Giáo án dạy Vật lý khối 7 bài 18: Hai loại điện tích

Ngày sọan:	 Tuần 21
Ngày dạy:	 Tiết 20
BÀI 18: HAI LOẠI ĐIỆN TÍCH
I/ MỤC TIÊU:
	1/ Kiến thức:
	- Nêu được dấu hiệu về tác dụng lực chứng tỏ có hai loại điện tích và nêu được đó là hai loại điện tích gì.
	- Nêu được sơ lược về cấu tạo nguyên tử .
	2/ Kĩ năng: Làm thí nghiệm về nhiễm điện do cọ xát.
	3/ Thái độ: Trung thực, hợp tác trong hoạt động nhóm.
II/ CHUẨN BỊ: 
	1/ Đối với GV:
	a/ Chuẩn bị cho mỗi nhóm HS:
	- Hai mảnh nilông
	- Một bút chì gỗ hoặc đĩa nhựa, 1 kẹp nhựa
	- Một mảnh len hoặc da, 1 mảnh lụa
	- Một thanh thủy tinh hữu cơ
	- Hai đũa nhựa có lỗ hổng ở giữa và 1 mũi nhọn đặt trên đế nhựa
	b/ Chuẩn bị cho cả lớp:
	- Tranh vẽ to mô hình đơn giản của nguyên tử và H18.5
	- Bảng phụ
	2/ Đối với HS:
	- Học bài và làm bài tập
	- Nghiên cứu bài mới
	3/ Kiểm tra bài cũ: (4p)
	Có thể làm cho một vật nhiễm điện bằng cách nào? Vật nhiễm điện có tính chất gì? Nếu hai vật đều bị nhiễm điện thì chúng hút nhau hay đẩy nhau? (8 đ)Muốn kiểm tra điều này theo các em ta phải tiến hành thí nghiệm như thế nào? (2 đ)
III/ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC:
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
TRỢ GIÚP CỦA GV
NỘI DUNG
BỔ SUNG
*HĐ1: Tìm hiểu bài: (2p)
Cả lớp cùng lắng nghe
Cả lớp cùng lắng nghe và suy nghĩ vấn đề GV đặt ra 
*HĐ2: Hai loại điện tích: (14p)
Cá nhân đọc thí nghiệm 1 (1 em)
Cá nhân nêu các bước tiến hành thí nghiệm (1 em)
Cả lớp lắng nghe GV nói lại các bước tiến hành thí nghiệm 
Nhóm trưởng nhận dụng cụ thí nghiệm
Các nhóm tiến hành thí nghiệm (2p)
Đại diện nhóm kẹp hai mảnh nilông vào thân bút chì và đưa lên cho cả lớp cùng quan sát 
Cá nhân lắng nghe lưu ý của GV và làm theo hướng dẫn của GV
Đại diện nhóm đưa mảnh nilông sau khi đã cọ xát lên cho cả lớp quan sát và nêu hiện tượng xảy ra 
Cả lớp cùng lắng nghe 
Các nhóm làm thí nghiệm H18.2 (2p)
Đại diện nhóm nêu hiện tượng xảy ra (3 em)
Cá nhân đọc và điền từ vào nhận xét (2 em)
Cá nhân nêu nhận xét phần điền từ của bạn (1 em)
Cá nhân đọc và nêu các bước tiến hành thí nghiệm 2 (2 em)
Cả lớp lắng nghe GV nói lại các bước tiến hành thí nghiệm 2
Nhóm trưởng nhận dụng cụ
Các nhóm làm thí nghiệm (2p)
Cá nhân đọc và điền từ vào nhận xét (2 em)
Cá nhân nhận xét phần điền từ của bạn (1 em)
Cá nhân đọc, điền từ vào kết luận (2 em)
Cả lớp cùng lắng nghe 
Cá nhân đọc, trả lời, nhận xét câu C1 (3 em)
Cá nhân trả lời hai câu hỏi của GV (2 em)
Cá nhân lặp lại câu trả lời của bạn khi GV đã söaû sai (2 em)
*HĐ3: Sơ lược về cấu tạo nguyên tử: (14p)
Cá nhân đọc mục II (1 em)
Cả lớp cùng quan sát tranh và lắng nghe
Cá nhân nêu lại cấu tạo nguyên tử để GV ghi bảng (2 em)
Cả lớp lắng nghe 
Cá nhân lặp lại thông báo của GV (2 em)
*HĐ4: Vận dụng :( 6p )
