Giáo án Ngữ văn 7 tuần 6 - Trường THCS Hiệp Thạnh

Bài 06
Văn học
 Tuần : 06	Ngày soạn : 06/ 09/2010 
 Tiết : 21 	 	Ngày dạy : 15/ 09/ 2010 
THIÊN TRƯỜNG VÃN VỌNG 
 Trần Nhân Tông 
CÔN SƠ CA 
 Nguễn Trãi 
( Hướng dẫn tự học )
A . MỤC TIÊU
	Giúp HS :
 	- Cảm nhận được tâm hồn thơ thắm thiết tình quê của Trần Nhân Tông 
sự hoà nhập nên thơ, thanh cao của Nguyễn Trãi qua cảnh trí Côn Sơn qua đoạn thơ trong bài” Côn Sơn ca”.
	- Tiếp tục tìm hiểu thể thơ thất ngôn , bước đầu tìm hiểu thể thơ lục bát .
	- Tích hợp Tiếng Việt bài “ Từ Hán Việt” và tập làm văn bài “ Đặc điểm văn biểu cảm” 
	- Tích hợp bảo vệ mơi trường : Liên hệ mơi trường trong lành ở Cơn Sơn .
 B. CHUẨN Bị:
 	1. Giáo viên : 	- Tranh ảnh đền thờ các vua Trần ở Tức Mặc , Thiên Trường , Nam Định .
	 	- Chân dung Nguyễn Trãi , ảnh tượng Vua Trần Nhân Tông 
 	 - Tranh ảnh Côn Sơn , bảng phụ ( văn bản) .
 	 2. Học sinh : Đọc 2 văn bản, tìm hiểu tác giả, thể thơ và trả lời các câu hỏi tỉm hiểu văn bản.
C. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG:
HOẠT ĐỘNG THẦY
HOẠT ĐỘNG TRÒ
NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG
HOẠT ĐỘNG 1 - KHỞI ĐỘNG 
- Ổn định 
- Kiểm tra 
(?) Đọc thuộc lòng 1 trong 2 bài thơ: Sông núi nước Nam và Phò giá về kinh. Cho biết tác giả, thể thơ, vần và nội dung ý nghĩa?
- Bài mới 
Giới thiệu bài: Tiết học hôm nay, chúng ta sẽ học qua 2 tác phẩm thơ. Một bài là của vị vua yêu nước, có công lớn trong công cuộc chống ngoại xâm, đồng thời cũng là nhà văn hoá, nhà thơ tiêu biểu của thời Trần. Còn 1 bài là của danh nhân lịch sử dân tộc, đã được UNESCO công nhận là danh nhân văn hoá thế giới. Hai tác phẩm này là 2 sản phẩm tinh thần cao đẹp của 2 cuộc đời lớn, 2 tâm hồn lớn, hẳn sẽ đưa lại cho chúng ta những điều lý thú bổ ích. 
- Lớp trưởng báo cáo.
- HS thực hiện theo yêu cầu của giáo viên.
HOẠT ĐỘNG 2 - ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
- Giáo viên : Hướng dẫn cách đọc “ Bài Thiên Trường Vãn Vọng” : Chậm , ung dung , thanh thản . Nhịp 4/3 ; 2/2/3 
- Giáo viên: Đọc bài thơ .
- Yêu cầu : HS đọc bài thơ và chú thích .
(?) Trình bày đôi nét về tác giả ?
(?) Bài thơ thuộc thể thơ gì ? Căn cứ vào đâu mà em biết ? Vần được gieo ở những câu nào?
 (?) Bài thơ được sáng tác trong hoàn cảnh nào?
- Giáo viên : Đọc đoạn trích . Hướng dẫn HS đọc “ Bài ca Côn Sơn” Chậm , êm êm .
- Giáo viên: Đọc bài thơ .
- Yêu cầu : HS đọc chú thích và bài thơ.
- Giáo viên : Treo chân dung Nguyễn Trãi
(?) Hãy cho biết một đôi nét về tác giả ?
(?) Nguyên tác bằng chữ Hán và theo thể thơ khác nhưng ở đây được dịch theo thể thơ gì? 
(?) Em hãy nói hiểu biết của em về thể thơ lục bát?
