tyû soá baèng nhau ta coù:
Vaäy x = -12; y = -28.
Baøi 3:
Ta coù:
 vaø a + 2b – 3c = -20.
=> 
Vaäy a = 2.5 = 10
 b = 3.5 = 15
 c = 4.5 = 20
Baøi 4: 
Goïi soá saùch cuûa ba baïn laàn löôït laø x, y, z. Ta coù :
 vaø x+y+z = 240.
Theo tính chaát cuûa daõy tyû soá baèng nhau :
=> x = 5.10 = 50
 y = 7 .10 = 70
 z = 12.10 = 120
Vaäy soá saùch cuûa An laø 50 cuoán, soá saùch cuûa Bình laø 70 cuoán vaø cuûa Baûo laø 120 cuoán.
* HÖÔÙNG DAÃN VEÀ NHAØ: Hoïc thuoäc lyù thuyeát veà soá höõu tyû, soá thöïc, caùc pheùp tính treân Q.
 Laøm baøi taäp 78;80 / SBT.
Löu yù khi söû duïng giaùo aùn:.
 .
Tieát : 40	Ngaøy soaïn: 
	Ngaøy daïy 
OÂN TAÄP HOÏC KYØ I ( tieát 2)
I/ Muïc tieâu:
- OÂn taäp veà ñaïi löôïng tyû leä thuaän, ñaïi löôïng tyû leä nghòch, ñoà thò haøm soá y = a.x (a ¹ 0).
- Tieáp tuïc reøn kyõ naêng veà giaûi caùc baøi toaùn veà ñaïi löôïng tyû leä thuaän, ñaïi löôïng tyû leä nghòch, veõ ñoà thò haøm soá y = a.x (a ¹ 0), xeùt ñieåm thuoäc, khoâng thuoäc ñoà thò haøm soá.
II/ Phöông tieän daïy hoïc:
- GV: Thöôùc thaúng coù chia cm, phaán maøu, maùy tính boû tuùi.
- HS: Laøm baøi taäp veà nhaø.
III/ Tieán trình tieát daïy:
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA HS
GHI BAÛNG
Hoaït ñoäng 1:
Oân taäp veà ñaïi löôïng tyû leä thuaän, ñaïi löôïng tyû leä nghòch:
Khi naøo hai ñaïi löôïng y vaø x tyû leä thuaän vôùi nhau? 
Cho ví duï?
Khi naøo hai ñaïi löôïng y vaø x tyû leä nghòch vôùi nhau?
Cho ví duï?
Gv treo baûng “OÂân taäp veà ñaïi löôïng tyû leä thuaän,ñaïi löôïng tyû leä nghòch” leân baûng.
Baøi taäp:
Baøi 1:
Chia soá 310 thaønh ba phaàn:
a/ Tyû leä thuaän vôùi 2;3;5.
Gv treo baûng phuï coù ñeà baøi leân baûng.
Goïi moät Hs leânb baûng giaûi?
b/ Tyû leä nghòch vôùi 2; 3; 5.
Goïi Hs leân baûng giaûi.
Baøi 2:
GV neâu ñeà baøi:
Bieát cöù trong 100kg thoùc thì cho 60kg gaïo. Hoûi 20 bao thoùc, moãi bao naëng 60kg thì cho bao nhieâu kg gaïo?
Yeâu caàu Hs thöïc hieän baøi taäp vaøo vôû.
Baøi 3:
Ñeå ñaøo moät con möông caàn 30 ngöôøi laøm trong 8 giôø.Neáu taêng theâm 10 ngöôøi thì thôøi gian giaûm ñöôïc maáy giôø? (giaû söû naêng suaát laøm vieäc cuûa moãi ngöôøi nhö nhau)
Hoaït ñoäng 2:
Oân taäp veà ñoà thò haøm soá:
Haøm soá y = ax (a ¹ 0) cho ta bieát y vaø x laø hai ñaïi löôïng tyû leä thuaän.Ñoà thò cuûa haøm soá y = ax (a ¹ 0) coù daïng ntn?
 Gv neâu baøi taäp:
Baøi 1:
Cho haøm soá y = -2.x.
a/ Bieát ñieåm A(3; yA) thuoäc ñoà thò haøm soá treân. Tính yA ?
b/ Ñieåm B (1,5; 3) coù thuoäc ñoà thò haøm soá khoâng?
c/ Ñieåm C(0,5; -1) coù thuoäc ñoà thò haøm soá treân khoâng ?
Baøi 2:
Veõ ñoà thò haøm soá y = -2.x?
Nhaéc laïi caùch veõ ñoà thò haøm soá y = a.x (a ¹ 0) ?
Goïi moät Hs leân baûng veõ.
Gv kieåm tra vaø nhaän xeùt.
Hoaït ñoäng 3: Cuûng coá
Nhaéc laïi caùch giaûi daïng toaùn veà ñaïi löôïng tyû leä thuaän, ñaïi löôïng tyû leä nghòch.
Caùch xaùc ñònh moät ñieåm coù thuoäc ñoà thò haøm soá khoâng.
Caùch veõ ñoà thò haøm y = a.x 
(a ¹ 0).
Hs nhaéc laïi ñònh nghóa hai ñaïi löôïng tyû leä thuaän.
VD: S = v.t , trong ñoù quaõng ñöôøng thay ñoåi theo thôøi gian vôùi vaän toác khoâng ñoåi.
Hs nhaéc laïi ñònh nghóa hai ñaïi löôïng tyû leä nghòch.