Cá nhân đọc trả lời C2, C3 (3 em)
Cá nhân nhận xét các câu C1, C2 (2 em)
Cá nhân đọc, trả lời C4 (2 em)
Cá nhân nhận xét câu trả lời của bạn (1 em)
GV: Ở bài trước ta biết có thể làm cho các vật nhiễm điện bằng cách cọ xát. Các vật nhiễm điện có thể hút được các vật nhẹ khác GV: Vậy nếu hai vật nhiễm điện để gần nhau có khả năng tương tác với nhau như thế nào? Bài học hôm nay sẽ giúp ta giải đáp thắc mắc này
GV: Gọi HS đọc thí nghiệm 1
GV: Đề nghị HS nêu các bước tiến hành thí nghiệm
GV: Nói lại các bước tiến hành để HS nắm rõ hơn
GV: Cô chia lớp làm bốn nhóm, 
hai bàn liền kề thành một nhóm 
GV: Gọi nhóm trưởng nhận dụng cụ 
GV: Yêu cầu các nhóm làm thí nghiệm theo các bước đã nêu
GV: Theo dõi giúp đỡ các nhóm gặp khó khăn 
GV: Đối với thí nghiệm H18.1 GV yêu cầu 1 nhóm HS cầm kẹp 2 mảnh nilông lên và nêu hiện tượng ban đầu giữa 2 mảnh nilông 
GV: Lưu ý HS cách cọ xát đều không cọ xát quá mạnh và khi cọ xát mỗi mảnh nilông theo 1 chiều với số lần như nhau
GV: Yêu cầu đại diện nhóm đứng lên giơ kẹp nilông của nhóm mình và nêu nhận xét hiện tượng xảy ra
GV: Hai mảnh nilông khi cùng cọ xát vào mảnh len thì nó sẽ nhiễm điện giống nhau hay khác nhau? Vì sao?
GV: Yêu cầu các nhóm làm thí nghiệm H18.2 
GV: Đề nghị đại diện nhóm cho biết hiện tượng xảy ra 
GV: Qua thực hiện các thí nghiệm các em hãy hoàn thành nhận xét sau
GV: Treo bảng con phần nhận xét. Gọi HS đọc và hoàn thành
GV: Đề nghị HS khác nêu nhận xét 
GV: Nhận xét và bổ sung nếu có
GV: Gọi HS đọc và nêu các bước tiến hành của thí nghiệm 2
GV: Nói lại các bước tiến hành để HS nắm rõ hơn
GV: Đề nghị nhóm trưởng nhận dụng cụ và tiến hành thí nghiệm như các bước đã nêu
GV: Theo dõi giúp đỡ các nhóm gặp khó khăn 
GV: Treo bảng con phần nhận xét. Gọi HS đọc và hoàn thành
GV: Đề nghị HS khác nêu nhận xét phần điền từ của bạn.
GV: Nhận xét phần điền từ của HS
GV: Từ các kết quả thí nghiệm và nhận xét rút ra từ hai thí nghiệm trên các em hãy tìm từ hoàn thành phần kết luận
GV: Treo bảng con phần kết luận. Gọi HS đọc và điền từ
GV: Nhận xét phần điền từ của HS
GV: Thông báo có hai loại điện tích là điện tích âm và điện tích dương. Qui ước gọi điện tích dương ở thanh thủy tinh, điện tích âm ở thanh nhựa sẫm màu 
GV: yêu cầu HS đọc, trả lời, nhận xét câu C1
GV: Nhận xét câu trả lời của HS 
GV: Đề nghị HS trả lời hai câu hỏi:
-Có mấy loại điện tích?
-Các vật nhiễm điện cùng loại và khác loại khi đặt gần nhau sẽ như thế nào? 
GV: Nhận xét câu trả lời của HS. Gọi HS khác lặp lại GV ghi bảng 
Noäi dung GDBVMT:
 Trong caùc nhaø maùy thöôøng xuaát hieän buïi gaây haïi cho coâng nhaân. Boá trí caùc taám kim loaïi tích ñieän trong nhaø maùy khieán buïi bò nhieãm ñieän vaø bò huùt vaøo taám kim loaïi, giöõ moâi tröôøng trong saïch , baûo veä söùc khoûe coâng nhaân .