(?) Hãy chobiết hoàn cảnh sáng tác bài thơ và xuất xứ của đoạn thơ trích ?
(?) Em hãy cho biết nội dung văn bản này nói về điều gì?
- HS thực hiện theo yêu cầu của giáo viên.
- HS thực hiện theo yêu cầu của giáo viên.
- Nguyên văn : Thể trường thiên, bản dịch: Thể lục bát
- HS thực hiện theo yêu cầu của giáo viên.
I. TÌM HIỂU CHUNG:
 THIÊN TRƯỜNG VÃN VỌNG
 Trần Nhân Tông 
1) Tác giả : 
- Trần Nhân Tông 
2) Tác phẩm 
a) Thể : Thất ngôn tứ tuyệt
b) Vần: Câu 1 , 2 ,4 .
c) Bố cục : Khai – Thừa – Chuyển – Hợp 
3) Hoàn cảnh sáng tác 
 Sáng tác trong việc về thăm quê
BÀI CA CÔN SƠN
 Nguyễn Trãi 
I. TÌM HIỂU CHUNG:
1) Tác giả : 
- Nguyễn Trãi (1380–1442) 
2) Tác phẩm 
a) Thể thơå : Nguyên văn thể : “ trường thiên”, bản dịch thể: “Lục bát” 
b) Vần: Bằng 6 – 8 
3) Hoàn cảnh sáng tác 
 Cáo quan về sống ở Côn Sơn 
HOẠT ĐỘNG 3 - PHÂN TÍCH
- Giáo viên : Cho HS đọc lại 2 câu đầu.
(?) Theo em, cảnh vật được miêu tả ở thời điểm nào trong ngày?
(?) Cảnh tượng chung ở Phủ Thiên Trường lúc đó ra sao?
(?) Tại sao cảnh vật lại dường như có, dường như không?
Bình: Có lẽ lúc tác giả về thăm quê vào dịp thu đông, có bóng chiều, sắc màu man mác, chập chờn nữa như không vào lúc giao thời giữa ban ngày và ban đêm ở chốn thôn quê, cảnh quê..
- Giáo viên : Cho HS đọc 2 câu cuối.
(?) Trong bức tranh quê tác giả gợi tả hình ảnh nào để lại ấn tượng cho em nhiều nhất?
Bình: Một bức tranh thật đẹp. Cảnh vừa có âm thanh, vừa có màu sắc tiêu biểu cho cảnh đồng quê lúc về chiều. Cảnh còn gợi cho chúng ta thấy một cuộc sống êm đềm, thanh bình.
(?) Em có nhận xét gì về cách miêu tả của tác giả trong bài thơ ?
(?) Từ đó, em hãy cho biết miêu tả trong thơ có gì khác miêu tả trong văn xuôi?
(?) Qua những chi tiết, hình ảnh được miêu tả trong bài thơ, cảnh làng quê vào buổi chiều ở phủ Thiên Trường trông ra như thế nào ?
Bình: Đây là cảnh chiều ở thôn quêđược phác hoạ đơn sơ nhưng đậm đa sắc quê, hồn quê.
(?) Em hiểu gì về tâm hồn của tác giả trước cảnh đó?
Cho HS đọc ghi nhớ.
(?) Sau khi hiểu được giá trị của bài thơ, em có ý nghĩ gì khi nhớ rằng tác giả là 1 ông vua chứ không phải là 1 dân quê?
(?) Từ sự thật về tâm hồn của vua Trần Nhân Tông như thế, em nghĩ gì về thời đại nhà Trần trong lịch sử nước ta?
Giáo viên: Chuyển ý sang bài “ Bài ca Côn Sơn”
(?) Trong đoạn trích có từ nào được lặp đi lặp lại nhiều lần?
(?) Vậy, ta ở đây là ai? Và ta đang làm gì ở Côn Sơn?
(?) Tiếng suối chảy rì rầm lại thành như tiếng đàn, đá rêu phơi lại thành chiếu êm trong ngôn ngữ văn chương hiện tượng đó được gọi là gì? Nguyên nhân nào dẫn đến hành động ngôn ngữ ấy?
(?) Tìm những từ tả hành động của Nguyễn Trãi ở Côn Sơn?
(?) Qua những từ diễn tả hành động của ta , em có cảm nhận gì về tư thế, phong thái của nhân vật ta ở đây?
Bình: Nguyễn Trãi ở Côn Sơn trong tâm trạng của người bị nghi ngờ, bị chèn ép đành phải cáo quan về. Lẽ ra trong hoàn cảnh đó con người phải sống trong sự u uất, sự chán chường. Thế nhưng ở đây cho thấy Nguyễn Trãi rất ung dung, nhàn nhã, thanh thản, thoải mái, không vướng bận chuỵên đời.
(?) Cảnh trí Côn Sơn trong hồn thơ Nguyễn Trãi ntn? ( được gợi tả bằng những chi tiết nào?)
(?) Chỉ với vài nét chấm phá nhưng Nguyễn Trãi đá phác hoạ lên 1 bức tranh thiên nhiên với cảnh trí Côn Sơn. Theo em, đó là 1 bức tranh như thế nào ? 
Bình: Đoạn thơ có cấu trúc “tứù bình” thể hiện vẻ đẹp hài hòa của thiên nhiên : Suối , đá , túng , trúc . Đẹp như một bức tranh có : Suối chảy rì rầm, có bàn đá rêu phơi, có rừng thông, bóng trúc râm , Côn Sơn thật đẹp =>Tạo khung cảnh cho thi nhân ngồi ngâm thơ nhàn một cách thi vị..
(?) Tại sao dưới ngòi bút của Nguyễn Trãi, Côn Sơn lại trở nên sống động, nên thơ và đầy sức sống như thế ?
(?) Em có nhận xét gì về cách diễn đạt ý của bài thơ ? Dụng ý của cách diễn đạt đó 
- Giáo viên : Cho HS đọc diễn cảm lại đoạn thơ.
(?) Giọng điệu chung của đoạn thơ là gì? Những điệp từ góp phần tạo nên giọng điệu của đoạn thơ như thế nào ? 
(?) Qua đoạn thơ cho em hiểu thêm gì về con người Nguyễn Trãi?
- Yêu cầu : HS đoc ghi nhớ 
- HS : Đọc.
- HS : Chiều tà .
- HS : Xóm trước, thôn sau đã bắt đầu chìm dần vào sương khói
- HS : Bị màn sương, làn khói bao phủ nên lúc mờ, lúc tỏ.
- HS : Đọc .
- HS : Trẻ chăn trâu, thổi sáo dẫn trâu về nhà. Cò trắng từng đôi sà xuống giữa cánh đồng đã vắng người.
- HS : Nhận xét .
- HS : Thơ ít chi tiết, thiên về gợi tả còn văn xuôi nhiều chi tiết phải miêu tả tỉ mỉ, cụ thể.
- HS : Một làng quê thanh bình, trầm lặng mà không hiu quạnh vì ở đây vẫn hé mở sự sống của con người trong sự hoà hợp với cảnh thiên nhiên.
- HS : Tác giả là vị vua tối cao nhưng tâm hồn vẫn gắn bó máu thịt với quê hương thôn dã của mình. Một điều không dễ gì có được.
- HS : Đọc ghi nhớ.
- Cá nhân: Vì thực tế không ít người nghĩ rằng vua ở nơi lầu son thì không thể có tình cảm gắn bó với đồng quê như thế.
- Có 1 ông vua có 1 tâm hồn cao đẹp như thế chứng tỏ thời đại đó, dân tộc ta, nhân dân ta sống rất cao đẹp đúng như sử sách từng ca ngợi.
- Ta, Côn Sơn, Trong.
- HS thực hiện theo yêu cầu của giáo viên.
- HS thực hiện theo yêu cầu của giáo viên.
- HS : Nghe tiếng suối, ngồi trên đá,nằm bóng mát, ngâm thơ nhàn.
 - HS : So sánh, liên tưởng, tưỏng tuợng.
- HS : Bức trang có suối , đá núi , thông , trúc , người ngâm thơ 
- HS : Nguyễn Trãi có tâm hồn gợi mở, yêu thiên nhiên 
- HS : Cứ 1 câu tả cảnh thì 1 câu nói về hành động, trạng thái của con người trong cảnh đó Sự giao hoà, hòa nhập giữa cảnh và người.
- HS : Đọc lại đoạn thơ .
- HS : Giọng điệu nhẹ nhàng, thảnh thơi, êm tai. Các điệp từ góp phần tạo nên giọng điệu đó.
- HS : Sự hoà hợp trọn vẹn giữa con người- thiên nhiên bắt nguồn từ nhân cách thanh cao, tâm hồn thi sĩ của chính Nguyễn Trãi.
- HS : Đọc ghi nhớ .
II . PHÂN TÍCH
THIÊN TRƯỜNG VÃN VỌNG
 Trần Nhân Tông 
 1) Hai câu đầu:
 Cảnh thôn xóm lúc chiều về sắp tối.
 2) Hai câu cuối:
- Hình ảnh tiêu biểu, cụ thể, có sức gợi tả.
- Cảnh đậm đà sắc quê, hồn quê
 - Tâm hồn tác giả gắn bó máu thịt với quê hương thôn dã.
3 Tiểu kết :
BÀI CA CÔN SƠN
 Nguyễn Trãi 
 1) Cảnh trí và tâm hồn của Nguyễn Trãi ở Côn Sơn:
 -Điệp từ: “ta”( Nguyễn Trãi)
 -Động từ: Nghe, ngồi, nằm, ngâm
 -So sánh, liên tưởng, tưởng tượng.
 -Nguyễn Trãi đang sống trong cảnh thảnh thơi, đang thả hồn vào cảnh trí Côn Sơn rất mực thi sĩ.
 2) Cảnh trí Côn Sơn trong hồn thơ Nguyễn Trãi:
 -Suối chảy, đá rêu phơi, rừng thông, bóng trúc. 
 - Hình ảnh gợi tả. 
 - Cảnh trí thiên nhiên khoáng dạt, thanh tĩnh, nên thơ.
3) Ý nghĩa văn bản
HOẠT ĐỘNG 4 : LUYỆN TẬP
- Giáo viên : Nêu câu hỏi 1 SGK
- Yêu cầu : HS thảo luận theo bàn 
- Yêu cầu : Đại diện trình bày .
- Giáo viên : Đánh giá.
- HS thực hiện theo yêu cầu của giáo viên ... hán kẻ dối trá người ta đã mượn tấm gương để bộc lộ suy nghĩ của mình. Từ đó, em cho biết muốn biểu cảm người ta làm thế nào? ( phương thức biểu cảm)
(?) Bài văn này có mấy phần nói rõ nội dung từng phần ?
(?) Tình cảm và sự đánh giá của tác giả trong bài có rõ ràng, chân thực không ? Điều đó có ý nghĩa như thế nào đối với giá trị bài văn ?
Giáo viên : Chốt lại các đặc điểm trên .
Giáo viên : Treo bảng phụ (đoạn văn của Nguyên Hồng).
(?) Đoạn văn biểu hiện tình cảm gì ?
(?) Tình cảm ở đây thể hiện trực tiếp hay gián tiếp ?
(?) Em dựa vào dấu hiệu nào để đưa ra nhận xét đó ?
Giáo viên : Chốt lại các đặc điểm trên .
- HS : Đọc SGK .
- HS : Biểu dương tính trung thực, ghét thói xu nịnh , dối trá.
- Là người bạn chân thật suốt đời.
- Không biết xu nịnh ai.
- Dù tan xươnglòng ngay thẳng .
- HS : Không . Vì mục đích của nó không phải là miêu tả .
- HS : Để đánh gia ù, để biểu hiện cảm xúc , thái độ , tình cảm người viết .
- HS : Chữ gương . Chủ thể xuyên suốt bài văn phẩm chất gương .
- HS : Gương phản chiếu sự vật khách quan . Nó giúp người thấy vết nhơ mà sửa , dù sự thật đau buồn . Gương là người bạn chân thành , gắn bó thuỷ chung với con người .
- HS : Chọn sự vật phù hợp với tính chất tình cảm rồi biểu hiện tình cảm của mình đối với nó như đối với người (gián tiếp)
- HS : Bố cục ba phần : 
 + MB: Nêu phẩm chất trung thực của gương
+ TB: Nêu lợi ích của gương đối với người trung thực ngoài gương thuỷ tinh còn gương lương tâm .
+ KB: Khẳng định lại chủ đề.
- HS : Có.Tạo sự xúc động chân thành trong lòng người đọc. Tạo nên giá trị bài văn.
- HS : Đọc đoạn văn .
- HS : Sự đau khổ chờ đợi mẹ về của tác giả.
- HS : Biểu hiện trực tiếp .
- HS : Qua lời than , lời trông mong , tiếng kêu , câu hỏi biểu cảm .
I. TÌM HIỂU ĐẶC ĐIỂM CỦA VĂN BIỂU CẢM
- Mỗi bài văn biểu cảm tập trung biểu đạt một tình cảm chủ yếu . Có thể biểu cảm trực tiếp những cảm xúc hoặc gián tiếp qua những hình ảnh có ý nghĩa ẩn dụ .
- Để biểu dạt tình cảm , người viết có thể có các cách biểu cảm:
+ Chọn hình ảnh ẩn dụ, tượng trưng ( đồ vật, cây cối hay một hiện tượng nào đó) để gởi gấm tâm tư, tình cảm .
+ Thổ lộ trực tiếp những nỗi niềm, cảm xúc trong lòng .
+ Tình cảm thể hiện phải trong sáng, chân thực .
HOẠT ĐỘNG 3 - HƯỚNG DẪN LUYỆN TẬP
Giáo viên : Cho hs đọc văn bản : Hoa học trò 
(?) Đoạn văn thể hiện tình cảm gì ?
(?) Việc tác giả miêu tả hoa phượng đóng vai trò gì trong bài văn biểu cảm này ?
(?) Vì sao tác giả gọi hoa phượng là hoa học trò 
Giáo viên : Chia nhóm cho HS thảo luận 
(?) Hãy tìm mạch ý của bài văn ? ( 5’ )
-Gợi ý:
- Đoạn 1: 
 + Câu: “Phượng cứ nở, phượng cứ rơi” biểu hiện cảm xúc gì ? “ Sắc hoa phượng nằm ở trong hồn” là sắc gì ?
 + Câu: “ Phượng xui ta nhớ cái gì đâu” có phải thể hiện cảm xúc rối bời, thẩn thờ không 
- Đoạn 2: Thể hiện cảm xúc gì ? Có phải cảm xúc trống vắng không ?
- Đoạn 3: Có phải thể hiện cảm xúc cô đơn, nhớ bạn và pha chút dỗi hờn không ?
Giáo viên : Nhận xét , đánh giá .
Giáo viên : Treo bảng phụ đáp án .
- Đọc văn bản.
- HS : Nỗi buồn nhớ khi xa trường , xa bạn .
- HS : Không tả hoa phượng như một loài hoa nở vào hè . Mượn hoa phượng để bộc lộ tình cảm bạn bè khi chia tay .
- HS : Vì hoa phượng gợi bao kỉ niệm buồn vui tuổi học trò ...
- HS thảo luận ( 5’ )
- HS trả lời .
 + Đoạn 1: Nỗi buồn của hoa học trò khi phượng báo hiệu mùa chia tay.
 + Đoạn 2: Vai trò của hoa phượng nơi sân trường.
 + Đoạn 3: Nỗi buồn, mong chờ các bạn học sinh của hoa phượng.
- HS : Quan sát .
II. LUYỆN TẬP 
 HOa học trò
 Xuân Diệu 
Đoạn 1:
- Cảm xúc thẩn thơ ø, rối bời .
-> Phượng nở  phượng rơi 
Đoạn 2:
- Cảm xúc trống trải .
-> Phượng nhớ 
+ Người sắp xa 
+ Một trưa hè 
+ Một thành xưa 
-> Phượng 
+ Khóc 
+ Mơ 
+ Nhớ 
Đoạn 3:
- Cảm xúc cô đơn , nhớ bạn và pha chút dỗi hờn .
-> Hoa phượng đẹp với ai , khi học sinh đã đi cả rồi !
HOẠT ĐỘNG 4 - CỦNG CỐ - DẶN DÒ 
(?) Vậy, bài văn này biểu cảm trực tiếp hay gián tiếp ?
