I. Mục tiêu :
- Biết mở rộng câu bằng cách thêm vào câu thành phần trạng ngữ phù hợp.
- Biết biến đổi câu bằng cách tách thành phần trạng ngữ trong câu thành câu riêng.
II kiến thức chuẩn:
1/ Kiến thức :
- Công dụng của trạng ngữ.
- Cách tách trạng ngữ thành câu riêng.
2/. Kĩ năng:
-Phân tích tác dụng của thành phần trạng ngữ của câu.
- Tách trạng ngữ thành câu riêng.
III Hướng dẫn thực hiện
Tuaàn :25. Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy: Tieát : 89. THEÂM TRAÏNG NGÖÕ CHO CAÂU (TT) I. Mục tiêu : - Biết mở rộng câu bằng cách thêm vào câu thành phần trạng ngữ phù hợp. - Biết biến đổi câu bằng cách tách thành phần trạng ngữ trong câu thành câu riêng. II kiến thức chuẩn: 1/ Kiến thức : Công dụng của trạng ngữ. Cách tách trạng ngữ thành câu riêng. 2/. Kĩ năng: -Phân tích tác dụng của thành phần trạng ngữ của câu. - Tách trạng ngữ thành câu riêng. III Hướng dẫn thực hiện Hoaït ñoäng GV Hoaït ñoäng HS Noäi dung hoaït ñoäng * OÅn ñònh : Kieåm dieän, traät töï. * Kieåm tra : (?) Theà naøo laø traïng ngöõ? Neâu ñaëc ñieåm cuûa traïng ngöõ? (?) Xaùc ñònh vaø goïi teân traïng ngöõ trong caâu sau: “Buoåi saùng, treân caây gaïo ôû ñaàu laøng, nhöõng con chim hoaï mi, baèng chaát gioïng thieân phuù, ñaõ caát leân nhöõng tieáng hoùt thaät du döông”. * Giôùi thieäu baøi: ** ÔÛ tieát tröôùc, chuùng ta ñaõ tìm hieåu ñaëc ñieåm cuûa traïng ngöõ. Coøn coâng duïng cuûa traïng ngöõ? Tieát hoïc hoâm nay chuùng ta cuøng tìm hieåu vaán ñeà naøy (coâng duïng, taùch traïng ngöõ thaønh caâu rieâng). * Lôùp tröôûng baùo caùo. -Hai hoïc traû baøi. -Nghe vaø ghi töïa baøi vaøo taäp HÑ 1: Khôûi ñoäng : * Treo baûng phuï VD a, b muïc 1. * Neâu yeâu caàu, cho HS ñoïc VD. (?) Xaùc ñònh vaø goïi teân caùc traïng ngöõ trong 2 VD a, b? * Quan saùt. * Nghe, ñoïc. * Caù nhaân: a. Thöôøng thöôøng, vaøo khoaûng ñoù Saùng daäy, treân daøn hoa lí Chæ ñoä taùm chín giôø saùng, HÑ2:Hình thaønh kieán thöùc : 1/Coâng duïng cuûa traïng ngöõ : (?) Coù neân löôïc boû traïng ngöõ trong 2 VD treân khoâng? Vì sao? (?) Trong vaên baûn nghò luaän, traïng ngöõ coù vai troø gì ñoái vôùi vieäc theå hieän trình töï laäp luaän? * Cho HS ñoïc to ghi nhôù vaø töï ghi. * Treo baûng phuï VD SGK. (?) Chæ ra traïng ngöõ cuûa caâu ñöùng tröôùc? (?) So saùnh 2 traïng ngöõ trong 2 caâu ñeå thaáy söï gioáng nhau vaø khaùc nhau? (?) Haõy cho bieát taùc duïng cuûa vieäc taùch traïng ngöõ treân thaønh caâu rieâng? * Cho HS ñoïc to ghi nhôù, ghi baøi. **Baøi taäp nhanh: Treo baûng phuï: Vì oám meät, Nam khoâng aên gì caû, ñaõ 2 ngaøy roài. Vì oám meät, Nam khoâng aên gì caû. Ñaõ 2 ngaøy roài. (?) Nhaän xeùt veà taùch