GV: Gọi HS đọc thông tin ở mục II/
GV: Treo tranh vẽ và mô hình đơn giản của nguỵên tử và thông báo lại sơ lược về cấu tạo của nguỵên tử
GV: Yêu cầu HS nhận biết hạt nhân trong hình vẽ và đếm số dấu “ + ’’ ở hạt nhân và số dấu “ – ’’ ở các êlectrôn để nhận biết nguyên tử trung hòa về điện
GV: Yêu cầu HS nêu lại sơ lược cấu tạo nguyên tử GV ghi bảng
GV: Thông báo vật nhiễm điện âm nếu nhận thêm êlectrôn và nhiễm điện dương nếu mất bớt electron
GV: Gọi HS khác lặp lại GV ghi bảng
GV: Gọi HS lần lượt đọc và trả lời các câu C2, C3
GV: Đề nghị HS nhận xét câu trả lời của bạn 
GV: Tham gia ý kiến khi câu trả lời của HS chưa hoàn chỉnh 
GV: Gọi HS đọc C4. GV treo H18.5 .Gọi HS trả lời C4
GV: Yêu cầu HS khác nêu nhận xét 
GV: Nêu nhận xét và bổ sung câu trả lời của HS cho hoàn chỉnh
I/ Hai loại điện tích: 
 1/ Thí nghiệm 1:
1/ Trước khi cọ xát hai mảnh nilông không có hiện tượng gì 
2/ Sau khi cọ xát hai mảnh nilông đẩy nhau 
3/ Hai thanh nhựa cùng cọ xát vào mảnh vải khô đẩy nhau
* Nhận xét: ( cùng ), 
( đẩy )
2/ Thí nghiệm 2:
* Nhận xét: (hút), (khác)
* Kết luận: (hai), (đẩy), (hút).
C1: Mảnh vải nhiễm điện dương. Vì theo qui ước điện tích của thanh nhựa sẫm màu khi cọ xát vào vải khô là điện tích âm (-). Mà hai vật này hút nhau nên mảnh vải nhiễm điện dương
-Có hai loại điện tích là điện tích âm và điện tích dương
-Các vật nhiễm điện cùng loại thì đaåy nhau, khác loại thì hút nhau 
II/ Sơ lược về cấu tạo nguyên tử:
- Nguyên tử gồm hạt nhân mang điện dương và các êlectrôn mang điện âm, chuyển động quanh hạt nhân
- Một vật nhiễm điện âm nếu nhận thêm êlectrôn, nhiễm điện dương nếu mất êlectrôn
III/ Vận dụng:
C2: Trước khi cọ xát trong mỗi vật đều có điện tích âm và điện tích dương. Các điện tích dương tồn tại ở hạt nhân nguyên tử, còn các điện tích âm tồn tại ở các electron
C3: Vì các vật đó chưa bị nhiễm điện các điện tích âm và dương trung hòa lẫn nhau
C4: -Thước nhựa nhiễm điện âm do nhận thêm êlectrôn
 - Mảnh vải nhiễm điện döông do mất bớt êlectrôn
IV/ PHỤ CHÚ: 5P	
 - Học bài và làm các bài tập trang 19 SBT
 - Nghiên cứu bài mới “ Dòng điện-Nguồn điện “. Đọc kĩ nội dung của bài đeå trả lời các câu hỏi từ câu C1 đến câu C6 
	- Đọc mục “ Có theå em chưa biết “ để biết tên gọi khác của êlectrôn
	Höôùng daãn baøi taäp veà nhaø:
	Baøi 18.1: D
	Baøi 18.2: Hình a) ghi daáu (+) cho vaät B
	 Hình b) ghi daáu (-) cho vaät C
	 Hình c) ghi daáu (-) cho vaät F
	 Hình d) ghi daáu (+) cho vaät H
	Baøi 18.3:
	a)Toùc bò nhieãm ñieän döông .Khi ñoù eâlectron dòch chuyeån töø toùc sang löôïc nhöïa (löôïc nhöïa nhaän theâm eâlectron ,coøn toùc maát bôùt eâlectrôn )
	b) Vì nhöõng sôïi toùc ño ùnhieãm ñieän cuøng loaïi , chuùng ñaåy nhau.
	* Rút kinh nghiệm tiết dạy: