Giáo án môn học Đại số khối 7 - Tiết 3: Nhân, chia số hữu tỉ

Tuần 2
Tiết 3
Đ3.Nhân, chia số hữu tỉ
Ns 20.08.09
Nd 24.08.09
A.Mục tiêu: 
+HS nắm vững các qui tắc nhân, chia số hữu tỉ. 
+HS có kỹ năng làm các phép tính nhân, chia số hữu tỉ nhanh và đúng.
B.Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
-GV: Bảng phụ ghi:
+Công thức nhân, chia số hữu tỉ, các tính chất của phép nhân số hữu tỉ, định nghĩa tỉ số của hai số, bài tập. 
+Hai bảng ghi BT 14 trang 12 SGK để tổ chức “trò chơi”.
 -HS: 
+Ôn tập qui tắc nhân, chia phân số, tính chất cơ bản của phép nhân phân số, định nghĩa tỉ số (lớp 6).
	+Giấy trong, bút dạ.
C.Tổ chức các hoạt động dạy học:
 I.Hoạt động 1: Kiểm tra (7 ph).
Hoạt động của giáo viên
-Câu 1:
+Muốn cộng hoặc trừ hai số hữu tỉ x, y ta làm thế nào? Viết công thức tổng quát.
-Câu 2:
+Phát biểu quy tắc “chuyển vế”. Viết công thức.
-Cho nhận xét các bài làm và sửa chữa cần thiết.
-Cho điểm HS kể cả những HS có ý kiến hay.
-ĐVĐ: Trên cơ sở của phép nhân, chia hai phân số ta có thể xây dựng được phép nhân, chia hai số hữu tỉ như thế nào?
-Ghi đầu bài.
Hoạt động của học sinh
-HS 1:
+Phát biểu: Ta viết x, y dưới dạng hai phân số có cùng mẫu số dương rồi áp dụng quy tắc cộng, trừ phân số.
 (với a, b, m ẻ Z; m > 0)
HS 2: 
+Phát biểu và viết công thức như SGK.
II.Hoạt động 2: Nhân hai số hữu tỉ (10 ph)
HĐ của Giáo viên
-Ta biết mọi số hữu tỉ đều viết được dưới dạng phân số với a, b ẻ Z, b ạ 0.
-Hỏi: Vậy để nhân, chia hai số hữu tỉ ta có thể làm như thế nào?
-Vậy với hai số hữu tỉ x, y ta nhân như thế nào?
-Hãy phát biểu quy tắc nhân phân số.
-Ghi dạng tổng quát.
-Yêu cầu tự làm ví dụ 1
-Gọi 1 HS lên bảng làm.
-Yêu cầu nhắc lại các tính chất của phép nhân phân số.
-Phép nhân số hữu tỉ cũng có các tính chất như vậy.
-Treo bảng phụ viết các tính chất của phép nhân số hữu tỉ
-Yêu cầu HS làm BT 11 trang 12 SGK phần a, b, c vào vở BT
HĐ của Học sinh
-Lắng nghe đặt vấn đề của GV.
-Trả lời: Để nhân, chia hai số hữu tỉ có thể viết chúng dưới dạng phân số rồi áp dụng qui tắc nhân, chia phân số.
-Phát biểu qui tắc nhân phân số.
-Ghi dạng tổng quát theo GV.
-HS tự làm VD 1 vào vở.
-1 HS lên bảng làm.
-Phát biểu các tính chất của phép nhân phân số.
-HS cả lớp làm vào vở BT
-3 HS lên bảng làm
Ghi bảng
1.Nhân hai số hữu tỉ:
a)Qui tắc: Với x, y ẻ Q
viết 
(với a, b, c, d ẻ Z; b, d ạ 0)
b)Ví dụ:
c)Các tính chất:
Với x, y, z ẻ Q
 x.y = y.x
 (x.y).z = x.(y.z)
 x.1 = 1.x = x
 x. = 1 (với x ạ 0)
 x.(y + z) = xy + xz
BT 11/12 SGK: Tính
Kết quả:
 III.Hoạt động 3: chia hai số hữu tỉ (10 ph).
-Với x = ; y = (y ạ 0)
-áp dụng qui tắc chia phân số, hãy viết công thức chia x cho y.
-Yêu cầu HS làm VD
-Yêu cầu làm 
-1 HS lên bảng viết công thức chia x cho y.
-1 HS nêu cách làm GV ghi lại.
-2 HS lên bảng làm.
2.Chia hai số hữu tỉ:
a)Quy tắc:
-Với x = ; y = (y ạ 0)
b)VD:
 Kết quả: 
-Yêu cầu HS làm BT 12/12 SGK:
Ta có thể viết số hữu tỉ dưới các dạng sau:
a)Tích của hai số hữu tỉ
b)Thương của hai số hữu tỉ
-Hãy tìm thêm ví dụ
-Cả lớp tự làm vào vở BT.
-2 HS lên bảng lấy ví dụ.
BT 12/12 SGK:
 IV.Hoạt động 4: chú ý (3 ph).
-Yêu cầu đọc phần “chú ý”
-Ghi lên bảng.
-Yêu cầu HS lấy VD về tỉ số của hai số hữu tỉ.
-Nói: Tỉ số của 2 số hữu tỉ sẽ được học tiếp sau.
-1 HS đọc phần “chú ý”, cả lớp theo dõi.
-Ghi chép theo GV.
-HS lên bảng viết ví dụ.
3.Chú ý:
Với x, y ẻ Q; y ạ 0
Tỉ số của x và y ký hiệy là 
 hay x : y
Ví dụ: 
 V.Hoạt động 5: Luyện tập củng cố (12 ph).
Giáo viên
-Yêu cầu làm BT 13a, c trang 12 SGK.
Tính:
-Yêu cầu làm BT 7a trang 10 SGK.
Viết số hữu tỉ dưới dạng sau:
Học sinh
-Hai HS lên bảng làm, cả lớp làm vào vở BT 8/10 SGK:
 VI.Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhà (2 ph).
-Cần học thuộc quy tắc và công thức tổng quát nhân chia số hữu tỉ, ôn tập giá trị tuyệt đối của số nguyên, qui tắc cộng, trừ, nhân, chia số thập phân.
-BTVN: bài 15, 16 trang 13 SGK; 
-Hướng dẫn bài 15/13 SGK
´
4
:
´
:
-8
:
=
=
=
=
´
=