traïng ngöõ thaønh caâu rieâng ôû caâu 2? Treân neàn trôøi trong trong. b. Veà muøa ñoâng ® Traïng ngöõ chæ thôøi gian, ñòa ñieåm. * Thaûo luaän, traû lôøi: Khoâng neân löôïc boû vì: + Noù cung caáp thoâng tin caàn thieát giuùp cho mieâu taû ñaày ñuû, thöïc teá, khaùch quan hôn. + Giuùp noäi dung mieâu taû chính xaùc (b). + Taïo lieân keát caâu, laøm cho vaên baûn maïch laïc. - Giuùp cho vieäc saép xeáp caùc luaän cöù theo nhöõng trình töï nhaát ñònh. * Ñoïc ghi nhôù vaø ghi baøi. * Quan saùt, ñoïc. * Caù nhaân: Ñeå töï haøo vôùi tieáng noùi cuûa mình. +Gioáng nhau: Veà yù nghóa, caû 2 ñeàu coù quan heä nhö nhau vôùi chuû ngöõ vaø vò ngöõ (coù theå goäp 2 caâu thaønh 1 caâu coù 2 traïng ngöõ) + Khaùc nhau: Traïng ngöõ ôû caâu cuoái ñöôïc taùch thaønh caâu rieâng. - Nhaán maïnh vaøo yù cuûa traïng ngöõ sau. * Ñoïc ghi nhôù vaø töï ghi baøi. * Quan saùt, ñoïc thaàm * Caù nhaân: Taùch vì: Nhaán maïnh thôøi gian Nam khoâng aên; giuùp caâu goïn vaø roõ nghóa hôn. - Xaùc ñònh hoaøn caûnh, ñieàu kieän dieãn ra söï vieäc neâu trong caâu, goùp phaàn laøm cho noäi dung cuûa caâu ñöôïc ñaày ñuû, chính xaùc, - Noái keát caùc caâu, caùc ñoaïn vôùi nhau, goùp phaàn laøm cho ñoaïn vaên, baøi vaên ñöôïc maïch laïc. 2/ Taùch traïng ngöõ thaønh caâu rieâng: - Trong 1 soá tröôøng hôïp, ñeå nhaán maïnh yù, chuyeån yù hoaëc theå hieän nhöõng tình huoáng, caûm xuùc nhaát ñònh, ngöôøi ta coù theå taùch traïng ngöõ, ñaëc bieät laø traïng ngöõ ñöùng cuoái caâu, thaønh nhöõng caâu rieâng. * Neâu yeâu caàu: Xaùc ñònh vaø neâu yeâu caàu cuûa traïng ngöõ? * Treo baûng phuï, Cho HS ñoïc 2 ví duï a, b. * Ñaùnh giaù, khaúng ñònh. * Treo baûng phuï, cho HS ñoïc. * Ñaùnh giaù. * Neâu yeâu caàu. * Goïi HS khaù, gioûi trình baøy. * Ñaùnh giaù, cho ñieåm HS coù baøi laøm hay. * Nghe. * Quan saùt, ñoïc. * Thaûo luaän, trình baøy, nhaän xeùt, boå sung. * Quan saùt, ñoïc. * Caù nhaân suy nghó, traû lôøi. * Boå sung. * Nghe, suy nghó laøm vaøo giaáy. * HS khaù, gioûi trình baøy (xung phong). * Nhaän xeùt. HÑ3:Luyeän taäp: 3/Luyeän taäp : BT1: a. ÔÛ loaïi baøi thöù nhaát ÔÛ loaïi baøi thöù hai ® Traïng ngöõ chæ trình töï laäp luaän Þ Lieân keát caùc luaän cöù cho roõ raøng, deã hieåu. b. Ñaõ bao laàn Laàn ñaàu tieân chaäp chöõng böôùc ñi laàn ñaàu tieân taäp bôi Laàn ñaàu tieân chôi boùng baøn Luùc coøn hoïc phoå thoâng Veà moân Hoaù Þ Boå sung nhöõng thoâng tin tình huoáng vöøa lieân keát caùc luaän cöù. BT2: Xaùc ñònh vaø neâu taùc duïng cuûa caùc traïng ngöõ ñöôïc taùch thaønh caâu rieâng: a)Naêm 72. ® Taùch traïng ngöõ chæ thôøi gian thaønh caâu Þ Nhaán maïnh thôøi ñieåm hi sinh cuûa nhaân vaät ñöôïc noùi ñeán trong caâu ñöùng tröôùc. b)Trong luùc tieáng ñôøn vaãn khaéc khoaûi vaúng leân nhöõng tieáng ñôøn li bieät, boàn choàn Þ Laøm noåi baät thoâng tin ôû noøng coát vöøa nhaän maïnh söï töông ñoàng cuûa thoâng tin maø traïng ngöõ bieåu thò. BT3: (töï ghi) * Hoïc 2 ghi nhôù. * Laøm hoaøn chænh baøi taäp 3 ôû nhaø. * OÂn baøi chuaån bò kieåm tra Tieáng Vieät (noäi dung TV töø ñaàu HKII ñeán nay). * Nghe vaø töï ghi nhaän. HÑ4:Cuûng coá-Daën doø: Tuaàn : 23 Ngaøy soaïn: Ngaøy daïy: Tieát : 90. KIEÅM TRA TIEÁNG VIEÄT I. Muïc tieâu caàn ñaït: Giuùp HS : Cuûng coá caùc kieán thöùc Tieáng Vieät ñaõ hoïc veà caâu ñaëc bieät, caâu ruùt goïn vaø traïng ngöõ. II. Chuaån bò: * GV: Ñeà, ñaùp aùn. * HSø: OÂn taäp. III. Hướng dẫn thực hiện: Hoaït ñoäng GV Hoaït ñoäng HS Noäi dung hoaït ñoäng * OÅn ñònh : Kieåm dieän, traät töï. * Thu noäp taøi lieäu : - Lôùp tröôûng baùo caùo. -Noäp taøi lieäu. HÑ1: Khôûi ñoäng: *Cheùp ñeà cho hoïc sinh. *Theo doõi, nhaéc nhôû hoïc sinh traät töï laøm baøi. -Ñoïc ñeà . -Nghieâm tuùc laøm baøi. HÑ 2: Phaùt ñeà vaø coi kieåm tra *Thu baøi. -Noäp baøi. HÑ 3: Thu baøi : -Höôùng daãn soaïn baøi:Caùch laøm baøi vaên laäp luaän chöùng minh. -Nghe vaø töï ghi nhaän. HÑ 4 : Daën doø: ÑEÀ KIEÅM TRA. Phần I / Trắc nghiệm : ( 12 câu, mỗi câu đúng được 0,25đ, tổng cộng 3 đ ) Câu 1/ Câu rút gọn là câu : A Chỉ có thể vắng CN B. chỉ có thể vắng VN C. có thể vắng cả CN và VN D. Chỉ có thể vắng các thành phần phụ. Câu 2/ Đâu là câu rút gọn trả lời cho câu hỏi “ Hằng ngày, cậu dành thời gian cho việc gì nhiều nhất ?”. A .Hằng ngày mình dành thời gian cho việc đọc sách nhiều nhất. B. Đọc sách là việc mình dành nhiều thời gian nhất. C. Tất nhiên là đọc sách. D. Đọc sách. Câu 3/ Câu nào trong các câu sau là câu rút gọn? A. Ai cũng phải học đi đôi với hành. B. Anh trai tôi học luôn đi đôi với hành. C. Học đi đôi với hành. D. Rất nhiều người học đi đôi với hành. Câu 4/ Khi ngụ ý hành động, đặc điểm nói trong câu là của chung mọi người, chúng ta sẽ lược bỏ thành phần nào trong 2 thành phần sau: A/ Chủ ngữ. B. Vị ngữ Câu 5/ Điền một hoặc cụm từ thích hợp vào chỗ trống trong câu sau: Trongta thường gặp nhiều câu rút gọn. A. Văn xuôi B. Truyện cổ dân gian. C Truyện ngắn. D. Văn vần ( Thơ ,ca dao ) Câu 6/ Trong các dòng sau, dòng nào không nói lên tác dụng của việc sử dụng câu đặc biệt? A. Bộc lộ cảm xúc B. gọi đáp . C. làm cho lời nói được ngắn gọn. D. Liệt kê nhằm thông báo sự tồn tại của sự vật, hiện tượng. C âu 7/ Trong các câu sau câu nào là câu đặc biệt ? A. Trên cao, bầu trời trong xanh không một gợn mây. B. Lan được đi tham quan nhiều nơi nên bạn hiểu biết rất nhiều. C. Hoa sim ! D. Mưa rất to . Câu 8/ Trong các câu sau câu nào không phải là câu đặc biệt? A. Giờ ra chơi. B. Tiếng suối chảy róc rách. C. Cánh đồng làng. D. Câu chuyện của bà tôi. Câu 9/ Trạng ngữ là gì ? A. Là thành phần chính của câu. B. Là thành phần phụ của câu. C. Là biện pháp tu từ trong câu. D. Là một trong số các từ loại của tiếng việt. Câu 10/ có thể phân loại trạng ngữ theo cơ sở nào ? A. theo các nội dung mà chúng biểu thị . B. Theo vị trí của chúng trong câu. C. Theo thành phần chính nào mà chúng đứng liền trước hoặc liền sau. D. theo mục đích nói của câu. Câu 11/ Dòng nào là trạng ngữ trong câu “ Dần đi ở từ năm chửa mười hai. Khi ấy, đầu nó còn để hai trái đào” ( Nam Cao ) ? A. Dần đi ở từ năm chửa mười hai. B. Khi ấy . C. Đầu nó còn để hai trái đào. D . Cả A, B, C đều sai Câu 12/ Tách trãng ngữ thành câu riêng, người nói, người viết nhằm mục đích gì ? A. làm cho câu ngắn gọn hơn. B. Để nhấn mạnh chuyển ý hoặc thể hiện cảm xúc nhất định. C. Làm cho nồng cốt câu được chặt chẽ. D. Làm cho nội dung của câu dễ hiểu hơn. II Phần tự luận (7 đ) 1/ Xem cấu tạo của hai câu sau có gì khác nhau : (0,5đ) a/ Học ăn, học nói, học gói, học mở b/ Chúng ta học ăn, học nói, học gói, học mở. 2/ Tìm từ ngữ có thể làm CN trong câu a ( 0,5đ) 3/ Thế nào là rút gọn câu (1,5đ) 4/ Thế nào là câu đặc biệt ? Nêu tác dụng của câu đặc biệt. cho ví dụ (1,5đ) 5/Đặt 4 câu có trạng ngữ chỉ thời gian, nơi trốn, nguyên nhân, mục đích.Gạch chân trạng ngữ (1đ). 6/ Viết một đoạn văn ngắn ( 5 đến 7 câu ) tả cảnh quê hương, trong đó có vài câu đặc biệt (gạch chân câu đặc biệt ) (2đ) Đáp án Điểm Câu 1 : C 0.25 Câu 2: D 0.25 Câu 3 : C 0.25 Câu 4 : A 0.25 Câu 5 : D 0.25 Câu 6: C 0.25 Câu 7 : C 0.25 Câu 8 : B 0.25 Câu 9 : B 0.25 Câu 10 : A 0.25 Câu 11 : B 0.25 Câu 12 : B 0.25 II Phần tự luận (7 đ) Câu 1 : sự khác nhau của 2 câu là : a/ không có chủ ngữ (0.25đ) b/ có chủ ngữ (0.25đ) Câu 2 : Từ ngữ có thể làm CN trong câu a là : Tôi, ta, chúng tôi, (0.5đ) Câu 3 : Khái niệm rút gọn câu- ghi nhớ sgk tr15. (1.5đ) Câu 4 : Khái niệm câu đặc biệt . Tác dụng câu đặc biệt- ghi nhớ sgk tr28,29 (1.5đ) Câu 5 : HS đặt 4 câu có trạng ngữ đúng theo yêu cầu ( mỗi câu 0.25đ) Câu 6 : HS làm đúng theo yêu cầu (2đ) Tuaàn : 25 Ngaøy soaïn : Ngaøy daïy : Tieát : 91. CAÙCH LAØM BAØI VAÊN LAÄP LUAÄN CHÖÙNG MINH I. Mục tiêu : - Hệ thống hóa những kiến thức cần thiết( về tạo lập VB , về VB lập luận chứng minh) dể việc học cách làm bài văn chứng minh có cơ sở chắc chắn hơn. - Bước đầu hiểu được cáh thức cụ thể trong việc làm một bài văn lập luận chứng minh, những điều cần lưu ý và những lỗi cân tránh trong lúc làm bài.. II kiến thức chuẩn: 1/ Kiến thức : C ác bước làm bài văn lập luận chứng minh. 2/. Kĩ năng: Tìm hiểu đề lập ý, lập dàn ý và viết các phần, đoạn văn trong bài văn chứng minh. III Hướng dẫn thực hiện Hoaït ñoäng GV Hoaït ñoäng HS Noäi dung hoaït ñoäng * OÅn ñònh : (1’) Kieåm dieän, traät töï. * Kieåm tra : (4’) (?) Haõy neâu caùc tình huoáng trong ñôøi soáng em buoäc phaûi söû duïng bieän phaùp chöùng minh? (?) Haõy neâu caùc daãn chöùngñeå chöùng minh: “Noùi doái coù haïi”? * Giôùi thieäu baøi: (1’) ** Quy trình laøm 1 baøi vaên nghò luaän chöùng minh cuõng naèm trong quy trình laøm 1 baøi vaên nghò luaän, moät baøi vaên noùi chung. Nghóa laø nhaát thieát caàn phaûi tuaân thuû laàn löôït caùc böôùc:Tìm hieåu ñeà, tìm yù vaø laäp yù, vieát töøng ñoaïn, vieát thaønh baøi hoaøn chænh, ñoïc laïi vaø söûa chöõa, hình thaønh baøi vieát. Nhöng vôùi kieåu baøi nghò luaän chöùng minh vaãn coù nhöõng caùch thöùc cuï theå rieâng phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm cuûa kieåu baøi naøy. Tieát hoïc hoâm nay, chuùng ta cuøng tìm hieåu vaán ñeà naøy. * Lôùp tröôûng baùo caùo. -Hai hoïc traû baøi. -Nghe vaø ghi töïa baøi vaøo taäp HÑ1: Khôûi ñoäng: (6’) * Cho HS ñoïc vaø tìm hieåu ñeà baøi: Nhaân daân ta thöôøng noùi: “ Coù chí thì neân”. Haõy chöùng minh tính ñuùng ñaén cuûa caâu tuïc ngöõ ñoù. (?) Luaän ñieåm maø ñeà baøi yeâu caàu * Ñoïc ñeà. * Caù nhaân: YÙ chí quyeát taâm HÑ2:Hình thaønh kieán thöùc (20’). I/Caùc böôùc laøm baøi vaên laäp luaän chöùng minh : 1)Tìm hieåu ñeà vaø tìm yù: chöùng minh laø gì? (?) Luaän ñieåm ñoù ñöôïc theå hieän trong nhöõng caâu naøo? (?) Caâu tuïc ngöõ khaúng ñònh ñieàu gì? (?) Chí coù nghóa laø gì? (?) Vôùi nhöõng luaän ñieåm nhö theá, baøi vieát caàn coù nhöõng luaän cöù naøo vaø coù theå saép xeáp chuùng theo trình töï boá cuïc ra sao? * Cho HS ñoïc caùc ñoaïn môû baøi SGK (muïc 3). (?) Khi vieát môû baøi coù caàn laäp luaän khoâng? (?) Ba caùch môû baøi khaùc veà laäp luaän nhö theá naøo? Caùc caùch môû baøi aáy coù phuø hôïp vôùi yeâu caàu cuûa baøi khoâng? (?) Laøm theá naøo ñeå ñoaïn ñaàu tieân cuûa thaân baøi lieân keát ñöôïc vôùi môû baøi? (?) Caàn laøm gì ñeå caùc ñoaïn cuûa thaân baøi lieân keát ñöôïc vôùi ñoaïn tröôùc ñoù? (?) Neân vieát ñoaïn phaân tích lí leõ ntn? Neân phaân tích lí leõ naøo tröôùc? Neân neâu lí leõ tröôùc roài phaân tích sau hay ngöôïc laïi? (?) Töông töï nhö theá neân vieát ñoaïn neâu daãn chöùng nhö theá naøo? * Cho HS ñoïc caùc ñoaïn keát baøi SGK? (?) Keát baøi ñaõ hoâ öùng vôùi môû baøi chöa? Keát baøi cho thaáy luaän ñieåm ñaõ ñöôïc chöùng minh chöa? (?) Baøi laøm chæ ñöôïc coi laø