VD: Khi quaõng ñöôøng khoâng ñoåi thì vaän toác vaø thôøi gian laø hai ñaïi löôïng tyû leä nghòch.
Hs nhìn baûng vaø nhaéc laïi caùc tính chaát cuûa ñaïi löôïng tyû leä thuaän, tyû leä nghòch.
Hs laøm baøi taäp vaøo vôû.
Moät Hs leâbn baûng giaûi.
Chia 310 thaønh ba phaàn tyû leä nghcòh vôùi 2; 3;5, ta phaûi chia 310 thaønh ba phaàn tyû leä thuaän vôùi 
Moät Hs leân baûng trình baøy baøi giaûi.
Hs tính khoái löôïng thoùc coù trong 20 bao.
Cöù 100kg thoùc thì cho 60kg gaïo.
Vaäy 1200kg thoùc cho xkg gaïo.
Laäp tyû leä thöùc , tìm x.
Moät Hs leân baûng giaûi.
Soá ngöôøi vaø thôøi gian hoaøn thaønh coâng vieäc laø hai ñaïi löôïng tyû leä nghòch.
Do ñoù ta coù:
.
Hs nhaéc laïi daïng cuûa ñoà thò haøm soá y = ax (a ¹ 0).
HS nhaéc laïi caùch xaùc ñònh moät ñieåm coù thuoäc ñoà thò cuûa moät haøm khoâng.
Laøm baøi taäp 1.
Hai Hs leân baûng giaûi caâu a vaø caâu b.
Töông töï nhö caâu b, Hs thöïc hieän caùc böôùc thay hoaønh ñoä cuûa ñieåm C vaøo haøm soá vaø so saùnh keát quaû vôùi tung ñoä cuûa ñieåm C.
Sau ñoù keát luaän.
Ñeå veõ ñoà thò haøm soá y = ax, ta xaùc ñònh toaï ñoä cuûa moät ñieåm thuoäc ñoà thò haøm soá , roài noái ñieåm ñoù vôùi goác toaï ñoä.
Hs xaùc ñònh toaï ñoä cuûa ñieåm A (1; -2).
Veõ ñöôøng thaúng AO, ta coù ñoà thò haøm soá y = -2.x.
Moät Hs leân baûng veõ.
4/ Ñaïi löôïng tyû leä thuaän:
Neáu ñaïi löôïng y lieân heä vôùi ñaïi löôïng x theo coâng thöùc y = k.x (k laø haèng soá khaùc 0) thì ta noùi y tyû leä thuaän vôùi x theo heä soá tyû leä k.
Ñaïi löôïng tyû leä nghòch:
Neáu ñaïi löôïng y lieân heä vôùi ñaïi löôïng x theo coâng thöùc x.y = a (a laø haèng soá khaùc 0) thì ta noùi y tyû leä nghòch vôùi x theo heä soá tyû leä a.
Baøi 1:
a/Tyû leä thuaän vôùi 2;3;5
Goïi ba soá caàn tìm laø x, y, z.
Ta coù:vaø x+y+z = 310
=>
Vaäy x = 2. 31 = 62
 y = 3. 31 = 93
 z = 5. 31 = 155
b/ Tyû leä nghòch vôùi 2; 3;5.
Goïi ba soá caàn tìm laø x, y, z.
Ta coù: 2.x = 3.y = 5.z
=> ===
Vaäy : x= 150
 y = 100
 z = 60
Baøi 2:
Khoái löôïng cuûa 20 bao thoùc laø:
 20.60 = 1200 (kg)
Cöù 100kg thoùc thì cho 60kg gaïo.
Vaäy 1200kg thoùc cho xkg gaïo.
Vì soá thoùc vaø gaïo laø hai ñaïi löôïng tyû leä thuaän neân:
vaäy 1200kg thoùc cho 720kg gaïo.
Baøi 3:
Goïi soá giôø hoaøn thaønh coâng vieäc sau khi theâm ngöôøi laø x.
Ta coù:.
Thôøi gian hoaøn thaønh laø 6 giôø. Vaäy thôøi gian laøm giaûm ñöôïc:
 8 – 6 = 2 (giôø)
5/ Ñoà thò haøm soá:
Ñoà thò haøm soá y = ax (a ¹ 0), laø moät ñöôøng thaúng ñi qua goác toaï ñoä.
Baøi 1: Cho haøm soá y = -2.x
a/ Vì A(3; yA) thuoäc ñoà thò haøm soá y = -2.x neân toaï ñoä cuûa A thoaû maõn y = -2.x.
Thay xA = 3 vaøo y = -2.x:
 yA = -2.3 = -6 => yA = -6.
b/ Xeùt ñieåm B(1,5; 3)
Ta coù xB = 1,5 vaø yB = 3.
Thay xB vaøo y = -2.x, ta coù:
 y = -2.1,5 = -3 ¹ y B = 3.
Vaäy ñieåm B khoâng thuoäc ñoà thò haøm soá y = -2.x.
c/ Xeùt ñieåm C(0,5; -1).
Ta coù: xC = 0,5 vaø yC = -1.
Thay xC vaøo y = -2.x, ta coù:
y = -2.0,5 = -1 = y C.
Vaäy ñieåm C thuoäc ñoà thò haøm soá y = -2.x.
Baøi 2:
Veõ ñoà thò haøm soá y = -2.x?
Giaûi:
Khi x = 1 thì y = -2.1 = -2.
Vaäy ñieåm A(1; -2) thuoäc ñoà thò haøm soá y = -2.x.
 y
 -1 -1 -2 x
 -2