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
- Học ghi nhớ .
- Làm hoàn chỉnh phần luyện tập: Đọc kỹ lại bài văn “ Hoa học trò” và cho biết tình cảm ở đây được biểu hiện trực tiếp hay gián tiếp .
(?) Em hiểu thế nào là đề văn biểu cảm ?
- Soạn bài: “ Đề văn biểu cảm và cách làm bài văn biểu cảm” ( theo câu hỏi yêu cầu sách giáo khoa trang 87, 88 )
- HS : Gián tiếp bộc lộ tình cảm .
- HS : Thực hiện theo yêu cầu của giáo viên .
Tập Làm Văn
 Tuần : 07 	Ngày soạn : 12/9/2010
 Tiết : 24 	Ngày dạy : 21/9/ 2010 
ĐỀVĂN BIỂU CẢMVÀ CÁCH LÀM
BÀI VĂN BIỂU CẢM
A . MỤC TIÊU
	Giúp HS :
	- Hiểu được đề văn biểu cảm và cách làm bài văn biểu cảm .
B. KIẾN THỨC CHUẦN
1. Kiến thức
	- Đặc điểm cấu tạo của đề văn biểu cảm .
	- Cách làm bài văn biểu cảm .
	2. Kỹ năng
	- Nhận biết đề văn biểu cảm .
	- Bước đầu rèn luyện các bước làm bài văn biểu cảm . 
 C. HƯỚNG DẪN – THỰC HIỆN
HOẠT ĐỘNG THẦY
HOẠT ĐỘNG TRÒ
NỘI DUNG 
 HOẠT ĐỘNG 1:KHỞI ĐỘNG 
- Ổn định 
- Kiểm tra
- Bài mới 
(?) Thế nào là văn biểu cảm ?
(?) Đặc điểm của văn biểu cảm?
Giới thiệu bài
- Chúng ta đã biết được thế nào là văn biểu cảm và đặc điểm của văn biểu cảm . Tiết học hôm nay, chúng ta sẽ tìm hiểu đề văn biểu cảm và các bước làm bài văn biểu cảm 
- Lớp trưởng báo cáo.
- HS thực hiện theo yêu cầu của giáo viên .
HOẠT ĐỘNG 2 : HÌNH THÀNH KHÁI NIỆM
* Đề văn biểu cảm thường chỉ ra đối tượng 
biểu cảm và tình cảm biểu hiện .
Giáo viên : Treo bảng phụ các đề văn .
Yêu Cầu : HS đọc các đề văn trên .
(?) Hãy chỉ ra đối tượng biểu cảm và tình cảm trong các đề văn trên ?
Giáo viên : Chọn đề c để tìm hiểu .
(?) Trong quá trình tạo lập văn bản, bước đầu tiên chúng ta phải làm gì ?
(?) Đối tượng biểu cảm và tình cảm cần biểu hiện trong đề văn là gì ? 
(?) Đề yêu cầu phát biểu cảm nghĩ về cái gì ?
(?) Từ thuở ấu thơ, có ai không nhìn thấy nụ cười của mẹ ? 
(?) Có phải lúc nào mẹ cũng nở nụ cười không ? Mẹ cười những lúc nào ? 
(?) Làm sao để luôn luôn được thấy nụ cười của mẹ ?
(?) Mỗi khi vắng nụ cười của mẹ, em cảm thấy thế nào ? 
Yêu cầu : HS thảo luận ( 3 phút )
(?) Hãy sắp xếp các ý tìm được theo bố cục 03 phần: Mở bài – thân bài – kết bài ?
Yêu cầu: Đại điện nhóm trình bài 
Giáo viên: Nhận xét 
(?) Vậy, sau bước tìm hiểu đề và tìm ý là thao tác gì ?
(?) Theo dàn bài trên, em dự kiến sẽ viết đoạn mở bài – thân bài – kết bài thành bao nhiêu đoạn ?
(?) Vậy là, thao tác thứ ba trong quá trình tạo lập văn bản là gì ?
* Lưu ý : Em phải viết thật biểu cảm và thể 
hiện niềm yêu thương, kính trọng đối với mẹ .
(?) Sau khi viết bài xong, ta phải làm gì ?
Chốt : Để làm bài văn biểu cảm tốt, ta phải thực hiện theo các bước nào ? 
- HS thực hiện theo yêu cầu 
của giáo viên .
- Tìm hiểu đề và tìm ý .
- Phát biểu cảm xúc và suy nghĩ về nụ cười của mẹ .
- HS: Nụ cười của mẹ
- Nụ cười yêu thương, khích lệ khi em biết đi,
biết nói, khi lần đầu tiên đi học, vui chơi, tiến bộ  
- Không . Mẹ chỉ cười lúc con ngoan , vui chơi mạnh khoẻ, có tiến bộ , khuyến khích, an ủi  
- Chăm ngoan học giỏi nghe lời mẹ dạy  
-Buồn bả, cô đơn, trống vắng 
- HS : Thực hiện theo yêu cầu của giáo viên .
- Lập dàn ý 
- HS thực hiện theo yêu cầu của giáo viên .
- Viết bài 
- Đọc và sửa chữa
- HS thực hiện theo yêu cầu 
của giáo viên .
I. ĐỀ VĂN BIỂU CẢM VÀ CÁC BƯỚC LÀM BÀI VĂN BIỂU CẢM 
1. Đề văn biểu cảm 
- Đề văn biểu cảm bao giờ cũng nêu ra đối tượng biểu cảm và tình cảm cần biểu hiện trong bài làm .
2. Các bước làm bài văn biểu cảm 
 Đề : Nêu Cảm nghĩ về nụ cười của mẹ
a) Tìm hiểu đề, tìm ý 
b) Lập dàn bài 
 MB: Nêu cảm xúc đối với nụ cười của mẹ : Nụ cười ấm lòng . 
 TB: Nêu các biểu hiện, sắc thái nụ cười của mẹ : 
+ Nụ cười yêu thương .
+ Nụ cười khuyến khích .
+ Nụ cười an ủi 
+ Những khi vắng nụ cười của mẹ .
 KB: Lòng yêu thương và kính trọng mẹ . 
c) Viết bài
 Tìm lời văn tích hợp, gợi cảm .
d) Sửa bài
HOẠT ĐỘNG 3 : HƯỚNG DẪN LUYỆN TẬP
Yêu cầu : HS Đọc bài văn mẫu SGK
(?) Bài văn biểu đạt tình cảm gì ?
(?) Hãy đặt cho bài văn 1 nhan đề và 1 đề văn thích hợp ? 
(?) Hãy nêu lên dàn ý của bài ? 
(?) Chỉ ra phương thức biểu cảm của bài văn ? 
- Đọc bài văn 
- Tình cảm tha thiết đối với quê hương An Giang.
- HS thực hiện theo yêu cầu của giáo viên
- Trực tiếp 
II. LUYỆN TẬP
- Nhan đề : Tình quê hương .
- Đề văn : Quê hương trong trái tim tôi. 
- Dàn bài : 
+MB: Giới thiệu tình yêu quê hương An Giang
-TB: Biểu hiện tình yêu mến quê hương : 
+ Tình yêu quê từ tuổi thơ .
+ Tình yêu quê hương trong chiến đấu và những tấm gương yêu nước . 
-KB: Tình yêu quê hương với nhận thức của người từng trải, trưởng thành .
- Phương thức biểu cảm : Trực tiếp biểu lộ tình yêu quê hương thắm thiết
HOẠT ĐỘNG 4 : CỦNG CỐ - DẶN DÒ
(?) Đề văn biểu cảm thông thường có những nội dung gì ?
(?) Nêu các bước làm bài văn biểu cảm ?
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
- Học bài 
-Tập nêu cảm nghĩ với đề bài trên 
(?) Văn bản “ Bánh trôi nước” của tác giả nào ? thuộc thể thơ gì ?
- Soạn văn bản: Bánh trôi nước bằng cách:
+ Đọc kỹ tác phẩm 
+ Tìm hiểu thể thơ , tác giả, bố cục, đại ý 
+ Trả lời các câu hỏi phần đọc - hiểu văn bản 
+ Đọc chú thích từ khó .
- HS thực hiện theo yêu cầu của giáo viên .
- HS thực hiện theo yêu cầu của giáo viên .