hoaøn chænh khi naøo? * Cho HS ñoïc ghi nhôù. reøn luyeän. + Trong caâu tuïc ngöõ vaø trong lôøi chæ daãn cuûa ñeà. + Khaúng ñònh vai troø to lôùn cuûa chí trong cuoäc soáng. + Chí coù nghóa laø hoaøi baõo, lí töôûng toát ñeïp, yù chí, nghò löïc, söï kieân trì. Ai coù caùc ñieàu kieän ñoù thì seõ thaønh coâng trong söï nghieäp. * Thaûo luaän, trình baøy: + YÙ (luaän cöù) SGK trang 48 muïc c. + Daøn baøi: SGK trang 49. * Ñoïc. + Raát caàn! + Ñi thaúng; töø chung ñeán rieâng; suy töø taâm lí con ngöôøi. Þ Phuø hôïp. + Phaûi coù töø ngöõ chuyeån ñoaïn tieáp noái phaàn môû baøi: Thaät vaäy, ñuùng nhö vaäy + Chuyeån yù, duøng caùc töø ngöõ lieân keát (caùc traïng ngöõ ) + Neâu – phaân tích – keát luaän vaø ngöôïc laïi. + Neâu daãn chöùng – phaân tích. * Ñoïc. + Keát baøi hoâ öùng vôùi môû baøi. Luaän ñieåm ñaõ ñöôïc chöùng minh. -Caù nhaân. * Ñoïc ghi nhôù vaø töï ghi baøi. 2)Laäp daøn baøi : SGK 3)Vieátbaøi : a) Môû baøi : b)Thaân baøi : c)Keát baøi : 4)Ñoïc vaø söûa chöõa : ³Ghi nhôù :SGK /Tr 50 * Cho HS ñoïc 2 ñeà baøi SGK. (?) Hai ñeà naøy coù gì gioáng vaø khaùc so vôùi ñeà maãu? (?) Em seõ laøm theo caùc böôùc ntn? ** Ñoïc baøi tham khaûo: “ Coù coâng maøi saét, coù ngaøy neân kim”. (saùch hoïc toát trang 62). * Ñoïc. * Thaûo luaän, trình baøy: + Hai ñeà naøy coù yù nghóa gioáng caâu tuïc ngöõ ôû baøi maãu (Khuyeân nhuû con ngöôøi phaûi beàn loøng, khoâng naûn chí). + Tham khaûo daøn yù ñaõ neâu trong baøi hoïc. Khaùc nhau: + Caâu tuïc ngöõ: Nhaán maïnh vaøo chieàu thuaän: Heã coù loøng beàn bó, chí quyeát taâm thì vieäc khoù cuõng coù theå beàn loøng. + Khi chöùng minh baøi: “ Khoâng coù vieäc gì khoù ” chuù yù caû 2 chieàu thuaän – nghòch: Moät maët neáu loøng khoâng beàn thì khoâng laøm ñöôïc vieäc, coøn ñaõ quyeát chí thì vieäc duø lôùn lao, phi thöôøng cuõng coù theå laøm neân. * Nghe. HÑ3:Luyeän taäp (15’) * Hoïc ghi nhôù, taäp vieát hoaøn chænh 1 trong 2 ñeà luîeân taäp. Sưu tầm 1 số VBCM để làm tài liệu học tập. Xác định luận điểm, luận cứ trong 1 bài văn nghị luận CM * Soaïn baøi: Luyeän taäp laäp luaän chöùng minh. + Noäi dung chuaån bò: Theo yeâu caàu SGK muïc I – 2a,b, c,d trang 51,52. * Nghe vaø töï ghi nhaän. HÑ4:Cuûng coá-Daën doø:(4’) Tuaàn : 25 Ngaøy soaïn : Ngaøy daïy : Tieát : 92. LUYEÄN TAÄP LAÄP LUAÄN CHÖÙNG MINH I. Mục tiêu : - Khắc sâu những hiểu biết về cách làm bài văn LLCM. - Vận dụng những hiểu biết đó vào việc làm bài văn CM cho một nhận định, một ý kiến về một vấn đề XH gần gũi, quen thuộc. II kiến thức chuẩn: 1/ Kiến thức : Cách làm bài văn LLCM cho một nhận định, một ý kiến về một vấn đề XH gần gũi, quen thuộc. 2/. Kĩ năng: Tìm hiểu đề ,lập ý, lập dàn ý và viết các phần , đoạn trong bài văn CM. III Hướng dẫn thực hiện Hoaït ñoäng GV Hoaït ñoäng HS Noäi dung hoaït ñoäng * OÅn ñònh : (1’) Kieåm dieän, traät töï. * Kieåm tra : (4’) (?)Haõy neâu caùc böôùc laøm baøi vaên laäp luaän chöùng minh? * Giôùi thieäu baøi: (1’) ** Caùc em phaûi vieát 1 baøi vaên chöùng minh theo ñeà vaên: “Chöùng minh raèng nhaân daân VN töø xöa ñeán nay luoân soáng theo ñaïo lí: Aên quaû nhôù keû troàng caây, uoáng nöôùc nhôù nguoàn”. (cheùp ñeà leân baûng). Ñeå laøm baøi, em seõ laàn löôït ñi theo nhöõng böôùc naøo? Tieát hoïc hoâm nay, chuùng ta seõ cuøng nhau luyeän taäp laäp luaän chöùng minh cho ñeà vaên naøy. -Lôùp tröôûng baùo caùo. - HS traû baøi. -Nghe vaø ghi töïa baøi vaøo taäp HÑ 1: Khôûi ñoäng (6’) (?) Ñeà yeâu caàu chöùng minh vaán ñeà gì? (?) Em hieåu 2 caâu tuïc ngöõ: “Aên quaû nhôù keû troàng caây”, “ Uoáng nöôùc nhôù nguoàn laø gì”? (?) Yeâu caàu laäp luaän ôû ñaây ñoøi hoûi phaûi laøm ntn? * Caù nhaân: 2 caâu tuïc ngöõ: “Aên quaû nhôù keû troàng caây”, “Uoáng nöôùc nhôù nguoàn”. * Caù nhaân. + Ñöa ra vaø phaân tích nhöõng chöùng cöù thích hôïp ñeå ngöôøi ñoïc thaáy roõ ñieàu neâu ôû ñeà laø ñuùng ñaén, laø coù thaät. HÑ2: Hình thaønh kieán thöùc (35’) 1)Tìm hieåu ñeà vaø tìm yù Luaän ñieåm : Loøng bieát ôn nhöõng ngöôøi ñaõ taïo ra thaønh quaû ñeå mình ñöôïc höôûng- Moät lí töôûng soáng ñeïp ñeõ cuûa daân toäc VN. (?) Vôùi ñeà treân, ta coù caàn vieát 1 ñoaïn vaên ñeå dieãn giaûi cho roõ nhöõng ñieàu caàn phaûi chöùng minh khoâng (yù nghóa cuûa 2 caâu tuïc ngöõ aáy)? Vì sao? (?) Em seõ dieãn giaûi yù nghóa cuûa 2 caâu aáy ntn? * Treo baûng phuï ñoaïn giaûi thích, cho HS ñoïc: “Hai caâu tuïc ngöõ treân, tuy coù caùch dieãn ñaït khoâng gioáng nhau nhöng cuøng neâu 1 baøi hoïc veà leõ soáng veà ñaïo ñöùc vaø tình nghóa cao ñeïp cuûa con ngöôøi. Ñoù laø loøng bieát ôn, nhôù veà nguoàn coäi cuûa ngöôøi troàng caây, ngöôøi uoáng nöôùc. Ngöôøi aên quaû chín thôm, ngon nhaát ñònh khoâng ñöôïc queân coâng lao cuûa ngöôøi troàng caây vaát vaû sôùm hoâm chaêm boùn. Ngöôøi uoáng nguïm nöôùc trong laønh maùt loøng, maùt ruoät haõy nhôù ñeán coäi nguoàn doøng nöôùc naøy töø ñaâu chaûy tôùi. Bieát ôn vaø nhôù ôn laø truyeàn thoáng ñaïo ñöùc laøm neân baûn saéc, tính caùch vaø veû ñeïp phaåm chaát taâm hoàn cuûa con ngöôøi Vieât Nam. (?) Em seõ ñöa ra nhöõng bieåu hieän naøo trong thöïc teá ñôøi soáng ñeå chöùng minh cho ñaïo lí treân? (?) Ngoaøi nhöõng ñaïo lí ñöôïc neâu treân, em thaáy coù theå boå sung theâm nhöõng bieåu hieän naøo khaùc nöõa? (?) Haõy laäp daøn baøi cho baøi vieát treân? (?) Môû baøi neâu yù gì? + Raát caàn! Vì 2 caâu tuïc ngöõ vôùi loái noùi aån duï, baèng hình aûnh kín ñaùo, saâu saéc, raát coù theå nhieàu ngöôøi ñoïc chöa hieåu ñuùng, hieåu chöa heát yù nghóa cuûa ñeà. + Caù nhaân. (Xem ñoaïn maãu trang 64 saùch hoïc toát NV7). * Ñoïc. * Caù nhaân: muïc c SGK T51, 52 * Caù nhaân: + Nhöõng caâu ca khuyeân con ngöôøi phaûi nhôù ôn oâng baø, cha meï. + Caùc phong traøo ñeàn ôn ñaùp nghóa, chaêm soùc baø meï Vieät Nam anh huøng. + Toaøn daân bieát ôn Ñaûng, Baùc Hoà, caùch maïng * Thaûo luaän moãi toå 1 phaàn. * Ñaïi dieän trình baøy baûng. * Nhaän xeùt, boå sung. - Giaûi thích nghóa. - Luaän cöù: muïc c SGK 2) Laäp daøn baøi: a. Môû baøi: Neâu luaän ñieåm: ñeà cao ñaïo lí “AÊn quaû nhôù keû troàng caây”, “Uoáng nöôùc nhôù (?) Thaân baøi neâu nhöõng yù gì? Saép xeáp ntn? (?) Ñaïo lí ñoù gôïi cho em nhöõng suy nghó gì? * Treo baûng phuï daøn yù, cho HS ñoái chieáu, ruùt kinh nghieäm vaø töï ghi nhaän. * Cho HS tham thaûo caùc ñoaïn môû baøi, keát baøi ôû tieát taäp laøm vaên tröôùc, tham thaûo 1 vaøi ñoaïn thaân baøi. * Chia toå cuøng vieát ñoaïn chöùng minh cho daøn baøi treân. * Toå chöùc trình baøy luaän ñieåm cho caû lôùp nhaän xeùt, ñaùnh giaù. * Cho ñieåm HS khaù, gioûi. * So saùnh, ñoái chieáu vaø töï ghi nhaän. * Baét thaêm ñoaïn, tham thaûo maãu. * Cuøng toå thöïc haønh vieát ñoaïn. * Ñaïi dieän trình baøy, nhaän xeùt ñaùnh giaù. nguoàn”. Ñoù laø truyeàn thoáng toát ñeïp ñaõ ñöôïc löu truyeàn töø xöa chon tôùi baây giôø. b.Thaân baøi: - Giaûi thích 2 caâu tuïc ngöõ. - Laàn löôït trình baøy caùc luaän cöù vaø phaân tích theo trình töï töø xöa ñeán nay. + Töø xöa: Leã hoäi, cuùng toå tieân. + Ñeán nay: Ngaøy thöông binh lieät só, ngaøy nhaø giaùo, thaày thuoác, Quoác teá phuï nöõ c. Keát baøi: - Töï haøo veà truyeàn thoáng ñaïo lí treân. - Baûo veä truyeàn thoáng baèng caùch bieát ôn cha meï, thaày coâ, bao ngöôøi ñi tröôùc cho em cuoäc soáng bình yeân, haïnh phuùc hoâm nay 3) Vieát ñoaïn vaên: Tham khaûo baøi maãu (Saùch hoïc toát NV7 T64, 65) - Làm một bài văn CM phải theo trình tự hợp lí: Tìm hiểu đề, tìm ý, lập dàn bài, viết bài và kiểm tra lại bài viết - Bài văn Cm có bố cục 3 phần: MB,TB, KB - các đoạn các phần trong bài văn LLCM phải được liên kết với nhau. -Vieát hoaøn chænh baøi vaên laäp luaän chöùng minh cho baøi treân. -Ñoïc nhöõng baøi tham thaûo ôû SHT, SBT. -Soaïn baøi: Ñöùc tính giaûn dò cuûa Baùc Hoà. + Ñoïc vaên baûn, tìm hieåu chuù thích. + Soaïn caùc caâu hoûi tìm hieåu vaên baûn T55. -Nghe vaø töï ghi nhaän HÑ3: Cuûng coá –Daën doø : (4’) a/ Củng cố b/ Hướng dẫn tự học: Tuần 25 ngày..tháng..năm Duyệt của TT
Tài liệu đính kèm: